lan dagbladen voor
nerkartikelenreclame
Scheepvaartbedrijf ziet
alternatief voor KNSM
V'bloemendaal",
Jlachtsstrijd Teheran verlengt oorlog tegen Irak
Nederlander blijkt
grootste pessimist
Voor honderd
miljoen aan
exportopdrachten
Rente VS
nóg hoger
luco dacht nieuw systeem uit
West-Europa somber over economie
ner wil steun
len met verlies
Nievelt Goudriaan: Tweede grote rederij oprichten
direktie-sekretaresse
haag
IDAG 20 DECEMBER 1980
FINANCIEN EN ECONOMIE
TROUW/KWARTET
13
onze redactie economie
XERDAM Het Centraal bureau courantenpubliciteit (Cebuco) heeft een systeem
cht om fabrikanten van merkartikelen meer reclame in dagbladen te laten maken.
van het systeem Is dat een aan-
irikanten tegelijkertijd op één
pagina adverteren en een be-
terugbetalen aan consumen-
i kunnen aantonen de artikelen
iben gekocht.
rgrond van het Initiatief ls dat
gbladen op het gebied van de
itlkelenreclame terrein hebben
n aan andere media. Dat ls een
jceling die al Jaren aan de gang
van de oorzaken (maar er zijn
j meer) ls de STER-reclame op
>n televisie, die een deel van de
entlebudgetten heeft opge-
dat anders gebruikt zou zijn
idvertentles ln de dagbladen,
je nieuwe actie tracht het Ce-
wat van het verloren terrein
te winnen.
loeling van het Cebuco ls dat ln
ederlandse kranten op woens-
of op donderdagmorgen
met de andere geld-terug-adverten-
ties maakt het zijns inziens wel Inte
ressant voor de lezer/klant. ..De ad
vertenties. die bij elkaar staan, tillen
elkaar als het ware op," aldus Bak
ker. Voor de klant zit aan het Innen
van meerdere bedragen geen extra
werk want onder aan de pagina komt
een gemeenschappelijke strook voor
alle advertenties waarop de consu
ment moet aangeven welke terug-
geefbedragen hij op giro- en bankre
kening wil ontvangen. Dit strookje,
met de bewijzen van aankoop, moet
naar één centraal adres worden ge
stuurd.
kranten. De fabrikanten zijn dan.
als ze meedoen verplicht ln alle
kranten te adverteren. Het ls ze niet
toegestaan bepaalde bladen uit te
selecteren. Het Cebuco rekent erop
dat een procent van de lezers op de
advertenties reageert.
Van onze redacUe economie
AMSTERDAM De inwoners van de
negen landen van de Europese Ge
meenschap verwachten voor volgend
Jaar moeilijke tijden wat betreft de
economie, de werkgelegenheid en de
arbeidsomstandigheden. De Neder
landers zijn echter het meest pessi
mistisch.
Dit blijkt uit een onderzoek door het
Gallupbureau waaronder het Nlpo
onder ongeveer duizend Inwoners
ln elk van de landen en Griekenland,
dat per 1 Januari als tiende lid bij de
Europese Gemeenschap komt.
Gemiddeld 58 procent van de onder
vraagden ln de Europese Gemeen
schap voorziet economische proble
men; ln Nederland vreest echter 79
procent (acht op de tien ondervraag
den) sombere economische tijden.
Hierna volgen de Belgen (66 procent),
de Engelsen en de Denen (64), de
Italianen en de Ieren (62). de Fransen
(60) en de Luxemburgers en de Orie-
ken (59). De minste vrees voor de te
verwachten economische moeilijkhe
den hebben de Westduitsers (41 pro
cent).
Slechts zes procent van de onder
vraagden ln de Europese Gemeen
schap verwacht, dat het volgend Jaar
ln economisch opzicht wel goed zal
gaan; ln Nederland ls dat vijf procent.
Werkloosheid
Meer dan de helft, namelijk 69 pro
cent van de mensen ln elk van de tien
landen neemt aan, dat de werkloos
heid zal toenemen.
Ook wat dit be
treft zijn de Nederlanders het som
berst met 84 procent. Daarentegen
zijn de Grieken nog het meest „opti
mistisch" met 51 procent.
