c
Samenwerking met
Engeland
Eenheid in politiek in het Verre Oosten
VUGHT
Schuilplaats,
onder den paardenstal.
Het Eagelsc-he blad ,,T>he
Economist" schrijft: „De moei
lijkheden, in het Verre Oosten
moeten gezien worden in sa
menhang met de andere bui-
tenlandsche betrekkingen van
Groot-Brittannië en het wordt
iederen dag duidelijker, dat de
beste hoop op een vooruitstre
vende en succesvolle actie in
welk deel van de wereld ook
gezocht moet worden in een
nauwe samenwerking van
Groot-Brittannië met Frank
rijk en Nederland. Het zou Gr.-
Britt. de vriendschap van haar
naaste buren kosten als zij
UacatüiecwAd
Ontslagen kampfunctionaris wordt
M.G.-officier
EEN SPECIALE verslaggever van
„Trouw" heeft een bezoek kun
nen brengen aan het interneerings-
kamp-Vught. Hij vraagt zich af of dit
een vacatie-oord is of een reclas-
seeringskamp.
De geïnterneerde S.S.-landverraders
doen den ganschen dag niets. Zoo wor
den zij langzaam maar zeker vetge
mest. Er groeit met den dag een er
gerlijke intimiteit tusschen bewakers
en geinterneerden. De bewakers zijn
de boodschappenjongens der N. S.
B.-ers. Op groote schaal brengen de
bewakers brieven en pakjes in het
kamp. Ook zorgen zij er voor, dat de
geinterneerde op tijd zijn uitstapje kan
maken. Zoo kwamen vorige week twee
geinterneerden bij de Incassobank te
's-Hertogenbosch en eischten 500
▼an een geblokkeerde rekening.
Pers toegang ontzegd
plaatselijke nationalistische be
wegingen zou steunen (of tole-
reerem in dit uur van ver
warring. Engelands eerlijkheid
en politieke bekwaamheid wor
den hier zwaar op de proef ge
steld. De Britten zijn niet van
plan zich uit hun eigen kolo
niën terug te trekken. Zij heb
ben hun gezag weer op Malak-
ka gevestigd. Zij kunnen dus
geen voordeel hebben van een
afstand van koloniën. Er valt
niets te zeggen ten voordeele
van het behouden van zijn
eigen koloniale bezittingen ais
men die van anderen weg
geeft
Zelfs al was deze politiek ge
heel juist, zelfs al was de pu
blieke meenin-g over de geheele
wereld na bgstudeering van dit
vraagstuk tot de conclusie ge
komen dat er onafhankelijke
republieken op I.laiakka, in
Indo-China en op Java moesten
worden uitgeroepen, zeils dan
zou het verkeerd zijn om de
marionetten te accepteeren, die
de Japanners hebben achterge
laten. „Schrijvende over de
problemen van ras, economie
en strategie, besluit het blad
met het voorstel dat Groot-
Erittannië, Nederland en Frank-
ERNSTIG VLIEGONGEVAL.
26 dooden.
Een Stirling transportvlieg
tuig, dat Zondag in Cairo was
gestart op weg naar Engeland,
is, toen het boven Rennes door
benzinegebrek moest landen,
neergestort.
Het uitzicht was slecht en de
Stirling vloog in een rij hoo
rnen langs den spoorweg. Ze
ventien Engelsche soldaten, vijf
leden van de bemanning en
vier leden van de A. T. S. zijn
hierbij omgekomen.
DE ZWARTE KUNST
't Gaat niet over het Theatre
des Mystères waar ze u uit de
hand een mooien vrijer voor
spellen. Ook niet over de waar
zegsters in de kleine straatjes,
die doen alsof ze den duivel in
zijn staart knijpen, en u 'secuur
en gewaarborgd echt de toe
komst zeggen, of die door de
kaarten een ander in zijn her
sens en in de binnenkamer van
zijn hart kunnen lezen,
't Gaat over de zwrate kunst,
die Koster of Gütenberg uit
vond, de kunst om boeken te
drukken.
Heeft ze veel goed gesticht,
groot is het kwaad, waartoe ze
werd en nog wordt misbruikt.
Kan ieder rechtschapen en wij
ze man zijn gedachten door
honderden laten lezen, ook de
groote boef kan zijn meenin
gen rondfoezuinen en door v uil
schrijverij de harter. van velen
bederven.
