Leidsche Editie
£*$zware gevechten bij
—-1letri en valmqntone
toespraak van den paus
//eT"
Is
Te JAARGANG - No. 104
ZATERDAG 3 JUNI 1944
ZUIDHOLLANDSCH DAGBLAD
waarin opgenomen: DE LEIDSCHE COURANT, NIEUWE DELFTSCHE COURANT en DE WESTERBODE
<antoor: Papengracht 32 - Giro 103003
Telel. Adm. 20935 - Telef. Red. 20015
DUITSCH
WEERMACHTSBERICHT.
SHet Duitsche weermachtsbe-
>ht van Vrijdag luidt:
j,Bii de zware gevechten in Ita-
vooi, die gisteren vooral in het ge-
Lieijed van Velletri en Valmontone
t de grootste hevigheid zijn op-
vanvoerd, heeft de strijd vaardig-
Sid van onze troepen zich altijd
[eer weten te handhaven tegen
S numerieke en materieele over-
iacht van den vijand. Zoo werd
iar ook gisteren weer de met
concentreerde infanterie- en
ntserstriidkrachten en met on-
irsteuning van zeer sterke
iichtstriidkrachten aanvallende
aiand tot staan gebracht. Een
hitusschen afgegrendelde pene-
ratie. die de vijand ten Noord-
losten van Velletri kon bereiken.
[ostte hem uiterst zware bloedi
ge verliezen.
In dezen frontsector hebben
ffjfich de 65e divisie infanterie on-
ifller luitenant-generaal Pfeiffer.
MSSe door deelen van de vierde
"^ivisie valschermjagers ver-
R .sterkte derde divisie pantsergre-
(hadiers onder generaal-maioor
Decker en een uit eenheden van
net leger en van de valscherm
troepen samengestelde gevechts-
E groep onder luitenant-generaal
Greiner, uitmuntend ondersteund
door artillerie en door luchtdoel-
il§ artillerie van de luchtmacht, zich
bijzonder onderscheiden.
Des nachts opereerende slag-
vliegtuigen vielen vijandelijke
S batterijen en colonnes in het ge
bied van Artena, alsmede de
i plaats zelf, met bommen en
e^boordwapens aan. Aan de Noor-
feijdelijke helling van de Lepiner
I bergen hebben onze divisies zich
te' na het afweren van talrijke viian-
re*delijke aanvallen gedistancieerd
op den Noordelijken oever van
de rivier de Sacco. In het gebied
van Sora werden voor onze nieu
we stellingen alle aanvallen van
den vijand afgeslagen.
Lichte Duitsche zeestriidkrach-
ten brachten voor Livorno een
Britsche torpedomotorboot tot
zinken en beschadigden een an
dere boot ernstig. Voor de kust
van Dalmatië brachten zij zes
volledig bezette kustmotorsche-
pen en een tankboot tot zinken.
Er werden talrijke gevangenen
gemaakt.
Aan het Oostelijke front sloe
gen Duitsche en Roemeensehe
troepen ten Noorden van Jassv
vrij sterke tegenaanvallen van de
Sowjets af en zuiverden eenige
penetratieplekken. Sterke Duit
sche en Roemeensehe formaties
gevechts- en slagvliegtuigen
brachten hierbij den vijand zwa
re verliezen toe aan menschen en
materiaal. Aan de rest van het
front ontstonden er buiten plaat
selijke gevechten in het voorter-
ln de bergstellingen aan het Zuid-
Italiaansche front zijn ter bescherming
tegen de vijandelijke laagvliegende
toestellen talrijke posten gebouwd.
Eer» Amerikaansche jachtvlieger, die
het waagde zulk een post In duikvlucht
aan te vallen, werd neergeschoten
PK Zschelle/O/H/P m
rein van de Karpathen, geen ge
vechtshandelingen van beteeke-
nis.
In den afgeloopen nacht onder
namen formaties sterke Duitsche
gevechtsvliegtuigen geconcen
treerde aanvallen op de spoorweg
knooppunten Kasatin en Fastof.
In de Finsche Golf is een Sow-
jet-Russisch be wakings vaartuig
na mijntreffers gezonken.
Bij een aanval door veertig
Britsche vliegtuigen op een
Duitsch konvooi voor de West
kust van Noorwegen, werden
door escortevaartuigen en lucht
doelgeschut aan boord der koop
vaardijschepen elf vliegtuigen
vernietigd, terwijl twee andere
toestellen in brand werden ge
schoten".
