ZATERDAG is KLAPROZENDAG
Zijn ware gedaante
ÏÏlet den fauipjieZ
De Perszuivering
Zullen zij de 1000 K.M. halen?...
Zaterdag 10 November zul
len er, voor de eerste maal in
de geschiedenis, ook in Ne
derland honderde klaprozen
werden verkocht aan militai
ren en burgers, zooals het se
dert den vorigen wereldoor
log op iederen wapenstil
standsdag in bijna alle deelen
van het Britsche rijk de ge
woonte is geweest.
De klaprozen, van doek nage
maakt en met een speld op re
vers van jas of mantel beves
tigd, zijn een jaarlijksche her
innering aan de slagvelden van
Vlaanderen, waar den vorigen
oorlog zoo menig Canadeesch
en Britsch soldaat het leven
liet. De eindelooze rijen witte
kruisen tusschen de velden met
roode klaprozen maakten die
pen indruk op ieder, die het zag
Vandaag ,8 November
1945. is het één jaar gele
den. dat in tegenwoordig
heid van Soekarno op het
Koningsplein te Batavia af
beeldingen van Churchill,
Roosevelt en Van der Plas
ten aanschouwt van het
publiek werden verbrand.
Óude nummers van het
Soekarnistische en door de
Japanners mede in het
leven geroepen blad „Dja.
wa Baroe" (Nieuw-Java)
geven biervan in beeld het
bewijs. Het nummer van
15 NoV. 1944 van gemeld
blad bevat foto's van deze
gebeurtenis.
Een bijlage toont Soe
karno, terwijl hij de me
nigte toespreekt. Andere
illustraties in het blad ver-
toonen Soekarno, terwijl
hij den Japanschen premier
Tojo de hand schudt en
Soekarno „als vertegen
woordiger var het Indone.
sische volk, de gevoelens
van dankbaarheid uitdruk
kende voor het verkrijgen
van de gelegenheid om in
het bestuur samen te wer
ken.
H. M. DE KONINGIN IN ONS
LAND TERUG.
H.M. de Koningin is gisteren
middag per vliegtuig uit En
geland teruggekeerd, na in
Londen afscheid genomen te
hebben van den Koning en de
Koningin en de Engelsche Ko
ninklijke Familie, en na baar
persoonlijke zaken geregeld te
hebben. Het vliegtuig, dat be
stuurd werd door den piloot
Van Dijk, die a.s. Zaterdag het
eerste Indië-toestel zal vliegen,
landde omstreeks kwart over
twee op het vliegveld Valken
burg.
Gistermiddag hebben Prin
ses Alice en later Koningin
Mary H.M. de Koningin in
haar hotel bezocht en afscheid
van haar genomen.
Op het vliegveld Blackbush
werd H.M. uitgeleide gedaan
door den Ambassadeur te Lon
den, Jhr. Michielis van Ver-
duynen, en den adjudant van
den Engelschen Koning.
en werden tot symbool van de
bloedige offers, gebracht door
de Britten in de jaren '14 tot
'18. Een zeer bekend gedicht uit
den voorlaatsten oorlog had
tot thema: „In Flanders fields
the poppies grow, amidt the
crosses row on row".
Sindsdien worden deze sym
bolische klaprozen ieder jaar
in het geheele Britsche impe
rium verkocht ten bate van de
invaliede oorlogsveteranen.
Zaterdag zullen overal in Ne
derland, waar geallieerde troe
pen gelegerd zijn, Canadeesche
soldaten, leden van het Cana
deesche vrouwen legercorps en
Nederlandsche meisjes, die zich
hiervoor vrijwillig ter beschik
king stelden, de roode bloemen
aan militairen en burgers aan
bieden en daarvoor een gift
voor het goede doel vragen.
De officieele erkenning van
Klaproosdag komt tot uiting in
de kleedingsvoorschriften van
het Canadeesche leger, die het
de soldaten toestaan, af te wij-,
ken van de regels en op Wa:
penstilstandsdag een klaproos
op hun uniform te dragen.
„De klaprozen gloeien op
Vlaanderen's velden,
Omkransen de kruisen op
de graven der helden."
in den
GIFHANDELHOEK
Met fiksche straffen hamert
de economische rechter het er
bij de zwarte marktkooplieden
in: de gifhandel moet en zal
vernietigd worden.
De volgende knuppelklap-
pen werden uitgedeeld.
