machteloos j uitbreken atoomoorlog' ortugese vissers het schip in en parlement Kies een Kleine KLM-vakantie. Personalia KLM Magere filmsubsidie probleem voor beleid Winkelen: in Parijs een vaas van Limoges porselein kopen en gemakkelijk betalen met de American Express Kaart. sen en verplegenden per advertentie waarschuwen: Thuis in de lucht. Vroeger pensioen voor havenloodsen derlandse ontwikkelingshulp pakt anders uit CQAG 18 DECEMBER 1980 BINNENLAND/BUITENLAND TROUW/KWARTET PRS 11 - H 13 ADVERTENTIES rt de Jong rDAM De meoi- tenschap staat mach- rnover de gevolgen atoomoorlog. Een tel van de ziekenhui zijn verwoest. De artsen en verpleeg- n gedood of zwaar ge- !r zullen geen genees- idmlddelen meer be- zljn. De mensen, itastrofe hebben over ijlen alsnog sterven. rde boodschap zal tussen Kieuwjaar in een adverten- ootte van een pagina in de idelljke dagbladen worden erd. Ze is afkomstig van Ne- artsen en andere werkers ^ndheidszorg, die zich em- uat maken over de kembe- rertentie, die een dringende aan regering en parlement, »ld dat een doeltreffende ling Bevolking onmogelijk erin geslaagd zijn een Ier te bereiken, zullen toch en straling om het leven >e mensen, die geëvacueerd worden achtervolgd door actieve neerslag. lerstel lO&isle in de advertentie van de dat het herstel van de sn- na een atoomoorlog onm >- Milieu en maatschappeli k gehele gezondheidszorg «n- raken in het grootste deel wereld onherstelbaar ont ere in de gezondheidszorg laarom regering en parle- doen om een derde wereld- voorkomen en in het bijzon- troep te doen op Carter en als leiders van de kemwa- lek duidelijk voor te lich- i werkelijke gevolgen van >rlog. 1 van de advertentie is ge ldoor de radio-bioloog prof. I Bekkum naar aanleiding i advertentie met gelijke i die in de New Vork Times i In deze advertentie was mg opgenomen over de e gevolgen van een atoom- ;even aan het slot van over dit onderwerp tc e in de Amerikaanse staat letts. tentie is vertaald voor de situatie. Zo zal in de i uitvoerig te lezen staan rolgen zijn als op een helde- i 20 megaton kernbom (20 n TNT» vlak boven het cen- h Rotterdam tot ontploffing racht. lagne licht voor de advertentie iven door de Nederlandse voor Medische Polemolo- ïrustheid onder de Neder- iel nam vooral toe nadat - jwaa genomen van de verkla- ijïlfnhet congres in Cambridge. In «lp Contact, het lijfblad van de verscheen een verzoek om storten op het gironummer Bij een atoomexplosie ontstaat een onherbergzame wereld WIJ, Nwdwrtsndwfws «rtswn *n ander* bij de g*iondh*M»«org betrok' kenen, richten on» tot U met een selfde boodachap ala onza Amerlkaan- m coltega'* onlangs hebben venonden naar de regeringsleider* Carter en Br«x)n)et. WWij doen dit omdat naar onze mening het publiek onvoldoende is voor- gelicht over de medische en andere gevolgen van het gebrul van kernwapens, terwijl in de Internationale politiek steeds meer met een kemwapenooriog rekening wordt gehouden Rjisch-welenschappeli|k onderzoek bli|kt hel volgende güs een beperkte atoomoorlog verc f lekte op eeAd^m^oe ongekende s e medit^^^^^bap 9e*a Pan een ^^^^^^feigroot vi .artsen enl De advertentie van de artsen van huisarts L. C. Bins bergen uit Nij- eveen in Drenthe voor de bekostiging van de advertentiecampagne. Het bedrag voor de advertenties is inmiddels binnen. „In de medische wereld is vrij snel gereageerd op deze oproep." vertelde Blnsbergen. „Dat zegt heel wat. Want artsen hebben het ln den regel erg druk. Ze hebben al zoveel aan hun hoofd, dat het altijd extra moeilijk is ze op een bepaald probleem attent te maken." De campagne van de artsen staat los van welke politieke partij of richting ook. Zoals in de theologische wereld de ongerustheid is ontstaan op grond van ethische overwegingen, zo