VROUWEN-HEL IN TJIDENG
Deze week in het BINNENLAND j
DE STORMKLOK
WANNEER wij meraoreeren den
prachtigen brief der Bisschoppen
en het feit dat de Katholieke Ac
tie de stormklok luidt, zal men ons
wellicht tegenwerpen, dat wij hier
buiten ons boekje gaan. Ten onrechte
nochtans.
Ons bekruipt de vrees dat men den
Herderlijken brief hoort, leest en
dan voorbijgaat. Dat de stoffelijke noo-
den van het oogenblik, dat allerhand
actueele vraagstukken van binnen- en
buitenlandsche politiek, het eerst noo-
dige zullen overstemmen. Wie ons land
doorkriust. ziet welke verwoestingen zijn
aangericht. Het is veel erger dan men
durfde denken. En dan, op zoo'n reis
ziet men lang niet alles. Terecht kon de
heer Vorrink op het congres der S. D.
A. P. constateeren: „de geestelijke
vermoeidheid is ernstiger dan dit, de
verwoestingen van den oorlog hebben
hun uitwerking niet gemist op den
geest en de ziel van de menschen". Hij
kon daaraan niet toevoegen de Stem,
die ons den eenigst juisten weg wijst
voor het geestelijk herstel, en maar
dit wordtzoo vaak vergeten ook
yoor het herstel der tijdelijke welvaart.
Want zedelijke verwording tast niet
alleen het geestelijke aan. Het leven
van den H. Geest zegt de brief
is een echt vitaal leven, dat een echte
levenssfeer schept en dat vruchten
voortbrengt. Allereerst de vrucht, dat
de mensch beantwoordt aan zijn eigen
doel, maar daarmede onverbrekelijk sa
men hangend de vruchten van naasten
liefde, van rechtvaardigheid, van we k-
zaamheid en zooveel meer wat nood
zakelijk is om Staat en Maatschappij
te doen bleoien. Aan de bron ook van
»:le sociale en politieke vraagst ikken
staat de geest die levend maakt, of
de geest die doodt.
Daarom zullen tevergeefsch plannen
worden gemaakt, zal men tevergeefsch
ait7 en naar den socialen vrede en
naar een duurzamen wereldvrede, ir* -
d.en ieder voor zich zijn persoonlijk
leven niet voedt aan de bovennatuur
lijke bronnen.
Het Is daarom heel begrijpelijk, dat
Katholieken eenlgszins huiverig staan
tegenover bewegingen en politieke
partijen, die ook de geestelijke en ze
delijke vernieuwing op hun program
hebben staan met name dus ook tegen
over de N.V.B. en de S.D.A.P. Niet als
zouden wil niet erkennen het goede, dat
zij nastreven, maar omdat wij daar
geen waarborg vinden, die de EIGEN
levensovertuiging biedt.
Twee congressen.
In tegenstelling met de R.K. Staats
partij maken de N.V.B. en de S.D.A.P.
zich op voor den komenden verkie
zingsstrijd. De R.K.S.P. zal later wel
volgen.
De stukken beginnen zich duidelij
ker op het schaakbord af te teekenen.
Wij kunnen het onomwonden als winst
begroeten dat de S.D.A.P. na een ja
renlange ontwikkeling, waarbij zij in
den beginne zich afteekende als een re-
volutionaire, anti-monarchale, dogma-
tisch-marxistische partij, dat nu dui
delijker uitgesproken wil worden een
democratisch, sociaal-vooruitstrevende
arbeiderspartij. Vandaar dat de visch-
partij van de communisten in het S.D.
A.P.'sche water op niets uitliep. Dat is
het resultaat van een lange, soms aar
zelende, maar thans naar wij ho
pen zonder aarzeling, doorgezette
ontwikkeling.
Vorrink had de communisten de bood
schap kunnen geven, welke Troelstra
aan Wijnkoop gaf toen de laatste het
op een fusie met de socialisten aan
stuurde: „Voor een huwelijk uit liefde
ben je te leelijk en voor een huwelijk
nit berekening brengt je te weinig in".
Wij Katholieken streven naar sa—"n-
werklng. Dat doen wij met be
houd van onszelf. Wij organiseeren ons
en stellen ONS program op."* WH zullen
daarbij, op sociaal-economisch gebied
vooral, aanknooplnespunten ontdekken
o.a. met de S.D.A.P. Voor het overige
weten wij hoe IN HET EERST NOOD
ZAKELIJKE de wegen uiteen zullen
BLIJVEN loopen, omdat wij ons stellen
op de basis van het eene Christendom,
dat niet is gemaakt, maar dat IS.
