Prins der Kerk Vrede in China? „Moordaanslag" op Sjarir? Schermerhorn-Attlee r Een man zonder fouten Radio-programma over de toestand in Indonesië Wanneer Overeenstemming met Frankrijk Donderdag 27 December 1945 en No. 157 Katholiek Dagblad voor Leiden en Omstreken HET WEER tot Vrijdagavond: Na een aanvankelijke opklaring tegen mor genochtend weer regen. Tijdelijk afnemende, doch later weer toene mende wind tusschen West en Zuid. Weinig verandering in tempe ratuur. mUltCBT HooldredacteurenRector H. L. J. M. Sondaal en Mr. Dr. C. C. A. van HarenRedacteurenProl. Dr. W. Asselberga (Anton van Duinkerken) en Joop Siebelt; Direoteur» G. G. v. Elburg. Bureaux i Papengracht 32, Telefoon Redactie 20015, Administratie 2082^ Abonnementsprijzen! f0.26 per week, f 1.10 per maand f3.20 per kwartaal. Franco per post f4.20 19 óf een aartsengel óf een deurmat Toen wij eenige jaren voor den oorlog, in Rome zijnde, zoo terloops aan een prelaat vroegen wanneer Nederland weer eens aan de beurt kon zijn voor een kardinaalsbenoe ming, kregen wij ten antwoord dat dit wel een paar hon derd jaar kon duren. Nederland met z'n paar millioen Katholieken voegde hij er aan toe en hii slikte nog zooiets weg van: klein land, met sterk protestant- schen inslag. En ziet. na een paar jaar heeft Nederland wederom zijn Kardinaal. Rome heeft den tijd. Zij, die gelooven haasten niet. In het begin der zestiende eeuw waren er twee Neder landers. die het tot de waar digheid van kardinaal brach ten en een er van werd Paus. Vierhonderd jaar lang was geen Noord-Nederlander kar dinaal. Totdat in 1911 van Rossum als zoodanig werd gecreëerd en nu in 1946 de Aartsbisschop van Utrecht, Mgr. Johannes de Jong. Rome kan wachten en Ro me kan snel handelen. Er is geen twijfel, of de Paus heeft door deze benoeming te kennen willen geven hoezeer Mgr de Jong en het geheele Nederlandsche Episcopaat als de strijders voor het geloof Nederlandsche Katholieken en niet-Katholieken zijn voorgegaan en hoe nun ver zet weerklank heeft gevon den in het Nederlandsche volk. Wie het boek van Mag. Stokman over het verzet der Bisschoppen leest, staat ver baast dat de Duitsohers dit hebben genomen. De Duit- schers immers hadden toch alle macht, en macht in him handen beteekent niets ont ziend geweld. En toch hebben de bezet ters. ofschoon zij tegen geen enkel middel hoe afschuwe lijk ook. opzagen, niet kun nen beletten het verzet van een geestelijke maeht, staande op een hoogte waar aan zij zelfs niet vermochten te denken. Ook een Mgr. van Galen. aartsbisschop van Münster, ook een Mgr. von Preysing, aartsbisschop van Berlijn, hebben hun stem verheven tegen het heidenseh Nazi-dom, En ook tegen deze prelaten zijn de Nazi's wel voor Donderdagavond HILVERSUM I. 301 M. 18.— Ensemble Jetty Cantor. 18.30 Kwartier voor den Arbeid. 18.45 Tony Schiffertstein. 19.Nieuws. 19.15 Reportage. 19.30 Pianoconcert. t 20.Nederland Herrijst. 20.15 Gratnofoonmuziek. 21.20 Cultureele agenda. 21.45 Cabaret. 22.15 Mensch en MaatscliappO. 22.30 Gratnofoonmuziek. 23.Nieuws. 23.15 Avondwilding. HILVERSUM II. 415 M. 18.Nieuws. 18.30 Jan Corduwener. 18.55 Gratnofoonmuziek. 19.30 Voor de Nederl. StrUdkr. 20.— Ensemble George Frank. 20.30 Kleine Gedichten. 20.35 Orgelspel. 21.De Regeeringsvoorl.dienst. 21.15 Gramofoonmuziek. 21.45 Avondwijding. 22.Nieuws. 22.20 Gramofoonmuziek. storm geloopen, maar ook te vergeefs. Hoe komt dat, vraagt men nogmaals. Vrij heid, noch eer, noch trouw aan het gegeven woord, noch elementaire wetten van menschelijkheid speel den bij de Duitschers een rol. Is het niet en blijkt hier niet duidelijk dat de geestelijke macht, die onver vaard op de bres staat voor de eer van God en het heil van den naasten het wint van alle krachten der duister nis waarover de nationaal- socialisten beschikten en wel ke zij bewust inzetten tegen al wat goed en waar was, te gen alles wat hun duistere plannen dwarsboomde. Dat dit mogelijk is stemt op dit Kerstfeest van het Vredesjaar 1945 waarin toch weer donkere wolken schij nen samen te pakken, tot een vredig geluk. Daar is dus iets. neen daar is