Jlirtuur Criïisrijf (tfounutt
<z
Dagelijks
verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
iicmentr-:rijs:
3 maanden 2.47. vermeerderd met
0.15 incassokbsten. Per week 19 ct
>sse nummers 5 ct Zaterdagnummers
iet Zondagsblad 7% ct. Alles bij
t ooruitbetaling.
■tentieprijzen:
per regeL Ingezonden Mede-
ieelingen 46 ct per regeL Minimum
regels Bewijsnummer 5 ct. Bij con
tract belangrijke korting.
Bur. Redactie en Administratie:
No. 6452
BREESTRAAT
Telefoon 22710
Postbox 20. Postrek.
Hoofdredacteur H. Diemer. Rotterdam.
VRIJDAG 13 JUNI 1941
22e Jaargang
Schoolproblemen
belangrijk onderwerp, dat op de
adering van de Vereeniging van
Onderwijzers en Onderwijzeres-
orde is gesteld. Ook in verschil-
3 rwijsbladen is het vrij uitvoerig
Het is het vraagstuk, hoe wij
taan tegenover de kwestie van de
op onze lagere scholen. Hun
rij groot, grooter dan men mis-
eens vermoedt. Algemeene becij-
■vredigen natuurlijk nie<t steeds,
chijnt men, globaal genomen, het
eren, dat een keer blijft zitten, te
;n op 20 pet. van het totaal. En
lag voor onze onderwijzers aan-
onderwerp eens aan de orde te
natuurlijk de onderwijzers niet de
met deze kwestie van doen heb
ben wij nu de kinderen zelf even
daar nog altijd de ouders. En de
even ook ten aanzien van dit
les aan de school over te laten,
it zelfs niet. En zij kunnen zeker
efenen op de oorzaken, zooals wij
■lach! en wij opmerken, dat ook bij dit
onderwerp de verhouding, waar-
rwijs staat tot het verdere leven,
a g is. Dat leven is niet, zooals men
t leek te meenen, gebaat bij een
J klaarstoomerij en inpompen van
tenschap. Almeer, en dit wordt
reven naar onderwijsvernieuwing
'an ^derd, is men gaan inzien, dat een
iiiweS van bet onderwijs hierin moet
t hetjt met tact en overleg uit het kind
'P'ili wat werkelijk in het kind zit.
aarwnUiiformiteit gemeden en bestaat
in Jiimer mogelijkheid te ondersohei-
genoar. kinderen, die echt, en kinderen,
avanPar doni zijn. Er zijn kinderen,
wijk niet mee kunnen, doch in be
de echten verdienstelijk werk leveren,
"twiPkt het vreemd, er zijn ook kin-
iöck' achteraan raken, niet ''oor gebrek,
■uwe een teveel aan intt gentle. Zij
d'e stof zoo gemakkelijk, dat zij alle
riairPg voor hetgeen ter sprake wordt
kt zierliezen en dan achterop komen.
K s,azijn dezulken zeldzaam, al komen
doch;
I on Eenheid in behandeling kan hier
mind| verscheidenheid, welke als voor-
;li"" !t belangstelling van den ondenvij-
'Ckom bekendheid met de omstandighe-
finari elk van zijn leerlingen verkeert.
5r ,bemen wij aan de oorzaken.
n°t pt het, dat betrekkelijk veel kinde-
oopWnnen meekomen met ln het alge-
evül:»e hoog gestelde eischen? De erva-
an volgende oorzaken opsommen. In
gen Vlaats hebben de kinderen vaak
lopenkn een gebrek aan slaap. Zij blij-
d^ondhangen, vooral als het lang
"komj hun nachten zijn te kort. Voorts
blijve:bij kinderen, die moeilijkheden in
jiteeij hebben, de huiselijke sfeer een
1 Eui invloed uit te oefenen. Niet zel-
-gG gieten de vrij kleine krachten voor
n®j belangrijk deel worden opgebruikt
)lkshtbuiten schooluren. Het spreekt
t, dat deze oorzaken in de eerste
ouders ter harte moeten gaan.
