ïlieuiur jCrittëdje (üourant
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
H
;bonnementspry8
pjL, per 3 maanden in Leiden en in plaatsen
II Oil waar een agentschap gevestigd is 2.35
j Per week 18 ct. Losse nummers 5 ct
Alles bij vooruitbetaling.
CRO; J
AVRcdvertentieprijzen
j
tedioI 24 ct. per regel. Ingezonden Mede-
23-W deelingen 48 ct. per regel. Minimum
Duitflfj 5 re6els- Bewijsnummer 5 ct Bij con-
i tract belangrijke korting.
DuitJ
Bur. Redactie en Administratie:
BREESTRAAT 123. LEIDEN
Telefoon 227i0
(Na 6 uur 23166).
Postbox 20. Postrek. 58936
No. 6339
DINSDAG 28 JANUARI 1941
21e Jaargang
Niet aangetoond
aanrfe dagen geleden, men zal het zich her-
spraken wij onze verbazing uit over
wee i dat de N.S.B. een zgn. Kerstmarsch
den Zondag, een marsch van 25 km. Deze
Benig was toch niet te rijmen met het ont-
het bndagsheiliging, in het voorjaar van
t Oetloor de leden van de Tweede Kamer
chts I N.S.B. bij ons parlement ingediend,
politi vinden wij in „Evangelie en Volk"
hadkJe opgenomen van den heer Mus-
van itwelk ook door dien N.S.B.-propa-
chtig jenst aan de Nederlandsche Pers werd
-htVe,n, en waarop wij dus wel verplicht
Rn nader in te gaan. Hieruit kan wor-
o igemaakt, dat ook velé leden van de
°£r g'n onze verwondering over den marsch
ekkini gedeeld. De heer Mussert schrijft dan,
standpunt van zijn Beweging niet is
wa rd en dat de Bewe8in6 als zoodanig
dagsrust zooveel mogelijk wenscht te
datgen.
meer de omstandigheden, aldus ongeveer
de heer Mussert, dwongen ertoe den
acht op Zondag te houden. Trouwens, hij
ware dens den mobilisatietijd ook op Zon-
"ehidi heel hard zien werken door en voor
dden f- En hij beschouwt den marsch blijk-
loemd een onderdeel van den opbouw van
gehec en die °Pb0UW» zeSt hij, moet voort-
>genb< 'hen.
n justeer Mussert heeft ons niet kunnen
en. Wij achten het brengen van een
staat van verdediging nog wel iets
ingepan het houden van een marsch. De
het 5
-iad6 #omt n°8 iets hij. Voor het houden
ijk tva marsch op Zondag worden door den
twee voorwaarden gesteld. De
tfe^ai dat op niemand de geringste pressie
lebberfden uitgeoefend om daaraan mede te
partijie daartegen uit godsdienstige over-
bezwaren heeft. De zinsconstructie
waai .f^aar wel duidelijk. In elk geval
ïaal biirij acte van den inhoud. De tweede
aanwjrde is, dat het begin van den marsch
bel|a^oop van de kerkdiensten zal ge-
Dit is niet juist. De Protestantsche
loten, jhouden niet alleen des voormiddags,
k in den laten namiddag hun goas-
feningen.
belangrijker is, dat het beginsel onzer
ar te (wtige beleving zich verzet tegen
dag hdagsbeschouwing. De Zondag heeft
111 ze overtuiging een dag van rust en
ging te zijn. Voorzoover er gearbeid
worden, zal dit kunnen gelden
n van barmhartigheid en van
beid.
,was ook de opvatting van den be-
[jtoomschen theoloog uit de Midden-
Thomas van Aquino. Hoewel er ten
van de Zondagsviering zeker een
onderscheid bestaan tusschen Pro-
en Roomsch-Katholieken, gaan in
onzer r.-k. medeburgers vooral de
jaren steeds meer stemmen op de
heiling goed in het oog te houden,
erbij aansluitend aan wat de groote
\o XIII, leerde.
ken nu ten behoeve der propaganda
|en politieke beweging zijn geen
£van barmhartigheid of van nood-
™eid. Zoo op het eerste gezicht voelen
luizenden van het christelijk aan-
Nederlandsche volk dit aan, en zij
de conclusies trekken,
r iets
ge
niet wenschelijk
ur vo
ek is een dagbladberichl hebben belang-
in zich de laatste maanden veel
Jgeven om tot opheffing van het tota-
fjbod, dat van 1911 dateert, te gera-
Tien zeer afzienbaren tijd zou een
T mededeeling hieromtrent te wach-
flJlwat is een totalisator? Het Woor-
|omschrijft hem als een manier van
rensport Het genoemde dag-
jt, dat de paardensport door de
i dit verbod grooter bloei hoopt
Ergens heeft men een totalisator,
ziji ll was opgeborgen, maar alvast voor
gehaald.
