Aantrekkelijke Figaro
Constantijn Huygenspri
voor Alfred KossmannP
Problemen mini-WK
vrijwel opgelost
Chris Engels/Luc Tournier:
Een buitensporig man
Voltooid meesterschap onmiskenbaar
Begeleidin
vioolpartij
Pandbriefbiljetten (5jaar)
lal
Spaarpandbiljetten (5 jaar)
sJV
Nederlands Kamer Orkest speelt beeldschoon
stoort
Vlaams protest
in Hilversum
WesUand Utrecht Hypotheekbank
TV-uitzendingen lijken verzekerd
En dan nog
Resnais krijgtP
Franse filmprijs
76m ecn vaste van f*n3ai i
Milt Jackson-Ray Brown in Vredenburg
MAANDAG 22 DECEMBER 1980
KUNST/RADIO/TELEVISIE
TROUW/KWARTET
IAG
door Franz Srsatman
SCHEVENINGEN Voor de derde keer zet de Nederlandse Opera Stichting een troefkaart
uit haar repertoire In: Le Nozze di Figaro, Mozarts geniale verklanking (1786) van het libretto
door Lomezo da Ponte.
De eerste presentatie van deze pro-
duktle vlei ln het Holland Festival
1974. waarna een tweede serie volgde
in het seizoen 78/77.
De regie van Götz Friedrich toneel
beeld var. Qunllla Palmstlema (ln
kleurcofnbln&ties van kostuums en
opzet van de decors hoogst origineel)
bleven steeds gelijk, maar ln de muzi
kale uitwerking wisselde de bezetting
totaal. Het treffendst is de wisseling
van dirigenten. Michael Oleier. zette
een bitse, hardkllnkende Figaro neer
in 1674, opgewonden van karakter
door de Jachtige tempi. Hans Vonk
bracht ln 1877 een vloeiende lijn aan,
maar ook hU leek de zangers soms
geen adem te gunnen.
Met de Amerikaanse dirigent Dennis
Russel Davies ls de produktle geneel
het tegendeel geworden van de oor
spronkelijke premiere. Want Davies
laat de compositie ln heel natuurlijke
tempi ontrollen; schuwt desondanks
pittigheid niet zoais uit de ouverture
bleek. HIJ geeft zijn zangersploeg alle
kans om hun vocale schoonheden te
etaleren en dat zijn er heel wat in
deze voorstelling. Toch overdrijft Da
vies naar mijn smaak door het duet
tussen de gravin en haar kamenier
ster Susanne (de brief) zo langzaam te
nemen. Hetzelfde gelcit voor alle ari
a's in bet vierde bedrijf, met als uit
schieter Susanna's Dah vieni, non
tardar, waarin de begeleiding door de
traagheid gewoon uit elkaar valt.
Overigens speelt het Nederlands Ka
mer Orkest beeldschoon.
De regie werd dit keer niet Ingestu
deerd door Friedrich, maar door een
assistente, de Amerikaanse Jeanctte
Aster. Met ccn vrijwel geheel nieuwe
ploeg zangers-acteurs gin»; zij aan het
werk. het resultaat is heel behoorlijk;
het spel tussen de elkaar ln liefde
beconcurerende partijen bloeit en
boeit, zo zelfs dat het onbegrip van
wege de Italiaanse recitatieven door
kleinigheden ln gebaren, gezichtsuit
drukkingen en houdingen wordt weg
gespeeld.
Toch zit er minder contrastwerking
ln deze serie voorstellingen dan ln de
vorige twee. John Bröchcler als Graaf
Almaviva ls ts weinig graaf (nobel,
heersend, sluw ook decadent) en te
veel kluchtfiguur. Of hij op aanwij
zing van de regie zou zo stond te
huppelen, en voortdurend clownesk
de buik vooruit draaide, of op eigen
gezag zijn rol zo invulde, mooi zag het
er in ieder geval niet uit. En waarom
de man zo'n slordig zittend pak aan
getrokken en een pruik opgezet die
totaal niet bij zijn gezicht past? Ge
lukkig dat Bröcheler goed zingt, al U
hij ook vocaal de Graaf (geheel ln de
lijn van de roluitbeelding) nogal licht
voetig op.
