De Wieringermeer
vopnieuw veroverd
SOLDATEN
BIJEENKOMSTEN MET
NEDERLANDERS NUTTELOOS
Radio-programma
Van Mook komt
nog niet
Optimisme in
-Amerika
DE AAP
V/j-Zpend faal unz&l Ma&i&tid Ccuid
Op 21 Augustus 1930 kwam de Wieringermeer voor den
eersten keer droog, waarmede een oppervlakte van pl.m.
20.000 H.A. aan het Nederlandsche landbouwareaal werd toe
gevoegd. hetgeen ongeveer 10 pet. was van de totale aan
winst, welke door de Zuiderzee inpolderingen zon worden
verkregen.
In de jaren na 1930 werd met het in eultuur brengen van
het drooggevallen gebied begonnen, wat vele moeilijkheden met
zich mede bracht. Vanuit het randgebied werd volgens de te
voren ontworpen plannen begonnen met den aanleg van wegen,
tochten en slooten, zoodat successievelijk de gronden in cul
tuur konden worden genomen.
.Reeds in 1931 werd met den bouw van het eerste dorp,
Slootdorp begonnen en in 1943 deden de eerste zelfstandige boe
ren hun intrede in de polder.
Namen aanvankelijk nog ve
len een gereserveerde houding
aan tegenover dit nieuwe ge
bied, al spoedig wijzigde zich
dit, toen bleek, dat de verkre
gen resultaten goed waren.
De Duitsche misdaad
17 April 1945.
van
Achttien dagen vóór de capi
tulatie, op 17 April 1945. des
middags te 12.15 uur verniel
den de Duitschers den Wierin-
germeerdijk op twee plaatsen,
vlak bij elkaar gelegen. Het
buitenwater, dat daar aan den
rand ongeveer 3.50 m. stond
boven de oppervlakte van het
land in den polder, bulderde
door de beide gaten naar bin
nen, zoodat in ruim twee et
malen de polder vol liep. In
dien tijd stroomden 600 a 700
millioen m3. water den polder
in. dat is gemiddeld meer dan
200.000 m3. per minuut.
Gisteravond heeft de minis
ter van Openbare Werken dr.
ir. J. A. Ringers medegedeeld:
„Eindelijk is het gelukt: heden
11 December 9 uur was de Wie
ringermeer droog.
Het eerste stadium van den
wederopbouw is hiermede af
gesloten. Thans komt de twee
de periode aan de orde. n.i. het
opnieuw in cultuur brengen en
de wederopbouw en herstelling
van de vernielde gebouwen,
waterbouwkundige werken en
beplantingen.
Wat het in cultuur brengen
betreft, zal het streven zijn in
het jaar 1946 in de Wieringer
meer weer een oogst te doen
groeien, zii het nog geen nor
male. Een uitzondering moet
slechts gemaakt worden voor
zekere oppervlakte, gelegen
voor de gaten in den dijk, die
bedolven zijn onder een dikke
laag zand.
Wanneer wii als doel voor
oogen houden, in 1946 in de
geheele Wieringermeer een
oogst, dan wil dit zeggen, dat
het streven er op gericht moet
zijn zoo snel mogelijk de boe
rengezinnen naar bun bedrij
ven terug te brengen. De pol
der is te groot dan dat deze
exploitatie vanuit de randge
bieden zou kunnen plaats vin
den. Dit beteekent. dat onge
veer 400 woongeiegenheden
moeten worden opgetrokken
hetwelk zal geschieden op de
bestaande fundeeringen van de
woningen voor de boerderijen
en in zoodanigen vorm, dat t. z.
t. zonder bezwaar de woning
met de bovenverdieping kan
worden uitgebreid tot een nor
maal geheel.
Ook de landarbeiders zullen
in den polder een onderdak
moeten kunnen vinden. Er zal
naar gestreefd moeten worden
de in den polder gewoond heb
bende arbeiders eveneens zoo
spoedig mogelijk terug te
brengen in den polder. Ook dit
beteekent pl.m. 400 gezinnen.
Voor een gedeelte van deze
voorzieningen kan eveneens
gebruik worden gemaakt van
bestaande fundeeringen van
vernielde woningen buiten de
dorpen. Daarnaast kunnen
plannen worden uitgewerkt
voor meerdere arbeiderswonin
gen buiten de dorpen, hetgeen,
gezien het groote tekort aan
landarbeiderswoningen, in den
polder, nog niet beteekent. dat
daarmede een te groot deel de
zer woningen buiten de dorpen
zou komen.