nnen vooralsnog niet aannemen, dat
*ht van deze aangekondigde terug-
V et de werkelijkheid in overeenstem-
Gelukkig beschikt ons land nog over
Injwet en mede dank zij deze LoteriJ-
Jen er in den voorbijen tijd ten onzent
^gd, het gebruik van het wedden tot
jnum te beperken.
bijzonderen aard van den tijd
j leven, kan men kwalijk een aan-
tot het verlaten van den
te gaan. Helaas echter zjjn
henschen, die van zulk een tijd wil-
jeeren om te bereiken wat hun onder
Tistandigheden zeker niet mogelijk
feeweest. Maar de vraag mag rijzen,
fêlzijn van ons volk hierbij is gebaat
tste is een punt, dat ook wel spre-
tot wie overigens niet gelijk oor-
s wij. Men praat tegenwoordig gaar-
rna volkshygiëne, ook over geestelijke
t beiëne. Maar de practijk elders heeft
d£at het toestaan van weddenschap-
|omschrijf
welf>ij de rei
dht zegt, d
van dit
Ergens
De invoering van
Met- ingang van 1 Maart
In de Staatscourant van gisteren is opge
nomen een uitvoeringsbesluit van den secre
taris-generaal van binnenlandsche zaken
iugevolge het „be 'uit persoonsbewijzen"*.
Hierbij wordt bepaald, dat het per
soonsbewijs wordt ingevoerd met ingang
van 1 Maart 1941.
Vastgesteld zijn de volgende modellen voor
persoonsbewijzen:
Model 1: persoonsbewijs voor een Neder
lander,
Model 2: persoonsbewijs voor een Neder-
landsch onderdaan, bedoeld in de wet van
10 Februari 1910 (Staatsblad no. 55), sedert
gewijzigd,
Model 3: persoonsbewijs voor een vreem
deling.
Het hoofd der rijksinspectie is belast met
de zorg voor den aanmaak, den opslag, het
beheer en de verstrekking van persoons
bewijzen.
De verstrekking van persoonsbewijzen aan
de burgemeesters geschiedt kosteloos.
Omtrent ieder in het bevolkingsregister op
genomen persoon, die 15 jaar of ouder is,
worden uitsluitend aan de hand van de per
soonskaart, de na te noemen gegevens op een
persoonsbewijs ingevuld: 1) de geslachtsnaam,
2) de voornamen, 3) dag, maand en jaar van
geboorte, 4) geboortegemeente met aanduiding
van de provincie, 5) land van geboorte, 6)
nationaliteit, 7) burgerlijke staat, 8) het be
roep, 9) adre. in de gemeente, 10) geslacht
De burgemeester noodigt een ieder, te wiens
behoeve een persoonsbewijs is ingevuld,
schriftelijk uit, in persoon te verschijnen ter
secretarie van de gemeente.
Omtrent de uitreiking van persoonsbewijzen
aan de tot de varende, rijdende of zwervende
bevolking behoorende personen, zoomede om
trent de uitreiking ten behoeve van hen, aan
wie het recht tot het bezit van een persoons
bewijs, ingevolge artikel 4, eerste lid, van het
„Besluit persoonsbewijzen" is ontzegd, worden
door den secretaris-generaal bijzondere voor
schriften gegeven.
Ieder opgeroepene levert bij zijn verschij
ning de hem gezonden uitnoodiging in, be
nevens twee geheel gelijke foto's, welke
aan de volgende eischen moeten voldoen:
Afmetingen nauwkeurig 3% cm breed, bij
4% cm hoog,
De foto mag uitsluitend het hoofd en even
tueel het bovendeel van de borst -van den
afg^Deelden persoon weergeven.
De foto moet den afgebeelden persoon zon
der hoofdbedekking weergeven,
De afbeelding van het hoofd moet 2 cm bi
doorsnede of grooter zijn,
De foto moet den afgebeelden persoon half
en face en half en profil (zoogenaamd drie
kwart) naar rechts toonen, zoodanig, dat het
'i ikeroor duidelijk en geheel zichtbaar is,
De beeldtrekken moeten scherp en niet ge
retoucheerd zijn (geen wazige of zgn. kunst
foto's),
De foto moet den afgebeelden persoon dui
delijk kenbaar weergeven,
gelijkmatige (zgn. egale) kleur), witte, al
thans lichte achtergrond;
de foto mag geen nevenafbeeldingen be
vatten (geen andere personen, geen huis, geen
landschap, geen hond, enz., enz.);
de foto mag geen stempelafdruk of deel van
een stempelafdruk bevatten;
de achterzijde der foto moet zijn van wit
•of roomkleurig (chamois), geheel blanco
papier, zonder stempelafdruk, opdruk of
anderszins.
