r
Slederlandsch-Indië in het
Britsche Lagerhuis
Hitler krijgt het woord
V
Indrukwekkende plechtigheid
in de Notre Dame
"V
EXCUUS
=5Woensdag 12 December 1945
No. 146
Katholiek Dagblad voor Leiden en Omstreken
dei
HET WEER
tot Donderdagavond:
Aanvankelijk matige,
later toenemende wind
tusschen West en Noord-
West. Meest zwaar be
wolkt met nu en dan
regen. In het Oosten de^
lands aanvankelijk kans
op sneeuw. Tijdelijk
eenige stijging van
temperatuur.
löltCIIT
HoofdredacteurenRector H, L. J. M. Sondaal en Mr. Dr. C. C. A. van HarenRedacteurenProt. Dr. WAsselbergs (Anton
van Duinkerken) en Joop Siebelt; Directeur: C. C. v. Elburg. Bureaux: Papeogracht 32, Telefoon Redactie 20015, Administratie 2082 6
Abocnementsprijzeni f0.26 per week, f 1.10 per maand, f3.20 per kwartaal. Franco per post f4,2
eet
sje
a te
ch*
ieh
en<
eri^
Ier.
ge-
>m«
/au
J0<
ha>
Het Labour-lid Driberg heeft gisteren in het Lagerhuis de
Britsche regeering geïnterpelleerd over het in den strijd bren
gen van Engelsche en Indische troepen. Na verschillende op
merkingen te hebben gemaakt, verklaarde hii, dat hij de aaak
behandeld wenschte te zien a's een internationale affaire vol
gens art. 106 van het Handvest van San Francisco.
'Bl
Dribergs opmerkingen von
"Hen steun bii andere sprekers
oowel Labour-vertegenwoor-
ligers als conservatieven, voor.
1 wat betreft het verlangen,
at hier een internationale re-
leling zal worden getroffen.
De Engelsche minister ver
jaarde: „Nederland heeft in
btnSen strijd tegen den gemeen-
chappeïijken vijand alles ge-
'paan wat mogelijk is. De te
genwoordige Nederlandsche re-
teering is bijna geheel uit de
'erzetsbeweging voortgekomen.
Vat zii ook gedaan mag heb-
)en. zij heeft na de lange ja-
ren van onderdrukking door de
Nazi's in elk geval „een prach
tig stuk wederopbouw" gepres-
eerd. De minister verklaarde
10k nu weer dat de Britsche
trijdkrachten slechts Japan-
leezen wilden ontwapenen en
lersonen, die daarvoor in aan-
nerking komen, beschermen
in bevrijden. Er bestaan met
Ie Ned. en Fransche regeering
een andere overeenkomsten
an die welke het overnemen
«n het bewind betreffen, wan
eer de Engelschen hun taak
ebben vervuld. In Indo-Chi-
a was dat al bijna het geval.
Wat het in den strijd bren-
en van Japansche troepen be
reft. noemde de minister een
leval. waarin 500 geïnterneer-
llen bevrijd moesten worden,
ietgeen de Britsche infanterie
lechts ten koste van zware
erliezen had kunnen doen. Er
ras geen artillerie beschik-
laar en Japanneezen moesten
en aanval inzetten om deze
lenschen te redden.
Nederlandsche voorstellen
vrijzinnig en van verstrek
kende aard.
De minister verklaarde ver-
Ier, dat Indonesiërs zeer zeker
rreedheden hadden begaan,
1 was dat tegengesproken. Er
noesten 200.000 vrouwen en
inderen bevrijd worden. De
ïigelschen konden zich niet
opeens terugtrekken. Op hen
rust de plicht „de orde te her
stellen" zooals de eerste minis
ter heeft gezegd. Minister Ba
ker wist wel. dat deze term
een slechten klank had ea dat
het er vaak op neerkwam, dat
aldus politieke aspiraties met
geweld worden onderdrukt,
maar. aldus de minister, dr.
Siahrir zou het toejuichen, in-*
dien een eind wordt -gemaakt
aan de activiteit van benden,
die van geenerlei gezag orders
aanvaarden.
De minister loofde voorts
het Ned. koloniale beheer vóór
1939 en kwam terug op de
loyaliteit van Nederland in
den oorlog tegen Japan. Hii
vond de voorstellen, die de
Nederlandsche regeering in
1942 had gedaan, vrijzinnig en
van verstrekkenden aard. De
Indonesiërs, zoo meende de
minister, moesten eerst nog
bewijzen dat zii onafhankelijk
konden zijn.
