prima Kaas ~1 Matói Van Mook handelt tegen regeer ingsopd racht Christison dreigt met geweld Het kruis Vrijdag Z November 1945 No. 112 Katholiek Dagblad voor Leiden en Omstreken HaarLstraat uil I 1028 heeft BlltCHT Hoofdredacteuren t Rector H. L jf. M. Sondaal en Mr. Dr. C. G* A. van HarenRedacteuren I Prof. Dr. W. Aaeelbergs (Anton van Duinkerken) en Joop Siebelt; Directeur i G. G. v. Elburg. Bureaux! Papengracht 32, Telefoon Redactie 20015, Administratie 20026 Aboanemeateprijc@9t f0.26 per week, fL.10 per maand, f3.20 per kwartaal. Fraaoo per poet f4^0* teeken van verlossing en overwinning BESPREKINGEN ONJUIST DG EERSTE BESPREKINGEN tusschen Nederlandsche en Indo nesische vertegenwoordigers op Java vonden plaats ten huize a van Gen. Christison en duurden twee en een 1611 huiZ6 half uur. Zij hadden den vorm van een vrije en informeele uitwisseling van gedachten tus schen Dr. Van Mook en Ir. Soekarno, den „pre sident" van de Indonesische republiek. Hoewel een uiteindelijke regeling misschien nog niet in zicht is, is men van meening, dat deze informeele besprekin gen den weg zouden kunnen effenen voor een indirecte samen werking met bemiddeling van het geallieerde militaire gezag. en huize 16 van 02?Christison Dr. Van Mook was vergezeld van den heer Van der Plas, den adviseur voor Nederland- Sohe zaken bij de geallieerde autoriteiten. Behalve door Ir. Soekarno waren de Indonesiërs vertegenwoordigd door Dr. Mo hammed Hatta, den vice-presi dent van de „Republikeinsche Regeering" en drie andere' In donesische leiders. Noch gene raal Christison, noch de heer Maberly Denning waren bij de besprekingen tegenwoordig, -Naar Vernomen wordt hebben Itlfïe Indonesische leiders pogin gen aangewend om bij de Ne derlanders het geloof te ontze nuwen dat de „Republikeinsche k«Regeering" door de Japanners ►■geïnspireerd is. terwijl de Ne- ferlandsche vertegenwoordigers Je voordeelen en de noodzake lijkheid voor Indonesië en Ne derland naar voren hebben ge bracht om ten wederzij dsohen nutte samen te werken. De regeeringsvoorlichtings- flienst deelt mede: Oh Indien moet worden aange- DE HOUDING DER ITALIAANSCHE KATHOLIEKEN. In een verklaring, gepubli- rd aan het einde van de 19e iale week, welke te Florence erd gehouden en waaraan De raspari. minister van buiten- ndsche zaken deelnam, werd le houding der Italiaansche ka- •lieken tegenover de grond- etgevende vergadering be id. In dit document wordt ver- laard, dat de menschelijke :rsoonliikheid moet worden ëerbiedigd, dat de katholieke eredienst moet worden be nomen dat Dr. H. J. van Mook met Soekarno een bespreking zou hebben gehad, kan slechts worden verklaard, dat zulks zou zijn geschied tegen den uitdruk- kelijken wil der regeering en haar instructies. Richtsnoer voor de regeering blijft, dat tus schen haar en Soekarno geen gemeenschappelijken grond slag voor bespreking bestaat en dat de bespreking dus onjuist ware. Zij handelt dienovereen komstig. Makkers, staakt uw wild geraas Minister Vos heeft in Haarlem prettige dingen verteld. We krijgen met Sinterklaas suikergoed en marsepein en nog c en extra kopje thee. Voorts garan deerde de minis! r dat we de toegezegde hoeveelheid brandstof ook zouden krij gen. De schoenenproductie gaat in stijgende lijn, zoo dat we voor eind 1946 weer allemaal een behoor lijk paar schoenen krijgen. Het inleveren van de hon derdjes en de intrekking van het overige papiergeld heeft de regeering resp. 500 en 300 millioen gulden opgebracht. In het buiten land vindt men de geld- zuiveringsoperaties in Ne derland zóó belangrijk, dat deze algemeene internatio nale belangstelling heeft getrokken en dat men deze ook in andere landen wil gaan toepassen. En dan zijn er nog mensohen die kankeren. Makkers, staakt uw wild geraas! zwrrsERSCH—nederu monetair accoord. Te Bern is een Zwitsersch Nederlandsche monetaire over eenkomst geteekend. Daar reeds accoorden van overeenkomsti- gen aard met België en Enge land werden gesloten, is Zwit serland het derde land, waar mede de monetaire betrekkin gen thans bij verdrag zijn ge regeld. Het aocoord heeft ten doel het commercieele betalingsver keer tusschen de twee landen te regelen en geeft daartoe een opsomming van de transacties waaraan een commercieel ka rakter moet worden toegekend. De officieele koersverhouding tusschen de twee nationale va luta's zal frs. 162.29 per 100 bedragen. PRINS EN PRINSES NAAR LONDEN. H.K.H. Prinses Juliana en Z.K.H. Prins Bernard worden binnen