C
NED. IND. REGEERING
NAAR BATAVIA
DE CONFERENTIE
TE LONDEN
HET CONFLICT IN PALESTINA
l)
Dinsdag 25 September 1945
No. 81
HET WEER
Tot Woensdagavond.
Vannacht nog buien in
•dien kuststrook. Morgen
ochtend plaatselijke
mist. Overdag licht tot
half bewolkt; koud.
Zwakke, tijdelijk matige
wind tusschen Noord en
Noord-Oost.
Katholiek Dagblad voor Leiden en Omstreken
Hoofdredacteuren; Rector H. L. J. M. Sondaal en Mr. Dr. C. C. A. van Haren; Redacteuren:
Prof. Dr. W. Asselbergs (Anton v. Duinkerken) en Joop Siebelt; Directeur: G. G. v. Elburg.
Abonnementsprijzen: ƒ0.26 p. week, ƒ1.10 p. maand, ƒ3.20 p. kwartaal. Franco p. p. ƒ4.20.
PROF. LIEFTINCK
VOOR DE RADIO.
De min. van Finan
ciën, Prof. Mr. P. Lief-
tinok, zal Woensdag
avond 26 Sept. a.s. om
9 uur een radiotoespraak
houden. Hierin zal hij in
het bijzonder de dëblok-
keering van geblokkeer
de tegoeden bespreken.
Dr van Mook
arriveert
begin
October
Van gezaghebbende zijde verwacht men met stelligheid,
dat de eerste geallieerde troepen op 4 October te Batavia
zullen landen. Vermoedelijk zullen de geallieerde troepen
op 14 October bij Soerabaja aan land gaan. Ook Padang
(Sumatra's westkust) en Medan (Sumatra's oostkust)
zullen in de eerste helft van October worden bezet. Ver
wacht mag worden, dat de Luit.-Gouverneur-generaal van
Nederl.-Indië, Dr. H. J. van Mook begin October uit Bris
bane zal vertrekken en gelijktijdig met de geallieerde troe
pen in Batavia aan land zal gaan.
Britsche divisie
gereed voor Java
Volgens Victor Lewis, corres
pondent van de „Sunday Times"
te Singapore, zouden de eerste
uit Java aldaar aangekomen
bevrijde Britsche geïnterneer
den bericht hebben, dat in Ba
tavia en Soerabaja wanordelijk
heden zijn voorgekomen, ter
wijl ook in andere districten
een treffen zou hebben plaats
gevonden tusschen partij groe
pen. waarbij schoten gewisseld
zijn, hoewel niet duidelijk is, of
dit schieten afkomstig was van
Japanners, die de orde trachtten
te herstellen.
Volgens Lewis zouden de
loyale Nederlanders op Java
zich direct tot lord Louis Mount,
batten gewend hebben met het
verzoek het Japansche garni
zoen intact te laten totdat Brit
sche strijdkrachten geland zijn
om te voorkomen, dat de natio
nalistische beweging de macht
in handen neemt. Volgens Le
wis staat een Britsche divisie te
Singapore gereed om te ver
trekken, zoodra er scheepsruim-
te beschikbaar is.
Spoedig herstel lucht-
verblnding met Indlë
De onderhandelingen in Ame
rika van den directeur der K.
L. M., den heer Plesman, héb
ben ertoe geleid, dat Neder
land binnenkort weer over
vliegtuigen zal beschikken,
waarmede de luchtlijn Amster
damBatavia op den kortsten
termijn zal worden heropend.
De onderhandelingen van den
heer Plesman zijn in zooverre
RADIOPROGRAMMA
voor Woensdag 26 Sept. 1945.
8.15— 9.00 Graag gehoorde orkestwer
ken.
9.3310.00 Sonate no. 4 in d. ki. t.
van J. S. Bach door Adolf
Busch, viool.
11.30—12.00 Pianorecital door Willem
Heilkema.
12.15—13.00 Het orkest van Bill Stan
ford.
13.15—13.45 Licht concert.
15.15—15.30 De vrouw aan het woord.
„Wat hebben wij uit den
oorlog overgehouden", door
mevr. dr. W. H. Posthu-
mus-v. d. Goot.
15.3016.30 Symphonie-orkest van Min-
neapolis,
16.30—16.50 Sprekende schrijvers. Jan
Engelman leest uit eigen
verzetspoëzie.
16.5017.40 De Song-Singers and the
Novelty Serenaders.
17.40—18.00 Louis Armstrong.
18.1518.30 Ster van den dag: Reginald
Foresythe.
18.3018.45 Het rijk over zee. Op Java
te veel -en elders te weinig,
door W. S. Bitter, oud-as
sistent-resident Indonesië.