Dat de werkloosheid zal dalen, denkt
ln de Europese Gemeenschap zeven
procent van de ondervraagden; ln Ne
derland vijf procent.
Wat de persoonlijke omstandigheden
betreft zijn de Belgen de grootste
zwartkijkers. Terwijl ln Europa ge
middeld 43 procent vreest dat het
volgend jaar voor hen persoonlijk
slechter wordt, leeft deze verwach
ting onder 53 procent van de Belgen.
Van de Nederlanders is dat 49 pro
cent (de helft). De Westduitsers zijh
wat dit betreft ook het minst pessi
mistisch met 37 procent.
Velen ln Europa verwachten ook
meer arbeidsconflicten, want 43 pro
cent vooiziet meer stakingen, terwijl
36 procent denkt dat de arbeidson
rust gelijk blijft en 14 procent een
stabielere situatie verwacht.
Van de Nederlandse ondervraagden
verwacht 55 procent meer arbeidson
rust. De Denen zijn hier in de meer
derheid met 57 procent. De Westduit
sers en de Engelsen zien 1981 wat
vriendelijker tegemoet met respectie
velijk 37 en 38 procent.
Direct contact
JAAG (ANP) De Tweede
i-i-i, uitgezonderd de SGP- en
facties, wil dat de regering zo
ogelljk een compensatieuitke-
kogel!jk maakt voor uitslui-
_|rerllesgevende bladen. Daar-
jon de regering in contact moe
teden met de organisaties van
en- en tijdschriftenuitgevers.
...potle hiertoe was Ingediend
Ut CDA'er Van der Sanden.
-tos het Kamerlid ls vele Jaren
■lleerd op het tot stand komen
ten zogenaamde advertentie-
ijjtosatieregellng tot behond van
jsplurifonn mogelijke pers. Bo-
j Utn heeft de regering de afschaf-
ran het nultarief in de btw
gemotiveerd met deze op
zijnde regeling. De Kamer
1 de verwachting uit dat een
tlijke regeling op 1 Januari van
irjtigend Jaar in werking sal kun-
o! meer „geld-terug-paglna's"
•jlljnen. Elke pagina ls verdeeld
blokken, voor elk merkartikel
iedere advertentie wordt aan-
i welk bedrag de koper van
Ikel kan terugkrijgen. Dat kan
izienlljk percentage uitmaken
o prijs maar de consument kan
hts eenmaal van profiteren,
idere woorden: geeft een mar-
tebrlkant aan dat de klant die
jnet van het kuipje opstuurt.
cent ontvangt, dan geldt dat
Het heeft geen zin om de
i van tien kuipjes op te
voor de lezer wel aantrekkelijk
rijsje ln te sturen voor een
I van een paar kwartjes? Op
[II niet, meent drs. 8. Bakker
t Cebuco. Maar de combinatie
Volgens drs. Bakker krijgen de fabri
kanten van merkartikelen en door
het nieuwe advertentiesysteem weer
kans om zich regelrecht tot de klant
te richten. Dat directe contact ls ge
leidelijk verloren gegaan door het
verdwijnen van de vaste prijzen.
Vroeger kon Helneken met bier ad
verteren voor zoveel cent per flesje of
had Unilever een prijsaanbleding ln
advertenties voor een pakje Blue-
Bandmargarine. Nu dat zelfde flesje
of pakje bij geen twee supermarkten
voor dezelfde prijs te koop ls. kunnen
de fabrikanten geen bedragen meer
noemen.
Ook de wet op het cadeaustelstel
heeft een streep gehaald door de rela
tie fabrikant-klant. Cadeaus die de
fabrikanten bij inlevering van bon
nen geven, mogen slechts zijdelings
Iets te maken hebben met het merk
artikel zelf. De koffiebrander mag wel
een servies geven, geen koffie. Verder
zijn de vroeger veel voorkomende
coupons uit advertenties verdwenen.
De lezer moest deze coupons Inleve
ren bij de winkeliers die ze vervolgens
doorstuurden naar de fabrikant. De
detaillisten hadden echter steeds
meer bezwaar tegen deze administra
tieve rompslomp.
