Naar een grooter Nederland ANNEXATIE VAN DUITSCH GEBIED „De Burcht99 Abonneert U! De houding van onze meisjes STADSNIEUWS Wij hebben tot nu toe meer ver nomen over datgene wat Duitschland noodig heeft, dan over hetgeen het zal moeten missen. Toch zal Duitschland het een en ander moeten afstaan. Bijvoorbeeld grondgebied ook aan Nederland. Ons land behoort een deel van Duitschland te annexeern. Dit klinkt nog wat on wennig in Nederlandsche ooren, die in het geheel niet imperialistisch zijn geschoold. Het vraagstuk dat wij hier aansnijden, niet om het uit de doeken te doen, maar omdat het als vraagstuk bestaat, leeft nog allerminst onder ons volk. Toch zijn er levensbelangen van staat en volk mede gemoeid. Zoowel Duitsch land, Nederland als Europa zijn er ten nauwste bij betrokken. Duitschland is militair vernietigd, doch moet ook militair vernietigd bbj- ven. Economisch moet het kunnen leven. Welk een program ligt in der gelijke onnoozele zinnetjes opgesloten. Een sterk Duitschland is een perma nent gevaar voor Europa. Dat heeft de geschiedenis nu toch wel overduidelijk geleerd. Juister is nog voor Duitsch land te lezen: Pruisen. Sinds Pruisen voldoende macht meende te hebben, was het uit met den vrede in Centraal en West-Europa. Een brute machts politiek gericht op volledige onderwer ping aan Pruisen van alles wat binnen de invloedssfeer van het Pruisisch „Herrnvolk" kan worden gebracht, dat is het waaraan Europa bloot staat zoodra Duitschland meent sterker te zijn dan de omringende volken. Het is een Europeesch belang dat Duitschland geen gelegenheid meer krijgt militair op te staan. Een van de beste middelen dit te bereiken is een gedeelte van Duitschland aan den in vloed van het Pruisendom te onttrek ken, aan het land strategische grenzen te ontnemen alsmede bepaalde grond- stofgebieden en oorlogsindustrieën. -c-s-il el*.-— no^aiticfYC zijde van het vraagstuk. De M.P. eindigde onder meer: Wij weten dat het op talrijke plaat sen in zeer verschillende groepen der bevolking: onrustig is, dat allerlei groe pen bereid zijn per eigen gelegenheid achten zich op een of andere wijze verongelijkt. Dit is een gevoel, dat ons uit de bezettingsjaren nog zoo eigen is. Het zoeken van eigen wegen is ons niet vreemd en het zal zeker geen kunst zijn, om ook nu onder deze omstandig heden in de geestelijke atmosfeer waarin wij nu leven weer de onder- grondsche practijk tot nieuw leven te wekken en aan te vuren tot activiteit op die punten, waar men meent, dat de overheid tekort schiet. Laat ik dan nu hier van deze plaats nog eenmaal spreken als lid van de advies commissie van de landelijke Knok Ploeg leiding en tot allen, die met zulke gedachten rondloopen met groo- ten nadruk de vraag richten: bent gij bereid, bij voorbaat bereid in deze re geering te zien de centrale k.p. van 't Nederlandsche volk, die gereed staat om met uw aller hulp uit Gods kracht, de oneindig zware maar niet hopelooze taak te aanvaarden, om alle krachten in het Nederlandsche volk te bundelen en te richten op het eene doel, de her rijzenis van het nationale bestaan van het Nederlandsche volk. Het zal daar voor noodzakelijk zijn, dat ieder van ons bereid is iets.op te geven van zijn eigen opvattingen, bereid om ook het inzicht van hem, die boven hem ge steld is niet van te voren als onjuist, als slap of wat u maar wilt, te brand merken. Het gaat vandaag aan den dag om het „nu of nooit", misschien om het „er op of er onder". Wij, uwe regeering, gelooven aan de gezonde krachten in het Nederlandsche volk. Wij doen een beroep op u en vragen uw aller medewerking van hoog tot laag, waar gij ook staat. Met minder dan dat kunt gij niet toe, zjjt gy niet veranwoord voor de zaak van ons volk, die toch ook u ter harte gaat, gij oude k.p.