HET PARTIJWEZEN
EENHEID IN VERSCHEIDENHEID
Uw Courant.
Onze yeestapel
Onze Textielposïtïe
9
Katholiek Dagblad voor Leiden én Omstreken No. 1
Ten geleide
r
iJ
DE BURCHT
DINSDAG 1B JUNI 1943
Bureaux Redactie en
Administratie
OUDE RIJN 1, TEL. 22777
Abonnementsprijzen
f0.26 per week
f. 1.10 per maand
f. 3.20 per kwartaal
Overduidelijk is voor een ieder het
allergrootste belang, dat ons katholieke
volk zijn voorlichting krijgt en wel zoo
spoedig mogelijk.
Deze nieuwe tijd ziet nieuwe groe
peeringen ontstaan: nieuwe vormen
maken zich los: tallooze vragen komen
op; reeksen moeilijkheden treden naar
voren.
Hier kon niet gewacht worden!
Daarom werd Verlof gevraagd en
verkregen tot het uitgeven van een
■nieuw katholielj dagblad: „De Burcht".
Zoo staat de Burcht dan voor U, -
Uitziende over stad en land.
Wakend over het erfdeel der vaderen.
Bereid om uit te trekken in den
vroegen dag.
Klaar om mee aan te pakken bij den
opbouw.
Radicaal van durf maar bewust van
verantwoording.
Twee vlaggen wapperen op de tin
nen: de katholieke en de Nederland-
sche. Twee vlaggen, die in den storm
van een vijfjarigen strijd strak ineen
gestrengeld stonden en nu de heldere
signalen willen zijn, waarop het ge-
heele volk zich kan verlaten.
De taak in de Burcht zal bovenal de
taak zijn van den katholieken leek. Een
taak, die hij vervullen wiil tot zegen
van onze Nederlandsche gemeenschap
en waarbij hij, door medewerking met
de Kerk, de wijsheid kan puren, die
geen menschen hem kunnen borgen,
'i7* -H j_£> f.c Hfo -o-pi vp 5 a va n .OodS
Geest.
Een Katholieke Courant be teekent
miet: hokjes en schotjes zetten!
Een Katholieke Courant beteekent
wel: de fundamenteele basis aangeven,
waarop dit huis wordt gebouwd en
waarop dit gezin gaat wonen fn de
Nederlandsche Gemeensohap.
Wetend, dat ons geloof de vaste
grond is voor wat wij hopen, bouwen
wij de Burcht op dat fundament en
gaan zoo met vertrouwen de poort door
van dit nieuw begin.
Indien er tusschen U abonné van
de Burcht en ons redactie niet
een zekere band bestond, dan gelooven
wfi dat öf U het abonnement spoedig
zoudt opzeggen of dat wij de pen zou
den neerleggen.
Indien wij geen geestelijk contact
hadden, zouden wij samen geen cou
rant kunnen maken.
Ei- zal niet altijd naar Uw zin en
smaak worden geschreven. Wij vragen
niet wat U behaagt te lezen, maar wij
schrijven zooals recht en waarheid ons
te schrijven ingeven.
Wensoht U in ons een propaganda
blad te zien voor een politieke partij,
welke dan ook, dan zult U in de ko
lommen van de Burcht niet vinden
wat U zoekt.
Wenscht U alleen de mode van den
dag, wij vreezen wederom dat wij U
moeten teleurstellen, want wij zullen
ons veroorloven tegen een gangbare
opinie te schrijven indien ons geweten
ons daartoe verplicht.
i 1111
Wij willen U voorlichting geven en
U het nieuiws brengen uit binnen- en
Zouden wij het niet zonder politieke
partijen kunnen stellen?
Er zijn zooveel menschen, die niets
van partijen en partijwerk willen
weten. Neen, dat is niets voor hen; ze
halen er hun neus voor op; „ik doe
niet aan politiek" zoo zeggen zij met
een air van „wat-zeg-je-nou-van-me",
en na aldus te hebben gesproken, drin
ken ze hun borrel leeg of gaan voort
met de behartiging hunner belangen.
Bemoei je niet met de politiek.
Edoch, de politiek bemoeit zich met U.
Het nationaal-sooialisme was ook een
soort van politiek stelsel; het regeer-
systeem van een brute en brutale groep
welke de macht aan zich had weten te
trekken. Buk u of geweld zal worden
gebruikt.
Men wenscht een ander regeer-
systeem. De keus voor ons land is niet
twijfelachtig. Wij willen het Koning
schap van Oranje, wy willen een par
lement, wij willen de democratisch ge
regeerde rechtsstaat. Geen dictatuur,
welke elke afwijkende meening onder
drukt, maar medezeggenschap van het
volk.