De Cebuco-actle zou voor de produ
centen de consument weer dichterbij
kunnen brengen, waardoor de produ
cent iets meer kan bieden dan de
zogeheten thema-advertenties, die op
het ogenblik overheersen. Deze vorm
van reclame werkt veel met sfeer:
springende, levenslustige kinderen
die hun boterham met een bepaald
mErk margarine besmeren.
Proefdraaien
Het geld-terugstelsel, dat ln de verte
verwant ls aan een Amerikaans sys
teem gaat voorjaar 1981 proefdraai
en ln Gelderland en Oost-Brabant. In
alle ln die regio's verschijnende dag
bladen zullen dertien weken lang de
„geld-terug-paglna's verschijnen.
Daar zijn de fabrikanten van dertien
maal tien, dus 130 merkartikelen voor
nodig maar volgens een Cebuco to
nen de adverteerders veel belangstel
ling.
Als de proef slaagt, wil het Cebuco
het systeem van 1 Januari 1982 af
Introduceren voor alle Nederlandse
-
Van onze redactie economie
AMSTERDAM Stork-Werkspoor Diesel (gezamenlijk eigen
dom van de Vmf en de Staat) en Philips hebben export
opdrachten gekregen tot een gezamenlijke waarde van ruim
honderd miljoen gulden.
Twee lijnvrachtschepen, zogenaamde 'allesladers' van de Koninklijke Nedlloyd worden gelost in de
haven van Rotterdam
Van onze redactie economie
AMSTERDAM „Wij zijn pas bereid over een alternatie! plan voor de overname van KNSM
te praten, als de onderhandelingen met Nedlloyd definitie! zijn afgerond, en niet tot resultaten
hebben geleld. In dit stadium met een tweede partner ln zee gaan, vinden wij chantage-
polltlek."
Stork-Werkspoor Dtesel heeft van de
Duitse werf Meyer in Papeburg op
dracht gekregen voor de levering van
een zescilinder dieselmotor en twee
hulpmotoren. De werf heeft boven
dien een optie gevraagd voor een
tweede zescillndermotor met bijbe
horende hulpmotoren.
Van de werf Sumitomo ln Tokio
kwam de opdracht binnen voor vier
zescilindermotoren voor schepen die
daar voor Wijsmuller in IJmulden
worden gebouwd.
Met belde opdrachten is een bedrag
gemoeid van vijftien miljoen gulden.
Philips heeft van de Noorse PTT een
opdracht gekregen voor de levering
en Installatie van een financieel com
putersysteem voor 450 postkantoren,
ter waarde van ongeveer zestig mil
joen. Volgens Philips ls dit het groot
ste contract voor computerappara
tuur dat tot nu toe ln Noorwegen
werd afgesloten.
Voorts gaat Philips Telecommunica
tie het telefoonnet van St Maarten
moderniseren met twee computerge
stuurde telefooncentrales. Dat ls een
order van ruim zeven miljoen.
Phillps-dochter NKF-Kabel heeft uit
Suriname een opdracht gekregen
voor kabels en toebehoren voor ver
nieuwing en uitbreiding van het tele
foonnet. Met de order ls 24 miljoen
gulden gemoeid.
Het buitenland kan met ingang van 1
Januari vrij inschrijven op alle corl-
tracten voor de levering van commu
nicatieapparatuur aan de Japanse te
legraaf- en telefoondienst (NTT).
Daar ls jaarlijks (omgerekend) onge
veer 7,3 miljard gulden mee gemoeid,
zo heeft de Japanse regering gisteren
meegedeeld.
Internationale inschrijving is moge
lijk geworden nadat Japan en de Vejr-
enlgde Staten het na vijf Jaar eens
waren geworden over deze kwestie.
UTRECHT (ANP) De kans bestaat,
dat gebouwen en terreinen van het in
moeilijkheden verkerende schake-
laarbedrijf Coq ln Utrecht (onderdeel
van de Holec-schakelgroep) worden
verkocht en dat de directie van Coq
het bedrijf ln efficiëntere vorm op
nieuw opzet ln een ander gebouw. Dit
ls volgens directeur G. van der Weide
één van de mogelijkheden om Coq uit
het verlies te halen. Een andere mo
gelijkheid die openblijft ls een effi
ciëntere opzet ln de bestaande bebou
wing aan de Kanaalweg in Utrecht. In
belde gevallen echter zal er, volgens
Van der Welde, niet aan te ontkomen
zijn het personeelsbestand ln <je
krimpen.