-er, of wie gij ook zyt. Wij moeten tezamen de nieuwe wegen vinden van leiding en gezag, van vrijheid en zelf tucht, van critiek en van vertrouwen. Wij staan open voor uw wenschen en gedachten, maar zfj zullen ons niet van dien rechten weg afbrengen, dien wij gezamenlijk moeten gaan. Rekent u daarbij op ons, wij reke- >en op u. Met een sterk Duitschland is niet samen te werken omdat Duitschland alleen een politiek voert, welke op on derwerping is gericht. Wil er van Europa nog wat terecht komen, dan is noodig een Europeesch althans een West-Europeesch blok van landen, welke zich nauw aaneensluiten, mili tair zoowel als economisch. Nederland heeft een taak in het nieuwe Europa. Alleen anders dan Herr Hitier zulks dacht. Hitier wilde een Nederland in dienende onderwerping aan Duitschland. In werkelijkheid moeten wij krijgen een grooter Neder land, dat mèt de gebiedsdeelen over zee, èn militair èn economisch een be langrijke bijdrage vermag te leveren voor de stabilisatie van de politieke verhoudingen in Europa. Het is de roeping van Nederland een nieuwen oorlog te voorkomen. Daarom moeten wij van de stukken welke men van Duitschland af zal nemen een deel annexeeren. Veel enthousiasme bespeuren wij daarom nog niet. Waarom zouden wij ons dit alles op den hals halen! Men weegt voor- en nadeelen tegen elkaar af en men vergeet, dat het wel eens eenvoudig onzen plicht kon zijn aan de verdeeling van Duitschland positief mede te werken door een deel te an nexeeren. Met het glazen huis onzer neutrali teitspolitiek is het gedaan. Wij moeten kiezen; het is niet meer vijf minuten voor twaalf zooals men ons in den oorlog van zekere zijde gaarne wilde doen gelooven. Het is twaalf uur. Twee maal ontkwamen wij aan an nexatie door Duitschland. Zullen wij een derde maal dit risico loopen? En wederom slachtveld van Europa wor den? Een grooter Nederland zal mili tair sterker zijn. Een grooter Neder land zal met een grooter België en met een grooter Frankrijk wanneer dit tenminste niet zich zelf blijft uit moorden de voorwaarden kunnen scheppen voor een evenwicht van krachten, dat op dit ondermaansche nu eenmaal noodzakelijk schynt. De argumenten voor annexatie zijn met deze politiek-strategische aller minst uitgeput.. BASTION en BAKEN Wij lezen in het „Vrije Volk" van 26 Juni 1945. Korte tijd na de bevrijding van het zuiden verschenen in de zuidelijke bladen artikelen en in de kerken bood schappen, waarin bekend gemaakt werd, dat zich op zedelijk gebied be denkelijke toestanden hadden ontwik keld en waarin gewaarschuwd werd. Kort na de bevrijding van het oosten verscheen dergelijke artikelen en bood schappen in de pers en de kerken van het oosten des lands. Nu is de beurt aan het westen. Allen die verantwoordelijkheid dragen, moe ten thans duidelijke taal spreken. Tal van meisjes, ook uit onze normale, goede gezinnen, zetten hun gezondheid en hun toekomst op het spel. Ouders en meisjes moeten begrijpen, waar het om gaat, n.l. om omgang met mannen, die niet tevreden kunnen zijn met on schuldig bezoek aan dancing of bio scoop, maar die in het algemeen vooral behoefte hebben aan geslachtsomgang en dit na bioscoop of dancing ook ver wachten van de meisjes, die hen ver gezellen. Op de Canadeesche autoriteiten moet voorts een dringend beroep ge daan worden, geen meisjes toe te laten in inrichtingen en verblijven, waar niet ook Nederlandsche jongens en mannen vrijelijk kunnen binnengaan. Meisjes, die er prijs op stellen, zich zelf te blijven, moeten uit dergelijke inrichtingen wegblijven. Er moet veel gelegenheid gegeven worden voor ontspanning en vermaak van de Nederlandsche jeugd onder el kaar. Een sterke en voor ieder begrijpe lijke campagne tegen de geslachts ziekten moet worden gevoerd. Dan kan nog veel kwaad voorkomen worden. Het artikeltje in „De Burcht" was hierbij vergeleken nog tam! UNIVERSITEIT LEIDEN. De rector-magnificus der rijks universiteit te Leiden deelt het vol gende mede: 1. Met ingang van Maandag 25 Juni 1945 zullen de werkzaamheden der universiteit, voorzoover deze betreffen examens en tentamens, worden hervat aan alle faculteiten met uitzondering van die der wis- en natuurkunde. 