S HEorzaken kunnen zijn voortdurende
an scholen, ziekte, kennelijke lui-
.pal meer. Zij zijn gemakkelijk te
'n n\h niet altijd gemakkelijk weg te
indef31" bet ouderwerp moet bij voort
doen gelden op aandacht. Het
ieerG kinderziel, als regel zoo teer en
eidsst, mag hierop aanspraak maken,
een leel het onderwijs wij denken
'te rijrtraagden invloed, welken zitten-
var^et verdere onderwijs kunnen uit-
:egen'de ouders, ja heel het maatschap-
ichjpi waarjn de kinderen een plaats
00r ien vinden, is bij aandachtige be-
hedeïbaab willen niet vergeten,
te Ais zoo omstreeks een millioen kin-
te ühool gaat. En om al deze redenen
et deot verheuging, dat onze onderwij-
i, zallden volstaan met het constatee-
i a.s.ten, doch ook wilden zoeken naar
1 boven Engeland,
ord-Afrika en boven
Duitschland
1 bH
tsche weermachtsbericht
ïrbevel -van de Duitsche weer-
^'jakte gisteren bekend:
^Jboot heeft 22,700 ton vijandelijke
jjgcheepsruimte tot zinken ge-
/.twapen deed overdag en in den
nacht aanvallen op belangrijke
■■'leien in Zuid- en Midden Enge-
ide op havenwerken
Schotla
id.
i:j d Afrika werden bij Tobroek
'^epen, voertuigen en waterleidin-
ajak^nder artillerievuur genomen,
i^'. -gvan den vijand om overdag naar
jKaSBebieden te vliegen, werden reeds
anaal verijdeld. Jachtvliegers
k^'^pelar tiller ie schoten daarbij vijf
Vliegtuigen omlaag.
"ld liet vannacht op verscheidene
:i|, Noord- en West-Duitschland bri-
*||- iandbommen vallen. De burgerbe-
verliezen aan dooden en gewon-
-uien, Duisburg en Bochum wer-
V<. roote verwoestingen aan woonge-
ingericht. Industrie-complexen en
inplacementen werden slechts on-
beschadigd. De nachtelijke lucht*
bijzonder succes. Nachtjagers,
klvwillcrie en marineartillerie schoten
j; .J aanvallende Britsche vliegtuigen
lote
:-kapitein Herbert Schultze heeft
and) daikbootcommandant meer dan
scheepsruim^ vernietigd.
SYRIË, LAND EN VOLK
Een greep uit oude reisnotities
Beiroet, de hoofdstad van de republiek
Libanon, zoo zeiden wij in een voorgaand
artikel, vertoont sterk de symptomen van
Christelijke en Westersche invloeden, en is
daarom de bij uitstek Westersche exponent
der huidige, onder Fransch mandaat staande,
Levantstaten. Damascus daarentegen is over
wegend Arabisch en oriëntaalsch, en ver
toont het beeld van een der best geconser
veerde Oostersche steden in dit deel van het
Nabije Oosten.
Alvorens iets over de hoofdstad van de
republiek Syrië te vertellen, willen wij nog
van het Chris endom gewacht werd, werd hij
immers „Paul", de „Arbeider"!
Natuurlijk heeft Damascus, als hoofdstad
van het Syrsche gouvernement, ook een
bijna geheel vestersch deel, met hotels, die
Europeesch ccmfort. weten to bieden, doch
men behoeft niet lang te speuren om indruk
ken van echt costersch leven op te doen. Hier
bijvoorbeeld is een bouwput, waar in de diepte
arbeiders bezg zijn met graafarbeid. Zij
scheppen de airde moeizaam omhoog, recht
streeks in maaden, die ter weerszijden van
een geduld igea ezelsrug hangen. Als zoo'n
langoor voldomd bevracht is, krijgt hij een
klopje op de f.ank en trip-trap doen dan de
fijne pootjes een paar stapjes vooruit om ver-
naamd de rechte", al heet deze thans in het
Arabisch Derb-el-Mustakim. Het is in deze
straat, een der langste van de geheele stad,
dat Saulus van Tarsen logeerde, thans
een twintig eeuwen her, nadat Hij die zijn
Meester zou worden, hem op den weg had
ontmoet. Men toont u ook nog de woning van
Ananias, thans een klein en zeer merkwaar
dig bedehuis. Tenslotte rest er nog een oer
oud brok verweerde stadsmuur. De overleve
ring wil, dat hier de groote heidenapostel in
een mand werd afgelaten, toen men de poor
ten had gesloten, om zijn ontvluchting te voor
komen. Toen wij daar stonden op den bree-
den heirweg, met gedachten vervuld aan wat
lang geleden geschiedde, trok juist een kara
vaan voorbij en deed het dichte verstikkende
stof torenhoog opwervelen.
