lag* vlinders... en
at daarachter zit
Wèebendpuzzel
a
■a
s
HER PLANT
t~ -
p
I"
CQ
0
hO
0
NI
Q
to
KNSB niet op
de bres voor Timman
KI
IS '1.
A A A
V; JL
8^8 8
S S
Gantwarg het
snelst op dam
w
i
S O
3 pf
o mm
B
o e i
M! 13 S
o e i
ERDAG 13 DECEMBER 1980
■VARIA!
TROUW/KWARTET
21
door henk van halm
hel
mdat dagvlinders mooi
|n en opvallen door hun
irtele aanwezigheid over
ig, behoren ze tot de
leest geliefde insecten. In
e jaren zeventig baarde
tt dan ook allerwegen on-
•rustheld dat men minder
inders zag dan vroeger,
t een fijn gevoel voor
nenhang beschouwde
ien het als een teken van
•dreiging van het leefmill-
l. Eerlijkheidshalve dient
jzegd dat daaraan ook de
ogan „Dag vogels, dag
Inders, dag mensen" niet
reemd was.
m met getallen handen en voe-
n te geven aan de geconstateer-
achterultgang hield het Rijk-
nstituut voor Natuurbeheer in
178 een enquête over het voorko-
ien van dagvlinders in ons land.
vragen aan de 46 waarnemers
idden betrekking op de talrljk-
fld en de verspreiding van de 76
igvlindersoorten die als inheems
orden beschouwd, de waargeno-
tn voor- of achteruitgang over
periode 1968 tot 1978 en de aard
n de beheermaatregelen die
aar de mening van de waarne-
lers nodig zouden zijn om de voor
e vlinders belangrijke begroelln-
en in stand te houden.
[ortgeleden werd de enquête als
enst UN-rapport 80/5 gepubliceerd (F
Bink: „De Nederlandse dagvlln-
lers: verwerking van een enquête
11978") Het rapport biedt een
tog minder rooskleurig beeld dan
e va wwacht werd: aan de hand van
Tt enquête kwam men te weten
it in de laatste halve eeuw 8
«ten uitstierven. 20 soorten
BL 25 matig en 19 licht achter
lijn gegaan. Eén soort bleef in
len gelijk: de citroenvlin
der. waarvan de rups leeft op vuil
boom. een inheemse struik die te
genwoordig veel in parken en ge
meenteplantsoenen wordt aange
plant. En van het totaal van 76
soorten dagvlinders waren er
maar drie die in de afgelopen tien
Jaar een aantal toename vertoon
den: het vuilboomblauwtje, waar
van de rups zoals de naam al zegt
eveneens op vuilboom leeft, de
dagpauwoog en het landjaartje,
die belde brandnetels als voedsel
plant hebben.
Milieu bepalend
Je zou denken dat het voorkomen
van vlinders te maken heeft met
de algemeen- of zeldzaamheid van
de plant waar de rupsen zich mee
voeden, maar dat is allerminst
waar. Hoe komt het anders dat de
soorten die ln grasland en zoomve
getaties leven de sterkste achter
uitgang vertonen, hoewel de mees
te als rups van gewone grassen
leven? Hoe moet Je dan verklaren
dat ook de drie gewone koolwitjes
soorten en de alom bekende kleine
vos of schoenlapper achteruit
gang vertonen? De rupsen van de
witjes leven immers op koolsoor
ten, ook wilde die nog overal veel
voorkomen, die van de kleine vos
op brandnetel waar de dagpau
woog goed mee kan uitkomen.
Het moet de hele biotoop zijn, de
leefomgeving van de vlinder die
uiteindelijk bepalend is. De rup
sen van zeldzame vlinders leven
vaak op gewone planten. Als we
de acht uitgestorven soorten daar
eens op bekijken, blijken de rup
sen van de rode vuurvlinder te
leven op veldzuring, van het grote
blauwtje op tijm en in mierennes
ten. van het maasblauwtje en het
bruine maasblauwtje op de grote
pimpernel (wel zeldzaam) en ln
mierennesten, van de zilvervlek
op viooltjes, van de purperstreep-
parelmoervlinder op moerasspi
rea, van de woudparelmoervlinder
op smalbladige weegbree en ere
prijssoorten, van het zilverstreep-
hoolbeestje op allerlei grassen. Ze
zijn niet uitgestorven omdat er
niet genoeg voedselplanten meer
zijn, maar omdat zij bijzondere
eisen stellen aan het terreintype:
moerassen, beekdalgraslanden.
blauwgraslanden, droge schraal-
graslanden, boswelden, zoombe-
groeilngen op speciale plekken.