2. Zij, die examens of tentamens wenschen af te leggen dienen alvorens daartoe te kunnen worden toegelaten een schriftelijk stuk te onderteekenen, waarbij zij verklaren: a. na 10 Mei 1940 geen lid of be gunstiger geweest te zijn van de N.S.B. of een aanverwante organisatie (waar onder mede wordt begrepen het Stu dentenfront) b. nimmer de van de studenten ge- eischte loyaliteitsverklaring te hebben geteekend. De rector-magnificus kan om andere redenen, dan de beide vermelde alsnog op grond van het gedrag van den be trokkene tijdens de bezetting de toe lating tot de examens en tentamens weigeren. 3. Het inlichtingenbureau der Uni versiteit is geopend dagelijks van 9.30—12 uur en van 2.30-4.30 uur. 's Zaterdags van 9.3012 uur. Een spoedige hervatting van het onderwijs zal onmogelijk zijn in som mige onderdeelen van faculteiten, we gens de grootje verliezen, daar geleden, en wegens verkeers- en uitrustings moeilijkheden. Studenten, die nu reeds colleges, cursussen of practica wenschen te vol gen, kunnen zich daarvoor opgeven aan het bureau van inschrijving en inlichtingen. Er wordt aan herinnerd, dat de faculteit der wis- en natuur kunde haar werkzaamheden nog niet heeft hervat. NIET AFWACHTEN. Nog even wachten en wij leveren weer Zoo lezen wij in verschillende étala ges en hopen, dat die wachttijd van korten duur zal zijn. Er zijn echter ook dingen, waarop wij niet kunnen, niet mogen en niet behoeven te wachten. Dit is o.a. het geval met de toetre ding van onze katholieke arbeiders en arbod-doters tofc onze herrezen katho lieke arbeidersbeweging. Vele meldden zich, reeds werden en kele ledenvergaderingen belegd, maar er zijn nog te velen, die even af willen wachten. Zij willen nog even de kat uit den boom kijken, hoewel zij er diep van overtuigd zijn, dat met den opbouw van ons vaderland geen dag mag ge wacht worden. Bij dien opbouw hebben echter ook wij katholieken een belangrijke taak. Die taak is even belangrijk voor de toekomst van ons volk, als de princi- pieele houding van ons R.K. werklie denverbond met al zijn bestuurders en de massa van zijn leden in de afgeloo- pen jaren voor ons volk geweest is. Hen, die niet mee wilden doen, toen men onze organisatie tot een mantel organisatie van de N.S.B. wilde maken, hen verwachten wij nu weer terug om opnieuw te gaan bouwen, zij het dan ook met andere middelen, met nieu were methoden en gedeeltelijk mis schien ook met andere bestuursleden. Wij roepen ook de jongeren op, zij waren in het verleden soms niet met de methodes eens, zij hebben echter in de oorlogsjaren gezien, dat de grond slag, waarop gebouwd werd, een ste vige was. Laten zij nu komen om voort bouwend op den ouden grondslag van ons Geloof, een betere sociale toe komst op te bouwen. Er zijn er, die meenen, dat wij het zelfde kunnen bereiken of zelfs beter bereiken in een eenheidsorganisatie. Grooter eenheid moet er inderdaad komen, zij is trouwens al bereikt door gemeenschappelijk overleg. Eenheid beteekent echter geen ge lijkvormigheid: de eenheid, die be reikt werd en straks in de praktijk zal naar voren komen, is de eenheid in de verscheidenheid. Wacht dus niet af, want gij moet meebouwen; er valt nog zoo ontzet tend veel te doen, voordat de gevolgen van een liberaal verleden en een na tionaal socialistisch bestuur overwon nen zijn. Uw hulp is noodig, meld U aan. v. O. UIT HET BOERENLAND. Een oude boerin schrijft ons het volgende Mjj is ter core gekomen, dat er in Leiden een optocht is gehouden, waar in een linnenkast voorkwam, waar het linnengoed uitpuilde. De tekst hierbij deed uitkomen, dat dit geruild was voor boter, kaas e.d. Ik kan hier als boerin niets anders dan mijn diepe verontwaardiging over ken baar maken. Is de stad er dan alleen maar op uit om den boer zwart te maken? Wist de stad dat, toen het grootste gedeelte van haar inwoners de kast vol linnengoed had, de boeren- menschen, op enkele uitzonderingen na, slechts één (zegge en schrijven één) verschoning hadden? En