r
Aanpakken
Je maintiendrai
Jonge kerels gevraagd
Schijnwerpers op..*
Het vaticaan en de
busfenlandsche politiek
De „Big Three" bijeen
BINNENLAND
DE BURCHT
Katholiek Dagblad voor Leiden en Omstreken
No. 25
DINSDAG 17 JULI 1941
Bureaus Redactie
en Administratie
OUDE RIJN i. TEL. 22777
Abonnementsprijzen:
t. 0.26 per week
f. 1.10 per maand
f. 3.20 per kwartaal
In de eerste dagen van onze triom
fante bevrijding hebben zoovelen zich
eraan geërgerd, dat de Canadees of de
Irene-man niet over straat kon gaan,
zonder lastig gevallen te worden om
een sigaret of een handteekening. Men
was verontwaardigd, dat niet beter de
correctheid in acht werd genomen en
dat de indruk gewekt werd als was ons
volk een bedelaarsvolk. Hadden we dan
werkelijk door de verschrikkelijke oor
logsjaren ons gevoel van eigenwaarde
verloren?
Daar zijn er echter ook velen, en ik
met hen, die zich niet zoo diep scha
men over dit gebedel en de kinderlijke
verzamelwoede, want het is te verkla
ren uit de door den nood geboren
hunkering en uit de gulheid van de
rijk voorziene bevrijders. De afgeloo-
pen winter en de versuffende on
macht in de concentratiekampen heb
ben nu eenmaal onze oogen wat scheef
gezet en het valt niet te verwonderen,
dat er velen zijn, die met scheele
oogen zien naar het onbegrijpelijke be
zit van anderen.
Maar daar is heel iets anders, waar
over we ons schamen, wat ons ergert,
waartegen we ons willen verzetten,
wat we niet mogen dulden: de open
bare schaamteloosheid namelijk, die
met den dag toeneemt, de ongeoor
loofde verhouding tusschen de ge
slachten, die soms alle perken te bui
ten gaat en onze oeroude volkszeden
en gewoonten op onherstelbare wijze
aantast, de onduldbare omgang^ van
onze vrouwen en meisjes met geal-
leerde soldaten, die wachten op een
terugkeer naar eigen gezin of ver
loofde.
En dieper nog schamen wij ons over
het feit, dat een weekblad als ,,Je
maintiendrai", dat toch een naam
heeft hoog te houden, het orgaan van
de N.VJB,, zijn kostbare ruimte be
schikbaar stelt voor het geschrijf van
een die zich „Hanzi" noemt en die in
ongeremde vereering voor de bevrijders
van ons vaderland concludeert: Dus:
iedere vrouw haar Canadees of Brit.
En zich herinnerend, dat het toch
dan wel eens verkeerd kan gaan,
schrijft Hanzi letterlijk:
„Tóch zullen er nog excessen zijn.
Lichtzinnige meisjes en vrouwen en
losbandige soldaten is een oorlogs
verschijnsel door alle eeuwen heen.
Héél droevig, die illegale kindertjes,
maar beter 100 Canadeesjes, dan één
moffenkind
Wie zooiets leest, en dat nog wel in
„Je Maintiendrai", die krijgt een ge
voelige knauw in zijn idealisme om het
zwaar getroffen vaderland te helpen.
Begrijpt men dan niet, dat men door
zulk een geschrijf het bederf der zeden
in de hand werkt en de invretende
kanker bevordert, die knaagt aan het
hart van ons volk en al zijn moreele
en physieke kracht zal rooven?
Is het dan nog te verwonderen, dat
gevallen meisjes de brutaal cyniesche
woorden durven te gebruiken: Ik heb
pech gehad, of meer gecultiveerd
spreken over „les accidents de
l'amour?"