Eens temeer ligt nu Damascus in het
even een legende aanstippen uit de eerste
eeuwen der Christenheid, namelijk die van
Sint Joris en den Draak. Dit fabuleuse hel
denfeit zou zich namelijk in de nabijheid van
Beiroet hebben afgespeeld, en nog heden ten
dage wijst men u daar gaarne de plaats aan,
waar de heilige zich de handen zou hebben
gewasschen, toen hij zijn gevaarlijke taak
tot een goed einde had gebracht- Op die plek,
dicht bij het hoofdstation, bevindt zich een
kleine moskee, eertijds aan Sint Joris gewijd,
toen zij nog als Christelijke kapel dienst deed.
Oude en nieuwe tijden loopen hier dus wel
zeer innig dooreen!
Wie van Beiroet per auto naar Damascus
reist, wordt vervuld van groot respect voor
de kundigheid der Fransche ingenieurs, die
door zeer moeilijk bergterrein wegen hebben
weten aan te leggen, waarlangs men zonder
hinder of ongemak voortsuist. Soms voeren
deze wegen, die sterk zigzaggen, heen over
aanzienlijke hoogten, zoodat men wijde ver
gezichten heeft en de koelte ontwaart die
verkwikkend van zee aanwaait. Terzijde be
geleidt het mulle voetspoor voor ezel en
kameel dit hyper-moderne traject, en zoo ziet
men van tijd tot tijd kameelkaravanen langs
trekken, voorafgegaan door het ranke ezeltje,
dat de begeleider aan den kop van den tragen
stoet als rijdier pleegt te benutten. Want de
ezel is onder de inheemschen nog steeds
„personen-auto", de kameel „vrachtwagen".
Het is somtijds ontstellend, wat voor breed
opgetaste lasten deze buitdragers voort
zeulen; soms doen zij door hun omvang
denken aan log voorwankelende voeren hooi
of rogge, zooals men ze bij ons in den
Achterhoek ziet.
Naarmate men Damascus nadert, neemt het
landschap meer en meer het karakter van een
troostelooze steenwoestijn aan, waarin men
nauwlijks eenige sporen van vegetatie ont
waart. De alles beheerschende kleur is hier
roestbruin, als van slechte chocolade. In de
rotsen ziet men tal van donkere holen en
spelonken, uitnemend geschikt om van daar
uit overvallen te plegen, of een guerilla te
voeren. Dan, eensklaps, ontdekt men water,
dat opborrelt en wegstroomt, een weelde van
planten- en bloemengroei rond zich te voor
schijn roept, en ook nederzettingen van
menschen- Deze stroompjes verdeelen en ver
menigvuldigen zich; nijvere handen hebben
ervoor gezorgd, dat er zooveel mogelijk be-
vloeiïng is, en we begrijpen er nu iets van,
waarom voor de bedoeien Damascus een
heerlijkheid, een tuin van Allah beteekent.
Men komt er als van den dood tot het leven.
Spoedig duiken nu ook in massa de merk
waardige witte halfkoepels op, die hier de
moskeëen karakteriseeren, en de slanke op
gaande lijnen van de minarets. We rijden ae
stad binnen, wier faam tot heel ver in het
grijs verleden teruggaat. Was Eliëzer, de
meest vertrouwde knecht van den patriarch
Abraham, niét een Damascener? Wij denken
hier ook aanstonds aan Saulus, die naar hier
toog in blinden vervolgingsijver, om er een
jonge Christengemeente uit te roeien, doch
die zou terugkeeren als de verkondiger bij
uitstek van de blijde boodschap van Jezus
Christus. Want van „Saul", de „Gevraagde",
wellicht de man, waarop voor de verspreiding
ZON EN MAAN
Zonsopgang 13 Juni 5.17; ondergang 22.03.
Maansopgang 13 Juni 0.46; ondergang 9.59.
Maansopgang 14 Juni ondergang 11.08.