Voorzichtig!
Des te voorzichtiger moet
ren en ook niet in de litanie op
van Allerheiligen voorkomen.
De beruchte romanschrijver
J. J. Rousseau, waarachtig geen
heilig boontje, zei: Ik zie met
huivering op mijn werken neer.
ik onderricht niet maar 'bederf,
en geef vergif in plaats van
voedsel, doch de hartstocht
doet mij afdwalen, en ondanks
al mijn fraaie woorden ben ik
niets minder dan een boos
wicht.
En Voltaire, wiens heiligver
klaring wel nooit zal worden
uitgesproken, schreef aan den
koning van Denemarken over
de ongodsdienstigheid en het
zedenbederf der hoogere krin
gen: „De boeken dragein de
schuld van alles".
Goethe gaf den bisschop van
Milaan groot gelijk, die op de
Italiaansche vertaling van een
zijner»eigen werken beslag had
laten leggen.
Eiken dag worden er 2 of 3 ont
vluchtingen geconstateerd.
Er is gebrek aan bewakingsperso
neel. (Dat vertelt prof. Schermerhorn,
dat vertelt generaal Kruis en dat ver- j
telt ook Patriot voor de radio al
maanden lang. Red. De Bj. De
kampcommandant heeft slechts 125 man
onder zijn bevel. Daarnaast nemen Ned.
militairen de bewaking waar. Deze
staan echter onder een anderen com
mandant en storen zich absoluut niet
aan de kampregels.
Een ernstige ondermijning van het
gezag vormt de aanwezigheid der Ca-
AUSTRALISCHE HULDE
AAN NEDERLANDERS
OP JAVA.
Brigadier Blackburn, v. c.
commandant der Australische
troepen op Java tijdens de in
vasie, heeft over radio Mel
bourne hulde gebracht aan de
hartelijke houding van de Ne-
derlandsche mannen, vrouwen
en kinderen, ten opzichte van de
nadeezen in het kamp. Er is een hech-i
te vriendschap ontstaan met de land- j -p-U-,tra.iers Ua de capitulatie in
verraders en een levendige ruilhandel
woekert steeds dieper voort.
Afval wordt gestort in kuilen waar
dc asch en beenderen begraven liggen
van eenige honderden Necerlandsche
martelaren uit den bezettingstijd.
Een cabaretgezelschap (dat geheel
uit geinterneerden bestaat) geeft avond
aan avond voorstellingen.
Men zou verbaasd staan van de chique
kleeding, die hier gedragen wordt( som
migen bezitten 3 nieuwe cos-
tuums). Velen dragen ookCana-
deesche uniform.
De Canadcezen verstrekken extra
rantsoenen. Toen de verslaggever een
kijkje nam, bestond dit rantsoen uit
overvette tomatensoep met knak
worst.
De kampleiding zit weliswaar niet
stil. Maar het M.G. schiet ten eenen-
male tekort. Het is voorgekomen, dat
twee stafleden het te bont hadden ge
maakt en ontslagen werden. Prompt
daarop kwam de een, Schiphorst, in de
kampleiding te Harderwijk, de ander,
S. de Bruin, werdofficier bij het
M.G.
Ruim tienduizend menschen (waar
onder vele onschuldigen!) gaan hier
een geestelijken ondergang tegemoet.
Voortaan, zoo meldt dezelfde ver
slaggever, is het den kampleiders ver
boden journalisten in de kampen toe te
laten, tenzij met speciale toestemming
van den stafchef van het M.G.!! Com
mentaar overbodig.
Er wordt veel gelezen, maar
allen z.;in niet even kieskeu-
er-
rij k „onmiddellijk een eenheid
moeten gaan vormen, voor d latuur
wat betreit hun econoniipone v
en strategische politiek in het
Verre Oosten, en wel door het
oprichten van een vereenigd
koloniaal secretariaat, een con
ferentie bijeen te roepen cm de
vraagstukken van den handel
in het Verre Oosten te 'bespre
ken en de voorbereidingen te
treffen voor een permanente
samenwerking bij het gebruik
van bases en vliegvelden in het
Verre Oosten.
het jaar 1942. Nederlanders
van eiken leeftijd hadden, zoo op te houden,
zei hij, niettegenstaande het n'Q
feit, dat de Japanners zulks
door het toedienen van lijf
straffen trachtten te voorko
men,- den Australiërs voedsel,
sigaretten en anderszins ge
bracht. Het moreel der Neder
landers stond steeds op een
■hoog peil en zij hadden een
volstrekt vertrouwen in de
uiteindelijke overwinning, al
dus brigadier Blackburn.
ng. Groen tn rijp, slecht
goed wordt verslonden.