Gelijktijdig zal getracht moe
ten worden zooveel mogelijk te
behouden van de restanten van
schuren, door deze van nieuwe
muren te voorzien. Hierin zit
ook weer de mogelijkheid om
zonder veel materiaal nood
voorzieningen te maken voor
seizoenarbeiders enz.
Het weder op gang brengen
van het leven en den arbeid
in dit echt Nederlandsche ge
bied zal de oplossing vragen
van zeer vele problemen. De
medische verzorging zal gere
geld moeten worden. De mid
denstand zal de voorziening
der bevolking ter hand moe
ten nemen. In alle dorpen zal
een kerk in orde moeten wor-
deni gemaakt, maar dit alles
zal geschieden in nauw over
leg met de eigen bevolking
van de Wieringermeer.
Daartoe is een commissie in
gesteld „commissie Wederop
bouw Wieringermeer", die
haar zetel te Medemblik heeft.
Telegrammen werden ge
zonden aan H. M. de Konin
gin en aan den minister-presi
dent om van het heugelijk
feit der nieuwe drooglegging
mededeeling te doen.
De polder werd onder gun
stige weersomstandigheden in
124 dagen drooggelegd.
KOMEN THUIS!
Toen 650 veteranen van
het beroemde regiment
„Mount Royal Fusiliers"
uit Montreal na vier jaar
in Europa gevochten te
hebben terugkeerden, mar
cheerde het regimenit van
het schip direct naar het
stadion alwaar de aarts
bisschop van Montreal hen
opwachtte en een Mis in
de open lucht celebreerde
waarbij allen ter H. Tafel
naderden.
Eerst nadat zij hun
dankzegging hadden ge
daan begroette het regi
ment familieleden en vrien
den.
De fusiliers vertrokken
in 1941 naar IJsland, daar
na naar Engeland en had
den een werkzaam aandeel
bij de landing te Dieppe
1942. Na D-day vochten zij
in Frankrijk en België en
waren eveneens aanwezig
bij de bezetting van Ber
lijn.
De aalmoezenier van het
regiment vertelde dat
enkele minuten vóór den
aanval op Dieppe alle
manschappen de H. Com
munie ontvingen.
INDONESIË
SJARIR EN SINGAPORE
Sjahrir heeft op een persconfere ntie een verklaring afgelegd,
welke hij begon met de woorden: „Thans zullen wij een uit
eenzetting geven van ons gezichtspunt".
Sjahrir ging dan verder als volgt:
voor Woensdagavond.
HILVERSUM I. 301 M.
6.01 Jan Corduwener.
6.15 Cabaret „Zes en één
kwart".
6.30 Het Rijk overzee.
6.45 Krontjongmuziek.
7.01 Nieuws.
7.30 Eddy Walls
8.01 Nederland Herrijst.
8.15 Brieven van Londensche
correspondent.
8.30 Kamermuziek.
9.00 Hoorspel.
9.40 C.ramofoonmuziek.
11.01 Nieuws.
11.20 Avondwijding.
HILVERSUM II. 415 M.
6.01 Nieuws.
6.30 ..La Cioconda".
7.10 Hans Brandts Buys clave-
cimbel.
7.30 or de Nederl. Strijdkr.
8.01 Omroeporkest.
9.00 De Patriot.
9.15 Vaudeville-orkest.
9.45 \vondwijdlng.
10.01 Nieuws.
10.20 Dansmuziek.
..Er is een conferentie te Sin
gapore gehouden en alles wat
we van de daar genomen be
sluiten weten is afkomstig van
een vertrouwelijke mededeeling
door generaal Christison aan de
pers gedaan. De Indonesische
regeering gelooft niet dat de
situatie helderder wordt door
vertrouwelijke mededeelingen.
Wij vragpn een verklaring wel
ke tot het publiek wordt ge
richt, van wat er in Singapore
is besloten. Wanneer de berich
ten. die we hebben ontvangen
juist zijn, beteekenen deze dat
tegen de Indonesiërs geweld
zal worden gebruikt. Ons is me
degedeeld, dat er een militair
plan van actie opgemaakt zou
zijn tegen de extremisten. Daar
op zeggen wij: „Er kan moeilijk
oorlog gevoerd worden tegen de
extremisten alleen." Wanneer
de Britten meer troepen in het
land brengen en een groots op
gezette actie inzetten, zullen
alle Indonesiërs hen zoo goed
als zij kunnen weerstand bie
den. Men heeft ons te verstaan
gegeven, dat de verklaring, die
de Nederlanders en Engelschen
daaraan geven is. dat het eli-
mineeren van de zoogenaamde
extremisten den weg zou effe
nen voor besprekingen tusschen
de Nederlanders en de zooge
naamde gematigden.