Laatste kwartier Maandag 16 Juni; nieu
we maan Dinsdag 24 Juni; eerste kwar
tier Woensdag 2 Juli; volle maan Dinsdag
8 Juli; laatste kwartier Woensdag 16 Juli.
volgens weer stil te staan. De ezeltjes achter
hem, netjes in een lange rij, komen gelijk
tijdig allemaal een tredje naar vor*?n, alsof zij
met hun volle begrip bij het werk zijn, en
zoo wordt geleidelijk de heele stoet met aarde
belast, en trippelt dan weg, de manden ter
weerszijden netjes balanceerend-
Hoort u dat geklikklak van koper? Dat is
het teeken dat een sorbetverkooper nadert.
Twee schaaltjes laat hij tegen elkander weer
klinken, dit is zijn reclameroep". Op zijn rug
draagt hij een waterzak, een geitenvel, en
voor zijn buik den koperen sorbetkan en
een draagstel met houten',pinnen waarop om
gekeerd enkele drinkglazen steken, zoodat
mei* zoo op straat voor een dronk bij hem
terecht kan,mits men niet al te kies
keurig in zijn gewoonten is. Behalve het zoo
even genoemde geklikklak vestigt de sorbet
verkooper ook nog door een kreet dr aan
dacht op zich. Vertaald moet deze liiiden:
„Ah! Verkwik uw hart!" De straatroep van
den broodverkooper is eigenlijk een gebed:
„O Allah! die ons onderhoudt, geef handel!"
Een van de grootste bekoorlijkheden van
Damascus is het bonte gewoel en de bedrij
vigheid van zijn Soekhs, zijn uitgestrekte
bazaars. Deze bazaars bestaan uit breede,
overdekte straten, waar uitstalling zich aan
uitstalling rijt, en allerlei typische oostersche
straatfiguren, als waarzeggers, sprookjesver
tellers, openbare schrijvers, verkoopers van
snoepgoed en van verfrisschende dranken het
verkeer nog eens extra verlevendigen. Elke
Soekh heeft zijn speciale handel of beroep.
In de „straat der sandalenmakers" bijvoor
beeld ziet men de eene schoenmakerij naast
den anderen. De klant zet den voet op een
stuk leer, de meester hurkt er bij neer en
trekt den omtrek daarvan af op het mate
riaal, en het karwei kan een aanvang nemen.
De Arabische winkels en werkplaatsjes zijn
een soort van aan de voorzijde geopende
hallen, waarvan de vloer een paar voet boven
den grond is. Daarop ligt de koopwaar ten
toon, en de eigenaar zit daar midden tus-
schen, de beenen kruiswijs onder zich. Zoo
bakt de bakker in .het publiek zijn dunne
rond^t broodkoeken; de geldwisselaar heeft
vóór zich éen soort van glazen aquariumbak,
waarin het papiergeld, met kiezels bezwaard,
tegen eventueelen wind beschut is; de eet
huishouder reikt aan zijn gast zijn lekkernijen
uit en op kussens aan een laag tafeltje zitten
de cafébezoekers, de gekwaste fez op het
hoofd, slurpen him drabbige zeer zoete mokka
en rooken heel gezellig met meerderen uit
één glazen nargileh.
Damascus heeft ook, al is het dan ook
overwegend Arabisch en Islamitisch zijn
Christelijke reminiscenties. Daar is allereerst
zijn meest indrukwekkende groote Omaiyid
Moskee, die men aan de westzijde betreedt,
gaande door een haag van sloffenverhuurders.
Want men mag het befaamde heiligdom niet
met profaan schoeisel betreden, en zulks te
minder, daar zijn wijde vloeren bedekt zijn
met allerlei kostelijke oostersche tapijten.
Eigenlijk huurt men deze pantoffels niet, ze
worden u zoo maar door rappe handen onder
geschoven, doch als men terugkomt vordert
men „baksjiesj", een gave van u, en wendt
daarbij zooveel beklemmende welsprekend
heid aan, dat deze in den regel niet anders
dan hoog kan uitvallen.
Toen wij de Omaiyid betraden, zat daar
terzijde een heel respectueus gezelschap van
vrome moslemim bijeen, gehurkt rond den
lagen klaplezenaar van den Iman, die uit
den heiligen Koran reciteerde en commenta
rieerde.
In een apart klein bouwsel, onder de ge
welven met tapijten overspreid, wordt hier
een groot en zeer vereerd reliek bewaard,
namelijk het hoofd van Johannes den Dooper.
