ZUIDHOLLANDSCH DAGBLAD Zware aanvallen bij Caen en St. Lo N VIERING VAN DEN REMBRANDTDAG rging 7517 lc JAARGANG i No. 141 MAANDAG 17 JULI 1944 waarin opgenomen: DE LEIDSCHE COURANT, NIEUWE DELFTSCHE COURANT en DE WESTERBODE Kantoor: Papengracht 32 - Giro 103003 LeidscllS Editie Telef. Adm. 20935 Telef. Red. 20015 tG: g 10 raak r :ht »l. Gevechten bij schijnwerperlicht duitsche weermachtsberichten. Van Zaterdag. „In den sector van Caen ver- ep de dag zofider bijzondere ge- echtshandelingen. Op grond van e op vorige dagen geleden zware rerliezen ondernam de vijand [echts plaatselijke aanvallen, lostelijk en Noordoostelijk van it. Lo. alsmede in den sector tus- chen Pont Hebert en Saint-Eny. lij werd overal met aanzienlijke erliezen afgeslagen. AfdeeLia- en slagvliegtuigen steunden de evechten van het leger op het kndingshoofd en vielen vijande- [jke garnizoensplaatsen en con- entraties met goed gevolg aan. p luchtgevechten werden 21 'ijandelijke vliegtuigen neerge- choten. In het Fransche gebied rerden wederom 37 terroristen n gevechten vernietigd. Londen ligt onder een zwaar 'ergeldingsvuur. Aan het Italiaansche front her. atte de vijand met sterke gecon centreerde strijdkrachten zijn jrooten aanval op onze stellin- en tusschen de Ligurische kust n| !n Poggibonsi. In verbitterde ge ul 'echten weken onze troepen en- iele kilometers naar het Noor- ar (en uit. Poggibonsi ging na zwa- •e straatgevechten verloren. In jen sector ten Zuidoosten van Lrezzo en aan weerszijden van j len Tiber werden hevige vijan- lelijke aanvallen deels in den te- »ur renaanval afgeslagen. Noordelijk 'an Fabriano en Westelijk van filottrano werden onze gevechts- i roorposten op de hoofdstelling jeruggenomen. Bewiakingsvaar- >5 luigen der marine brachten in de 3olf van Genua een Britsche ir iorpedomotorboot tot zinken. In den Zuidelijken sector van giet Oostelijk front gingen de bolsjewieken in het gebied van Tarnopol en Loetzk over tot den n rerwachten aanval. Zij werden listeren in zware gevechten, g ivaarbij talrijke tanks vernield (verden, afgeslagen. Enkele pe ietraties werden afgegrendeld. I" i In den centralen sector weer- len zich onze hardnekki* vech- lende divisies tegen de voortge- lette bolsjewistische doorbraak- logingen door energieke tegen- lanvallen. In het merengebied Noordelijk 'an Wilna, aan- weerszijden van le Duna, alsmede in het gebied 'an Oportjka werden de over breed front voortgezette ioorbraakpogingen der Sowjets n hoofdzaak bloedig afgeslagen. Jnze troepen zuiverden enkele >enetratieplekken. De luchtmacht mengde zich op ie brandpunten met sterke af- ieeljngen slagvliegtuigen in den trijd en vernietigde in scheer- 'luchten talrijke Sowjettanks, tanonnen en voertuigen. Door achtvliegers en luchtdoelge- chut werden 87 vijandelijke 'liegtuigen neergeschoten. Des ïachts opereerden gevechts- en ïachtslagvliegtuigen met goed gevolg tegen den vijandelijken aanvoer en troepenconcentraties. Een formatie Amerikaansche lommenwerpers heeft een ter- reuraanval ondernomen op Boe- lapest. Door Duitsche en Hon- [aarsche luchtverdedigingsstrijd- crachten werden 12 vijandelijke vliegtuigen vernield. In den afge- oopen nacht lieten afzonderlij- le Britsche vliegtuigen bommen >p het gebied van Hannover vallen". Van Zondag. ,,In Normandië zijn hevige Britsche aanvallen op een Duit sche heuvelstelling ten Zuidwes ten van Caen met zware verlie zen voor den vijand ineengestort. Een tijdelijke penetratie werd in an verwijlden tegenaanval opge ieven. Sterke Amerikaansche aanval len mislukten bij St. Lo, Pont He bert en aan den weg Carentan I 9 Periers, waarbij talrijke tanks werden stukgeschoten. Op een penetratieplek ten Westen van de Vire duren dé verbitterde af- weergevechten nog voort. Op het Westelijk deel yan het schiereiland Cherbourg werden verscheidene aanvallen op onze nieuwe stellingen afgeslagen. Strijdkrachten gevechts- en slag vliegers vielep vijandelijke troe penconcentraties, alsmede bezette plaatsen en vliegvelden in het landingshoofd met goede uitwer king aan. In de gevechten om Caen heb ben zich de negende SS-pantser- divisie Hohenstaufen onder bevel van SS-Standartenführer Stadler en de tiende SS-pantserdivisie Frundsberg onder