Ervaringen uit Dachau
No. 4
BUITENLAND
N.V* H.
BINNENLAND
N.V.H.
DE BURCHT
Katholiek Dagblad voor Leiden en Omstreken
VRIJDAG 22 JUNI 1945
Bureaux Redactie
en Administratie
OUDE RIJN 1. TEL. 22777
Abonnementsprijzen:
f. 0,26 per week
f. 1.10 per maand
f. 3.20 per kwartaal
„Wij hebben den oorlog gewonnen,
waar het zal de vraag zijn of we hem
niet moreel verliezen".
Dat is natuurlijk weer zoo'n zwart
kijker, die zoo praat. Zoo erg is het
nu toch niet, je kunt overal wel wat
van maken.
Toch, het is erger dan we denken,
die moreele verwording van ons volk.
Dat opzij schuiven van alle begrippen
van behoorlijkheid, van zelfrespect en
fatsoen, van mijn en dijn.
Stelen noemen ze tegenwoordig „or-
ganiseeren" en de kleinste bengel doet
in „zwart".
Uit Roode Kruis-wagens worden de
kens gegapt, niet eens maar herhaalde
malen.
Het kamp te Poelgeest werd gesloten
om de al te groote vrijmoedigheid
waarmee sommige bezoekers inzage en
„inname" deden van kisten en tenten.
Langs de straat bedelen niet alleen
jochies en meisjea van acht en negen
jaar de geallieerde soldaten sigaretten
afniet om ze zelf te rocken, maar
om ze te verkoopen
Rooven en bedelen, in het groot en
in het klein.
Wij ergeren ons dagelijks dat er nog
zoo weinig gebeurt om de door de
Duitsche roovers weggesleepte goede
ren terug te brengen, wij- winden er
ons over op en als er een parlement
was dan zou de minister eiken dag ter
verantwoording worden geroepen.
Maar onderwijl gaan talloos vele
groote menschen en voorts heele scha
ren van jongens en meisjes er op uit
of er niets te „halen" valt.
Niet meer uit nood, maar louter om
dat ze het zoo al gewend zijn, omdat
ze niet eens meer beseffen, dat ze
dieven zijn.
Als straks de geallieerden weggaan
en terugkomen in New York, Londen
of Melbourne, wat moeten ze dan daar
ginder vertellen over ons volk?
Worden wij een volk van bedelaars
en dieven?
VONNISSEN IN HET PROCES
TE MOSKOU.
Radio Moskou meldt: Donderdag
ochtend zijn de vonnissen uitgesproken
in het proces tegen de Polen, die be
schuldigd zijn van activiteit tegen het
roode leger.
TOKIO OVER DE STRIJD OP
OKINAWA.
„De afloop van den strijd om Oki
nawa zal voor Japan ernstige politieke
en strategische gevolgen hebben. De
gfevechten in den sector van Orkoe zijn
blijkbaar in hun laatste stadium ge
komen", aldus de spreker van radio
Tokio.
Radio Tokio meldt, dat 300 van
vliegdekschepen opgestegen Ameri-
kaansche vliegtuigen een aanval heb
ben gedaan op het eiland Wake in het
noordelijk deel van den Stillen Oceaan.
„Hebt U nog iets voor de zieken
kunnen doen?" is de vraag die aan
meerdere priesters werd gesteld. Zeker,
het kon, maar het moest in het geheim
gebeuren en werd men gesnapt, dan
was de straf weer verschrikkelijk. De
zieken werden afgezonderd en de S.S.
het moet helaas gezegd worden in
samenwerking met communisten
verhinderden alles wat mogelijk was.
De mooiste gelegenheid om de zieken
bij te staan kwam toen de typhus uit
brak en men onder de priesters vrij
willigers kwam vragen om hen te ver
plegen en op dezen oproep gingen on
middellijk de jongsten en de gezond-
sten. Veel zieken hebben zij geholpen,
maar verschillende priesters zijn daar
door aan typhus gestorven.