Dan echter zijn er partijen of men
het prettig vindt of niet. Dan moeten
er partijen zijn, om den invloed van
het volk op het staatsbeleid op orde
lijke wijze tot uiting te brengen.
Zoo aanstonds wanneer wij weer ter
stembus tijgen om afgevaardigden ter
Staten-Generaal te kiezen, zijn er en
kele partijen noodzakelijk.om de stroo
mingen, welke in het volk leven, in die
bedding te leiden, waarvan men op
grond van zijn levens- en wereldbe
schouwing aanneemt dat Zij tut een
staatsbeleid voert, dat het algemeen
welzijn het beste dient.
De geheele technische verzorging
van ons blad berust bij de N.V.
Leidsch Dagblad.
Ons bureau is gevestigd Oude
Rijn no. 1.
Het was ons liever geweest voor
een en ander de beschikking te
hebben over drukkerij en gebouwen
van De Leidsche Courant. Ook het
Militair Gezag toonde begrip voor
ons verlangen, waardoor dat idieel
en materieel bezit van Katholiek
Leiden in beheer en gebruik zou
gekomen zijn van ons Katholiek
Dagblad.
Hiervoor werd als voorwaarde
gesteld, dat, tot tijd en wijle er uit
spraak gedaan was in de zaak van
De Leidsche Courant, het bestuur
buitenland; het groote wereldgebeuren
en het kleine voorval in Uw omgeving.
En het laatste is misschien grooter dan
hetgeen uit de „groote" wereld door
middel van Uw courant in Uw huis
kamer treedt.
Wij hopen dat de Burcht een ver
trouwde courant voor U wordt.
Uw courant, onze courant.
Wij doen daarom een beroep op U.
om hem samen te maken tot een
vriend waarmede wij vertrouwd zijn en
dien wij niet meer willen missen.
Dat kan, want Uw levensovertuiging
is de onze; bij alle verschil van mee
rling spreken wij eenzelfde taal. En dus
onder Gods zegen!
Want heusch, het is een kwestie van
levens- en wereldbeschouwing en niet
slechts van een beetje meer vooruit
strevend of een beetje minder conser
vatief.
Laten wij om misverstand te voor
komen hier aanstonds het volgende ter
verduidelijking aan toevoegen. Wan
neer de levens- en wereldbeschouwing,
stel die van het Katholicisme, om toe
passing vraagt, b.v. wanneer een Kon.
Resluit huwelijken na October 1944
tusschen Nederlanders en Duitschers
gesloten, het natuurrecht en het stellig
Goddelijk recht ten spijt, eenvoudig
ongeldig verklaart, dan zal een R.-Ka
tholiek, die niet in een partij van Ka
tholieke Nederlanders is georganiseerd,
maar in een ander partij, een dergelijk
besluit evenzoo goed veroordeelen als
de R.-Katholiek, die zich bij een R.K.
Staatspartij heeft aangèsloten. Vragen
■wij echter en zoo komen wij o.i. tot
de kern van de veel omstreden vraag
of er weer een R.K. Staatspartij moet
kernen hoe men het beste dergelijke
besluiten (of wetten) voorkomt, hoe
men ze het beste bestrijdt en posi
tief hoe men in het algemeen een
■staatsbeleid in echt ohristelijken geest
het best bevordert, dan antwoorden
wijóók door staatkundige groepee
ringen op christelijken grondslag.
Partijen zijn noodzakelijk.
Zonder partijen is geen geordend de
mocratisch staatsbestel mogelijk.
Wie mogen er een partij oprichten
en waarom richt men een echte
partij op? Om minder belasting te be-
teticU? Gili dciï z,Oineltijd i'iifc't ill té
voeren? Of om de winkels een uur
vroeger of later te doen sluiten?
van de N.V. „De Leidsche Courant"
zou terugtreden.
Dit is door de Commissarissen van
„De Leidsche Courant" geweigerd
op juridische gronden, die onge
twijfeld met eenige goede wil over
brugd hadden kunnen worden.
Wij betreuren deze beslissing ten
zeerste t
De Burcht zal er niet minder
sterk om zijn, maar de genomen
beslissing der Commissarissen is
een pijnlijke herinnering aan de
starre houding, waarop ook vroe
gere pogingen tot verbetering van
onze gewestelijke katholieke pers
dood liepen. En dat mag nu en in
de toekomst niet meer genomen
worden!
