ZATERDAG is KLAPROZENDAG Zijn ware gedaante ÏÏlet den fauipjieZ De Perszuivering Zullen zij de 1000 K.M. halen?... Zaterdag 10 November zul len er, voor de eerste maal in de geschiedenis, ook in Ne derland honderde klaprozen werden verkocht aan militai ren en burgers, zooals het se dert den vorigen wereldoor log op iederen wapenstil standsdag in bijna alle deelen van het Britsche rijk de ge woonte is geweest. De klaprozen, van doek nage maakt en met een speld op re vers van jas of mantel beves tigd, zijn een jaarlijksche her innering aan de slagvelden van Vlaanderen, waar den vorigen oorlog zoo menig Canadeesch en Britsch soldaat het leven liet. De eindelooze rijen witte kruisen tusschen de velden met roode klaprozen maakten die pen indruk op ieder, die het zag Vandaag ,8 November 1945. is het één jaar gele den. dat in tegenwoordig heid van Soekarno op het Koningsplein te Batavia af beeldingen van Churchill, Roosevelt en Van der Plas ten aanschouwt van het publiek werden verbrand. Óude nummers van het Soekarnistische en door de Japanners mede in het leven geroepen blad „Dja. wa Baroe" (Nieuw-Java) geven biervan in beeld het bewijs. Het nummer van 15 NoV. 1944 van gemeld blad bevat foto's van deze gebeurtenis. Een bijlage toont Soe karno, terwijl hij de me nigte toespreekt. Andere illustraties in het blad ver- toonen Soekarno, terwijl hij den Japanschen premier Tojo de hand schudt en Soekarno „als vertegen woordiger var het Indone. sische volk, de gevoelens van dankbaarheid uitdruk kende voor het verkrijgen van de gelegenheid om in het bestuur samen te wer ken. H. M. DE KONINGIN IN ONS LAND TERUG. H.M. de Koningin is gisteren middag per vliegtuig uit En geland teruggekeerd, na in Londen afscheid genomen te hebben van den Koning en de Koningin en de Engelsche Ko ninklijke Familie, en na baar persoonlijke zaken geregeld te hebben. Het vliegtuig, dat be stuurd werd door den piloot Van Dijk, die a.s. Zaterdag het eerste Indië-toestel zal vliegen, landde omstreeks kwart over twee op het vliegveld Valken burg. Gistermiddag hebben Prin ses Alice en later Koningin Mary H.M. de Koningin in haar hotel bezocht en afscheid van haar genomen. Op het vliegveld Blackbush werd H.M. uitgeleide gedaan door den Ambassadeur te Lon den, Jhr. Michielis van Ver- duynen, en den adjudant van den Engelschen Koning. en werden tot symbool van de bloedige offers, gebracht door de Britten in de jaren '14 tot '18. Een zeer bekend gedicht uit den voorlaatsten oorlog had tot thema: „In Flanders fields the poppies grow, amidt the crosses row on row". Sindsdien worden deze sym bolische klaprozen ieder jaar in het geheele Britsche impe rium verkocht ten bate van de invaliede oorlogsveteranen. Zaterdag zullen overal in Ne derland, waar geallieerde troe pen gelegerd zijn, Canadeesche soldaten, leden van het Cana deesche vrouwen legercorps en Nederlandsche meisjes, die zich hiervoor vrijwillig ter beschik king stelden, de roode bloemen aan militairen en burgers aan bieden en daarvoor een gift voor het goede doel vragen. De officieele erkenning van Klaproosdag komt tot uiting in de kleedingsvoorschriften van het Canadeesche leger, die het de soldaten toestaan, af te wij-, ken van de regels en op Wa: penstilstandsdag een klaproos op hun uniform te dragen. „De klaprozen gloeien op Vlaanderen's velden, Omkransen de kruisen op de graven der helden." in den GIFHANDELHOEK Met fiksche straffen hamert de economische rechter het er bij de zwarte marktkooplieden in: de gifhandel moet en zal vernietigd worden. De volgende knuppelklap- pen werden uitgedeeld. Een man, die van een Cana dees suiker en fondant had ge kocht eii die voor dezen handel over ruim elf