Het gebruik van zoogenaamde photomaton
of polyphoto is niet toegestaan.
Van den opgeroepene worden achter
eenvolgens drie afdrukken van den rech
terwijsvinger of, in een bijzonder geval,
van een door den secretaris-generaal
nader te bepalen anderen vinger geno
men, te weten:
één op de ingeleverde uitnoodiging,
één op de achterzijde van de in het
persoonsbewijs gevoegde foto,
één op het persoonsbewijs.
Ieder is verplicht zijn persoonsbewijs ter
aanvulling of wijziging persoonlijk of bij aan-
geteekende zending aan te bieden aan den
burgemeester of den aangewezen ambtenaar:
1) binnen vijf dagen na zijn aankomst, wan
neer hij zich vestigt, hetzij komende uit een
andere gemeente, hetzij komende uit een
plaats buiten het bezette Nederlandsche ge
bied gelegen;
2) op den dag van zijn vertrek of ten hoog
ste vijf dagen te voren, wanneer hij het be
zette Nederlandsche gebied verlaat;
3) binnen vijf dagen na de voltrekking van
zijn huwelijk;
4) binnen vijf dagen na de ontbinding van
zijn huwelijk;
5) binnen vijf dagen ha zijn verhuizing of
adresverandering binnen de gemeente;
6) binnen vijf dagen na de wijziging van
zijn beroep;
7) binnen vijf dagen na de wijziging van
zijn geslachts- of voornamen.
De aanbieding ter aanvulling of wijziging
kan voor de leden van een gezin of samen
woning geschieden door een hunner.
Voorts wordt bepaald, dat deze verplich
ting niet zal gelden voor personen, die de
AMj ZON EN MAAN
pgang 29 Januari 9.28; ondergang
opgang 29 Januari 10.02; ondergang
i
•opgang 30 Januari 10.27; ondergang
,.we maan Maandag 27 Ji
tier Dinsdag 4 Febpx
Woensdag 12 Februari.
pen niet tot gezonde verhoudingen leidt. Wei
nige jaren geleden bevatte „The Young Calvi
nist", het orgaan van de, Geref. Jongelings-
vereenigingen in de Vereenigde Staten een
roerende klacht over den groei als van een
woekerplant, dien de welig bloeiende wed
denschappen daar te zien gaven en geven.
Vooral de kleine man wordt daarvan de dupe.
Wij laten nu rusten, dat het evenzeer be
denkelijk is, ook voor het eigenlijke karak
ter van de sport, wanneer de paardensport
door zulke „paardenmiddelen" bevorderd
moet worden.
Op al deze gronden meenen wij wel te mo
gen zeggen, dat er voor het vermelde dag-
bladbericht heel weinig grond aanwezig is.
Men late den totalisator op zolder. Of beter
i nog, men sloope hem en gebruike de materla-
I len, waaruit hij is vervaardigd, voor juister
I doeleinden. De Engelsche paardenrennen
I worden er voor ons niet aantrekkelijker op
I door al het „gokken", hetwelk er een ge-
I volg van is.
persoonsbewijzen
Duitsche nationaliteit of de nationaliteit van
het protectoraat Bohemen en Moravië be
zitten.
Het recht tot het bezit van een persoons
bewijs wordt ontzegd aan een persoon:
a. die krachtens rechterlijke uitspraak
vrijheidsstraf ondergaat en wel voor den duur
der voltrekking van die straf;
b. die verpleegd wordt in een inrichting tot
verpleging of verzorging van krankzinnigen
of zenuwlijders of in een opvoedingsgesticht
Ribbentrop en het drie-
mogend heden pact
„Dit jaar de overwinning"
De Duitsohe minister van buitenland-
sche zaken, von Ribbentrop, heeft in het
Januarinummer van het tijdschrift Berlin-
Rom-Tokio het volgende geschreven:
Duitschland en Italië hebben zich in den
beslissenden strijd om hun lot met Japan
in het driemogendhedenpact van Berlijn
aaneengesloten om een einde te maken
aan de Engelsche voogdij, het herstel van
den vrede te bespoedigen en een nieuwe
betere wereldorde op te bouwen. Door
dezelfde denkbeelden vervuld en met het
zelfde doel voor oogen, is een aantal
staten tot het driemogendhedenpact toe
getreden. Nog meer landen zullen volgen.
De aaneengesloten groote mogendheden
Duitschland, Italië en Japan en de bij hen
aangesloten staten zullen niet rusten,
voordat dit doel is bereikt. Bij het begin
van het nieuwe jaar spreek ik als mijn
overtuiging uit, dat de gebeurtenissen dit
jaar de overwinning van de door het
driemogendhedenpact verbonden staten
voor goed zullen waarborgen.