bevel van SS- Oberführer Harmei tezamen met troepen van het leger door bij zondere dapperheid onderschei den. In verdediging en aanval brachten beide divisies den vijand zware verliezen toe aan menschen en materiaal. Daarbij werden door deze divisies teza men 140 tanks stukgeschoten. Het zware vuur der V. 1 op Londen duurt voort. De groote afweerslag in Mid- den-Italië woedde gisteren met bijzondere hevigheid in het ge bied van Peccieli en Arezzo. Na een verbitterden strijd hebben onze troepen zich hier naar nieu. we heuvelstellingen gedistan- cieerd. Aan den Tiber zijn ver scheidene vijandelijke aanvallen mislukt, terwijl in het gebied van Sassoferrato de vijand door suc cesvolle plaatselijke ondernemin gen van onze bergtroepen gevoe lige verliezen leed. Vechtveer- booten van de Duitsche marine beschadigden in de wateren der uitmonding van de Arno ver scheidene Britsche motorbooten. In de strijdgebieden van Tar nopol en Loezk sloegen onze di visies de door sterke pantser strijdkrachten ondersteunde aan vallen der bolsjewieken af. In een tegenaanval werden enkele penetratieplékken met vernieti ging van talrijke tanks opgehe ven of verkleind. Tusschen Pripjet en Njemen alsmede bij Grodno hebben onze troepen in hevige gevechten doorbraakpogingen van den vijand verijdeld. Ten westen van Wilna zijn aanvallen van Sow- jet-Russische verkenningsstrijd krachten mislukt. In het meren gebied ten Zuiden van de Duna zijn bolsjewistische aanvallen niet zware vijandelijke verliezen ineengestort. Ten Noorden van de Duna sloegen onze troepen in verbitterde gevechten talrijke aanvallen der bolsjewieken af en brachten den vijand zware ver liezen aan tanks toe. Op een pe netratieplek duren de zware ge vechten voort. Eskaders slagvlie gers brachten den vijand zware verliezen toe aan menschen en materiaal. In den centralen sector van het Oostelijke front werden overdag en des nachts 83 Sowjetrussische vliegtuigen vernietigd. Lichte Duitsche zeestrijdkrachten brach ten in het Oostelijke deel van de Finsche Golf een bolsjewistischen mijnenveger tot zinken, schoten een twearffe vaartuig in brand en beschadigden twee patrouille schepen. Voor de kust van Noor delijk Noorwegen brachten be veiligingsvaartuigen van een Duitsch konvooi twee Sowjetrus sische torpedomotorbooten tot zinken en maakten krijgsgevan genen. Een Amerikaansche formatie bommenwerpers vloog gisteroch tend Roemenië binnen en wierp bommen op het gebied van Ploesti. Strijdkrachten der Duit sche en Roemeensche luchtverde diging vernietigden 12 vijandelij ke toestellen. In den afgeloopen nacht wier pen afzonderlijk vliegende Brit sche vliegtuigen bommen op het gebied van Berlijn en op het Rijnlandsch-Westfaalsche ge bied". in de zoeklichten der oorlogsschepen. Het Internationale Informatie bureau meldt van het invasie- front: In den nacht van Zater dag' op Zondag zijn de Britten ten Zuidwesten van Caen na een artillerie voor bereiding van v^r scheidene uren uit talrijke bat terijen, waaronder ook van de slagschepen, tot den verwachten aanval op de domineerende Duitsche stellingen op den heu vel 112 ten Noordoosten van Es- quay en de aangrenzende strijd gebieden overgegaan. Om den aanval voor hun for maties te vergemakkelijken, lie ten zij door de groote zoeklich ten der oorlogschepen het geslo ten wolkendek boven het ge vechtsterrein bestralen. Door het van daar reflecteerende licht was het geheele gevechtsgebied in een grijs-wit-licht-donker ge huld, zoodat de contouren van het terrein eenigszins te onder scheiden vielen. De Britten had den echter niet bedacht, dat de verlichting van het gevechtster rein ook den Duitschen verdedi gingsstrijdkrachten te goede kwam. daar zij nu ook van hun kant de aanvallende Britsche tanks en infanterieformaties den witachtigen weerschijn van het wolkendek duidelijk konden onderscheiden. Er ontstond een verbitterde strijd van verschei dene uren, waarbJj alle recht- streeksche aanvallen op de hoog te 112 weliswaar bloedig ver ijdeld werden, doch waarbij de Duitsche verdedigers een pene tratie voorbij den heuvel niet konden verhinderen, zoodat de Britten tijdelijk tot den Noorde lijken rand van Esquay konden optrekken. Hier trof hen toen de krachtige