ritse regering doet
in IRA toezeggingen
Kosigin liep
vast op zware
industrie
Nieuw bij
Wever
tUJ
an verzacht eis
vrijlating
lulp is broodnodig
x min y
BEWEGING
'personen en
momenten
Leiders Zuid-Amerika
bepleiten democratie
^jeri kanen niet optimistisch
Journalist Conrad
d-president
Argentinië
rieden
in doden bij
■aëlische actie
Zuid-Libanon
Doodstraf geëist
in proces Peking
Seveso geregeld
100.000
QAG 20 DECEMBER 1980
BUITENLAND
TROUW/KWARTET
7
jEN (Reuter. AP. AFP) De Britse regering ontkent dat de gevangenen van het Ierse
blikeinse Leger (IRA) politieke erkenning hebben gekregen. De hongerstakers ln de
gevangenis In Belfast hebben hun actie beëindigd omdat premier Margaret Thatcher
[ssles heelt gedaan.
leden van de IRA hebben ge-
S3 dagen niets willen eten en
water met zout Ingenomen.
b beëindigden zij hun actie na
ep van mevrouw Thatcher om
ing te stoppen en nadat een
van hen, 8ean McKenna, wegens zijn
slechte toestand naar een ander zie
kenhuis moest worden overgebracht.
De Britse regering reageerde gisteren
met een gevoel van „dankbaarheid"
ADVERTENTIE
op het besluit van de hongerstakers.
De Britse minister voor Noord-Ier-
land, Humphrey Atkins, maakte in
het Lagerhuis bekend dat humanitai
re verbeteringen zijn toegezegd ln de
gevangenis. De andere 37 hongersta
kers ln de Maze-gevangenls zouden
ook weer voedsel tot zich hebben
genomen.
De gevanenen zullen zo spoedig mo
gelijk burgerkleding krijgen en mo
gen acht brieven, vier pakketten en
vier bezoeken ln de maand ontvan
gen. Atkins benadrukte dat de IRA-
gevangenen geen andere behandeling
krijgen dan criminelen.
Overwinning
ien
bou
idigt
ulli
bun
iê^Z ••IJ*
De IRA-gevangenen hebben niet al
leen hun hongerstaking beëindigd, ze
stopten ook met hun „dekenactie" en
het „hygieneprotest". Volgens een
communique ln het blad Republican
News ls de actie op een grote overwin
ning voor de gevangenen uitgelopen.
De Britse regering zou aan alle eisen
hebben voldaan, aldus het blad.
Volgens een arts zullen de hongersta
kers nog een tijd vla een sonde voed
sel toegediend krijgen, omdat zij nog
niet ln staat zijn op normale wijze te
eten. Een deskundige op voedingsge-
bled verklaarde dat het nog enkele
weken zal duren voor de hongersta
kers weer op krachten zijn gekomen.
De 350 Republikeinse gevangenen en
een handvol protestantse loyalisten
voeren, ln de Maze-gevangenls al meer
dan tWee Jaar actie voor de status van
politieke gevangene. Daarom weiger
den ze gevangeniskleding aan te trek
ken en gebruik te maken van de sani
taire voorziening. Ze smeerden hun
uitwerpselen op de muren.
ze correspondent
IAN Een verzachting van de Iraanse voorwaarden AhlefS Overleden
vrijlating van de 52 Amerikaanse gijzelaars UJkt een
ng van de gljzellngskwestle dichterbij gebracht te
i, maar ondanks officiële Iraanse verklaringen blijft er
rg bestaan over de vraag boe en wanneer aan de
peg van de gevangenen een eind zal worden gemaakt.
izame onderhandelingen ln
hebben de Algerijnse bemld-
I gisteren Iran verlaten. ZIJ
Ivandaag ln Washington ver-
r ze het Iraanse „definitie- WlJZlging
tord" aan de Amerikaanse
g kunnen toelichten.
wel garanties voor de Amerikaanse
activiteiten zoals die ln de voorstellen
vermeld staan.