Afkeer
De meeste graslandsoorten moe
ten niets hebben van de eenvormi
ge produktieweiden en intensief
bewerkte wegbermen. Ze houden
zich voornamelijk op in bloemrij
ke schraalweiden die maar eens
per Jaar worden gemaald of licht
geweld en ln wegbermen en zoom-
begroeiingen die spaarzaam wor
den gemaald of gesneden. Onder
zoombegroeiingen verstaat de
ecoloog grazige begroeiingen met
veel hoge kruiden in de overgang
van struikgewas naar grasland.
Oeverstroken van waterlopen en
wegbermen zijn er ook toe te reke
nen. Nu is van verscheidene vlin
dersoorten waargenomen dat zij
sterk reageren op bepaalde vege
tatiepatronen, wat wellicht te ma
ken heeft met territoriumgedrag
of met het opzoeken van balts-
plaatsen, waar zij de bekende pa-
rlngsvluchten u hebt vast wel
eens „spelende" vlinders gezien
maken.
Overbemesting
De achteruitgang moet dus te wij
ten zijn aan een verandering van
vegetatiepatronen. Die verande
ring is iets dat iedereen kan waar
nemen en waarvan de oorzaken te
vinden zijn ln een eveneens pas
uitgekomen RlN-rapport „Bemes
ting, waterhuishouding, intensive
ring ln de landbouw en het natuur
lijk milieu".
Uit het lijvige boekwerk springen
twee waamemlngem naar voren:
het nitraatgehalte van het grond
water is door overbemesting in
De distelvlinder is een trekker, die elk Jaar uit Zuid-Europa naar het
noorden vliegt. De afgelopen zomer en vorig jaar waren er veel, maar
ze ontbraken vrijwel in de tien Jaar ervoor. Daar kun Je geen conclu
sies uit trekken, omdat de jaarlijkse aantallen trekvlinders nu een
maal sterk wisselen.
De dagpauwoog is een van de weinige dagvlinders die het op het
ogenblik voor de wind gaat. Jaar in Jaar uit zie je er meer.
twintig Jaar tijd vertienvoudigd
en er is een voortgaande tendens
het grondwaterpeil te verlagen.
Nletemln werd landelijk gezien ge
middeld zestig kilo fosfaat per
hectare per Jaar meer gebruikt
dan nodig is, plaatselijk zelfs wel
250 kilo te veel. Door die overbe
mesting is het vermogen tot vast
legging van kunstmestfosfaten
door de bodem ver overschreden,
waardoor het meeste ervan uit
spoelt en in het grondwater te
rechtkomt evenals de nitraten.
Organisch fosfaat uit drijfmest op
zandgrond wordt vrijwel helemaal
niet vastgelegd en komt recht
streeks ln het grondwater terecht.
Het aan meststoffen rijke grond
water doet kwetsbare planten, die
een arme voedingsbodem nodig
hebben, verdwijnen. Daardoor
veranderen de vegetatiepatronen
en verdwijnen vlinders die daarop
zijn „ingesteld". Aan „kwel" van
voedselrijk water ontkomen zelfs
niet de natuurreservaten. Wellicht
verdwijnen niet alleen die planten
en vlinders, maar heel wat meer
organismen die een gevarieerde
omgeving nodig hebben. Als we zo
doorgaan, biedt ons land straks
alleen nog maar een voedingsbo
dem voor fosfaat- en nitraatlief
hebbers, een handvol planten die
voor het merendeel bepaald niet
geliefd zijn om hun schoonheid.
Om er een paar te noemen: brand
netel. klis, waterpeper, driedelig
tandzaad, perzlkkruld...
Horizontaal. 1. ros, 5. tor, 9. gebak, 13.
uitdrukking, 15. zelfkant, 16. gewicht,
17. voorvoegsel, 19. vogel, 21. achten.
22. maanstand, 23. buitenhaven, 25.
geslacht, 28. wees gegroet (Lat.), 29.
bloem, 31. water doorlatend. 32. wa
terblaasje, 33. plaats aan de Rode
Zee, 34. niet gespannen. 36. drukte.