18.4519.00 Tony Schifferstein speelt
oude bekende melodieën.
19.1519.30 De Lecuona-Cuban boys.
20.3021.00 Saluut aan Nederland. Een
programma aangeboden
door- de Canadeesche
strijdkrachten in Neder
land.
21.0021.15 Commentaar op beleid en
bewind door den Patriot.
21.1522.00 Gedeelten uit Guiseppe Ver
di's opera „Rigoletto".
Rectificatie op het programma voor
Dinsdag 25 September:
22.3023.00 Jack Louis en zijn orkest.
Aansluiting met de Raven-
na-club te Utrecht.
geslaagd, dat de Nederlandsohe
regeering vligtuigen zal koo-
pen. bestemd voor het gebruik
op de route NederlandNederL
Indië. Later zullen deze toestel
len onder bepaalde modalitei-
aan de K. L. M. worden over
gedragen.
Batavia komt tot kalmte
Er is een rustige nacht ge
volgd op de geringe wanorde
lijkheden der vorige dagen en
het leek of de Indonesische
nationalisten thans voldaan wa
ren. Nishida, het hoofd van de
Japansche geheime politie,
heeft aan de journalisten ge
meld, dat hoewel de politie de
bijeenkomst niet had kunnen
verhinderen, zij nu alles weer
onder controle had en dat alle
rust was weergekeerd. Toen
hem gevraagd werd, waarom de
Japanners niet de gewapende
Indonesiërs arresteerden, hoe
wel het verbod van wapendra-
gen was uitgevaardigd, ant
woordde Nishida: „Een Ja-
pansch soldaat gaat bij het zien
van gewapende personen on
middellijk tot actie over".
Volgens een niet-bevestigd
bericht, zouden de hoogst ge
plaatste persoonlijkheden der
Kempei van Java gevlucht zijn.
Volgens een ander bericht uit
dezelfde bron. zouden allen op
weg naar Japan gedood zijn,
toen hun schip door de geal
lieerden in den grond werd ge
boord.
STAATKUNDIG STUDIE-CENTRUM.
Het secretariaat van het Studie-cen
trum vestigt er de aandacht op, dat het
lidmaatschap van de plaatselijke clubs
openstaat voor alle katholieken.
Het is gewenscht, dat een dergelijk
centrum niet meer dan ongeveer 25 le
den telt. In grootere gemeenten zal het
gewenscht zijn, twee of meer Studie
centra op te richten. Is er ter plaatse
geen centrum, dan zoeke men contact
met enkele katholieken om tot de op
richting van een plaatselijk Studie-cen
trum te geraken.
Het secretariaat van het landelijk
centrum (Oudwijk 21, Utrecht), zendt
documentatie-materiaal toe. Binnen drie
weken kan men de toezending van ecj
katholiek staatkundig urgentie-program
verwachten.
De conferentie van de vijf
ministers van buitenlandsche
zaken is gistermorgen voortge
zet. De algemeene opinie te
Londen js, dat het meenings-
versohil waarschijnlijk niet uit
den weg geruimd zal kunnen
worden. Toch laat men er zijn
opluchting over blijken, dat
tijdens het afgeloopen week
end geen algeheel fiasco tot
uiting is gekomen. Men ver
onderstelt, dat er nog steeds
geen overeenkomst bereikt is
omtrent de procedure-Jtwestie
v/elke Zaterdag j.l. een kink in
den kabel bracht, namelijk het
voorstel van de Sovjets om de
besprekingen over de vredes
verdragen met Finland en de
andere voormalige satellieten
van Duitschland te beperken
tot de mogendheden, welke met
deze landen in oorlog zijn ge
weest, dus met tijdelijke uit
sluiting van Frankrijk en China.
Volgens welingelichte kringen
zou htans de bespreking van de
politieke en economische toe
komst van Oostenrijk aan de
orde zijn.
Aanval van „Daily Herald"
op Molotof.
De diplomatieke correspon
dent van de „Daily Herald"
schrijft in een artikel over de
Londensche conferentie: „Molo
tof beschouwt klaarblijkelijk de
heele conferentie niet als een
bespreking van geallieerden
maar als een conflict tusschen
het Oosten en het Westen,
waarbij het zijn taak is zooveel
mogelijk doelpunten te scoren
voor de leden van het Russische
bloc. De politieke machine loopt
traag en niet alleen traag, maar
alsof er zand in zit". De corres
pondent zegt verder: „De Russi
sche delegatie is er niet zoozeer
op uit samenwerking te zoeken
met de westelijke geallieer
den dan wel om voordeelen te
bereiken Voor de landen, welke
zij als „oostelijk bloc" onder
Russische leiding tracht te stel
len. Het besluit van de Sovjet-
Unie. om Europa te verdeelen
in twee zones .waaryan de oos-
Bevin contra
Molotof.
