Bevredigende resultaten
bereikt
Toenemende spanning
Onkunde
Aanbod van zelfbestuur aan Indonesiërs
BYRNES WACHT „WARMEN"
ONTVANGST
Het kind
H
op Sumatra's Oostkust
Zaterdag 29 December 1945
No. 159
Katholiek Dagblad voor Leiden en Omstreken
HET WEER
tot Zondagavond:
Wisselend bewolkt.
Buien. Weinig verande
ring in temperatuur.
Aan de kust aanvanke
lijk tijdelijk krachtige,
overigens matige tot
zwakke wind uit Noor
delijke richtingen.
BlltCHT
Hoofdredacteurens Rector H. L. J. M. Sondaal en Mr. Dr. C. C. A, van HarenRedacteurenProl. Dr. Asselbergs (Anton
van Duinkerken) en Joop diebelt; Directeur: C. G. v. Elburg. Bureaus: Papengracht 32, Telefoon Redactie 20015, Administratie 2082^
Abonnementsprijzen: f0.26 per week, f 1.10 per maand f3.20 per kwartaal. Franco per post f4.20
bekennen is
voorzichtiger
dan wijsheid
tentoonspreiden
Conferentie te Londen
1~~1 OEWEL men aanvankelijk verwachtte, dat de besprekingen
tusschen de Nederlandsche Regeering en de Engelsche Regeering
over den toestand in Indië en de te volgen gedragslijn twee da
gen zouden duren, is reeds gisterenavond om 17.30 uur Brit-
schen tijd een communiqué uitgegeven, waarin de resultaten
van de Engelsch-Nederlandsche besprekingen over den toestand
in Indië zijn neergelegd. Uit de vlotheid, waarmede de bespre
kingen gevoerd zijn, concludeeren welingelichte kringen, dat er
ten aanzien van het te voeren beleid in Ned. Indië geen princi-
pieele verschilpunten tusschen de beide regeeringen zouden
bestaan.
Veiligheid, dringende
noodzaak
In den loop van deze bespre
kingen, die een bevredigend
resultaat hadden, werd de
Britsche regeering volledig op
de hoogte gesteld van de con
sequente en vooruitstrevende
politieke gedragslijn, welke de
Nederlandsche regeering ge
volgd heeft en voornemens is
te volgen met betrekking tot
het Indonesische vraagstuk.
De Britsche regeering beves
tigde haar verplichting jegens
haar Nederlandsche geallieer
den om zonder uitstel een toe
stand van veiligheid te schep
pen waarin het voor de regee
ring van Ned.-Indië mogelijk
zal zijn besprekingen met re
presentatieve Indonesiërs voort
te zetten.
De respectieve regeeringen
waren het er over eens, dat een
'oplossing van het politieke
conflict beschouwd moet wor
den als een essentieele bijdra
ge tot de succesvolle vervul
ling van de taak door het op
percommando van de geallieer
de mogendheden toevertrouwd
aan Groot Brittannië om de
Japansche bezetting van deze
gebieden te liquideeren en dat
dit een gemeenschappelijke
zaak .is van de Britsche en
Nederlandsche regeeringen en
van het Indonesische volk.
De Britsche en Nederland
sche regeeringen zijn het daar
om eens over de gedragslijn om
te bevorderen, dat de leiders
van de nationalistische bewe
ging tot overeenstemming ko
men met de Nederlandsche
autoriteiten.
Middelerwijl zullen onmid
dellijk verdere stappen worden
genomen om zooveel aLs mo
gelijk is, de veiligheid te ver
zekeren van de krijgsgevange
nen en geïnterneerden in In
donesië. die bedreigd worden
door geweld der extremisten.
Van Mook tevreden.