38. nakomeling, 40. bijbels figuur, 42.
opstootje. 43. vochtig koud, 45. water
in N. Br., 47. metselspecie, 49. uitge
braden stukje vet, 50. errors excepted
(afk.), 51. opgeld, 52. borstwering, 53.
munt, 54. muzieknoot, 55. knol, 57
vreemde munt. 59. voorzetetsel, 60.
scheepslading, 61. duikereend. 63.
bamboestaketsel, 65. koemestvocht,
66. platte steen, 68. verharde huid, 70.
kaasworm, 71. echtgenoot, 72. tooi,
74. Inwendig orgaan, 76. roem, 77.
springhaas, 80. een zekere, 81. editie
(afk.), 82. rijstbrandewijn, 83. vrucht,
85. schelk. element. 86. dreef, 87. wig,
89. teken in de psalmen. 91. tinne, 92.
vrucht, 93. spijker.
Verticaal. 1. ingang, 2. atmosfeer
(afk.), 3. vertragingstoestel, 4. werp
anker, 6. voegwoord, 7. pluim, 8. land
bouwwerktuig, 9. deel van een trap.
10. voorzetsel, 11. Anno Mundi (afk.),
12. sein, 14. gemalen graan, 16. nuk,
18. deel van het gelaat, 20. vlug, 21.
voedsel, 22. wild zwijn, 24. meisjes
naam, 26. eekhoorn (gew.), 27. be
kwaam, 28. levenslucht. 30. herders
spel, 33. voorwaartsgaan, 35. door, 37.
verhandeling, 38. op de wijze van, 39.
wijzer van een kompas, 41. smal
bloembed, 43. vlskorf, 44. lengtemaat,
46. Turks bevelhebber, 48. vruchte-
nat, 49. heks, 50. loot, 56. droogoven
(Z.N.), 58. soort hert, 60. bergplaats,
61. soort kabeljauw, 62. honingdrank,
64. vette vloeistof, 65. karakter, 66.
reservoir, 67. boom, 69. kraam, 70.
gemeenteweide, 71. hemellichaam.
73. gebakje, 75 opstandeling, 77.
flink, 78. kelner, 79. achten, 82. voor
zetsel, 84. groente. 86. muzieknoot. 87
sportterm, 88. pers. voomaamw.. 90.
scheik. element.
Oplossing fm woensdag a.s. pér
briefkaart sturen naar: Dagblad
Trouw, postbus 859 in Amsterdam.
Links boven vermelden: weekend
puzzel.
Oplossing vorige puzzel
Hor. 1. arena, 5. rat, 7. grein, 11. enig
12. Leo, 14. ara. 16. meel, 18. ets, 20
leges, 23. pee, 24. re, 25. neg, 27. sol, 28
nop, 30. p.e.. 31. risee, 33. baret, 34. eb.
36. salep, 38. degen, 39. st., 40. a.p., 42.
madat, 44. lel, 45. la, 46. alom. 48.
takel, 50. rapé, 52. lam, 53. rabat, 54.
dia, 55. keet. 57. sater, 59. tres, 61. in,
62. sok, 63. leren, 68. si. 67. os, 68.
fabel, 69. totem, 71. ka. 73. motet. 75.
tegel, 76. de. 78. kar, 79. mos, 81. les,
82. ed.. 83. eva, 85. Lares, 87. ale, 83.
rede. 90. Ria, 91. el, 93. star, 94. naald,
95. Lea, 96. noren.
Vert. 1. ante, 2. ris, 3. eg, 4. al, 5. roes,
6. tael, 7. ga, 8. em, 9. iep. 10. neep, 11.
Eerde, 13. el, 15. rs.. 17. leest, 19.
sesam, 21. gom, 22. morel, 25. nis, 26.
gelag, 28. nagel, 29. pen, 32. eed, 33.
belet, 35. bal. 37. patat, 39. sap, 41.
Polen, 43. tabel, 45. laars, 46. ark, 47
mat, 49. karet, 50. rit, 51. els, 53. raket,
56. eis. 57. sober, 58. netel, 60. eik, 62.
satan, 64. rot, 65. neger, 67. ortder, 63.
fok, 70. mes. 72. ander, 74. lor, 77.
even, 79. maal, 80. sela. 82. elan, 84.
Ada, 85. li, 86. se, 87 Ate, 89. e.a., 90.