ROVEN (ANP) Philips en de
"taanse Du Pont de Nemours
vereengekomen samen te gaan
u bij het ontwikkelen, fabrice-
i verkopen van magneetban-
t Ingang van 1 Januari zullen
ondernemingen voor 50 procent
ln de magneetbandfa
briek Oosterhout, thans een volledige
dochteronderneming van Philips,
waarvan de naam wordt gewijzigd ln
PD Magnetics.
Du Pont brengt vooral chemische
kennis ln en Philips ervaring op het
gebied van magneetbandtoepassin
gen en marketing.
Dit heeft een woordvoerder van het
scheepvaartconcern KNSM gisteren
meegedeeld ln een reactie op een al
ternatief plan voor de overname, dat
ls ontworpen door de ondernemings
raad van het scheepvaartbedrijf Van
Nievelt Goudriaan.
HIJ voegde eraan toe dat de onder
handelingen met Nedlloyd ln een ver
gevorderd stadium zijn, en dat de
KNSM bovendien nog niet door Van
Nievelt Goudriaan is benaderd. De
fusiegedragsregels van de SER ver
bieden het de KNSM overigens niet,
nu contact te zoeken met Van Nievelt
Ooudriaan. De KNSM vindt het ech
ter ln dit stadium „niet correct" dat
te doen.
Het plan van Van Nievelt Ooudriaan
(een dochtermaatschappij van SHV)
vooiziet in de oprichting van een
tweede belangrijk nationaal scheep
vaartconcern, naast de Nedlloyd.
Daarin zouden behalve de KNSM ook
Van Nievelt Goudriaan, Van Omme
ren. Van Uden en Incotrans kunnen
worden ondergebracht.
Een belangrijk voordeel van het plan
is. dat er bij de KNSM geen ontslagen
zouden hoeven te vallen; bij overna
me door Nedlloyd sneuvelen 270 ba
nen. De KNSM zou als min of meer
zelfstandige maatschappij kunnen
blijven bestaan.
Bovendien, en dat is onder andere
voor Van Nievelt Goudriaan zelf erg
belangrijk, wordt ermee voorkomen
dat er een monopolie ln de bedrijfs
tak zal ontstaan.
Aangenomen wordt, dat, als de fusie
KNSM/Nedlloyd doorgang vindt. Van
Nievelt Goudriaan het zwaar te ver
duren zal krijgen. In dat geval zal
namelijk zijn Amsterdamse concur
rent, de Koninklijke Hollandse
Lloyd, een stevige financiële Injectie
krijgen. De directeur scheepvaart
van de SHV drs. F. W. Meijer, ontken
de overigens gisteren, dat de werkge-
NEW YORK (Reuter. AP) Met de
aankondiging van de Citibank, de
prime rate te verhogen van 21 tot 211/»
procent, is de rente ln Amerika op een
nieuw record gekomen. Verwacht
wordt dat andere Amerikaanse ban
ken het voorbeeld van de Citibank
de op een na grootste bank ln de VS
zullen volgen.
De prime rate ls de rente voor eerste
klas debiteuren.
De verwachting is, dat de prime rate
nog kan oplopen tot 22 of 22% pro
cent.
legenheld bij Van Nievelt Goudriaan
(1000 man) direct gevaar zou lopen als
Nedlloyd en KNSM samengaan. De
raad van bestuur van SHV stelt zich
op het standpunt, dat de directie van
KNSM zelf maar Initiatieven moet
nemen voor een gesprek over alterna
tieven. „Wijzelf zijn niet bereid te
roeren ln een verloving," aldus Meij
er. Mocht SHV inderdaad door
KNSM benaderd worden, dan ls de
8HV bereid mee te doen aan een
ondeizoek naar andere mogelijk
heden.
Een woordvoerder van de FNV ln
Amsterdam zei, de plannen positief
te beoordelen. HIJ sprak van een „ver
rassende ontwikkeling".
