NA-OORLOGSCHE KOERS VAN HET KATHOLIEKE JEUGDWERK BINNENLAND Verdronken land Hef Bezeek van H. M. de Koningin aan de Residentie „De Burcht" geen propagandablad DEBURC Katholiek Dagblad voor Leiden en Omstreken No. 17 ZATERDAG 1 JULÏ 1941 Bureaus Redactie en Administratie OUDE RIJN 1. TEL. 22777 Abonnementsprijzen f. 0.26 per week f. 1.10 per maand f.3 20 oer kwartaal Nederlandsche Jeugdgemeenschap? Nederlandsche Jeugdgemeenschap. Er moet als goede vrucht van den oorlog ook in de jeugdbeweging meer nationale samenwerking komen. Dat is een verlangen ook van Katho lieke zijde, die reeds vóór den oorlog er over klaagde, dat de Staatsoverheid zich maar al te weinig gelegen liet liggen aan het doen en laten der jeugdbeweging. De Kerk leert de jeugd, dat het vierde gebod eerbied, gehoorzaamheid en liefde van ons eischt ook ten op zichte van de burgerlijke overheid en dat de naastenliefde in de eerste ran gen het eigen volk betreft, en dat va derlandsliefde de hoogste offers eischen kan. Bij Nationale vieringen had ook vóór den oorlog de Katholieke jeugdbewe ging het grootste aandeel en het waren de Katholieke Verkenners, die met de Padvinders in methode en leiding een samenwerking te zien gaven, welke al leszins navolging verdient te vinden. Nationale samenwerking ook in de jeugdbeweging kan een katholieke eisch genoemd worden. Het spreekt vanzelf, dat men in die Nationale samenwerking geen gelijk schakeling mag nastreven. Jeugdwerk is geen liefhebberijtje, geen zoethouderijtje; jeugdwerk is op voedingswerk, dat aan de ouders hulp wil bieden in hun moeilijk opvoedings werk en aan de jongeren mede leiding wil geven in het werk van hun zelf- vorming. Hierin speelt de levensbeschouwing een zeer voorname rol, die niet onge straft genegeerd mag worden. Een katholiek, een protestant, een humanist geeft zijn kinderen princi- piëel een andere opvoeding. Dit is te betreuren, de Katholieken betreuren dit diepe verschil in ons volk het meest konden wij de laatste vijf eeuwen maar eens opnieuw beleven! maar dit diepliggende verschil moet erkend worden. Zonder deze erken ning komt er niets en niets van natio nale saamhoorigheid terecht, met deze erkenning blijven er nog vele le vensterreinen over, waarop de natio nale saamhoorigheid hoog kan op bloeien. Het is daarom zeer juist gezien, dat de Nederlandsche Jeugdgemeenschap, die een ernstige poging wil doen om de Nationale saamhoorigheid in de jeugd beweging tot hooger bloei te brengen, niet zelf een jeugdbeweging wil zijn. Zij is een overkoepeling van zelf standig blijvende jeugdbewegingen: de Katholieke, de Christelijke, de Neu trale, de Socialistische jeugdvereni gingen kunnen tot haar toetreden, om in methode en activiteiten meer op elkander af te stemmen en zoo een hoogere Nationale saamhoorigheid te bewerken. Is de Katholieke Jeugdbeweging tot haar toegetreden? Nog niet! Wel hebben enkele leiders van de Katholieke jeugdbeweging beneden de zeventien jaar een groot aandeel ge had in de voorbereiding en opbouw van de Nederlandsche Jeugdgemeenschap, maar een definitief toetreden van de Katholieken heeft in deze de sanctie noodig van het Episcopaat, omdat het Katholieke jeugdwerk het orgaan is, waardoor de Kerk haar plichten en rechten op het terrein der opvoeding moet vervullen en handhaven. Wij Katholieken, wenschen een sterke Nationale samenwerking ook in de jeugdbeweging, mits onze zelfstan digheid gewaarborgd blijve en we zul len aan de Nederlandsche Jeugdge meenschap onze volle medewerking ge ven, zoodra deze vorm van Nationale