II SH W%b 11 11 "."its
mw HIK J 11 a-
Protest van Australië
Ongemanierd
Hoe het maet moet
uuui Katholiek Dagblad voor Leiden en Omstrelcpni
BmBb Mimi 111111 fiPffil g||| fSil Kgl Redacteur: Prof. Dr. W.
8Msk ijlijl BgjË ESa Wr fSI|f |l|felÉIS pekf Asselbergs (Anton van
bi Hl BH BH E9 Duinkerken) en Joop Sie-
Maandag 6 Augustus 1945 - No. 42
Uitgave van de Stichting
«De Burcht"
Bureaux Redactie
en Administratie
OUDE RIJN 1. TEL. 22777
Protest van Australië tegen de
autoritaire houding van de groote
drie ten opzichte van de kleinere
mogendheden naar aanleiding van
het stellen van een ultimatum aan
Japan.
Het weekblad Time and Tide wijdt
in de rubriek „Home and Foreign"
aandacht aan het protest van den
Australischen minister van buiten-
landsohe zaken doctor Evatt tegen het
stellen van een ultimatum aan Japan
door Amerika, Engeland en China te
Potsdam, hetgeen door Japan overi
gens werd afgeslagen. Over deze kwes
tie is in de Australische pers een
storm van protest opgestoken die nog
voortduurt. Time and Tide zegt: „Het
betreft hier twee afzonderlijke en be
langrijke factoren: 1. Het recht van de
Dominions om te worden geraadpleegd
als tot een dergelijke maatregel wordt
overgegaan en; 2. De rechten van de
kleine mogendheden met betrekking
tot die van de groote. Het stellen van
het ultimatum was absoluut niet ur
gent hoewel het door zijn inhoud aan
den anderen kant de houding van de
vereenigde volken ten aanzien van Ja
pan volkomen weergeeft
Het vervolgt: den eisch van onvoor
waardelijke overgave heeft men dus
losgelaten. Men heeft voorwaarden ge
steld doch aan geen van de andere
geallieerden en zelfs niet aan Neder
land en Frankrijk welker bezittingen
in het Oosten zoowel groot als rijk zijn,
is hun goedkeuring gevraagd. Het is de
politiek van Australië, dat het als me
de-oorlogvoerende het recht heeft zijn
stem te hebben als het komt tot het
maken van welken wapenstilstand of
welke vredesregelingen dan ook. Dat is
vanzelfsprekend ook de politiek van
de andere Dominions en van onze an
dere bondigenooten, die de groote mo
gendheden te San Francisco daar met
nadruk op gewezen hebben. Het protest
van doctor Evatt tegen de wijze waar
op het ultimatum is gesteld is inder
daad een voortzetting van het soort
van protest, dat de mogendheden van
de afmeting van Australië en de klei
nere reeds zoo vaak hebben doen hoo-
ren tegen de autoritaire houding van
de groote mogendheden ten opzichte
van de kleinere.
De Australische regeering grondvest
haar protest tegen het lanceeren van
het ultimatum dan ook op argumenten
-tegen het autoritair leiderschap van
de groote drie: landen die hun aan
deel hebben gehad in de lasten en op
offeringen van den oorlog moeten het
recht hebben hun stem uit te brengen
bij het maken van vrede en vredes
voorwaarden en zeker daar waar hun
belangen groot en direct zijn.
Als de Volksbeweging wil trachten
waardeering en wederzijd.sch vertrou
wen te wekken onder verschillende
groepeeringen van ons volk; als zij dit
streven in de Regeering wil steunen,
dan zal ze andere manieren moeten
toonen dan waarmee de spotprent-tee
kenaar van „Je maintiendrai" (27 Juli)
bij ons binnen komt.
De prent, die het radiovraagstuk tot
onderwerp kiest, is zoowel wat teeke-
ning der figuren als wat onderschrift
betreft, van een allure die wij onge
manierd noemen.
„Van je vrienden moet je het maar
hebben" kan de minister-president, die
promotor is der Volksbeweging, den
ken, en menig lid van de N.V.B. zal
zich afvragen, of we weer de oude
prentjes terug krijgen zooals we ze
stereotiep vroeger ontmoetten in som
mige blaadjes en bladen
Bovendien geeft het plaatje uiting
aan een mentaliteit, die wij bij velen
aantreffen, nml. met alle middelen
alles van vóór 10 Mei '40 bespottelijk
maken of verdacht, zonder er verder
ie te positiefs tegenover te plaatsen.