Vooral de jeugd is de groot
ste afne&nister van boeken; zij
is het echter ook, die het meest
voorzichtig moet zijn.
Een slecht of ongeschikt
boek. is voor haar dubbel ge
vaarlijk.
Het zou belachelijk zijn op
een leeftijd van 18—20 jaren te
meenen, dat men in alle op
zichten behoort tot de volwas
senen, ja, dat men alles mag
lezen. Al komt er geen centi
meter meer bij de lengte, met
lectuur mag men juist op dien
leeftijd voorzichtig zijn.
Indruk blijft!
De indruk van een slecht
boek. of van een dat op het
kantje af is. gaat diep. en de
lichte fantasie weet vooral in
die jaren voort te gaan, waar
het boek zich verplicht achtte
Ouders, ziet toe!
Dat de ouders derhalve toe
zien.
Jongelui zijn waaghalzen.
Niet de verstandige lui loopen
over dun ijs of langs den rand
van het water, maar de jeugd.
En zij waagt ook met lezen: de
nieuwsgierigheid zet hen aan,
de geheime zucht om iets te
hooren van het kwaad; het pi
kante is voor haar aanlokke
lijk.
Waakzaamheid in dit punt is
geboden.
Leest goede boeken, stelt te
genover lectuur die bederft en
doodt, de lectuur die verlichting
en leven brengt.
Geven de ouders acht op al
les wat er in hun huis door
hunne jongens en meisjes gele-
nan wordt, of ze volwassen zijn
of niet. Van vrienden en vrien
dinnen, die er niet zoo nauw
op zien, kunnen ze boeken krij
gen, die niet. door den beugel
kunnen.
Er is goddank, goede lectuur
in overvloed, dat men niet naar
het straatvuil behoeft te grij
pen.
Haalt uw boeken daarom al
leen uit de E. K. Bibliotheek.
H. S. pr.
KORTE GOLF
Die boeken, romans e.a.
leest, die bepaald slecht zijn,
bijv. Zola, maakt zich aan groot
kwaad schuldig. Daarenboven
is voor zijn rekening de indruk,
dien het boek maakt, met de
slechte gevolgen, die er uit
voortkomen.
Onverdachte getuigen!
Dat deze groot en verderfe
lijk zijn getuigen menschen. die
niet tot de Kerkvaders behoo-
,3IG TWO" WENDEN ZICH
TOT STALIN.
Nieuwe conferenties worden
noodzakelijk geacht.
Berichten uit Washington
versterken de meening dat bin
nenkort een nieuwe bijeenkomst
van de „Big three" gehouden
zal worden.
Officieus wordt medegedeeld,
dat gedurende het vorige week
einde boodschappen zijn ge
wizseld tusschen president Tru
man, Mr. Attlee en Stalin.
Attlee en Truman hebben de
noodzakelijkheid van een nieu
we en spoedige bijeenkomst ge.
wenscht om de vertroebelde
atmosfeer op te helderen, die
door de conferentie van de mi
nisters van Buitenlandsehe za
ken is ontstaan. Er is mte klem
op gewezen dat zulk een con
ferentie speciaal van belang is
voor Rusland.
KRUPP'S BRANDKAST
GEOPEND.
Nadat Britsclie werktuigkun
digen veertien dagen lang ver
geefs hadden gepoogd de zwa
re, aanvankelijk verborgen
brandkast van het Kruppeonern
te openen, slaagden zij er in
een gat te foreeeren in de ach
terzijde van het gevaarte. De
brandkast bleek belangrijke
documenten te bevatten. Men
neemt aan, dat een volledig
overzicht van de vertakkingen
der Kruppbelangen in de ge
heele wereld in deze papieren
te vinden is.
ERGENS in de Peel ligt America,
een dorpje van nog geen duizend
inwoners.
Maar een dorpje, dat thans een ze
kere wereldvermaardheid geniet,
doordat tijdens den oorlog tientallen
geallieerde vliegers, onderduikers en
krijgsgevangenen, 'er een gastvrij dak
vonden en van de middelen werden
voorzien om aan den greep van den
mof te ontsnappen.
