De Koning
BINNENLAND
BUITENLAND
DE BURCHT
Katholiek Dagblad voor Leiden en Omstreken
No. 19
DINSDAG 10 JULI IMS
Bureaux Redactie
en Administratie
OUDE RIJN 1. TEL. 22777
Abonnementsprijzen:
1.0.26 per week j
f. 1.10 per maand
f. 3.20 per kwartaal
De berichtgeving betreffende Koning
Leopold van België schijnt vanuit dat
land vrij eenzijdig naar hier te wor
den doorgegeven.
Persstemmen, die het voor den Ko
ning opnemen, bereiken ons niet. Een
proclamatie van den Gouverneur van
Brabant blijft verzwegen. Dat in
Vlaanderen overal het portret van
Leopold met groen en bloemen is om
kranst.... we lezen het nergens.
Moet de indruk worden gewekt dat
heel het Belgische volk zijn Koning
uitspuwt? Past dat in de politiek van
sommige partijen in ons nabuurland?
Een ding staat blijkbaar vast: de
Katholieken staan achter Leopold. Ze
zijn blijkbaar meer democratisch dan
alle anderen! Ze verzetten zich niet
tegen een referendum. Ze maken geen
bezwaar dat heel het volk zich uit
spreekt over deze intens belangrijke
zaak. Ze zijn ook democratisch genoeg
om het huwelijk van den Koning al is
het dan niet met een prinses van den
bloede, te begrijpen. Een opvatting en
een respecteeren dat hooger staat dan
het niveau eener liberale kaste, die het
liever zou verdragen dat ze over een
schandaaltje aan het hof zou kunnen
roddelen dan te moeten erkennen dat
een huwelijk, al is het dan niet haar
liberale smaak en stand, toch uitste
kend, gelukkig en verantwoordingsvol
kan zijn.
Maar de Koning is katholiek en hij
is opgekomen voor de Vlamingen. En
dies gaan Walen en Franskiljons op
het oorlogspad.
En de communisten?
Och, alweer een gelegenheid om on
rust te zaaien.
Democratisch doen en democratisch
praten zijn twee geheel verschillende
dingen.
Praten gaat. gemakkelijk, maar doen.
Het volk een uitspraak laten doen of
de Koning moet terugkeeren of niet,
waarbij dus ieder vrij en vrank zijn
meening kenbaar kan maken, neen, dat
past niet in de taktiek en de plannen
der communisten endus dreigen
ze maar vast met staking en revo
lutie
Terreur en nog eens terreur
Ziedaar het eenige en juiste woord
voor dergelijk optreden.
Het is goed dat we dit zien gebeuren.
En het gebeurt vlakbij.
Naast onze deur.
Maken we onze gevolgtrekking en
geven we oogen en ooren de kost!
F. 100.— BANKBILJETTEN
VERVALLEN.
Het Ministerie van Financiën deelt
mede
De bank- en muntbiljetten van hon
derd gulden verliezen met ingang van
9 Juli 1945 de hoedanigheid van wettig
betaalmiddel en worden buiten omloop
gesteld. Ieder kan zijn f. 100.biljet
ten vóór Zaterdag 14 Juli inleveren bij
een Handelsbank of Boerenleenbank.
De Bank opent voor het bedrag van de
ingeleverde biljetten een rentelooze
rekening, die voorloopig geblokkeerd
blijft. Het ontvangbewijs en de geblok
keerde rekening worden gesteld ten
name van dengene die bij den aan
vang van 9 Juli eigenaar was. De te
goeden zijn niet overdraagbaar.
Voor bijzonderheden zie men de be
kendmakingen, die op alle postkanto
ren en andere plaatsen zijn opge
hangen.
Het ligt in de bedoeling der regee-
ring dat men al dadelijk met het saldo
der geblokkeerde rekening belasting
zal kunnen betalen en zekerheid zal
kunnen stellen voor toekomstige be
lastingen. De regeering wijst er met
nadruk op, dat bonafide houders van
honderd guldenbiljetten geen vrees be
hoeven te koesteren voor de uiteinde
lijke bestemming van hun bezit.
DE MIJNSTAKING GEËINDIGD.