honderd gulden bleek te beschikken, hoorde 2 maanden gevangenisstraf tegen zich eischen en ook uitspreken. Hij werd meteen gevangen ge nomen. Over het in bezit hebben van een hoeveelheid schapenvleesch en vet, dat klaarblijkelijk van een clandestiene slachting af komstig was. werd een fa brieksarbeider door den rech ter in de gelegenheid gesteld 2 maanden in een kleine ruimte na te denken. Een slooper. die in denzelf- den vleeschhandel betrokken was. en zelfs de grootste aan deelhouder mag genoemd wor den, werd meteen voor drie maanden naar het rijkspension gebracht. Zes gulden vroeg een beton werker voor een pakje gerook te aal, dat hij in Volendam bui ten den bon voor drie gulden vijf-en-zeventig met meer pakjes natuurlijk had ge kocht. Daarom vroeg de officier zijn opsluiting voor den tijd van 1 maand. Die rjiaand begon on middellijk. Voor den verkoop van te dure bonlooze appelbollen kreeg een bankwerker te hooren, dat hij als ernstige waarschuwing maar eens meteen 14 dagen er over moet gaan na denken, dat een bankwerker beter werk kan gaan doen, dan clandestien banketbakkertje te gaan spelen. Alle overtredingen, die be handeld werden, waren in den loop van de laatste weken ge pleegd. HANDELSMOGELIJKHEDEN MET SPANJE. Sedert het uitbreken van den burgeroorlog in Spanje is van een geregeld handelsverkeer tusschen dat land en Neder land in feit geen sprake ge weest- Nu echter ook de op de zen burgeroorlog gevolgde we reldoorlog tot het verleden be hoort, valt er in Spanje een streven waar te nemen om zoo snél mogelijk te komen tot nor. male economische betrekkingen, ook met Nederland. Voor Ne derland is een handelsattaché benoemd, die wacht op een ge schikte gelegenheid om zich in Nederland te vestigen. Voor het uitbreen van den burgeroorlog betrok Nederland onder meer uit Spanje: sinaas appelen. ijzerkies, kalizout, man darijnen, grondnoten, vruchten- pulp, hazelnoten, kurk en kurkproducten. kainiet, citroe nen, rozijnen, amandelen, sar dines. vruchtensappen, wijnen, cognacs, fluweelen en pluche, zeep, schoenen, zeildoek, siga rettenpapier, knoopen en veters, fijne lederwaren, bananen, waar tegenover Nederland le verde: kaas, aardappelen en dextrine, huiden, lompen, melk producten, cacaoboter en -poe der. ijzeren fusten, verfstoffen, asfalt, aardappelmeel, lijm. ge latine, beenderzwart. chemi sche producten, zaden, essences, papier en vee. RONDOM DE SPAANSCHE KWESTIE. In kringen, welke in nauwe relatie staan met Don Juan, den Spaanschen troonpreten dent, is verklaard, dat Fran co's voorstellen voor wijziging van zijn regiem het Spaansche probleem niet nader tot een oplossing hebben gebracht. De voorstellen,: welke door den millionnair Jose Oriol naar Zwitserland zijn overgebracht, waren van v/einig belang, en naar verluidt zou het te be twijfelen vallen, of Oriol met nieu\.e inzichten gewapend terug zal keeren. Men ver klaarde, dat het verdwijnen van het regiem van Franco werd vertraagd door de houding van de legerautoriteiten, die door onderlinge rivaliteit ervan weerhouden zouden worden ge- meene zaak tegen Franco te maken. Onder de generaals zou over het algemeen de neiging bestaan, steun te verleenen aan een herstel van de Spaansche monarchie, doch tot nog toe zouden zij het niet eens gewor den zijn over de manier, waarop de huidige regeering omverge worpen zou moeten worden. Het streven om Franco een in vloedrijke plaats op.den achter grond te doen blijven innemen botst tegen de opvatting van den troonpretendent, die er op staat, dat Franco geheel van het politieke tooneel zal ver dwijnen. Men voelt en ziet liet direct wanneer men Belsen nadert. Niet het beruchte concentratiekamp, maar de Duitsche