De 4 pet. staatsleening
Opwekking tot inschrijving
Van bevoegde zijde wordt het volgende
medegedeeld:
Blijkens mededeelingen uit bankierskringen
verloopt de inschrijving op de 4 pet. staats
leening 1941 tot dusverre niet zóó bevredigend
dat op een welslagen van deze leening kan
worden gerekend.
Blijkbaar denken velen, dat anderen dan
zijzelf voor het vereischte bedrag aan in
schrijvingen zullen zorgdragen.
Er wordt op gewezen, dat deze houding
niet anders dan nadeelig kan zijn voor de
volteekening van deze leening. In dit verband
wordt er nog eens uitdrukkelijk aan her
innerd, dat bij mislukken dezer leening een
gedwongen leening zal worden uitgegeven,
tegen 2% pet. rpet 40-jarigen looptijd, zonder
eenige belastingfaciliteit
Uiteraard zijn degenen, die op de vrijwillige
ieening inschrijven, tot het bedrag hunner
inschrijving, gevrijwaard voor een aanslag
tot deelneming in die 2% pet leening. De
genen, die in gebreke blijven, zullen het dus
aan zichzelf hebben te wijten, wanneer door
hun hpuding de 4 pet leening niet wordt
vol teekend en zij in de 2% pet. leening ge
dwongen moeten deelnemen. Ten einde dit
laatste te voorkomen, dient een ieder, die
daarvoor volgens de richtlijnen en maat
staven in het prospectus vervat voor in
schrijving in aanmerking komt, alsnog zijn
plicht te doen.
BELASTING OP WIJN
De staatscourant van gisteravono bevat een
besluit van den secretaris-generaal van finan
ciën tot regeling van de belasting op wijn.
Dit besluit treedt in werking op 1 Februari.
Daarmede vervallen de wijnwet van 1870, de
inlandsche wijnwet van 1878 en de vruchten-
wijnwet van 1899.
Er bij is gevoegd een beschikking van den-
zelfden secertaris-generaal ter uitvoering van
dit besluit Art 1 van het besluit bepaalt het
tarief voor wijn ingevolge post 156 van de
tariefwet 1934 op 10 pet. van de waarde voor
verpakten wijn (als in de tegenwoordige wet)
en voor v ijn ingevoerd op andere wijze op
24 gulden per H.L. (het bedrag van den ac
cijns van tegenwoordig van 20 gulden met
20 opcenten).
Uit de overgangs- en slotbepalingen in deze
beschikking vermelden wij nog par.- 7 ten 2de:
de handelaar, die bij het in werking treden
van het besluit wijn onder verlengbaar crediet
heeft opgeslagen, kan dezen doen overschrij
ven op fictief entrepot Het verzoek hiertoe
wordt gedaan door op 1 Februari 1941 en
overigens op de' wijze, zooals in art 17 der
wijnwet is bepaald, een onderteekende aan
gifte in te leveren van den wijn, onderscheiden
uit de soorten in zijn bergplaatsen voorhanden.
Indien op gemelden dag geen aangifte wordt
gedaan wordt de handelaar geacht den in zijn
bergplaats voorhanden zijnaen wijn voor 1
Februari 1941 tot verbruit binnenslands te
hebben uitgeslagen.
Voorts par. ten 6de: de accijns voor de
hoeveelheid wijn, welke geacht wordt tot ver
bruik binnenslands te zijn uitgeslagen, welke
hoeveelheid op overeenkomstige wijze wordt
vastgesteld als ware dit geschied bij het einde
van het loopend driemaandelijksche tijdvak
op den voet van art 26 der wijnwet, moet
voor of op 15 Maart i941 zijn betaald, voor
zoover hij niet overgebracht wordt op de
rekening wegens afloopend crediet.
Par. 7 ten 11de. vot het vervoer en de
nederlage wordt alle wijn steeds aangemerkt
als met een invoerrecht va»* 1 24 per H.L
belast accijnsvrij goed.
In art 1 (bijzondere bepalingen) le wordi
gezegd: onder wijn worden verstaan alle ge
giste dranken, die geheel of gedeeltelijk herein
zijn uit het sap of de aftreksels van druiven
rozijnen, krenter en alle andere versche of
gedroogde boomvruchten.
In de tegenwoordige wijnwet luidt art. 2:
onder wijn worden begrepen alle gegiste
dranken, enz.
Hedenmorgen staking der
Indo-Chineesch-Thailandsche
vijandelijkheden
Morgen een conferentie te Saigon
Officieel is te Hanoi bekend gemaakt,
dat de vijandelijkheden tusschen Thai
land en Indo-China den 28sten Januari des
morgens om 1 uur gestaakt zullen worden.
Een wapenstilstandscommissie, bestaande
uit vertegenwoordigers van Thailand,
Indo-China en Japan zal op 29 Januari
te Saigon bijeenkomen.