RD„ 92. in, 93 sr
De boekenbonnen gaan naar: A. het
Lam, Recht v.t. Leede 38 Leerdam; P.
Kloots, Wippolderstraat 24 Delft; H.
Barten, Veerstraat 2c Wageningen.
■op H
1-
dr«
7941
Als sluitstuk van het uitgiftepro
gramma 1980 gaf de postdienst
van Suriname nog een drietal ze
gels met toeslag uit onder de titel
„kerstzegels bejaardenzorg". De
afbeeldingen hebben betrekking
op bezigheden van bejaarden.
Prijs ine toeslag bedraagt 1.95
Sur. crt.
Voorts verschenen nog twee post
zegelboekjes. nr. 5b met een in
houd van 5* 15c en 6* 25c van het
type „vruchten" en nr. 6b waarin
voorkomen 4*5c. 3* 10c en 5 x35c,
eveneens van het type „vruchten".
Het uitgifteprogramma van Suri
name ziet er als volgt uit voor
1981: 14 Januari 4 zegels met Suri
naamse bloemen; 25 februari, na
tionale herdenkingsemissie met 4
zegels; 8 april, 15e uitgifte van
Paasweldadigheldszegels met toe
slag; 29 april, twee zegels ln het
teken van de Jeugd en zijn toe
komst; 22 mei, een blok van 3
zegels ter gelegenheid van de WI-
PA-postzegeltentoonstelling te
Wenen; 24 Juni, zes zegels met
afbeeldingen van Surinaamse kik
kers; 16 september, drie zegels
naar aanleiding van het Interna
tionale Jaar voor de gehandicap
ten; 21 oktober, vijf zegels onder
de titel „meesters der schilder
kunst" en op 26 november de kin
derzegels 1981, en wel vijf zegels
en een blokje.
De Ned. Antillen hebben eveneens
het Jaarprogramma 1981 bekend
gemaakt: 27 Januari, twee zegels
ter herdenking van de musicus
Rudolf Theodorus Palm; 24 maart
drie zegels wegens het Jubileum
van „Evangelical Alliance Mis
sion'; 7 april, vier zegels met toe
slag voor „Sociale en Culturele
Zorg"; 21 oktober vier kinderze
gels met toeslag; en 24 november
drie zegels gewijd aan de Antil
liaanse flora. U zult opmerken dat
in dit programma van 8 emissies
vier met toeslag schuilgaan.
Van Hongarije verscheen op 12
december een interessante serie
van zes zegels voor de verzame
laars van het thema „Verenigde
Naties". Op de eerste drie zegels
de gebouwen van de organisatie ln
New York, Genève en Wenen en
op de overige zegels: vlaggen, wa
pens en een wereldkaart. Ook ver
scheen er een portret zegel ter
herdenking van Ferenc Erdei
(1910-1971), die zich als geleerde en
politicus vooral inzette voor agra
riërs.
Voor de jaarlijkse uitgifte van de
Jeugdserie heeft de Duitse Demo
cratische Republiek het oog laten
vallen op oud speelgoed, gefabri
ceerd tussen de jaren 1825 en 1920.
Het is een blokje van zes zegels.
Ter herdenking van het feit dat
paus Leo XIII 100 jaar geleden de
zogenoemde geheime archieven
van het Vatikaan voor de weten
schap openstelde, verscheen daar
op 4 december een geïllustreerde
luchtbrief van L 220; behalve een
voorgedrukte zegel met het wapen
van paus Johannes Paulus n, is
s een symbolische voorstelling oaMBOUIUXT
een lichtbron, die over docu-
links e
van een 1
menten schijnt opgenomen.
Tk&CL
De jaarlijkse Luxemburgse CARI-
TAS-serie brengt dit keer kunst
werken uit de nationale musea
van Luxemburg. Zij tonen drie
volksheiligen: H. Martinus, H. Ni-
colaas en de H. Gregorius, alsme
de Maria met kind. ontleend aan
een oude ikoon. Tot besluit de
jaarlijkse Rode Krulszegels van
„het beloofde land", beide afkom-
Frankrijk, die 8 december in om- stig van koorbanken uit de kathe-
loop kwamen. Dit jaar worden de- draal van Rambouillet, oorspron-
ze versierd met de bijbelse afbeel- kelijk onder Lodewijk XHI (1601-
dingen: Jaar van overvloed" en 1643) gebouwd.