Byrnes zwijgende
derde.
telijke onde® Russische leiding
moet staan, is overduidelijk.
Molotof voert geen besprekin
gen over problemen, hij is vast
besloten tot diplomatieken oor
log in den raad, die eén rechts-
lichaam zou zijn.
QUISLING IN HOOGER
BEROEP.
Vidkun Quisling is in beroep
gegaan tegen het over hem
wegens verraad uitgesproken
doodvonnis. Hij heeft er be
zwaar tegen dat hij op grond
van het militaire recht ver
oordeeld is.
FIGARO AAN BANDEN.
In verband met de vele ge
vallen van prijsopdrijving, wel
ke in kappersbedrijveii werden
geconstateerd, is door den di
recteur-generaal van de prijzen
een richtlijn aan de opsporings
ambtenaren verstrekt, waarbij
voor volkszaken, middenstands
zaken, eerste klasse zaken en
luxe zaken een prijsniveau is
aangegeven, bij overschrijding
waarvan tegen de kappers pro
ces-verbaal wordt opgemaakt.
Als voorbeeld noemen wij en
kele tarieven: Heerenvak: in
plaatsen beneden 10.000 inwo
ners: knippen resp. 30, 40, 45
en 60 cent, scheren 15, 15, 20
en 25 cent, in plaatsen boven
10.000 inwoners: knippen resp.
40, 45, 60 en 75 cent, scheren
15, 20, 25 en 35 cent. Dames
vak: in plaatsen beneden 10.000
inwoners: permanenten resp.
3.—, 4.—, 5.— en 7.50,
in plaatsen boven 10.0-00 inwo
ners: permanenten resp. f 3.50,
5.—, 7.50 en 10.—.
De bedrijven, die kunnen
aantoonen op 9 Mei 1940 hoo-
gere tarieven te hebben bere
kend. of een toestemming tot
tariefverbooging te hebben ont
vangen, mogen deze tarieven in
rekening blijven brengen.
BENOEMINGEN IN HET BISDOM
HAARLEM.
Z.H.Exc. de Bisschop van Haarlem
heeft benoemd tót directeur van het
Philosophicum te Warmond den zeer-
eerw. hooggel. heer prof. dr. J. G. M.
Willebrands.
Max Blokzijl ter
dood veroordeeld
Het bijzonder gerechtshof te
's-Gravenhage deed hedenoch
tend uitspraak in de zaak tegen
Max Blokzijl. Het Hof, onder
presidium van Mr. A. L. M. van
Berokel, Veroordeelde Blokzijl
tot desn doodstraf met ontzetting
uit het actieve en passieve
kiesrecht en ontzegging van het
recht als journalist of radio
spreker werkzaam te zijn. Dit
voor den tijd van het leven.
Blokzijl verkreeg het recht
om binnen acht dagen beroep
in cassatie aan te teekenen.
Het Hof veroordeelde Jhr. de
Blocq v. Scheltinga, oud-burge
meester van Wassenaar tot le
venslang met ontzetting uit het
passieve en actieve kiesrecht en
ontneming van het recht tot het
bekleeden van ambten.
De coup te Saigon
In een communiqué van het
Seac-hoofdkwartier op Ceylon
is medegedeeld, dat een bericht
is binnengekomen van Gene-
raal-majoor de Gracey, hoofd
van de geallieerde controlecom
missie op het hoofdkwartier
van veldmaarschalk Graaf Te-
rautsji, opperbevelhebber van
de Japansche strijdkrachten in
Zuid-Azië. Volgens dit bericht
hebben de Franschen in den
vroegen morgen van 23 Sep
tember de bewaking van de po-
litiebüreaux en de regeerings-
gebouwen te Saigon overgeno
men van de Annammietisohe
politie en burgerwacht. Twee
Fran^hen werden gedood en
vier gewond, i Van dooden of
gewonden onder de Annammie-
ten is geen melding gemaakt.
Bij het incident waren geen
Britsche of Indische troepen
betrokken.
GOUDEN KLOOSTERFEEST
PATER H. KEYSERS S.J.
Morgen 26 September viert
pater I-I. Keysers, procurator
van het St. Aloysiuscollege te
's Gravenhage, zijn gouden
kloosterjubdleum als Jezuiet.
Het oppotten
van zinken geld
HET OPPOTTEN van zinken geld.
anders dan van een klein bedrag is
bij wet verboden. De politie, zoo
wordt er bij gezegd, zal scherp toezien
en den overtreder staan strenge straf
fen te wachten.
Dit is een slechte wet. Het achter
houden van zinken geld is een onsocia
le en dus afkeurenswaardige daad.