ba rakken, die een tijdelijk onderkomen vor men voor een groot aantal Joodsche „displaced persons" in Duitschland. De mcnschen die langs den weg zwer ven zijn donker en hebben de hooge juk beenderen die hen direct onderschei den van de blonde Duitschers uit de omgeving. Sommigen zijn verrassend goed ge kleed, maar allen hebben die geelach tige gelaatskleur en dat opgezwollen lichaam, die gevolgen zijn van een langdurig verblijf onder de hoede van mannen als Kramer, die zich thans fc Luneburg te verantwoorden heeft. Volk zonder tehuis. Het beruchte kamp is platgebrand om de verbreiding van typhus tegen te gaan, maar de herinneringen aan de el lende in Bergen-Belsen leven voort in die oogen en in de bloedige striemen. De nleesten, die een tehuis hadden waarheen zij konden gaan, zijn reeds lang vertrokken. Franschen, Grieken. Tsjechen, .Joego-Slaven hebben de ba rakken van Belsen verlaten. Van dc 19.000 menschen die er thans nog wo nen komen de meesten uit Polen of de Baltische landen. Niet één echter wordt tégen zijn wil naar Oost-Europa teruggestuurd; hun keuze is echter ontzettend moeilijk. De ellende der Joodsche overlevenden van het Hitler-régime is ongetwijfeld een sterk en gerechtvaardigd arugment ten gunste van een gematigde immigra tiepolitiek naar Palestina. Maar het kan natuurlijk ook toegepast worden op andere landen, waar de politieke at- mospheer iets minder met electriciteit geladen is dan in Palestina. Op zoek naar familie. Ongeveer de helft der Duitsche Jo den die in Belsen hebben gezeten zijn op eigen verzoek teruggekeerd naar hun Duitsche dorpen en steden. In al deze gevallen worden de Britsche militaire autoriteiten van die plaatsen gewaarschuwd, en er wordt scherp toe gezien op een eventueele herleving van htt- anti-semitisme. Toch wenschen niet alle Joden naar Palestina te gaan. Bij een onlangs ge houden stemming waren van de 11.000 Joden er 4.000 tégen dit idee. De meer derheid der Joden uit Hongarije en Roe menië wenschen naar hun eigen land te rug te keeren. Anderen hebben er aüe hoop op gevestigd een toevlucht te kun nen vinden in Engeland of Amerika. Tachtig procent der Poolsche Joden stemde echter voor Palestina. Intusschen leven ze xvoort in onzeker heid omtrent toekomst en bestaan cn vormen ze trieste, rustelooze, zwerven de groepen. Een kleine Pool, die langs den weg zwierf met een koffertje werd gevraagd: ..Waar ga je heen?" ,,Ik zoek mijn familie", was het ant woord. En juist dit antwoord verklaart alle rusteloosheid. Misschien vinden /ij in een volgend kamp een vriend, die hen enkele schaarsche inlichtingen kan geven, die hen weer voorthelpt met zoe ken. De autoriteiten in Belsen rijden rond langs de kampen der ..displaced persons" in de Britsche zone; zij ver klaren hierdoor reeds 500 families nij elkander te hebben teruggebracht. Maar deze hulporganisatie bevredigt de stum- perds niet cn zij blijven zwerven en zoe ken van stad naar stad, niet in grootcn getale, maar toch wel zóó, dat zij voor de autoriteiten weer een probleem vor men. Nooit zal ik de opgejaagde blik ver geten in de oogen van de kleine zwer vende Jood, op zoek naar zijn familie.... (Vernon Bartlett). Adres van den Haagschen kring. De Haagsche kring, vereeniging van Haagschte dagbladdirecteuren, heeft een adres verzonden aan dèn minister van Binnenlandsche Zaken,, waarin adres santen aandringen op spoedige wijzi ging en aanvulling van 't tijdelijke persbesluit '45, opdat aldus het adres: 1. De huidige onhoudbare toestand, dat de uitgevers van de voormalige bladen, veelal zelfs zonder bewindvoer der, geldelijk voordeel trekken uit de uitgifte en verzorging van de nieuwe bladen, wordt opgeheven. De outillage en het kapitaal van deze onderneming behoeven niet zonder meer aan de nieuwe bladen te worden toegewezen; de staat kan deze zoo noodig tot zich trekken en er later een bestemming aan geven. Het gezuiverde personeel van deze bedrijven kan, voor zoover dit noodzakelijk mocht blijken, volledig em plooi vinden bij de nieuw verschenen bladen, gezien de groote behoefte aan vakkundig personeel in het dagbladbe drijf. Het is absurd, dat de nieuwe bla den zeer afhankelijk zouden zijn van de medewerking van de oude, thans verboden bladen. 