H
H
U
iJaar centraal bestuur
in Duitschland
wamm bp - m mmmm
Bevin over het
Franco-régime
Een mensch
„GOD BEWARE ONS VOOR
ZOO'N BESCHERMER"
londerdag 6 December 1945
rw'li<
'tin den nacht plaatselijk
.ichte vorst. Overdag
«(tijdelijk zonnig. Matige
wind, meest tusschen
Noord en Oost. Geen
neerslag. Vrij koud.
No. 141
HET WEER
tot Vrijdagavond:
Katholiek Dagblad voor Leiden en Omstreken
3
Hoofdredacterreo: Rector H. L. J. M. Sondaal en Mr. Dr. C. C. A. van Haren; Redacteuren: Prot. Dr. W. AMelbergs (Anton
van Duinkerken) en Joop Siebelt; Directeur: C. C. v. Elburg. Bureaux: Papeugracht 32, Telefoon Redactie 2001S, Adminietratie 20826
Abonnementsprijzen: f0.2t per week, f 1.10 per maand, f 5.20 per kwartaal. Franoo per post f4.20
zonder
hartstocht
Is een horloge
zonder veer!
ol
„UITERST AANGENAME" RELATIES
MET FRANKRIJK, MAAR
Amerikaansche Min. van Buitenlandsche Zaken, Byrnes,
eft tijdens een persconferentie verklaard, dat de Vc- Staten
ojjreid zijn om zonder Frankrijk maatregelen te nemen tot bet
'^stellen van een centraal bestuur in Duitschland.
3yrnes voegde hier aan toe, ring, wanneer dit voorstel ge-
t hij het zou betreuren deze daan mocht worden, het „zeer
te nemen, doch dat de cen-
isatie van vervoerswezen
munt in de Britsche, Ame-
i ;aansche en Russische bezet-
aszönas in behandeling ge-
T, men zou worden, tenzij
mkrijk bereid was tot samen-
w rking. Byrnes zeide. dat hij
^wüze van onderhandelen van
Fransche regeering over een
anieme overeenkomst over
l bestuur van Duitschland,
i ;eurde. Omdat Frankrijk wei-
:t samen te werken, en Ame-
dl a een modus vivendi zoekt,
;ft Pres. Truman eenigen tijd
eden verklaard, dat er on-
/handelingen gaande waren
hefer een herziening van de ver-
iring van Potsdam.
Hl >e „Big Three" zijn van mee-
N' g, dat de vraagstukken van
n„ ïr en Rijnland beter ter
u^ake kunnen komen op de
rinfdesconferentie, omdat hier-
ook territoriale problemen
trokken zijn.
213pyrnes noemde overigens de
lomatieke betrekkingen tus-
00 en de Ver. Staten en Frank-
i „uiterst aangenaam". Hij
nschte echter niet, dat Rus-
d zou kunnen zeggen, dat de
1 tt. Staten de overeenkomst
i Potsdam niet nakomen.
1|)e Engelsche minister van
itenlandsche zaken, Bevin,
ift in het Lagerhuis ver-
ard. dat de Ver. Staten nog
>14 n voorstel aan Engeland ge
in hebben tot herziening van
ei overeenkomst van Potsdam,
_ar dat de Engelsche regee-
112
nauwgezet en sympathiek in
overweging zal nemen". Bevin
wees er tevens op. dat reeds
geruimen tüd voor de confe
rentie Vein Potsdam er een be-
s'issing was genomen over de
ocstuursimachinerie van Duitsch
Jatd, en dat de Fransche regee-
rii.g daarbij evenp< eo partij is
ais de drie mogendheden, die
bij de conferentie vertegenwoor
digd waren.
Nog Duitsche soldaten in
Britsche zóne.
Van Britsche zijde is een ver
klaring afgelegd in antwoord op
de beweringen in de Sovjet-
Russische pers, volgens welke
in de Britsche bezettingszone
vui Duitschland nog steeds
groote eenheden van net Duit
sche leger aanwezig zouden zijn.