Een man, die van een Cana
dees suiker en fondant had ge
kocht eii die voor dezen handel
over ruim elf honderd gulden
bleek te beschikken, hoorde 2
maanden gevangenisstraf tegen
zich eischen en ook uitspreken.
Hij werd meteen gevangen ge
nomen.
Over het in bezit hebben van
een hoeveelheid schapenvleesch
en vet, dat klaarblijkelijk van
een clandestiene slachting af
komstig was. werd een fa
brieksarbeider door den rech
ter in de gelegenheid gesteld
2 maanden in een kleine ruimte
na te denken.
Een slooper. die in denzelf-
den vleeschhandel betrokken
was. en zelfs de grootste aan
deelhouder mag genoemd wor
den, werd meteen voor drie
maanden naar het rijkspension
gebracht.
Zes gulden vroeg een beton
werker voor een pakje gerook
te aal, dat hij in Volendam bui
ten den bon voor drie gulden
vijf-en-zeventig met meer
pakjes natuurlijk had ge
kocht. Daarom vroeg de officier
zijn opsluiting voor den tijd van
1 maand. Die rjiaand begon on
middellijk.
Voor den verkoop van te dure
bonlooze appelbollen kreeg een
bankwerker te hooren, dat hij
als ernstige waarschuwing maar
eens meteen 14 dagen er over
moet gaan na denken, dat een
bankwerker beter werk kan
gaan doen, dan clandestien
banketbakkertje te gaan spelen.
Alle overtredingen, die be
handeld werden, waren in den
loop van de laatste weken ge
pleegd.
HANDELSMOGELIJKHEDEN
MET SPANJE.
Sedert het uitbreken van den
burgeroorlog in Spanje is van
een geregeld handelsverkeer
tusschen dat land en Neder
land in feit geen sprake ge
weest- Nu echter ook de op de
zen burgeroorlog gevolgde we
reldoorlog tot het verleden be
hoort, valt er in Spanje een
streven waar te nemen om zoo
snél mogelijk te komen tot nor.
male economische betrekkingen,
ook met Nederland. Voor Ne
derland is een handelsattaché
benoemd, die wacht op een ge
schikte gelegenheid om zich in
Nederland te vestigen.
Voor het uitbreen van den
burgeroorlog betrok Nederland
onder meer uit Spanje: sinaas
appelen. ijzerkies, kalizout, man
darijnen, grondnoten, vruchten-
pulp, hazelnoten, kurk en
kurkproducten. kainiet, citroe
nen, rozijnen, amandelen, sar
dines. vruchtensappen, wijnen,
cognacs, fluweelen en pluche,
zeep, schoenen, zeildoek, siga
rettenpapier, knoopen en veters,
fijne lederwaren, bananen,
waar tegenover Nederland le
verde: kaas, aardappelen en
dextrine, huiden, lompen, melk
producten, cacaoboter en -poe
der. ijzeren fusten, verfstoffen,
asfalt, aardappelmeel, lijm. ge
latine, beenderzwart. chemi
sche producten, zaden, essences,
papier en vee.
RONDOM DE SPAANSCHE
KWESTIE.
In kringen, welke in nauwe
relatie staan met Don Juan,
den Spaanschen troonpreten
dent, is verklaard, dat Fran
co's voorstellen voor wijziging
van zijn regiem het Spaansche
probleem niet nader tot een
oplossing hebben gebracht. De
voorstellen,: welke door den
millionnair Jose Oriol naar
Zwitserland zijn overgebracht,
waren van v/einig belang, en
naar verluidt zou het te be
twijfelen vallen, of Oriol met
nieu\.e inzichten gewapend
terug zal keeren. Men ver
klaarde, dat het verdwijnen van
het regiem van Franco werd
vertraagd door de houding van
de legerautoriteiten, die door
onderlinge rivaliteit ervan
weerhouden zouden worden ge-
meene zaak tegen Franco te
maken. Onder de generaals zou
over het algemeen de neiging
bestaan, steun te verleenen aan
een herstel van de Spaansche
monarchie, doch tot nog toe
zouden zij het niet eens gewor
den zijn over de manier, waarop
de huidige regeering omverge
worpen zou moeten worden.
Het streven om Franco een in
vloedrijke plaats op.den achter
grond te doen blijven innemen
botst tegen de opvatting van
den troonpretendent, die er op
staat, dat Franco geheel van
het politieke tooneel zal ver
dwijnen.
Men voelt en ziet liet direct wanneer
men Belsen nadert. Niet het beruchte
concentratiekamp, maar de Duitsche ba
rakken, die een tijdelijk onderkomen vor
men voor een groot aantal Joodsche
„displaced persons" in Duitschland.