Joseph Joachim
opnieuw uitgevoei
door Jac. Kort
SU
irutf
De Amerikaanse bariton Samuel Ra-
mey heeft een makkie aan deze mees
ter; hij overspeelr Bröcheler volko
men. wat eigenlijk Jammer ls. Vocaal
beheerst hij de scène ook geheel; wat
een prachtig timbre, wat een schitte
rende dictie en. ook nog, wat een
uitstekende toneelpersoonlljkheld.
Met Sheri Greenawnld als een speel
se. slimme Susanna, vormt hij een
Ideaal liefdespaar waar deze hele, Een scène uit Le Nozze di Figaro met in de hoofdrollen Samuel Ramey, Evelyn Brunner, Sheri
soms Ingewikkelde komedie van ver- Greenawald en John Bröcheler.
stopperijen, briefjes en verkleedpar
tijen. om draalt.
AMSTERDAM Al y lUU
de hij niet de geringst L
eenkomst met de fanta
en zelfs beangstigen*
schijning van Paganli
Ls diens opvolger, Josej ctic
chim (1838-1907) een e, is h,
roemd violist geweest i
voorganger.
land
en 1
En voortreffelijke Figaro, waarin ook
een wat Moeke-achtige Gravin (de
Zwitserse sopraan Evelyn Brunner,
niet stralend van stem. wel degelijk)
met zorgelijke blik achter de verwik
kelingen aanholt. Met heel mooie bij
dragen van Nederlanders als Cora
Canne Meijer (Marcelina). Simon van
der Geest (hij vangt het gebrek aan
stem schitterend op met acteursfoef
jes), Saskia Oerrltsen (puntgaaf in
het piepkleine Barbarlna-rolletje),
Pieter van den Berg en Ton Haenen
(zij waren resp. Bartolo en Antonio
vanaf de oerpremlère en lijken onver
anderd).
De voorstellingen lopen tot en met 23
Januari ln Amsterdam, Utrecht, Rot-
Tegenover hem staat Figaro, de terdam, Nijmegen en Eindhoven. Tij
knecht met genoeg zelfbewustzijn om dens de kerstdagen ln Amsterdam,
zijn meester diens feodale uitspattln- Stadsschouwburg op 23. 28 en 30 de
gen op seksueel gebied te ontzeggen, cember
Liefdespaar
HILVERSUM (ANP) Met een
vreedzame betoging hebben onge
veer honderd leden van het „Taaiac
tiecomité" uit Gent gistermiddag bij
de NOS geprotesteerd tegen de uit
zending van Panoramiek van afgelo
pen woensdag over de opkomst van
het neo-nazisme in Europa.
Nadat de activisten, die met twee
bussen naar Hilversum waren geko
men, aan een vertegenwoordiger van
de studlodienst een pamflet voor de
verantwoordelijke programmama
kers hadden overhandigd en enkele
Vlaamse liederen hadden gezongen
vertrokken zij naar Amsterdam.
In het pamflet nemen de actievoer
ders het Panoramiek kwalijk dat in
de rubriek werd voorgesteld als zou
de jaarlijkse Ijzerbedevaart ln Dlx-
muiden „liefst uitsluitend toeganke
lijk zijn voor rechts extremisten, fas
cisten en nazisten".
De actievoerders vinden dit een grote
verkrachting van de werkelijkheid. In
wezen, zo stellen zij, ls de Ijzerbede
vaart ieder Jaar een ontmoetings
plaats voor Vlamingen, wars van elke
partij, Ideologie of geloofsovertui
ging.
