1
Soekarno's
verloopt in
banditisme
opstand
'n Leugen
r
J
Radioprogramma
Hitler's Walhalla
.Yedeifandtcfie ittmnie
IN CANADA!
Het Wilhelmus klinkt te Berlijn
Ons Parlement
Vrijdag 12 October 1945
No. 95
HET WEER
tot Vrijdagavond
Heldere, koude nacht,
met plaatselijke nacht
vorst en hier en daar
grondmisten. Overdag
licht tot half bewolkt.
Zwakke wind.
Katholiek Dagblad voor Leiden en Omstreken
Hoofdredacteuren: Rector H. L. J. M. Sondaal en Mr. Dr. C. C. A. van Haren; Redacteuren: Prof. Dr. W. Asselbergs (Anton
van Duinkerken) en Joop Sicbelt; Directeur: G. G. v. Elburg. Bureaux: PapengTacht 32, Telefoon Redactie 20015, Administratie 20935
Abonnementsprijzen} f 0.26 per week, f 1.10 per maand, f3.20 per kwartaal. Franco per post f4.20*
legt 'n knoop in
je tong.
Zelfs met je tanden
krijg je hem er niet
meer uit!
Het rood-wit en blauw wap
pert op het paleis van den
Gouverneur-Generaal
Tien October wapperde voor het eerst sinds drie-en-half
jaar de Nederlandsche vlag van het paleis van den Gou
verneur-generaal te Buitenzorg, maar naar wij vernemen,
wijzen verschillende berichten uit Java op een steeds meer
verwarden toestand op dit eiland.
Allereerst staat thans vast, dat er zich
onder de nationalisten een schisma
heeft voorgedaan. Er heeft zich een
belangrijke groep nationalisten van de
Soekarno-beweging afgescheiden. Dit
en andera berichten van dien aard toonen aan, dat zich thans
een groep gematigde nationalisten openlijk tegen Soekarno en
de zijnen durft te weer te stellen.
Scheuring
onder de
Nationalisten
Wapenen in handen
van ongure elementen
Voorts -en dit is wellicht
nog belangrijker blijkt het,
dat Soekarno noch de andere
nationalistische groepen de si
tuatie in handen hebben. De
Japanners hebben hun wape
nen uitgeleverd aan een ieder,
die er hun om vroeg of zelfs
aan lieden, die er niet naar
taalden! Allerlei elementen,
die noch onder controle van
Soekarno noch onder leiding
van eenige andere groep of or
ganisatie staan, maken zich
thans schuldig aan ongeregeld
heden. De wapenen blijken in
handen van ongure elementen
te zijn gekomen, die zonder
eenige politieke doelstelling,
de orde verstoren.
Het gepeupel heerscht
op Java.
„De toestand is van dien aard,
dat het gepeupel de controle
heeft gekregen over gedeelten
van den spoorweg Bandoeng
Batavia", seint de correspon
dent van de „Times" uit Bata
via. Hij bevestigt dat twee Ne
derlanders, drie leden van de
Indonesische politie en een Chi
nees zijn vermoord in den trein,
vanaf hedenavond 6 uur.
HILVERSUM I 301 M.
Waterstanden.
Ster van den dag: Jacques
Ti baud.
Engelsche les.
Nieuwsberichten.
Reportage.
7.30 Viool-recital; Jacob v. d.
Woude, begel. d. Benedict
Silbermann.
„Vernieuwing door univer
siteit", door dr. R. Schimdt
Politiek weekoverzicht.
Politie-amusements-orkest te
Amsterdam o.l.v. J. K.
Pinksterer.
Op de brug.
Italiaansch Operaconcert.
„Mensch en Maatschappij",
prof. dr. C. A. Menneke.
Beroemde Chopinspelers.
Nieuwsberichten.
Avondwijding, door ds. A.
L. Broer.
6.—
6.03
6.30
7.15
8.—
8.15
8.30
9.—
9.15
10.15
10.30
11.—
11.15
HILVERSUM 11 415 M.
6.Nieuwsberichten.
6.15 Wij spreken met...,
6.20 Persoverzicht.
6.30 Troise and his banjoliers.
6.50 Voor je slapen gaat.
7.Los Secco Gitanos.