Nadat de besprekingen in
Londen waren afgeloopen,
heeft van Mook opeen pers
conferentie nadere uiteenzet
tingen gegeven. Hij zeide o.m.
dat de besprekingen met de
Britten tot bevredigende over
eenstemming tusschen het
Britsche en Nederlandsche ge
zichtspunt hadden geleid. Dr.
van Mook wilde een einde ma
ken aan de legende, dat er een
verschil was in inzicht en opi
nie tusschen hem en de regee
ring in Den Haag. Hoewel er
eenige minder belangrijke ge
schilpunten waren, die hoofd
zakelijk veroorzaakt werden
door de onvoldoende communi
catie, was het niet juist, dat
tusschen hem en de regeering
geen overeenstemming zou
heerschen. Integendeel, zoo
verklaarde Dr. van Mook, nooit
was er zoo volledige overeen-
steming geweest van gezichts
punten als nu.
Toekomstverwachtingen.
De onderhandelingen met de
Indonesiërs zulen, na den te
rugkeer van Dr. van Mook naar
Batavia, weldra in een nieuwe
faze komen, doch sensationee-
le ontwikkelingen kunnen
daarbij nauwelijks verwacht
worden. Niettemin bestaat het
rustige vertrouwen, dat er in
de naaste toekomst voorwaar
den zullen worden geschapen,
die een basis opleveren, waar
op een constructieve politiek
kan worden gebouwd, wnlke
van Mook een politiek van
„verzoening en overeenstem
ming" noemde en die den
nationalisten werkelijk bevre
diging kan schenken.
„Wij erkenen, dat de natio
nalistische aspiraties in Azië
vasten wortel hebben gescho
ten en op realistische wijze be
vredigd zouden moeten wor
den". -
„Het kabinet en ik zijn één
voor wat gedaan zou moeten
worden en kan worden". Van
Mook zei verder: „Ik denk niet
dat het lang zal duren eer iets
meer beplaads kan worden ge
zegd na de aanstaande her
nieuwde besprekingen met de
Indonesiërs, daar ik van mee
ning ben, dat een overeenstem-
minr* niet alleen zeer wel mo
gelijk maar zelfs waarschijn
lijk is."
In dit stadium zou het zui
ver speculatief zijn, gedetail
leerde voorspellingen te doen
omtrent het plan dat bij de ko
mende bespreking te Batavia
waarschijnlijk ter tafel zal
worden gebracht. Maar giste
ren werd verklaard, dat tijdens
van Mooks bezoek aan Den
Haag een plan voor constitutio-
neele hervormingen is bespro
ken, dat de verklaring van
Koningin YVilhelmina van 6
December 1942 nader uitwerkt
en een loyale interpretatie van
de beloften der Koningin
vormt. Wanneer van Mook naar
Batavia terugkeert, weet hij,
volgens welke richtlijnen hij
met de Indonesische leiders
moet spreken.
Zoo is bevestigd, dat de Ne
derlandsche regeering de groo-
te lijnen van haar toekomstige
politiek ten aanzien van Indië
duidelijk heeft omschreven,
Uit de bewoordingen van het
uitgegeven communiqué schijnt
men te mogen opmaken, dat
deze politiek een sympathieke
ontvangst van de zijde der En
gelsche regeering heeft geno
ten.
NASPEL DER
Drie-mogendheden-conferentie te Moskou
Men verwacht, dat Byrnes door de rechtsclje oppositie hevig be-
critiseerd zal worden omdat hij bij de conferentie van Moskou
„terugkrabbelde" van zijn oorspronkelijke houding tijdens de
conferentie te Londen. Amerikaansche diplomatieke kringen
verhelen hun meening niet, dat Byrnes „groote concessies" ge
daan heeft en dat hetzelfde in mindere mate van Bevin kan
worden gezegd. De voornaamste reactie in verantwoordelijke
kringen te Washington is echter opluchting wegens het verbre
ken van de impasse. De grootste concessie is naar hun meening
vervat in het besluit betreffende het bestuur van Japan.