Daar helpt geen humanisme aan en
'dat kan geen geestelijk vernieuwings
program van S.D.A.P. en N.V.B. kee-
ren.
De N.V.B. heeft in Amsterdam een
groote vergadering gehouden. En zb
heeft ons zeer teleur gesteld.
Het Nederlandsche volk zal haar
taal nooit begrijpen.
Haar personalistisch-socialisme wordt
al onbegrijpelijker voorgedragen als
men hoort, dat er niet één personalis
me is, maar een veelheid van perso-
nalismen.
Nu dreigt de N.V.B.! „Als gij niet
alle tezamen den verkiezingsstrijd in
wilt gaan met een gemeenschappelijk
program vóór of tegen Schermerhorn
en zelfs met één gemeenschappelijke
candidatenlijst, dan komen wij zelf,
neen, niet met een politieke partij (dat
mag men zoo niet noemen) maar met
een eigen „tijdelijke organisatie" voor
den dag!"
De N.V.B. is nog zéér jong. Men ziet
eiken dag hoe zij de politieke ervaring
mist. Ook bij den minister-president,
die naar onzen smaak te veel als N.
V.B.-man optreedt, constateert men dat
manco. De N.V.B. is daarenboven
slecht psychologe.
Volkomen juist schreef de „Volks
krant" het is geen voorspelling
meer wanneer men zegt, dat de N.V.B.
in geen geval volksbeweging wordt.
Daartoe heeft zij zich nu zelf de pas
afgesneden."
LITURGISCHE KALENDER.
Zondag 23 Sept.: 18e Z. n. P. 2e geb.
H. Linus, 3e geb. H. Tecla.
Maandag 24 Sept.: O.L.Vr. tot vrij
koop der" slaven. Gl. Cr., Pref. v.
Maria.
Dinsdag 25 Sept.: Mis van den 18en
Zond. 2e geb. a cunctis, 3e geb. naar
keuze.
Woensdag 26 Sept.: H. Cyprianus en
Justina. 2e geb. a cunctis, 3e naar
keuze.
Donderdag 27 Sept.: H. Cosmas en
Damianus. "2e geb. a cunctis, 3e naa.
keuze.
Vrijdag 28 Sept.: H. Wenceslaus. 2e
geb. a cunctis, 3e geb. naar keuze.
Zaterdag 29 Sept.: Wijding Basiliek v.
S. Michael. Gloria, Credo.
Franclscaansche /kalender.
Zondag 23 Sept.: H. Mis van den
XV11I Zond. na Pinkst.
Maandag 24 Sept.: H. Pacificus a
Septempeda Bel. der le Orde. 2e geb.
O.L.Vr. van vrijkoop der slaven.
Dinsdag 25 Sept.: Zal. Franciscus Ma
ria a Camporubeo, Bel. der le Orde.
Woensdag 26 Sept. Zal. Lucia a Ca-
latajerone. Maagd van de 3e Orde.
Donderdag 27 Sept.: Volle -af 1. H. El-
zearius. Bel. v. d. 3e Orde.
Vrijdag 28 Sept.: Zal. Bernardinus a
Feltria. Bel. v. d. le Orde.
Zaterdag 29 Sept. Kerkwiidingsfeesi
van den H. Michaël, Aartsengel.
HET VIERDE BEEST
Reeds eerder verscheen hier
over in ons .blad een korte re
censie. Thans zouden we gaar
ne nader ingaan ou de opvoe
ring hiervan in den Leidschen
Schouwburg op 20 en 21 dezer.
Op geniale wijze is de ge-
daehtengang in het stuk neer
gelegd. Alle symptomen, waar
uit de Nazi-mentaliteit géboren
werd, treden naar voren. Het
geheele zielsproces wordt ont
leed en wint aan scherpte door
de tegenstelling in de karak
ters. Vijf jaren druk worden
weer doorleefd en ons wordt
inzicht en leiding gegeven in
den groei van het onrecht
waardoor dit des te scherper
afgeteekend wordt. In de uit
eindelijke oplossing overwint
het goede in den mensch en
volgt het inzicht in den langen
weg terug van boete en herstel.