Van betrouwbare zijde verluidt dat de
Japanners het plan hebben troepen samen
te trekken ten Zuiden van Hanoi. Naar
aanleiding van de particuliere berichten,
volgens welke een Japansch oorlogsschip
bij Cape Jacques ten zuiden van Saigon
voor anker zou zijn gegaan, werd van
officieele zijde te Hanoi verklaard, dat
men van niets wist. (S.P.T.)
Kobinetszitting te Bangkok
De regeering van Thailand heeft gister
ochtend een kabinetszitting gehouden, ten
einde haar houding te bepalen ten aanzien
van de wapenstilstandsvoorwaarden, die door
Fransch Indo-China zijn voorgesteld.
Verwerkelijking van de Thailand-
sche aanspraken
'Jet opperbevel van Thailand deelt
mede, dat Thailandsche troepen het ge
bied van Loeang-Parabeng op dan rech
teroever van de Mehkong bezet hebben,
zonder dat tegenstand geboden werd.
De stad Sisophon wordt belegerd en door
de Thailandsche artillerie beschoten.
De Japansche gezant in Bangkok uitte
in een interview zijn overtuiging dat de
aanspraken van Thailand in ae aanstaan
de onderhandelingen bevredigd zullen
worden. Japan zal, naar de gezant ver
klaarde, buiten de kwestie blijven, inge
val de onderhandelingen zouden mis-
lukken en Thailand zich dan van geweld
zou bedienen om zijn doel te bereiken.
(S.P.T.)
De haringvisscherij in het
eerste oorlogsjaar
Men meldt ons uit Vlaardingen:
Het lezenswaardige verslag van de Kamer
van Koophandel geeft ook een uitvoerige uit
eenzetting van de haringvisscherij in 1939. Het
was een buitengewoon moeilijk jaar. De inter
nationale spanningen en de verschuivingen op
de kaart van Europa maakten de vooruitzichten
voor den export steeds minder, waarbij nog
kwam, dat de voorraad haring van 1938 niet
geheel geruimd was en met het niet onbelang-
ryke restant dus ook rekening moest worden
gehouden.
Een beperking van de vlsscherij lag dus in de
lijn. Nu was men hieraan de laatste jaren ge
wend, daar langs dezen weg een vroegtijdige
inzinking van de markt, door overvloedige
w w an. De maatregelen waren ech
ter ditmaal ingrijpender dan voorheen, met het
oog op de verscherpte situatie.
De vroegvisscherij werd uitgeoefend door 38
schepen tegen 71 in 1938, welke in drie étappes,
beginnende op 10 Mei, uitvoeren. Daarna volg
den de andere schepen in vier étappes.
A.^i de visscherij hebben deelgenomen in:
motorschepen
1939 41 stoom-
1Ö38 44
1937 42
1936 40
1935 32
De aanbrengsten vóór den oorlog waren
schraal en staken ongunstig af tegen die van
het vorig jaar ondanks de omstandigheid, dat de
vloot toen tot 9 Juli vrijwel binnen is gebleven
vanwege een arbeidsconflict. Tot en met Aug.
bedroegen de vangsten dit seizoen 101,400
kantjes (over dezelfde maanden in 1938 149,104
kantjes).
In dit verband bleek de vroegvisscherij wel
wat te straf ingeperkt, zoodat de vraag grooter
—as dan het aanbod.
De jobstijding van den oorlog was door de
radio spoedig op zee bekend en het een na het
ander kwamen de schepen de thuishaven bin
Wat te doen? De bemanningen, die zich
den vorigen oorlog nog herinnerden, verlang
den zekerheid voor hun gezinnen. Bovendien
schoot de mobilisatie ook onder de manschap
pen een bres, terwijl het molestrisico zooveel
grooter werd. Na veel besprekingen kwam op
al deze zaken orde en op 14 Oct. kozen twee
Vlaardingsche loggers zee, spoedig door meer
gevolgd. De zee was met deze stoutmoedigen,
want de vangsten waren nu overvloedig (175,594
kantjes over de maanden Oct., Nov. en Dec.),
zoodat de schade eenigszins werd ingehaald,
wat hard noodig was. want het jaar zou voor
de reederij anders catastrophaal zijn geweest
De vangst beliep in:
1939 296,623 kantjes, gemidd. prijs 16.67 p.k.
1938 783,313 8.50
1937 965.831 7.50
1936 814.798 8.75
1935 514,615 9.00
Besomd werd derhalve in totaal 4,936.354
of 1.721,806 minder dan in 1938. Voor de reede-
rijen. die na Sept. nog gevischt hebben, was de
uitkomst betrekkelijk bevredigend, maar voor
de overige was het een bijzonder slecht
seizoen. De gemiddelde prijs bedroeg weliswaar
in de eerste përiode (Mei tot Sept.) 1509.
maar de vangsten waren gering. Daarna waren
de vanesten overvloedig in de prijzen hooger
'gemiddeld 17.74).
