Lood in benzine zeer
schadelijk voor kinderen
iypotheek-
ente klimt
.V,tiaar nieuw
record:
13,6 pet.
Prinses Juliana
opent
scholencomplex
Effatha
inZoetermeer
Zweden wil kapitein Russische
onderzeeër opnieuw verhoren
„Breguet-vrouwen"
meer gerustgesteld
Aanbod van British
Leyland lijkt
voor personeel
onaanvaardbaar
LEKTURAMA
KEERT 50.000 GULDEN
KONTANT UIT!
EefcUe Qowuvnt^m
Uitgave Weslerpere, behorende tot Sijthoff Pers. Apothekeredijk 34. 2312 DD Leiden, Postbus 11, 2300 AA, tel. 071-122244. Giro 103003 Bank: Amro-bank N.V., Leiden.
Directeur-hoofdredacteur: J. J. Hallewas, Chef-redacteur: Wim Buijteweg. Advertenties (excl. BTW) /0,52 per mm. Telefoontjes /0,31 per mm. Abonnementen: kwartaal 53,45, jaar 202,30,
Klachten bezorging: tel. 071-122248 (18.00 tot 19.00 uur). Losse nummers 0 70.
Dinsdag 3 november 198172e jaargang no. 22108
Vanavond begin van nieuwe
kunstserie „De schok van het
nieuwe" op Ned. I om 22.10
uur.
Op Ned. II om 18.59 uur „Top-
pop", om 19.25 uur „Babbelo-
nië" met Elles Berger, Dick
Passchier en Eddy Becker en
om 20.27 uur Mies.
Veel bewolking en morgen
enige tijd regen. Temperatuur
ongeveer dertien graden. Vrij
krachtige, langs de kust harde
zuidwestenwind. Daarna: af en
toe buien en lagere temperatu
ren.
Zon op: 07.40; onder: 17.06;
hoog water Scheven.: 07.15 en
19.26.
It;
AMSTERDAM Twee
<tt ïypotheekbanken in Ne-
lerland, Westland-
t Jtrecht en de Friesch-
Iber «roningse, hebben hun
typotheektarieven van-
norgen over de hele linie
net een half procent ver-
loogd. Daarmee bereikt
Ie hypotheekrente in Ne
erland een nieuw re-
ordniveau: 13,4 procent
roor een lening met ge-
sseilneentegarantie en 13,6
i N<)r0Cent voor een basishy-
t °Jiotheek. De overige ban
kte, [en laten hun tarieven
irvei 'oorlopig ongewijzigd,
mge
ibar )e rentebijstelling volgt kort
ne«op de aankondiging van de
pngste staatslening, waarop
12,75 procent rente wordt ver-
ppeigoed. De staatslening zal, zo
indeverwachten de banken, veel
herfdd uit de markt nemen. Bo-
is het normaal dat de
nacfyPot6eekrente zo'n drie-
Voo wart procent hoger is dan de
nj( ente die de overheid betaalt.
da leid lenen wordt inmiddels
3ldu °k voor de banken zelf steeds
comluurder. De Friesch-Groning-
jn di f Hypotheekbank gaat vanaf
be naandag 13,5 procent rente
d ergoeden op nieuwe pand-
rieven. Westland-Utrecht be-
lalt momenteel 12,95 procent.
Cind bij brand
,.h J
^mgekomen
JLFT Een tienjarig meis-
b is vannacht bij een brand
haar woning in het Gel-
10 erse Ulft om het leven ge-
g omen. Haar vader, die haar
ergeefs heeft trachten te
edden, is met derdegraads
randwonden in het zieken-
uis opgenomen. Ook de
loeder heeft zware brand
wonden opgelopen. De re
ef herche is een onderzoek be-
IStl
te-
seri
i- lasken
IjjkPe Franse regering zit met
vee Basken in zijn maag.
l te werden op 26 april in de
ranse Pyreneeën gearres-
n erd..
C6RG WEL ICCW V
g£r1 GO NOME
laar het eiland Ouessant wil
e niet hebben.