Indien men echter een euvel met de
wet wil bestrijden, moet men zich af
vragen of dit mogelijk is. Kan op na
leving van de wet worden toegezien?
Kunnen overtreders worden aange
bracht. Zoo neen, dan houde men de wet
thuis.
De wet welke het oppotten van zin
ken geld verbiedt, is een slag in de
lucht. De bedreiging met straffen zal
den egoïsten er niet van weerhouden
het zinken geld aan het verkeer te ont
trekken.
Door een dergelijke wettelijke maat
regel wordt de eerbied voor de wet
aangetast. Behalve nutteloos is ze dus
ook schadelijk.
Meester-Regeering
WAT ANDEREN ZEGGEN.
HET MILITAIR GEZAG is verlengd
omdat volgens de regeering de
burgerlijke Overheid nog niet in al
le gevallen den steun van het M.G. kan
ontberen.
Sommige booze tongen beweren, dat
de burgerlijke Overheid meer last dan
steun heeft van het M.G. En de „Nieu
we Nederlander" zegt, dat er op het
oogenbiik niet de minste reden is om
te veronderstellen, dat ambtenaren met
uniform de zaken beter zullen doen,
dan ambtenaren zonder uniform.
VERKIEZINGEN' worden ons voor-
loopig nog onthouden. Eerst heette
het, dat van verkizingen nog geen
sprake kon zijn, omdat technische re
denen zich daartegen verzetten. Thans
zegt Meester Regeering. dat wij niet
overgaan naar een hoogere klas „om
dat het Nederldndsche volk nog on
voldoende gelegenheid heeft gehad voor
staatkundige bezinning". Terecht schrilft
„Trouw": „Het staat niet aan de Re-
geering om te beoordeelen öf een volk
zich voldoende over de zaken bezon
nen heeft. Niet de Regeering cpntro-
leert het volk, maar het volk contro
leert de Regeering door middel van een
gekozen vertegenwoordiging".
Verhaaltjes van Patriot voor Herrij
zend Nederland of zoethoudertjes van
den Regeeringsvoorlichtirtgsdienst zijn
daarvoor zelfs geen surrogaten.
Engelsche regeering beschuldigd!
Dr. Weizmann, president
van de Wereld-Zionistenorga
nisatie, heeft op eqn te Lon
den gehouden bijeenkomst
van 400 Zionisten-gedelegeer
den de Engelsche regeering er
van beschuldigd, dat deze
haar verplichtingen in Pa
lestina niet nakomt.
Verlangen der Joden
„Palestina, dat onder Britsch
mandaat staat, is het eenige
land in de beschaafde wereld,"
aldus Weizmann. „waar discri
minatie tegen de Joden nog be
staat". Na .gewezen te hebben op
de groote moeilijkheden, welke
aan een emigratie van Joden
naar Palestina nog steeds in
den weg staan, verklaarde Dr.
Weizmann, dat geen aardsche
macht zou kunnen maken, dat
de Joden zonder vaderland
zich van Palestina zouden af
wenden, geen hindernis zal hen
er van weerhouden te trachten
weer de kusten van Palestina
te bereiken. Tegenslagen zul
len het verlangen naar vrij-
ZON EN MAAN IN SEPTEMBER 1945.
dat. zop op dat. maan oud,
25 6.30 18.33 25 20.38 11.06
26 6.30 18.30 26 21.11 12.30
27 6.33 18.28 27 21.52 13.48
28 6.35 18.26 28 22.43 14.56
29 6.36 18.23 29 23.44 15.51
30 6.38 18.21 30 16.33
heid slechas heviger maken."
Naar aanleiding van het be
richt, dat de Engelsche regee
ring de Palestijnsche kwestie
aan den raad van de Vereenig-
de Volken zai overlaten, ver
klaarde Dr. Weizmann tenslotte
nog. dat Engeland Palestina
zonder witboek had ontvangen
en dat het de plioht van Enge
land was om Palestina zonder
witboek aan de Vereenigde
Volken te overhandigen.
Arabieren handhaven
hun standpunt
De waarnemend voorzitter
van de Palestijnsche-Arabische
partij, Hoesseini, heeft heden in
een speciaal telegram gezegd,
dat de Arabieren geen enkele
oplossing van de Palestijnsche
kwestie zouden kunnen aan
vaarden, welke geen rekening
hield met hun eischen. „Wij
henhalen de Arabische verlan
gens". aldus Hoesseini, „in zake
stopzetting van de Joodsche
immigratie en van de over
dracht van land aan de Joden,
voorts beëindiging van het man
daat en de vorming van een on
afhankelijke, democratische, na
tionale regeering. verbonden
met Groot-Brittannië door een
Verdrag van vriendschap en
bondgenootschap".