dus zooveel wat menschen, hoe diep zij ook ziin gezonken en hoe zeer zij zich ook als satans kinderen gedragen, ons niet kunnen ontnemen. Hoe zeer hebben wij dan echter noodig den steun en de leiding van onze geestelij ke leidsmannen. Welk een ontzettende ver antwoordelijkheid rustte ge durende den oorlog op het Episcopaat. Welk een wijsheid werd van hen gevorderd. O. met hun persoon hadden zij al af gerekend. Die mocht geen rol spelen. Maar juist daar door konden zij tot de zui verste beslissingen komen. Daardoor werden zii voor millioenen het lichtbaken in duistere en moeilijke dagen. Daardoor konden priesters en leeken in vrede het offer van hun leven brengen, om dat zij onder de leiding der Bisschoppen de zekerheid hadden daardoor te gehoor zamen aan God. En blijmoe dig gehoorzaamden Titus Brandsma en zoo vele ande ren tot in den dood. Het monument dat het Episcopaat en met hen pries ters en leeken voor alle tij den hebben opgericht vindt nu onmiddellijk na de be vrijding zijn bekroning in de benoeming door Z. H. Paus Pius XII van Mgr. Dr. Jo hannes de Jong, Aartsbis schop van Utrecht tot Kardi naal der Heilige Roomsche Kerk. Eere aan God en vrede op aarde aan de menschen van goeden wil. v. H. INDONESIË Het „Republikeinsche" ministerie van voorlichting beweert, dat een moordaanslag op Sjahrir Woensdagmiddag is mislukt, toen een Indo-Europeaan, die herhaaldelijk op Sjahrir vuurde, miste. Verklaard wordt, dat de schoten op Sjahrir, die langs den Mentengweg reed, uit een andere auto, welke de auto van Sjahrir inhaalde, werden afgevuurd. In de verklaring der Repu blikeinen wordt verder mede gedeeld: „Tegelijkertijd open de een van de vijf inzittenden van de auto, allen jonge Indo- Europeanen en Surinamers in Nederlandsche uniform, het vuur met een revolver.. De kogels raakten de motorkap van Sjahrirs auto, waarbij ge lukkig geen enkele kogel doel trof. Andere lezing van het geval. De mededeelingen van Brit- sche zijde en die door Sjahrir zelf verstrekt zijn over den aanslag op den Repufblikein- schen „premier" stellen de ge beurtenissen in een totaal ver schillend daglicht. Volgens een gezaghebbende Britsche bron was er een autoaanrijding op de Mentengweg. die ruzie ver oorzaakte tusschen Ambon- neesche soldaten van het Ne- derlandsch-Indische legér en een of andere tegenpartij. Toen Sjahrir, die zelf achter het stuur zat, vergezeld van een van zijn vrienden vervolgens langs reed, heeft een der Am- bonneesche soldaten „erop los geslagen", zoo zegt deze Brit sche iezing. De Ambonneesche soldaat is daarna naar Sjahrir's auto gereden en de reeds ge melde gebeurtenissen hebben plaats gevonden. Sjahrir heeft verklaard dat eer hij tijd had om uit zijn auto te komen de soldaten hem met de kolf van een revolver neersloegen. Toen hij uit de auto kroop drong een menigte om hem samen. De „premier" zei verder dat een Nederlandsch officier op de groep afkwam en een pistool op hem richtte. Op de vraag of hij van meening was dat men het op hem persoonlijk gemunt had, antwoordde hij: „Ik ge loof niet dat zij wisten wie ik was". De Britsche militaire politie heeft de vier mannelijke da ders gearresteerd. Men is van meening dat Sjahrir het slacht offer werd van een poging tot autodiefstal. De houding der Indonesiërs. Een correspondent die Soe- karno en Sjahir bij hun reis door Midden-Java vergezegld heeft, trok de volgende con clusies: In de eerste plaats be schikt het Indonesische leger op het oogenblik over voldoen de wapens en is het voldoen de gedisciplineerd om de eva cuatie van Japanners en bur- gergeïnterneerde te volvoeren. In de tweede plaats wil de In donesische „regeering" deze taak zoo spoedig mogelijk vol brengen. Ten derde worden de geïnterneerden in de overbe volkte kampen niet slecht be handeld maar er is een tekort aan medicijnen en levensmid delen. Tenslotte hebben de In donesiërs hoegenaamd geen haat tegen de blanken in het algemeen en eigenaardig ge noeg zelfs weinig tegen de Ne derlanders. Zij zün alleen ge kant tegen kolonisatie. Engelsch-Nederlandsclie besprekingen in Londen De Min.