samenwerking door onze Bisschoppen gesanctioneerd wordt. Bij den wapenstilstand bleek van de 2.300.000 ha. bouwland in Nederland 9 pet. of 200.000 onder water te zijn gezet, waarvan 85.000 ha. land met zout- en 95.000 ha. land met zoet water; de overige ondergeloopen ha. zijn wegoppervlak. In Noord- en Zuid-Holland en. Utrecht is een groot gedeelte wederom drooggelegd. DE WIERINGERMEER. Het gat door de Duitschers in den dijk van de Wieringermeer geslagen is 400 m. breed met een diepte op enkele plaatsen van zelfs 30 m. Teneinde de afgebroken stukken te verbinden wordt over een lengte van 700 m. een nieuwe dijk buitenom gelegd. Het overstroom de gebied in deze polder is 20.000 ha. Een 5C0-tal groote boerderijen en 400 arbeiderswoningen met een totale schade naar voor-oorlogsche prijzen berekend van f 12.000.000.werd volledig vernield' en ongeveer 6000 mensohen werden dakloos. Men hoopt dat ongeveer half Augustus de dijk ge dicht zal zijn. In 3 a 4 maanden denkt men dan de droogmaling te kunnen voltooien, WALCHEREN. Er zijn vier groote gaten geslagen in de dijken van Walcheren. De onderge loopen gebieden ten westen van het kanaal VlissingenVeere beslaan een oppervlakte van 13.500 ha. en ten oos ten van dat kanaal 2000 ha. Aan de dakwerkzaamheden werken thans ca. 800 arbeiders. Dit aantal zal worden opgevoerd tot ca. 1500, ongerekend het benoodigd personeel voor aanvoer van materialen en voorbereiding der werk zaamheden. Het totaal aantal kan al dus op 3000 man geschat worden, waar bij niet geteld zijn de arbeidskrachten voor puinruimen en wederopbouw. Naar ruime schatting zal voor het dichten der gaten noodig zijn 1% mil- lioen M3 zand, 60.000 ton stortsteen en 20.000 ton zetsteen. Voor snelle dich ting op bedreigde punten zijn reeds 3 millioen jute zakken aanwezig. (Commentaar). HET NEDERLANDSCHE LEGER IN WORDING. Wat zijn de Nederl. Royal Engineers De Royal Engineers beschouwen zich eenigszins als de stoffer en het blik van het Britsche leger. Zij ruimen alles op wat ergens niet thuis hoort, of het nu roadblocks, asperges, tankvallen, mijnen, dan wel gezonken schepen of vernielde kranen betreft. Aan deze Royal Engineers zijn nu 6 Nederlandsche compagnieën toege voegd, die deel zullen uitmaken van de 55.000 manschappen, die nog voör het einde van dit jaar de kern van een nieuw Nederlandsch leger zullen vor men. Een van deze compagnieën is in Amsterdam werkzaam. De comman dant, kapitein Breman, behoorde tot een der eerste. Nederlanders, die zich bij het Britsche leger meldden en heeft met Britsche kameraden bij El Ala- mein gevochten. Op de Javakade in Amsterdam is een groep bezig met het lichten van een 12-tal kranen, die de Duitschers in de lucht hebben laten springen en die een ernstig beletsel voor de scheepvaart vormen. Andere groepen zijn bezig met het uittrekken van de zgn. asperges. Kleinere groe pen rijden met benzine motorpompen door de stad en zuigen de kelders kurk droog, die tijdens den hoogen water stand waren ondergeloopen: een dienst van groot belang voor de volksgezond heid. Andere compagnieën werken in de Biesbosch en repareeren de boven- grondsche electriciteitsleiding, die de Duitschers hebben opgeblazen. Het op richten van de hooge masten op de drijfzandbodem van de Biesbosch is een moeizaam werk, maar onze Neder landsche soldaten beseffen, da<t zij met ieder fundament voor een nieuwe mast ook den grondslag leggen voor ons nieuwe Nederlandsche leger en wan neer eind Juli Z.