7.30 Progr. Ned. strijdkrachten.
8.Corduweener non stop.
8.30 Vrouwen op kantoor.
8.45 Duo Piet Hartvelt en Emmy
van Riel. viool.
9.—v Op de brug.
9.15 Musette.
9.45 Avondwijding, door ds. J.
Zuurdeeg.
10.Nieuwsberichten.
10.15 Dansmuziek.
•die het station van Bandoeng
cm 4 October verliet, waar het
gepeupel volkomen de vrije
hand had. Andere Ohincczen
in den trein wérden onder be-
dreigipg van machinegeweren
gedwongen trouw te zweren
aan de „Indonesische repu
bliek".
Een Australische persfoto
graaf. die op 9 October uit Soe-
rabaja via Bandoeng in Batavia
aankwam, beschreeft zijn tocht
als een nachtmerrie, hoewel hij
in het bezit was van een pas,
die door den „minister van bin-
nenlandsche zaken" van Soe
karno geteekend was:
Op ieder station werd de
trein onderzocht door een aan
tal jonge mannen, die met
speren en messen gewapend
waren en passagiers die geen
pas hadden deden uitstappen!
Intusschen hebben Britsche
en Nederlandsche autoriteiten
van de organisatie die zich be
zighoudt met de verzorging
van voormalige gevangenen, bij
Soekarno geprotesteerd tegen de
tegenwerking en moeilijkheden,
die deze organisatie door geheel
Java van de nationalisten on
dervindt. „Soekarno beloofde
alle medewerking te zullen ver-
leenen". voegt de correspondent
er aan toe. „maar of hij in feite
de controle over de extremisti
sche groepen bezit?"
Meer bezettingstroepen
naar Indië.
Naar men aanneemt is tij
dens de bespreking die tus-
schen Van Mook, Van der Plas,
generaal Christison en luite
nant-admiraal Helfrich met
admiraal Mountbatten gehou
den is, gesproken over tran
sportgelegenheid voor meer be
zettingstroepen voor Neder-
fandsch-Indië.
H.M.'s „Heemskerck" en
„Van Galen" in Ned.-Indië.
Deze twee Nederlandsche
oorlogsschepen zijn in dë Indi
sche wateren aangekomen.
Recordtijd.
De „Heemskerck" en de „Van
Galen' hebben de uitreis ver
richt in recordtijd van 19 dagen!
Ondanks het feit, dat zich onder
de bemanningen der schepen
veel nieuw personeel bevindt,
zijn er talrijke opvarenden, die
gedurende den oorlog vele ja
ren van hun gezin in Neder
land gescheiden zijn geweest,
maar die thans wederom het
zeegat uitgingen, omdat hun
diensten in de Indische wateren
dringend vereisebt werden.
Aan boord van beide oorlogs
schepen bevindt zich eveneenr
een zeer belangrijk contingent
Indonesische marine-schepe
lingen.
Naar
Toen Duitsche krijgsge
vangenen bezig waren om
bij Bleriot-Page, in de
buurt van Calais, mijnen te
ruimen, gingen vijf van
hen rond een mijn staan,
die ze juist hadden bloot
gelegd. Ze namen hun
veldmuts af, brachten den
Nazigroet en schreeuwden:
„HEIL HITLER"
Op dat moment bracht een
van hen de mijn tot ont
ploffing. Alle vijf werden
aan stukken gereten.
NOG NIET: „VLUG, VEILIG
EN VOOïtDEELIG".
Gisterochtend zijn ter hoogte
van de Zaanstraaït te Amster
dam, een dertigjarige dame en
twee kinderen uit den goede
renwagen van een uit Zaandam
komenden trein gevallen. Het
ongeluk gebeurde toen de trein
door een bocht reed. De vrouw
liep verschillende vleeschwon-
den op. Van de kleinen kreeg
een vierjarig meisje een her
senschudding.
Vreedzaam, zinrijk en vol belofte voor de toekomst
Het aanstaande voorjaar zullen in Canada honderdduizen-
den Nederlandsche tulpen fleur aan tuin en landschap
bijzetten: niet alleen een blijvende herinnering aan het land,
dat door de zonen van Canada werd bevrijd, maar ook een
welkome reclame voor onze Nederlandsche bloembollen-
kweekers.
