[remlin vraagt
>olen weer om
erduidelijking
Rapport: uittocht
Joden uit Israël
-let westen kan Zimbabwe radicaliseren
Paus somber in kerstboodschap
ipönitz, opvolger
an Hitler, dood
Libanon blijft onder granaatvuur
est-Duitsland
ikt spionnen
Egypte achter
nonproliferatie
Man springt uit vliegtuig
iTERDAG 27 DECEMBER 1980
BUITENLAND
TROUW/KWARTET
wka
al'
naai
uu
gebi
SKOU (AFP. Reuter) De Poolse minister van buiten-
lse zaken Josef Czyrek heeft gisteren geheel onverwacht ln
:ou een onderhoud gehad met de Russische president
nid Breznjew. De Russische leider zei erop te vertrouwen
Polen „onder leiding van de communistische partij" de
iige problemen spoedig zal overwinnen.
bleek uit een gezamenlijke ver
ing. die in Moskou werd uitgege-
4 na het gesprek tussen Breznjew
uu e Poolse minister, die donderdag-
wük icj onverwacht naar Moskou reis-
1 pis Volgens de Poolse radio gister-
begr yj veroordeelden beide landen de
Kan jpgen van imperialistische en re-
inaire kringen vernietigende ac-
ïiten in het socialistische Polen
itketenen, zich daarmee mengen-
de interne aangelegenheden en
je relaties met andere communis-
'l ie landen.
;ens de radio had minister Czyrek
tussische leider ervan overtuigd
Polen zijn huidige moeilijkheden
kan oplossen en „een verdere
urikkeling op de communistische
kan garanderen". Eerder had ra-
Moskou gemeld dat het bezoek
bedoeld om de „broederlijke
ndschap en algehele samenwer-
tussen de twee landen nog te
terken. Het onderhoud duurde
e uur.
elijkertijd met het bezoek van de
Ise minister van buitenlandse za-
aan de Sowjet-Unie viel het Rus-
RLSRUHE (Reuter) Een niet
name genoemd Oostduits echt-
is in West-Duitsland gearres-
d op verdenking van spionage
is door het bureau van de openba-
lanklager in Karlsruhe bekendge-
akt. Het echtpaar (van middelbare
tijd) uit Leipzig was reeds op 14
ember opgepakt op verdenking
i het leeghalen van officiële post-
sen en het fotokopiëren van docu-
nten. aldus de bekendmaking.
sische partijblad Prawda aan het nut
van de vrije vakbonden aan. Dat is
een vinding van tegenstanders van
het communisme, aldus de krant. De
gebeurtenissen in Polen hebben vol
gens de Prawda overduidelijk aange
toond dat stakingen „anti-socialisti
sche elementen" in de kaart spelen en
dat dergelijke acties de sociaal-eco
nomische problemen alleen maar ver
ergeren. Elke staking verlaagt de pro-
duktie en tast daardoor de levens
standaard van de arbeiders aan. Er is
dan ook geen enkele reden waarom
de vakbonden in een communistische
staat stakingen uit zouden roepen,
aldus de Prawda in het lange artikel.
Waarnemers in Moskou zijn van me
ning dat de Russen minister Czyrek
meer te vertellen hadden dan alleen
maar dat het Westen achter de onlus
ten in zijn land zit. De Russen zouden
zich vooral zorgen maken over het
naar hun mening dubbelzinnige
standpunt dat de Poolse regering in
neemt ten aanzien van deze westerse
inmenging. Zij zouden van Czyrek
opheldering hebben gevraagd over de
economische hulp die een aantal wes
terse landen aan Polen heeft beloofd.
Ook Albanië heeft met dit laatste
grote moeite. Het Albanese persbu
reau ATA veroordeelde woensdag
„de kapitalistische Poolse economie"
en het verzoek van de Polen om nieu
we buitenlandse kredieten, „die de
situatie in dat land alleen maar zullen
verergeren".
De leider van de invloedrijke Poolse
katholieke kerk, kardinaal Wyszyns-
ki. waarschuwde tijdens zijn kerstr
preek dat „buitenlanders ons niet
kunnen redden". Hij was ervan over
tuigd dat de Polen zelf orde op zaken
zouden kunnen stellen en weten om
te gaan met de „vele veranderingen
van de afgelopen tijden".