De visscherij eindigde vroegtijdig, in het be
gin van December, daar de oorlogsomstandig
heden de visscherij in het Kanaal onmogelijk
maakten
Aan versche haring werd door de drijfnet-
schepen aangevoerd 2,243.0.51 kg. ter waarde
an f 370.360 (v. j. 12,513,970 kg en f 839.874).
Het mag een wonder heet^n, dat de zee. on
danks de najaarsstormen en het mijnengevaar,
"een slachtoffers heeft eeëi^cht Wij kunnen
•laarvnnr slechts dankbaar zijn.
Te Vlaardingen werden voor de zeevisscherii
Temonsterd- voor het eerste eedeelte der teelt
639 norconen. van wie 329 aflmmstie uit Vlaar
dingen en 310 uit 19 andere eemeenten- voor
het gedeelte na het uitbreken van den oorlog
495 personen, van wie 255 uit Vlaardingen.
Leden van het Hoover Relief
Committee in ons land
Drie Amerikaansche heeren hebben als
vertegenwoordigers van het Hoover Relief
Committee twee dagen in Den Haag doorge
bracht, waar zij met Duitsche en -Nederland
sche instanties en met particulieren de hen
interesseerende vraagstukken besproken heb
ben. Zij zy'n door den Rijkscommissaris Za
terdagmiddag ontvangen en zijn in aanslui
ting daarop naar Berlijn doorgereisd.
Indië's handel
De uitvoer van' Nederlandsch-Indië is
in de eerste acht maanden van 1940 aan
zienlijk gestegen.
In deze periode had hij volgens Europa-
press een waarde van 608 millioen gulden,
terwijl de invoer in denzelfden tijd 320
millioen gulden bedrag. De handelsbalans
toont dus een actief saldo van ongeveer
290 millioen gulden, hetgeen in verge
lijking met denztlfden tijd van het
voorafgaande jaar een stijging van 126
millioen gulden beteekent.
Vooral de uitvoer van rubber, tin en
r -> toegenomen.
Kerk en Zending
NED. HERV. KERK.
Beroepen: Te Gameren, J. R. Coperus
te Doornspijk.
Bedankt: Voor Stavenisse, C. C. T.
Postma te Jaarsveld.
q AFSCHEID EN INTREDE.
Ds. J. H. Jansen predikant der Ned.
Herv. Evangelisatie te den Helder nam Zon
dag j.l. afscheid van zijn gemeente wegens
vertrek naar Vorden. Tot afscheidstekst was
gekozen Lukas 10 vs. 42a „Eén ding is
noodig".
Jubileum ds. J. J. Timmer
Ds. J. J. Timmer, Ned. Herv. predikant
te Ermelo, die j.l. Donderdag onder zeer
groote belangstelling zjjn zilveren ambts
jubileum herdacht, hield j.L Zondagmorgen
in de overvolle nieuwe Herv. Kerk een ge
dachtenispredikatie. Zijn plaatselijke ambtge
noot, ds. JCh. W. Kruishoop, geleidde
den jubilaris naar den kansel. Als tekst
voor deze ure noemde ds. Timmer Gal. 1 11.
Alvorens tot de eigenlijke prediking over te
gaan, sprak ds. Timmer een meer persoonlijk
woord. Hij herinnerde er aan, hoe hij vóór
25 jaar door zijn leermeester, prof. dr. H.
Visscher, te Waarder in 't ambt werd beves
tigd. Zijn ouders trokken met hem de pasto
rie in. Zijn oude 87-jarige moeder mocht
dit zilveren jubileum nog beleven, al kan
ze ook dezen gedachtenisdienst niet persoon
lijk meemaken; zijn vader ging reeds voor 22
jaar heen. Aan de gemeente Waarder be
houdt spr. liefelijke herinneringen. Ook vond
hij er zijn trouwe gade, die hem nu reeds
zoovele jaren zijn ambtswerk heeft verge
makkelijkt. Ook Montfoort, zijn tweede ge
meente werd spr. lief. Met groote lust mocht
hij er arbeiden.
Het 25ste beroep naar Ermelo nam hij ver
binnen de gestelde termijn aan. „En nu", al
dus spr. „ben ik reeds 18% jaar in uw
midden".