Na twee maanden onafgebroken
toernooien te hebben gespeeld, is
Jan Timman enigszins „over-
schaakt" in Nederland terugge
keerd. Na zijn succes ln Buenos
Aires scoorde hij in de Olympiade
aan het eerste bord 8 uit 13. een
resultaat dat alleszins redelijk ge
noemd mag worden, maar waaro
ver Timman zelf toch niet overma
tig tevreden was. Op het laatst
waren de stukken uit vermoeid
heid voor zijn ogen gaan draaien
en toen hij ook nog eens van een
IJslandse patzer had verloren, was
de lol er een beetje af.
Over zijn prachtige overwinnin
gen op LJuboJevic en Gheorghiu
vertelde hij eigenlijk zonder al te
veel enthousiasme. Ten onrechte,
zoals u aan het einde van deze
rubriek kunt vaststellen. Overi
gens was Timman nogal verbaasd
geweest over het optreden op Mal
ta van de KNS B-secretaris Kap-
senberg. De Hongaren hadden tij
dens de Olympiade het voorstel
ingediend om de spelers die ln het
laatste interzonale toernooi als
vierde waren geëindigd een vrije
plaats te geven in het interzonale
toernooi van de komende cyclus.
Dat waren dus Ribli en Timman.
Om het voorstel een kans van sla
gen te geven, hadden de Hongaren
ook nog een vrijkaart toebedacht
aan spelers uit de Afrikaanse en
de Zuidamerikaanse zone.
Uiteindelijk werd de propositie
van de Hongaren met 24 tegen 14
stemmen afgestemd. Het eige
naardige was daarbij dat Kapsen-
berg, die toch wordt geacht de
belangen van de Nederlandse
schakers te vertegenwoordigen
blanco had gestemd! Chauvinis
me en nationalisme mogen wat
benepen gevoelens zijn, maar het
gaat toch wel wat ver als een afge
vaardigde. van de KNSB niet zon
der meer achter Nederlandse Ne
derlands beste speler gaat staan.
Deze houding geeft weer eens aan
dat de schaakbond zich niet we
zenlijk voor de topsport interes
seert.
BIJ het voetballen zou het ondenk
baar zijn, dat de KNVB zich
slechts wil bezig houden met de
clubcompetitie en het Nederlands
elftal praktisch zou verwaarlozen.
1. d2-d4 Pg8-f6 2. c2-c4 e7-e6 3.
Pbl-cS Lf8-b4 4. Ddl-c2 0-0 5. a2-
a3 Lb4xc3 6. Dc2xc3 b7-b6 7. Lcl-
g5 Lc8-b7 8. e2-e3 (Een andere
theoretische mogelijkheid is 8. f3)
8. d7-d6 9. f2-f3 Pb8-d7 10. Lfl-
d3 c7-c5 11. Pgl-e2 Ta8-c8 12. 0-0
Lb7-a6! (Eerder is wel eens ge
speelt: 12. h6 13. Lh4 d5 14.
cd5x cd4x - Op 14. Pd5x? volgt
nu 15. Del! - 15. Dd4x e5 16. Lf6x!
Df6x 17. De4 en wit staat vrijwel
gewonnen.) 13. b2-b4 c5xd4 14.
Dc3xd4 h7-h6 (Alles luistert zeer
nauw: 14. d5 15. cd5x? e5( wint
weliswaar een stuk, maar na 14.
d5 15. b5! e5 16. Dh4! staat wit zeer
goed.) 15. Lg5xf6 (Wit is wel ge
dwongen om te nemen, omdat op
16. Lh4 wel 16. d5 volgt en de
dame kan niet zoals in de boven
gegeven variant naar h4) 15.
Dd8xf6 (Zwart gaat over naar een
zeer gunstig eindspel, mogelijk
omdat 16. Dd6x Pe5 voor wit on
deugdelijk is.) 16. Dd4xf6 Pd7xf6
17. Tal-cl Pf6-d7 18. Tfl-dl Pd7-e5
19. b4-b5 (Een lelijke concessie.)
19. La6-b7 20. f3-f4 Pe5xd3 21.
Tdlxd3 Tf8-d8 22. Td3-c3 Tc8-c5
23. Pe2-d4 Td8-c8 24. Pd4-b3 Tc5-
c7 25. a3-a4 Lb7-d5!
diagram 1
Nogmaals wordt wits belangrijk
ste zwakte onder vuur genomen.