Geen Nazri (Nazarener, dus Christen) mag
dit kleine heiligdom betreden. Het is een
eigenaardige gedachte dat deze fraaie bede
plaats, deze moskee met zijn binnenhof
zuilengalerijen, eertijds een Christelijk huis
des gebeds is geweest.
Damascus bezit nog immer zijn „Straat ge
Damascus, hoofdstad der republiek Syrië, rijk aan
Bijbelsche herinneringen.
(Foto: Orbis).
wereldverkeer! Seizoenen en geslachten wis
selen, de zon gaat op over het veranderende
tooneel der wereld, maar het mensdhelijk hart
met zijn onrust en strijd, blijft door alle tijden
heen zichzelf in wezen gelijk.
De ontbinding van den Opbouw-
dienst
In e Staatscourant van 12 dezer is opge
nomen het volgende uitvoeringsbesluit van
den secretaris-generaal van algemeene zaken
betreffende de ontbinding van deh Neder-
landschen Opbouwdienst
i den dienst t
kelingsbureau
uiterlijk op 30 Septer
ik el 3. Het bij het afwikkelingsproces i
NIEUWE BONNEN
Kaas. Bon 68 en 78 van de bonkaart alge
meen: 16 Juni t/m 29 Juni: 100 gram kaas per
bon. De bonnen blijven geldig tot en met 15
V1 e e s c h. Bon 19 vleesch van de vleesch-
kaart: 16 Juni t/m 23 Jum, per twee bonnen
100 gram vleesch, been inbegrepen of een
rantsoen vleeschwaren.
Bon 19 worst, vleeschwaren van de vleesch-
kaart: 16 Juni t/m 23 Juni, per twee bonnen
één rantsoen vleeschwaren.
voor leverartikelen, tongenworst en nierbrood: 150
gram voor bloedworst, of 100 gram verduurzaam
de kip, eend. gans of kalkoen, been inbegrepen.
Rij st enz. Bon 43 van de bonkaart alge
meen: 16 Juni t/'m. 13 Juli, 250 gram rijst,
rijstemeeL rijstebloem, rijstgries of grutten-
meel (gemengd meel) per bon.
Havermout enz. Bon 44 van de bonkaart
algemeen: 16 Juni t/m. 10 Augustus, 250 gram
havermout, havervlokken, haverbloem, aardap-
pelmeelvlokken, gort, gortmout of grutten per
Gort enz.: Bon 45 van de bonkaart alge
meen: 16 Juni t/m. 10 Augustus, 250 gram
gort, gortmout of grutten per bon.
Maizena enz. Bon 55 van, de bonkrat
algemeen: 16 Juni t/m. 10 Augustus, 100 gram
maizena sago, aardappelmeel, dan wel een hoe
veelheid puddingpoeder of puddingsauspoeder,
welke 100 gram zetmeel bevat, met uitzonde
ring van rijstgries (dat eveneens onder de be
naming van puddingpoeder in den handel is),
welk artikel op den rijstbon is verkjrygbaar.
De hoeveelheid puddingpoeders mag zijn ve'r-
deeld over twee pakjes, waarvan' elk ten hoog
ste 50 gram zetmeel bevat, dan wel drie
pakjes, waarvan elk ten hoogste 35 gram zet
meel bevat De hoeveelheid puddingsauspoeders,
welke op een bon wordt gekocht mag on
geacht de samenstelling over niet meer dan
zes pakjes zijn verdeeld.
Vermicelli enz. Bon 54 van de bon
kaart algemeen: 16 Juni t/m. 10 Augustus, 100
gram vermicelli, macaroni of spaghettti per bon.
op Zondag of Maandag aai
periode, mogen reeds den c
Zaterdag worden gebruikt.
by den-Nederlandschen opbouwdienst golden
op 21 Maart 1941
»n.
den Ne-
(2). Bovendien ontvangt het kader een ultkeerlng
ten bedrage van:
a. twee maanden bezoldiging, c.q. vermeerderd
met toelagen, indien het vier maanden of langer
by den opbouwdienst is werkzaam geweest;
b. een maand bezoldiging, c.q. vermeerderd met
toelagen, indien hc* korter dan vier ruimden bij
den opbouwdienst is werkzaam ge we .4
steiyk aan hem toe rek en ck- kostwii
uitbetaald tot en mc-t het e.nde van de kalender-
week. volgende op die, waarin het vertrek plaats
had.