Waar het algemeen bekend
is, dat de schrijver een spre
ker van formaat is, drukt dit
feit zijn stempel op de opvoe
ring. Hoewel eaaf en vol vuur,
ontbreekt o. i. aan de voor
dracht de fijne artistieke nuan
ceering. We zouden
Deze week in het BUITENLAND
OVERWINNAARS EN
OVERWONNENEN
Wij zijn gewend ons le verheugen
over de nederlaag van Duitschland, Ja
pan, Italië. En terecht. Afgezien van
den meelooper Italië (reeds toen Mus
solini en Hitier elkaar de meest ge
negen vriendschap toedroegen, werd
voorspeld, dat Italië vóór het einde
van den oorlog aan den geallieerden
kant zou meevechten) waren Duitsch
land en Japan twee landen, die uit
hun minderwaardigheid een wereld
heerschappij poogden op te bouwen.
Duitschland meende het leidende vols
van Europa te kunnen worden en het
is het laatst van allen daartoe in staat.
Duitschland met zijn hoogmoedige, me
chanische hersenen mist ten eencnmale
de gave andere volken leiding te ge
ven. Het heeft die leiding zelf veel te
hard noodig. De opvoeding van de
Duitschcrs vormt juist een van de
grootste problemen van de geallieer
den.
Hetzelfde geldt voor Japan, dat
dioomde va neen groot Azië, d.w.z. van
Bij al onze vreugde over de neder
laag van Duitschland, mogen wij niet
vergeten, dat wij nu een taak hebben
ten opzichte van bet Duitsche volk, dat
militair er voor goed onder moet
worden gehouden, maar dat economisch
moet kunnen leven. Vergeten wij daar
bij niet, dat Duitschland ons achter
land is.
De overwinnaars Amerika en Enge
land schijnen te begrijpen, dat een over
wonnen Duitschland moet leven. In de
doof hen bezette gebieden werkt de
industrie. Doch de Russen halen de in-
dustrieele installaties uit het door hen
bezette gedeelte weg, zoodat voor den
Duitschen arbeider als eenigst werk-
object het ruimen van puin overblijft.
BIOSCOPEN.
Trianon. You were never lovelier.
Met de bekende charmante flair maakt
Fred Astaire de aangebedene van zijn
hart dit gra-g gehoorde en altijd weer
nieuwe compliment. Een aardige film,
Lldo. Daar wij in verband met de
sensationeele aankondiging van „De
blanke Slavin", een zwoele prikkel
een Japan, omringd door slavenstaten, film verwacht hadden, is deze film ons
Alleen zijn hier de moeilijkheden nog I in all opzichten meegevallen. Het
daarom f krooter, omdat de Japanner nog dom- thema handelt over een Francaise, die
RADIOPROGRAMMA
voor Zondag 23 September.
9.15— 9.30 Alexander Brailowsky.
10.3012.00 Hoogmis voor nict-Katho-
Ilcken, vanuit het R. K.
ziekenhuis. Westeinde, Den
Haag. Pred. pater Gall.
12.00—12.15 Uitzending voor Nederlan-
c ders in den vreemde ds. A.
A. van Ruler (N.-H.).
12.1513.00 Gramofoonmuzlek.
14.0014.10 De spoorwegen spreken.
14.1014.30 Pianoduo Patricia Rossbo-
rough en Ivor Dennis.
14.3016.30 Concertgebouworkest o.l.v.
Albert van Raalte, solist
Henk van Wezel, cellist.
In de pauze: Grepen uit de
wereldliteratuur.
17.3018.00 Gramofoonmuziek.
18^3019.00 Muziek van de week.
19.1519.30 Zang door Tino Rossi.
20.0020*. 15 De toestand der Twent-
sche industrie.
20.3021.10 Sir Henry Wood en zijn
promenade concerten.
#1.30—22.00 Trektocht d. muz. Europa.
De Zondagsdienst voor de huisart
sen wordt waargenomen door de doa-
toren v. Bockel, van Es, Kortmann.
Lahr en Teeuwen.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst
der apotheken wordt waargenomen
door apotheek Boekwijt, Breestr. 74.
Ik maakte een rondgang door
het kamp onder leiding van
een der jongere vrouwen, de
24-jarige Rita Collette van
Batavia, kleindochter van ge
neraal Collette uit Den Haag
en van dr. J. Kuylman (wiens
moeder en zuster zich in Den
Haag bevinden), neus en keel-
specialist uit Bandoeng. Dr.
