Potsdam ten einde
Bezoek van Truman aan Koning George
Danktelegram aan Churchill en Eden
Buitenland in het korf
Vrijdag 3 Augustus 1945 - No. 40
Katholiek Dagblad voor Leiden en ÖmstreïtéB
Uitgave van de Stichting
„De Burcht"
Bureaux Redactie
en Administratie
OUDE RIJN 1. TEL. 22777
\\\\\\\\\\\\m\\\\\\v
BBRCHT
tiooldxedacteuren: Rector
H. L. J. M. SondaaJ en Mr.
Dr. O. Ch. A. van Haren;
Redacteur; Proi Dr. W.
Asselbergs (An ton van
Duinkerken) en Joop Sle-
belt: Directeur: G. G. van
Elburg.
Gisterenavond is tegelijkertijd in Londen, Washington, Moskou en Ber
lijn een 7000 woorden omvattend communiqué uitgegeven, waarin de
plannen betreffende de volledige en definitieve vernietiging van de
Nationaal-Socialistisehe leer, den Duitschen Generalen Staf en het ge-
heele compler. van Buitschlands potentieel voor het voeren van oorlog
werden bekend gemaakt tezamen met „alle andere maatregelen, welke
noodig zijn om te verzekeren, dat Duitschland nooit weer den wereld
vrede zal bedreigen".
Alle Duitsche strijdkrachten te land,
ter zee en in de lucht van ieder type
zullen volledig afgeschaft worden, alle
wapenen, munitie en oorlogswerktui
gen zullen in handen blijven van de
geallieerden of worden vernietigd, alle
nationaal-socialistische instellingen en
wetten zullen worden afgeschaft en
voorloopig zal geen centrale Duitsche
regeering worden toegestaan.
De productie van alle soorten wape
nen evenals vliegtuigen en zeeschepen,
wordt verbaden, de machtige Duitsche
handelskartels en syndicaten zullen
ontbonden worden en het Duitsche be
drijfsleven zal worden gedecentrali
seerd, terwijl de productie geconcen
treerd za-1 worden op den landbouw en
op vreedzame industrieën voor binnen-
landsch gebruik.
Duitschland zal gedwongen worden
schadevergoedingen in natura te ver
strekken, om in zoo groot mogelijke
mate de verliezen en het leed d'at het
veroorzaakt heeft goed te maken, of
schoon het land voldoende hulpbron
nen gelaten zullen worden om zonder
bijstand van buiten te bestaan.
De oorlogsmisdadigers zullen „snel en
vastberaden berecht worden", en een
eerste lijst van te berechten personen
zal voor het einde van deze maand
worden gepubliceerd.
De „Big Three" verklaren dat het
niet de bedoeling is van de geallieerden
om het Duitsche volk te vernietigen of
tot slavernij te brengen, maar het de
gelegenheid te geven zich weer voor
te bereiden op lateren Wederopbouw
van zijn leven op democratischen,
vreedzamen grondslag, zoodat het ter
zijner tijd zijn plaats kan innemen
onder de vrije, vredelievende volkeren
der wereld. Te dien einde zal de Duit
sche opvoeding worden gereorganiseerd
langs democratische lijnen en zal een
democratisch plaatselijk zelfbestuur
worden hersteld.
De toekomstige grenzen van Polen
zullen wachten op de vredesregeling,,
maar intusschen zal Polen het gebied
besturen ten oosten van de rivieren
Oder en Neisse.
Polen, Tsjecho-Slowakije en Honga
rije wordt verzocht het overbrengen
van bevolkingen op te schorten tot de
positie verder is overzien, ofschoon het
beginsel van het overbrengen erkend
wordt.
Het communiqué biedt het lidmaat
schap der vereenigde volken aan daar
toe in aanmerking komende staten
aan, met de eenige uitdrukkelijke uit
zondering van de Spaansche regeering,
waarvan gezegd wordt, dat zij de noo-
dige kwalificaties mist, door haar vroe
gere samengaan met de staten-agres-
soren.
Ontmoeting Koning George
en Truman.
President Harry Truman van de Ver.
Staten en Koning George van Engeland
hebben gisteren een historische ont
moeting gehad aan boord van het slag
schip „Renown" voor de reede van
Plymouth, de plek, waar in het jaar
1620 de eerste Britsche kolonisten met
de „Mayflower" uitvoeren naar Ame
rika. De koning en de president heb
ben aan boord van het slagschip sa
men het noenmaal gebruikt.
Een sympathiek gebaar.
Downingstreet no. 10 deelt mede, dat
na afloop van de conferentie te Pots
dam Truman, Stalin en Attlee een
telegram gezonden hebben aan Chur
chill, om hem te bedanken voor de
ontelbare diensten, die hij aan de ge
meenschappelijke zaak heeft bewezen.
Eenzelfde telegram werd gezonden aan
Eden.
Truman naar Amerika vertrokken.
Na het onderhoud met Koning
George is president Truman op den
kruiser Augusta naar Amerika ver
trokken.
BUITENLAND
PIETRO MASCAGNI OVERLEDEN.