Daarna ging spr. over tot een nadere be
schouwing van zijn tekst. Hij wees op de aan
leiding van 't schrijven van de Galatenbrief
('t in de gemeente ingeslopen Judaïsme) Pau-
lus voelt zich geroepen hier scherp tegen
op te treden (zie vs. 8 en 9). 't Evangelie,
dat Paulus verkondigde, was niet naar den
mensch, d.w.z. niet naar den smaak van den
natuurlijken mensch. Spr. ging hier verder
op in en zeide, zich in zijn prediking toch bij
die van Paulus te hebben willen aansluiten,
overtuigd als hij er in 't diepst van zijn ziel
van is, dat geen andere prediking mag wor
den gebracht. In zwakheid heeft hij gearbeid,
maar toch mag hij het door Gods genade
den Psalmist nazeggen: „Uw liefdedienst
heeft mij nog nooit verdroten". Hij hoopt
daarmede voort te gaan. Een prediking, die
de Gereformeerde conceptie bevat, was, is
en blijft noodig. Ze is het tegendeel van eng.
Daarna hield ds. Timmer nog enkele toe
spraken. Zijn ambtgenoot, ds. Kruishoop.
dankte hij voor de goede samenwerking, nu
reeds 6 jaar lang. Daarna richtte spr. zich in
hartelijke bewoordingen tot kerkeraad en
kerkvoogdij, ambtsbroeders, enz. Het verheugt
hem buitengewoon, dat een zijner zonen zich
ook voorbereidt voor 't predikambt. De blij
ken van genegenheid, in deze dagen ontvan
gen, hebben hem geroerd. Het meest ver
heugde 't hem, als uit brieven of anderszins
bleek, dat zijn arbeid niet ijdel in den Heere
was geweest. In 't bijzonder richtte hij nog
enkele hartelijke woorden tot den burge
meester der gemeente, den heer H. M. Mar
tens, die ook aanwezig Was.
Ds. Kruishoop verzocht de gemeente ten
slotte nog ds. Timmer Ps. 134 3 toe te
zingen.
In 't kerkje te Staverden hield cis. Tim
mer 's middags een gedachtenisrede.
Naar we vernemen, zal deze gedachtenis-
predicatie bij de te. Zuyderduyn, te
Woerden, met op een inlegblad, de foto van
den jubilaris, in druk' verschijnen. De hierop
gemaakte winst zal gebruikt worden tot del
ging der schuld, die er nog op 't orgel in de
nieuwe kerk rust.
HEf RÖMERFONDS
In de vacature ontstaan door het over
lijden van Ds. I. A- Haag, predikant bij de
Ned. Herv. Gem. te Meteren, is benoemd tot
administrateur van het Römerfonds (vereeni-
ging ter uitkeering van een jaargeld aan
rustende leeraren der Ned. Herv. Kerk in
Nederland) Ds. J. J. d e V r i e s, idem te
Schipluiden. Ds- de Vries, die voorzitter is
van het fonds, zal de functie van administra
teur slechts tijdelijk waarnémen.
BEROEPBAAR VERKLAARD.
De heer J- H. Te erin k, Theol. candi-
daat te Amsterdam, is
door de classis Harderwijk praeparatoir ge
ëxamineerd en met algemeene beroepbaar
verklaard in de Geref. Kerken. Cand. Teerink
stelt zich direct beroepbaar en is gaarne be
reid de kerken te dienen in de prediking. Zijn
adres is Felgterweg 1, tel 20, Ermelo of P.
Bothlaan 3, tel. 4003, Amersfoort. (Verbeterd
bericht).
Kas-Vereeniging N.V.
ANNO 1865
Amsterdam C. Spuistraat 172
Bewaren van Effecten
met Administratie
Ome nieuwe Brochure „Be
wind en Execuieele" wordt
gaarne op aanvr. toegezonden
TROMPENBERG's
PALACE HOTEL
HILVERSUM - Tel. 7941 (2 lijnen)
HET GEHEELE JAAR GEOPEND
ZEEPBESPARING
Dr. H. NANNING'S
Schuimende Huishoud Ammonia
>or 't reinigen van schilderwerk, glazen,
poetsen van zilver, 't wasschen van wollen
en flanellen goederen.
Verkrijgb. bij drogisten 65 cent lncl. flesch
en verh. omz.belast. Dr. H. NANNING's
Pharm. Chem. Fabriek. N.V. Korte Poten 7a.
DEN HAAG.
Een bisschoppelijke brief
een herderlijken brief, welke Zondag in
de katholieke kerken in ons land is voorge
lezen, heeft het Nederlandsche r.k. episcopaat
de vroegere kerkelijke maatregelen tegen het
liberalisme, het socialisme, het communisme en
het nationaal-socialisme gehandhaafd. Onder
socialisme worden verstaan alle' vormen van
socialisme, welke in de encycliek Quadrage-
simo Arrno zijn veroordeeld- Omtrent de natio-
naal-socialistische beweging wordt in dezen
bnef de oorspronkelijke formule bevestigd,
waarnemens met grooter nadruk wordt ver
klaard, dat zelfs het enkele lidmaatschap ge
woonlijk in hooge mate ongeoorloofd is.