De minister voelde voorals
nog niet voor een conferentie
buiten Java. Hij wil afwach
ten. wat de Nederlanders hier
zelf nog vermogen.
Hij ontkende, dat de Neder-
Neurenberg, het tooneel van het proces
tegen de Nazi-oorlogsmisdadigers, was
een der best bewaarde Duitsche Mid-
deleeuwsche steden. De oude ommuur
de stad. waaromheen de moderne stad
groeide, dateert uit 1051. In den nacht
van den tweeden Januari 1945 werd zij
door bommenwerpers van de R.A.F.. die
in golven aanvielen, gebombardeerd. De
aanval 'duurde slechts 20 minuten. In
dien tijd werd de verwoesting, welke
men op de foto ziet, voltooid. Volgens
de berichten werden 6000 personen ge
dood. Op de foto ziet men vrouwen
groen verkoopen voor Kerstversiering
te midden der ruines van Neurenberg.
Amsterdam-P.
landsche regeering geweigerd
zou hebben Indonesische lei
ders te woord te staan. Veel
eer hebben deze laatstpn for-
meele bijeenkomsten van de
hand gewezen.
Het 'proces te- Neurenberg
Het is beslist een sensatie ge weest in de rechtszaal van Neu
renberg toen al de beklaagden zich zelf weer terugzagen in hun
oude glorie,- stampend en zwaaiend, schreeuwend en hys
terisch staande rondom den mandoor Duitschland tot een af
god gemaakt. Op het witte doek verscheen Hitier. Het waren
de origineele Duitsche films die de ontwikkeling van de Nazi
partij hadden vastgelegd. Zoo werden de beklaagden met hun
eigen beeltenis geconfronteerd. Of ze het prettig vonden om zoo
hun geheugen te voelen opgefrischt?.
Dan verschijnt Hitieren hij spreekt. Maar al spoedig
houdt het spreken op. Het wordt een geschreeuw. Zijn
gebaren worden theatraal, hij slaat zijn oogen ten hemel,
Maar bij al zijn slaafsche volgelingen slaat dit valsche pathos
wel in.
Tijdens de plechtige Re
quiem-Mis in de Notre Da
me te Parijs werden drie
kleedingstukken op het
altaar gelegd het' uni
form van een Fransche
krijgsgevangene, de ge-
vangeniskleeding van een
geïnterneerde uit Buchen-
walde en de civiele klee
ding van een der gestor
ven leden der Maquis.
De H. Mis werd opgedra
gen voor al de overleden
leden van de jonge Fran
sche werkliedenvereeniging
die tijdens den oorlog ge
vallen zijn op de slagvel
den. in concentratiekam
pen of als maquis.
De kleedingstukken op
het altaar symboliseerden
het lijden der jeugd ver-
eenigd met het lijden van
Christus.
Lang voordat de Mis be
gon defileerde een groote
menigte langs het monu
ment dat vóór de kathe
draal was opgericht en
waarbij leden van de Jeu-
nesse Ouvrière catholique
de wacht hielden.
Een werkman-priester.
De kathedraal was ge
heel gevuld met leden der
J. O. C. toen om vier uur
de H. Mis opgedragen werd
door een vroegere werk
man die priester geworden
was en tijdens de oorlogs
jaren geïnterneerd is ge
weest in Duitschland,
Na de preek die tot on
derwerp had „onze dooden
zijn niet dood, doch leven
onder ons", werd de lijst
voorgelezen van al de ge
vallen leden der beweging.
Na iedere naam antwoord
den de aanwezigen allen:
„Present". Na de H. Mis on
derhield kardinaal Suhard
zich met de nabestaanden.
Hoe zien ze er uit op
de film?
Goerings arrogantie straalt
van zijn gezicht zooals hij zich
in verschillende creaties in de
film laat zien. Deze man moet
zich volmaakt gelukkig heb
ben gevoeld, toen hij nog aan
de touwtjes trok. Hess was
eveneens een groot man in de
partij. Keitel voelde zich in het
Nazi-milieum geheel thuis.
Schachts lachend profiel werd
ook menigmaal aanschouwd.
Hij kan nu moeilijk zeggen:
„Ich war nicht dabei". Hetzelf
de geldt voor von Neurath.