Groote Lacunes
De bestudeering van den vol-
ledigen tekst van het commu
niqué der Moskousche confe
rentie brengt eenige verontrus
tende lacunes aan 't licht. Zelfs
indien de besprekingen over
Iran informeel waren, zooals
het geval schijnt te zijn ge
weest, zou een afzonderlijke
verklaring over Azerbeidsjan
geruststellend geweest zijn.
Ook het stilzwijgen over Tur
kije doet vragen oprijzen.
Verder is men ten zeerste
opgelucht door het besluit om
verder te gaan met de formu
leering van de Europeesche
vredesverdragen en het ver
breken van de impasse in den
Balkan.
Naar men verwacht zal Tru
man in zijn radiorede over den
toestand van het land zich
volledig met Byrnes accoord
verklaren. Dit zou het bericht,
dat Byrnes met bijna weerga-
looze volmachten naar Moskou
vertrok om een overeenkomst
met de Sowjet-Unie te berei
ken en met de verzekering van
volledigen presidentieelen
steun, nog meer in waarde
doen toenemen.
In Ankara zijn de berichten
uit- Moskou over het algemeen
met voldoening ontvangen,
hoewel eenige ongerustheid
valt op te merken met betrek
king tot de behandeling .der
kwesties aangaande den Bal
kan, het Midden-Oosten en in
het bijzonder Turkije zelf.
Spanning in Frankrijk
De nota, welke de Ver. Sta
ten, de U.S.S.R. en Gr.-Brit-
tannië aan de Fransche regee
ring hebben doen toekomen en
waarin de plannen worden uit
eengezet voor de opstelling van
de vredesverdragen met Italië,
Bulgarije, Hongarije en Finland
Is gisteren in den Franschen
ministerraad behandeld. Beslo
ten werd den Big Three te ver-
De bewoners van het Nederlandsche kamp in Medan, „Polonia",
gaan tegenwoordig slapen onder het geratel van machinegeweer
vuur, handgranaat-explosies en revolverschoten. Het schijnt met
de betrekkelijke rust, die in dit gebied geruimen tijd geheerscht
heeft gedaan te zijn.
De extremistische elementen
maken vooral in het nachtelijk
duister de geheele stad onvei
lig en dringen zelfs het Neder
landsche kamp binnen. Giste
ren werd een ex-krijgsgevan
gene in zijn eigen huis door
een Indonesiër met een ge
weerschot gedood. De moorde
naar, die het huis binnendrong
terwijl links en rechts vuurge
vechten tusschen de Britsche
schildwachten en Indonesiërs
aan den gang waren, droeg een
Japansch petje en een lange
donkerblauwe regenjas. Na
den misdaad wandelde hij
kalm het huis uit om in den
nacht te verdwijnen.
In een kampong bij Poeloe
Brayan, in de omgeving van
Medan. is het lijk gevonden
van een Britschen zeeman, die
aldaar door Indonesiërs op laf
hartige wijze was vermoord.
Van Britsche zijde zijn repre
saille-maatregelen genomen.
De daders behooren tot den
extremistischen vleugel der
nationalistische beweging.
Plunderingen en beroovin-
gen zijn aan de orde van den
dag. Vooral Chineesche ingeze
tenen zijn daarvan het slacht
offer.
Ook komen nu geregeld ge
vallen van ontvoering voor.
Bij een bekende Chineesche
familie werd door gemaskerde
gangsters. die met revolvers
gewapend waren, het geheele
huis leeggehaald, waarbij een
brandkast met zeer kostbaren
inhoud werd meegenomen.
Als gevolg van intimidatie
der leveranciers heeft men
moeilijkheden met de voedsel
voorziening van het kamp,
waar de Nederlanders zijn on
dergebracht.
Met de „Noorddam", die in
de loop van deze maand naar
Holland vertrekt, zullen onge
veer zevenhonderd Nederlan
ders uit Medan evacueeren,
voornamelijk zieken, oorlogs
weduwen en weezen.
DE ONTWAPENING VAN DE
INDONESISCHE POLITIE.