Dit is de meest goedkoope manier
van afbraak.
Opbouwen is iets moeilijker en ver-
eischt meer kracht en inzicht.
Blijkbaar ook voor een teekenaar.
FRANCO OP DE LIJST VAN
OORLOGSMISDADIGERS?
De Spaansohe republikeinen hebben
tot de geallieerde commissie van oor
logsmisdaden wederom het verzoek ge
richt generaal Franco op de lijst van
oorlogsmisdadigers te plaatsen. Een
eerste verzoek, gedaan begin Juli voor
de Britsche verkiezingen, werd afge
wezen, aangezien de commissie zich
niet bevoegd achtte. Thans merken de
Spaansche republikeinen op, dat de
misdaden begaan door de troepen van
Franco en door de z.g. blauwe divisie
't mogelijk makep hem te beschouwen
als een agent van de As, de categorie
die valt onder de jurisdictie van de ge-
allierde commissie. Tevens is men van
oordeel, dat aangezien de veroordee
ling van het bewind van Franco vervat
is in het communiqué van Potsdam, de
kwestie thans vanuit een geheel nieuw
gezichtspunt kan worden bekeken.
In politieke kringen te Madrid heeft
men geen andere besluiten met betrek
king tot Spanje verwacht dan die,
welke thans te Potsdam zijn genomen.
Men twijfelde er niet aan, dat de
Sowj et-Unie de kwestie zou opwerpen.
Men vraagt zich echter af, of de be
slissing van de groote drie veel invloed
zal hebben op het Spaansche regee-
ringsbeleid. Franco heeft wel enkele
wijzigingen aangebracht in zijn kabi
net en den invloed van de phalange
iets beknot.
FRANSCHE
OORLOGSSLACHTOFFERS.
Frankrijk had tweemaal zooveel oor
logsslachtoffers onder de burgers als
onder de militairen.
Aldus wordt medegedeeld in het re-
geeringsrapport over de oorlogsschade
dat de volgende week zal worden voor
gelegd aan de commissie van herstel
betalingen te Moskou. De cijfers zijn:
(burgers gedood 450.000, militairen ge
dood 200.000, burgers gewond 350.000,
militairen gewond 230.000.
Frankrijk zal 359.111 millioen francs
als minimum herstel betaling eischen,
tot dekking van pensioenen, recht-
streeksche uitkeeringen en verschillen
de dringende betalingen aan civiele en
militaire slachtoffers of aan hun bloed
verwanten, aldus het rapport.
EGYPTISCHE NOTA AAN
ENGELAND.
Heden is de nota gepubliceerd die
Dinsdag door Nahas Pasja, den vroe-
geren Egyptischen premier en leider
van de Wafdisten (nationalisten) is
voorgelegd aan den Britschen ambas
sadeur, Lord Killearn, waarin de aspi
raties van Egypte worden opgesomd.
Met name wordt er op aangedrongen,
dat aandacht zal worden besteed aan
de betrekkingen tussohen Engeland en
Egypte alvorens de vredesconferentie
begint. Melding wordt gemaakt van
de offers die Egypte zich voor de oor
logvoering heeft getroost.
Ten slotte wordt het verlangen te
kennen gegeven, dat de Britsche troe
pen zich uit Egypte zullen terugtrek
ken en dat de Soedan met Egypte
vereenigd zal worden.
MISLUKTE JAPANSCHE
VELDTOCHT IN BIRMA.
Slecht gevoede en slecht gekleede"
Japansche troepen pogen nog een
laatste rest van verzet in stand te
houden langs de rivier de Sittang in
beneden Birma na de afslachting van
zesduizend man van hun troepen. Met
minder dan een derde van hun origi-
neele sterkte zwerven de Japanners in
kleine wanordelijke groepen rond, be
stookt door Britsche en Indische pa
trouilles en Bdrmeesche guerillatroe-
pen. De doorbraakpoging door de ge
allieerde linies is in een treurige mis
lukking geëindigd. Slechts weinig Ja-
panneezen zullen den ondergang over
leven nu honger en uitputtig hun ran
gen gedund hebben. Degenen, die er
in geslaagd zijn te ontsnappen over de
Shanbergen naar Siam of zuidelijk
naar Móulmain, kunnen slechte ge
tuigen van de mislukking van den Ja-
panschen veldtocht in Birma.