(2). Ten aanzien van de in het eerste lid bedoelde
personen, die op hel einde van de week, volgende
op die. waarin het vertrek plaats vond, nog geen
inkomsten hebben verkregen of loongevenden ar-
yorcJt fcost-
-,i met den dag
>p zy zoodanlgen arbeid hebben kun-
n aanvaarden, doch uiterlijk tot en met het einde
m de vierde kalenderweek, volgende op die,
aarin het vertrek plaats had.
(3). Aan ongehuwden. wien een vergoeding voor
gehuwden is toegekend, kan deze vergoeding
vorden doorbetaald gedurende dezelfde termynen
op
selfde
aarden, als
i de doorbe-
De oorlogsbalans over het begin
van dit jaar
De nederwerping van Zuid-Slavië, de Grieksche veldtocht
en de strijd om Kreta
Trefkracht van het Duitsche
luchtwapen
In het tweede deel van het samenvattend
rapport van het opperbevel der weermacht,
waarin de oorlogssuccessen tegen Engeland
in de eerste maanden van dit jaar behandeld
worden, kan men o.a. lezen:
Tijdens de gevechten in de Middellandsche
Zee en in Noord-Afrika, die in het eerste deel
van dit rapport zijn beschreven, had de
situatie op den Balkan zich ontwikkeld in
een richting, die noodzakelijk scheen te ma
ken, dat de Duitsche weermacht ook in dit
gebied ingreep. Begin Maart marcheerden
derhalve met toestemming van de Bulgaar-
sche regeering Duitsche legerformaties onder
opperbevel van generaal-veldmaarschalk List
Bulgarije binnen. Tevens werden sterke for
maties vliegers onder generaal der vliegers
Freiherr von Richthofen daarheen getrans
porteerd, terwijl Duitsche luchtdoel-artille
risten tezamen met den Bulgaarschen lucht
afweer de bescherming van de Duitsche
strijdkrachten en van het Bulgaarsche sou-
vereiniteitsgebied tegen aanvallen uit de
lucht op zich namen. Ter bescherming van
de Roemeensche en Bulgaarsche kust langs
de Zwarte Zee werd Duitsche marineartillerie
in dienst gesteld.
In de tweede helft van Maart trok het
leger van List naar de Bulgaarsch-Grieksche
grens om zoo noodig te rechter tijd te kun
nen optreden tegen de Britsche operatie-
groep, die in Noord-Griekenland werd ge
vormd. De poging van Engeland om zich op
den Balkan te nestelen was o.a. gebaseerd
op de hoop Zuid-Slavië voor zich te kunnen
winnen. Het streven van de Duitsche politiek
gedurende een lange reeks van jaren om
vriendschappelijke betrekkingen met Zuid-
Slavië tot stand te brengen leidde inderdaad
tenslotte 25 Maart tot de toetreding van de
Zuid-Slavische regeering tot het driemogend-
hedenverdrag. Maar de coup van geweten-
looze Servische samenzweerders in den nacht
van 26 op 27 Maart deed dit succes van de
Duitsche politiek te niet en dwong tot on
verwijlde militaire maatregelen. Nog 27 Maart
gaf de Fiihrer bevel thans de voorbereidingen
te treffen ter verbrijzeling van Zuid-Slavië en
tegelijkertijd ten aanval op het Engelsche
expeditie-corps in Griekenland. Leger en
luchtwapen werden hierdoor volstrekt bij
verrassing voor een nieuwe, geweldige taak
gesteld. Ondanks groote moeilijkheden in de
voorziening slaagde men er evenwel in deze
zoo spoedig meester te worden, dat de Führer
het begin van den aanval op 6 April kon
bepalen.
(Vervolg op pag. 2)
Pleziervaartuigen op het
Sneekermeer
Onze correspondent te Sneek meldt:
Naar de burgemeester van Sneek ons heeft
medegedeeld, hebben de bemoeiingen ten
aanzien van de bekende verordening nr. 100,
waardoor het Sneekermeer tot verboden
gebied werd verklaard, tot resultaat gehad,
dat waarschijnlijk binnenkort een nadere
regeling is te verwachten, waarbij het varen
met pleziervaartuigen op het Sneekermeer
onder bepaalde voorwaarden is toegestaan.
Vischvergiftiging te Maastricht
Eén doode e
r zieken.