Kuylman werd', als officier
van gezondheid, vrijgelaten
uit een der krijgsgevangen
kampen, en heeft gedurende
de laatste maanden medege-
holpen in de verschillende
vrouwenkampen gezonder toe
standen te scheppen, nadat hij
er zich van had vergewist,
dat zijn vrouw en drie kinde
ren in veiligheid waren.
gaarne dit stuk eens gespeeld
zien. Misschien is dit na eenige
omwerking wel mogelijk.
Gszien den inhoud van het
stuk achten wij een leeftijd
van minsteons 18 jaar wel ge-
wensoht.
CONFERENTIES
voor niet-Katholieken in de
St. Petruskerk aan de Ka-
merlingh Onneslaan. 's avonds
te 8 uur door pater Wijnand
Sluys. Maandag 1 Oct., Mar
tha Martha, slechts één ding
is noodzakelijk. Maandag 8
Oct., Den Heer Uwen God zult
•gij dienen. Maandag 15 Oct.,
Blijf, O mensch, in Mij en Ik, pan, dat eeuwen en eeuwen
Jezus, blijf in U. Maandag 22 rest van de wereld was afgesloten. Het
Oct., Jezrus' Nieuwe Verbond
met de menschen door Zijn
Kerk. Maandag 29 Oct.. Ook
het Huwelijk is een Genade-
bond. Maandag 5 Nov., Gaat
dan heen - en - leert hen. Toe
gang vrjj voor allen.
mer en nog meer gedemoraliseerd is jn een Turksche harem terecht komt,
dan de Duitscher. In Duitschland be- ;r,et de onvermijdelijke botsingen tus-
staat tenminste nog een Christelijke I schen Westersche en Oostersche be-
kern, terwijl Japan nog in de diepte grippen. Het is een echt Fransche, vlot
van het heidendom verzonken ligt. gespeelde film met fijn spel.
Er worden elke maand 80.000 men- Men kan genieten van het mooie
schen meer jn Japan geboren dan er beeld en de zuivere, muzikale Fransche
sterven. Er komen eiken dag duizen- taal.
den soldaten terug uit het leger. Er Het journaal vertoont o.m. de ope-
komen eiken dag duizenden arbeiders ning van de Leidscbe universiteit. B.
uit de fabrieken voor oorlogsproductie I
thuis en zij hebben geen werk meer. Casino-theater draait een film, waar-
De Japansche vloot, ook de handels- van de titel in deez weken inslaat,
vloot, is vernietigd. Japan heeft zijnJach Buchanan, arm en berooid, krijgt
een erfenis en vlak daarop een veel
ove'rzeesche bezittingen verloren en in
zijn afzetgebieden van weleer zullen
Amerika en Engeland de klanten wel
bedienen.
In Japan wonen 2774 personen op een
vierkante km. in cultuur gebracht land.
Negentig jaar geleden ontwaakte Ja-
ZUIN1G MET GAS EN
.^MECTRICITEIT.
Onze kole'/fpositie laat nog niet toe,
dat er mere kolen dan tot nu toe aan
de gas- en electriciteitsfabrieken wor
den bescliikbaaar gesteld. Nog kan er
gas en electriciteit geleverd worden.
Indien het publiek zich echter niet de
noodige beperkingen oplegt, dan zal de
levering moeten worden stopgezet.
Want rantsocnoverschrifding beteekent,
dat de gasfabrieken en electriciteitscen-
trales meer gas en electriciteit moeten
gaan rpoduceercn da ndat zij kunnen
met de hun toegewezen lieoveelheden
kolen. Men zij dus gewaarschuwd.
maakte zich in een schrikbarend snel
tempo de Westersche techniek eigen.
Maar dat men er met die techniek niet
is, ervaren thans het Japansche en het
Duitsche volk. Die dwaling komt ook
wel in Europa en Amerika voor, waar
velen nit de ongeëvenaarde hoogte van
de ijzer- en staaltechniek afleiden, dat
de wereld nog nooit zoo beschaafd -is
geweest als thans. Het vernuft van den
mensch en zijn wetenschappelijke be-
heersching van de natuur zijn echter
niet primair, maar het gebod der naas
tenliefde.