Op 83-jarige leeftijd is te Rome over
leden de vermaarde Italiaansche com
ponist Pietro Mascagni. Zijn bekendste
werk is de opera „Cavalleria Rusti-
cana".
REDE VAN MAC ARTHUR.
Ter gelegenheid van den verjaardag
van de vorming van den Amerika an-
schen Luchtmacht heeft generaal Mac
Arthur een radiorede gehouden, waar
in hij o.m. zeide: „Hier in den Pacific,
waar de afstand een van onze voor
naamste problemen vormde, is de
macht in de lucht gegroeid tot zijn
grootste afmetingen. Gebruikt voor
bijna ieder denkbaar doel heeft deze
macht de tot haar gerichte uitdaging
absoluut en definitief beantwoord. De
grootste Armada in de geschiedenis der
lucht wordt nu samengesteld voor de
laatste slag, en met de andere strijd
krachten te land en ter zee zal deze
aan onze wapenen de overwinning en
aan de wereld de vrede brengen".
LAVAL ALS GETUIGE IN
PROCES PETAIN.
Het hooggerechtshof dat de zaak in
behandeling heeft tegen maarschalk
Petain, heeft gisteren besloten Vrijdag
middag den oud-premier van Vichy,
Pierre Laval, als getuige te hooren.
Daarmede werd de zitting tot Vrijdag
verdaagd.
Beteilie, de rechter van instructie
bij het hooggerechtshof, heeft zich gis
teren naar Presnes begeven en daar de
bagage van Laval verzegeld. Laval, die
zeer bewogen was, huilde. Madame
Laval is evenals mad. Petain als ge
tuige opgeroepen. Tot nog toe heeft
Laval geen verdediger gekozen.
HALFBROER VAN HITLER
GEARRESTEERD.
De halfbroer van Hitler, die in Ber
lijn een van de drukst bezochte café's
bezat, is gearresteerd en aan de Brit
sche autoriteiten uitgeleverd. Hij was
in het bezit van valsche identiteits
papieren.
DUITSCHE MIJNWERKERS
IN BELGIË.
In arbeiderskringen heeft men met
voldoening vernomen, dat er 30.000
Duitsche gevangenen in de Belgische
mijnen te werk gesteld zijn.
Leiders van vakbonden lieten zich
BINNENLAND
De Prinsesjes in het
Vaderland teruggekeerd.
De Prinsesjes Beatrix. Irene en Mar
griet zijn gistermiddag per vliegtuig
uit Londen op het vliegveld Teuge aan
gekomen. H.K.H. Prinses Juliana be
geleidde de Prinsesjes op haar thuis
reis. Op het vliegveld was ter begroe
ting aanwezig Z.K.H. Prins Bernard,
die kort tevoren met zijn sportvliegtuig
op Teuge was geland.
De Prinsesjes maakten de thuis-
vlucht in twee twee-motorige toestellen
van de R.A.P. In het eerste toestel
waren gezeten Prinses Juliana en Prin
ses Margriet, in het andere, dat korten
tijd later arriveerde, de Prinsessen
Beatrix en Irene.
Het was een treffend moment toen
de kleine Margriet voor het eerst den
vaderlandschen bodem betrad, een mo
ment .dat door Prins Bernhard op de
film werd vastgelegd. Met een pop in
de armen stapten de Prinsessen vroo-
lijk uit het toestel. Na een hartelijke
begroeting door den Prins, werden de
Prinsessen door meisjes oranjebloemen
aangeboden.
Reisverbod opgeheven.
Door het Militair Gezag is ingaande
2 Aug. voor het geheele land het reis
verbod opgeheven. Dit houdt derhalve
in dat voor reizen in het binnenland
geen „permits" of vergunningen meer
behoeven te worden aangevraagd.
MONUMENT VOOR NEER
GESCHOTEN GIJZELAARS OP DE
GOIRLESCHE HEIDE.
Op 15 Augustus zal prof. Schermer-
horn op de Goirlesche heide een mo
nument onthuller), ter herdenking van
de vijf gijzelaars, die daar op 15 Aug.
1942 zijn neergeschoten. Dit waren de
heeren Willem Ruys, graaf E. O. G.
van Limburg Stirum, mr. Robert
Baelde, Chr. Bennekers en baron A.
Schimmelpenninck v. d. Oye.
DE LANDBOUWHOOGESCHOOL
TE WAGENINGEN.
Ondanks alle moeilijkheden ten ge
volge van de oorlogshandelingen zal de
Landbouwhoogeschool te Wageningen
diit jaar voor de studenten opengesteld
worden.
De tuinen zijn zwaar verwaarloosd.
De aula zal na eenige reparaties weer
bruikbaar zijn. Veel instrumenten zijn
gestolen, doch wat er na de Septem
berdagen is overgebleven, werd veilig
heidshalve naar andere plaatsen ge
bracht, vooral naai' Barleveld.
Thans staan in de hal van de aula
eenige tientallen kisten van de Barne-
veldsche eierveiling en hierin zijn de
kostbare instrumenten naar Wagenin
gen teruggekeerd.