HAMBURG (DPA) De commissa
ris van het radiostation „Deutsche
Welle", de voormalige regerings
woordvoerder en SPD-afgevaardigde
In Bonn, Conrad Ahlers, Is ln de nacht
van donderdag op vrijdag onver
wacht overleden aan een hartstil
stand. Leidende politici van alle par
tijen prezen de politieke en Journalls-
Het overlijden van de in ok
tober als premier van de
Sowjet-Unie afgetreden
Aleksej Nikolajewitsj Kosin-
gin zal geen Invloed hebben
op de gang van zaken in
Moskou waar de oude man
nen de lakens blijven uitde
len, zo lang partijchef en pre
sident, Leonid Breznjew on
betwist leider blijft.
De vervanging van Koslgln als pre
mier door de Breznjew-vertrouwe-
ling NlkolaJ Tlchonow had eind ok
tober al nauwelijks tot verandering
geleld. Tlchonow nam de laatste
Jaren als vlce-premler veel van het
werk van Koslgln over. En na het
overlijden van de ex-premier bin
nen twee maanden na zijn aftreden
kan een aanwijzing zijn dat gezond
heidsredenen ln oktober inderdaad
tot zijn vertrek hebben geleld.
Moeilijk te beoordelen valt of het
neerleggen van het premierschap
helemaal vrijwillig ls gegaan. Kosl
gln leed al geruime tijd aan een
hartkwaal die hem van tijd tot tijd
noodzaakte om af te haken. Moge
lijk werd Koslgln echter voor een
voldongen feit gesteld toen Brezn
jew het ogenblik gekomen achtte
om ook formeel zijn alleenheer
schappij te vestigen.
Het nieuws van het aftreden van
Koslgln werd destijds onverwacht
vrijgegeven nadat bekend was ge
worden dat de graanoogst van de
Sowjet-Unie weer op een misluk
king was uitgelopen. Het kan zijn,
dat hier van toeval sprake ls ge
weest, dat valt nu nog moeilijk te
beoordelen. Het behoeft echter wei
nig verbeeldingskracht om belde
feiten met elkaar ln verband te
brengen.
Ondanks het toespraakje van
Breznjew waarin Koslgln bedankt
werd voor het vele werk dat hij voor
zijn land had verricht ging Koslgln
tamelijk roemloos de geschiedenis
van de Sowjet-Unie ln. De oorzaak
hiervan wordt wel gezocht ln het
feit dat Breznjew Koslgln altijd als
een sta-ln-de-weg heeft beschouwd.
De premier was de onbetwiste vak
man, ln wie de partijchef zijn meer
dere moest erkennen.
Driemanschap
Nadat op 14 oktober 1964 de alleen
heerser Nlklta Chroestsjew volko
men onverwacht werd verwijderd
kreeg een „trolka" opdracht om de
lopende zaken voort te zetten. Vrij
algemeen werd aangenomen dat
het driemanschap, bestaande uit
partijleider Leonid Breznjew, pre
mier Aleksej Koslgln en president
NikolaJ Podgornl, na uiterlijk an
derhalf Jaar zou verdwijnen.
door J. den Boef
het najaar van 1962. De zware in
dustrie die de bewapeningswedloop
mogelijk moest maken bleef de
hoogste prioriteit houden. En de
produktie van consumptiegoederen
bleef een sluitpost.
Kosigin die na de Tweede Wereld
oorlog achtereenvolgens minister
van financiën en de lichte (con-
sumptiegoederen)industrie was,
beijverde zich sinds 1964 voor het
doorvoeren van economische her
vormingen. Hij probeerde de zware
industrie terug te dringen, die hij
minder belangrijk en noodzakelijk
achtte dan Breznjew. Blijkbaar had
hij een nuchterder kijk op de veilig
heidsbelangen van de Sowjet-Unie.