26. Pb3-d2 f7-f5 27. Kgl-f2 (Na 27
Td3 KT7 28. Tdl Lc4x 29. Pc4x
Tc4x 30 Td6x Ta4x 31. Td7t Kf6
32. Tb7 Tc2! is wit er ernstig aan
toe.) 27. Kg8-f7 28. g2-g3 Kf7-e7
29. Kf2-e2 e6-«5! 30. Ke2-d3 Ld5-e6
31. a4-a5? (De verliezende fout.
Met 31. Pe4! had wit zeer goede
tegenstand kunnen bieden.) 31.
g7-g5 32. Pd2-b3 Ke7-f6 33. Tc3-c2
Le6-f7 34. Pb3-d2 d6-d5! (Met de
pijnlijke constatering: 34. d5x e4!)
35. f4xe5 Kf6xe5 36. c4xd5 Tc7xc2
37. Tclxc2 Tc8xc2 38. Kd3xc2
Ke5xd5 39. a5xb6 a7xb6 40. Kc2-
c3 Lf7-h5! (Beslissend. Op 40.
Kc5 41. Pf3! was het nog onduide
lijk41. Pd2-b3 Lh5-e8 42. Kc3-b4
Kd5-e4 43. Pb3-d2t Ke4xe3 44.
Pd2-c4t Ke3-e2 45. Pc4xb6 f5-f4
46. g3xf4 g5xf4 47. Pb6-d5 f4-f3 48.
Pd5-c3t Ke2-el 49. Pc3-e4 f3-f2 50.
Pe4xf2 Kelxf2 51. Kb4-c5 Le8-d7!
(Nog even nauwkeurig, want 51.
Lb5x zou slechts tot remise lei
den.) 52. b5-b6 Ld7-c8 53. Kc5-d6
h6-h6 en wit gaf het op.
Hoewel het toernooi In Bamako al
heel zwaar is door de extreem ho
ge hitte (35-40 graden Celsius ln de
schaduw), is er nog een extra di
mensie aan gegeven door alle ron
den te plannen om 19 uur. Voor
veel dammers is dit geen pro
bleem, aangezien de meesten pas
beginnen te leven als de zon allang
onder de kim is verdwenen, maar
de laatste Jaren is men een derge
lijk tijdstip ontgroeid en voor
sommigen kan dat problemen
gaan opleveren.
De grote vorm'van Gantwarg zal
uit onderstaan duel. waarin hij de
witte schijven beroert, duidelijk
worden. Zijn slachtoffer Is onze
eindspel virtuoos Johan Basti-
aannet.
Wit: Antoli Gantwarg
Zwart: Johan Bastiaannet
1.33-29 17 22 2.39 33 11 17 3.44-39 6-
11 4.50-44 1-6 5.32-28 16-21 6.31-26
19-23 7.28x19 14x23 8.29-24. Dit zal
onze landgenoot waarschijnlijk
niet hebben verwacht, maar de
Russen zijn natuurlijk ook wel op
de hoogte van de studie die onze
top van deze opening heeft ge
maakt en nog steeds maakt. Het
normale verloop via 8.35-30 10-14
9.30-24 23-28 enz. is al zeer diep
bestudeerd en de onwil van de
Russen om op de moderne openin
gen in te gaan is daarom wel ver
klaarbaar.
820x29 9.33x24 9-14 10.34-29
Meestal wordt hier met 34-30 14-
19, 30-25 19x30, 25x34 vervolgd.
Vorig Jaar heeft Geert van Aalten
nog eens een suggestie van mij
toegepast in de halve finale, maar
met weinig succes. Gedacht werd
toen in deze richting: na 25x34 10-
14, 38-32 14-19, 34-29 *29 waarna
geprobeerd moet worden zwart
het ontwikkelen van diens korte
vleugel onmogelijk te maken. In
deze partij richt Gantwarg zich
door 34-29x29! eigenlijk op hetzelf
de plan, hetgeen in deze partij wel
erg goed uit de verf komt.