Van een medewerker
Israël dient met spoed een minister met de rang van vice-
premier te benoemen om alle activiteiten voor migratie te
coördineren. Dat is een van de aanbevelingen in een uitgelekt
geheim rapport, uitgebracht aan tien Israëlische ministers
Het rapport stelt, dat het vertrek van joden uit Israël moet
worden gezien als een nationale noodtoestand.
Lech Walesa, leider van de vrije Poolse vakbond Solidariteit, tijdens de nachtmis in een kerk in
Gdansk.
VATICAANSTAD (Reuter,
AFP, DPA) Paus Johannes
Paulus II vindt dat de wereld
is gehuld in een diepe duister
nis, die alleen nog maar ern
stiger lijkt te worden. De paus
sprak deze sombere woorden
in zijn toespraak tijdens de
traditionele nachtmis in de
Sint Pieter in Vaticaanstad
ter gelegenheid van de ge
boortedag van Christus.
„Vandaag heeft het licht van Bethle
hem vele harten bereikt en toch blijft
tegelijkertijd de duisternis. Soms
lijkt deze duisternis zelfs nog dieper
te worden, „aldus Johannes Paulus.
De kerkelijke leider riep zijn toehoor
ders op troost en vreugde te zoeken in
de boodschap van de verlosser.
In zijn kerstboodschap „Urbi et Orbi"
op eerste kerstdag sprak de paus op
nieuw een veroordeling uit over abor-
(Reuter, AP, AFP) Admiraal Karl Dönitz, de man die
p 1945 Adolf Hitler opvolgde als leider van nazi-Duitsland en
Ps stemde met de onvoorwaardelijke overgave van het Derde
jn t jk is op kerstavond op 89-jarige leeftijd overleden. Hij was
maanden ziek geweest, aldus zijn huishoudster.
•eki *5
lange Dönitz maakte op 1 mei
j via de radio het Duitse volk
kend dat Hitier zelfmoord had ge-
iegd en dat hij de admiraal vlak
or zijn dood tot opvolger had be
emd. De admiraal die tijdens de
wereldoorlog commandant
s van de onderzeebootvloot van
ti-Duitsland. probeerde eerst zelf
onderhandelen over de overgave
daarna machtige hij generaal Al-
id Jodl met de commandant van
t geallieerde leger generaal Dwight
senhower de onvoorwaardelijke
ergave te tekenen.
utt< lijf doden" en „Geen overleven-
n, menselijkheid is zwakheid" wa-
enkele kenmerkende orders van
man die tot de meest gevreesde
marine-commandanten behoorde en
fanatiek in zijn onderzeeërs geloofde.
Na de instorting van het nazirijk pro
beerde hij over zee te ontsnappen
maar na aanhouding werd hij tijdens
de Neurenbergse processen tegen de
Duitse oorlogsmisdadigers tot tien
jaar gevangenisstraf veroordeeld.
Eén van de aanklachten was dat hij
opdracht had gegeven geallieerde
krijgsgevangenen dood te schieten.
Sinds zijn vrijlating in 1955 leefde hij
in het noorden van de bondsrepu
bliek.
Een woordvoerder van het Westduit-
se ministerie van defensie heeft mee
gedeeld dat Dönitz niet met militaire
eer zal worden begraven. Er worden
tus en vroeg hij alle gelovigen het
ongeboren leven te beschermen. De
toespraak die de paus vanaf het bal
kon van de Sint Pieter hield, werd op
het plein aanhoord door ongeveer
honderdduizend belangstellenden.
Johannes Paulus besloot zijn korte
rede met de wens „gelukkig kerst
feest". uitgesproken in 41 talen.
China
Ter gelegenheid van kerstmis werd in
Peking voor het eerst sinds de cultu
rele revolutie een christelijke kerk
heropend. In de gerestaureerde St.-
Jozefkerk droeg bisschop Yang Gao-
jing voor twaalfhonderd gelovigen de
kerstmis op. Het is de tweede kerk in
Peking die nu bezocht kan worden
door de ongeveer zevenduizend ka
tholieken in de Chinese hoofdstad.
Het gebouw is de afgelopen jaren als
pakhuis gebruikt.