Zij zeggen ook gepoogd te hebben
buitenlandse extremistische groepe
ringen bij de bedevaart te weren
maar dat dit door lankmoedigheid
van de Belgische overheid niet is ge
lukt.
ADVERTENTIE
jy Pandbriefbiljetten. looptijd 5 jaar
4A10/
g flf Ba/O Het huidige rentepercentage is 10!£% (effectief rende-
B n JfO ment ca. 10.50%). In coupures van f 1.000,-en
Ww' f 10.000,-. Aan toonder.
Groeit in 5 jaar naar resp. f 1.647,- en f 16.470,-. Na twee jaar reeds
inwisselbaar tegen rente-aanpassing. Rente ingaande de le of 16e van
de maand.*, n.. .«.nmrnn»
Hoofdkantoor: Amsterdam. Sarphadstraat l. 020-263131
HILVERSUM (ANP) Het ziet ernaar uit dat er toch televi
siebeelden komen van het zogenoemde mlnl-wereldkampl-
oenschap voetbal, dat rond de jaarswisseling met deelneming
van Nederland, Uruguay, Italië, West-Duitsland, Brazilië en
Argentinië ln Montevideo wordt gehouden.
In het Rijksmuseum in Amster
dam wordt op 20 december een ten
toonstelling rond de Utrechtse beeld
houwer Adriaen van Wesel geopend.
Deze beeldhouwer leefde in de vijf-
tiende eeuw en werd vooral bekend
om de houten beeldengroepen, die hij
veelal voor kerken en kathedralen
maakte. Van het oeuvre van deze
vroege kunstenaar heeft het Rijks
museum ruim twintig werken bij el
kaar gevonden.
Naast het werk van Van Wesel laat de
tentoonstelling ook ongeveer 35 wer
ken van Utrechtse tijdgenoten zien.
Het totaal geeft een ongekend over
zicht van devotiesculptuur uit de
tweede helft van de vijftiende eeuw.
De tentoonstelling duurt tot 15 maart
het volgend jaar.
Speciaal vandaag
De geboorte van Christus.
Amerikaanse televisiefilm
over de problemen van Jozef
en Maria.
Ned. 2/21.30
De Actuele Documentaire
gaat deze keer over El Salva
dor, de rijken, de armen en de
guerillastrijd tegen de militai
re junta.
Ned. 1/22.35
Onderwerp van Plein pu
bliek is deze keer: meditatie.
Panclgesprek en vragen van
luisteraars.
Hllv. 2/9.30
Tweede documentaire van
Henk Ho»Inga over de situatie
in Ufugnaj waar het Neder
lands elf tal rond Nieuwjaar
gaat voetballen. De stemming
in bet land, maar vooral de
politieke situatie.
HUv. 2/22.40
Volgens Carel Enkelaar, hoofd dienst
televisieprogramma van de NOS. zijn
de partijen, die over de televisierech
ten onderhandelen, dicht bij elkaar
gekomen. Hij verwacht vandaag een
definitieve overeenkomst.
Gaan de televisie-uitzendingen door
dan zal de NOS naast rechtstreekse
reportages ook een aantal samenvat
tingen verzorgen. Het definitieve pro
gramma ls nog niet vastgesteld, maar
het is natuurlijk haast wel zeker dat
men dan de poule-wedstrijden van
Nederland (op 30 december tegen
Uruguay en op 6 januari tegen Italië)
op het scherm zal brengen. De NOS-
radio verzorgt ook directe reportages
van deze ontmoetingen.
De televisie-uitzendingen van dit
vriendschappelijke voetbaltoernooi
dreigden in het grootste deel van Eu
ropa niet door te gaan toen bleek dat
de organisatoren de televisierechten
voor Italië hadden verkocht aan een
particulier commercieel televisiesta
tion ln Milaan
De Europese omroeporganisatie
EBU, besloot toen alleen beelden op
het Eurovlsienet te verspreiden als
die rechten voor Italië zouden worden
afgestaan aan het nationale Italiaan
se staatsbedrijf RAI. Daarover wordt
thans onderhandeld, waarbij ook de
organisatie ln Uruguay betrokken ls.