De wilde staking op de staatsmijn
Maurits, welke Dinsdagmiddag was uit
gebroken en reeds Donderdag aan het
verloopen was, is geëindigd. Het ge-
heele personeel is weer normaal aan
het werk gegaan. De oorzaak van de
staking is niet geheel duidelijk.
PRINSES JULIANA IN AMERIKA.
Prinses Juliana zal Mevrouw Roose
velt op Hydepark, het landhuis van de
Roosevelts, een bezoek brengen.
DE STAKING TE ROTTERDAM.
De wilde staking in de Rotterdam-
sche haven vormt een onverkwikkelijk
schouwspel. Er werd gestolen bij het
lossen der schepen. De zwarte handel
had handelsvoorraad noodig. Er werd
niet weinig gestolen, want anders voelt
een minister-president zich niet ge
roepen de beschuldiging van diefstal
voor de radio uit te roepen. Toen
heeft men de B.S. ingezet om een oogje
in het zeil te houden. De B.S. heeft ge
schoten, misschien te vroeg geschoten,
wij weten het niet. Maar de arbeiders
gingen staken.
Toegegeven, aldus minister Scher
merhom, dat de wijze van optreden
der B.S. anders had kunnen of moeten
zijn, is dit dan op zichzelf een vol
doend argument om zonder nader
overleg een staking te proclameeren?
De staking brengt de voedselvoorzie
ning in gevaar. Maar de arbeiders blij
ven staken. Ook nu de eisch tot loons-
verhooging is ingewilligd. De schepen
worden gelost door leden van de Prin
ses Irene Brigade en de B.S.
De „Waarheid" wist te vertellen, dat
er door de havenarbeiders belangeloos
voor het Roode Kruis werd gewerkt.
Maar ,De Waarheid" had er blijkbaar
niet op gerekend, dat wij een minister
president hebben, die de waarheid on
verbloemd uit: van de 4000 Rotterdam-
sche havenarbeiders hebben er zich
zegge en schrijve 10 voor dit werk ge
meld.
De Rotterdamsche havenarbeiders
moeten niet denken dat zij met deze
staking de andere werknemers of an
dere deelen van het volk aan hun zijde
vinden.
Dit beteekent niet dat de eischen of
sommige eischen van de havenarbei
ders niet billijk zouden zijn. De minis
ter-president verklaarde uitdrukkelijk,
dat men van werkgeverszijde blijkbaar
de houding heeft aangenomen van: af
wachten totdat de werknemers met de
bezwaren voor den dag komen.
Wat hy' laakte, was het gebrek aan
discipline. Voor overleg vindt men de
Regeering elk oogeniblik bereid, voor
machtsvertoon gaat zij niet uit den
weg. Het was een kloek woord van den
heer Schermerhorn. Hij gebruikte geen
diplomatieke termen, alleen maar goed
Nederlandsch.
Gebrek aan discipline werd in Den
Haag vertoond, waar het pubhek de
politie, die tegen zwarte handelaren
optrad, probeerde te hinderen. Een
ding hopen wij, n.l. dat de Regeering
ook sterk zal zijn op straat.
OM DE DEMOCRATIE.
De roep om herstel onzer democra
tische instellingen wordt sterker. Wij
ontmoetten één dezer dagen een hoofd
ambtenaar van een departement, die
vóór den oorlog boordevol critiek stak
op het parlement en deszelfs leden.
Thans riep hij uit: „Geef ons in
's hemelsnaam weer een parlement;
het hoeft, bij wijze van spreken, nog
niets te doen, als het er maar is". In
derdaad, het feit dat er een volksver
tegenwoordiging, een gemeenteraad is,
doet ieder regeerder op zijn hoede zijn;
het beteekent openbare behandeling
van de publieke zaken. Nu worden er
allerlei bezwaren ingebracht tegen het
terugroepen van de volksvertegenwoor
digers anno 1940, die volgens de wet
nog zitting hebben. Het parlement en
de gemeenteraden zouden eerst gezui
verd moeten worden; verschillende
leden ontbreken reeds door overlijden
en uit anderen hoofde. Er zou dus een
aanvulling moeten plaats hebben. De
volksvertegenwoordiging zou dan voor
een gedeelte bestaan uit de oude ge
kozen leden en voor een ander gedeelte
uit benoemde leden.