Volgens de Nieuwe Haagsche Cou
rant is in het Noorden des lands de
veestapel voor 100 intact gebleven,
doch in het Westen is hij tot op 60
verminderd.
Onzerzijds vernemen wij nog van be
voegde zijde dat de melk- en boter -
voorziening in den komenden winter
bevredigend zal zijn, mits de aanvoer
van krachtvoer in voldoende mate zal
kunnen geschieden.
De veestapel wordt gespaard door
slechts een gering kwantum versch
vleesch in distributie te brengen. De
Duitschers hebben al genoeg roofbouw
gepleegd. Wy slachten de kip met de
gouden eieren niet!
Niet om den eenen of den anderen
maatregel wenscht men een partij. Een
echte party richt men op en bij een
zoodanige partij sluit men zich aan in
dien men het staatsbeleid in al zijn
geledingen wil doortrokken zien van
zijn eigen geest.
Zij, die in de groote levensvragen
hetzelfde denken, zoeken elkaar ook in
staatkundig verband. Zij doen dit niet
om van de Winkelsluitingswet het
zelfde te gaan denken. Zij doen dit
niet om zich af te zonderen. Maar zij
doen dit omdat zij van meening zijn
dat deze vorm van samenwerking de
beste waarborgen biedt voor een van
hun geest doortrokken staatsbeleid.
Het is de geest die regeert.
Indien men meent dat het partij
wezen het nationaal eenheidsbesef in
den weg staat, dan probeere men het
met de dictatuur.
Lieden, die niet verder nadenken,
wenschen een eenheidscourant, een
eenheidsschool, een eenheidsradio, een
eenheidsjeugdorganisatie, een een-
heidsstandbeweging. Wij antwoorden,
dat alles is.. eenheidsworst. De oude
ren onder ons vergeten hem nooit, dat
product van twijfelachtigen inhoud uit
den eersten wereldoorlog, dat geen
vleesch was en geen visch. Tegenover
de afgedwongen schijneenheid stelle
men de eenheid in verscheidenheid.
Ook wij wenschen de eenheid van
den Nederlandschen Staat. Maar een
eenheid, die gevonden wordt uit de
vrije samenwerking van de in het volk
levende maatschappelijke en staatkun
dige krachten.
Een eenheia opgebouwd uit. verschei
denheid gebaseerd op vrijheid.
Maar vrijheid in gebondenheid.
Ruwe wol en ruwe katoen kunnen
wij krijgen, bij wijze van spreken, zoo
veel als wij willen. Wy moeten deze
grondstoffen echter zelf bewerken. De
meeste fabrieken zijn intact gebleven
of kunnen binnen afzientoaren tijd
weer op gang worden gebracht. De be
narde kolenpositie verhindert ook hier
fabricage op volle toeren.
13.000.000 PAAR SCHOENEN.
had Nederland voor den oorlog per
jaar noodig, di. ongeveer anderhalf
paar per man (en per vrouw of per
kind). Iedere Nederlander zou nu toch
zeker wel één paar kunnen gebruiken.
Daarvoor zijn noodig 9.000.000 paar,
groot en klein. Er worden nu schoenen
ingevoerd en in Amerika is een half
millioen paar gekooht. Kinderschoenen
zijn daar niet bij. Hoeveel kinder
voetjes zullen nog verkeerd groeien
voordat dat probleem is opgelost
Mocht spoedig kunnen worden over
gegaan tot verstrekking van reparatie-
leer om aan den onhoudbaren toe
stand tenminste eenigermate tegemoet
te komen.
RETRAITEHUIS ST. CLEMENS
MARIA HOFBAUER NOORW.HOUT.
A.s. Zaterdagavond 7 uur (23 Juni)]
begint een retraite voor heeren mid
denstanders, welke Dinsdagmiddag 26
Juni wordt gesloten. Hiervoor zijn nog
enkele plaatsen beschikbaar. Reeds
meer dan 60 Leidsche deelnemers zijn
■ingeschreven. Enkele plaatsen zijn ech
ter nog beschikbaar; men kan zich
hiervoor opgeven bij de volgende
adressen: C. Alkemade, Haarlemmer
straat 399, P. Brouwer, P.J. Blokstr. 26.
ONZE VISSCHERS VAREN UIT.
De eerste haringvisscher, de logger
K.W. 37, schipper H. Plug, van de ree
der H. Parlevllet uit Katwijk, is gis
teren uit IJmuiden ter haringvisscherU
vertrokken. De hier uit Schotland ont
vangen berichten melden goede vang
sten op de Noordzee. Gemiddeld van
150 cran (1 cran is lVt ton).
Huisvesting van „De Burcht"