Die heeft de nodige druk op ..Milaan"
uitgeoefend want mocht het Milanese
station de rechten niet aan de RAI
overdoen dan betekent dit een grote
schadepost voor de organisatie. Die
ontvangt dan weliswaar wel de ver
goeding van de rechten voor Italië
maar niet die voor de rest van Euro
pa, een verschil van bijna twee mil
joen gulden.
door Jan Kuijk
De aardigste beschrijving
van de samenleving op Cura
cao geeft Jo van de Walle ln
zijn boekje „Beneden de
wind".
Van de Walle tekent daar het beeld
van een Italiaanse stad-staat uit de
renaissance en hij plant dat beeld
over naar Curagao een eiland,
Iets groter dan Zuid-Beveland en
met hooguit 175.000 bewoners.
Een wat rooskleurig en eenzijdig
beeld voor de Curagaose situatie,
maar daarom zo aardig omdat het
een geschikt decor vormt om Chris
Engels/Luc Tournier daar ln te la
ten rondlopen. Als Je wilt vertellen
wat Chris Engels allemaal heeft ge
daan of aangepakt in zijn leven, dat
zaterdagavond op zo ontluisterende
wijze aan een einde kwam (op
straat, aangereden door een auto),
dan moet je om vergelijkingen te
treffen inderdaad de namen oproe
pen van genieën uit het Venetië of
het Florence van weleer.
Nu was Chris Engels waarschijnlijk
geen genie, en moet Je met dergelij
ke vergelijkingen een beetje oppas
sen. Als op een gegeven bgenblik
een leraar Duits met een boekje
over Qoethe en Schiller op zijn
naam ln de handelingen van de
Maatschappij voor Letterkunde
wordt herdacht als „de Goethe van
Applngedam" dan bewijs Je zo'n
man en zijn nagedachtenis daar
nauwelijks een dienst mee. Maar
Chris Engels mag zeker buitenspo
rig genoemd worden en waarom
dan dat miniatuur-landje niet ver
geleken met een miniatuur-staat uit
het verleden en hem met één van de
bewoners?
Engels kwam in 1938 naar Curagao
als kersvers ln Lelden afgestudeerd
arts. HU heeft ln de volkswijk otra-
banda van Willemstad een drukke
artsenpraktijk opgebouwd en lüj
had, zoals ln zo'n kleine afgesloten
maatschappU te verwachten valt,
ook allerlei officiële baantjes:
schoolarts, maar ook patholoog
anatoom bU rechtszaken en derge
lijke.
Niet hoog genoeg te waarderen
werk, maar op grond daarvan zou
zUn naam hier toch niet genoemd
worden. Chris Engels stortte zich
met al zUn energie op het culturele
leven van Curacgo. HU ging door
met het schrijven van gedichten en
verhalen. HU deed actief mee aan
Chris Engels/Loc Tournier
WILLEMSTAD, CCRAcAO BIJ
een verkeersongeval is zaterdag
avond omgekomen de Curmgaose
arts Chris Engels, in Nederland be
ter bekend als de schrijver en dich
ter Loc Tournier. Engels, die ln
1907 In Rotterdam werd geboren,
ging in 1936 naar Curacao waar hij
één van de leidende figuren van het
cultureel leven werd.
het muziekleven en ontpopte zich
daarij niet alleen als uitvoerend
musicus, maar ook ais componist.
HU schilderde en zag zUn werk
tweemaal eervol vermeld op de
Blennale van Sao Paula en op een
tentoonstelling ln het Amsterdam
se StedeUJk van San berg en het
Schledamse StedeUJk van Pierre
Janssen.