Mag ik een goeden raad geven La
ten de redactieleden van Je Maintien
drai, die zulk een publicatie dulden, en
laat ook Hanzi zich eens in verbinding
stellen met de F.I.O.M., de Nederland-
sohe Federatie van Instellingen voor
de ongehuwde moeder en haar kind,
Anna Paulownastraat 9, Den Haag,
en de afgrond van leed, de hun daar
geopenbaard zal worden, zal hen on
getwijfeld huiverig maken om op zulk
een „luchtige" wijze te spreken over de
verhouding van onze vrouwen met de
bevrijders.
Mocht bij de transportmoeilijkheden
de reis naar Den Haag voor Hanzi te
bezwaarlijk zijn, dan staat hier in Lei
den de Margaretha van Cortona-
Stichting nog, en ik ben er van over
tuigd, dat, indien zij gebogen staat
over de talrijke wiegen, de verderfe
lijke leer van Ras, Blut und Boden,
haar geen parten meer zal spelen,
maar zij diep medelijden zal hebben,
zelfs met het „moffenkind".
P, fr. Th. SANDERS, O.F.M,
Naar Ossendrecht!
Hebt U ze zien gaan? Niet? Hebt U
ze dan niet gehoord ook die 250 zin
gende jongens, dol van vreugde, omdat
de groote tocht begon de tocht naar
Ossendrecht! Ze hebben ervan ge
droomd, van speurtochten in de bos-
schen. van avontuurspelen in een ge-
heimzinnigen sterrennacht, van het
zwemmen in de heldere vennen. Het
Brabantsche land was voor hen het
land van beloften.
Vanmorgen zijn ze er heen gegaan,
250 Leidsche jongens, met een heele
staf leidsters en leiders; 250 jongens,
die in een vacantiekamp van vier we
ken al de gevolgen van den oorlog,
geestelijk en lichamelijk, te boven moe
ten komen; die weer moeten worden
tot gezonde, blijde, maar ook gedisci
plineerde Hollandsche jeugd. Ze zijn
er heen gegaan, onbezorgd met een
luidkeelsche lach.
Maar de leiding van het S.F.L. heeft
inmiddels de eindjes nog niet aan el
kaar geknoopt. Daar zijn nog enkele
maaltijden, nog heele dagen zelfs,
waarvoor de financiën ontbreken.
Daarom heffen wij het lied aan:
„Wie in Augustus geboren is, sta op".
Bent U in Augustus jarig? Geef dan
het S.FL.-kamp in Ossendrecht een
feestmaaltijd. Voor f. 88.bent II eraf.
„Maakt U vrienden door den Mam
mon", zei Christus ons gisteren in het
Evangelie.
U kent nog ons adres?
Sint Franciscus Liefdewerk, Nieuw-
straat 45, resp. Haarl.straat 106.
Dank U.
Pater VAN DAM OEM.
wnd. aalmoezenier.
Prinses vertrekt naar
Nederland.
Prinses Juliana is Zondag, vergezeld
van haar dochtertjes, naar Nederland
vertrokken. In een radiotoespraak
heeft de Prinses dank gezegd aan het
Canadeesche volk voor de groote gast
vrijheid en de ontelbare vriendelijkhe
den gedurende de vijf oorlogsjaren.
De Paus over de
Amerikaansche film.
De Paus heeft j.l. Zaterdag leden van
de .Motion Picture Executive Commit
tee" uit Hollywood, in particuliere
audiëntie ontvangen. In een toespraak
zeide de Paus, dat het publiek de po
gingen diende te steunen, die er op
gericht zijn om zuivere films te pro-
duceeren. Zulks is in het belang van
het gezinsleven en van de sociale ver
houdingen.
Opheffing Militair Gezag.
Naar ons wordt medegedeeld, ligt
het in het voornemen het Commissa
riaat Leiden en Omstreken van Mili
tair Gezag met ingang van 1 Augus
tus op te heffen.
Na dien datum zal het publiek zich
voor aangelegenheden Militair Gezag
betreffende, dienen te wenden tot het
Militair Commissariaat te 's-Graven-
hage.