verzet ten de artsen zich nu tegen de kernbe wapening op grond van hun zorg voor de medemens. Hun actie is gebaseerd op harde gegevens van de medische wetenschap. De heer Blnsbergen 2 het gebruik van alle kernwapens uit te bannen; 3 het gevaar te erkennen van het in voorraad hebben van enorme aantal len kernwapens en een begin te ma ken met het onschadelijk maken ervan. Nederland De werkers in de gezondheidszorg herinneren er in hun advertentie aan. dat de Verenigde Staten over 30.000 en de Sowjet-unle over 20.000 atoom bommen beschikt. Als er boven het centrum van Rotter dam een kernbom van 20 megaton ontploft zal dat gepaard gaan met een vuurbal van ruim 2 km doorsnee, waarin temperaturen heersen van vijf tot tien miljoen graden. Gevolg: de hele binnenstad, gebouwen, straten en een deel van de grond eronder veranderen In rook en damp. Er ont staat een grote krater van minstens 4 km doorsnee. Niet alleen ln dit gebied, maar tot op een afstand van negen kilometer van het centrum van de explosie (Capelle, Ridderkerk, Hoogvliet, Schiedam en Bergschenhoek vallen binnen de fa tale cirkel) wordt de hele bevolking (dat wil zeggen ruim een miljoen mensen) op slag gedood. Binnen een straal van vijftien kilome ter (in deze cirkel vallen Vlaardingen, Delft, Zoetermeer, Zwljndrecht en Spljkenlsse) wordt door de schokgolf de helft van de bevolking dodelijk getroffen. Dan is er nog een gebied, omvattende het gehele Westland, Den Haag, Lei den, Alphen, Gouda en Dordrecht, waarin de helft van de bevolking of gedood, of gewond wordt. In de voor Nederland vertaalde advertentie wordt verder uiteengezet hoe op de opslagterrelnen voor olie bij Rotter dam grote branden zullen uitbreken, die de omvang van vuurstormen aan nemen. Grote gebieden van de Rand stad worden volledig in de as gelegd. De fall-out van die ene kernbom bo-, ven Rotterdam zal tot op tweehon derd tot driehonderd kilometer, af hankelijk van de windrichting, nog levensgevaarlijk zijn. „Mensen die deze straling overleven lopen later een grotere kans op kanker en hun nageslacht zal een toename van erfe lijke afwijkingen vertonen." hoopt, dat de onrust over een eventu ele atoomoorlog ook zal ontstaan bin nen andere wetenschappelijke ka ders. Hij denkt aan dc sociale weten schappen en de economie. De advertentie zal een direct beroep zijn op regering en parlement. Maar een leder, in welke verantwoordelijke positie ook, moet door deze oproep worden aangesproken. De uitwerking van de advertentie is moeilijk te taxe ren. In ieder geval wordt de campag ne voortgezet. Leden van regering en parlement zullen nauwkeurig worden voorgelicht over de gevolgen van een kernoorlog. Want men is onvoldoen de op de hoogte. In de advertentie worden regering en parlement direct gevraagd: 1 Te werken aan de ontspanning tus sen de machtsblokken; Onvoorstelbaar In het deel van de advertentie dat handelt over die ene kernbom boven Rotterdam wordt ln het kort de voor lichting gegeven, die totnutoe in deze vorm is achterwege gebleven. Er wordt de nadruk gelegd, dat de ge zondheidszorg machteloos zal zijn: „De ziekenhuizen zullen zijn ver woest en het grootste deel van het medische en paramedisch personeel zal dood of gewond zijn. Er zullen miljoenen lijken achterblijven. Voed sel, lucht en water zullen besmet zijn geraakt. Overlevenden zullen sterven van de honger, uitdroging, stralings ziekte en infecties, mede door de epi demieën, die zullen uitbreken." Voor er bij „vriend" en „vijand" en bij leder verantwoordelijk mens op wordt aangedrongen de derde wereld oorlog te voorkomen staat ln de ad vertentie „Er zal een andere wereld ontstaan zijn: onherbergzaam en voor duizenden Jaren met straling besmet. Het aantal doden zou onze voorstelling te boven gaan." U