-Pres. Prof. Ir. W. Schermerhorn, is gistermorgen in gezelschap van enkele andere Nederlandsche autoriteiten per vliegtuig in Engeland aangekomen, voor het voeren van besprekingen met de Britsche regeering over den toestand in Indonesië Min, Schermerhorn was bij aankomst op het vliegveld Croydon in gezelschap van den Min. voor Overzeesche Ge- biedsdeelen. Prof. Dr. J. H. A. Logeman, den Luit.-Gouv.-Gen. Dr. H. van Mook en van den Nederl. Min. Mr. J. H. van Royen, die den Min. van Bui- tenlandsche Zaken, van Klef- fens, wegens ziekte vervangt. Geen beslissingen op militair gebied? Bij zijn aankomst in Londen heeft Min.-Pres. Schermerhorn verklaard, dat de duur van zijn verblijf in Engeland hoofdza-, kelijk zal afhangen van het verloop der gedachtenwisse- ling met Attlee over Indonesië. Tegen het einde van deze week denkt Min. Schermerhorn weer in Nederland te zijn. De diplomatieke correspon dent van Reyter voegt er aan toe, dat Schermerhorn ook Phi lip Noel Baker (Britsch Min. van Staat) zal ontmoeten. Ba ker vervangt Bevin, zoolang laatstgenoemde te Moskou ver blijft. Bii de Nederlanders, die thans naar Londen zijn geko men, bevindt zich, aldus gaat de correspondent verder, geen militair deskundige, waaruit valt op te maken, dat de te nemen beslissingen uitsluitend op politiek terrein liggen. Men hoop te Londen, dat de ge- dachtenwisseling vruchten zal afwerpen en aan den strijd op Java een einde zal maken. CONFERENTIE TE MOSKOU GEëINDIGD. Volgens een bericht uit Mos kou is de conferentie der drie ministers van Buitenl, Zaken vandaag om 3 uur, Engelschen tijd, geëindigd. Byrnes heeft verklaard, dat de conferentie zee opbouwend" was. Amuletten weigeren De beruchte hadji van Garoet is bij de laatste ge vechten te Bandoeng om het leven gekomen. Hij was een der voornaamste extremistische leiders in dit gebied en had de ge woonte amuletten te ver- koopen, die onkwetsbaar maakten. Zijn dood heeft aanzienlijke onrust onder zijn volgelingen veroor zaakt. die nu beginnen te gelooven, dat de amulet ten wel eens niet zoo on feilbaar zouden kunnen zijn, als gezegd werd. Het is nu duidelijk dat de be weging die erop gericht was de „heilige oorlog" op Java te doen ontstaan, haar doel gemist heeft. Een officieele Britsche zegsman heeft verklaard dat op enkele plaatselijke bewegingen na, er geen kwestie is geweest van een algemeene opstand onder leiding van de hadji's. NIEUWJAARSRECEPTIE MGR. J. HUIBERS. Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem zal op Nieuwsjaars- dag receptie verleenen: van 12 tot 1 uur voor leeken, Broeders en Zusters, van 1 tot 2 uur voor Priesters. MINISTERS OP BEZOEK BIJ DEN KARDINAAL. Maandagmiddag hebben dei Min.-president, prof. ir. W. Schermerhorn. de Min. van Justitie mr. H. A. M. T. Kolf schoten, dr. L. J. M. Beel, Min. van Binnenl. Zaken en ir. T. S. G. J. M. van Schaik. Min. van Verkeer en Energie een bezoek gebracht aan den nieu wen Nederlandschen kardinaal mgr. dr. J. de Jong. Dit bezoek duurde van vier uur tot kwart over vijf. Generaal Tsjow, de voornaamste communistische afge vaardigde in Tsjoengking, heeft Woensdag medegedeeld, dat de communistische partij een „officieel en schriftelijk vastgelegd" voorstel voor onvoorwaardelijke wapenstilstand zou overleggen, indien de regeeringspartij Kwonüntang en de communisten na een onderbreking van vijf weken de onderhandelingen officieel weer zou hervatten. „Wij wenschen onmiddellijk den strijd te staken, hetgeen belangrijker is, dan alle andere dingen", zei Gen. Tsjow. Hij voegde hier aan toe, dat hij van den voorzitter van de Chineesche communistische partij Gen. Mau Tse Toeng toe stemming had gekregen dit voorstel te doen. Frankrijk en China zijn het eens geworden over het be wind in Noord-Indo-China. De Franschen zullen de troepen in Tonkin en Noord-Annam gaan vervangen en zullen in Cochin china de taak van de Engelschen overnemen, zoodat sinds het einde van den oorlog met Japan geheel Indo- China weer voor bet eerst onder Fransch bewind staat.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

De Burcht | 1945 | | pagina 1