Hierop zeggen wij: Dit zou
wel eens een illusie kunnen
blijken. Er zullen geen vreed
zame besprekingen mogelijk
zijn, wanneer in Indonesoë
bloed moet vloeien.
Sjahir poogt extremisme
goed te praten.
In antwoorden op vragen liet
Sjarir er geen twijfel aan be
staan, dat de kloof tusschen de
gematigden en de extremisten
tot op zekere hoogte is over
brugd. Hij zelf weigerde de
term „extremisten" te aanvaar
den, maar hij verklaarde dat
„de meesten van de zoogenaam
de extremisten tot de regeering
ziin gekomen met de vraag hoe
zij zonder te vechten de regee
ring kunnen steunen". Op de
vraag of hij en zijn „regeering"
in staat waren om de orde te
handhaven antwoordde Sjarir,
dat hij geloofde dat wanneer
hem de kans werd gegeven hij
fcinen enkele weken het mee-
rendeel van het land onder
controle zou hebben, doch dat
de Engelschen zeer ongeduldig
ziin. Ons volksleger zou de Ja-
panneezen kunnen ontwapenen
en hen naar de kust brengen.
Het volksleger zou de geïnter
neerden kunnen evacueeren en
de regeering zou de verant
woordelijkheid op zich kunnen
nemen voor het ontwapenen van
de Japanneezen mits het volks
leger voldoende bewapend zou
zijn om zich van die taak te
kunnen kwijten.'
Toen een andere correspon
dent hem vroeg over een drei
gende hongersnood, ontkende
Sjahrir dat er hongersnood op
Java zou uitbreken, en hij over
legde een lange lijst met cij
fers van de oogsten die in
1946 worden verwacht.
WAT DE TWEEDE KAMER
TE BEHANDELEN KRIJGT.
De regeeringsnota welke
aan de Tweede Kamer giste
ren is overhandigd bevat o.m.
de volgende onderwerpen:
Overzicht der gebeurtenis
sen in Nederl.-Indië, het door
de Nederl. regeering te Lon
den gevoerde beleid, organisa-1
tie der overheidsdiensten,
loon- en prijspolitiek, de zui
vering.
INTERNATIONAAL KATHO
LIEK RADIO- EN
TELEVISIEBVREAU.
Uit Montreal wordt gemeld
dat er plannen bestaan oir
het internationaal Katholiek
radio- en televisiebureau in
Amsterdam zijn werkzaamhe
den te laten voortzetten. Dit
werd medegedeeld door pater
Dito. die voorzitter is van dit
lichaam en gedurende den
oorlog voor de Nederlandsche
ondergrondsche heeft ge
werkt. Hij bevindt zich mo
menteel in Amerika. Het plan
voorziet in de verzorging van
nieuwsdiensten.
Voor den oorlog werden 37
landen door dit bureau be
diend.
Het lag in de bedoeling, dat
Van Mook op Donderdag per
vliegtuig naar Nederland zou
vertrekken en dat hij verge
zeld zou worden door mr. K.
F. J. Verboeket, wnd. hoofd
van den regeeringsvoorlich-
tingsdienst. Uit gezaghebbende
bron wordt echter nader ver
nomen, dat Dr. van Mook zijn
reis met het oog op de huidige
ontwikkeling eenige dagen
heeft uitgesteld.
Mr. Verboeket zal echter
zooals' in de bedoeling ligt
morgen vertrekken. Zijn fami
lie zal hem hierbij vergezellen
en hij hoopt voor eenigen tijd
in Holland te verblijven. Ook
zal per vliegtuig morgen naar
Nederland vertrekken, ir. M.
Ph. Broekhuizen, directeur van
een aantal spoorwegmaatschap-
schappijen.
De toestand op Java.
Buitenzorg.
De resident van Buitenzorg,
de heer Barnas, die door de In
donesiërs gevangen genomen
was. is weer vrij. De telefoon
centrale is door de Indonesiërs
ontruimd. De stad zelf is rusti
ger, hoewel er nog wel scherp
schutters verscholen zitten, in
het bijzonder in de omgeving
van het kamp Kota Paris.
Bandoeng
is over het algemeen rustiger,
afgezien van de rooftochten
van voormalige Nederlandsche
krijgsgevangenen, van wie er
zeven werden gearresteerd. En-
gelsche troepen hebben den
spoorweg ten oosten van Ban
doeng afgesneden, om verlies
van rollend materiaal te voor
komen. De evacuatie van In
donesiërs uit 't noordelijk deel
van de stad wordt voortgezet.
De Indonesische stellingen in
het noord-westeliik deel van de
stad blijven standhouden.
Semarang
is over het algemeen rustig.