JAPANNEEZEN EN
HOSPITAALSCHEPEN.
Een Japansch hospitaalschip, dat
wapens en quasi-patiënten vervoerde,
is voor onderzoek naar een geallieerde
haven opgebracht volgens een bericht
uit het hoofdkwartier van generaal
Macarthur. Nader wordt gemeld, dat
het schip, uitgemonsterd met de ken-
Timor voor onderzoek werd aangehou-
teekenen van het Roode Kruis, Vrij
dag in de Bandazee nabij het eiland
den. Er werden machinegeweerbatte
rijen en kisten ammunitie aangetrof
fen, waarop vermeld stond „medica-
rpenten", voorts groote hoeveelheden
andere munitie.
Toen van 150 patiënten de verban
den werden losgemaakt, bleken de
meesten geen wonden te hebben. Het
schip was bemand met 13 officieren
en 60 manschappen. Als contrabande
werden voorts nog aangetroffen 23
zware machinegeweren, 15 lichte ma
chinegeweren en een zeer groot aantal
75-millimeter granaten.
VOLLEDIGE BLOKKADE
VAN JAPANSCHE SCHEEPVAART.
Op het hoofdkwartier van het 20e
luchtleger werd medegedeeld, dat vlie
gende forten een volledige blokkade
tegen de soheepvaart naar Japan uit
oefenen. Een zegsman was van mee
ning dat, in verband met het op zeer
groote schaal mijnen leggen door het
20e luchtleger, Japan minder dan de
helft aan voedsel en grondstoffen ont
vangt, die benoodigd zijn om den oor
log voort te zetten en de troepen en
burgers te voeden. Als resultaat daar
van worden de reserves ingeteerd.
BINNENLAND
BIJZONDER GERECHTSHOF
TE 's-GRAVENHAGE.
Naar wij vernemen, zal het bijzon
der gerechtshof in Den Haag op Dins
dag 21 Augustus zijn eerste zitting
houden ter berechting van landver
raders.
ONGEWENSCHTE DUITSCHERS.
In opdracht van den militairen com
missaris heeft het bureau van de
vreemdelingen-politie een lijst samen
gesteld met namen van die Duitschers,
die men uit Nederland wil verwijderen.
Gisterennacht heeft de P.O.D. 600 ar
restaties verricht in Amsterdam en de
randgemeenten.
VLOOTTENTOONSTELLING
TE ROTTERDAM.
Over eenige dogen zal de groote
Vloottentoonstelling worden geopend
in en om het groote gebouw van Ger-
zon aan het Steiger. Er zullen o.m.
geschut, torpedo's, mijnen en scheeps
modellen te zien zijn. Voorts wordt er
een bioscoopzaal ingericht, waar de
kunstmatige haven bij Arromanches
(Normandië) te bewonderen is en waar
Amerikaanschie films indrukken zullen
geven van den strijd in den Pacific.
Buiten het gebouw zullen vliegtui
gen worden opgesteld. Ook ligt het in
de bedoeling Britsche mariniers de
monstraties te laten geven, terwijl een
van'hun orkesten zal spelen.
Wat de te houden vlootweek betreft,
de attracties zullen o.m. bestaan uit
zeilwedstrijden, concerten, tochtjes in
dukes (amphibievoertuigen) en ver
koop van souvenirs. Orkesten van het
Canadsesche leger, van de politie en
van de Britsche Kon. Marine zullen
o.a. voor dansmuziek in de open lucht
zorgen.
De Britsche marineschepen zullen op
bepaalde uren bezichtigd worden.
DE PAARDEN UIT CANADA.
Naar wij vernemen zullen binnen
niet al te langen tijd enkele honder
den mannen, die voor het grootste ge
deelte uit Zeeland afkomstig zijn, per
schip naar Canada vertrekken, om
daar een groot aantal paarden men
spreekt van 3500 te gaan halen. De
paarden zullen komen van Oanadee-
sche farms en in Quebec ingescheept
worden. Aan het transport van de die
ren zijn verschillende moeilijkheden
verbonden. De drinkwatervoorziening
baart wel de meeste zorgen.