Praag 1968
De vroegere premier Kosigin, toen hij in februari van dit jaar
een toespraak hield.
Breznjew werd als partij chef de be
langrijkste figuur in dit drieman
schap, maar niet machtig genoeg
om de anderen aan de kant te kun
nen zetten. Dat de partijchef zijn
wil langzamerhand kon doorzetten
was het gevolg van het feit, dat hij
de zijde had gekozen van wat men
ln het Westen wel „het militair-In
dustriële complex" noemt. Kosigin
bleef ten slotte tevergeefs de
grote pleitbezorger van de con
sumptiegoederen-Industrie.
De premier werd het slachtoffer van
het grote-mogendheden-complex,
dat zich van de militaire leiding ln
Moskou meester had gemaakt na de
vernederende verwijdering van
Sowlet-kernwapens van Cuba, ln
Dit laatste kan de reden zijn ge
weest, waarom Kosigin in augustus
1968 naar algemeen wordt aange
nomen tegenstander was van het
gebruik van geweld door troepen
van het Warschaupact, (met uitzon
dering van Roemenië) om een eind
te maken aan het liberalisatiepro-
ces in Tsjechoslowakije. Mogelijk
waarschuwde hij dit jaar tegen de
nadelen van een veldtocht tegen
Polen.
Koslgln, die op 14 mei 1905 als 2oon
van een spoorwegarbeider werd ge
boren in Leningrad (dat toen nog
Petersburg heette), was op 34-Jarige
leeftijd al burgemeester van zijn
geboortestad. Na de dood van dicta
tor Josef Stalin klom hij vrij snel op
in de Sowj et-hiërarchie. Voordat hij
in 1964 premier werd als opvolger
van Chroestsjew was hij vlce-pre
mler. Als premier maakte hij talrij
ke buitenlandse reizen.
In Januari 1966 slaagde hij erin In
dia en Pakistan ln Tasjkent (Sow-
Jet-Unle) tot beëindiging van de oor
log tussen belde landen te bewegen.
Na de begrafenis van de Vietname
se leider Ho Tjsl Minh in september
1969 reisde Kosigin naar Peking om
te pogen het conflict met China bij
te leggen. Zijn besprekingen leid
den echter niet tot een gunstig re
sultaat.
Breznjew heeft sinds het aftreden
van Kosigin in oktober verbeterin
gen beloofd in de sector van de
consumptiegoederen. Het is de
vraag of hij de politiek van Kosigin
wil overnemen, nu deze er niet meer
is. De toezegging van de partijleider
kan bedoeld zijn geweest om, in
verband met de gebeurtenissen in
Polen, de bevolking gerust te stel
len, die het vaak zonder vlees en
melk moet doen om maar enkele
goederen te noemen.
ott<
ag
ken twoord werd gisteren al vla de
™nse ambassade aan de rege-
Washlngton meegedeeld. Het
ministerie van buiten-
laken liet daarop weten dat
:hijnlljk ls dat de 52
tppkaanse gijzelaars ln Iran vóór
li zullen worden vrijgelaten,
ïoerder John Trattner zei, op
van de Jongste Iraanse bood-
dat mogelijk nog een onder
inde nodig zal zijn. Vol-
worden ln de boodschap
weel*651165 en procedurele zaken"
Nadere bijzonderheden
i^Jalet los. HIJ noemde het onder-
lngsproces „moeilijk, ingewik-
moelzaam."
citeerde het Iraanse offi-
ibureau Pars minister zon-
FEMprtefeulUe, Behsam Nabawi (die
ellngszaak ln beheer heeft) en
,n$ voor Iran de Amerikaanse
in ln zijn algemeenheid ac-
waren. Maar Iran verlangt
AIRES (AP. AFP, Reuter)
allge president van Ar-
Hector Campora, is gisteren
jjarige leeftijd in Mexico overle-
Fampora, die al gedurende een
Mexico aan keelkanker werd
deld, werd ln 1973 tot president
tn als vervanger van Peron. Na
ln functie te zijn geweest
ector Campora ontslag om de
!o maken voor Peron.