1023x34 11.40x29 14-20 12.29-23
(natuurlijk is deze terugtocht ln-
gecalculeerd)20x29 13.23x34 10-14
14.44-40 5-10 15.35-30! 18-23. Basti
aannet vermijdt een directe be
slissing omtrent de keuze van zijn
aanvalsveld (27 of 28). Een vroeg
tijdige beslissing (m.l. 21-27) had
toch de voorkeur verdiend
16.30-25 12-18 17.34-29! 23x34
18.40x29 7-12 19.37-32! Nu is het
speltype ontstaan dat m.i. de bes
te kansen biedt ln deze door wit
gekozen openingsbehandeling.
Zwart moet nu proberen via veld
28 tot een aanval te komen, aange
zien bezetting van veld 27 altijd
gepaard zal gaan aan schljfverlies.
Gelukt dit zwart niet, dan zal zijn
positie steeds meer ondermijnd
worden.
1914-19 (er dreigde natuurlijk
29-23 en 32-27) 20.41-37 10-14 21.45-
40 3-9?! Een dubieuze beslissing
die in feite accepteert dat de
kracht van het witte tweetal 25 en
29, al absoluut is. Gewoon 4-9 lijkt
mij toch veel krachtiger. Ovèri-
gens is de krachtige combinatie 25
en 29 theoretisch al lang bekend
natuurlijk. Dat het hier tot zo'n
innige samenwerking komt, lijkt
mij allereerst een gevolg van Bas
tiaannet minder actieve behande
ling (1310-14 en 14. ...5-10)
22.40-35 19-23 23.46-41 23x34
24.39x30 13-19 25.38-33 Gaat weer
af op het strategische veld 29, het
geen niet kan worden verhinderd
met 18-23 wegens 33-28 en 42-38
«i
w>
W'., WW-,
f
W/.
m t.
m m
259-13 26.33-29 4-10? Van deze
binding gaat zwart bijzonder veel
last krijgen. Daarom is direct 22-
28 toch aan te raden, hoewel ook
dit lastig spel geeft.
27. 36-31. Gantwarg gaat nu actief
te werk! Heeft hij eerst de beslis
singen aangaande de opstelling
aan deze bordkant aan zijn tegen
stander overgelaten, nu hij zijn
werk aan de andere kant voltooid
heeft verlegt hij het accent van
zijn werkzaamheden.
2722-28 28.32x23 19x28 29.41-36
18-22 30.42-38 21-27 31.30-24 (zie
diagram)
31 ....28-32. Er valt moeilijk een
beter alternatief te geven. Ook na
13-19x19 en 29-24x24 blijft het pro
bleem ln de vorm van het drie
hoekje 10,14,15 bestaan. Mis
schien dat 17-21x21 wat lucht zou
verschaffen, (op 31-26 13-18 en 27-
32 waarna er niet veel aan de hand
blijkt te zijn.)
32. 37x28 22x42 33.31x22 17x18
34.48x37 12-17 35.43-38 11-16.
Zoiets passiefs moet wel. doordat
bezetting van veld 22 uit den boze
was door 24-20 enz. 36.49-43 16-21
37.36-31 8-12. Dit kan omdat de
dreiging op schijf 28 is weggeno
men doordat wit veld 31 heeft be
zet. maar nu verzet wit de zeilen.
38.37-32 28x37 39.31x42 6-11 40.38-
33. Plotseling wordt het een dood
gewone. simpele aanval op de
zwarte lange vleugel, terwijl op 12-
18, 33-28! zwart zelfs wordt weg
gespeeld. Vandaar dat Bastiaan
net zich nog met een gambiet
tracht te redden.
4017-22 41.26x19 14x34 42.42-38
10-14 43.38-32 11-16 44.32-28 22-27
45.28-23 27-32 46.24-19. Wie het
eerst de damlijn bereikt, wint nu.
4616-21 47.19X10 15x4 48.23-19
21-27 49.25-20 27-31.
Bastiaannet had ongetwijfeld be
rekend in een overmachtseindspel
terecht te komen, maar hoopte
waarschijnlijk met zijn eindspel
kennis nog van een of ander foutje
van zijn tegenstander te kunnen
profiteren. Dat ook Gantwarg het
een en ander van eindspelen af
weet blijkt wel uit de degelijke
manier waarop hij het karwei af
maakt.
50.19-13 32-37 51.20-14 31-36 52.14-9
37-41 53.9-3 (verhindert dam op 46
door 33-28 enz.) 4-10 54.3-26 2-7
55.26-31!, waarna zwart zich ge
wonnen moest geven.