Fraai is dit niet, doch oi. te verkiezen
boven de huidige „besluiten-regeering".
Het woord democratie is nog nooit zoo
veel gebruikt als in de dagen na 5 Mei
1945. Het is toch ook niet fraai dat
onze democratische instellingen door
de Regeering worden genegeerd en dat
men onder den druk van de publieke
opinie nu aan een noodparlement dok
tert. In elk geval beter een noodpar
lement dan geen parlement.
INBRAAK IN „ANNEVILLE".
In den nacht van Vrijdag op Zater
dag is een inbraak gepleegd in het ho-
-tel-landgoed „Anneville" te Ulven-
hout, de tydelijke residentie van
H.M. de Koningin en H.K.H. Prinses
Juliana, en daarvoor van Prins Ber-
hard en diens - hoofdstafkwartier. De
wacht van het landgoed, dat op dat
tijdstip nog niet ter beschikking van
den hotel-eigenaar gesteld was, was
juist daags tevoren ingetrokken. Voor
zoover tot nu toe kon worden nage
gaan, zijn van de hotel-inventaris
een achttal Perzische tapijten ont
vreemd, waarvan één dat twee of drie
man vraagt om versleept te worden.
HET GEHEIM OPGELOST.
„Commentaar" is de uitgave van de
sectie Voorlichting van het Militair
Gezag. In deze officieele bron van 23
Juni 1.1. wordt een verklaring gegeven
van de vele hooge rangen, welke de
ambtenaren van M.G. bekleeden. Men
geeft die verklaring met de openhar
tigheid van den geboren militair:
„De hoofdingenieur of de jurist, die
bij het M G. werkt, zou dat werk ook
als tweede luitenant kunnen doen,
maar als zijn „opposite number" zijn
vis a vis in de Shaef Mission to the
Netherlands een majoor is, dan dient
hij, wil de venhouding niet door mili
taire formaliteiten bemoeilijkt worden,
zelf ook een balk en een ster op zijn
kraag te hebben. De sterrenhemel en
de balkenladder van het M.G. zijn
slechts een weerkaatsing van die aan
den overkant van de tafel".
Hoeveel de militaire formaliteiten
ons kosten, vermeldt de geschiedenis
niet. Maar dat stand ophouden duu- is,
weten wij.
WANNEER KRIJGEN WE WEER
ZOUT?
De beide fabrieken van de Kon. Ned.
Zoutindustrie te Boekelo en Hengelp,
zijn nog steeds buiten werking, voor
namelijk door gebrek aan kolen. De'zer
dagen zal de proauctie re Hengelo op
beperkte schaal worden hervat. De fa
briek te Boekelo is zoo zwaar bescha
digd, dat er voorloopig van herstel geen
sprake kan zijn.
EEN COMITÉ:
ZACHTE HEELMEESTERS
Het onlangs opgerichte comité
„Zachte heelmeestersheeft in een
vergadering haar doel uiteengezet. Het
comité wil uiting geven aan de groeien
de ontevredenheid, die onder het Ne-
derlandsohe volk tot uiting komt over
de wijze van behandeling van n.s.b.-ers,
collaborateurs en profiteurs. Het
comité streeft er naar, dat elementen
als van Genechten, voorgoed uit de
Nederlandsche samenleving worden
verwijderd, b.v. door verbanning naar
Nieuw-Guinea.
De heer van Erp, secretaris van het
comité, zeide nog, dat het comité de
verbanning van de groote misdadigers
onder de landverraders, profiteurs en
collaborateurs niet wil als straf, maar
als middel tot zelfbescherming. Hoofd
zaak is niet bestraffing, maar zuive
ring. Het comité voert zijn actie over
het geheele land en zal ook het middel
van huisbezoek aangrijpen.
HET MILITAIR GEZAG KRIMPT IN.
Op 15 Juli a.s. zal de sectie econo
mische zaken van den staf van het
militair gezag (sectie VI) als zoodanig
ophouden te bestaan. Zij zal alsdan
haar werkzaamheden volledig hebben
overgedragen aan de centrale over
heidsorganen, waarmede dan haar taak
van verbindings- en contactorgaan tus-
schen de geallieerde militaire autori
teiten en het Nederlandsche economi
sche burgeroverheidsapparaat vol
bracht is. Een kleine kern van officie
ren zal beschikbaar blijven om loo-
pende militaire contacten te onder
houden.