in de jaren die achter ons liggen hadden wij met onze groote gezinnen dikwijls gebrek aan het allernoodigste. Dat er geruild isbest! Maar ge loof mij; heusch niet (op enkele uit zonderingen na) op zoo'n groote schaal. En als wij boerenmenschen, die van 's morgens 4 uur tot 's avonds half acht moeten werken dan ook nog geen kleeding hadden terwijl bij ons de slijtage dubbel is. Weet de stad dan alleen maar af te kammen? Waar blijft de wagen met arme kinderen, met onderduikers? Als de stad wist wat de boer heeft gepresteerd om den gehaten bezetter de opbrengst van den bodem uit de klauwen te houden, hoeveel slapelooze nachten wij hebben gehad en zorgen, dan zou haar oordeel misschien wei wat anders zijn. Ik heb den laatsten tijd veel menschen gesproken, van alle rangen en standen, en er was niemand bij, die den boerenstand weet te ver dedigen. Waar is, dat er door veel boe ren hooge prijzen werden genomen. Ook ik keur dit af. Maar weet de stad ook, dat de tusschenhandel, die voor het grootste gedeelte uit burgers be staat, de werkelijke zwarte prijzen maakte. Weet U, dat men een boer twee pond boter voor een borstel vroeg 3 of 4 pond voor een schrobber; zes gulden voor een pakje koffiesurrogaat; twaalf gulden voor een flesch azijn; acht gulden voor een pond zout; zes tig gulden voor een surrogaatband; 1500 a 2000 gulden voor een nieuwe fiets; 900 gulden voor een heeren- costuum; 100 gulden voor een katoenen jurk; 60 gulden voor een paar kousen; 30 gulden voor een meter kaaskatoen? Dit zijn slechts enkele voorbeelden. En als je dan weet, dat het vee moest worden ingeleverd voor 150 a 200 gul den per stuk en men 12 centen kreeg voor de melk, dan geef ik de stad de verzekering, dat er niet één boer was, die volop kon produceeren voor het Nederlandsche volk, als hij ook niet eens iets extra ontving. Het boerenvolk heeft geen schrijvers, geen sprekers, die het voor hen op nemen, maar met scherpe verontwaar- digingneemt het kennis, vanwat er in de stad omgaat. Zal het boerenvolk, als de stad weer eens in nood komt te verkeeren, dan weer helpen, als het nu weet, dat er toch geen dankbaar heid van is te verwachten? DE RADIO KAN WEER SPELEN. Verschillende deelen van Leiden zyn weer van electrische stroom voorzien. Geleidelijk zal dit voor alle deelen van de stad het geval zijn. Voorloopig is het rantsoen vastgesteld op 500 Watt per dag. Dit beteekent, dat een lamp van 100 watt circa 5 uur per dag mag branden; dat een strijkijzer met een verbruik van 400 watt ruim een uur gebruikt kan worden. Nadere mededeelingen zullen wij zoo spoedig mogelijk plaatsen. R.K. TURNCLUB: HARTEBRUG. Uitgaande van de Maria Congregatie afd. dames en meisjes en van de RK. Vrouwelijke Jeugdbeweging wordt er in de parochie: Hartebrug een R.K. Turnclub opgericht voor R.K. meisjes. De turnlessen voor de meisjes van 6 tot en met 9 jaar worden gegeven Woensdagmiddag van 3 tot 4 uur en van 4.30 tot 5.30 uur. door de dames leeraressen C. v. Houten en T. Beek man. Contributie voor deze meisjes: 10 cent per les. De turnlessen voor de meisjes van 10 jaar en ouder worden gegeven Vrijdagavond n.l. van 6—7 uur voor de meisjes van 10 t/m 13 jaar; contribu tie 15 cent per les. Van 78 uur voor de meisjes van 14 t/m 16 jaar; contributie 16 cent per Van 89 uur voor de meisjes van 17 jaar en ouder; contributie 20 cent per les. Deze lessen worden gegeven door Mh. J. Castelein, leeraar M.O. Wegens de buurtfeesten beginnen de lessen op Vrijdag niet 29 Juni doch 6 Juli. De contributie wordt een maand vooruit betaald; ook al woont men een of meer lessen niet bij, men verliest telkens het recht op de vastgestelde contributie, alleen ziekte, waar een dokter is bijgeroepen, is uitgezonderd. Bestuursleden: Mej. A. Jansen, Oude Singel 20; Mej. J. Rijkelijkhuizen, Pieter Kerkkoorsteeg 20; Mej. B. Ge- nang, Haarlemmerstraat 73a; Mej. C. Mol, Maredijk 165. P.L.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

De Burcht | 1945 | | pagina 2