In de oorlogsjaren, toen Nederland
bezet was, zette hU ln WUlemstad
het literaire tijschrift „De Stoep"
op. waarin alle zich buiten Neder
land bevindende schrijvers hun
werk kwUt konden en Antillianen
als Tip Marugg, Charles Corsen en
Oda Blinder debuteerden. Ook brak
zich ln „De Stoep" een vernieuwing
aan die Engels constateerde het
met trots in een interview met Jos
de Roo in het dit jaar door de Wal
burg-pers uitgegeven „Antllliaans
Literair Logboek" pas in Neder
land in het werk van de vijf tigers
doorklonk. „In de oorlog hadden de
Nederlandse dichters zich niet ver
nieuwd, maar de Nederlandse poë
zie wel," zei Engels triomf an te UJk
tegen De Roo.
En, alsof dit alles nog niet voldoen
de ls: Engels bemoeide zich onder
tussen ook met de poUtlek, o.a. door
ln 1949 als kabinetsformateur op te
treden, lüj stichtte het Curasao's
museum, hield zich bezig met de
aardrijkskundige namen op Cura
sao (om daarmee de geschiedenis
van Curagao te verlengen tot de
voor-Spaanse tijd toen het eiland
nog helemaal en aUeen van de Indi
anen was) en hU was de laatste
Jaren bezig met het schrijven van de
geschiedenis van het St. Eltsabeth-
hospltaal op Curagao; een boek dat
zou moeten dienen als proefschrift
aan de universiteit van Nijmegen en
dat zou bewijzen dat hij ook nog
een zeergeleerd medicus/historicus
was.
Hij woonde in het oude, unieke en
paradUseUJke plantershuis
„8troomzigt", waarin hij de archi
tect O. Rietveld de vrije hand Uet
bU de restauratie, op die manier
bewUzend dat er ook nog andere
manieren zijn om het verleden te
conserveren dan de door de Neder
landse monumentenzorg tot alleen
zaligmakend verheven methoden
van de kunsthistorici.
Uiteraard kon dit alles niet zonder
kritiek bUJven. In het zoëven ge
noemde gesprek met Jos de Roo
heeft Engels die kritiek onder ogen
gezien. „Ze hebben natuurUjk geUJk
als ze zeggen dat lk zoveel doe en
niks echt helemaal goed. Je zou Je
op één zaak kunnen werpen, als Je
daar de moed toe had. De kans dat
Je dan Je levensonderhoud er uit
haalt, ls enorm klein. Kijk maar
eens naar de schildersvrouwen ln
Europa. De vrouw van ModlgUanl is
het prototype. Die schuilt het
raampje open als de begrafenis
stoet van haar man langs gaat en
komt als een vlinder naar beneden.
Ze kan ook meebegraven worden.
Schildersweduwen kunnen zich niet
indenken dat hun man dood ls. Ze
zien hem nog ln leven ln zijn schil
derijen, ze willen er niets van losla
ten. Dat ls een kunstenaar die zich
vasthoudt aan één ding. Wie daar
van afwijkt, ls eigenlijk een beetje
een bang mens. Het troost me dat
Sandberg eens tegen mij zei; 'Een
kunstenaar moet er eigenlijk Iets
naast hebben.' Ik heb altijd gedacht
dat lk elgenUJk een bang mens
wds."
Een fraai understatement: „er Iets
naast hebben". Wat Jammer dat
nooit de vraag beantwoord kan wor
den, wat er van Chris Engels zou
zijn geworden als hU ln .1936 niet
naar Curagao was gegaan, maar bU
voorbeeld ln Rotterdam als huls
arts was bUJven hangen. Ik houd
het er maar op, dat hij dit allemaal
heeft kunnen doen en worden ln en
door de kleine schaal van Curasao
en dat die ook zUn maat hebben
bepaald. Maar het ls er daarom alle
maal niet minder boeiend om.
ajo
rth
JieTTT
jki
Behalve dat, was hU ook v
raadgever van o.a Brahms
rék, die hij bU het compor»
hun vioolconcerten terzljdf
Nog heden ten dage voert li
violist de cadenzen uit, die
voor verscheiden viool
heeftr vervaardigd.