Volgens deze verklaring zijn
in de Britsche zóne tot op heden
in totaal twee miliioen leden
van dein voojmaligen Wehr-
rr.acht gedemobiliseerd, en moet
dit met ongeveer een half mil
iioen man nog gebeuren. Deze
laatsten worden nog gebruikt
voor arbeid van bijzonder be
lang en wachten op overbren
ging naar de Sovjet-Russische
en Fransche zóne. Deze over
brenging is in de afgeloopen
maanden niet mogelijk geble
ken. Thans wordt overwogen,
de Duitschers die voorheen in
de Fransche of Sovjet-Russische
zóne woonden, te demobilisee-
ren.
s
NEURENBERG. Teneinde te beletten, dat de misdadigers zich naar beneden zou
den storten, heeft men in de gevange nis gaas gespannen. A.B.C.-P.
Onparlementaire
duidelijke taal
Naar aanleiding van vragen in het Lagerhuis over het proces
tegen de 22 Spaansche anti-fascisten verklaarde Bevin onder
luide toejuichingen van de regeeringsbanken, dat de Engelsche
regeering het regiem van Franco verafschuwt.
Op de vraag, of een dergelij
ke opmerking wel gepast was
van een Min. van Buitenland
sche zaken van een regeering,
die met die van Franco op re
delijken voet staat, antwoordde
Bevin: „Men kan vriendelijk
met iemand omgaan of open
hartig. In dit geval is het het
regiem. Het is niet slechts een
man, doch een heel regiem, een
regiem waarvoor de Engelsche
regeering geen sympathie koes
tert."
Bevin verklaarde voorts, dat
die conferentie van ministers
van buitenlandscthe zaken wel
verdaagd is. maar nog bestaat
Er is geen permanent secreta
riaat-generaal opgericht, maar
de ministers van de Ver. Sta
ten, de Sovjet-Unie en Engeland
staan voortdurend met elkaar
in contact
De Engelsche regeering is nog
niet officieel ingelicht over de
grondwetswijzigingen in Joego-
Slavië, en zij is derhalve nog
niet bereid een verklaring
dienaangaande af te leggen.
Over Ned.-Indië zei Bevin:
„De Britsche regeering zal door
gaan met haar bemiddeling te
verleenen om een regeling te
bereiken en verder bloedver
gieten te vermijden. Het spijt
me echteT te moeten opmerken,
dat de extremisten geen neiging
vertoonen hun terroristische
activiteit te staken, die Brit
sche strijdkrachten in hevige
gevechten en het verlies van le
vens in bijzonder schokkende
omstandigheden hebben betrok
ken.
'et proces te Neurenberg
isteren is voor het Gerechtshof te Neurenberg de schandelijke aanslag
econstrueerd op het kleine, maar dappere Tsjecho-Slowakije,
In uiterst felle en scherpe bewoordingen, waar het sarcasme doorheen
lltste heeft de Amerikaansche prosecutor het optreden der Nazi's ont-
uld hen geeselend als het officiëele Duitsche bandietendom.
te
de oude president
machtig en hij valt
onmacht. Maar de lijf
arts van Hitier men
was op alles voorbereid
gevloekt en toegebul-
Ilfck thans weer ter ta- derd weigert aanvanke-
1 werden gebracht, lijk te antwoorden en
I eden ons, wat de nuch zeker niet de eischen in
re feiten aangaat, te willigen, maar stuk -
d ien onthullingen. Wel voor stuk worden hem was onmiddellijk bij
ihter deelen zij ons de bedreigingen voor- de hand om president
jzondierheden mede gevoerd. Als Duitsch-
uupn de Weerzin wekken- land zijn zin niet krijgt
wijze waarop dd zal binnen enkele uren
litschers president Ha- tegenover elk Tsjechisch
ia in de nachtelijke bataljon een divisie
eenkomst op 15 Maart Duitsche troepen ge-
39 in Berlijn het mes steld worden,
i de keel hebben ge-
t. Ook Hitler's lijfarts
helpt mee!