V'JF A6ENT
ar- EEn
3j(j let eiland Yeu evenmin. Die
Js. leeft er ai vijf, plus 30 man mi-
en talre politie.
je bi
derii VASHINGTON Mau-
een, de oudste dochter
-an president Reagan, wil
cor n navolging van haar va-
ma Ier in de politiek. Gisteren
net éfnaakte ze bekend dat ze
ich namens de Republi-
Schekeinse partij kandidaat
dolu telt voor de senaat. Dat
laar vader, die het met
laar voornemen eens is.
rdoli iresident van is van de
verenigde Staten ziet ze
engt lerder als een nadeel.
u
Dochter Reagan in politiek
„Het zou veel gemakkelij
ker zijn als hij niet in het
Witte Huis zou zitten", al
dus de 40-jarige dochter.
Op de lijst van haar aan
hangers staat dan ook niet
de naam van haar vader.
„Ik ben de enige kandi
daat die openlijk van me
ning kan verschillen met
de president en die toch
zal worden uitgenodigd
voor een diner op het Wit
te Huis".
„Amerikaanse burgers
in Libische dienst"
WASHINGTON Het Amerikaanse mi
nisterie van buitenlandse zaken heeft giste
ren bevestigd, dat Amerikaanse burgers
„onderhoudswerkzaamheden hebben ver
richt aan toestellen van de Libische lucht
macht en dienst hebben gedaan als beman
ningsleden aan boord van Libische militai
re vliegtuigen". De New York Times had al
eerder deze betrokkenheid van Ameri
kaanse in Libië gemeld. Maar dat werd
toen door het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken ontkend. Volgens de
Amerikaanse woordvoerder Fischer pleeg
den de Amerikanen onderhoudswerkzaam
heden aan vliegtuigen van het type C-130
en CH-47 helikopters.Deze toestellen wer
den gebruikt om de Libische troepen in
Tsjaad te bevoorraden.
Zijlstra kandidaat
commissarispost
Koninklijke Shell
DEN HAAG Dr. J.
Zijlstra, die 10 decem
ber aftreedt als presi
dent van de Neder-
landsche Bank, zal
worden voorgedragen
als commissaris van
de Koninklijke Neder-
landsche Petroleum
Maatschappij. Indien
de aandeelhouders van
de Koninklijke Shell
in een vergadering op
10 december met de be
noeming akkoord
gaan, treedt hij per 1
januari bij Shell in
dienst.
Pak koffie
morgen zeven
cent goedkoper
AMSTERDAM Koffie
wordt morgen zéven cent per
pak van 250 gram goedkoper.
Deze prijsverlaging is voorna
melijk het gevolg van de door
werking van lagere dollar
koersen en de revaluatie van
de gulden, zo heeft de Vereni
ging van Nederlandse Koffie-
branders en Theepakkers be
kendgemaakt. Op 23 septem
ber werd de koffieprijs met
acht tot veertien cent per 250
gram verhoogd als gevolg van
de toen sterk gestegen dollar
koers.
Prinses Juliana heeft gister
middag met een druk op de
knop het scholencomplex Ef
fatha voor gehoorgestoorden
en doven in Zoetermeer ge
opend. Nadat een groep van
23 jeugdige estafettelopers
de aula van Effatha binnen
was gekomen, nam de prin
ses uit handen van één van
de lopers, de 16-jarige Arthur
Parlevliet, een sleutel in ont
vangst, waarmee zij een zo
genoemde „lichtbel" in wer
king liet treden. De lichtbel is
een soort zwaailicht, dat aan
het plafond hangt om de
leerlingen van Effatha te
waarschuwen bij de beëindi
ging van lessen en pauzes.
Algemeen directeur Koenen
van Effatha (links) wijst de
prinses hoe de lichtbel werkt.
Koningin Beatrix, commissa
ris van de Koningin in Zuid-
Holland mr. M. Vrolijk, minis
ter van Volksgezondheid en
Milieuhygiëne mevrouw Gar-
deniers-Berendsen en burge
meester Hoekstra van Zoe
termeer behoorden tot de
vele genodigden.
Klein,
zuinigen
roestvrij
TOKIO Klein, zuinig
en roestvrij dat zijn
wel de belangrijkste ei
genschappen van dit
wagentje. Suzuki pre
senteert deze „CV-1",
die plaats biedt aan
één persoon, op de au
totentoonstelling in To
kio. De 50-cc motor
springt zeer spaarzaam
met brandstof om: één
liter benzine brengt u
50 kilometer verder. De
carrosserie is van
stootvast plastic.