Ook de andere katholieke kerk en een
evangelische kerk waren stampvol
tijdens de kerstdiensten. Sinds vorig
Jaar propageert de Chinese regering
de vrijheid van godsdienst en is de
toeloop naar de katholieke kerken
groot. In China bestaat een nationale
katholieke kerk, die geen betrekkin
gen onderhoudt met het Vaticaan. De
bisschop van Nankin ontkende don
derdag in een vraaggesprek dat er
ook nog een „ondergrondse" katho
lieke kerk zou bestaan, die wel ban
den met Rome heeft
In Polen hebben de katholieken voor
het eerst sinds de tweede wereldoor
log kunnen luisteren naar een radio-
uitzending van een nachtmis. In zijn
preek zei kardinaal Macharski: 'God
behoede ons voor bloedvergieten, hel-
pe ons vrede te stichten en beware
onze zwaarbevochten vrijheid." De
radio-uitzendingen van katholieke
missen werden mogelijk na de recen
te grote stakingsacties in Polen,
waarbij dit een van de eisen van de
vrije vakbond Solidariteit was. Na
afloop van de mis zongen de aanwezi
gen tegen de gewoonte in delen van
de hymne 'God redde Polen.'
In GrootrBrittannië riep koningin
Elizabeth de Britten in haar kerst
boodschap op 'moedig en onzelfzuch
tig' te zijn om zo de 'ernstige proble
men' die het land bedreigen het hoofd
te bieden. De koningin benadrukte
dat vroegere generaties Britten wel
voor ergere problemen gestaan had
den dan de huidige economische en
sociale crisis die het land plaagt. 'Zij
hebben nooit de hoop verloren en
nooit gebrek aan vertrouwen getoond
in zichzelf en in hun kinderen.'
Vooralsnog ziet het er naar uit, dat
het rapport zal worden weggewerkt.
Ten slotte zal 1981 het jaar van de
verkiezingen in Israël zijn. Tussen de
300.000 en 500.000 Israëli's hebben
hun land verlaten en wonen thans in
de Verenigde Staten. Ook wonen
ruim 100.000 vroegere Israëli's in Eu
ropa. Te zamen is dat twintig procent
van de huidige Israëlische Joodse be
volking van drie miljoen zielen. Di
recteur-generaal Samuel Lahis van
het Joods Agentschap heeft deze op
zienbarende cijfers geproduceerd.
Lahis stelt voor, dat om Israëli's te
bewegen uit de VS terug te keren
naar het beloofde land, hen dezelfde
faciliteiten moeten worden gegeven
als immigranten. Maar geheim rap
port of openbaar, de Israëlische rege
ring heeft bij monde van Azriel Wald-
man, directeur-generaal van het mi
nisterie van opvang al gezegd daar
niet aan te denken. Het zou beteke
nen, zo werd aangevoerd, dat Israël
een premie op vertrek gaat geven.
Belasting
Talrijke Israëli's zouden zich naar het
buitenland begeven ten einde na eni
ge tijd weer terug te keren, profite
rend van belasting, vrijdom voor in
voer van luxe goederen, belasting
vrijdom over inkomen, lage rente
voor koop van huis of flat.
Het rapport van Lahis, dat zegt dat
alleen al in New York een kwart mil
joen uit Israël afkomstige joden wo
nen, uit de vrees dat ook de kinderen
van de vertrokkenen voor Israël en
het jodendom verloren zijn. Slechts
tweeduizend van de honderdduizend
kinderen van de vertrokkenen uit Is
raël zouden nog joods onderwijs krij
gen. Lahis laakt in zijn rapport het
joodse onderwijs in Israël. De zware
dienstplicht van drie Jaar met jaar
lijkse herhalingsoefeningen van een
maand noemt Lahis een van de rede
nen om te vertrekken. Ook de uit
zichtloze toestand op vrede en df
bedroevende economische positie
van de meeste Israëli's zijn redener
om te vertrekken. Een inflatie var
170 procent per jaar maakt het onmo
gelijk, dat men met werken een rede
lijk bestaan verkrijgt.
Het rapport vraagt zich af wat dt
ooizaak ervan Is, dat de uit Polen er
Rusland, Jemen en Irak gekomer
grootouders van de jongeren in Israë
wel bereid waren ontberingen te ge
troosten, maar dat de jongeren dal
niet wensen en het joodse land veria
ten. Een reden zou kunnen zijn, dal
zij niet met het anti-semitisme zijc
geconfronteerd en dat de jodenhaat
zoals die over de wereld heerste voor
en vooral tijdens Hitier, nu niet meei
bestaat.
