DE KATHOLIEKEN IN OOST-EUROPA
Rauter en Christiansen
samen in een kamp
Comité „Nederland help!
Een Hollaiulsche jongen vertelt
N
Zaterdag 8 September 1945
No. 68
Verhooging
Sigaretten-
rantsoen
op komst!
Katholiek Dagblad Voor Leiden en Omstreken
ECHT
Hoofdredacteuren ttectoi fi l» j &l öonaaai en Mi or o A. ran Haren; fteaacteuren: Prol Dr. W.
Asselbergs (Anton ran Duinkerken) en Joop Slebelt: Directeur: G G ran Ëlburg.
BUREAUX REDAUTIE EN ADMINISTRATIE: OUDE Rl.JN 1 TELEFOON 22777.
Abonnementsprijzen: f. 0.26 oer rreek t 1.10 oer maanö s 20 oeT kwartaal Franco oer oost t 4.20
WEERBERICHT
Geldig van hedenavond
tot Zondagavond.
Zomersch weekeinde.
Warm, zwakke, later
matige oostelijke wind,
aanvankelijk licht be
wolkt, in den loop van
den dag toenemende
bewolking, tegen den
avond kans op enkele
plaatselijke onweers
buien.
Contact Vaticaan en Sow jets
Naar Reuters correspondent tê Rome
schrijft, heeft het feit, dat Paus Pius
XII een uitvoerig onderhoud heeft ge
had met Eugenio Reale, den commu-
nistischen ambassadeur van Italië te
Warschau, de hoop gewekt, dat er
spoedig weer contact tot stand zal
worden gebracht tusschen de kerklei
ding en de Katholieken in Ocst-Euro-
pa. Het is voorbarig te beweren, dat
deze besprekingen van belang zouden
kunnen zijn als een voorbereiding voor
een beter begrip tusschen het Vati
caan en de Sowjets, maar Vaticaan-
sche kringen zouden erkentelijk zijn
wanneer door de hulp van Reale con
tact zou tot stand komen bijvoorbeeld
met Kardinaal Hlnod, van wien het
Vaticaan wel zijdelings weet, dat hij
te Warschau is aangekomen, maar van
wien het nog geen berichten ontvan
gen heeft.
ï's haven weer op
volle capaciteit
Stijgende petroleumaanvoer.
Ir. N. Th. Koomans, directeur van
het Gemeentelijk Havenbedrijf te Rot
terdam, lieeXi tijdens een uOiAchtiging
van de havenwerken medegedeld, dat
Rotterdam thans weer in staat is de
10 mill, ton stukgoed, welke het voor
den oorlog voor zijn rekening kon ne
me, ook thans weer te verwerken
Voor de verwerking van massagoede
ren zijn 55 van de 80 drijvende kra
nen waarover de gemeente beschikte
nog aanwezig. Ook wax den directen
overslag betreft, za.' Rotterdam zijn
partij best kunnen blazen. 10 15
millioen ton zal pe. jaar verwerkt
kunnen worden. Een bijzonder geluk
kige omstandigheid is. dat van alles
wat met het. graanve rband houdt, in
de Rotterdamsche haven niets verlo
ren is gegaan. Ten aanzien daarvan
verkeert Rotterdam nog in dezelfde
gunstige positie als voor den oorlog.
De hoeveelheid petroleum, welke
hier wordt aangevoerd, is stijgende
Werd in Juni van dit jaar 18.000 ton
aangevoerd, in Juli en Augustus was
dit cijfer reeds tot 42.000 resp. 95.000
ton verhoogd, terwijl in de eerste week
van September de aanvoer al gestegen
was tot 40.000 ton
Het herstel van de opslagruimte van
de Bataafsche Petroleum Maatschap
pij te Pernis is thans zoover gevor
derd, dat er reeds van een capaciteit
van 110.000 ton kan worden gespro
ken. Verwacht wordt, dat dit cijfer
aan het eind van het jaar 300.000 ton
zal bedragen, hetgeen voldoende is om
geheel Nederland van clie te voorzien
Er bestaat gegronde hoop, dat de B
P. M. nog deze maand de verwerking
van ruwe oliesoorten kan hervatten.
i GEEN MILITAIR BESTUUR
IN JAPAN?