AANVALLEN OP NEUTRALE
SCHEPEN,
Terwijl het Duitsche opperbe
vel zich nog enkele dagen gele
den genoopt zag, de talrijke
Anglo-Amerikaansche Volken
rechtsschendingen tegenover
Duitsche lazaretten in Italië we
reldkundig te maken, maakt bet
Internationale Informationsbuero
thans op grond van officieele be
wijsstukken voor den tijd van 1
Januari 1943 tot eind April 1944
melding van 35 vaststaande ge
vallen van ernstige neutraliteits-
schendingen tegenover de koop
vaardij van niet bij den oorlog
betrokken staten, begaan door
Anglo-Amerikaansche lucht en
vlootstrijdkrachten.
Op de eerste plaats staat Zwe
den. In 14 gevallen leed de
Zweedsche scheepvaart ernstige
verliezen.
In de tweede plaats komt Tur
kije. welks neutraliteitsrechten
in de Zwarte en de Aegeïsche
Zee in tien gevallen werden ge
negeerd.
Spanje verloor op deze wijze
6 schepen met een gezamenlij-
ken inhoud van 11.840 ton. De
Zwitsersche souvereine rechten
werden in drie gevallen geschon
den.
Portugal tenslotte verloor in
April 1943 de „Santa Irene", die
in de Middellandsche Zee tot zin
ken werd gebracht.
WAARSCHUWING TEGEN
AANVAL OP DE EEUWIGE
STAD.
Z. H. de Paus heeft gisteren
een toespraak gehouden tot de
leden van het college van kar
dinalen, die hem bij monde van
den deken van het college, kar
dinaal Granito Pignatelli di Bel-
monte, hun gelukwenschen had
den aangeboden ter gelegenheid
van 's Pausen naamdag.
Volkomen onpartijdig al
dus het D.N.B. zeide de Paus
met grooten nadruk te willen
zeggen, dat elkeen die de hand
tegen de Eeuwige Stad waagt
op te heffen, zoowel voor het
oordeel van de menschheid als
ook voor den rechterstoel der
goddelijke gerechtigheid zal
staan als een moedermoordenaar.
Vervolgens herinnerde de Paus
aan de zware beproevingen, die
ook in vroegere perioden der
historie aan de stad Rome niet
bespaard zijn gebleven en hij
memoreerde de inspanningen,
die vroegere Pausen zich gege
ven hebben om den toen ont.
stanen nood te lenigen. Geen
UIT EEN HINDERLAAG
NEERGESCHOTEN.
In de ochtenduren van 30 Mei
werd de beheerder van het kin
dertehuis de Beel in Voorst, pro
vincie Gelderland, de 60-jarige
rijksduitscher Singenstreu, in het
park van het kindertehuis uit een
hinderlaag doodgeschoten aange
troffen. Het onderzoek heeft uit
gewezen, dat de moordenaars ille
gale elementen zijn, die met een
auto in het park van het kinder
tehuis waren vastgereden en die
op Singenstreu uit een hinder
laag het doodelijk schot hebben
gelost toen deze een onderzoek
naar het verblijf van de auto in
het park wilde instellen. Naar
de daders wordt nog gezocht.
belegering, geen plundering,
geen epidemie van vroegere tij
den kan echter vergeleken wor
den met den tegenwoordigen
nood der inwoners van Rome.
Na een opsomming van de
hulpmaatregelen, die van de
zijde van het Vaticaan, en van
de zijde der kerkelijke organi
saties binnen Rome reeds voor
de bevolking zijn genomen,
deelde de Paus mede, dat hij
ook een pauselijke vloot voor de
hulpverleening aan de noodlij
denden heeft willen vormen en
in gebruik stellen. Dit plan is
echter helaas tot dusver mislukt
door de omstandigheid, dat een
der groote oorlogvoerende zee
mogendheden hiertoe haar toe
stemming heeft geweigerd.
In het verdere verloop van
zijn toespraak wees de Paus op
de plichten van zijn ambt, die
belichaamd zijn in de woorden
van den Verlosser: „Weidt mij
ne lammeren, weidt mijne scha
pen". Bij de uitvoering van zijn
goddelijke opdracht, zoo ver
volgde Pius XII, laat de Paus
zich door geen menschelijke
macht belemmeren.