(Van onze correspondent Roger Simons)
LONDEN De kans is levensgroot aanwezig dat de
ongeveer 60.000 arbeiders van British Leyland vandaag
de ontwerpovereenkomst van afgelopen zaterdag zul
len verwerpen. De vakbondsvertegenwoordigers bin
nen het bedrijf die hen in de fabriek vertegenwoordi
gen als er onderhandeld wordt met de directie, gaven
de arbeiders gisteren de raad tegen de voorgestelde re
geling van het conflict te stemmen.
Vandaag vond in alle vestigingen van British Leyland een mas
sabijeenkomst van de arbeiders plaats. Zij zouden met het opste
ken van de hand beslissen over de toekomst van het genationali
seerde Britse automobielbedrijf. De meesten van hen verdienen
minder dan 70 pond per week. In de huidige omstandigheden is
dat beslist te weinig.
Oorspronkelijk eisten de arbeiders via een vijftien vakbonden
een opslag van 17,5 procent of 20 pond extra de week. De direk-
tie van British Leyland zegt, dat zij hooguit 3,8 procent meer
kan betalen.
Als de voorstellen van de BL-direktie afgewezen worden en de
arbeiders in staking blijven, begint voor het grootste Britse
staatsbedrijf inderdaad een moeilijke tijd. President M. Edwards
zal dan moeten beslissen of alle stakers werkelijk ontslagen wor
den en of hij de platgelegde vestigingen inderdaad gaat ophef
fen, zoals hij de afgelopen weken zo vaak gedreigd heeft. De ar
beiders zeggen dat het geen zin heeft hen te vragen om British
Leyland te redden wanneer zijzelf in ernstige financiële moei
lijkheden verkeren. Er wordt gedreigd dat niemand -met de ak-
tie zal stoppen zolang er niet meer geld op tafel komt.
STOCKHOLM De Zweedse
regering is niet tevreden met
de uitkomsten van het onge
veer zeven uur durende ver
hoor, gisteren, van de kapitein
van de aan de grond gelopen
Russische onderzeeër. Van
daag wordt de ondervraging
van kapitein Pjotr Goesjin
vrijwel zeker voortgezet.
Gisteren kreeg Goesjin van
zijn bevelhebbers toestemming
om zich in het bijzijn van twee
Sovjet-diplomaten te laten
verhoren. Kort nadat hij van
boord was" gegaan zond zijn be
manning noodsignalen uit.
Door de harde storm liep het
schip de kans in tweeën te
breken. De onderzeeër werd
daarop door twee Zweedse
sleepboten vlotgetrokken en
verder landinwaarts gesleept.
In de tussentijd trachtten
Zweedse marinefunctionaris
sen van kapitein Goesjin ant
woord te krijgen op twee be
langrijke vragen. Zo wil men
precies weten waarom hij bij
na tot in de marinebasis Karls-
krona is doorgedrongen. Bo
vendien is men benieuwd naar
de knappe wijze waarop
hij aan alle bewakingsappara
tuur is kunnen ontkomen. De
verklaring van Goesjin dat
zijn aanwezigheid in het
streng verboden militaire ge
bied een gevolg is van een ka
pot girokompas wordt niet ge
loofd. De Russische kapitein
had volgens deskundigen vijf
andere manieren om zijn posi
tie en koers te bepalen en is
het betrokken gebied alleen
dankzij zeer nauwkeurig navi
geren te bereiken.
Vanmorgen zijn Zweedse ma
rine-experts aan boord van de
Russische onderzeeër gegaan
om tijdens een controle van de
apparatuur de beweringen van
kapitein Goesjin te controle
ren. In Stockholm wordt te
gengesproken dat Zweden
naar mogelijkheden zoekt om
snél van de hele kwestie af te
zijn.
Pagina 11: Sovjet-duikboot
zet Zweedse defensiepolitiek
op lossse schroeven.
UTRECHT De Stichting Natuur
en Milieu heeft vandaag in
Utrecht een onrustbarend rapport
gepubliceerd van de hand van dr.
L. Reijnders, waarin wordt aange
toond dat het lood een veel ernsti
ger vervuiler is dan tot nog toe
werd aangenomen. Met name
worden de gezondheid en de intel
ligentie van kinderen ernstig be
dreigd. Reden voor milieu- en
consumentenorganisaties om een
actie te starten om de benzine
loodvrij te maken.