Streicher was ook in zijn groote
jaren het type van de psycho-
paath,
Net schoolkinderen.
Zij waren net schoolkinderen,
die zichzelf voor het eerst op
men van een aantal piloten.
Hess was het meest geagiteerd.
Hij trappelde met zijn voet op
de maat van de marschmuziek
en toen de rijksdagpresident
Goering Hitiers nieuwe wetten
voorlas, maakte hij een hand
klapbeweging.
Von Ribbentrop raakte zóó
onder de bekoring van zijn oude
Fuehrer dat de tranen hem in
de oogen sprongen.
Keitel en Doenitz zien
hun zoon.
Keitel en Doenitz waren ge
troffen bij het zien van opna
men van de Hitlerjugend. want
beider zonen warren lid en bei
den sneuvelden. Doenitz legde
den nadruk op de beteekenis
der arbeidsbataljons waarover
zijn zoons hem bijzonderheden
hadden verteld. Von Schirach
maakte zich kwaad over een
scène, waarin op een jeugdbij-
eenkomst het lied, „Vandaag
v/innen wij Duitschland, mor
gen de geheele wereld" gezon
gen wordt. „Dit is een leugen,
aat lied is niet gezongen", zei-
de hij tot Goering. Streicher
was voor het eerst in dit pro
ces bewogen, terwijl hij naar
Iiitlers speeches luisterde.
Frank was de eenige, die bitter
gestemd was. In de pauze merk
te hij op: „En dat is nu de man.
van wien de Duitschers een
afgod hebben gemaakt'.
Onder het venster van de cel..
De oude vesting Landsberg,
waar Hitier tijdens zijn gevan
genschap na den Putsch van
1923 „Mein Kampf" schreef, zal
waarschijnlijk de plaats zijn,
waar de slotscène van het pro
ces van Neurenberg zal spelen.
Het schijnt namelijk, dat men de
te verwachten doodvonnissen
voor de leiders op de binnen
plaats der gevangenis te Lands
berg zal voltrekken en wel
onder het venster van de cel,
v/aar Hitier eens zijn onzalige
gedachten op schrift stelde.
KALTENBRUNNER.
In de middagzitting van gis
teren heeft Ernst Kaltenbrun-
ner zijn plaats ingenomen. Deze
vroegere Gestapo-leider, een
man met een bleek, wreed
uiterlijk heeft een plaats ge
kregen naast Keitel. Hij heeft
een vraag van den president of
hij schuld bekende, met één
woord beantwoord: Ünschuldig.
Dit zal voorloopig het laatste
woord uit de beklaagdenbank
zijn. want de president deelde
ook mede. dat de beschuldigden
nog slechts eenmaal zullen mo
gen spreken, namelijk aan het
einde van het proces.
Kaltenbrunner werd slechts
koel begroet door de medebe
schuldigden, waarvan sommi
gen zich zelfs terugtrokken,
toen hij een hand wilde geven.
Nadat hij tusschen Keitel en
Rosenberg plaats had genomen
trachtte hit met hen in gesprek
te komen wat echter niet luk
te. De geheele zitting kon men
het Kaltenbrunner aanzien dat
hij zich nog allesbehalve op
zijn gemak voelde, doch niette
min verklaarde hij aan een be
waker, dat hij liever hier zat
dan in een cel. Het is nog niet
zeker of Kaltenbrunner de vol-
het doek zagen. Als hun beeld «ende dagen de zittingen geheel
verscheen, stootten zii hun
buurman aan en haalden zij
herinneringen op. Toen er
vliegtuigen op de film versche
nen. zeide Doenitz met een
sneer tot Goering:: „Niet veel
zaaks". Toen er matrozen voor
bij marcheerden, merkte Doe
nitz op: „Ze zijn zonder twijfel
het beste van alles" waarop
Goering zei:: „Niet slecht in
derdaad". Goering somde voort
durend verschillende vliegtui-
zal kunnen bijwonen, mogelijk
blijkt dat hij daarvoor nog te
zwak is.
Musserf ter dood
veroordeeld
Het Bijzonder Gerechtshof
te 's-Gravenhage heeft van
morgen ir A. A. Mussert, lei
der der N.S.B. ter dood ver
gen op en noemde ook de na- 'oordecld.
Dapperheid-achteraf
I—I ET schijnt dat ook studenten het
slachtoffer worden van dien weer-
galooze dapperheid die vanaf den 5en
Mei 1945 over ons lieve vaderland golft.