enkele dagen te Londen verwacht. H.M. de Koningin, Prinses Juliana en Prins Bern- hard zijn door het Engelsohe koningspaar uitgenood igd om op 6~Nov. het noenmaal in Buckingham Palace te gebrui ken. schouwd als het kernelement van het leven in Italië, dat de rechten der familie moeten ver zekerd worden, o,m. door het erkennen van de onverbreek baarheid van het huwelijk, dat het onderwijs vrij moet zijn en in overeenstemming -met de christelijke overleveringen van het land, dat de sociale recht vaardigheid moet verwezen lijkt worden in een christelijken geest en overeenkomstig de drie volgende grondbeginselen: 1\ Bescherming van den pri vaateigendom, welke de vrucht van den arbeid vertegenwoor digt en de vrijheid van persoon en familie waarborgt. 2) Sa menwerking tusschen kapitaal en arbeid, waarbij den voorrang van laatstgenoemden factor wordt erkend. 3) Verstandhou ding tusschen alle standen en de mogelijkheid voor allen om tot alle leidende ambten in het openbare leven toegang te krij gen. Opmerkelijk is, dat de ka tholieken op dit document geen standpunt innemen ten op zichte van het vraagstuk der .on'archie. Britsche versterking en naar Java PRINS BERNHARD ONDERSCHEIDEN. I "-K-H. Prinses Juliana en Z.K.H. Prim Bernhard bezochten Woensdag: de K.A.F.U.S.A.A.F.-tentoonstelling: „Vletgels der Victorie" te Amsterdam. Bil deze gelegenheid werd den Prins he zilveren embleem van de „Senior Of- licers Wings of the United States Army", uitgereikt. Het was de eerste keer. Jat een vlieger, die zün opleiding niet if Amerika had genoten deze hooge, on derscheiding ontving. Kolonel John S. Griffith, die de onderscheiding uitreikte, 'Preekt den Prins toe. Ftrt: Aaclo/Loinatre-P. Gen. Christison heeft na een bespreking met Soekarno de vol gende waarschuwing aan de Indonesiërs uitgegeven: „Zoolang de Indonesiërs, die zich schuldig hebben gemaakt aan daden, zooals het zonder aanleiding aanvallen in Soerabaja, zich niet aan mijn strijdkrachten overgeven zal ik al mijn zee-, land- en luchtstrijdkrachten alsmede alle moderne oorlogswapens tegen hen inzetten, totdat zij vernietigd zijn. Indien onschuldige Indonesiërs hierbij gedood of gewond worden, rust de algeheele verantwoordelijkheid daarvoor bij die Indonesiërs, die de door mij genoemde misdaden hebben begaan. Ik waarschuw alle Indonesiërs zich niet in te laten met extre mistische elementen en vreedzaam en nauw samen te werken met mijn strijdkrachten. Geweld zal met geweld beantwoord worden. Ik ben vastbesloten orde en rust te handhaven en vertrouw dat alle goedwillende Indonesiërs mij daarin zullen steunen". De bespreking tusschen Chris tison en Soekarno was van uiterst korten duur. Soekarno deelde aan de Britten mede, dat hij naar Magelang wensch- te te gaan waar momenteel ge vochten wordt. Hij zou de reis maken in het Japansche vlieg tuig dat Sjarifoedin naar Soe rabaja zou brengen. Toen Soe karno op het vliegveld arri veerde werd hem medegedeeld dat de vlucht niet kon plaats vinden aangezien Soekarno eerst, zooals door de Britten was bevolen, voor de radio moest spreken. Soekarno, die deze taak aan Hatta had over gedragen, keerde daarop terug om voor de radio een beroep te doen op alle Indonesiërs om alle Britsche instructies op te volgen. Soekarno voor de radio. Soekarno heeft voor de radio gezegd, dat de strijd tegen de geallieerden niet alleen in Soe rabaja maar ook overal elders moet ophouden. Voordien had hij verklaard, dat hij het be treurde dat Gen, Mallaby als slachtoffer der wanordelijkhe den gevallen was. Soekarno zei voorts: „Mijns inziens kan met veel tact aan de algemee ne opwinding een einde ge maakt worden. Deze opwin ding is veroorzaakt door de ge dachte dat de Britsche troepen voorloopers van de Nica wa- Engeland komt op gang. Naar gemeld wordt spoeden zioh Britsche versterkingen, waaronder oorlogsschepen en gevechtsvliegtuigen naar de centra van onrust op Java. De tanks, die reeds dagen geleden te Soerabaja hadden moeten zijn, zijn bij vergissing te Batavia gearriveerd en on middellijk naar Soerabaja door gezonden. Alle Britsche oor logsschepen zijn, volgens een onbevestigd bericht, naar Soe rabaja gedirigeerd^ terwijl vliegtuigen gezonden zijn om de Europeesche vrouwen en kinderen te evacueeren. Radio Djokjakarta spoort tot den opstand aan. De mobiele radiozender, die ergens in Djokjakarta stond opgesteld heeft het volgende bericht omgeroepen: „Wij heb ben de Britten in Soerabaja verslagen. Nu is het