Het kan, zegt het rapport, als vaststaand wor
den beschouwd dat de hersenen van kinderen
met meer dan 400 microgram lood per liter,
bloed ernstige schade lijden. Deze schade be
staat in elk geval in een aanmerkelijke daling
van de intelligentiequotiënt (i.q.) en een aan
tal gedragsstoornissen.Er zijn echter zeer
sterke aanwijzingen dat gedragsstoornissen en
i.q.-daling ook bij lagere hoeveelheden lood
in het bloed dan 400 microgram per liter op*
treden. Waar de gevarengrens ligt, is echter
minder duidelijk. Een Engelse studie geeft
aanwijzingen dat de veilige concentratie lood
in het bloed van kinderen zeer wel onder de
200 microgram per liter zou kunnen liggen.
In deze in Londen verrichtte studie werden
twee groepen kinderen met elkaar vergele
ken. De ene groep had minder dan 120 micro
gram lood in een liter bloed, de andere meer
dan 120 microgram en in de regel minder dan
300 microgram (de gemiddelde concentratie
lood in het bloed van Nederlandse kinderen
ligt vermoedelijk boven de 120 microgram
per liter). Er werd, bij een hogere concentra
tie lood in het bloed een aanmerkelijk lager
i.q. en een slechtere lees- en spelvaardigheid
geconstateerd bij de kinderen, ook als reke
ning werd gehouden met verschillen in socia
le klasse en leeftijd. Deze studie speelde des
tijds een belangrijke rol bij de beslissing van
de Engelse regering om over te gaan tot een
verlaging van het loodgehalte in de Engelse
benzine tot 0,15 gram per liter.
Het rapport signaleert ook dat vrouwen met
aanmerkelijk verhoogde hoeveelheden lood
in het bloed een grotere kans lopen op het
krijgen van kinderen die geestelijk achterblij
ven dan vrouwen, die minder lood binnen
krijgen. Bloed dat bij zulke geestelijk achter
blijvende kinderen kort na de geboorte werd
afgenomen bevatte in de regel 200 tot 300 mi
crogram lood per liter.
Pagina 11: In binnensteden vergiftiging
nog ernstiger.
Twee echtgenotes van bemanningsleden van de Brequet-At-
lantic rharinevliegtuigen hebben gisteren, na een onderhoud
met minister Van Mierlo van Defensie namens alle echtgeno
tes, meer vertrouwen gekregen in de goede afloop van de
Breguet-zaak. Van Mierlo heeft gezegd dat hij niet over een
nacht ijs zal gaan als hij binnenkort zal beslissen of het vlieg
tuig na vervanging van twee onderdelen weer mag vliegen of
dat er ingrijpender wijzigingen uitgevoerd moeten worden.
De Breguets hebben een vliegverbod gekregen nadat bij een
ongeluk in januari drie doden waren gevallen. Een Breguet
moest toen een noodlanding maken in de Ierse zee.
De dames M. Goudriaan en A. Muller-Leutscher uit Katwijk,
zeiden na afloop van het onderhoud dat de minister hun dui
delijk had gemaakt dat hij bij het inwinnen van zijn informatie
niet alleen, afhankelijk was van de marineleiding, die meent
dat vervanging van enkele onderdelen voldoende is.
Een verbaasde mevrouw
de Mandie zich af schijnt
ie v runen: "zijn die
f 50.000. - nu echt van
RHOON. Liefst een halve ton
viel de familie de Man uit Rhoon
ten deel. Met stralende gezichten
zag het gezin hoe de diplomaten-
koffer open ging en de bankbil
jetten zichtbaar werden. Ja
50.000.- kontant is een enorm
bedrag. De familie de Man had
de halve ton gewonnen door mee
te doen in een van de NTI/
Lekturama prijsvragen. Het zo
veelste bewijs dat Lekturama de
gewonnen prijzen ook daadwer
kelijk uitkeert. Binnenkort houdt
Lekturama een groot Kerst Prij
zen Festival met een hoofdprijs
van 50.000.- en vele andere
fantastische prijzen. Wellicht
bent u deze keer de gelukkige
winnaar! Let op uw brievenbus.