Zijn eigen vioolconcert op\i i
ungarischen welse", riateif*
1859, wordt zelden meer
jonge Duitse violist Uil
had het vrijdagavond weer e
de dag gehaald en er al ziji
sche capaciteiten (en die
gering!) aan besteed om dit
een aantrekkelijke uitvoerin
pen. Hij is daar. wat mij beti e
in geslaagd, maar dat lag
hem, maar aan het feit dat
de razend moeilijke vioolpart W1
ze ld heeft doen gaan van eer
zware orkestbegeleiding, waa
overmaat van ramp niets te
dat we niet reeds kenden
Mendelssohn, Schumann of it
Joachim was geen vioob Ktr;
componist, maar een compo
violist, dat ls geheel lets and
Het Radio Filharmonisch Orl D c
deze avond Brahms' akadi
Festouvertüre en Dvoréks
symfonie uitvoerde, stond
onder leiding van Miklós Erdésnle
Hongaarse dirigent, die al] nis t
pijnlijke nadrukkelijkheid trs
doch er niet ln slaagde mi De I
Zijr
lit
bej
adel!
st
maken van de noten.
tij<
l
fed h
PARIJS (AFP) De 59-Jarig
regisseur Alain Resnais 1
„Grote prijs van de Franse
kregen voor zUn film ..Mon o
merique". De met algemene a
bekroonde film draait al 3
uitsluitend ln Parijs, waarbU
half miljoen bezoekers alle
voor een werk van deze als ,x
bekend staande cineast zijl np
ken. „Mon oncle d'Amértqi
eerder de speciale prijs van
van het festival van Canne
naar George Melles genoen
tiekprijs gekregen.
Ondanks een bescheiden pi n
heeft Resnais al 30 Jaar ei
Invloed op de Franse film.
maker van onder andere „O
(1952) over het werk van I
„Nult et brouillard" (1956)
Duitse concentratiekampen
al ook van „Hiroshima mon *j°*
(1959) en „L'annee demière a
bad" (1961).
ADVERTENTIE
gM Spaarpandbiljetten, looptijd 5 jaar.
Het huidige rentepercentage is 10,6%. Groeit
Het huidii
0 resp. f5.000,-. Aan toonder.
is f600,- rcsp.f 3.000,-
f 5,- resp. f 25,- naar beneden wordt het e
Dagelijks ingaande rente. »m)«vmnu^
éQ) WesUand Utrecht Hypotheekbank
Hoofdkantoor. Amsterdam, Sarphatistraat L 020-263131
Leeuw valt dompteui
EINDHOVEN (ANP) BIJ de
re van een winterclrcua ls de
teur Richard Chlpperfleld gis )sY
dag door een acht Jaar oudi jtle
aangevallen. Hij is daarbij a nar
linkerhand gewond en moest j e
ziekenhuis behandeld worden in
normaal kunnen meedoen aaajtit
dere voorstellingen van het c
or
hn
ngc
hor
DEN HAAG Vrijdagavond zijn ln Den Haag de literaire prijzen 1980 van de
Campertstlchtlng uitgereikt. Alfred Kossmann kreeg bij die gelegenheid de Const
Huygensprljs voor zijn gehele oeuvre.