Noodtoestand
Lanis noemt de emigratie van joden
ook een nationale noodtoestand, om
dat tegenover het vertrek van joden
een bijzonder hoog geboortecijfer
staat van de Arabische inwoners. De
immigratie van joden in Israël staat
vrijwel stiL Nagenoeg de enige immi
granten die Israël binnenkomen zijn
die uit de Sowjet-Unie. Veel joden die
Rusland verlaten geven tegenwoor
dig een voorkeur aan de Verenigde
Staten, Canada of andere westerse
landen. Tegenover 35.000 immigran
ten in 1979 kwamen dit jaar in Israël
maar 18.000 immigranten aan. Ge
middeld wenste maar 25 procent van
de joden uit de Sowjet-Unie naar Is
raël te gaan.
In de 48 opvangcentra voor immi
granten van het Joods Agentschap in
Israël was maar 67 pet van de plaat
sen bezet en dat nog omdat tal van
immigranten jaren in de opvangcen
tra blijven wonen. Er is geen nood
zaak meer om plaats te maken voor
nieuwe immigranten.
Militaire kringen in Tel Aviv ontken
den een bericht van Libanese provin
ciale functionarissen dat een Israëli
sche commandogroep het dorp Ha-
datha was binnengedrongen en het
huis had opgeblazen. Hadatha ligt 16
kilometer ten noorden van de Liba-
nees-Israëlische grens, een gebied dat
wordt gecontroleerd door de Ierse
CAIRO (AFP) De Egyptische mi- eenheid van de/ VN-vredesmacht in
nisterraad heeft besloten tot ratifica- zuid-Libanon (UNIFIL). De autoritei-
TEL AVIV (Reuter, AP, AFP) Door Israël gesteunde christelijke milities hebben, aldus
functionarissen van de Verenigde Naties, bij een granaataanval een huls verwoest en drie
dorpelingen verwond.
woordvoerder zijn onder de Israëli
sche troepen geen slachtoffers. De
legerpatrouille kreeg de eenheid in de
gaten toen deze bij de nederzetting
Hanita Israël binnendrong Het was
de eerste poging van Palestij nen om
Israë binnen te komen sinds ander
halve maand geleden twee strijders
werden gedood.
zen en zes Syrische soldaten gedood
en dertig gewond geraakt.
Israëlische soldaten hebben een Pa
lestijnse guerrilla-eenheid van vijf
man onderschept en na een korte
schermutseling bij de grens met Liba
non gedood. Dit heeft het militaire
opperbevel meegedeeld. Volgens een
Amiraal Dönitz
geen kransen gestuurd en militairen
mogen de begrafenis niet in uniform
bijwonen. Dat de admiraal al offici
eus dood was blijkt uit een van de
reacties: „Dönitz, die is toch al jaren
dood?"
tie van het verdrag tegen spreiding
van kernwapens. Het besluit behoeft
nog goedkeuring van de volksverga
dering, maar dat stuit in de regel niet
o moeilijkheden.
Aansluiting maakt het Egypte moge
lijk, aldus minister Kam al Hassan Ali
van buitenlandse zaken, volgens de
bepalinven van het verdrag de tech
nisch ontwikkelde landen vragem om
hulp bij de vreedzame toepassing van
kernenergie.
Tot de betrekkelijk weinig landen die
het verdrag niet hebben geratificeerd
en daardoor niet onder de inspectie
van het Internationaal bureau voor
atoomenergie vallen, behoort Israël.
ten in Libanon zeiden dat het Ierse
bataljon de drie gewonden naar een
hospitaal in Nakoera, het hoofdkwar
tier van de vredesmacht, had ge
bracht.
Rechtse milities in het oosten van
Libanon hebben meegedeeld dat ze
bij de stad Zahle een Syrische tank-
aanval hebben afgeslagen. De woord
voerder zei dat de tanks posities
trachtten in te nemen in de heuvels
ten noordoosten van de stad. Zahle
zou nog steeds onder Syrisch gra
naatvuur liggen. Bij de gevechten
tussen de rechtsen en de Syriërs rond
Zahle zijn tot nu toe twaalf Libane-
BELGRADO (AP) Een Joegoslaaf
is tijdens het landen van zijn vlieg
tuig op de luchthaven van Koeweit
donderdagavond bang geworden en
eruit gesprongen. Hij werd ernstig
gewond.
Het dagblad Politieke Ekspress in
luchtvaartmaatschappij), een DC-10,
na de landing ging remmen door
straalomkering, wat nogal veel la
waai maakt. De DC-10 reed toen met
een snelheid van ongeveer 100 kilo
meter per uur.