2. Gehandhaafd worde de bepaling in art. 3 lid 5 van het tijdelijk pers besluit 1944. volgens welke geen toe stemming wordt verleend aan een blad of tijdschrift, waaromtrent is vastge steld, dat de verschijning daarvan scha delijk zou zijn voor een gezond pers wezen, onder meer omdat met de uit gave daarvan uitsluitend het maken van winst wordt beoogd, dan wel om dat door de uitgave niet in een be staande behoefte wordt voorzien; 3. de toestemming tot weder-ver- schijning in geen geval worde verleend aan dagbladen en tijdschriften, waarvan leiding en personeel tijdens de bezetting zich al of niet vrijwillig in dienst heb ben gesteld van de Duitsche propa ganda, zonder bij voortduring ernstige pogingen tot sabotage te hebben onder nomen; 4. de bevoegdheid van de commis sie tot perszuivering, voor zoover noo dig, worde uitgebreid tot de .beoordee ling van de gevallen, genoemd in de laatste 3 alinea's. CONCENTRATIE IN BOUW NIJVERHEID. Dezer dagen heeft zich een belangrij ke concentratie van krachten uit Bouwnijverheid en Wederopbouw vol trokken -door de oprichting van de „Stichting Bouw". Deze Stichting omvat alle instanties, welke bij het bouwen betrokken zijn, o.a. departement. Openbare Werken en Wederopbouw, Bond van Nederl. Ar chitecten, de verschillende bouwvakar beidersbonden. het koninklijk instituut van ingenieurs e.a. Voor het eerst hebben deze respectie velijke instanties elkaar in één organi satie gevonden. Hopelijk zal deze een heid krachtiger en vooral sneller we deropbouw bevorderen en aan de el kaar vliegen-afvangerij een einde ma ken. AMSTERDAMSCHE STUDENTEN OPENEN EEN BIOSCOOP. In de Roeterstraat te Amsterdam is door de studenten het ..Criterium-thea ter" geopend. Dit theater wordt door „Stichting Onderlinge Studentensteun" geëxploiteerd, ten behoeve van die studenten, die tijdens de bezetting door waardevol illegaal werk getoond heb ben voor zichzelf te kunnen zorgen, maar waarvan sommigen thans zonder eenig inkomen hun studie moeten voort zetten, maar ook bekostigen. Zestien studenten vervullen thans al le functies, die voor een goede gang van zaken in een bioscoop noodzakelijk zijn en met het honorarium, wat zij daarvoor ontvangen, bekostigen zij hun studie. De opening werd bijgewoond 'door verschillende professoren en de zestien studenten ondergingen daarbij de vuur doop. Zij wezen de bezoekers hun plaatsen, stonden gereed in de garde robe en verzorgden geheel de filmvoor stelling. De bewondering voor het door zettingsvermogen en het initiatief dat studenten hier toonen, verdient een druk bezoek aan het Criterium-theater in Amsterdam. dat van de 60.000 Poolsche soldaten, die zich nog in Engeland bevinden, er 35.000 naar Polen wenschen terug te keeren. dat op de conferentie voor onder wijs en cultuur te Londen vijf commis sies zijn gevormd, die concrete plan nen voor een te stichten organisatie zullen uitwerken; dr. Bolkestein fun geert o.a. als vice-voorzitter van een dezer commissies. dat tusschen Engeland en Spanje een handelsovereenkomst tot stand is ge komen (nog niet geteekend), waardoor Engeland de beschikking zal krijgen over een partij van ongeveer 28 millioen blikjes sardines. dat het Britsche parlementslid Lip- son Attlee zal verzoeken, generalissi mus. Stalin uit te noodigen tot een be-1 zoek aan Engeland. dat de Paus lt.