In het Juryrapport werd Kosamanna
„toeristische levenshouding" uniek
genoemd ln de Nederlandse 11 te ra-
onstaS
onneka
Dat lui
UTRECHT Waar de nog levende
bebop-boys ruim 35 Jaar na een korte,
doch Ingrijpende Jazzrevolutie el-
kaars levenspad kruisen, daar ls
ruimte voor wat muzikale nostalgie
van uiteenlopend niveau. Een uitver
kochte Kleine Zaal in het Muziekcen
trum Vredenburg beleefde Jl. zater
dagavond de zwiepende staart van
een uitgebreide Europese tournee
van twee aristocats die mede vorm
gaven aan die omwenteling waarvan
Newyorks 52e straat het epicentrum
was. bassist Ray Drown en vlbrafo-
nlst Milt Jackson.
Enig historisch perspectief lijkt me
verhelderend voor de rest van dit
betoog. Jackson en Brown vonden
elkaar rond '44 ln de eerste kleine en
grote formaties van Dizzy Gillespie.
Uit de GUlespie-band kwam in '53 het
Modern Jazz Quartet voort, met
Brown en Kenny Clark* in de ritme-
sektie Var. de 22 Jaar dat het MJQ
bestond, was die oorspronkeUJke be
zetting wellicht de sterkste. Clarke en
Brown haakten snel om uiteenlopen
de redenen af. Jackson verkocht zUn
ziel en zaligheid aan het John Lewis-
concept, werd het vertolkende brein,
de spektaculalre visitekaart van het
ensemble.
En Brown? Brown reisde met Granz'
Jazz at the Philharmonic' de aardbol
enige keren rond en bleef bijna zes
tien Jaar bU Oscar Peterson hangen,
diens beste periode. Vervolgens ves
tigde de bassist zich in Los Angeles,
werd èr een geslaagd zakenman met
een scala van activiteiten.
Nu bijna tien Jaar geleden begonnen
de regelmatie samenkomsten van
Brown en Jackson, wanneer het MJQ
maar op reces was. En daar kwam
ook de kleine Jarnaicaanse pianist
Monty Alexander ln de picture, die
met een mixture van Peterson, Nat
Cole, Ahmad Jamal en nog een stuk
of wat klavierstijlen ln ons land een
volgzame stoet fans op de been heeft
gebracht. HU en drummer Grady Ta-
te (48) completeerden het kwartet,
dat óndanks alle gesmeerde onderde
len van een uitgekiend twee-uurs-re-
pertolre een maximum aan spontani
teit ln klank wist om te zetten. Een
MJQ In dee context zou nog jaren
mee kunnen. Jackson en Brown mo
gen dan afzonderlijk ln voornoemde
verbonden nogal wat voetstappen op
vooral Amsterdamse podia hebben
liggen, samen zUn ze hier vrijwel nim
mer te horen geweest
Meesterschap
In Utrecht waar men zich de oortjes
spitste, werd die uitstraling, de aris
tocratie van voltooid meesterschap
meteen vanaf de eerste maten van „C
Jam Blues" onmiskenbaar duldeUJk.
De vibrafonlst legt over het meest
onbenullige wUsJe een subtiel, door
zichtig blauwzeem, waardoor lene-
mienemutte de allure krijgt van een
Opus DeL En het bUJft daarbij verba
zen, hoe gerafflneed „Bags" de dra
matiek van een melodie weet te ac
centueren door een coherente opeen
volging van triolen, ritmische ver
snellingen en vertragingen, waardoor
de spanning er altijd in blijft.
Een man als Jackson die met speels
gemak kans ziet ook „breaks", de 4
of 8 maten beurtzang met hier vooral
Tate, te modelleren tot afgeronde mi
niaturen, még wel eens bestraffend
zeggen dat de Jeugd maar podia op
klimt voor ze hun les kennen. De
bassist Brown is de erkende maestro
voor wie het gaat om de akoestische
bas. de mooie, dragende toon ln de
begeleiding, de sobere, effectieve so
list die de essentie van het ritmische
gegeven nimmer uit het oog verliest.