HOUT EN VISCH IN IJMUIDEN
AANGEKOMEN.
Twee Zweedsche stoomschepen, de
„Sisrid" en de „Matthiersen" zijn he
den met 450 standaard gezaagd hout,
bestemd voor Zaandam uit Zweden te
IJmuiden aangekomen.
Voorts zijn alhier aangekomen het
Nederlandsche motorschip „Ooster-
hove" met een lading stukgoed voor de
marine te Amsterdam, alsmede de
Deensche Visohkotter „Willi" met
20.000 kg. versche visch uit Esbjerg.
Deze visch zal op de gewone wijze door
de distributiedienst worden verdeeld.
ALPHEN AAN DEN RIJN.
Deken Z. de Korte overleden.
De groote, haast pijnlijke spanning
omtrent het lot van den HoogEerw.
Heer Deken Z. de Korte, de beminde
herder van de St. Bonifaoius parochie
is voorbij.
V\ ijlen Deken Z. de Korte.
Zooals officieele berichten, door be
middeling van den Bisschop van Haar
lem, van Wien Deken de Korte een
intieme vriend was, thans melden, is
Deken de Korte in het beruchte con
centratiekamp te Bergen-Belsen aan
vlektyphus en ondervoeding omstreeks
medio Maart 1945, in den leeftijd van
45 jaar, overleden.
Wy komen op dit tragisch overlijden
a.s. Woensdag uitvoerig terug.
AANVAL VAN DUIZEND
BOMMENWERPERS OP TOKIO.
Zwermen gevechtstoestellen en bom
menwerpers bombardeeren Tokio en d„
geweldige Kantovlakte. De Amerikaan-
sche vliegtuigen trekken heen en weer
tusschen de vliegdekschepen en de
doelen, waarby van tijd tot tijd zeven
honderd machines tegelijkertijd boven
Tokio zijn. Ook Sendai, 190 mijl ten
noorden van Tokio werd gebombar
deerd. Dit is de grootste stad in noord
oost Japan en een administratief cen
trum voor geheel Noord Honsjoe. Zes
uur na het begin der luchtaanval was
het bombardement nog in vollen gang.
Geen enkel Japansch vliegtuig ver
scheen. Vier vliegtuigmoederschepen
namen aan de raid deel: de Lexington,
Essex, Independence en San Jacinto.
NEDERLANDSCHE TROEPEN
LANDEN BIJ BALIK PAPAN.
Nederlandsch-Indische troepen heb
ben twee amphibielandingen uitge
voerd op de noordelijke kust van de
baai van Balik Papan.
Omvang en aard der Nederlandsche
landingen werden niet bekend gemaakt
maar verklaard wordt, dat zij de geal
lieerde controle over de kuststrook
rond de baai hebben vergroot. De
Australische zevende en negende di
visie zetten hun opmarsch in de ooste
lijke en noordelijke deelen van Borneo
voort.
DE EERSTE CONTINGENTEN
VRIJWILLIGERS VERTROKKEN.
Nadat op 30 Juni j.l. in de dagbladen
een advertentie verscheen, waarin be
roeps- en reservepersoneel en dienst
plichtigen beneden den rang van ser
geant werden opgeroepen, is gisteren
zoowel uit Amsterdam als uit Den
Haag een contingent vrijwilligers ver
trokken. De manschappen gaan eerst
naar Mill (N.Br.) alwaar een groot
doorgangskamp is ingericht. Nadat zij
daar zijn geüniformeerd en ingedeeld
volgt zoo spoedig mogelijk het vertrek
naar Engeland. In Wolverhampton is
een opleidingskamp voor de expedi-
tionnaore macht, die onder Shaef com
mando staat en naar iedere wensche-
lijke plaats buiten Europa gedirigeerd
kan worden. Er was natuurlijk zeer
veel belangstelling voor deze eerste
groepen die gisteren in vrachtauto's
naar Mill vertrokken zijn.