Kort geding
De FNV heeft Inmiddels een kort
geding aangespannen tegen Ned
lloyd. De bond hoopt op deze manier
te bereiken, dat uitstel wordt verkre
gen voor het advies, dat de bond
moet uitbrengen over de fusie. Het
geding zal maandag dienen voor de
Rotterdamse rechtbank. De FNV is
van mening dat de Informatie die tot
nog toe door de directie ls verstrekt,
onvoldoende ls om een definitief ad
vies op te baseren. De bond wil uitstel
tot 10 januari. Een bestuurslid van de
Unie BLHP heeft eveneens aange
drongen op uitstel van de datum
waarop een definitief advies moet
worden uitgebracht
Bloemendaal is een modern christelijk psychiatrisch centrum met 605 bedden, een ver'
pleeghuis met 128 bedden, een Dasziekenhuis en een uitgebreide polikliniek
Er zijn 800 personeelsleden werkzaam.
Ter versterking van het direktie-sekretariaat zoeken wij een
Haar taken zullen o.a. bestaan uit:
- koncipiëren. nader uitwerken en typen van brieven en nota's;
verzamelen en samenstellen van konsept-jaarverslagen:
- voorbereiding, agendering en notulering van o.a. hestuurs-. direktie- en
direktie/stafvergaderingen;
behandeling van de voor de direktie liestemde post;
opzetten en bewaken van het direktie-informatiesysteem. zoals boeken, rapjxirten.
tijdschriften e.d..
- gestalte geven aan en uitoouwen van het centraal direkhe-archief.
Funktie-eisen:
middelbare schoolopleiding, aangevuld met een sekretaresse-opleiding;
- meerjarige ervaring;
- leeftijd vanaf 25 jaar
Een christelijke levensovertuiging wordt op prijs gesteld.
Het salaris is afhankelijk van leeftijd, opleiding en ervaring.
De overige arbeidsvoorwaarden zijn konform de CAO voor het Ziekenhuiswezen.
Vu' schriftelijke sollicitatie kunt ii richten aan hel hoofd can de aldetinq ftersoneelszakify
can ons centrum. Monslersetciy ft.'i. hislbns J505 AA Oen Haait
v christelijk psychiatrisch centrum
oorlog ln de Golf verandert steeds meer van een militaire
*n politieke strijd tussen Irak en Iran. Maar de langdurige
chtsstrijd in Iran blijkt een groot obstakel te zijn in het
ken naar een einde aan de vijandigheden.
f James Oorsey
oorlog ls een integraal onderdeel
de Iraanse binnenlandse poll-
zegt Mansoer Farhang, een
8te medewerker van president
Ihassan Bani Sadr en voormalig
'Usadeur bij de VN Hij ls diep
°fgd over de menselijk tol die de
weken oude oorlog eist, de ver-
Mng van Iraanse bevolklngscen-
en de naar schatting één miljoen
lenlandse vluchtelingen. Far-
•De tragiek ls dat we ln een
tóse zijn geraakt waar het gaat
oe binnenlandse machtsstrijd en
J>elemmert ons om een einde te
«n aan de enorme menselijke el-
Iran kon zich zoiets veroorlo
ven het ging om de bezetting
de Amerikaanse ambassade om-
|dat slechts leidde tot verlies van
(nationaal prestige en fondsen.
Bar" zegt Farhang, „de oorlog gaat
ten koste van onze bronnen van be
staan en mensenlevens."
Farhang. een van de vele medewer
kers van het Iraanse staatshoofd,
geeft ruiterlijk toe dat „er geen mili
taire oplossing voor dit probleem is".
De Iraanse president heeft wel duide
lijk een schets voor ogen voor ten
minste een tijdelijke politieke oplos
sing voor de oorlog in de Golf. Maar
hij wordt politiek aan banden gelegd
door het vasthouden van de door
ayatollah Khomeini gesteunde fun
damentalisten die willen dat de vijan
delijkheden doorgaan tot het bewind
van de Iraakse leider Saddam Hoes
sein ten val is gebracht.
Gezicht redden
Hoessein heeft volgens Farhang in
gesprekken met de Cubaanse minis
ter van buitenlandse zaken, Isldoro
Almerca. aangegeven dat hij een op
lossing wil vinden voor het huidige
conflict. „Hoessein wil weten wat we
er voor terug willen doen", aldus Far
hang.