De man maakte zijn
riem los, rende naar de achterdeur
Joegoslavië meldde gisteren dat de (die ontkoppeld is tijdens vertrek en
reiziger doodsbenauwd werd toen de aankomst, als veiligheidsmaatregel)
machine van de JAT (Joegoslavische en sprong natir buiten.
lag
lor Nico Kussendrager
n'£ ALISBURY Op het vliegveld hangen grote banieren „Welkom Julius
eb. yere
erere" en op weg naar Salisbury worden het er steeds meer. De
i resident van Tanzania brengt een bezoek aan Zimbabwe. Hij wordt
d oots onthaald. Tijdens een massabijeenkomst presenteert premier
obert Mugabe de Tanzaniaanse president als ware hij Cassius Clay.
«i soortgelijke bijeenkomst in de zuidelij
stad Bulawayo wordt op het laatste
oment afgelast. De belangstelling is mini-
aal. Bulawayo is het bolwerk van Joshua
•mo, die met Mugabe steeds weer op
spannen voet is komen te staan. Het was
eer n schaduw die hing over het bezoek van
yerere.
imbabwe zal blijvend aan de Tanzaniaan-
president herinnerd worden door het
emoemen van een van de hoofdstraten
an Salisbury naar Nyere. Eerder al was
ameson Avenue omgedoopt tot Samora
lachel Avenue.
>8 Imbabwe heeft aan deze twee presidenten
eel te danken. Hun „frontlijnstaten" heb-
en zich sterk gemaakt voor een zwarte
leerderheidsregering in wat toen nog Rho-
esië heette. Mozambique heeft er econo-
aisch forse klappen van opgelopen: door de
ancties tegen Rhodeslë kwam de winstge-
ende doorvoer van goederen via Mozambi-
aanse havens en spoorwegen stil te liggen.
nvloed
°P het ogenblik probeert Zimbabwe zelf
Nn vooraanstaande plaats in te nemen in
Wrika. Onlangs was Mugabe nog een paar
'n& agen in Nigeria, aan Afrika's westkust.
0 Igeria is dankzij zijn olie een van de
JJjachtigste en rijkste landen van het zwarte
ilddeel. Overigens heeft het bezoek wei
|g opgeleverd. De Nigeriaanse olie is voor
imbabwe te duur. Politiek is het echter
~)r Mugabe van groot belang. Zimbabwe
ïft alle mogelijkheden om een invloedrij-
r rol te spelen; het is in aanleg een van dc
meest welvarende landen in Afrika. Als
geurrtilastrijder stond Mugabe te boek als
een radicaal en een marxist. Zowel binnens
lands als buitenlands voert hij nu echter
een zeer praktisch beleid. De premier is de
gematigdheid zelf: buitenlandse investeer
ders zijn welkom, de blanken moeten vooral
blijven en niemand hoeft als het aan hem
ligt bang te zijn voor een één-partij-staat.
De eerste ambassadeurs die werden be
noemd waren die in Washington, Londen,
Brussel en Addis Abeba, waar de organisa
tie van Afrikaanse Eenheid zetelt. Wel iets
anders dan het vestigen van vertegenwoor
digingen in Moskou of Peking. En toen
Mugabe in de herfst de speciale zitting van
de VN over het derde ontwikkelingsdecen
nium toesprak, prees hij de pogingen van
Londen om te komen tot een regeling tus
sen blank en zwart. Ook Washington kreeg
een schouderklopje.
Steun
De omhelzing van het westen is niet toeval
lig. Zimbabwe heeft veel steun nodig om
economisch weer wat overeind te krabbelen
na een oorlog die grote schade heeft aange
richt. Minister van economische zaken en
planning Bernard Chidzero zei me dat het
land mogelijk over een paar jaar zonder
steun kan. Maar dan is er wel eerst een
..Marshallplan" nodig net als voor West
europa na de tweede wereldoorlog om
Zimbabwe op de been te helpen Daarna
kan het zelf verder.
Westerse landen met name de Verenigde
Staten en Groot-Brittannië zijn echter
zeer terughoudend. Beloften worden niet
het eerst zijn dat door gebrek aan steun
ontwikkelingslanden in de richting van het
oostblok worden gedreven.
Moskou
Op het ogenblik zijn er nog geen diploma
tieke banden tussen de Sowjet-Unie en Zim-
babwe. Volgens minister S. Muzenda van ZUid"AfriKd
buitenlandse zaken moet daar niet te veel
achter gezocht worden. „Wij voeren een
niet-gebonden buitenlandse politiek. Iede
reen die diplomatieke betrekkingen wil,
moet met deze regering tot een akkoord
komen".
steeds steun geeft aan Zapu. Moskou wil
diplomatieke betrekkingen aanknopen met
de regering van Zimbabwe, aldus Solodow-
nikow. Niettemin was hij er ook deze keer
niet in geslaagd gesprek te hebben met
minister Muzenda.