WU hebben gedurende de bezetting
gekend een gelukkig groot aantal man
nen en vrouwen die illegaal (dat wil
zeggen legaal) werk deden. Ware hel
den en heldinnen vanaf de student, die
de Waalbrug redde en daarmede den
oorloR verkortte tot het kleumende meis
je op de fiets zonder banden, die in
den barren winter 1944'45 koerierdien
sten verrichtte.
Maar wij meenen nog altijd, dat door
de houding van een zeer groot gedeelte
van het volk de term heldenepos toch
niet tot buiten de illegaliteit mag wor
den uitgestrekt. En nu praten wij niet
van lafheid en wij praten niet over de
'ieden, die als de Duitschers den oor
log hadden gewonnen ook te paard zou
den hebben gezeten zooals zij dat nu
doen. Neen. wij hebben op het oog de
niet kwaadwillenden, die fouten heb
ben gemaakt. Fouten die zij thans on
der den mantel van de ware Nederlander
trachten te verbergen of erger, die zU
trachten te camoufleeren door luidruch
tig met den vinger naar anderen te
wijzen.
Toen de studenten zich moesten mel
den hebben wij eenige uren bij den in
gang van de Alexanderkazerne te Den
Haag vertoefd. Wij hebben daar Neder
landers gezien, goede Nederlanders, die
hun zoon wegbrachten en die nu min
of meer opgeblazen door de Residentie
loopen....
Studenten die de z.g. loyaliteitsver
klaring teekenden worden gestraft. Pro
fessoren die aanrieden die te doen niet.
De lovaliteitsverklaring was een om
streden kwestie.
Wij beweren niet. dat de teekenaars
daar goed aan hebben gedaan: Laten
wij zeggen, dat zii een fout begingen.
Ook degenen die zich voor Duitschland
meldden maakten een fout. Maar als de
vader zooals voorgekomen is zlin
zoön bezweert om te gaan om wille
van zijn moeder en van hem. zlin va
der. om wille van het vermogen, dat
zal worden geconfisceerd enz., wat doet
de zoon dan!
Men laat de studenten-teekenaars mi
alleen staan.
Laten vaders die hun zoon aanrieden
te teekenen eens op de proppen komen.
Waarom zwijgen de professoren die van
meening waren, dat men de gevraagde
handteekening kon zetten?
Ook wij zijn geneigd de onderteeke-
ning een foutieve handeling te noemen.
Maar dan willen wij die fout beoor-
deelen in het licht van alle omstandig
heden waaronder ze werd begaan. Eerst
dan komt men tot een rechtvaardige
maatregel tegen de overtreders. Zijn er
onder hen niet die hun fout honderd
maal hebben uitgeboet door het ver
richten van illegaal werk in denzelfden
tijd waarin anderen in Duitsche zieken
huizen veiliger waren dan hun colle
ga's hier. die als vee werden achter
na gezeten en opgepakt?
Wij moeten toch oppassen voor een
mentaliteit als die welke blijkt uit de
..aanklacht" tegen het driemanschap
van de voormalige Nederlandsche Unie.
Alleen reeds omdat het haast onmoge
lijk zou zijn een rechtbank samen te
stellen:; van niet-Unie-ieden.
voor de
radiouitzeuding
..Herrijzend Nederland" heeft
gisteravond voor de microffoon
excuus aangeboden voor de mise
rabele uitzending van Zaterdag
avond j.L
Het werd ingeleid met: ..Gezien
de publicaties in de dagbladen"....
Een dergelijke inleiding ont
neemt wel eenige waarde aan het
excuus. Als de couranten nu eens
gezwegen hadden en niet publiek
hadden geprotesteerd, zou dan de
stroom van brieven en protesten
voldoende zijn geweest om ..Her
rijzend Nederland" tot dit excuus
aan te sporen?
Wij willen hier nog dit aan toe
voegen: de klachten over het op
ziln zachtst uitgedrukt dikwijls
ordinaire karaker van sommige
radioultzendingen dagteekent nld
van de laatste acht dagen.
WIJ zullen waakzaam blijven en
de les die ..Herrijzend Nederland"
ons geeft: ..Naar aanleiding van
de publicaties in de dagbladen"
ter harte nemen en zorgen dat wtl
de fouten zullen blijven publicee-
ren.