Bani 8adr meent dat een oplossing
kan worden gevonden op basis van
een Iraakse terugtrekking op de gren
zen, waarover ln 1975 ln Algiers tus
sen beide landen een overeenkomst is
gesloten. „We zijn klaar om iets uit te
werken dat Hoessein zijn gezicht laat
houden zodat hij zijn handelingen
kan rechtvaardigen" zegt Farhang.
De Iraanse president ls bereid heel
ver te gaan om op basis van de Iraak
se terugtrekking de oorlog op te los
sen. Daarbij gaat men van het vol
gende uit. Hoessein, die met steeds
grotere binnenlandse politieke pro
blemen kampt zit ln de val. Hij zit te
springen om een dramatische militai
re en politieke overwinning, zoals de
inneming van de belegerde Iraanse
ollestad Abadan. Maar gegeven de
ervaring met de slag om Khorramsjar
kan men zich de militaire en politieke
prijs van zo'n operatie niet veroorlo
ven. Vervolgens bestrijden beide lan
den elkaar niet het bezit van een
gebied. De strijd om de rivier SJatt al
Arab is van symbolische aard. „Vroe
ger of later zullen we terugkeren naar
de gezamenlijke commissie die zich
met de rivier bezighoudt" zegt één
van Bani Sadrs medewerkers. Iran en
Irak zijn daarom betrokken bij een
„afgeleide" politieke strijd op het
slagveld die steeds meer uitloopt op
„een zenuwoorlog". Daarnaast heb
ben Iran en Irak elkaar militair uitge
put op het slagveld. De politieke
winst rechtvaardigt verdere menselij
ke offers niet.
Gelijk spel
In tegenstelling tot Irak kan Iran zich
politiek een militair gelijk spel ver
oorloven maar de aanhang van de
president wenst geen verantwoorde
lijkheid te dragen voor de hierbij op
tredende menselijke ellende. „We
hebben getoond dat ons bewind niet
ontworteld wordt door gebiedsver-
lies", zegt Said Sanjabi, een van Bani
Sadrs medewerkers. Farhang voegt
er aan toe: „Ik ben bang dat de oorlog
zich zal voortslepen tot het moment
dat de verliezen voor ons onaan
vaardbaar worden."
Farhang stelt dat „wat er ook gebeurt
het met Saddam Hoessein ts gedaan.
Het fundamentele probleem blijft of
hij door een andere Baath-leider zal
worden opgevolgd. En ons probleem
is dat de wortels van deze oorlog en
de voortduring ervan in onze binnen
landse politiek zitten. Om het anders
te stellen: Hoe overtuigen we Kho
meini van de politieke realiteit? Hoe
kunnen we uitgaan van de val van het
Baathregime als we niet weten hoe
lang dat proces gaat duren?"
Irans fundamentalisten geloven nog
steeds dat het Baathregime zal In
storten. Een terugtocht van de Irake
zen wordt in fundamentalistische
kringen beschouwd als het begin van
een islamitische revolutie in Irak.
„Als ze slagen" zegt een medewerker
van de president, „zullen ze hun posi
ties hebben versterkt. Als het experi
ment mislukt zal het een ramp zijn.
We zullen met meer dan een miljoen
vluchtelingen zitten en de vernede
ring van een bezetting".
Politieke wil
Op dit moment zijn fundamentalis
ten en gematigden niet in staat tot
een gedachtenwisseling. Onafhanke
lijk van elkaar voert iedereen zijn
eigen beleid uit.
Terwijl de funda
mentalisten blijven streven naar een
militaire nederlaag voor het Baathre
gime beperken president Bani Sadr
en de strijdkrachten hun militaire
activiteiten tot verdedigingsopera
ties. Ze weten dat ze geconfronteerd
met Irak de tijd aan hun kant
hebben.
Farhang: „We zouden wat de Iraanse
kant betreft een einde aan de oorlog
kunnen maken als de leiding de poli
tieke wil had.
Maar dat zou beteke
nen dat de oorlog niet langer een
instrument is in de binnenlandse
machtsstrijd. Het probleem ls dat er
in Bani Sadrs visie ruimte is voor de
fundamentalisten. Maar zij zien geen
Saddam Hoessein
enkele toekomstige rol voor de presi
dent."