Het begon in het klein, maar wel
dra kende de hulpvaardigheid geen
grenzen.
America In de Peel
Ook de organisatie Poels had haar
verdachte individuen. Indien zoo'n
Engelsch officier zich meldde, was
hij dan inderdaad een bevriend offi
cier of hadden de Duitschers, die na
tuurlijk allerlei vermoedens hadden
van hetgeen er in America gebeurde,
een agent-provocateur gezonden? In
elk geval, de echte of vermeende
vlieger werd nauwkeurig onderzocht.
Hij moest zijn herkomst opgeven, zijn
legeronderdeel, het vliegtuig waar
mede hij vloog enz., enz. Deze gege-
De „Zwarte Hoek".
In de eindelooze velden van
de Peel ligt buiten America
de boerderij van wijlen vader
Poels. Hier in de „Zwarte
Hoek" was het dat Bert Poels
Jr. een geheele organisatie op
bouwde om een geallieerde vlieger,
die ergens was neergekomen en elk
•oogenblik gevaar liep, in handen der
Duitschers te vallen, een veilig on
derkomen eneen goed heenko
men te bezorgen.
Onder den paardesta! was een
schuilplaats, dien de Duitschers nim
mer hebben gevonden, al stonden ze
er op een goeien dag ook met een
heele club bovenop, op zoek naar
verdachte elementen.
AMERICA HELPT AMERIKA
vens werden naar „Engeland gestuurd
en meestal klopte de zaak wel. Was
dit niet het geval, dan verdween de
man onder den paardestal. Toen men
eens bij onderzoek verdachte papieren
vond en-de candidaat het examen niet
kon doorstaan, heeft men hem moe
ten veroordeelen.
De familie Srnets, die ook deel uit
maakt van de „Zwarte Hoek", zat
volop in het complot. Voor hoeveel
menschen zou Maria Smets het eten
hebben gekookt? Want alleen al het
getal vliegers, dat in den „Zwarten
Hoek" werd opgenomen en van hier
uit naar Engeland ontkwam, be
draagt meer dan driehonderd.
Voetbalmatch met „grensrechters".
Eens waren de verbindingen met
Engeland verbroken en weken en we
ken moest men dezelfde militairen on
derdak verschaffen. Die houden liet
zoo langx niet uit i n en nog minder
onder een paardestal. Ze hadden
trouwens een betere schuilplaats met
electrisch licht en radio. Al en toe
een partijtje voetbal was echter een
welkome afwisseling. In den
wijden omtrek werd dan tij
dens zoo'n match op onopval
lende wijze gepatrouilleerd.
Die landbouwer, die zoo arge
loos op zijn land stond te
werken, wist wat hij doen moest.
Van de match verscheen g-een verslag
in de courant.
Elf Inwoners van America en om
geving hebben hun heldendom met
den dood moeten betalen, w.o. pastoor
Vullinghs van Grubbenvorst, vader
Poels, pater Naus.
Amerika dankt America.
Nu cirkelden geallieerde vliegtuigen
boven de „Zwarte Hoek". Ze lieten
een krans vallen, die Bert op hef
graf van zijn dapperen vader heeft
gelegd.
Alhoewel gisteren de eerste
sneeuw van dezen winter in Moskou is
gevallen hebben de ivioscovieten offi
cieel nog geen toestemming hun wo
ningen ot kantoren te verwarmen. Niet
temin verwachten zij den winter voor
het eerst sinds jSren weer in een be
haaglijke temperatuur door te brengen
dank zij de groote voorraden steen
kool en hout.
De geallieerden hebben tijdens den
oorlog inillioenen tonnen vijandelijke
scheepsruimte tot zinken gebracht
door middel van eleetrische torpedo's,
welke geen zag achterlieten, aldus is
vanwege het Amerikaansche departe
ment van marine meegedeeld.
