AMERIKA BEZET JAPAN
De explosie op de „Christiaan Huygens'
Mac Arthur in keizerlijk paleis
man
2Vz millioen
onder de wapenen
Stagnatie in de kindertransporten
Dinsdag 28 Augustus 1945
No. 59
VV.\VA\\\\\\\\\\\\\\\\\\W\\\\V
Katholiek Dagblad voor Leiden en Omstreken
Begin Sept. aanvang
der cursussen
MEDDENSTANDS-
DIPIiOMA
en 1790
PRAKTIJKDIPLOMA
BOEKHOUDEN
J. Naber Jr.
Steenschuur II
BIECHT
Hoofdredacteuren: Rector H. n j ar öonaaai en mi Di o o a van Haren; Redacteuren: Prol Dr. W.
Asselbergs (Anton van Duinkerken) en Joop Slebelt; Directeur: G G van Elburg.
BUREAUS REDACTIE EN ADMINISTRATIE: OUDE RIJN l. TELEFOON Ï2777.
Abonnementsprijzen: t. 0.26 per week t. 1.10 oer maand f 3 20 oer kwartaal Franco oer oost £.4.20.
WEERBERICHT
medegedeeld door het
K.N.M.I. de Bildt:
Geldig van Dinsdag
avond tot Woensdag
avond.
Toenemende bewol
king, plaatselijke regen
met kans op onweer,
opnieuw koeler, naar
Z.W. omgaande wind.
De eerste Amerikaansche bezettingstroepen zijn Maandag in Japan geland. Zij
bestonden uit 150 ingenieurs en specialisten op het gebied van het verkeer en
van de luchtvaart en hebben tot taak, het vliegveld Atsoegi, 18 mijl ten Zuiden
van Tokio, in gereedheid te brengen voor de aankomst van Generaal Mac Arthur
en van de bezettingstroepen op Donderdag a.s. De groep van 150 personen is
op het vliegveld Atsoegi aangekomen in een konvooi van ca. 48 zwaar gewapende
vliegtuigen.
Tevens zijn Maandag Amerikaansche
vlooteenheden de baai van Tokio bin-
nengestoomd als laatste voorbereiding
van de landing van 10.000 mariniers in
de vloottoasis van Yokosoeka op Don
derdag a.s. Tien schepen, voorafge
gaan door den Kruiser „San Diego",
voeren het vier km. breede kanaal van
Oeraga binnen, zonder dat de kustbat-
terijen eenig teeken van leven gaven.
De kanonnen schenen, overeenkomstig
de voorwaarden van de overgave, on
bruikbaar gemaakt te zijn. Ter be
scherming van de vaartuigen vlogen
scheepsvliegtuigen er boven. Er werd
scherp uitgezien naar mijnen. Een
troepentransportschip begeleidde de
vloot, om op drie eilandjes aan den
mond van de baai van Tokio mariniers
aan land te zetten. De eilandjes, de
eerste, die bezet zullen worden, beheer-
schen den toegang tot Yokosoeka.
MAC ARTHUR IN HET KEIZERLIJK
PALEIS.
Het paleis van keizer Hirohito aan
de baai van Sagami zal het hoofd
kwartier worden van Generaal Mac
Arthur in Japan. Wegens het slechte
weer zal een keten van torpedojagers
de 1000 mijl lange route bewaken van
Okinawa naar het vliegveld Atsoegi.
Naar schatting wachten ca. 36.000
geallieerde krijgsgevangenen op hun
bevrijding in Japan. De repatrieering
van deze krijgsgevangenen zal vrijwel
terstond een aanvang nemen met den
intocht van de bezettingstroepen.
RUSSISCH-CHINEESCH VERDRAG.
Het verdrag tusschen China en de
Sowjetunie, welks bepalingen tegelij
kertijd te Tsjoengking en Moskou zijn
gepuiblieerd, voorziet in samenwerking
tusschen de beide landen ter voorko
ming van een herhaling der Japansche
agressie. De Sowjetunie zal militairen
en anderen bijstand uitsluitend aan de
centrale regeering van China verlee-
nen.