De R.K. Staatspartij, kring 's-Gra-
venhage, houdt op Donderdag 7 Aug.
een groote vergadering in het gebouw
voor K. en W. Drie sprekers zullen
het woord voeren en plechtig zullen
worden herdacht zij, die vielen voor
het vaderland.
Drie sprekers, n.l. de heeren Max
van Poll, Ir. Feder en H. Kuiper. Drie
vóór-oorlogsche sprekers. Een geluk,
dat één der sprekers voorzitter is van
den Kring Den Haag der R.K.S.P.,
anders waren er vier sprekers. Waar
schijnlijk zal een vijfde spreker de
dooden herdenken.
En als de vergadering dan zoolang
heeft geduurd, dat het effect van het
goede, dat gezegd is, allang is ver
dwenen, dan verlangen de geachte
toehoorders, die zich danig zitten te
vervelen, naar moeder de vrouw. Zoo
tegen half twaalf gaan ze naar huis,
vastbesloten geen vergadering meer bij
te wonen, waar drie of vier of vijf
vooroorlogsche sprekers zich te buiten
gingen.
Het vergaderingswezen moet een
verfrisschings- en verjongingskuur
ondergaan, anders maakt men de
menschen vergaderingsmoe.
WIJZIGING
IN DEN TREINENLOOP.
De Nederlandsche Spoorwegen dee-
len ons mede, dat met ingang van
Maandag 6 Aug., op verschillende
baanvakken wijzigingen in den treinen
loop worden aangebracht. Inlichtin
gen zijn aan de stations verkrijgbaar.
Het aantal reizigerstreinen Amster
damDen HaagRotterdam wordt
eenigszdns uitgebreid.
Dagelijks zullen 2 sneltreinen rijden
van Nijimegen-Geldermalsen-Utrecht-
Amsterdam en terug. Twee stoptreinen
zullen rijden Nijmegen-Geldermalsen-
TJtrecht en terug.
De treindienst Utrecht-Gouda-Rot-
terdam-Den Haag v.v. wordt hervat,
waardoor de busdiensten Gouda-Den
Haag en Gouda-Rotterdam komen te
vervallen. Het Rotterdamsche gedeelte
in bovengenoemde treinen komt vanaf
Utrecht vooraan te staan.
Op de Zondagen zal het aantal trei
nen zeer ingekrompen worden. Op vele
baanvakken zal dan geen enkele rei
zigerstrein loopen.
INTREKKING TREKVERBOD.
De intrekking van de verordening
trekverbod beteekent, dat men weer
mag overnachten in een andere ge
meente dan in die, waar men zijn ver
blijfplaats heeft en dat men weer vrij
mag reizen door het geheele land, be
houdens natuurlijk naar de evacuatie-
gebieden, waartoe o.m. de geheele pro
vincie Zeeland behoort, met uitzonde
ring van Tholen en St. Philipsland.
Reisvergunningen voor Zeeland die
nen te worden aangevraagd bij den
burgemeester van de plaats van in
woning.
Het reizend publiek dient voorts re
kening te houden met de mogelijkheid,
dat bepaalde wegen en bruggen voor
alsnog niet voor alle verkeer zijn vrij
gegeven, zoodat het zaak is, voor het
begin van de reis inlichtingen in te
winnen over de te volgen route.
OPROEP.
De Marine Voorlichtingsdienst maakt
bekend:
Dienstplichtig kader beneden den
rang van officier, gediend hebbende bij
het marinebataljon, en oud-leden van
het korps mariniers eervol uit den zee
dienst ontslagen en den leeftijd van
54 jaren nog niet bereikt hebbende, ge
negen zich vrijwillig als instructeur
voor de eerste militaire vorming en
voor bewakingsdiensten beschikbaar te
stellen, worden verzocht zich schrifte
lijk te melden bij den commandant
korps Mariniers, Lange Vijverberg 8,
's-Gravenhage.
WEDEROPBOUW.
Het installeeren van 1000 woningen
in de Provincies Zeeland en Noord-
Brabant werd opgedragen aan de Fa.
Elton, Electro Technisch Bureau, Bree-
straat 21, te Ledden.