Na hem ls een hele generatie virtuo
zen gekomen Scott LaFaro etc.
die het Instrument spectaculair heb
ben verzelfstandigd, maar de zuiver
heid van Brown ls als een fust oude
wUn. Veel springlevende creativiteit
dus, waaraan ook Alexander en Tata
adekwaat weerwerk boden.
Toch kan lk de wezenloze populari
teit van de pianist niet helemaal on
derschrijven. HU komt op me over als
een spectaculaire alleskunner zonder
poeha, maar zUn ware lk bUJft verbor
gen achter oppervlakkig gestoei met
„Con Alma", via een reeks frivolitei
ten, eindigend ln calypso's van een
dubieus merk. Een prima pianist, die
het aan herkenbaarheid ontbreekt.
tuur en werd de „precisie van zijn
woordkeuze, het lakonleke van zijn
stijl en de bedwongen maar altijd
vibrerende melancholie van zijn
toon" ln verband gebracht met zijn
afstandelijk, maar gevoelig waarne
merschap.
In zijn dankwoord ging Kossmann
nader in op de relatie tussen litera
tuur en leven. HIJ noemde de schrij
ver een „profiteur van zijn eigen erva
ringen" en maakte aannemelijk hoe
langzamerhand „het leven van de
schrijver verdwUnt ln zijn werk". De
Constantijn Huygensprljs een van
de belangrijkste literaire prijzen in
ons land vond hij „een prettige
prijs" aangezien deze wordt toege
kend aan een oeuvre, niet aan een
schrijver. Zo hoort het ook. vond
Kossmann: „Ik aanvaard de prijs,
namens mijn geschriften, dankbaar
en tevreden".
De Jan Campertprijs ging naar de
dichter Ed Leeflang voor zijn debuut
„De hazen en andere gedichten", een
bundel die ook in de kritiek een erg
gunstig onthaal kreeg. Leeflang zei ln
een humoristisch dankwoord dat lüj
al lange tijd gedichten schrijft, maar
pas onlangs, na aandrang, tot publl-
katle overging en nu „van geen op
houden meer weet".
Oek de Jong ontving voor zUn succes
volle roman „Opwaaiende zomerjur
ken" de Bordewijkprljs. Het Juryrap
port prees de eenheid van essentiële Campertprijzen 1980" (ecn
thematiek en sterke vormgeving. De van BZZTÓH) een beschouw
Jong dankte met een boeiend verhaal
over een bezoek aan het Ooethe-huis
In Weimar. HU had daar ln Ooethes
slaapkamer (die ook de
aan een spUker de zonnel
Goethe zien hangen. Dat
een opwindende ervaring van,
tijdigheid" gegeven, alsof God
hij ln dezelfde tijd leefden. WM
ruimte van de gelijktijdigheid
voelt zijn bestaan Ingebed I
veelomvattender bestaan. Md
voor de.Uteralre verbeelding ri
kelljke mystiek lijkt De Jonf j
plg als schrijver sterk geocctf
Voor de essaybundel „De Zafl
mentaliteit" werd aan Andrei
nier de Greshoffprljs toegeked
„eruditie, moed, stijl en eiged
held" bestrijd Burnler het del
gescheidenheden (masculiflM
minlsme, wetenschap/kunst,
emotie) en pleit zU voor het dei
polariteiten. Burnler bedanM
een prachtig sprookje, over
bouter die moet kiezen tusses
zie" en „pap" (eten). ZU trokj
gens fel van leer tegen de ffl
school, en hield een pleldoi
poëzie, voor creatieve levens&d
De Utrechtse hoogleraar nw
Nederlandse letterkunde dr. Aj
temann kreeg tenslotte de 'm
sandeprtjs voor zUn bljzondd
diensten op het terrein van dj
kunde, ln het bijzonder voord
gaven met betrekking tot J- 8
poid en J. C. Bloem. Aan alk
winnaars werd ln het boetf,
wUd, gevolgd door blbliograM
gevens. Dat boekje ls ln de
del verkrijgbaar.