De meeste Nederlandsche priesters,
die in concentratiekampen zijn ge
komen zaten daar, hetzij om het ver
spreiden of om het voorlezen van de
brieven onzer Bisschoppen. Om deze
zelfde reden bevonden zich ook een
zeer groot aantal Duitsche priesters in
gevangenschap. 'Verreweg de meesten
uit het bisdom Münster, waar graaf
van Galen nooit een blad voor den
mond nam. Toen dan ook een van hen,
de directeur van het mannelijk jeugd
werk, in het kamp te Saksenhausen,
werd binnengebracht, werd hem het
compliment toegevoegd: „Houdt die
van jullie nog altijd van die preeken?
We zullen hem ook wel klein krijgen".
Zoo kan men begrijpen, dat de komst
der Amerikanen voor de Duitsche
priesters, waarvan er verschillende 7,
8 en 9 jaar rèeds opgesloten zaten,
even welkom was als voor ons. Een
ontroerend moment was het, toen op
het door de Amerikanen in een mini
mum van tijd aangelegde eere-kerkhof,
voor de gestorvenen uit het kamp na
de bevrijding, 's avonds om acht uur
daar het kruis werd geplant en een
priester bovenop een Amerikaansche
„jeep" de H. Mis opdroeg voor de ge
storvenen van Dachau.
De Nazi's hadden er schik in, om
juist de echt godsdienstige menschen
te kwellen. Burgemeester Schmidt uit
Weenen, bad trouw iederen morgen
zijn ochtendgebed, hoeveel slaag en
schoppen van de S.S. het hem ook
kostte.
Hij was doorloopend het mikpunt.
Kwamen er hooge Nazigasten, dan
werden zij vergast op een tooneel, dat
-enkel en alleen hierin bestond uit de
vernederende kwelling van dezen hoog-
staanden man. „U was vroeger burge
meester van Weenen en wat is U nu?"
De vraag was correct en keurig in de
vorm, met „U" en niet met „jij en
jou", maar hij werd zoolang geslagen
en gepijnigd tot hij antwoordde wat ze
hem voorzeiden: „Ik ben een beest",
en met een grijns van voldoening gin
gen de edel-Germanen dan verder.
NEDERLANDS VOLKSHERSTEL
wil en zal met Uw hulp alle slacht
offers van den oorlog, die zich tot haar
wenden zoo veel en zoo goed mogelijk
helpen. Nederland zal herrijzen Uw
hulp is daartoe noodig.
DE MINISTER VAN MARINE
gei ast
het geheele personeel dat op 14 Mei 1940 tot de
NEDERLANDSCHE ZEESTRIJDKRACHTEN
behoorde,
poizpersoonlijk aan te melden ter registratie.
De Aanmeldingsbureaux voor Oorlogsvrijwilligers zijn belast met de
registratie van bovengenoemd personeel.
Voor de Gemeenten Leiden, Voorschoten, Zoeterwoude, Leiderdorp,
Valkenburg, Rijnsburg, Katwijk, Noordwijk, Oegstgeest, Warmond,
Voorhout, Sassenheim, Lisse, Noordwijkerhout en Hillegom is dit
Bureau gevestigd te Leiden, Noordeinde 5.
Het Aanmeldingsbureau voor Oorlogsvrijwilligers te LEIDEN is ge
opend van 9.00 tot 12.00 uur en van 14.00 tot 17.00 uur.
U behoort zich te melden op Dinsdag 26 Juni als.
De Minister van Marine,
o.l. het Hoofd Aanmeldingsbureau voor
Oorlogsvrijwilligers te Leiden,
De Res. Kapitein:
J. C. WAGTENDONK, Jr.
Leiden, 21 Juni 1945.
DE. INTER-NUNTIUS IN ONS LAND
De Pauselijke Internuntius, Mgr.
Paojo Giobbe, is eenige dagen gele
den op het vliegveld Eindhoven in
ons land aangekomen om namens den
Paus de repatrieerenden te bezoeken
en hernieuwd contact op te nemen
met het Episcopaat en met de over
sten van kloosterorden en congrega
ties. Hij werd daarbij rondgeleid door
den hoodfaalmoezenier van Leger en
Luchtmacht, pater A. P. M. Monchen
O.S.B. en heeft reeds een bezoek ge
bracht aan Maastricht, Sittard, Heer
len, i Roermond, Venlo en Eindhoven.