De geheele Indonesische
burgelij ke politie te Batavia is
door generaal Christison ont
bonden. Alle leden van de po
litie, officieren en manschap
pen beide, zijn ontwapend en
in hun hoofdkwartieren opge
sloten. Het dragen van unifor
men is vérboden. Een groot-
scheepsche overval door de
Britsche militaire politie op de
Indonesische politie hoofd
kwartieren had geen volle
dig succes, daar vele Indone
sische politie-manschappen niet
aanwezig waren. De aanwij
zingen zijn, dat zij een „tip"
hadden gekregen omtrent de
Britsche voornemens.
zoeken meer uitgewerkte de
tails te verstrekken.
De besprekingen droegen een
dusdanig spannend karakter,
dat Georges Bidault zich zon
der uitstel naar den minister
raad begaf, zoodra zijn huwe
lijk met Mej. Suzanne Borel
(de eenige Fransche diploma
te) was ingezegend.
van den N.-S.-B-er
Alleen op de wereld.
OE men ook over de schuld
van de N.S.B.-ers moge
denken, vanaf de N.-S.-B.-er
die landgenooten deed fusillee-
ren tot de slappeling, die lid
werd om het baantje, één ding
is zeker, het N.-S.-B.-jongetje
van 10 jaar en het meisje van
7, zijn onschuldig.
Onschuldig, maar zwaar ge
troffen.
Vader en moeder geïnter
neerd, oom en tante misschien
ook of wellicht juist fel vijan
dig tegen de N.S.B.-familiele
den en uit verkeerd begrip
weinig genegen voor het neefje
of nichtje in te springen, staat
daar het onschuldig kind let
terlijk alleen op de wereld.
Hier ligt een prachtige taak
voor het particulier initiatief
in samenwerking en met steun
van de overheid.
Er is een wetsontwerp ge
reed volgens hetwelk de c.a.
20.000 kinderen wier beide
ouders zijn geïnterneerd, ter
beschikking van de Regeering
worden gesteld. Gelukkig wil
dit in ons land niet zeggen dat
de overheid nu in en buiten
Rijkskindertehuizen voor deze
kinderen gaat zorgen en dat
deze kinderen door ambtena
ren (in uniform) op uniforme
manier zullen worden „opge
voed". Neen, hier treedt het
particulier initiatief op den
voorgrond. Vereenigingen voor
Kinderbescherming om ze
nu maar met dezen algemee-
nen naam aan te duiden die
ervaring hebben op het ge
bied van Voogdijkinderen kun
nen zich het best het lot dezer
kinderen aantrekken, hetzij
door ze in eigen tehuizen on
der te brengen, hetzij door
pleegouders op te sporen, die.
zich het lot dezer kinderen aan
willen trekken.
Een en ander behoort te ge
schieden in nauw contact met
de overheid. Het Departement
van Justitie kent daarvoor
thans een speciale afdeeling
n.l. het Bureau Bijzondere
Jeugdzorg dat onder de des
kundige leiding staat van den
bekenden paedagoog dr. Ber
ger.
Het is de bedoeling kinderen
tegen een tegemoetkoming van
pl.m. 1.50 per dag onder te
brengen in pleeggezinnen wel
ke overeenkomen met het
maatschappelijk milieu waar
uit het kind komt.
Uit een verkeerd begrepen
sentiment was er aanvankelijk:
weinig animo om zich over het
N.S.B.-kind te ontfermen.
Doch de christelijke charittas
lenigt materieele en geeste
lijke nood zonder om te zien.
De zorg voor het onschuldige
N.S.B.-kind kan alleen dan
slagen waneer men ruimer
baan geeft aan deze charitas.
Geen ambtelijke prestige
kwesties mogen oorzaak zijn
dat het kind als nummer zoo
veel in het keurslijf eener
Rijkszorg wordt geperst. De
leider van het Bureau Bijzon
dere Jeugdzorg staat dunkt ons
mede borg dat dit inderdaad
niet zal geschieden.