De mcnschen die langs den weg zwer
ven zijn donker en hebben de hooge juk
beenderen die hen direct onderschei
den van de blonde Duitschers uit de
omgeving.
Sommigen zijn verrassend goed ge
kleed, maar allen hebben die geelach
tige gelaatskleur en dat opgezwollen
lichaam, die gevolgen zijn van een
langdurig verblijf onder de hoede van
mannen als Kramer, die zich thans fc
Luneburg te verantwoorden heeft.
Volk zonder tehuis.
Het beruchte kamp is platgebrand om
de verbreiding van typhus tegen te
gaan, maar de herinneringen aan de el
lende in Bergen-Belsen leven voort in
die oogen en in de bloedige striemen.
De nleesten, die een tehuis hadden
waarheen zij konden gaan, zijn reeds
lang vertrokken. Franschen, Grieken.
Tsjechen, .Joego-Slaven hebben de ba
rakken van Belsen verlaten. Van dc
19.000 menschen die er thans nog wo
nen komen de meesten uit Polen of de
Baltische landen.
Niet één echter wordt tégen zijn wil
naar Oost-Europa teruggestuurd; hun
keuze is echter ontzettend moeilijk.
De ellende der Joodsche overlevenden
van het Hitler-régime is ongetwijfeld
een sterk en gerechtvaardigd arugment
ten gunste van een gematigde immigra
tiepolitiek naar Palestina. Maar het
kan natuurlijk ook toegepast worden
op andere landen, waar de politieke at-
mospheer iets minder met electriciteit
geladen is dan in Palestina.
Op zoek naar familie.
Ongeveer de helft der Duitsche Jo
den die in Belsen hebben gezeten zijn
op eigen verzoek teruggekeerd
naar hun Duitsche dorpen en steden. In
al deze gevallen worden de Britsche
militaire autoriteiten van die plaatsen
gewaarschuwd, en er wordt scherp toe
gezien op een eventueele herleving van
htt- anti-semitisme.
Toch wenschen niet alle Joden naar
Palestina te gaan. Bij een onlangs ge
houden stemming waren van de 11.000
Joden er 4.000 tégen dit idee. De meer
derheid der Joden uit Hongarije en Roe
menië wenschen naar hun eigen land te
rug te keeren. Anderen hebben er aüe
hoop op gevestigd een toevlucht te kun
nen vinden in Engeland of Amerika.
Tachtig procent der Poolsche Joden
stemde echter voor Palestina.
Intusschen leven ze xvoort in onzeker
heid omtrent toekomst en bestaan cn
vormen ze trieste, rustelooze, zwerven
de groepen.
Een kleine Pool, die langs den weg
zwierf met een koffertje werd gevraagd:
..Waar ga je heen?"
,,Ik zoek mijn familie", was het ant
woord. En juist dit antwoord verklaart
alle rusteloosheid. Misschien vinden /ij
in een volgend kamp een vriend, die
hen enkele schaarsche inlichtingen kan
geven, die hen weer voorthelpt met zoe
ken. De autoriteiten in Belsen rijden
rond langs de kampen der ..displaced
persons" in de Britsche zone; zij ver
klaren hierdoor reeds 500 families nij
elkander te hebben teruggebracht. Maar
deze hulporganisatie bevredigt de stum-
perds niet cn zij blijven zwerven en zoe
ken van stad naar stad, niet in grootcn
getale, maar toch wel zóó, dat zij voor
de autoriteiten weer een probleem vor
men.
Nooit zal ik de opgejaagde blik ver
geten in de oogen van de kleine zwer
vende Jood, op zoek naar zijn familie....
(Vernon Bartlett).
Adres van den Haagschen kring.
De Haagsche kring, vereeniging van
Haagschte dagbladdirecteuren, heeft een
adres verzonden aan dèn minister van
Binnenlandsche Zaken,, waarin adres
santen aandringen op spoedige wijzi
ging en aanvulling van 't tijdelijke
persbesluit '45, opdat aldus het adres:
1. De huidige onhoudbare toestand,
dat de uitgevers van de voormalige
bladen, veelal zelfs zonder bewindvoer
der, geldelijk voordeel trekken uit de
uitgifte en verzorging van de nieuwe
bladen, wordt opgeheven. De outillage
en het kapitaal van deze onderneming
behoeven niet zonder meer aan de
nieuwe bladen te worden toegewezen;
de staat kan deze zoo noodig tot zich
trekken en er later een bestemming aan
geven. Het gezuiverde personeel van
deze bedrijven kan, voor zoover dit
noodzakelijk mocht blijken, volledig em
plooi vinden bij de nieuw verschenen
bladen, gezien de groote behoefte aan
vakkundig personeel in het dagbladbe
drijf. Het is absurd, dat de nieuwe bla
den zeer afhankelijk zouden zijn van
de medewerking van de oude, thans
verboden bladen.