tertijwon toen de verkiezingen en
zijn vrouw Isabel aan als vice-
ent. Peron overleed in 1974 en
utePtairen, die twee Jaar later Isa-
^ron aan de kant zetten, wilden
i{°ra arresteren. Deze zocht ech-
dnifcevlucht tot de woning van de
■aanse ambassadeur in Buenos
rhaalde oproepen van de Mexi-
e regering om Campora in bal-
«ap ln Mexico te laten leven,
e militaire regering hem in 1979
'roming het land te verlaten,
ftdien woonde hij ln Mexico.
AVIV (Reuter) Israëlische
wachten hebben gisteren vroeg
alestljnse guerrllladoelen in het
|n van Libanon bestookt. Daar
in minstens tien tot vijftien Pa
nen gedood. De Israëlische le-
Mlng heeft dit gemeld.
Israëlische soldaten werden ge-
aldus een legerwoordvoerder.
?en ln Beiroet verklaarden dat
Usche grondtroepen gesteund
wtlUerie en gevechtshelikopters
aanval hebben gedaan op het
«abatleh, ongeveer 30 kilometer
■borden van de grens met Israël.
Nabawi gaf volgens Pare toe dat Iran
zijn standpunt had gewijzigd en dat
de Iraanse voorwaarden er nu als
volgt uitzien. „De Verenigde 8taten
moeten hun verklaring over de nlet-
lnmenglng ln Iraanse binnenlandse
zaken ln overeenstemming brengen
met wat het Iraanse parlement (de
majlla) daar over gezegd heeft. Verder
acht Iran een geschreven belofte met
de handtekening van de Amerikaan
se president over het teruggeven van
Iraanse tegoeden niet voldoende.
Washington moet „het goud en de
geconfisqueerde rijkdom" van Iran
storten op de Algerijnse centrale
bank. Iran verlangt ook aanvaardba
re garanties voor de overdracht van
de tegoeden van de ex-sjah en zijn
familie. Deze garanties moeten aan
de Algerijnse regering verstrekt
worden.
Uit de verklaring van Nabawi valt op
te maken dat Iran en de Verenigde
Staten zeer dicht bij een overeen
stemming zijn over de voorwaarden
waaronder de gijzelaars kunnen wor
den vrijgelaten. Washington heeft
eerder al gezegd zich niet ln de Inter
ne zaken van Iran te zullen mengen.
Ook de els tot overdracht van de
Iraanse tegoeden ls ln principe aan
vaard en tevens zien de Amerikanen
af van verdere eisen tegen de Islamiti
sche republiek. Het lijkt er op dat
men ln Iran tot de overtuiging ls
gekomen dat de Amerikaanse wetge
ving president Carter belemmert ln
het zonder meer doen van concessies.
Dat moet dan het resultaat zijn van
de Algerijnse bemiddeling.
Nabawi bleef vaag over de feitelijke
vrijlating van de gijzelaars. In ieder
geval zullen de garanties en de over
dracht van Iraanse tegoeden aan de
Algerijnse bank vooraf moeten gaan
aan de vrijlating. De Algerijnse diplo
maten die gisteren Teheran verlieten,
legden helemaal geen verklaring af.
PEKINO (UPI, AFP) De aanklager
heeft de speciale rechtbank ln Peking
gevraagd Yao Wenyuan, lid van de
„bende van vier", de doodstraf te
geven. Als reden gaf de aanklager dat
hij verantwoordelijk was voor „on
noemelijk veel leed en schade voor
ons land en volk".
De 49-jarige Yao. die ln de officiële
Chinese pers wordt afgeschilderd als
de „schrijver uit wiens pen het bloed
droop van de mensen die hij belaster
de en vervolgde", wordt ervan be
schuldigd de media ln China te heb
ben misbruikt om te proberen „de
proletarische dictatuur omver te wer
pen". Zijn twee advocaten dienden
een verzoek tot gratie in. Yao heeft
reeds bekend dat hij Deng Xiaoping,
China's sterke man. heeft belasterd.