Manoroe Sjigemitsoe, de Japansche
minister van Buitenlandsche Zaken
heeft tegenover persvertegenwoordigers
te Tokio verklaard, dat de Geallieer
den geen militair bestuur in Japan
zouden instellen, doch dat zij „verzoe
ken" zouden richten tot de Japansche
regeering, aan welke verzoeken dan
ten volle gehoor zou worden gegeven
Sjigemitsoe deed een beroep op de
Geallieerden om begrip te toonen voor
en vertrouwen te hebben in de maat
regelen, welke door de Japansche re
geering na de overgave worden geno
men. Volgens Sjigemitsoe hadden de
Geallieerden speciaal betreffende de
kwestie van het onderhoud van het
Japansche volk goed begrip getoond
Hij verklaarde, dat de op-en-top oor-
logs-imjustrie natuurlijk moest wor
den stopgezet, doch dat onderhande
lingen werden gevoerd om te komen
tot een spoedig herstel van de vredes-
industrie.
Prins Eernhard eere
voorzitter.
Dezer dagen werct opgericht het co
mité „Nederland helpt Indië" Het
stelt zich ten doel overai in indië te
helpen, allen repatrieerenden uit In
dië hulp te verstrekken, alle Indische
nooden te lenigen voor zoover de re
geering dit niet, of niet voldoende
vermag te doen Een zeer gelukkig-
initiatief, dat met een greep de vele
initiatieven omvat, welke reeds ont
staan waren.
Z.K.H. Prino Bernharcl heeft dan
ook terstond het eere-voorzitterschap
aanvaard en zal Zateidag ag, om 7 uur
voor de microfoon van Herrijzend Ne
derland (301 M.) een rede nouden, om
de gedachte, dat geheel Nederland In
dië helpen wil, te vertolken.
Het Comité is als volgt samenge
steld: Voorzitter is J C. E. Baron van
Lynden, eerste ondervoorzitter van het
Ned. Roode Kruis; voorts hebben zit
ting als leden de Commissaris der Ko
ningin in de provincies, de Aartsbis
schop van Utrecht Mgr. J de Jongh
de minister van Overzeesche Gebieden
Prof. Dr. J H. A. L Logemann, de
oud-Gouverneur-Generaal van Ned
Indië, die in Nederland verblijf hou
den, en vertegenwoordigers van Ne-
derlandsche organisat-is. welke zich
met Ned. Oost-Indië bezig houden
zooals b.v. de vereeniging „Oost en
West".
De bedoeling is hulp te verleenen
aan Ned. Oost-Indië op die gebieden,
waar de Nederlandsche regeering niet
kan helpen. De medische en hygiëni
sche verzorging is in handen gesteld
van de Indische kamer van het Ned.
Roode Kruis, terwijl de repatrieering
door de regeering zal worden ver
zorgd.
Met ingang van Maandag
,10 September a.s. is het dag
blad „De Burcht" verplaatst
naar drukkerij „N.V, De Leid-
sche Courant". - Bureaux Re
dactie en Administratie: Papen
gracht 3234; Telef. no. 20935
MONETAIR ACCOORD MET
ENGELAND.
10.691 gulden i Eng. pond.
,In Londen is een Engelsch-Neder-
landsche monetaire overeenkomst, on
derteekend, waarbij maatregelen wor
den getroffen voo- een hervatting van
den handel tusschen het sterlingge-
bied en Nederland met het Neder
landsche rijk over zee. In deze over
eenkomst wordt de wisselkoers vast
gesteld op 10.691 Ned. guldens 1
pond sterling vooi Nec.erland en Ned
West-Indië (hetgeen de voortzetting
beteekent van de to; ausverre voorloo-
pig vastgestelde verhouding), terwijl
voor Ned. Oost-Indië de koers gehand
haafd blijft op 7.60 gulden in het pond
sterling.