2. Gehandhaafd worde de bepaling
in art. 3 lid 5 van het tijdelijk pers
besluit 1944. volgens welke geen toe
stemming wordt verleend aan een blad
of tijdschrift, waaromtrent is vastge
steld, dat de verschijning daarvan scha
delijk zou zijn voor een gezond pers
wezen, onder meer omdat met de uit
gave daarvan uitsluitend het maken
van winst wordt beoogd, dan wel om
dat door de uitgave niet in een be
staande behoefte wordt voorzien;
3. de toestemming tot weder-ver-
schijning in geen geval worde verleend
aan dagbladen en tijdschriften, waarvan
leiding en personeel tijdens de bezetting
zich al of niet vrijwillig in dienst heb
ben gesteld van de Duitsche propa
ganda, zonder bij voortduring ernstige
pogingen tot sabotage te hebben onder
nomen;
4. de bevoegdheid van de commis
sie tot perszuivering, voor zoover noo
dig, worde uitgebreid tot de .beoordee
ling van de gevallen, genoemd in de
laatste 3 alinea's.
CONCENTRATIE IN BOUW
NIJVERHEID.
Dezer dagen heeft zich een belangrij
ke concentratie van krachten uit
Bouwnijverheid en Wederopbouw vol
trokken -door de oprichting van de
„Stichting Bouw".
Deze Stichting omvat alle instanties,
welke bij het bouwen betrokken zijn,
o.a. departement. Openbare Werken en
Wederopbouw, Bond van Nederl. Ar
chitecten, de verschillende bouwvakar
beidersbonden. het koninklijk instituut
van ingenieurs e.a.
Voor het eerst hebben deze respectie
velijke instanties elkaar in één organi
satie gevonden. Hopelijk zal deze een
heid krachtiger en vooral sneller we
deropbouw bevorderen en aan de el
kaar vliegen-afvangerij een einde ma
ken.
AMSTERDAMSCHE STUDENTEN
OPENEN EEN BIOSCOOP.
In de Roeterstraat te Amsterdam is
door de studenten het ..Criterium-thea
ter" geopend. Dit theater wordt door
„Stichting Onderlinge Studentensteun"
geëxploiteerd, ten behoeve van die
studenten, die tijdens de bezetting door
waardevol illegaal werk getoond heb
ben voor zichzelf te kunnen zorgen,
maar waarvan sommigen thans zonder
eenig inkomen hun studie moeten voort
zetten, maar ook bekostigen.
Zestien studenten vervullen thans al
le functies, die voor een goede gang
van zaken in een bioscoop noodzakelijk
zijn en met het honorarium, wat zij
daarvoor ontvangen, bekostigen zij hun
studie.
De opening werd bijgewoond 'door
verschillende professoren en de zestien
studenten ondergingen daarbij de vuur
doop. Zij wezen de bezoekers hun
plaatsen, stonden gereed in de garde
robe en verzorgden geheel de filmvoor
stelling. De bewondering voor het door
zettingsvermogen en het initiatief dat
studenten hier toonen, verdient een druk
bezoek aan het Criterium-theater in
Amsterdam.
dat van de 60.000 Poolsche soldaten,
die zich nog in Engeland bevinden, er
35.000 naar Polen wenschen terug te
keeren.
dat op de conferentie voor onder
wijs en cultuur te Londen vijf commis
sies zijn gevormd, die concrete plan
nen voor een te stichten organisatie
zullen uitwerken; dr. Bolkestein fun
geert o.a. als vice-voorzitter van een
dezer commissies.
dat tusschen Engeland en Spanje een
handelsovereenkomst tot stand is ge
komen (nog niet geteekend), waardoor
Engeland de beschikking zal krijgen over
een partij van ongeveer 28 millioen
blikjes sardines.
dat het Britsche parlementslid Lip-
son Attlee zal verzoeken, generalissi
mus. Stalin uit te noodigen tot een be-1
zoek aan Engeland.
dat de Paus lt.-generaal William
Morgan, geallieerd opperbevelhebber is
Italië, in audiëntie ontvangen heeft.
dat lord Gort te Londen is gearri
veerd.
dat Dinsdagmorgen commando 10,
dat onder bevel staat van majoor G.