Officieren van MacArthurs staf
maken bekend, dat Japansche onder
zoekers hebben getracht de dooden-
de straal te gebruiken bij hun oorlog
voering. Hoewel het beginsel, waar
van zij uitgingen, veel beloofde, zijn
er slechts in geslaagd konijnen
dooden op geringen afstand. De tech
niek zal zich nog verder moeten ont-
ikkelen, voordat de doodende straal
als oorlogswapen te gebruiken is
Er is bekend geworden, dat het
Sjintoisme, waaraan de vergoddelijking
van den keizer en de voorouderver-
eering verbonden zijn, in zijn kwaliteit
van staatsgodsdienst in Japan wordt af
geschaft. Dit is wel de sterkste maat
regel, die tot dusver op instignatie van
't opperbevel der bezettingstrijdkrachten
is genomen. Het Sjintoisme mag de parti
culiere godsdienst van iederen Japan
ner blijven, maar zal niet meer op de
scholen worden onderwezen en niet
meer financieel door den staat worden
gesteund.
De „North China Daily News",
voor den oorlog een van de meest hef
tige anti-Japansche in het Engelsch
verschijnende bladen van het Verre
Oosten, heeft Zondag zijn publicatie met
een uit vier pagina's bestaand nummer
hervat. Een van de allereerste maatre
gelen door de Japanners na de bezet
ting van Shanghai genomen, was
blad te verbieden.
Generaal MacArthur heeft de Ja
pansche regeering bevel gegeven
hem een volledig rapport te doen toe
komen aangaande de Japansche produc
tie van narcotische middelen, die ge
bruikt worden om de bevolking op het
vasteland van Azië weeker en slap
per te maken en tot uitspattingen
verleiden.
Voor het eerst na meer dan 5 ja
ren is weer een schip van Amsterdam
uit met een aantal Indië-gangers via
Londen naar Nederlandsch Oost-Indië
vertrokken. Deze eer viel het welbe
kende stoomschip de „Tarakan" van de
Stoomvaart-Mij. „Nederland" te beurt.
De onderzoekcommissie, verbonden
aan dc secretarie van het Amerikaan
sche ministerie van financiën heeft de
namen van 42 Duitsche industrieelen
vastgesteld, die in de geheele wereld
een uitgebreide financieele oorlogsma
chine ten voordeele van de nazis op
gang hebben gehouden. De „Farben"-
industrie heeft acht fabrieken in Argen
tinië bezeten, drie in Portugal, zes in
Zwitserland en veertien in Spanje. Te
vens is onthuld, dat Amerikaansche fir
ma's voor 260 millioen dollars in
Duitsche fabrieken hebben belegd af
gezien nog van 90 millioen, die
Duitsche petroleumnijverheid ten goede
kwamen.
In Hyde-park te Londen is een de
monstratie gehouden door 25.000 sta
kende havenarbeiders en meer dan
50.000 stakende arbeiders van den we
deropbouw als protest tegen de ver
mindering van hun loon tengevolge
van verkorting van den arbeidstijd van
55 tot 44 uren per week. Een deputatie
van de arbeiders van Londen, Schot
land, Noord-Oost-Engeland en Ier
land begaf zich vervolgens naar White
hall om. een onderhoud te hebben met
den minister van arbeid. Na afloop
daarvan verklaarden zij zeer tevre
den te zijn over de resultaten.
Naar het Fransche ministerie van
oorlog mededeelde, zullen bepaalde
lichtingen der Fransche troepen tus
schen 22 en 30 jaar per 1 November ge
demobiliseerd worden. Officieren
manschappen van 22-jarigen leeftijd, die
zich als vrijwilligers voor den duur
van den oorlog hebben aangemeld, kun
nen op aanvraag gedemobiliseerd wor
den, maar kunnen later weer opgeroe
pen worden om militairen dienst te ver
richten.
De Belgische geleerde Jean Picard
werkt aan de constructie van een stra-
tosfeerballon, welke 30 km. hoog moet
kunnen stijgen.
Naar te Washington bekend ge
maakt "wordt heeft de Argentijnsche
regeering eenigen tijd geleden pogin
gen in het werk gesteld, de diplomatie
ke betrekkingen met Rusland, die sinds
1917 verbroken waren, weer te herstel
len. Rusland heeft echter geweigerd
hier on in te gaan.
Een ranport van den senaat der
Vereenigde Staten plaatst Fritz Thys-
sen met 40 anderen on de lijst van hen,
..van wie het duidelijk is, dat zij gewik
keld zijn geweest in de door de nazis
bedreven misdaden". Het rapport hoop
te, dat deze lieden geplaatst zouden
worden op de volgende geallieerde lijst
van oorlogsmisdadigers. „Zij zijn ze
ker geen neutrale zakenlieden, zooals 1
zij de geallieerden graag zouden doen I
gclooven", aldus het rapporL. J