de tijd voor een algemeenen opstand". Vliegt uigaan vallen oo ex tremisten te Magelang. R.A.F. Thunderboltvliegtui- gen hebben Indonesische ex tremisten aangevallen, die sinds twee dagen in gevecht waren met Gurkha-troepen te Magelang. De operaties worden beschreven als „succesvol" en naar verklaard wordt, is ten gevolge van dezen aanval het grootste deel der stad weer in geallieerde handen gevallen. sjc R.K. Staatspartij en V olksbeweging IN het voorloopig dagelijksch bestuur der R.K. Staatspartij zitten drie voor mantien uit de Volksbeweging. Wel een bewijs, dat de Staatspartij het goede la de N.V.B. weet te waardeeren. Die drie kunnen daar alleen zitten zoolang de Volksbeweging bepaald geen partij is en zoolang zU ook niet eea „De Opmarsch", het blad der R.K. Staatspartij, constateert, dat er in de N.V.B. drie stroomingen kunnen wor den waargenomen: De eerste strooming wenscht zich te beperken tot de „sociaal-paedagogische taak". Zij wenscht de door haar voor gestane vernieuwing (geestelijk, sociaal, cultureel, politiek enz. Red. De B.) zooveel mogelijk via de bestaande poli tieke partijen te bereiken (waardoor die partijen dus veel meer moeten worden dan partijen Red. De B.). De tweede strooming voornamelijk uit z.g. politiek dakloozen bestaande oefenen in de N.V.B. een sterken drang uit tot partijvorming. Hiervoor is bereids een comité ge vormd, dat zoogenaamd los staat van de N.V.B. De derde strooming wil via de N.V.B. komen tot oprichting van een breede volkspartij op personalistisch-socialisti- schen grondslag. Al met al weet de massa, waarnaar de N.V.B. zich zegt te richten, tot den huidigen dag nog niet, wat de N.V.B. nu precies is en wil, noch ook wat personalistisch-socialisme is. De N.V.B. was zoo „bescheiden" do R.K.S.P. uit te noodigen met haar mee te gaan op één verkiezingsprogram, met één candidatenlijst en dan voor of tegen Schermerhornl De R.K.S.P. wat ouder en wat wijzer irr-jnren schrok niet eens. De partij wil een gezamenlijk verkiezings program wij hopen dan dat de S.D. A.P. er ook aan mee zal doen maar de gezamenlijke candidatenlijst komt het bestuur der R.K.S.P. onaanvaardbaar voor. Terecht. De N.V.B., niet in staat zich voldoenden aanhang te verwerven, probeerde het slechts langs den breeden rug der Staatspartij. Een veilig advies gaf het „Centrum voor Staatkundige vorming": bij de eerstkomende verkiezingen trekken alle kath. Nederlanders gezamenlijk zelf standig op. Intusschen streeft de partij en blijft zij streven naar een gezamenlijk pro gram voor de eerstkomende tijden met de N.V.B., en zooals gezegd, naar wij hopen, ook met de S.D.A.P. Dan komt er meer van de zoo ge- wenschte eenheid en van de national® samenwerking. En wij blijven ons zelf. jjc Waar blijven de Tribunalen PIJZONDERE rechtbanken, tribuna- len, zijn in het leven geroepen om „lichte gevallen" snel te berechten. Po litieke misdadigers komen voor de Bij zondere Gerechtshoven. Het wil met die tribunalen maar nief vlotten. In het Zuiden zijn er een paai aan het werk, maar boven de groote rivieren heeft men nog geen kans gezien de tribunalen samen te stellen. De animo om van deze colleges, waar. in naast een jurist-voorzitter, leekeij. rechters zittin ghebben. is niet groot Er schijnt nu een voldoend aantal Ju risten te zijn aangewezen, maar men is er nog niet in kunnen slagen een voldoend aantal ondernemers, midden standers, architecten enz. te benoemen. Deze zijn huiverig om aanstonds het ge drag van collega's te beoordeelen en hen zoo noodig te vonnissen. Ja, prettig is het baantje niet, maar goed begrepen is er toch een staatsburgerlijke plicht om de overheid de helpende hand te reiken. Klagers over den langzamen gang van zaken zijn er genoeg. Vruchtbaarder echter is het niet te klagen maar op verschillende posten ieder op zijn tijd en ieder op zijn plaats het besef in de daad om te zetten, dat men de Regeering niet alleen mag laten staan. En dus,( indien er een beroep op uw medewerking wordt gedaan, hetzij voor leekenrechter in een tribunaal, hetzij voor een ander baantje, dat men niet voor zijn pleizier behoeft te doen. wilt I dan gedenken, dat de ontzaglijke moei- lijkheden, waarin ons land verkeert, al- leen kunnen worden overwonnen doof J de mede-arbeid van ons allen. AUDI3NTIE. Z.H.Exc. de Bisschop va nHaarleia 1 ra! op Dinsdag 6 en Woensdag 7 No- i vember géén audiëntie verkenen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

De Burcht | 1945 | | pagina 1