tegenaanval van Duit sche reserves met zulk een fel heid, dat het grootste deel der Britsche aanvalseenheden ver nietigd werd. De rest moest zijn heil in een snelle vlucht zoeken, waarbij het achtervolgingsvuur de Engelsch gelederen verder dunde. In de eerste ochtenduren van Zondag bevond zich het ge heele gevechtsterrein weer ste vig in Duitsche handen. Talrijke Engelschen werden gevangen genomen. In den sector van het tweede Engelsche leger kan men uit den langen duur der aanvalspauzë sinds den lOen Juli opmaken, dat de vijand zich op een nieuwen grooten aanval prepareert, die waarschijnlijk gericht is op een doorbraakpoging over de Orne. De Duitsche troepen bieden bij St. Lo fanatiek verzet, zoo meldtt United Press volgens Nye Dag licht Allehanda in een bericht uit het geallieerde hoofdkwar tier. Hierdoor zijn de gevechen tusschen Lessay en St. Lo in een kritieke phase gekomen en moe ten zij als bijzonder hard en kost baar beschouwd worden. Vooral ten Noordoosten van St. Lo oefenden de Amerikanen met nieuwe formaties druk uit op de Duitsche stellingen. Bijna alle aanvallen bleven reeds voor de Duitsche linies steken. Bijzonder zware verliezen leden de aan vallende formaties ter weerszij den van de wegen, die van Vil- liersFossard en Pont Hebert naar St. Lo leiden. Alleen ten Zuiden van Les Champs de Los- que, dus op den uitersten linker vleugel van dit front, behaalden de'Amerikanen een penetratie in de Duitsche stellingen, die echter tegenaanvallen opgeheven werd. Ook in het aan de Westzij aansluitende terrein tusschen St. André en St. Georges kwam het opnieuw tot felle gevechten, in den loop waarvan de Duitschers een volledig afweersucces behaal den. Dit kan ook gezegd worden van de gevechten in het gebied tusschen Prairies Marecageu- ses de Gorge en Lessey. waar de Duitsche troepen na succesvolle afweer van alle Amerikaansche doorbraakpogingen ten slotte volgens de plannen naar het Zui den zich distancieerden. In de veronderstelling, dht de Duit schers zich uit dezen geheelen sector terugtrokken, drongen de Het Departement van Volks voorlichting en Kunsten heeft ter herdenking van den geboor te dag van onzen grootsten schil der 'n Rembrandt-dag georgani seerd, die door de omstandighe den aan beperkingen was gebon den en geen mogelijkheid over liet om de werken van den meester in het licht der belang stelling te plaatsen, maar eens. volgens departementale bedoe ling, zal moeten uitgroeien tot een schoone, natuurlijke tra ditie. In een sobere plechtigheid in de aula van het Koloniaal In stituut te Amsterdam vond de Remlbrandt-d-ag een zijner hoog tepunten. Rede jhr. de Ranitz. Nadat leden van het Concert gebouworkest onder leiding van Jan Koetsier dv. Intrada voor ko perinstrumenten van Joh. Wa genaar ten gehoore hadden ge bracht. nam de waarn. secretaris generaal van het Departement van V. en K., j'hr. mr. S. M. S. de Ranitz, het woord. Hij wees er op. dat door de wereldge beurtenissen der laatste jaren de belangstelling van vele Ne derlanders op 't verleden is ge richt. Door het heden gestoord, hebben zij hun troost in het ver leden gezocht. Zij hebben zich afgewend van hef heden en te ruggegrepen naar het verleden. In dien geest wordt Rembrandt thans niet herdacht. Want in deze oogenblikken, waarin de strijd om het zijn of niet-zijn van Europa wordt gestreden, kan en mag men zich niet afkeeren van het heden. Uit de geschiedenis echter moet men leering trek ken voor het heden om zoo da den te kunnen stellen. Daarom is deze Rembrandt-dag er ook. Want thans kunnen wii ons be zinnen op de cultureele waarden, juist nu de Europeesche cultuur uit het- Oosten en hét Westen wordt bedreigd. Amerikaansche gevechtstroepen scherp op en leden daarbij bij zonder zware verliezen aan doo- den en gewonden. Zij bleven steken in de handig gecamou fleerde mijnvelden. het finsche legerbericht Fet Finsche legerbericht van Zondag meldt o.m.: „Op de Karelische landengte ondernam de vijand de laatste 24 uur, ondersteund door hevig ar tillerievuur en tanks, aanvallen bij Vuossalmi. In de harde en wisselvalige gevechten werden de vijandelijkeaanvallen overal afgesiagen, met uitzondering van een penetratieplek, waar de ge vechten Zondagochtend nog