De Nederlandsche bloembol-1 De duizenden Canadeesche
lenvelden zijn wereldberoemd soldaten, die hier de bollen
en het ligt voor de hand, dat de
Canadeezen, die thans in ons
land vertoeven, dankbaar ge
bruik maken van de gelegen
heid om pakketten met Neder
landsche bloembollen naar hun
vaderland te zenden. De be
langstelling hiervoor is zoo
enorm groot, dat in Amsterdam
een speciaal bijkantoor van
den Canadeeschen Leger-Post-
dienst moest worden geopend,
dat zich uitsluitend bezig
houdt met het verzenden van
■bloembollenpakketten naar
overzee.
Op het groote paradeveld, waar het Pruisisch militairisme
met hoogmoedige parades zijn triomfen vierde, bracht
gisteren een Nederlandsch minister dank aan de Ameri-
kaanscne 82e „Airborne Division", die bij Nijmegen den
weg, naar de vrijheid openbrak voor ons geteisterd en
gekneveld land.
In 1944 landde de Ameri- teit het eereteeken van de mi-
kaansche °2e „Airborne divi- litaire Willemsorde aan de di
sionbij Nijmegen en baande visievlag gehecht en werden vijf
daarmede een weg, die in het en zeventig oud-strijders v. Nij.
voorjaar van 1945 zou leiden megen met koninklijke onder-
tot Nederland s bevrijding. De scheidingen begiftigd. De divi-
honderden oorlogsgraven van siecommandant werd benoemd
Molenhoek getuigen van het
offer, dat de divisie daarbij
bracht.
Ruim een jaar later, 10 Oc
tober 1945 Woensdag j.l. dus
stonden op een even fraaien
herfstdag, 4000 man der divi
sie met vaandels en vlaggen
opgesteld op het Tempelhofer-
feld te 'Berlijn, waar de 82e
„Airborne Division" de bezet
ting vormt van de Amerikaan.
sche zóne.
Onderscheidingen.
tot Groot-officier in de orde
'van Oranje Nassau met de
zwaarden.
Onzen dank!
In een tot het hart sprekende
toespraak bracht minister
Mei.jnen den dank tot uiting
van het Nederlandsche volk en
wees hij op de liefde tot de
vrijheid, die beide volkeren
gemeen hebben.
Een indrukwekkende parade
besloot de plechtigheid, waar
bij het aloude Wilhelmus en
Onder een onberispelijk ver. de „Stars and Stripes" als over.
loopend ceremonieel werd door winningshymnen over het vroe-
enzen Min. van oorlog Mr. J. gere paradeveld van het Prui-
Meijnen namens Hare Majes- sische leger klonken.
koppen, helpen hierdoor mee,
de handelsbetrekkingen tus-
schen beide landen te herstel
len. Berekend over een jaar,
is hier een bedrag van een mil-
lioen gulden mee gemoeid.
Tulpen-invasie.
Uit Canada wordt gemeld,
dat men daar wordt over
stroomd met bloembolpakket-
ten uit Nederland, zoodat het
leger moest worden ingescha
keld. om ze te openen en weer
in te pakken, want vanwege het
Departement van Landbouw
wordt iedere ingevoerde bol
op 'insecten of mogelijke plan
tenziekten onderzocht. Verleden
week kwamen er alleen in Ot
tawa 11.000 van dergelijke pak
ketten uit Nederland aan.
Legerbericht.
De heer W. N. Keenan, hoofd
van den plantenbeschermings-
dienst, gaf het volgende com
muniqué uit. in den stijl van
een legerbericht;
„Onze inspectiedienst in
Toronto blijft zonder militai
re hulp voor zijn taak bere
kend en ook in andere steden
kunnen we ons front handha
ven. Maar wij, hier in Otta
wa, zouden gedwongen zijn,
om op onze achterwaartsehe
stellingen terug te trekken,
wanneer het leger geen ver
sterking had gezonden."
Zoo is er één groote stroom
van bloembollen, vloeiend van
ons land naar Canada, en ook
naar de Vereenigde Staten en
Engeland. Een stukje „Neder
land in den vreemde" dat het
aanstaande voorjaar de zintui
gen onzer geallieerde vrienden
in hun eigen vaderland moge
streelen en hun gedachten te
rugroepen naar ons land.