heeft maar twee dingen nodig: een KLM- ticket en een American Express Kaart. Dan kunt u gaan winkelen in Parijs. Of etalages kijken in Wenen. Of rond neuzen in Rome. Of naar de markt in Madrid. Of iets kopen op een antiekbeurs in Berlijn. Eeii leuk idee! Vlieg er eens uit om winkels te bekijken en koopjes te halen. De KLM vliegt u overal naar toe. En met zo'n American Express Kaart kunt u onafhankelijk van de valuta bijna aan elke kassa gemakkelijk betalen. De KLM heeft een speciale 'winkelen' folder samengesteld. Boordevol goede tips en nuttige informatie. Deze folder kunt u met onderstaande coupon aanvragen. Reizen naar de in de folder genoemde winkelsteden worden door verschillende tour operators georganiseerd. U vindt ze in de bro chures van o.a. Neckermann, Metro en Astrea. Heeft u nog geen American Express Kaart? Bestel dan via onderstaande coupon een aanvraagformulier, of bel American Express Kaart Services 020-442939, toestel 100. Ja, stuur mij meer informatie over: Kleine KLM-vakanties American Express Kaart Naam Adres Postcode Plaats TR Opsturen aan: KLM. antwoordnummer 469. 1110 VG SCHIPHOL. U hoeft geen postzegel op de open enveloppe te plakken. DEN HAAG (ANP) Op de begro ting van CRM Is een bedrag van een miljoen gulden bestemd voor subsi die van de 16 millimeter-bioscoop film. Daarmee kunnen ln 1981 drie vier projecten van filmmakers wor den gefinancierd. Veel armslag voor beleid biedt dit de commissie film van de raad voor de kunst niet Dit blijkt uit een advies dat de raad mi nister Gardeniers (CRM) heeft ge stuurd. De minister heeft een derde van de begrotingspost gereserveerd om de lange film extra te stimuleren. Daar mee is rechtgetrokken dat films van langer dan een uur worden gesubsi dieerd vla de post voor korte culture le en kunstzinnige films. De reserve ring voor lange films heeft wel tot gevolg dat er voor de korte minder beschikbaar is dan vorig Jaar. De bewering dat de middelen voor film zijn verruimd zoals bij de begroting van CRM staat genoteerd, is derhalve onjuist, aldus de commissie van de raad voor de kunst De commissie film verwacht veel meer subsidie-aanvragen dan er kun nen worden gehonoreerd. In aanmer king komen projecten waarvoor ten minste twee ton wordt gevraagd en waarvoor een distributie- of verto ningsgarantie wordt gegeven, om eventueel volledige subsidiëring mo gelijk te maken. De commissie denkt voor toekenning aan maatschappij kritische, documentaire en experi mentele films. Na een Jaar wil de commissie de hele zaak opnieuw be kijken. Van een onzer verslaggevers ROTTERDAM De Rotterdamse havenloodsen zien voorlopig af van acties, nu de gemeente Rotterdam zich bereid heeft verklaard de leeftijd waarop ze met pensioen kunnen gaan, te verlagen naar 57 jaar. De loodsen vinden het onrechtvaar dig dat zij pas op hun zestigste jaar met pensioen kunnen gaan. De rijks- loodsen gaan al sinds veertien jaar op hun vijfenvijftigste met pensioen. Overleden De Journalist en schrij ver mr. Henk Leffelaar is in zijn wo ning in Heemstede plotseling overle den. Hij was 51 jaar. Leffelaar werkte sinds kort als kunstredacteur bij de Gemeenschappelijk Pers Dienst; daarvoor was hij lang reizend verslag gever en correspondent in Washing ton en Londen. Henk Leffelaar heeft een aantal literaire boeken op zijn naam staan en publiceerde veelvul dig in literaire tijdschriften. Revalidatie De revalidatie-arts F. B. Venema (63) is benoemd tot voor zitter van de vereniging van revalida tiecentra ln Nederland. Venema ls tot 31 januari geneesheer-directeur van het Bio-revalidatiecentrum voor kin deren in Arnhem. Onderwijs Binnenkort ls de benoe ming te verwachten van drs. Th. M. E. Liket (52) tot plaatsvervangend In specteur-generaal van het onderwijs. Hij volgt J. Th. Schelfhout op. die onlangs afscheid heeft genomen. Li ket is momenteel algemeen hoofdin specteur voortgezet onderwijs. Jan Halkes BON „Flor Holandesa", Bloem uit Nederland, had dt naam moeten zijn van een bloelende visserscoöperatie 'iao. een havenplaats ln de Portugese Algarve. De coöpe- werd drie jaar geleden begonnen door Joao Manuel dos De leden zijn tot nu toe echter nog geen steek ichoten met het project. Het heelt de Nederlandse staat (et bureau Internationale migratte-ontwikkelingssamen- (IMOS) inmiddels 700.000 gulden gekost. 