HIJ noemde hem een man die de
kapitalistische weg was Ingeslagen.
Bovendien had hij zich zeer negatief
uitgelaten over de mensen die betrok
ken waren bij de ongeregeldheden in
Peking van april 1976, nu beschouwd
als een dappere opstand tegen de
„bende van vier".
De verwachting was dat Yao opnieuw
zou bekennen en dat zijn advocaten
zouden aandringen op clementie.
tijen prezen de politieke en Journalls- q
tieke verdiensten van Ahlers die 58 oCliaXjGVGrgOeCling
Jaar oud is geworden. n i
ADVERTENTIE
Willy Brandt, die ln het begin van zijn
kanselierschap „Conny" Ahler ln
1969 naar Bonn haalde als woord
voerder. noemde de geëngageerde en
hulpvaardige sociaaldemocraat een
„vriend zoals men er niet vaak meer
vindt".
Ahlers heeft ln 1962 een kritisch be
richt gemaakt over een NAVO-oefe-
nlng „Fallex 62" ln het tijdschrift Der
Spiegel. Dit leidde tot zijn arrestatie
op verdenking van landverraad. Naar
aanleiding van de Splegel-affalre
moest de toenmalige minister van
defensie Franz-Josef Strauss af
treden.
OENÊVE (Reuter) Het Zwitserse
chemische bedrijf Givaudan zal 230
miljoen gulden schadevergoeding be
talen voor de schade die is aangericht
door de ontploffing in de Givaudan-
fabriek in het Italiaanse Seveso vier
jaar geleden.
Givaudan is een dochteronderne
ming van de Zwitserse farmaceuti
sche onderneming F. Hoffmann La
Roche.
BIJ de explosie destijds kwam een
wolk gif vrij waardoor de bevolking
van Seveso moest worden geëvacu
eerd.
SANTA MARTA (AFP) Acht Latijnsamertkaanse staats
hoofden en de Spaanse premier Suarez hebben in Colombia
„de verklaring van Santa Marta" getekend, een document
waarin krachtig wordt gepleit voor de verdediging van de
democratie ln Latijns-Amerika en economische integratie
binnen het Andes-Pact.
Aan het slot van de driedaagse top-
conlerentle in de Colombiaanse bad
plaats Santa Marta hebben de presl-
ADVERTENTIE
Op de Filippijnen strijdt het
NDF/NPA om het volk te
bevrijden van de Marcos-
diktatuur.
Hel NDF/NPA kreeg in 1980
van de X min Y Beweging
een subsidie van
Sluit aan bij de X min Y
Beweging. Amaliastraat 7,
Den Haag, telefoon 070-
645433, giro 609060 of
Postbus 14, Turnhout (B),
telefoon 014-411750
denten van Colombia, Venezuela,
Ecuador. Peru. Panama, Costa Rlca,
de Dominicaanse Republiek, El Sal
vador en de premier van Spanje het
accent gelegd op de Idealen van Si
mon Bolivar, leider van de bevrij
dingsbeweging van Latijns-Amerika
in de vorige eeuw. Het document
noemt de volkswil uitgedrukt in een
volksstemming „de enige legitieme
bron voor gezag" en veroordeelt indi
rect het grijpen van de macht door
geweld en wapens. De verklaring on
derstreept dat de eenheid van La
tijnsamertkaanse volken voorwaarde
is voor voorüitgang.
De ideeën van Simon Bolivar vrij
heid en solidariteit tussen de volken
zijn terug te vinden in het docu
ment dat is opgesteld ter nagedachte
nis van zijn honderdvljftigste
sterfdag.