-Holland zijn stroom voor een groot gedeelte uit Limburg ontvangt, zullen zij tevens de voldoe ning hebben te weten, dat dit in niet geringe mate hun werk is. VEE EXPORT. Gedurende de oorlogsjaren 1940 t/m 1943 werden in totaal 42.546 stuks slachtvee en 65.557 stuks fokvee naar Duitschland geëxporteerd. In 1937, het jaar dat voor de vee-export uitzonder lijk hooge cijfers te zien gaf, waren deze aantallen 5423 en 764. Naar wordt medegedeeld is nog 60 van onze vooroorlogsche veestapel overgebleven. (A.N.P.). Zouden wij met name van dat fokvee met wat terug kunnen laten brengen? Het is niet ongewoon dat de eigenaar het hem ontstolen goed terugkrijgt. Gisteren heeft Den Haag zijn groote dag beleefd: de intocht van H.M. de Konin gin in de residentie. Voor onze landsvrouwe ongetwij feld een „thuiskomst" zooals zij zich moeilijk hartelijker had kunnen voorstellen. WAT NOODIG IS. Het Rijksbureau voor Metaalverwer kende Industrie heeft voor de rijwiel industrie een productie programma op gesteld, dat voorziet in de productie van 200.000 fietsen. Om het voorloopig tekort te overbruggen wordt getracht uit Engeland 40.000 fietsen te betrek ken. Het tekort aan fietsbanden wordt op 3.000.000 geschat. Vóór den winter zullen 500.000 banden uit het buiten land worden geïmporteerd. Wat de leeifabricage in het Zuiden betreft, momenteel kan slechts voor 25 worden voldaan aan de meest dringende vraag naar reparatieleer. De schoenproductie steeg van 40.000 paar in Januari tot 224.000 paar in de laatste maand. Dit is echter nog maar 15 van de normale maandproductie. Teneinde in dit tekort te kunnen voor zien heeft de Regeering bij de Shaef een aanvraag ingediend voor 3.3 mil lioen paar schoenen. In de Ver. Staten worden bovendien een half millioen paar schoenen gekocht, terwijl België enkele millioenen paren klompen zal leveren. De productie van bouwmaterialen in het Zuiden is in Mei opgeloopen tot 15.000 ton cement, 400.000 dakpannen, 20.000.000 baksteenen, 16.000 M2 bouw platen, 400.000 draineerbuizen en 600 ton grésbuizen. De glaspositie is hope loos, zoodat men zich voorloopig te- vre.den moet stellen met kunstglas. Ook de houtvoorziening staat er niet gunstig voor. De meubelindustrie is in het Zuiden weer voor ongeveer 50 van haar capaciteit in werking. De ke ramische industrie te Maastricht werkt op volle toeren. 'Men verwacht, dat tegen het einde van het jaar in de grootste behoefte zal kunnen worden voorzien. DE TREIN. Op 1 September a.s. zullen de lijnen Amsterdam-Haarlem en Rotterdam- Den Haag waarschijnlijk voor een be scheiden verkeer worden opengesteld. Ook wordt gewerkt aan het herstel van de verbinding Amsterdam-Hilversum. De spoorbrug bij Deventer zal eveneens 1 September in gebruik kunnen worden genomen. De brug bij Zwolle zal eerst in Januari 1946 gereed zijn. Voor het Zuiden komt tegen 1 Augustus a.s. een verbinding over Nijmegen en Culem- borg naar Utrecht. Verder hoopt men dit jaar nog gereed te komen met de verbinding UtrechtDen Bosch en die over den Moerdijk. Van Amsterdam naar Haarlem en van Rotterdam naar Den Haag. Maar tusschen Den Haag en Haarlem ligt Leiden en de lijn Rotterdam-Amster dam loopt nog altijd over de Sleutel stad. Dies hebben wij goede hoop. IETS OVER DE H.A.R.K. De verhouding van de H.A.RK. (Hulp-Actie-Roode-Kruis) tot het Ne derlandsche Roode Kruis is zoo, dat de hark, die uit initiatief van het In ons eerste nummer schreven wij dat De Burcht geen propagandablad wenscht te zijn voor welke politieke partij of beweging dan ook. In ons derde nummer schrijvend over het Partijwezen met als onder titel: „Een