Woensdagavond laat werd te Maastricht de
veertigjarige mejuffrouw Th. door haar broer
bij zijn thuiskomst dood in haar woning aange^
troffen. Het onderzoek wees uit, dat de dood
waarschijnlijk het gevolg is van vischvergifti
ging. Ook bij het gezin V., daar ter plaatse
vertoonden vier leden Woensdag vergiftigings
verschijnselen, na het eten van paling die in
de stad was gekocht.
De politie heeft een onderzoek ingesteld
de omstandigheden van deze vergiftigingsver
schijnselen en naar de herkomst van de visch.
Kerk en Zending
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Herkingen J. Zwijnenburg,
cand. te Reeuwijk.
Aangenomen naar Wagenborgen, G. P. Kramer,
cand. en hulppred. te Assen.
D r i e t a 1 te 's-Gravenhage (vac. wijlen dr.
H. Schokking): Fred, J. Broeyer te Katwijk
aan Zee, G. v. Veldhuizen te Rotterdam-
Kralingen en H. W. Waardenburg te Meppel.
Bedankt voor Huissen (Geld.): J. H. Ch.
Israels te Zoelen (Geld.).
GEREF. KERKEN
Aangenomen: Naar Doetinchem J. T.
Meesters, cand. en hulppred. aldaar.
CHR. GEREF. KERK
Bedankt: Voor Oosterbeek E. du Marchie
van Voorthuysen, te Urk.
DOOPSGEZ. BROEDERSCHAP
Beroepen: Te Aardenburg M. J. Nolthe-
nius te Bovenkmjpe.
Evangelisch-Luthersche Synode
3e dag.
De groote kerkeraad te Amsterdam had een
voorstel ingezonden, om te geraken tot een
duidelijker omschrijving van de bevoegdheid in
het bestuur der kerk van Synode en Synodale
Commissie, waarin zou worden vastgelegd,
dat het hoogste kerkbestuur berustte bij
de Synode en het dagelijksche bestuur bij de
synodale Commissie. De Synode aanvaardde de
strekking van dit voorstel en droeg de redactie
van het desbetreffende reglemerr s-artikel op
aan de Synodale Commissie.
Er waren enkele voorstellen tot wijziging van
ae, afgrenzing van het gebied van eenige ker
kelijke gemeenten ingekomen, die alle werden
aanvaard.
Financiën.
De le penningmeester der Synode, mr. H. J.
L°man, brengt het verslag uit der financieele
commissie over het jaar 1940/'41. Hoewel de
staat van verschillende fondsen nog dringend
verbe'ering behoeft, zal het beroepingswerk in
de vacante gemeenten krachtiger kunnen wor
den aangevat, weerspiegelt zich in de offervaar
digheid der lidmaten toch een verdieping van
het geestelijk leven in de gemeenten.
Het rapport der commissie tot controle van
het gevoerde financieele beleid, adviseert, bij
monde van ds. G. Munter (Zutfen) enkele wij
zigingen in de boekhouding aan te brengen en
de Synodale Commissie volledig décharge
het financieele beheer te verleenen. De
Synode spreekt haar dank uit voor het werk
der financieele commissie en verleent het ge
vraagde décharge.
Seminarie.
Het verslag van het seminarium herdenkt den
afgetreden curator, prof. VoJlgraff (Utrecht) en
gewaagt van het groot getal proponenten, welke
dit jaar tot de Evangelie-bediening werden toege
laten. Vreugde te eener zijde maar ook wel reden
tot bezorgdheid. Immers, dit getal is grooter,
dan het aantal predikants-plaatsen dat voor hen
open s'aat Prof. dr. P. Stegenga bindt de
Synode deze bezorgdheid op het hart. en spreekt
den wensch uit, dat een speciale commissie deze
zaak in studie zal nemen en met practische
voorstellen zal komen. De Synode draagt aan
de Synodale Commissie op, zulk een commissie
"imen te stellen.
De groote kerkeraad te Bergen op Zoom had
i een voorspel haar wensch vertolkt, dat de
Synode hare bewustheid van de verantwoorde
lijkheid der kerk van Zending en Jeugdwerk
zou uitspreken. De Synode geeft aan dezen
wensch gevolg, doch maakt zich daarbij los van
de toelichting bij het voorstel gegeven.