Het verdrag bevestigt opnieuw er
kenning der volledige souvereiniteit
van China in de drie oostelijke provin
cies. De hoofdlijnen der oost-Chinee-
sche en Zuid-Mandsjoerijsche spoor
lijnen zullen gecombineerd worden in
één lijn, welke in gezamenlijke eigen
dom zal worden geëploiteerd onder den
naam Chineesche Tsjangsjoean-spoor-
lijn voor een periode van 30 jaar. Daar
na wordt de lijn uitsluitend Chineesch
bezit en komt geheel in Chineesch be
heer. De Chineesche regeering ver
klaart Dairen tot vrijhaven. Gedurende
30 jaar zal Port Arthur een gemeen
schappelijke ChineeschRussische
vlootbasis zijn.
Stalin heeft de verzekering gegeven,
dat na de Japansche capitulatie de
Russische troepen binnen drie maan
den uit Mandsjoerije zullen worden te
ruggetrokken. Wat Sinkiang betreft,
bevestigt Rusland opnieuw, dat het
niet de bedoeling heeft te interveniee-
ren in de Chineesche binnenlandsche
aangelegenheden. China zal de onaf
hankelijkheid erkennen van Buiten-
Mongolie, wanneer een plebisciet uit
wijst, dat de bevolking dit wenscht.
Veel van het bovenstaande werd hier
verwacht. Ofschoon de Chineesche
communisten niet uitdrukkelijk ge
noemd worden, wordt het verdrag be
schouwd als een politieke nederlaag
voor hen op een bijzonder moeilijk
tijdstip.
NEDERLANDSCHE SCHEPEN
ONDER INTERNAT. ARMADA.
De Egelsche en Amerikaansche bla
den staan geheel in het teeken van de
berichten, dat thans geallieerde oor
logsbodems in Japansche wateren voor
anker liggen. Meer dan 400 geallieerde
oorlogsschepen en hulpvaartuigen lig
gen thans in de baai van Sagami, ter
wijl mijnenvegers een vaargeul maken
teneinde op te stoomen naar de baai
van Tokio. Hoewel het grootste deel
van deze vreemsoortigste internatio
nale armada in de historie" Ameri-
kaansch is, bevinden zich daaronder
ook vele schepen van Groot-Brittan-
nië, Canada, Australië, Nieuw-Zeeland
en Nederland.
Duizenden vliegtuigen, opgestegen
van vliegdekschepen, bestrijken een
uitgebreid gebied van den Pacific, waar
de geallieerde oorlogsbodems zich be
vinden, en geven een indrukwekkenden
„show" van den steun, die dc landings
troepen uit de lucht ontvangen. Pak
ketten voedsel zijn uitgeworpen op de
met vlaggen bedekte kampen van de
krijgsgevangenen.
Van de andere oorlogstooneelen in
het Verre Oosten wordt gemeld, dat
Amerikaansch opperbevel
tegen demobilisatie.
Het opperbevel van het Amerikaan
sche leger heeft de wensch te kennen
gegeven, dat de mobilisatie zou voort
duren en het heeft geweigerd de terug
keer tot het civiele leven te verhaas
ten. Het is de bedoeling, dat 2.600.000
man onder de wapenen blijven, dat is
negenmaal het aantal soldaten van
vóór den oorlog. In September zullen
nog 50.000 man worden ingelijfd. Vóór
de capitulatie van Japan bedroeg hun
aantal 80.000 per'maand. Afgevaardig
den en senatoren zullen tegen dit
voornemen ernstig verzet aanteekenen.
generaal Yamasjita, die bekend is als
de „Tijger van Malakka", heeft mede
gedeeld aan de 32e Amerikaansche di
visie in de heuvelen van Luzon op de
Philippijnen, dat hij bereid is zich
over te geven, maar de orders van het
hoofdkwartier afwacht.
De Japansche troepen op Bougain
ville hebben de wapens neergelegd.
Eenige geïsoleerde Japansche garni
zoenen op de Salomonseilanden zijn
blijkbaar nog onkundig van het bevel
om het vuren te staken.
Na acht jaren van Japansche bezet
ting is de stad Sjanghai weer onder
Chineesche controle gekomen. De le
den van de Chineesche ohdergrondsche
beweging hebben voorloopig het be
wind van de Japanners overgenomen.