Danloy en te Marche-les-Dames is in- a
gekwartierd, in een korte plechtigheid!
de gevechten herdacht heeft, welke een
jaar geleden om Walcheren werden ge
leverd.
dat de kleinste motor ter wereld is
geconstrueerd door een inwoner vai
Nancy. Deze motor weegt in totaal 15 j
centigram en is 3Vi millimeter hoog
dat deze motor in beweging gebrachlj
woreft dor een batterij van 2 volt ei
dan 4.000 omwentelingen per minuuf
maakt. De collector heeft een middel-
lijn van 11 milimeter, terwijl de kool-
borsteltjes een vijftigste milimeter groo
zijn.
dat deze motor geheel met de ham j
is vervaardigd en de constructie er va(
600 uur heeft gevergd.
dat kapitein Wilson heden met he
schroeflooze Britsche vliegtuig „B.ri
tarinia" vier proefvluchten heeft ge
maakt voor den aanstaanden aanval o;
het wereldsnelheidsrecord.
dat hij een gemiddelde snelheid vai
968.6, negenhonderd-achtenzestig kom
ma zes kilometer per uur bereikte.
dat in Washington sinds eenige da
gen overleg gepleegd wordt tussche
burgerlijke en militaire autoriteiten aan
gaande de mogelijke vervanging vai
het militair bestuur in de Amerikaan
sche zone van bezet Duitschland.
dat uit Jeruzalem wordt gemeldt, da
de partij der Arabische jeugd tegen
November a.s. een nationaal congrê
voorbereidt. Arabische leiders te Jeru
zalem hebben een telegram aan ko
ning Faroek gericht, waarin zij oi
steun voor de Arabische zaak verzoe
ken.
SPORT
VOETBAL.
GEEN COMPETITIEVOETBAL
OP 18 NOV. A.S.
Uitgezonderd in het Oosten.
Op Zondag 18 Nov. a.s. zullen er mt
uitzondering van het Oosten geen core
petitiewedstrijden worden gespeeld. 0
dezen dag die bedoeld is als Teclpi
sche Dag zal te Rotterdam weer
traditioneele wedstrijd worden gespeel
tusschen het Bondselftal en het Rottei
damsch elftal om den gouden onafhao
kelijkheidsbeker.
Het Bondselftal is voor dezen wei
strijd als volgt samengesteld:
Doel: Kraak (Stormvogels).
Achter: Wilders (Blauw Wit) en
Jong (A.D.O.).
Midden: v. d. Hoeven (D.W.S.).
Wilde (D.H.C.) en Stijger (Blauw Wit.
Vóór: v. d. Engel (D.H.C.), Std
(H.D.V S3, Lenstra (Heerenveen), Sra
(Haarlem) tevens aanvoerder en
Ooms (D.W.V.).
Rotterdamsch elftal:
Doel: Landman (Neptunus).
Achter: v. d. Heide (Feyenoord)
Louwe (Xerxes).
Midden: de Vroedt )(Feyenoord), Poi
lus (H.D.V.S.) en v. Buitenen (H.l
V.S.).
Vóór: Borani (H.D.V.S.), Wilk
(Xerxes), Nooteboom (C.V.V.), de Dot
(Sparta), v. d. Stoep (Excelsior).
Kapitein Wilson haalde gisteren met het Britsche
schroeflooze vliegtuig „Brittania" eene snelheid van
968 K.M. per uur. Maar even later slaagde kapitein
Erik Greenwood erin met de „Yellow Meteor" hem
voorbij te streven met een snelheid van 975 K.M. De
tijden zijn officieel opgenomen.
De wrijving van de lucht langs het metaal van het
vliegtuig veroorzaakte bij een zoo groote snelheid een
dusdanige stijging van temperatuur in de cockpit, dat
de piloot genoodzaakt is zich slechts luchtig te kleeden.
Hoe meer men de snelheid van het geluid (1222 K.M.
per uur) nabij komt, des te meer last ondervindt men
van de samenpersing der lucht voor den scherpen kant
van de draagvlakken. Tenslotte zou men een punt be
reiken, waarop de samengeperste lucht zich niet meer
zou laten scheiden en dus een vaste barrière zou vor
men! En dan?