47. pntos werkte als groepswerker l IPortugese buitenlandse arbei- ^Amsterdam. Ondanks zijn Ne- vrouw, zijn eigen huis en van meer dan drieduizend per maand bleef Dos Santos Jn vaderland terugverlangen. Pte bij het bureau IMOS aan et voorstel voor een project "iggekeerde gastarbeiders kloos hao de grootste vissershaven e Algarve zijn veel vissers os. Zij hebben geen geld om pderne boot te kopen. In Urk fechter boten te roesten omdat Pjer vissers de visvangst moeten ln Een schiP uit de Urker pfoallenvloot kan in Olhao aan «ers werk verschaffen. I Santos wilde met Nederlands jMelingsgeld zo'n boot naar Ol- rengen. Hij stelde voor een vis serscoöperatie op te richten, waar hij zelf dan als administrateur een baan zou vinden. De wens voor terugkeer naar Portugal was daarmee vervuld. De boot zou echter niet onmiddellijk eigendom van de coöperatie moeten worden. Dos Santos dacht aan een afbetaling van elf jaar. Dat geld zou dan niet aan Nederland worden be taald. maar aan een Stichting voor sociale woningbouw. Twee vliegen in één klap: werk voor de vissers op de nieuwe boot. en goede hulzen in plaats van krotten. Om de afbetaling zeker te stellen zou het visserschip voorlopig eigendom worden van de stichting. Pas als alle betalingen zou den zijn voldaan, wordt de coöperatie eigenaar. Een mooi plan. maar het pakte verkeerd uit. Ondanks uitvoerige voorbereidingen komt de coöperatie niet aan varen toe. Van september 1978 tot augustus 1980 ligt de Aafje UK 106 werkeloos in de haven van Olhao. IMOS heeft 625.000 gulden voor de boot uitgege ven, en het schip overgedragen aan de 8tichting voor sociale woning bouw. De Portugese staatssecretaris voor visserij weigert een invoervergunning te geven. Als die na maanden touw trekken toch wordt verstrekt, moet een hoog bedrag aan invoerrechten worden betaald. IMOS springt bij voor 15.000 gulden. Dos Santos probeert leningen te krij gen bij Portugese banken, om de coö peratie wat financiële speelruimte te geven. Zonder succes. Een bankem ployé lacht hem vierkant in zijn ge zicht uit, als Dos Santos een brief laat zien waarin IMOS dreigt het project stop te zetten. De banken zeggen nu dat geen krediet wordt verstrekt, om dat Dos Santos geen kopie kon laten zien van de schenkingsakte. Argwaan Die akte heeft inmiddels de argwaan gewekt van de vissers irc de coöpera tie. Zij vallen vooral over de bepaling dat Dos Santos een maandsalaris van 70.000 escudo's ontvangt (ongeveer drieduizend gulden). Het bedrag is bedoeld als salaris, reiskostenvergoe ding en voor „diverse uitgaven". Het wettelijk minimumloon in Portugal is 9500 escudos: het modale inkomen 11.000. In maart van dit jaar besluiten de leden van coöperatie Flor Holandese dat er geen betaalde administrateur wordt aangesteld. Men vindt het niet nodig. Bovendien werkt Dos Santos als secretaris van de Stichting voor sociale woningbouw. Tot dan toe zou het project hem echter alleen nog maar geld hebben gekost, in plaats van dat hij wat heeft verdiend. Zijn huls ln Nederland ruil de hij ln voor een bungalow ln de Algarve, maar al is het leven in Portugal goedkoop Je kunt er niet van de wind bestaan. „In Nederland verdiende ik veel meer," zegt Dos