gaande waren. Ten Noordoosten van het Lado- gameer probeerden sterke vijan delijke strijdkrachten met onder steuning van luchtstrijdkrachten onze verdediging in de richting Pitkaeranta fen val te brengen. In zware gevechten, die in eeni- ge sectoren nog voortduren, wer den de hevige vijandelijke aan vallen afgeslagen en werden de afdeelingen, die onze stellingen waren binnengedrongen, in een tegenaanval verdreven. In het gebied van Suojaervi, waar het den vijand Zaterdagochtend ge lukte, onze stellingen binnen te dringen, werd hij verdreven en werden zijn hernieuwde aanval len afgeslagen". OVERVAL OP FINSCH DORP. Naar het Finsch persbureau van officieele zijde verneemt, is een 80 man sterke bolsjewisti sche partisanenbende Vrijdag middag binnengedrongen in een afgelegen dorp in de gemeente Sodankylae (Noord-Lapland) waar zij een terreuroverval op de weerlooze burgerbevolking ondernam. Negentien bewoners werden omgebracht, zeven ge wond, de meeste huizen werden in brand gestoken. Van Finsche zijde zijn tegenmaatregelen ge nomen. Jhr. de Ranitz schetste ver volgens de groote eigerischappen van Rembrandt, waartoe behoo- ren zijn trouw en strijdvaardig heid. In heel dit leven treffen ons die eigenschappen. Rem brandt was trouw aan zichzelf en aan zijn levenstaak. Hij groei de in zijn strijd en hij stierf als een eenzame reus. Rembrandt was een toonbeeld van trouw. Kij heeft de groota Italianen gekend en bestudeerd, maar hij bl<>- zijn eigen aard trouw. Hij was een verzamelaar van alle vreemde dingen. Hij h^d Italiaansche, Fransche en Duit sche meesterwerken, hij bezat uitheemsChe schatten. Hij speur de naar het ongekende en haal de het naar zich toe. Maar des ondanks bleef hij altijd zich zelf. In zijn leven en werken toonde hij een typisch-Germaansch ka rakter. maar toch kan men Rem brandt alleen als Hollander zien. Hij hoorde thuis in het dynami sche Amsteixlam, waar hét hart van Nederland klopte. Uitvoerig schetste spr. hoe Ne derland in de Gouden Eeuw in de wetenschappen en in de cul tuur een eerste rol speelde, hoe onze zeelieden, technici en boe ren bovenaan stonden en hoe van alle kunsten ook hier weer de schilderkunst als de meest re presentatieve kunst voor de Ne derlanders mocht gelden. Deze schilderkunst kwam voort uit het Nederlandsche volk. dat liet schilderen en dat werken kocht. Alles wat Nederlandsch was en wat van onzen aard en onze grootheid sprak, werd vastgelegd in een ongeëvenaard aantal meesterwerken en dit alles was volksverbonden en uitzonderlijk Nederlandsch. Vervolgens schetste jhr. de Ra nitz den teruggang, veroorzaakt door de verzadigde koopmans mentaliteit. In ons volk zijn ech ter altijd de krachten, die kun nen leiden tot een nieuwe cultu- reelen bloei, blijven leven. Sinds de Haagsche school is wel geble ken. dat er nog scheppende kracht bestaat. Op litterair ge bied zijn er belangrijke dingen geschied sinds de Tachtigers. Wij hebben belangrijke componisten en ons muziekleven bloeit. Sprekend over de laatste vijf tig jaren wees ihr. de Ranitz er op, dat de kunstenaars zich dik wijls hebben laten inspireeren door krachten, die vreemd zijn an ons volk. Sinds 1940 is ech ter de omheining doorbroken. Er is een cultuurwende gekomen, die eens een tweede renaissance zal blijken te zijn en die onge kende krachten zal ontwikkelen. In deze cultureele wende speelt prof. dr. Jan de Vries een groo te en voorname rol. Door zijn scheppend en herscheppend ver mogen mag men zijn levens werk met Europeesche maat me ten. Hij is een volksvoorlichter. Hij bracht tot het volk wat voor het volk verborgen is geweest. Hij werkte voor de geestelijke toekomst van ons volk. Jhr. de Ranitz wilde de Rern- brandtlegpenning aan prof. dr. Jan de Vries aanbieden, in het BIJ luchtalarm onmid dellijk dekking zoeken. In het Twentsche stadje Rijssen, waar men nog vele oude gebruiken in eere houdt, is een schaapherder, die er dagelijks met een groot eantal sche pen, die het eigendom xijn van ver schillende boeren, op uit trekt, ons de dieren op de uitgestrekte heide velden te hoeden. Hij doet dit reeds veertig jeer CNF/HartgerInk/Pax as

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Zuidhollandsch Dagblad | 1944 | | pagina 1