De Internuntius herinnerde bij zijn
bezofeken aan de zending levensmid
delen, die de Paus voor de Neder
landsche kinderen beschikbaar heeft
gesteld en zeide, dat de Paus op dit
gebied nog steeds zorgt, hetgeen wel
licht binnenkort weer zal blijken.
De Internuntius brachts voorts de
groote bewondering tot uitdrukking,
die de Paus koestert voor de Neder
landsche bisschoppen, die hij zijn
beste bisschoppen" noemde. Reeds tij
dens de bezetting heeft de Paus door
bemiddeling van speciale priesters, zijn
hooge waardeering voor hun vastbe
raden houding laten blijken.
Ten slotte deelde Mgr. Giobbe nog
mede, dat Mgr. B. Eras, procuratio van
het Nederlandsche Episcopaat te Rome
zieh ,in goeden welstand bevindt en
zeer veel voor de Nederlandsche zaak
heeft gedaan.
De Internuntius zal ongeveer twee
weken in ons land vertoeven.
DE HOOFDAALMOEZENIER VAN
LEGER- EN LUCHTMACHT.
In verband met de benoeming van
Hoofdaalmoezenier A. J. J. M. van
Straelen te Amersfoort kan worden
medegedeeld, dat de tegenwoordige
Hoofdaalmoezenier Pater A. F. M.
Monehen O. S. B. zijn benoeming op
1 April 1943 alleen heeft aanvaard on
der voorwaarde, dat hij zijn taak zoo
spoedig mogelijk na de bevrijding van
Nederland zou mogen neerleggen
NEDERLANDERS -VOOR DÉN
STRIJD TEGEN JAPAN.
Zestig Nederlandsche vrouwen en
meisjes, die zullen deelnemen aan den
strijd tegen Japan, zijn in Australië
aangekomen.
Zij maken deel uit van het vrouwe
lijke Hulpkorps en zullen in Sidney
hun opleiding voltooien. De groep be-
NEDERLANDS VOLKSHERSTEL
kè,n veel bereikenmet Uw hulp.
Helpt mede aan het herstel van ons
Vaderland.
Nederland z&l herrijzen Uw hulp
is daartoe noodig.
staat uit verpleegsters, verpleegsters
assistenten en administratief personeel.
Tegelijkertijd zijn 400 leden van de
luchtmacht en het leger aangekomen.
Zij zullen eveneeens hun opleiding in
Australië voltooien,
TENTOONSTELLING
„KUNST IN VRIJHEID".
Nedrlandsche beeldende kunstenaars
die geen lid van de kuituurkamer zijn
geweest, worden verzocht zoo spoedig
mogelijk hun naam en adres op te
geven aan den heer Willy Boers,
Uiterwaardenstraat 210 Amsterdam-
Zuid, secretaris van de commissie van
de Nederlandsche federatie van be-
roepsvereenigingen van kunstenaars,
voor het inrichten van een groote
nationale tentoonstelling „Kunst in
vrijheid", die in September in Amster
dam zal worden gehouden.
HET NEDERLANDSCHE
ROODE KRUIS.
Oprichting noodziekenhuizen.
Onder de talrijke taken van het Ned.
Roode Kruis neemt een belangrijke
plaats in le oprichting van noodzieken
huizen en eventueele noodsanatoria
t. b. v. repatrieerende Nederlanders.
Dit geschiedt in samenwerking met de
betrokken officieele instanties. Ook in
het westen des lands zullen binnen
zeer korten tijd de eerste 2000 bedden
in gebruik kunnen worden genomen.