Er wordt een opbouw-colortne
samengesteld.
De Bisschoppelijke Hulpactie
en de K.A. voor de mannelijke
jeugd hebben daartoe het initia
tief genomen.
Deze colonne heeft tot doel te
helpen bij het herstellen van
verwoeste huizen en bedrijven.
Prima vakkrachten zijn noo-
dig: timmerlui, metselaars, elec-
triciens, schilders, smeden, stu-
cadoors, stratenmakers, loodgie
ters. Jonge kerels tusschen de
achttien en vier en twintig jaar.
Vele jonge mannen kunnen
door allerlei factoren nog niet
worden opgenomen in het ar
beidsproces. Hier ligt een kans
om je vak te beoefenen, om je
medemensch te helpen, om je
voor het vaderland verdienste
lijk te maken.
De eerste opbouwcolonne ver
trekt al binnen aïzienbaren tijd.
Het eerste kamp komt in Den
Helder.
Straks hopen we ze te kunnen
inzetten overal waar ze gevraagd
worden.
Dit is een proef.
Zal ze slagen?
Geen twijfel daarover.
Den Haag vormt de eerste
colonne.
Zal Leiden de tweede zijn
Aanmeldingen bjj de Bisschop
pelijke Hulpactie, Kamer 20,
N.V.H.-gebouw, Galgewater 1.
Daar krijg je alle inlichtingen.
Zoo mogelijk zal worden over
gegaan tot het oprichten en
samenstellen van meerdere co
lonnes voor landbouw en ver
voer.
Daaromtrent volgen nadere
berichten.
Een prachtig katholiek initia
tief dat slagen moet
NEDERLAND.
-Op Tliolen doet zioh het merkwaar
dige feit voor, dat op de destijds geïnun
deerde, dooh verleden jaar na de bevrij
ding van het eiland drooggevallen gron
den, de gezaaide tarwe manshoog staat
met volle zware aren, de aardappelen
een rijk gewas geven en de peulvruchten
een praebtigen stand vertoonen. Men
spreekt van een wonder, doch de ver
klaring hiervan is, dat een normale
regenrijke winter voldoende ontziltlng
waarborgt om, onder overigens gunstige
weersomstandigheden bepaalde gewassen
in het eerste jaar na het droogvallen der
gronden te kunnen inzaaien.
Om in het groote tekort aan wo
ningen in Limburg, Brabant en Zeeland
te voorzien, traoht de dienst voor den
wederopbouw het daarheen te lelden,
dat voor 1 Januari 1946 6000 noodwonin
gen gereed zullen zijn in diè gemeenten,
waarvan meer dan 20 van de huizen
vernield zijn. Deze woningen bevatten
een woon-keukenkamer, drie slaapka
mers en een bergruimte.
Het Fransche Roode Kruis heeft
een belangrijke zending toegezegd aan
het Nederlandsche Roode Kruis. De zen
ding bestaat uit 50.000 eenheidspakket
ten, inhoudend vermicelli, peulvruchten,
biscuits, conserven, chocolade, enz. De
pakken zijn bestemd voor ouden van
dagen, verpleegden, patiënten van de
fondspraktijk van Amsterdamsche dok
ters, enz.
Het Rijksmuseum en verschillende
andere musea zijn weer in het bezit van
hun kostbare schilderijen, die tijdens
den oorlog opgeborgen zijn geweest in
de kluizen van de Pietersberg hij Maas
tricht.
AMERIKA
In het gezelschap van Pres. Tru
man bevindt zioh ook Gen. Eisenhower,
die de besprekingen te Potsdam zal bij
wonen.
Duitsehe politiemannen worden In
Amerika opgeleid voor politiediensten ln
Duitsohland.
ENGELAND
Een tropische storm heeft Zater
dagavond boven de hoofdstad gewoed.