Vervolgens maakte de Paus
gewag van de hedendaagsche
stroomingen, die een ware om
wenteling teweegbrengen en
legde hij den nadruk op de
noodzakelijkheid, dat deze in
harmonie blijven met de nor
men van het christelijke leven.
De Roomsch-Katholieke Kerk
kent hierin geen compromissen.
Wanneer zoowel in de oorlog
voering als in de voorbereiding
van den toekomstigen vrede de
christelijke leer niet beter tot
haar recht kan komen, dan ligt
dit aan de betreurenswaardige
verdeeldheid der christelijke we
reld en aan de menigvuldige
godsdienstige bewegingen, die
zich in den loop der tijden van
de Katholieke Kerk hebben los
gemaakt.
Daarna ging de Paus over tot
het bespreken der vraagstukken
van den komenden vrede. Over
de vorming van dien vrede, zoo
zeide hij, zijn tot dusver echter
helaas voor het grootste deel
slechts woorden van onverstand
gesproken. De uit die onchris
telijke overwinnings- en vredes
plannen ontstane economische
en sociale toestanden dreigen
tot een geesel van de toekomst
te worden. In de wereld moet
plaats zijn voor de vrije ont
plooiing der nationale krachten
van alle volkeren.
De Paus gaf de hoop te ken
nen, dat aan de wereld een ver-
WIE ZEE HOUDT, WINT DE REIS.
dere verlenging van dezen oor
log met de daarmede gepaard
gaande verscherping der oor
logsmethoden bespaard moge
blijven. Hij beëindigde zijn toe
spraak met den wensch uit te
spreken, dat voor de wereld
door Gods genade spoedig weer
het morgenrood van den vrede
zal mogen schijnen.
De luchtterreur
De Fransche aartsbisschoppen
en bisschoppen hebben een
ontróerenden oproep gericht tot
hun Engelsche broeders in het
episcopaat aan de overzijde van
Het Kanaal en hun gevraagd bij
de Britsche regeering aan te
dringen op een humanere oor
logvoering in de lucht.
En nu hebben de Engelsche
aartsbischoppen en bisschoppen
o.a. geantwoord: „Uwe Eminen
ties mogen ervan overtuigd zijn,
dat het ernstige vraagstuk, dat
zij opwerpen, sedert langen tijd
onze geesten bezig houdt. Onze
piloten hadden reeds instructies
gekregen opdat maatregelen
zouden worden getroffen, ten
einde de risico's voor de bur
gerbevolking tot een minimum
te herleiden en de gebouwen
van den eeredienst zouden ge
spaard blijven".
Maar intusschen hebben de
instructies kennelijk niet veel
geholpen: de luchtoorlog is
voortgezet in ongekende hevig
heid, de kerken branden, de
kloosters branden, de burgerbe
volking bloedt uit vele wonden.
Verschrikkelijk is het leed dat
de geallieerde piloten brengen
over het „bevriende" Frankrijk
en België. En zijn wij gespaard
gebleven?
De laatste dagen vooral heb
ben de geallieerde piloten ook
in ons land een nieuwe activi
teit ten toon gespreid. Zij zijn
begonnen met het systemati
scher beschieten van tfeinen, ter
wijl Roozendaal weer het object
werd van een bombardement,
dat uitsluitend slachtoffers eisch-
te onder de burgerbevolking.
Vooral dat beschieten van trei
nen heeft ten onzent veel kwaad
bloed gezet en men vraagt zich
af welk militair belang daar nu
mee is gemoeid. Het zijn dan
ook alleen burgers, di§ er het
slachtoffer van worden, man
nen, vrouwen en kinderen.
Waar moet het heen? Soms
den zelfden weg op van Frank
rijk, België en Italië? God be
hoede ons land voor een derge
lijk leed. Het leed van land en
volk is niet te overzien, wan
neer een dergelijke opvatting
van moderne luchtoorlogvoering
ook boven ons land tot in de
laatste consequenties wordt
doorgevoerd.
De brandbommen treffen meestal
eerst den zolder. Ruim die zoo op,
dat alleen het allernoodzakelijk
ste in het midden staat en dat u
een overzicht over alle hoeken
hebt Zet daarbij zand en water
klaar.
<J P C.)