DS. L A. HAAG f
Te Meteren (classis Bommel) is in den
ouderdom van 68 jaar overleden ds. I. A.
Haag, Ned. Herv. predikant aldaar. De over
ledene werd candidaat in Overysel in 1897
en aanvaardde de Evangeliebediening te Me
teren in 1898. Hij was scriba en quaestor in
de classis Zaltbommel, quaestor in den Ring
Tuil, quaestor in de Tweede of nieuwe we-
duwenbeurs der classis van Bommel en ad
ministrateur van het Römerfonds.
D«. G.POSTHUMUS MEYES.
Zondag herdacht ds. G. Posthumus
Meyes, em. predikant te Ellecom, den dag
waarop hij vóór 45 jaar het predikambt in
de Ned. Herv,. Kerk aanvaardde.
Ds. Posthumus Meyes werd 20 April 1870
te Amsterdam, waar zijn vader geneesheer
was, geboren. Hij studeerde aan de R.U. te
Utrecht theologie. In 1895 candidaat gewor
den in Zuid-Holland aanvaardde hij 26 Jan-
1896 het prèdikambt te Halle bij Zelhem. In
1890 vertrok de jubilaris naar Dubbeldam,
in 1904 naar Zandvoort, waar hij gediend
heeft tot zijn gezondheidstoestand hem in
1923 noopte zijn emeritaat aan te vragen.
4 November van laatstgenoemd jaar legde hü
zijn ambt neer en vestigde zich metterwoon
te Ellekom. Gedurende zijn emeritaat is ds.
Posthumus nog herhaaldelijk in de prediking
voor gegaan, het meest in jeugddiensten. In
Zandvoort richtte de jubilaris de Zondags
bode op, waarvan hij 12 jaar hoofdredacteur
is geweest.
Zeven jaar is ds. Posthumus ook lid van
den gemeenteraad van Rheden geweest. In
den raad heeft hij met name geijverd voor
de dierenbescherming. Zijn voorstel zich tot
de regeering te wenden teneinde een einde
te make aan het onverdoofd slachten van
vee, bracht hem in conflict met den raad
waarom hij als lid zijn ontslag nam. De
jubilaris is met name in ons land bekend ge
worden doordat hij als orthodox predikant
in woord en geschrift ijverde voor het
goed recht der crematie- Van ziin hand zag
een bundel korte overdenkingen voor den
Zondag het licht. Voorts heeft hij in zijn
ambtelijke loopbaan steeds veel steun gehad
aan zijn echtgenoote mevr. Posthumus
MeyesHovy, die een actief aandeel nam
aan het werk onder de vrouwen en meisjes
en zelfs in Zandvoort toen ds. Posthumus
door ongesteldheid verhinderd was den
dienst te leiden, hem op den kansel ver-N
ving.
De gezondheidstoestand van ds. Posthumus
Meyes is van dien aard dat zijn gedenkdag
volstrekt ongemerkt moest voorbijgaan.
DS. P. C. YSSELING
A.s. Zaterdag viert ds. P. C. Ysseling, em.
predikant der Ned. Herv. Kerk, wonende té
Hilversum, zijn 70sten verjaardag.
Ds. Ysseling werd 1 Febr. 1871 te Delft
geboren. Hij studeerde aan de R. U. te
Utrecht theologie om in 1897 candidaat te
worden in Drenthe. 19 Dec. van laatstge
noemd jaar werd Brakel zijn eerste gemeen
te. In 1901 vertrok ds. Ysseling naar Mak-
kum, welke gemeente hü 10 jaar heeft ge
diend, om zich 26 Febr. 1911 aan de ge
meente Loenen a. d. Vecht te verbinden.
Deze gemeente heeft ds. Ysseling gediend tot
aan zijn emeritaat dat hem 1 Mei 1939 eer
vol verleend werd, waarna hij zich metter
woon vestigde te Hilversum.
De 70-jarige was praeses van het classi
caal bestuur van Amersfoort, scriba van den
ring Tienhoven en voorzitter vanhet college
van kerkvisitatoren in de provincie Utrecht
Ook was hij tal van jaren leeraar godsdienst
onderwijs en het Hebreeuwsch aan het Chr.
gymnasium te Utrecht. 25 jaar was hij pen
ningmeester-bibliothecaris van de afd. Loe
nen en omstreken van het Ned. Bijbelgenoot
schap.
Van de hand, van ds. Ysseling hebben ver
schillende werken het licht gezien.
Daarvan noemen we: een nieuwe vertaling
en bewerking van den Kommentaar op het
Evanglie van Johannes van prof. Godet. Ook
gaf hij eenige vertalingen van kerkvaders en
publiceerde hij met name in vroegere jaren
herhaaldelijk artikelen en bijdragen in kerke
lijke bladen en tijdschriften.