In aansluiting op hetgeen reeds is
medegedeeld '^omtrent de explosie op
de „Christiaan Huygens" verneemt
A.N.P.-Aneta nog het volgende:
Volgens verhalen van te Rotterdam
aangekomen leden van de bemanning
bevond de „Christiaan Huygens" zich
op weg van Antwerpen naar Rotter
dam. Omstreeks halftwaalf was men
bij „Thornton Ridge" gekomen. Plot
seling leek het of het heele schip van
een werd gereten door een geweldige
explosie ter hoogte van de voorzijde
van de machinekamer. Alle dekken
werden ontzet in die mate, dat zij
schots en scheef in bijna verticale
richting kwamen te staan, terwijl de
lichten doofden. Gelukkig maakte het
schip geen slagzij. Onmiddellijk wer
den de pompen in werking gesteld,
maar die konden het met groote gol
ven binnenstroomende water niet ver
werken, zoodat om 12.10 uur het bevel
werd gegeven, dat allen, die niet strikt
noodzakelijk aan boord noodig waren,
zich in de booten moesten begeven.
Volkomen ordelijk en rustig daalden
toen 230 van de 290 opvarenden in een
viertal reddingbooten af en reeds om
12.45 uur bevonden de meesten zich
aan boord van het motorschip „Tiba",
dat zich dicht in de nabijheid bevond.
Men had toen den indruk, dat de
„Christiaan Huygens" langzaam zonk.
Ze werd echter op sleeptouw genomen,
vermoedelijk door een tanker, ten
einde omhoog gezet te worden.
De olieman J. O. Strijbis wordt ver
mist, terwijl negen anderen werden
gewond. De gewonden zijn Zondag
avond om 22 uur te Hoek van Holland
aan land gebracht, terwijl de 221 an
deren voorloopig een onderdak hebben
gevonden op de „Johan van Olden-
barneveldt", die in de Waalhaven ligt.
Onder hen bevinden zich ongeveer 100
Javanen.
Reeds Zondagmiddag zijn eenige ber-
gingsvaartuigen en sleepbooten ter as
sistentie uitgevaren.
De namen der gewonden zijn: J. van
der Vorst, chef-steward, J. A. Bernard,
tweede machinist, T. Glas, vierde ma
chinist, L. M. Korvink, vijfde machi
nist, E. J. Coenraads, eerste kok, J. J.
J. Baaisman, magazijnmeester, W. F.
Serne, bakker, P. J. Hofman, olieman
en Sakiman, Javaansch bediende.
Nader wordt nog medegedeeld:
Nadat de „Christiaan Huygens", die
zich in zinkenden toestand bevond, op
de Zuidsteenibank was gezet, is de po
sitie gisterochtend vrij critiek gewor
den, omdat een Zuid-Westen-wind op
stak, welke gewoonlijk met stormvla
gen gepaard gaat. In den loop van den
dag is de wind echter naar het Oosten
gedraaid, waardoor de windkracht af
nam. De positie is hierdoor verbeterd.
Het is neg niet bekend, wat er met
het schip zal gebeuren. Opslepen door
den Nieuwen Waterweg zal niet moge
lijk zijn door den grooten diepgang,
welke het schip heeft gekregen, ten
gevolge van het volloopen van de rui
men. Het schip heeft thans een diep
gang van 40 voet gekregen.
De bevelhebber der zeestrijdkrachten
te Londen zal over de verdere ber
gingswerkzaamheden van de „Chris
tiaan Huygens" moeten beslissen, daar
het schip nog in geallieerden dienst
voer.
DE „CHRISTIAAN HUYGENS"
EN DE KINDERTRANSPORTEN.
Het was, naar wij van bevoegde zijde
vernemen, de bedoeling geweest om
door een kindertransport met het mo
torschip „Christiaan Huygens" den
achterstand, welke met betrekking tot
de uitzending van kinderen naar En
geland door verschillende oorzaken is
ontstaan, goeddeels in te halen. Ten
gevolge van het ongeluk, genoemd
schip overkomen, ontstaat nu helaas
nieuwe stagnatie in deze uitzending,
zoodat naar andere transportmogelijk
heden moet worden omgezien.