R.K. Staatspartij?" voer den wij argumenten aan voor het goed recht van een staatkundige partij van Nederlanders, die Katholiek zijn. Een lezer vraagt hoe dat is te rij- men; hij acht het een niet vereenig- baar met het ander. Men zal en mag van ons niet ver onderstellen, dat wij ten aanzien van het partijwezen geen standpunt zou den innemen, geen bepaalde lijn zou den volgen. Dat ware ten aanzien van een courantenredactie en nota bene van een die zich stelt op de basis van de Katholieke levens- en wereldbe schouwing een dwaze veronderstelling. De lezer vraagt ook niet om een cou rant. welke geen standpunt heeft en gelukkig ziet men thans veel meer dan vroeger in, dat neutraliteit overal even zoutloos en smakeloos is. Van neutra liteit moeten wij het nu minder heb ben dan ooit. Met z.g.n. neutrale be wegingen wordt geen nieuw Neder land opgebouwd. Om te weten wat wij aan elkaar hebben en waar wij elkan der kunnen vinden, heeft de lezer er recht op te weten welke taal wij spreken. Onze uitgangspositie kan dus niet beteekenen dat wij ons vandaag aan deze en morgen aan een andere staat kundige groepeering vastklampen of dat wij ons in het geheel niet vast klampen en maar stuurloos zouden ronddobberen. Ons zou dan geen lang leven zijn beschoren. Geen propagandablad willen wij zijn. Dit beteekent dat De Burcht onafhan kelijk staat, van een staatkundige par tij, dat zij van een zoodanige partij geen richtlijnen ontvangt over wat er wel en over wat er niet moet worden geschreven. En vooral dat zij critisch staat ten aanzien van een partij maat regel. Een propagandablad kan niet eenige handelingen van de partij afkeuren integendeel het moet daarvoor propa ganda maken, daarvoor is het juist in het leven geroepen. Het kan niet een opmerking maken, zooals wij deden in De Burcht van 26 Juni 1.1. onder den titel „Waar blijft de RK. Staats partij?" waarin wij ons zelf veroor loofden te schrijven: „Er schijnt te worden gehaspeld." Geen propagandablad derhalve. Maar dit sluit het maken van propaganda niet uit. In opbouwende critiek en andere hopen wij niet te leveren ligt een stuk propagandistisch element. De Ned. Volksbeweging zal in ons niet haar propagandablad zien. Doch wan neer wij overeenkomstig de waarheid erkennen en schrijven^ dat haar Op roep is onderteekend door evenzoovele eminente, hoogstaande mannen, die Nederland zoo broodnoodig heeft in het openbare leven, dan ligt daarin reeds een stukje propaganda voor de N.V.B. die wij evenmin onze critiek meenen te moeten sparen. Genoeg voor heden. Er zijn nog slechts een tiental nummers van De Burcht verschenen, haar inhoud zal voor zich zelf spreken. Roomsch Katholiek Huisvestings comité en het Roode Kruis te Heerlen ontstaan is, als een „mondig kind" daarvan kan worden beschouwd. H.K.H. Prinses Juliana geeft voortdu rend blijk van haar belangstelling, niet alleen door de bereidheid als be schermvrouwe der hark op te treden, maar ook door de actieve deelneming aan de besprekingen van het dage- lijksch bestuur, dat oorspronkelijk in Tilburg gevestigd, met ingang van 1 Juli naar Den Haag is overgebracht. Hark-goederen zijn „extra'tjes", die gratis verstrekt moeten worden en niet in mindering mogen worden gebracht van de officieele distributie. De goede ren, welke door de hark verstrekt wor den, zijn afkomstig uit alle delen der wereld en worden gezonden door orga nisaties als het Roode Kruis, Hel3 Holland Council en Queen Wilhelmia? Fund.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

De Burcht | 1945 | | pagina 1