Het schijnt, dat de reis naar Roma
van mgr. Orsenigo, den pauselijken
nuntius te Berlijn, en van kardinaal
Faulhaber, aartsbisschop v. Münchcn,
die in de komende dagen in Vaticaan
stad verwacht worden, is uitgesteld. In
kerkelijke kringen geeft men te ken
nen, dat de H. Stoel er de voorkeur
aan geeft, deze hooge prelaten op
Duitsch grondgebied te laten zoolang
de conferentie van Potsdam duurt,
waarvoor het Vaticaan de levendigste
belangstelling heeft.
Het lot der landen van Midden-
Europa en dat der Donaustaten heeft
sterk de aandacht van leidende kerke
lijke leringen.
De diplomatieke betrekkingen tus
schen het Vaticaan en Tsjecho-Slowa
kije schijnen te zullen worden hersteld.
De kwestie der erkenning van de Pool-
sche regeering te Warschau schijnt in
het Vaticaan aan actualiteit te winnen.
Ten slotte wordt vernomen dat
Schuschnigg de vroegere bondskanse
lier van Oostenrijk, die onlangs nog
door den Paus is ontvangen, zich sinds
eenige dagen te Rome heeft gevestigd.
De conferentie van de Big Three is
gisteren begonnen. Pres. Truman is
gearriveerd in gezelschap van zijn mi
nister van oorlog Sfcimson en van de
drie stafchefs. Churchill is vergezeld
van Eden en Atlee alsmede enkele
stafchefs. Stalin kwam in gezelschap
van Molotoff. Om de plaats der confe
rentie is een enorm cordon gelegd. De
toegangswegen worden streng bewaakt.
Terwijl de staatslieden te Potsdam
arriveerden moest de Duitsehe bevol
king binnen blijven.
Er is geen tijdsduur vastgesteld,
maar men neemt aan, dat de bespre
kingen langer zullen duren dan te
Teheran en Jalta.
EEN HONDERDJARIGE.
Naar wij vernemen was het op 1 Juli
jl. 100 jaar geleden, dat de heeren J.
en A. v. d. Sohuyt een beurtdienst
openden op het traject Rotterdam
Den Bosch en daarmede den grondslag
legden voor het bedrijf van de tegen
woordige N.V. Reederij v. d. Schuyt.
Onze beste wenschen vergezellen de
honderdjarige.
WIE IS JAN DE JONG?
In het Ignatius ziekenhuis te Breda
wordt verpleegd een jonge man, over
gebracht vanuit Weenen. Hij is niet
in het bezit van papieren waaruit zijn
identiteit kan blijken. Volgens zijn be
geleiders zou hij heeten Jan de Jong,
afkomstig uit Amsterdam. Ten gevolge
van bombardementen is hij niet in
staat om te spreken, te lezen of te
schrijven.
Hun, die inlichtingen omtrent deze
persoon kunnen geven, wordt verzocht
zioh hiertoe te wenden tot het hoofd
bureau van politie te Amsterdam,
Elandsgracht no. 117, kamer 217.
Donder en bliksem waren zoo hevig, dat
het herinneringen opwekte aan de be
schieting met de V-wapens.
De straatverlichting te Londen is
weer normaal. In West-End had zich een
groote enthousiaste menigte verzameld.
Sommige deelen van Londen waren
schitterender verlicht dan ooit.
DUITSCHLAND
Het verbod tot verbroedering van
geallieerde troepen met Duitsohers, is
thans opgeheven.
De laatste 2 maanden zijn ca. 50.000
nazls opgepakt door formaties van de
Amerik. veiligheidsdienst. Zij betreffen
oorlogsmisdadigers, leden van de Gestapo
etc. etc.
BORNEO
Langs de kust van Broenei optrek
kend, hebben d» Australische troepen
de stad Papar ingenomen. Zij bevinden
zich thans -op 20 mijl van Jesselton,