Overal in den lande Is het streven
om recreatie-huizen op te richten voor
gerepatrieerde politieke gevangenen,
illegale werkers, e.d. teneinde het
noodzakelijke medische toezicht te ver
krijgen en hierin tevens eenhéid te
brengen, wordt een adviescommissie
ingesteld. Met het N.J.V. dat op „Zorg
vliet" in Den Haag een dergelijk ver
blijf inricht, is reeds overeengekomen,
dat tot samenwerking in bovenbedoel
den zin zal worden overgegaan. Andere
groepen die gelijke plannen hebben,
worden verzocht zich zoo spoedig mo
gelijk in verbinding te stellen met het
hoofdbestuur van het Nederlandsche
Roode Kruis te 's Gravenhage.
WERELDNIEUWS IN ENKELE
REGELS.
De Fransche raadgevende verga
dering heeft een socialistische motie
aangenomen, waarin de regeering ge
vraagd wordt haar inspanning te
verhoogen om te komen tot het slui
ten van een FranschBritsch verdrag.
Dit verdrag zou met het Fransoh-Rus-
sische de basis van den Europeeschen
vrede zijn.
Er werd door de linkerzijde sterke
critiek uitgeoefend op het beleid der
Fransche regeering in de Levant.
Poolsche troepen hébben Teschen
bezet. De Tsjechoslowaaksche minister
president Fierlinger zal op uitnoodi-
ging der Russische regeering met een
delegatie naar Moskou gaan om alle
belangrijke Tsjechisch-Poolsche vraag
stukken dus ook het probleem-Te-
sohen te bespreken.
Na het falen van Paal Berg, den
leider der Noorsche verzetsbeweging,
is thans de leider van de Arbeiders
partij, Gerihardsen, met de kabinets
vorming in Noorwegen belast. Ger-
hardsen, thans burgemeester van Oslo,
heeft een belangrijke rol gespeeld in
de Noorsche ondergrondsche beweging
en heeft ook enkele jaren doorge
bracht in Duitsche concentratiekam
pen.
Een reeks getuigen, die in het
proces te Moscou tegen de 16 Polen
door de Russen waren opgeroepen en
tot het Poolsche binnenlandsohe leger
behooren, hebben daden van sabotage
bekend, waaraan zij persoonlijk deel
namen of waarvan zij afwisten, o.a,
aanvallen op Sowjet-troepen.
Generaal Oculioki gaf toe, dat hem
na de opstand te Warschau was op
gedragen de organisatie te comman
deer pn, die het ontbonden Poolsdhe
leger weer op de been zou brengen. Hij
ontkende te hebben aangezet tot da
den van terreur en sabotage.
Te Regensburg hebben officieren
van het 12e Amerikaansche leger in de
kluizen van de Rijksbank een groot
deel van het nationale vermogen van
Oostenrijk en Beieren ontdekt. Aan
buiten- en binnenlandsche aandeelen,
goud, zilver, enz. was er voor een to
taalbedrag van meer dan 10 milliard
gulden.
Het Japansche persbureau Domei
heeft tegengesproken, dat Japan vre
desonderhandelingen aan Engeland en
Amerika zou hebben voorgesteld. Do
mei meldde voorts dat het Japansche
moederland gehéel versterkt zal wor
den. Er is geen andere keus dan ge
heel Japan te maken tot een fort.
VOORSCHOTEN.
Burgerlijke Stand Geboren: JoJ>an-
nes, z. v. D. v. Dorp en Cornelia Bakker;
Maria Johanna Margaretha, d. v. A. L. v.
Tol en C. M. v. d. Lans; Maarten, z. v.
C. Hoek en J. Hoekman; Jillis, z. v. C.
de Mooij en K. Fokker.
Gehuwd: J. J. v. d. Zant en L. Speijer,
KATWIJK a. d. RIJN.
L.TJEJ. In de gehouden vergade
ring van den R.K. Land- en Tuin-
bouwfoond, die in het Parochiehuis ge
houden werd onder leiding van den
voorzitter, den heer C. J. Boekamp,
werden de periodiek aftredende be
stuursleden, C. J. Boskamp, Hub. N. v.
Paridon en Chr. v. Leeuwen, herkozen.
De Geest. Adviseur, Pastoor Hesp
sprak een kort woord over: „Dingen,
die wij Katholieken allen moeten we
ten en nooit mogen vergeten". Na
rondvraag sluiting.