Zooals de Amerikaan
felle verontwaardi-
Jg deze geschiedenis
netste, speelde zich
s het ware in de ge-
chtszaal te Neuren
ds deze dramatische
ene opnieuw af. De
'de president van
'jecho-Slowakije, die
or Hitler wordt uit»
Als ook dat niet helpt
verklaart Goering, dat
hij zijn luchteskader zal
inzetten en de oude
koningsstad Praag,- van
een ongeevenaarde
schoonheid, door zijn
„Junkers" zal laten weg
vagen. Dan wordt het
Hascha met injecties
weer bij te brengen. En
dat alles in tegenwoor
digheid van Goering,
Keitel. Jodl.
Als Hascha weer in
staat is om te denken en
te spreken dan geeft hij
de zoogenaamde toe
stemming om het ergste
voor zijn land te voor
komen.
De Duitsche machine
liep gesmeerd.
Steeds bedreigde
Duitschland, poseerend
als de vermoorde on
schuld. altijd schijnhei
lig goede bedoelingen
met de toekomstige
slachtoffers voorwen
dend. Men walgt bij het
kennis nemen van
steeds weer nieuwe de
tails der beproefde Na-
zitaktiek. Als Alder
man von Neuraths rol
als protector van Bohe.
men memoreert, slaakt
hij de verzuchting „God
beware ons voor zulk
een beschermer" het is
bij alles wat hij heeft
moeten aanhooren de
zen vertegenwoordiger
uit de oude diplomatie
ke school, die zich zoo
goed thuis voelde in het
Nazirijk, nog niet ge
lukt een glimlach op
zijn gelaat te brengen.
Dat het bij annexatie
niet ging om sprookjes
van bloed en ras, blijkt
dadelijk uit Goerings
bevelen tot de meest
verregaande exploita
tie der bodemrijkdom
men en het gebruik der
bewapeningsindustrie
van Bohemen.
Jodl doet ook 'n duit
in de zak door de open
lijke verklaring dat nu
aan de voorwaarden
voor het optreden tegen
Polen is voldaan. Zoo
zitalles logisch in
elkaar.
Hess wil niet naar
de kerk.
Hess heeft den gevan
genisprediker gezegd,
dat hij de kerkdiensten
niet wil bijwonen om
niet te laten schijnen of
hii door angst tot reli
gie komt. Frick en Jodl
bezoeken ook geen dien
sten en Goering is
slechts de eerste maal
geweest. De Katholieke
diensten worden regel
matig bijgewoond door
Seyss Inquart, Frank,
Kaltenbrunner en von
Papen. Streicher, die
ook Katholiek van af
komst is, wenscht den
kapelaan niet te spre
ken. De vroegere Neu-
renberger Gauleiter
schijnt wel de meest
eenzame figuur van
het gezelschap gewor
den te zijn. Hij heeft
zelfs de gunst van zijn
vroegere kameraden
verspeeld en niemand
kijkt tijdens de geza
menlijke wandelingen
op het binnenplein der
gevangenis naar hem.
om. Funk moet zich er-'
over beklaagd hebben,
dat hij het zwaarst ge
straft wordt van alle
maal, omdat hij in den
beklaagdenbank naast
Streicher moet zitten.
Driemanschap voor
vierschaar
F) P verzoek van liet driemanschap
der voormalige Nederiaudsche Unie.
de heeren Linthorst Hoinan, van Eind
hoven en de Quay, heeft de heer Scher-
merhorn zich bereid verklaarde (niet ia
zijn hoedanigheid van minister) een
commissie samen te stellen, welke de
gedragingen van de drie heeren zal on
derzoeken.
Wat zeggen hiervan de 800.000 voor
malige enthousiaste leden van de Unie?
Wti hebben aan een dergelijke com
missie niet de minste behoefte.
Het driemanschap heeft onder de
moeilijkste omstandigheden zich met
ware vaderlandslievende bedoelingen in
gezet voor ons volk.
Wie herinnert zich niet het enthou
siasme van ons volk voor de Unie! is
ooit in Nederland een embleem meer
gezien dan het Uniespeldje! Wat deed
het ons goed in drukke straten te kun
nen constateeren. dat tegen honderd
Uniespeldjes nog geen vijf van de ge
hate N.S.B.-driehoekje werden gecon
stateerd.