DE EERS TE voorstelling van het
Nederlandsch Parlement is in drie
bedrijven verloopen en al degenen,
die aan het politieke spel hebben deel
genomen, hebben hun rol naar behoo-
ren vervuld. Dit geldt heel bijzonder
voor de ministers, die nieuwelingen iu
het vak zijn en dc politieke knepen en
gewoonten nog niet door hebben.
Prof. ir. W. Scherinorhorn geraakte
tijdens zijn rede zóó in vuur, dat hij
zich geheel en al tegen de statige ge
woonte van ons parlement in, richtte
tot den heer Schouten, en die ook bij
name noemde. In ons hooge college
richt men zich echter tot „Mijnheer de
voorzitter Toen dan ook de minister
president deze traditie overtrad, werd
er zacht maar veelbeteekenend met
den voorzittershamer geklopt en zei
minister Van Schalk: „Mag ik uwe
excellentie verzoeken niet den heer
Schouten, maar mij aan te spreken?"
Een oogenblik dreigde de minister
president minder rolvast te worden,
maar toen antwoordde hij onder dave
rend gelach van de Kamer: „Ik moet
het nog lecren, mijnheer de voorzit
ter!"
Zoowel de minister-president als mi
nister Beel hebben beiden ten uitste
kenden indruk gemaakt. Prof. Scher-
merliorn is zeker en soepel. Men voelt
or.der zijn woorden het verlangen om
i de verschillende opinies tot vruchtba
re eenheid te brengenn, terwijl hij blijk
geeft genoeg realiteitszins te bezitten
om niet het air aan te nemen van: de
regeering weet alles beter.
Ook minister Beel, die men vooral
van sociaal-democratische zijde het
vuur na aan de schenen had 'gelegd,
heeft, wat men noemt, een zeer goede
beurt gemaakt. Ieder kreeg antwooro
op zijn vragen, duidelijk en gestaafd
door feiten: de katholieke ininistep
bracht zelfs kanonnen als Kuyper en
De Savornin Lobman in het veld om
duidelijk te maken, dat „méér dan de
grondwet de staatsinstellingen moeten
worden bemind",
i De toestand-is thans zoo, dat na slui-
J ting van deze première de huidige tij-
I delijke Staten-Generaal zullen worden
aangevuld met een aantal leden, dat
wordt aangewezen door een commissie,
samengesteld uit de N.A.C. en de Eer
ste en Tweede Kamer. Voorts zullen
zij over Indië en andere urgente on
derwerpen dr. Kortenhorst wilde be
rechting van politieke gevangenen be
sproken zien kunnen discussieeren.
Al met al zijn er rekenen tot groote
tevredenheid. Wij hebb'en weer een par
lement. het heeft behoorlijk werk ge
daan en er is een begin gemaakt met
contact tusschen regeering en volks
vertegenwoordiging
Dat is van allergrootst belang!
SCHEEPVAART KAN
RUIMER SOP KIEZEN
De wrakken versperring in de
D-ordtsche Kil ten Noorden van
's-Gravendeel is zoover opge
ruimd, dat de westelijke helft
van het vaarwater geheel vrij
is. De beperkingen van de vaart
voor schepen van meer dan
600 ton zijn vervallen, terwijl
op- en afvaart gelijktijdig kun
nen passeeren, in verband
waarmede het seinsysteem is
opgeheven. Sleepboot-assisten-
tie is ter plaatse niet meer aan.
wezig. Bij de wrakkenversper-
rjng op 2 km. ten zuiden van
's-Gravendeel blijft de door
vaart langs de oostzijde. De
Vaart in de Dordtsche Kil blijft
verboden van een half uur na
zonsondergang tot een half uur
voor zonsopkomst.
TER NAVOLGING!
Louis Budenz, leider van
het Amerikaansche com
munistische blad „Daily
Worker" is afgetreden en
heeft verklaard tot het
katholieke geloof van zijn
voorvaderen terug te kee-
ren, daar, aldus Budenz,
„het communisme beoogt
het vestigen van tyrannie
op den menschelijken
geest".