Nederland en het Nederlandsche rijk
overzee zullen voortaan een Ueder-
landsch monetair gebied vormen. Zijn
inwoners zullen hun srerlingbezit vrij
overal in het sterlinggebied kunnen
uitgeven, terwijl inwoners van het
sterlinggebied vrijelijk hun guldens
overal in het Nederlandsche monetaire
gebied zullen kunnen uitgeven
Voorts is" bepaald dat eventueele
voorraden rubber, tin oliezaden, sui
ker enz., welke zich in Ned. Oost-Indië
bevinden, naar de wereldmarkten ver
scheept zullen kumien worden, met
georuikmaking van Singapore als en
trepot
De Nederlandsche Bank zal een be
drag in sterling aanhouden van maxi
mum 5 millioen pnd sterling, terwijl
de Bank of England dienovereenkom
stig een bedrag in Ned. guldens zal
aanhouden van maximum f. 53.450.000
(dit bedrag laat onaangetast Neder -
land's reeds bestaande sterlingsaldi
welke tijdens den oorlog zijn ontstaan
welke saldi echter thans voornamelijk
worden gebruikt voor het betalen van
de meest dringende invoer).
Na terugkeer van een reis door
Noord-Duitschland heeft kapt. R. J.
Vogels van den Nederlandschen repa-
trieeringsdienst aan een verslaggever
van A.N.P.-Aneta verteld, wat hij van
een Amsterdamschen jongen, die
volkomen onschuldig eenigen tijd
in een interneeringskamp voor oor
logsmisdadigers bij Neumuenster in
Noord-Duitschland heeft doorgebracht
had vernomen. Deze Amsterdammer
was door naamsverwisseling in het
kamp verzeild geraakt, waar.... Rau
ter en Christiansen zaten, eens de
sinistere figuren, waar Nederland
jarenlang onder te lijden had.
Het kamp was door liefst 10 meter
breed prikkeldraad omgeven. De ge
vangenen mochten niet dichter dan
drie meter btf de omheining komen.
Zij kregen minimale voeding; de lig
ging was uiterst sober. Wie schetst
de verbazing van den Hollandschen
jongen, toen hij in het kamp het over
bekende gezicht van Rauter zag. Met
de woorden „dat ponum van jouw heb
ik meer gezien foader" begroette hij
den in Nederland zoo gehaten nazi
knecht. Rauter gaf, na aldus te zijn
aangesproken toe, wie hij was. Hij
zag er als een geest uit, nog steeds
onderhevig aan de gevolgen van een
schot door zijn lichaam. In het kamp
wordt hij „de dorpspastoor van Neu
muenster" genoemd. Rauter deelde
mede, dat hij reeds in 1942 wist, dat
Duitschland den oorlog zou verliezen.
Maar, desondanks werd toch volgehou
den. Rauter, die er als een ouden man
uitzag, verklaarde openhartig, dat hij
wel zou worden doodgeschoten. Het
nationaal-socialisme, zoo voegde hij
er aan toe, zou evenwel op den duur
toch zegevieren....
Een ander geluid liet Christiansen,
die er in zijn verfremfraaid blauw
uniform als een postbode uitzag, hoo-
ren. Christiansen's geweten bleek vol
komen zuiver. Hij had het immers al
tijd goed met het Nederlandsche volk
gemeend. (Inderdaad, dat bleek reeds
in het voorjaar 1941, toen op zijn
bevel tal van Nederlanders werden
doodgeschoten. Red. A.N.P.-Aneta).
Zijn eenige fout aldus Christiansen
was, dat hij van Hitier het gene-
raals-uniform had aangenomen.
Steeds had hij voor Nederland sym
pathieën gekoesterd, vooral na zijn
vlucht met de Dorniervliegboot naar
ons land. Hij kon maar niet begrijpen,
dat de geallieerden hem in een kamp
voor oorlogsmisdadigers hadden ge
plaatst, aangezien hij volkomen on
schuldig was
Zoowel Rauter als Christiansen heb
ben van den Amsterdammer voor zijn
vertrek enkele kernachtige Jordaan-
sche „opmerkingen" te hooren gekre
gen. Zij gaven blijk, het goed te heb
ben verstaan.
ma dem oorlog
Moreele verwording.
a den honger-winter in het Westen
en de drukte, toen met de bevrij
ding het werk weer Kwam. meen
den wi.i een soort aanspraak te hebben
op enkele dagen rust in het goede Lim
burg. Dies reden wii met den wagen,
waar de relswieg nog altiid in schom
melde. zuidwaarts. Ik bespaar den lezer
een beschrijving van de verwoesting van
den oorlog. De angst bekruipt ons dat
we het spoedig zullen vergeten Men
raakt zoo gauw aan alles "gewend, niet
waar?