Het was in den tijd, dat een massa
Nederlanders en waarlijk niet de ge-
ringsten nog geloofden in het woord
van eer van een Duitscher. Wil dach
ten, dat de bezetter het oorlogsrecht
wilde eerbiedigen, dat hij alleen als be
zetter zou optreden maar ons onze
staatkundige vrijheid zou laten. Zijn wij
vergeten met welk raffinement de Duit
schers zün opgetreden?
Zeker, achteraf gezien, ge
tuigt de houding van het driemanschap
niet van de hoogste staatsmanswijs
heid. Doch weet u, dat er duizenden Ne
derlanders er aan hebben gedacht
gelukkig hebben zij er alleen maar aan
gedacht om lid te worden van de
N.S.B. teneinde die zoo door een mas
sale toetreding tot een Nederlandsch in
stituut te maken, geschikt om leiding te
geven aan ons volk?
Dit klinkt nu wel erg kras en vreemd,
maar nu zijn wij dan ook ruim vijf jaar
verder en zijn wij doorgegaan onder het
juk van den barbaar.
Weet u dat de partijleiders van vóér
1G Mei 1940 allerminst geschikt waren
om na 10 Mei 1940 leiding te geven aan
gezien een zeer groot gedeelte van het
Ned. volk plotseling iets anders
wenschte. Andere gezichten en andere
partijverhoudingen.
De mensch vergeet zoo spoedig.
Bij de beoordeeling van de houding
van het driemanschap moet men echter
alle omstandigheden in aanmerking ne
men waaronder zij optraden. Nogmaals,
wij gelooven niet, dat men dan van hea
zal getuigen, dat zij als ware staats
lieden met groote tact en vérziende blik
zijn opgetreden. Een figuur als de Quay
die in enkele jaren tijds mede-leiding
neemt in resp. Nederlandsche Unie. de
Nederlandsche Volksbeweging en de
R.K. Staatspartij moet capriolen ma
ken, dat kan niet anders. Wij vinden dat
niet erg. Wie in den bar moeilijken,
onrustigen, dramatischen en oneven-
wichtigen tijd die in den nacht van 910
Mei 1940 begon, bang was zich aan
koud water te branden, ondervindt nu
geen critiek. De voorzichtigen onder de
politieke rotten bleven thuis en wij ge
looven, dat zij daaraan goed deden,
want noch de Duitschers, noch het Ned.
volk was van hen gediend.
Drie nieuwelingen boden zich aan.
Linthorst Homan, de Quay en Eindho
ven.
Wij hebben er geen behoefte aan ora
hen als dank voor bewezen diensten
zij hadden een hondenbaan voor de
vierschaar te dagen.
Ergens bij m Ij thuis In een laadje. lig
gen nog twee speldjes. Het een droeg
ik op mijn, toen nog niet gekeerd, pakje,
het andere droeg mijn vrouw op haar
Zondagsche jurk. Want nimmer is de
Ned. vrouw enthousiast geweest voor
een politieke beweging. Maar voor de
Ned. Unie was zij furieus. Intuitief be
grijpend dat hierin zoolang de Hun
niet was verjaagd het laatste stuk
je echt Nederlandschen bodem werd
verdedigd.
De 800.000 leden van de voormalige
Nederlandsche Unie, voor ten minste de
helft bestaande uit Nederlandsche vrou
wen van eiken rang en stand geven uwe
commissie derhalve eerbiedig te kennen,
dat zij ten sterkste protesteeren tegen
het feit, dat slechts drie leden van de
Unie en niet de 799997 andere leden voor
zuivering in aanmerking komen....
PASTOOR MGR. L. J. W1LLENBORG.
Pastoor Mgr. L. J. Willenborg te Bloe-
mendaal. geheim kamerheer van Z.H. den
Paus en oprichter van het ziekenapos-
tolaat is ernstig ziek in de Mariastlch-
ting te Haarlem opgenomen. Een opera
tie wordt overwogen. Met het oog op
den ernst van zijn toestand heeft hij
gistermiddag op eigen verzoek de laat-'
ste H. Sacramenten ontvangen.