Mugabe op bezoek bij Carter: schouderklopje voor de VS.
nagekomen. „We zijn belazerd", zei eerste
minister Mugabe in een vraaggesprek dat ik
met hem had. Het westen wil de binnen
landse ontwikkelingen in Zimbabwe eerst
afwachten.
Mugabe heeft niet alleen veel te stellen met
Nkomo, maar ook met een aantal van zijn
eigen ministers die anti-blank zijn en een
een-partij-staat nastreven. De onlangs op
technische gronden van moord vrijgespro
ken minister van arbeid Edgar Tekere is een
van hen
Het is een vicieuze cirkel. Het uitblijven van
buitenlandse hulp versterkt de radicale
krachten ln Zimbabwe, wat de aarzelingen
om bijstand te verlenen weer groter maakt.
Het westen is hardleers. Het zou niet voor
En dat schijnt Moskou niet te lukken. Mu
zenda vertelt dat hij tijdens de onafhanke
lijkheidsfeesten in april naar het Meikles
hotel ging voor een gesprek met de Russen,
maar ze zouden toen niet op hun kamer zijn
geweest. Later kwam er een Rus naar zijn
kantoor maar toen zou Muzenda op zijn
beurt op het laatste moment zijn weggeroe
pen door de eerste minister, zodat er even
min over het verbeteren van de verhouding
tussen Moskou en Salisbury kon worden
gepraat.
Een van de knelpunten is dat de Sowjet-
Unie altijd de Zapu van Nkomo heeft ge
steund en niet de Zanu van Mugabe. Er zijn
aanwijzingen dat Nkomo, nu minister van
binnenlandse zaken, via Zambia nog steeds
wapens krijgt. Gevraagd of Moskou de poli
tieke en diplomatieke steun aan de Zapu
moet beëindigen, antwoordt Muzenda: „De
vraag suggereert naar mijn idee of een land
waarmee wij diplomatieke betrekkingen
hebben, militaire steun kan geven aan een
bepaalde partij in dat land". Een land heeft
slechts één regering. Die heeft de zeggen
schap over het leger De krijgsmacht be
hoort tot geen enkele partij, aldus Mu
zenda.
Eind november verbleef de Russische am
bassadeur in Zambia, Vassili Solodowni-
kow. enige dagen in Salisbury. In een ge
sprek met de Zimbabweaanse krant The
Herald ontkende hij dat de Sowjet-Unie nog
Radicalisering in Zimbabwe en mogelijk
zelfs strijd tussen de verschillende stromin
gen en stammen zullen weinig bevordelijk
zijn voor de rust in Zuidelijk Afrika.
Het blanke minderheidsbestuur in Zuid-
Afrika zal er op zijn minst een argument
aan ontlenen om geen macht uit handen te
geven aan de zwarten voor zover het
tenminste nog argumenten nodig heeft.
Zimbabwe en Zuid-Afrika onderhouden nog
steeds betrekkingen. Dat kan ook moeilijk
anders. Voor zijn handel is Zimbabwe voor
een groot deel van Zuid-Afrika afhankelijk.
Het maakt er ook geen geheim van dat
economische sancties tegen Zuid-Afrika
Zimbabwe zelf minstens zo hard zouden
treffen. Olie komt via Zuid-Afrika, en veel
grondstoffen en industrieprodukten wor
den in dat land gekocht. Van de hulp aan de
vluchtelingen en ontheemden in Zimbabwe
komt veel voedsel en zaaigoed rechtstreeks
uit Zuid-Afrika. Het is niet toevallig dat
Zimbabwe een van de voortrekkers is voor
een nauwere samenwerking tussen zwarte
landen in zuidelijk Afrika om de afhanke
lijkheid van blank Zuid-Afrika te verminde
ren. Onlangs werd daarover een conferentie
gehouden in Maputo.
De Zuidafrikaanse ambassade in Salisbury
is gesloten, maar er is nog steeds een han
delskantoor. Daarnaast heeft ook het ANC
er een vertegenwoordiging. De Zuidafri
kaanse bevrijdingsbeweging krijgt echter
geen toestemming bases te vestigen in Zim
babwe. Ook dat kakanders worden als
radicalere bewindslieden het voor het zeg
gen krijgen in het land van premier Robert
Mugabe.