In het hotel maakte een dame een
scène omdat haar gekookt eitje koud
op de ontbiittafel stond! Die had vast
geen suikerbieten en tulpenbollen gege
ten! Aan Mejuffrouw Belleflamme, de
gezellige blozende slagersvrouw, vertelde
ik. om indruk te maken, dat ik dat wél
gedaan had. waaron zij in haar gezapig
Limburgsch repliceerde: „D'rum hebbe
we hier gin blummekes gehad!" Waarop
ik: „Als ik dat had geweten, had ik
wat meer honger geleden en wat min
der bollekes gegeten om ze voor U mee
te brengen!" Maar vleesch zonder bon
gaf ze niet.
n Margaten, boven op den heuvel,
waar het oog over het verrukkelijk land
schap gliidt, wachten duizenden Ameri-
kaansche soldaten den dag der weder
opstanding. Het Amerikaansche solda-
tenkerkhof is nog' niet gereed. Wagens
brengen lijkkisten aan, die metershoog
zijn opgestapeld. Soldaten en burgers
graven, slaan de vitte kruisen in den
grond en achter hen komt een militair
met een lange, lange „rozenkrans" van
metalen plaatjes. Elk plaatje is een
doode. Het draagt den naam en het
nummer. Als aan den loopenden band
worden ze aan de houten kruisjes beves
tigd. één voor één, maar snel, want het
zijn er duizenden
Valkenburg
R ezoekt de ruïne".
Ach, heel Valkenburg is een ruïne,
vooral een moreele ruïne. Het uiterlijk
maakt een vervallen, desolate indruk.
De oorlogshandelingen richtten er eenige
schade aan. maar zóó weinig in verge-
Hiking met wat wij elders zagen, dat het
dit niet kan ziin wat ons beklemt.
Valkenburg is recreatie-oord voor
Amerikaansche soldaten. waarvoor de
meeste hotels en café's zijn gereser
veerd.. Dat wil zeggen: Valkenburg is
een oord van verschrikking, van mo
reele verwording. Er loopen honderden
Amerikaansche militairen, dronken of
katerig. Eén razzia van de Nederland
sche politie bracht 165 vrouwen en
meisjes, de laatste vanaf 15 jaar. op het
politiebureau, In bijzonderheden kan ik
hier niet treden. Maar ik wil U wei zeg
gen; de oorlogsslachtoffers in Noord
en Midden-Limburg in hun kippennok-
ken en beestenstallen ziin te benijden.
Wat hier leveren ouders hun kinderen
voor cognac en sigaretten over aan la
veloos dronken soldaten. De politie
ambtenaar. die ons bijzonderheden ont
hulde, deelde ons mede, hoe of er op
Nederlandsche politiemannen wordt ge
ranseld indien zij probeeren minderja
rige meisjes eenigermate in bescher
ming te nemen; hoe de Amerikaanscne
militaire politie óf machteloos staat....
óf meedoet!
De „Gazet van Limburg" klaagt over
de invasie van Duitsche meisjes,
frech als altiid, die. brutaal den
textielwinkel binnen stappen in
de verwachting daar met Amerikaan
sche sigaretten en ander spul, den roof
van vóór de bevrijding te kunnen voort
zetten.
Hets chiint dat Zuid-Limburg van de
recreatie-plaag zal worden verlost. Maar
Valkenburg zal nog lang de gevolgen
van de misdragingen onzer bevrijders en
van de gewetenloozen, die hun ziel ver-
Icochten, blijven dragen.
Zóólang zal Valkenburg geen Limburg
ziin, totdat deze schande zal zijn uit-
gewischt. En het weer opgenomen is in
het goede Limburgsche land. Want dit
land is een goed land. Welk. een -zuivere
lucht ademt men in het Geuldal. Hier
niets dat stoort. Geen modern verkeer,
geen hoogspanningskabels. geen fa-
brieksschoorsteenjen. Hier in Epen wil
den wii blijven, véél langer dan ons
was toegestaan. Hier was het landelijk