Meldt U voor de Kriegsmarine
Indiensttreding bij de Kriegsmarine i« mogelijk voor iederen Nederlander tusschen
17 45 jaar. Aanmelding en inlichtingen bij de Marineannahmestello West.
Plompetorengrachl 24. Utrecht: alle Hafen- en Ortskommandanturen en de ver*
schillende fi-Meldestellen in Nederland,
Da tooneelspeler Chris da la Mar
ward Donderdag in het Metropool*
theater te Amsterdam ter gelegenheid
van zijn 35-jarig tooneeljublleum ge
huldigd. Namens de variótéwereld
biedt Theo Bouwmeester den jubilaris
zijn gelukwenschen een
Stapf/Reynhoudt/Pe* m
BINNENLAND
VERTOONEN VAN VANEN,
VLAGGEN EN WIMPELS
VERBODEN.
Blijkens het heden verschenen
Verordeningenblad is bij verorde
ning van den Rijkscommissaris
het vertoonen en hijschen van
vanen, vlaggen en wimpels van
iedere soort voor zoover in de
verordening niet anders is be
paald. verboden.
Het verbod is niet van toepas
sing op de Duitsche weermacht,
de Waffen SS., de Duitsche poli
tie en den Rijksarbeidsdienst, als
mede op het voeren van het tee-
ken van het Roode Kruis door
de daartoe gerechtigde forma
ties en instellingen, bestemd
voor de geneeskundige verzor
ging en de daartoe gerechtigde
vereenigingen en personen. Zulks
geldt ook ten aanzien van het
gebruik van vanen, vlaggen en
wimpels ten dienste van het
openbare verkeer en beroepsver
voer, voor zoover een en ander
volgens de bestaande voorschrif
ten dient voor het verloop van
het verkeer of voor de regeling
daarvan. In het bijzonder blijft
het geldende recht betreffende
het voeren van vlaggen op het
terrein van de scheepvaart on
aangetast.
De Rijkscommissaris kan ver
dere uitzonderingen van het
verbod toestaan.
Op overtreding staat een ge
vangenisstraf van ten googste vijf
jaren of een geldboete tot een
onbeperkt bedr ag. In ernstige ge
vallen kan tuchthuisstraf, van
ten minste een jaar doch van
ten hoogste vijftien jaren worden
opgelegd.
Deze verordening is in wer
king getreden op 2 Juni 1944.
VERBOD TOT ONDER
STEUNING VAN KRIJGS
GEVANGENEN OF ONDER
DANEN VAN VIJANDELIJKE
STATEN.
Verordeningenblad No. 8 be
vat °en verordening van den
Rijkscommissaris betreffende het
verbod tot ondersteuning van
krijgsgevangenen of onderda
nen van vijandelijke staten.
In artikel 5 is bepaald:
Hij, die leden van de voorma
lige Nederlandsche weermacht,
die zich aan de krijgsgevangen
schap hebben onttrokken, dan
wel ontvluchte of niet in het be
zit van een bewijs van vrijlating
of verlof zijnde krijgsgevange
nen onderdak verschaft, ver
bergt of hen op andere wijze be
hulpzaam is, wordt, voor zoover
niet volgens andere bepalingen
een zwaardere straf is verbeurd,
gestraft met tuchthuisstraf van
ten minste een jaar doch van
ten hoogste vijftien jaren of met
gevangenisstraf van ten hoogste
vijf jaren. In ernstige gevallen
kan de doodstraf worden opge
legd.
Op gelijke wijze wordt ge
straft hij, die op geloofwaardige
wijze kennis krijgt van het feit,
dat leden van de weermacht van
een met Duitschland oorlogvoe
rende mogendheid buiten geslo
ten troepenverband in uniform
of in burgerkleeding of dat an
dere personen, die gedurende
den oorlog in strijd met de be
staande voorschriften uit het
vijandelijke buitenl nd in het
bezette Nederlandsche gebied
zijn gekomen, hier verblijf hou
den en nalaat hiervan onverwijld
bij de dichtst bijzijnde instantie
van de politie of de dichtst bij
zijnde militaire instantie aangif
te te doen.
Deze verordening is in wer
king getreden op 2 Juni 1944.
Politiek weekpraatje. Het
politiek weekpraatje uit te zen
den op Maandag 5 Juni over Hil
versum I om 18.45 uur. draagt
tot titel: ..De strategie in de
tram".