Godsdienst
zijn menschen die onmiddellijk klaar
[p, staan om ons te verwijten, dat wij
stemming maken tegen Rusland
wanneer wij tegen het Communisme
schrijven. Diegenen die zulks doen zijn
vooreerst niet op de hoogte, want anders
zouden zij weten dat het verweer van
de Katholieken tegen het Communisme
niet dagteeken't van 1945, maar van
1890, o.a. bij monde van Paus Leo XIII.
Wij zetten dus de lijn voort, onwrik
baar en niet afbuigend naar links of
rechts. Vervolgens wenschen wij niet de
taktiek over te nemen van zoovelen in
Duitschland, die momenteel zeggen:
„Dat is de Nazi-partij en niet het Duit-
sche volk, die voor al de schanddaden
verantwoordelijk zijn." Alle Nederlan
ders, ook de Communisten, hebben dat
onderscheid partij en volk verwor
pen en het geheele volk ervoor aanspra
kelijk gesteld. Wanneer wij dus tégen
het Communisme schrijven, dan kan
men dat ook volkomen beschouwen als
schrijven tegeh Rusland.
Oude Cicero zei al: „Magis arnica Ve
ritas", hetgeen beteekent: „De waarheid
boven alles". Het is niet alleen ons
recht, maar het is ook onze plicht ten
opziolite van de Katholieke Kerk, en ook
ten opzichte van iedere Christen. Het is
niet alleen ons recht, maar ook onze
plioht ten opzichte van ons vaderland
en de waarachtige democratie om te
waarsohuwen tegen het Communisme.
Deze waarschuwing is gefundeerd op
de feiten, die ons uit andere landen,
waar het Communisme in minderheid
tóch reeds dictatoriale macht uitoefent,
zooals b.v. ln Italië.
Op het daar gehouden congres van
Communisten werd er
1) gedreigd met de opheffing van het
concordaat tussohen Vaticaan en Itali-
aansche regeering.
2) dat men de godsdienst geheel en
al vrij zou laten, maar alleen ln het pri
vate leven. Waarmede wij dus bij de
oer-orthodoxe stelling van het Marxisme
verzeild raken: godsdienst is privaat
zaak.
Waarbij dan nog valt op te merken,
dat hier dezelfde taktiek wordt gevolgd
als de Nazi's volgden toen zij ln Neder
land binnenvielen.
Conclusie laten wij over aan den lezer!
NEDERLAND WACHT OP NIEUWS
UIT INDIK.
Onder den kop „Nederlanders wach
ten op nieuws van Nederlandsch-In-
dië" schrijft de „Evening News" onder
meer:
De Nederlandsche autoriteiten in
Londen en in Nederland wachten met
spanning op het eerste nieuws na drie
jaren uit Nederlandsch-Indië. Een Ne
derlandsche autoriteit te Londen zeide:
„We hebben nog absoluut geen nieuws.
Uit Indië hebben ons de laatste jaren
veel minder berichten bereikt dan van
waar ook. Weinig menschen konden uit
Indië ontsnappen en wat we weten van
de groote steden als Batavia en Soera-
baja, komt ten deele van luchtfoto's.
We hebben geen idee wat we in Indië
zullen aantreffen".
MAX BLOKZIJL'S
„BRANDENDE KWESTIE"
Naar wij vernemen, zal Max Blokzijl
op 11 September a.s. om 10.30 uur voor
het bijzonder gerechtshof te 's Graven-
hage terecht staan. Hij heeft ruim
schoots den tijd gehad, zich op deze
„brandende kwestie" voor te bereiden.
Met hem zal de oud-N.S.B.-burge
meester van Wassenaar, jhr. de Blocq
van Scheltinga, voor het gerechtshof
verschijnen.
OPENBAARMAKING van DUITSCHE
EN JAPANSCHE VINDINGEN.
President Truman heeft gisteren een
uitvoerings-verordening uitgegeven,
strekkende tot het zoo spoedig mogelijk
vrij geven en verspreiden van „weten
schappelijke en industrieele gegevens",
afkomstig uit Duitschland en Japan.
Het gebeurde met de „Christiaan
Huygens" is oorzaak, dat ook kinder
transporten, welke na dat met ge
noemd schip zouden plaats vinden,
eenigen tijd moeten worden uitgesteld.
Ouders, wien was medegedeeld, dat
hun kinderen binnenkort zouden ver
trekken, zullen met zoodanig onver
mijdelijk uitstel dienen rekening te
houden.