Een voorstel der Synodale Commissie tot op
richting eener filiaal-gemeente te Zeist (hoofd
gemeente Utrecht) wordt, overeenkomstig het
advies der commissie van rapport, dat jhr.
J. L. Mollerus (Vreeswijk) uitbracht, aanvaard.
PART. SYNODE VAN HET ZUIDEN DER
CHR. GEREF. KERK
Gisteren werd te Dordrecht de jaarlijksche
Part. Synode der Chr. Geref. Kerk van het
Zuiden des lands gehouden omvattend de
classes Dordrecht, 's-Gravenhage en Rotter
dam of wel de gemeenten in Zuid-Holland,
Zeeland en Noord-Brabant.
De synode werd door ds. H. Visser van
Dordrecht namens de roepende gemeente van
Dordrecht op gebruikelijke wijze geopend,
waarna hij een openingswoord sprak. Tot
leden van het moderamen werden gekozen
de heeren ds. H. Visser, praeses, ds. N. de
Jong te 's-Gravenhage-West, scriba, ds. H.
V e 1 e m a te 's-Gravenzande, aessessor en
ouderling J. v. Dongen te Dordrecht,
quaestpr.
De synode behandelde verschillende rap
porten en instructies en vergaderde een groot
deel van den dag in comité-generaal.
Naar aanleiding van de instructie van de
gemeente van 's-Gravenhage-C, die roepende
gemeente is voor de Generale Synode, sprak
de Part. Synode als haar gevoelen uit dat het
gewenscht is dat de Generale Synode dit jaar
in vergadering bijeenkomt.
De Synode koos tot afgevaardigden naar
de Generale Synode als primi de predikanten
ds. D. D r i e s s e n te Rotterdam-Zuid, ds. K.
Groen te Rotterdam-West, ds. N. d e J o n g
te 's-Gravenhage-West, ds. S. v. d. Molen
te Rotterdam-C, ds. J. A. R i e k e 1 te Delft en
ds. H. Visser te Dordrecht en de ouderlin
gen H. A1 b 1 a s te 's-Gravendeel, J. v. Be-
veren te Den Haag-C, J. v. D o n g en te
Dordrecht, C. H. O v e r d u i n te Leiden, D.
Ne derlof te Rotterdam-C en A. V e r -
s t e e g te Nieuwpoort.
Ook benoemde de Synode verschillende
nieuwe deputaten.
Als primus deputaat voor art. 13 en art 19
D. K. O. werd benoemd ouderling J. v. D o o-
g e n, als secundus voor art 13 ouderling G.
J. O. Vermeer te Gorinchem en voor art
19 ouderling T. Schop te Rotterdam-W.
Als primus-deputaat voor art 49 D. K. O.
werd benoemd ds. J. A. R i e k e 1 te Delft en
als diens secundus ds. N. de J o n g te 's-Gra-
venhage-W. Als primus-deputaat voor ae
hulpbehoevende gemeenten werd benoemd ds.
H. V e 1 e m a te 's-Gravenzande en als diens
secundus ds. H. Hoogendoorn te Zierik-
zee. Als primus-deputaten voor de buitenland-
sche zending benoemde de Synode ds. H. V i s-
s e r te Dordrecht en ouderling G. H. Over-
d u i n te Leiden en als secundi ds. D. D r i e s-
s e n te Rotterdam-Z. en ds. J. A. R i e k e 1 te
Delft. Als primus-curator van de Theol.
School te Apeldoorn werd benoemd ds. R. E.
Sluiter, em. predikant te 's-Gravenhage en
als diens secundus ds. K. Groen te Rot
terdam-W.
Aan het einde der vergadering richtte de
voorzitter een woord van hartelijk afscheid
tot ouderling B. Nederlof, die na 49 jaar
de kerk in tal van deputaatschappen en als
lid der Gen. Synode te hebben gediend om
redenen van leeftijd ontslag ui; zijn verschil
lende functies had verzooht. De voorzitter
bracht den bijkans 80-jarigAi grijsaard dank
voor al zijn toegewijden arbeid in Gods Ko
ninkrijk. Staande zong de Synode den heer
Nederlof de zegenbede toe uit Ps. 121. Met
een enkel woord heeft de heer Nederlof voor
deze attentie dank gezegd.
Ds. H. V e 1 e m a van 's-Gravenzande sloot
de Synode met dankgebed.