Studenten, die hun studie in Sep
tember zullen hervatten, zal de moge
lijkheid worden geopend hun studie te
bekorten. Voor de eerstejaars geldt dit
natuurlijk niet. Het is een maatregel
om hen, die reeds met hun studie zijn
begonnen, de kans te geven deze zoo
spoedig mogelijk te beëindigen. Men
verwacht dit jaar in Wageningen een
groot"u toeloop van studenten, meer
dan '.óór den oorlog.
Het huisvestingsprobleem baart na
tuurlijk veel zorgen. Dit zal men trach
ten rp te lossen door in de aula studie
gelegenheid te geven voor studenten,
die te klein behuisd zijn om op hun
kamers te studeeren.
STICHTING 1940—1945.
K.M. de Koningin heeft haar sym
pathie voor de Stichting betuigd met
een gift van f. 500.000.te besteden
aan de leniging der nooden in den
ruimsten zin.
-gunstig uit over deze oplossing voor het
gebrek aan arbeidskrachten in de
mijnen.
HET SLAGSCHIP STRASSBOURG
IS GELICHT.
Het 26.000 ton metende Fransche
slagschip „Strassbourg", dat in Toulon
in November 1942 met de Fransche
vloot aan den grond is gezet, is gelicht
en zal in Toulon worden hersteld.
De tien gelboden
HET is geen boude bewering te
zeggen, dat menig lezer van het
artikeltje: „Naar Gods gebod"
gedacht heeft aan een preekstoel en
niet aan de straat; gedacht heeft aan
een pastoor en niet aan een leek, toen
hij die waarschuwing las.
Men is gauw geneigd om bepaalde
materie naar de kerk te verwijzen en
heel vriendelijk te zeggendaar hoort
u thuis en daar komt u het best tot
uw recht.
Zoo kan het ook gaan als iemand
hier boven leest: de tien geboden.
Wat heeft dèf nu met de krant te
maken?
Och, zeg het even anders en zeg het
ruimer: Wat heeft dat met het leven
te makenmaar dan schrikt U; zóó
durft u de vraag niet te stellen!
Maar omdat de krant het leven
weergeeft, het leven mee wil vormen,
het leven wil voeden en sterken in alles
wat tot zijn volle en vruchtbare uit
groei kan bijdragen, daarom is het
plicht de aandacht te richten op de
tien geboden.
Kent u ze van buiten? Probeer het
eens.langzaam.zóó dat ge weet
wat ge zegt.
Mag een krant liegen? Neen. Waar
om niet? Omdat het zevende van Gods'
geboden het verbiedt.
Mag een krant schunnige films aan
bevelen? Neen. Waarom niet? Omdat
het vijfde van Gods' geboden de erger
nis verbiedt.
Mag een krant alles ondergeschikt
maken aan geldverdienen? Neen.
Waarom niet. Omdat het eerste van
Gods' geboden dat verbiedt.
Zegt U nog: wat heeft dat met een
krant te maken?
Maar het heeft ook met uw leven te
maken. En heel veel!
U moogt niet liegen.
Uw buurman mag u niet afzetten
door U het juiste gewicht niet te
geven.
Uw patroon mag U niet tekort doen.
Uw arbeider mag niet lijntrekken.
De rechter mag zich niet laten om-
koopen.
De advocaat mag geen vuile zaak
schoon praten.
Het meisje mag zich niet vergooien.
De vrouw mag geen ontrouw plegen
aan het gezin
Dat alles mag niet omdat Gods' tien
geboden het verbieden.
Als de menschen zich daaraan eens
hielden
Als alle winkeliers eerlijk waren, alle
zakenlui gaaf, alle arbeiders ijverig,
alle werkgevers rechtvaardig-sociaal,
alle vrouwen en meisjes rein en kuisch,
als.... alle menschen de tien geboden
onderhielden dan werd het goed op de
wereld, dan kwam er een nieuwe maat
schappij, waarin het voor ieder goed
was om te leven
Als alle menschen de tien geboden
onderhielden.
Heusch, mijnheer, het is nog zoo
gek niet om een campagne te begin
nen voor de tien geboden!
STADSNIEUWS
WATERPOLO.
De bekende wedstrijden om de Lepe-
laarprijzen, die jaarlijksch door ,De
Zijl" worden georganiseerd, zijn voor
dit jaar afgestaan aan N.V.H. en wor
den nu onder auspiciën van N.V.H. ge
houden op a.s. Zaterdagmiddag half 4
in „De Zijl". Deelnemers zijn: L.Z.C. I
en II, De Zijl I en II, Poelmeer I en II
en L.W.V. I. Doordat in de tweede af-
deeling vier zeventallen spelen, wor
den op a.s. Vrijdagavond twee voor
wedstrijd gespeeld. Zaterdag worden
dan in totaal zeven wedstrijden ge
houden, n.l. drie voor de eerste en vier
voor de tweede afdeeling.
In verband hiermede is de Zwem
inrichting Zaterdagmiddag na 12 uur,
gesloten.
ZWEMINRICHTING „DE ZIJL".
Watertemperatuur 18 graden.