Intusschen Duitschland moet leven,
Japan moet leven, Italië moet leven.
Aan een Europa, dat niet produceert,
heeft Amerika niets. Goederen worden
met goederén betaald. De vooruitziende
zakenpolitiek van Amerika geeft hoop.
En ook Engeland weet, dat van een
kale kip geen veeren te halen zijn. En
geland leert de nikkers eerst be
schaamd te zijn, omdat zij onvoldoende
gekleed gaan en daarna verkoopt men
hun katoentjes.
grootere, deze laatste echter onder
voorwaarde; dat hij geen cent mag be
zitten. Hoe hij in zorgen komt om nu
de eerste erfenis op „eerlijke" wijze
kwijt te raken, laat ons het vervolg
zien, waarbij de film in een revue ont
aardt". De toiletten, vooral der da
mes, zijn niet van dien aard, dat dt
film „voor alle leeftijden" geschikt is.
Jack Buchanan en Lili Damitio spelen
de hoofdrollen. Eenige aardige liedje;
verluchten het geheel. In het voorpro
gramma twee leuke teekenfilmpies van
Walt Disney en het „nieuws", dat o.a.
de overgave van Japan toont. G. V.
Luxor. Doodioopende straat. In
New-York loopen vele straten uit op
water. Daar vestigde zich naast de el
lendige krottenarmoede de oververfij
ning derrijken.Immers, het uitzicht op
het water trok de van wereldreizen
vermoeiden aan en zij bouwden er hun
paleizen temidden van de vuilste ellen
de Deze film behandelt het conflict tus-
schen deze twee werelden, zooals zich
dat vertoonde in 'n bepaaled straat. Een
pracht gegeven. Het is jammer, dat de
regie de draden van de verschillende
levens, die hier samenkomen, niet tot
een suggestieve eenheid heeft weten sa
men te bundelen. Het geheel blijft brok-
i kelig, maar het onderwerp stemt toi
nadenken.
10.000 menschen
In 300 hulzen
In Tjideng stonden huizen
van vier kamers, die in nor
male omstandigheden onder
dak boden aan een gezin met
twee of drie kinderen. Dit
gebied, waar zich minder dan
driehonderd huizen bevonden,
werd door de Japanners om
heind en wordt thans be
woond door niet minder dan
10.000 vrouwen en kinderen!
Alle mannelijke kinderen bo
ven de elf jaar, werden van
de vrouwen gescheiden en
overgebracht naar een spe
ciaal jongenskamp buiten Ba
tavia, waar de jongens ten
minste werden opgevoed door
Nederlandsche onderwijzers.
In Tjideng was ieder onder
wijs verboden, en vele vrou
wen werden geslagen, omdat
zü heimelijk poogden hun kin
deren te onderwijzen.
De Nederlandsche, Britsche
en enkele Amerikaansche
vrouwen in het kamp moes
ten voor iederen Japanschen
soldaat, die in het kamp voor
bijkwam, alsook voor de Ja-
vaansche hcihos, die ofwel
in den arbeidsdienst waren
ofwel in het Japansche leger,
een buiging maken. Weige
ring of zelfs onachtzaamheid
in deze had direct tot gevolg,
dat de vrouw door den be-
treffenden soldaat werd gesla
gen, waarbij geen onderscheid
naar leeftijd van vrouw of
kindwerd gemaakt. Voorts
liet de Japansche comman
dant. kapitein Sonai, de hoof
den kaalscheren der vrouwen,
die er op betrapt werden door
de bamboe-omheining van
het kamp te kilken.
Uithongering
en verlaging
De voedselsituatie was ver
schrikkelijk. Toen de vrou
wen daar eens gezamenlijk te
gen protesteerden, werden zij
gedurende twee dagen com
pleet uitgehongerd. De Ja
panners lieten bii die gelegen
heid zeer opzichtig wagens,
geladen met brood, door het
kamp rijden, waarna zij voor
de oogen der geïnterneerden
het brood in het zand begroe
ven. Zij paradeerden even
eens met enorme hoeveelhe
den rijst, die ze ook begroe
ven na er petroleum over ge
goten te hebben.
Het allerslcchts echter wa
ren de hygiënische condities.