Santos. Voor het uittreden van Dos Santos uit de coöperatie heeft de Stichting sociale woningbouw die immers eigenaar van de vissersboot was tot dat deze helemaal zou zijn afbetaald al besloten het schip te verkopen. De stichting kon niet anders. Zij moest schulden voldoen, er moesten verzekeringspremies worden betaald. Bureau IMOS geeft toestemming van de oorspronkelijke afzet af te wijken en de UK 106 metéén aan de coöpera tie te verkopen, voor „tenminste 690.000 gulden". Het schip is in Portu gal zeker 800.000 gulden waard. De coöperatieleden willen echter niet meer dan het minimum betalen. In de schenkingsakte staat toch dat het visserschip voor de coöperatie Flor Holandese is bedoeld, en dat het niet zonder toestemming aan anderen mag worden verkocht. De machinist van het vissersschip, Joaqulm Americo, hoort van de bank dat de coöperatie een lening kan krij gen om de boot te kopen. Hij krijgt echter ruzie met Dos 8 an tos over de hoogte van de koopsom. Sindsdien praten de twee niet meer met elkaar. Americo verzorgde vanaf september 1978 het onderhoud van de boot, die toen nog eigendom was van de Stich ting sociale woningbouw. Hij moet daar nog steeds geld voor krijgen. De Stichting sociale woningbouw be gint nu druk uit te oefenen op de coöperatie. Deze kan de UK 106 nog steeds kopen, maar dan moet wel binnen tien dagen een beslissing val len en binnen een maand de 690.000 gulden op tafel liggen. Dat lukt de coöperatie niet. Te laat laat zij weten inderdaad het schip te willen over nemen. Voor Dos Santos hoeft het kennelijk dan al niet meer. Hij tekent met IMOS een gewijzigde schenkingsac- te, waardoor verkoop aan een andere coöperatie dan Flor Holandesa moge lijk wordt. Van het laatste aanbod van Flor Holandesa stelt Dos Santos IMOS niet meer op de hoogte. De Nederlandse ambassade in Lissa bon biedt alsnog aan te bemiddelen. IMOS vindt dat niet meer nodig. Dos Santos meldt zich op de afgesproken datum ziek. In augustus wordt een visserscoöpe ratie in Viana do Castelo voor 880.000 gulden de gelukkige eigenaar van de De Aafje UK 106 in de Portugese haven Aafje UK 106. Dos Santos betaalt daarmee de schulden van de Stich ting sociale woningbouw af. Hoevee) geld er daarna nog over ls kan hij enkele dagen na de verkoop niet zeggen. Flor Holandesa ls nu naar de rechter gestapt. Zonder toestemming van de coöperatie had de boot niet mogen worden verkocht. Bij IMOS, de minis ter voor ontwikkelingssamenwerking en bij de Nederlandse ambassade in Lissabon ligt een woedende brief van Flor Holandesa. IMOS gelooft dat het niet zo'n vaart zal lopen. Juridisch zou de coöperatie buiten spel staan, omdat zij de schen- kingsacte niet mee heeft onderte kend. „Ik vind het triest voor Flor Holandesa dat de boot verkocht is." zegt Dik Stroband van IMOS. „Maar executoriale verkoop door de schul deisers is tenminste voorkomen. De boot is bij een andere coöperatie te recht gekomen. Ik neem aan dat daar dan voor andere mensen werkgele genheid is gekomen." Hij gelooft niet dat het project slecht was voorbereid en twijfelt evenmin aan de goede trouw van Dos Santos. Contacten met andere leden van de coöperatie dan Dos Santos vond Dik Stroband niet gepast. IMOS zou zich dan met de interne zaken van de coöperatie hebben bemoeid. Hij voelt niets voor een uitgebreid onderzoek „Ik weet niet wat we daarmee winnen." Zelf vinden de vissers van Flor Holan desa dat zij met de Nederlandse ont wikkelingshulp mooi het schip zijn ingegaan figuurlijk dan Volgens Portugese advocaten is de situatie niet uitzichtloos. Op zijn minst zou de coöperatie een flinke schadevergoe ding kunnen eisen. Genoeg misschien om een tweede boot uit de Urker motteballenvloot te kopen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 13