Op economisch terrein wordt „een
krachtige poging" aanbevolen tot sa
menwerking om structuren als het
Andes-Pact en de gemeenschappelij
ke centraalamerikaanse markt effec
tiever te maken.
Bolivia
De kwestie Bolivia, die veel vragen
heeft opgeworpen tijdens de top,
waarvoor de Boliviaanse president
generaal Garcia Meza niet was uitge
nodigd, wordt in het slotdocument
van Santa Marta niet genoemd. Wel
hebben de vier andere landen van het
Andes-Pact (Colombia, Peru, Ecua
dor en Venezuela) een aparte verkla
ring uitgegeven waarin een beroep
wordt gedaan op de Boliviaanse auto
riteiten, „de weg naar de demcorati-
sche instituties te hervinden".
Deze veroordeling van de coup van 17
juli laat de mogelijkheid open voor
Bolivia om ln het Andes-Pact te blij
ven, een wens die door de meeste
presidenten in Santa Marta is uitge
sproken.
Dr. G. Puchinger e.a.
PERSONEN EN MOMENTEN
uit de geschiedenis van de ARP.
Omvang 280 pagina's, geïllustreerd. Formaat
14,5 x 22 cm. Uitgevoerd als paperback in
geplastificeerd omslag. Prijs f. 19,50
Zojuist verscheen onder deze titel een bun
del artikelen over prominente historische
figuren uit de AR-partij.
Het boek bevat o.m. portretten van
Abraham Kuyper, Herman Bavinck,
Ae. Baron Mackay, L.W.C. Keuchenius,
Ph.J. Idenburg, Ds. A.S. Talma, Th. Heems
kerk, A. Anema, H. Colijn, P.S. Gerbrandy,
J. Schouten en artikelen o.a. over de positie
van de vrouw in de ARP, alsmede een
„subjectief portret" van de partij van de
hand van oud-partijvoorzitter H.A. de Boer.
Aan deze royaal geïllustreerde bundel
werkten o.a. mee H. Algra, W.F. de Gaay
Fortman, l.A. Diepenhorst, G. Puchinger,
R.H. Bremmer, A.M. Donner, mevr. Diemer-
Lindeboom en Dr. A. Vondeling.
Deze belangwekkende publicatie 2al onge
twijfeld sterk de aandacht trekken, temeer
omdat de verschijning ervan plaatsvond vlak
Zend mij de volgende boeken
rechtstreeks via boekhandel*
IMIVi
ex. PERSONEN EN MOMENTEN
Paperback f. 19,50
ex. DE GROEI NAAR HET CDA
Paperback 19,50. Voor CDA-leden f. 15,-
Naam:
Straat
Plaats:
Bankrekening- of gironummer:
""doorhalen wat u niet wenst.
m ln open envelop zonder postzegel zenden aan:
I Uitgeverij T. Wever b.v.,
Antwoordnummer 5. 8800 VB Franeker. JE
wm wêê wêê bon hi
na de fusiedatum van het CDA en daarmee
het afscheid bezegelde van de oudste
politieke partij in Nederland, de ARP.
Kortom, een boek van blijvende historische
betekenis.
Drs. H. Borstlap e.a.
DE GROEI NAAR HET CDA
Momenten en impressies uit dertien
bewogen jaren
Omvang 208 pagina's. Paperback f. 19,50.
Voor CDA-leden f. 15,-
Openhartige beschrijving van een uniek
proces in de Nederlandse politieke verhou
dingen. Geen wetenschappelijke geschied
schrijving, veeleer een „document humain":
een relaas van hoe een aantal betrokkenen
de groei naar het CDA persoonlijk heeft
beleefd.
Vul de boekbon in en stuur hem vandaag
nog aan uw boekhandel of (in open envelop
zonder postzegel) aan:
Uitgeverij T. Wever b.v..
Antwoordnummer 5, 8800 VB Franeker.
U kunt natuurlijk ook telefonisch bestellen.
Uitgeverij T. Wever b.v., Franeker
Telefoon 05170-3147