-generaal William Morgan, geallieerd opperbevelhebber is Italië, in audiëntie ontvangen heeft. dat lord Gort te Londen is gearri veerd. dat Dinsdagmorgen commando 10, dat onder bevel staat van majoor G. Danloy en te Marche-les-Dames is in- a gekwartierd, in een korte plechtigheid! de gevechten herdacht heeft, welke een jaar geleden om Walcheren werden ge leverd. dat de kleinste motor ter wereld is geconstrueerd door een inwoner vai Nancy. Deze motor weegt in totaal 15 j centigram en is 3Vi millimeter hoog dat deze motor in beweging gebrachlj woreft dor een batterij van 2 volt ei dan 4.000 omwentelingen per minuuf maakt. De collector heeft een middel- lijn van 11 milimeter, terwijl de kool- borsteltjes een vijftigste milimeter groo zijn. dat deze motor geheel met de ham j is vervaardigd en de constructie er va( 600 uur heeft gevergd. dat kapitein Wilson heden met he schroeflooze Britsche vliegtuig „B.ri tarinia" vier proefvluchten heeft ge maakt voor den aanstaanden aanval o; het wereldsnelheidsrecord. dat hij een gemiddelde snelheid vai 968.6, negenhonderd-achtenzestig kom ma zes kilometer per uur bereikte. dat in Washington sinds eenige da gen overleg gepleegd wordt tussche burgerlijke en militaire autoriteiten aan gaande de mogelijke vervanging vai het militair bestuur in de Amerikaan sche zone van bezet Duitschland. dat uit Jeruzalem wordt gemeldt, da de partij der Arabische jeugd tegen November a.s. een nationaal congrê voorbereidt. Arabische leiders te Jeru zalem hebben een telegram aan ko ning Faroek gericht, waarin zij oi steun voor de Arabische zaak verzoe ken. SPORT VOETBAL. GEEN COMPETITIEVOETBAL OP 18 NOV. A.S. Uitgezonderd in het Oosten. Op Zondag 18 Nov. a.s. zullen er mt uitzondering van het Oosten geen core petitiewedstrijden worden gespeeld. 0 dezen dag die bedoeld is als Teclpi sche Dag zal te Rotterdam weer traditioneele wedstrijd worden gespeel tusschen het Bondselftal en het Rottei damsch elftal om den gouden onafhao kelijkheidsbeker. Het Bondselftal is voor dezen wei strijd als volgt samengesteld: Doel: Kraak (Stormvogels). Achter: Wilders (Blauw Wit) en Jong (A.D.O.). Midden: v. d. Hoeven (D.W.S.). Wilde (D.H.C.) en Stijger (Blauw Wit. Vóór: v. d. Engel (D.H.C.), Std (H.D.V S3, Lenstra (Heerenveen), Sra (Haarlem) tevens aanvoerder en Ooms (D.W.V.). Rotterdamsch elftal: Doel: Landman (Neptunus). Achter: v. d. Heide (Feyenoord) Louwe (Xerxes). Midden: de Vroedt )(Feyenoord), Poi lus (H.D.V.S.) en v. Buitenen (H.l V.S.). Vóór: Borani (H.D.V.S.), Wilk (Xerxes), Nooteboom (C.V.V.), de Dot (Sparta), v. d. Stoep (Excelsior). Kapitein Wilson haalde gisteren met het Britsche schroeflooze vliegtuig „Brittania" eene snelheid van 968 K.M. per uur. Maar even later slaagde kapitein Erik Greenwood erin met de „Yellow Meteor" hem voorbij te streven met een snelheid van 975 K.M. De tijden zijn officieel opgenomen. De wrijving van de lucht langs het metaal van het vliegtuig veroorzaakte bij een zoo groote snelheid een dusdanige stijging van temperatuur in de cockpit, dat de piloot genoodzaakt is zich slechts luchtig te kleeden. Hoe meer men de snelheid van het geluid (1222 K.M. per uur) nabij komt, des te meer last ondervindt men van de samenpersing der lucht voor den scherpen kant van de draagvlakken. Tenslotte zou men een punt be reiken, waarop de samengeperste lucht zich niet meer zou laten scheiden en dus een vaste barrière zou vor men! En dan?

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

De Burcht | 1945 | | pagina 2