Men gelooft dat de Indonesiërs,
die de stad zijn binnengedron
gen, van plan zijn het vlieg
veld en havens en het district
Nieuw Tjandi te isoleeren.
Bij Soerabaja wordt de ac
tieve patrouilleering voortge
zet. Er vielen gisteren schoten
in de buurt van de olieopslag
plaatsen in de haven Tandjong
Priok. De maatregelen tegen
de dorpen betrokken bij den
moord op den Engelschen bri
gademajoor en de Roode
Kruiswerkster werden voort
gezet.
Geallieerde vliegtuigen pa
trouilleerden boven Soekaboe-
mi. waar het voedselconvood
na den slag der Britsch-Indiërs
met de Indonesiërs nog steeds
opgehouden wordt. Een deta
chement Britsch-Indiscbe troe
pen verliet gistermorgen Bata
via om het escorte van het
convooi te versterken.
Ten aanzien van de
conferentie te Moskou
De voornaamste Amerikaan-
sche dagbladen blijven de aan
staande bijeenkomst te Mos
kou van de minister van bui-
tenlandsche zaken van Ame
rika, Engeland en Rusland toe
juichen. De Washington Star
vindt het bemoedigend nieuws
om twee redenen. In de eerste
plaats, omdat er uit kan blij
ken. dat er.goede vooruitgang
is, bij het opheffen van de im
passe ten aanzien van de En-
gelsch-Amerikaan sch-Ruadsche
betrekkingen sedert de mis
lukking van de Londensche
conferentie.
In de tweede plaats omdat
er uit blijkt, dat in Rusland 'n
stemming is om in een geest
van samenwerking de proce
dures te overwegen, welke
Truman, Attlee, en King on
langs opperden voor de con
trole van de atoomenergie.
Zooals door de drie mogend
heden is uiteengezet, zal de
conferentie zich bezig houden
met een aantal belangrijke
kwesties. Daaronder vallen
vermoedelijk de Iraansche si
tuatie. de geallieerde controle-
politiek in Japan, de oneenig-
heid in China, het probleem
van de uitwerking van vredes
verdragen in Europa en meer
dergelijke ernstige problemen.
Het is eveneens hoopvol, dat
de conferentie ook een ge
dachten wisseling zal omvatten
over het onderwerp van de
controle op de atoomenergie.
Dat deze kwestie te Moskou
besproken wordt is niet alleen
logisch, maar tevens een be
moedigend teeken. dat de Sov
jets niet minder dan Amerika,
beseffen, dat het een van de
gebiedenste eischen van onzen
tijd is, dat de naties het atoom
„aan banden leggen" in een at
mosfeer van de grootst mogelij
ke harmonie.
NAZI-LEIDERS WORDEN
GETEST,
Amerikaansche psychologen
hebben in den cel den nazi-lei
ders intelligentie-tests afgeno
men met buitengewoon belang
wekkend resultaat. Tien van de
achttien onderzochten waren
ver boven het normale, want
zij behaalden meer dan 128
punten. Bii de tot dusver ge
houden tests werd dit punten-
aantal slechts door twee per
cent der onderzochten behaald.
Het maximum der universi
teitsstudenten is 125. Schacht
boekte het record, namelijk
143 punten. gevolgd door
Seyss Inauart 141, Goering en
Doenitz 138. van Papen 134,
Frank, Fritsche en van Schi-
rach 130. Ribbentrop en Keitel
129, Speer 128, Jodl en Rosen
berg 127. van Neurath. Frick
125, Funk 124. Sauckel 118.
Streicher bleef ver in de min
derheid met slechts 106.
KOMT UIT DE MOUW
„De Kroniek" heeft op 6 Decem
ber dr. E. Hoelen en de beer van
Paassen in opspraak gebracht.
In „De Burcht" van 7 Decem
ber hebben wij meegedeeld, dat
dit bericht onjuist is. Op 10 De
cember verklaart een officieele
mededeeling van den procureur-
fiscaal. dat geheel ten onrechte
verschillende personen in op
spraak zijn gebracht.
De „Kroniek" heeft tot op he
den dit niet meegedeeld, maar
Dinsdagavond lezen we: „Hel
komt ons hoogst onrustbarend
voor. dat men wederom over
weegt personen tot zeer hooge
functies te benoemen, die op eeni-
gerlei wijze in deze affaire ge
moeid zijn."
Wij hebben ons reeds afgevraagd
in het nummer van 10 December
of er soms een bepaalde tendenz
is gelegd ten opzichte van perso
nen. Wij zien dit vermoeden thans
bevestigd, hetgeen niet pleit voor
de mentaliteit waaruit dit alles
voortkomt.