Alle toiletgelegcnhedcn waren
door de Japanners onbruik
baar gemaakt. De watervoor
ziening werd afgesneden. Dan
openden zlf de riolen, een
klein gat in iedere straat.
waarnaar de vrouwen in
mandjes rioolvuil moesten
dragen. De Japanners lieten
het rioolsysteem verstopt ra
ken en dwongen dan de vrou
wen tot boven hun middel in
het vuil te waden om de lei
dingen met mandjes te leegen.
Ten minste 33 personen,
soms zelfs 100 personen wa
ren gedwongen te leven in
deze kleine woningen. Ver
scheidene straten moesten het
met één waterput stellen,
waar alleen 's nachts water
te verkrijgen was.
Onder deze omstandighe
den is het een wonder hoe de
vrouwen er in ziln geslaagd
voor de kinderen te zorgen.
Hier volgt van de hano
van den specialen corres
pondent van A.N.P.-Aneta,
Robert Kiek, de volledige
geschiedenis van wat ge
beurde in het vronwen-
hel-kamp"-te Tjideng, een
naam die steeds zal blij
ven voortleven als het
toppunt van Japansche
bestialiteit tegen weerloo-
ze vrouwen en kinderen
in hun poging om den
blanke te degradeeren.
Deze laatste blijken over het
algemeen niet ernstig geleden
te hebben, doch deze kinderen
vooral de jongeren, zijn nim
mer werkelijke kinderen ge
weest. Zelfs jongens en meis
jes van vier en vijf jaar heb
ben gewerkt. Zij moesten
voedsel en water dragen en
allerlei werkjes in de kampen
opknappen.
Toen een oorlogscorrespon
dent snoeperij uitdeelde, om
ringden hem honderden kin
deren en de uitdrukking op
hun ^gezichten gaf den toe
schouwer een schok.
Ziekte
Opzettelijke, voortdurende
ondervoeding veroorzaakte
uiteraard zooveel ziekten, da1»
't aantal lijders aan dysenthe-
rie, beri-beri en honger
oedeem dagelijks steeg. Zelfs
heden den dag moet, nadat
de ernstigste gevallen zijn
overgebracht naar de beter
uitgeruste Japansche militaire
hospitalen, die nu door de R
A.P.W.I. zijn overgenomen,
een sterfte-cüfer van 5 tot 7
per dag als „redelijk" wor
den beschouwd.
Ongeoefende, half geoefen
de en geheel getrainde pleeg
zusters, nonnen, vrouwen en
meisjes, spanden hun vereen
de krachten in om de patiën
ten te helpen naar hun beste
vermogens. Hun onversaagd
werk gedurende meer dan
twee jaren verdient den hoog-
sten lof.
De gedwongen arbeid der
vrouwen strekte zich ook uil
tot het maken van lijkkisten
van bamboe, waarvoor ze een
allergeringste betaling kre
gen.
In de huizen werden vele
oudere vrouwen aangetroffen
in hopeloos zieken toestand
die bijna niet konden sprekeD
door uitputting.
De doktoren doen het bes
te wat zij menscheliikerwljs
kunnen doen met de betrek
kelijk geringe aanvoeren van
de R.A.P.W.I. Vele vrouwen
loopen nog blootsvoets. Som
migen zijn in staat geweest
eenige kleeding te verkrijgen
ter vervanging van hun lom
pen.
Lot eter mannen
Erger dan deze omstandig
heden is thans de bezorgd
heid dezer vrouwen over hun
echtgenooten omtrent wier lot
nog niets bekend is, terwijl
verhalen van wreede behan
deling in de Japansche kam
pen in Birma en Thailand in
het kamp doordringen.
Reeds tastbare
verbetering
Van gezaghebbende zijd
vernemen wij betreffende d<
boven geschetste toestanden
op Java, dat particuliere be
richten er op wijzen, dat oe
situatie inderdaad zeer ern
stig is geweest in de ver
schillende Interneeringskam
pen. Door de reeds verleende
hulp van de veldgroepen van
de R.A.P.W.I. en den aan
voer van voedsel en medica
menten verbetert de toestanc
echter snel.
Het moreel van krijgsge
vangenen en geïnterneerden
staat ondanks de doorstane
ellende op een hoog peil. De
eerste tastbare verbetering f:
reeds gekomen en nog meet
hulp -van buiten op den kort-
sten termijn wordt verwacht
Omtrent een en ander zul
len ongetwijfeld ten spoedig
ste berichten en telegrammen
doorkomen, die dan in allerijl
hier te lande gepubliceerd zul
len worden.
