Pools protest
over Sowjet-
jerichtgeving
Een kat op een
heet zinken dak
Breznjew verdedigt
inval in Afghanistan
Koerden in Iran
laten zich horen
Oegandezen naar de stembus temidden van geweld
Bolivia
Libië valt
hoofdstad
Tsjaad aan
Salvador ontkent
itslag junta-lid
'Volgend jaar
veranderingen
in Chinese top'
!7i
WOENSDAG 10 DECEMBER 1980
BUITENLAND
TROUW/KWARTET
fARSCHAU, MOSKOU (Reuter, AP, AFP) Het Poolse
jlnlsterie van buitenlandse zaken heelt gisteren formeel
eprotesteerd bij het Russische persbureau Tass, omdat het
leiding maakte van arbeidsonrust in de Poolse stad Kielce.
le Sovjet-Unie zou Polen gevraagd hebben om toestemming
ioor de doortocht van vier Russische divisies naar Oost-
ui Island.
e berichtgeving van het Russische
«bureau Tass over vermeende ar-
ddsonrust in Kielce is de Poolse
itoriteiten in het verkeerde keelgat
schoten. De Poolse massamedia
eten eerder al, zij het indirect, weten
it het Tass-bericht niet deugde,
larin werd melding gemaakt van
nstige incidenten in een fabriek in
ielce, waarbij de bedrijfsleiding
jor de arbeiders zou zijn afgezet,
ndanks het feit dat het persbureau
iggereerde dat het bericht uit War-
hau kwam, sprak de Poolse vesti
ng van Tass tegen dat zij het be-
cht had afgegeven. In Poolse krin-
m vreesde men toen, dat het bericht
in Tass bedoeld was als een propa-
indistische voorbereiding van een
ussische ingreep, of tenminste als
nderdeel van de nu al enige tijd
redende zenuwenoorlog.
«vijgen
18 Russische media zwegen gisteren
irerwacht geheel over de vermeen-
it onrust in Kielce, wat op zijn minst
pmerkelijk was gezien de brede aan
lacht die er de dag tevoren aan werd
esteed. Westerse waarnemers in
farschau wilden gisteren niet aan de
erldaring dat het bericht als onjuist
ju zijn ingetrokken. Het zou welbe-
ust bedoeld geweest zijn om de
•oolse leiders duidelijk te maken, dat
e grenzen bijna bereikt zich. Infor-
latle maakt in de Sowjet-blok, zoals
lekend, deel uit van een zeer gericht
iropagandabeleid. Berichten worden
liet zo zeer wegens hun Informatieve
is wel in verband met hun politieke
betekenis de wereld In gestuurd.
In Washington kwamen gisteren be-
tchten aan uit Warschau, dat de Sov-
tt-Unie Polen zou hebben verzocht
om doortocht voor vier Russische dl-
riiles naar Oost-Duitsland. Voorals
nog zeiden de Amerikanen deze be
richten als geruchten te beschouwen,
te Dt Verenigde Staten houden er reke-
reet ning mee dat, als er een Russische
wai innl komt, die voornamelijk vanuit
t d IttKusland zal worden gedaan,
tur is het Russische leger in een
Uge staat van paraatheid ge-
it, dat eventuele militaire actie
buatn enkele uren kan worden be-
De Oostduitse autoriteiten
n het grensgebied met Polen
Iddels weer tot open gebied ver-
rd. Wel kwam het Politburo van
-•ostdultse communistische partij
lieren bijeen om zich te beraden
de ontwikkelingen in Polen.
80" over de stakingen van augustus
in de havenstad Gdansk. De onafhan
kelijke vakbeweging Solidariteit
heeft deze film al herhaalde malen op
vergaderingen van arbeiders in den
lande vertoond. Volgens de krant
mag de film niet aan een breed pu
bliek vertoond worden, omdat hij „te
politiek is". Verder zouden de beel
den de waarheid geweld aandoen. Uit
verschillende delen van het land kwa
men gisteren berichten over kleine
arbeidsgeschillen.
Polen heeft in het Westen weer om
voedselhulp gevraagd. Van de landen
van de Europese Gemeenschap zou
den de Polen honderdduizend ton
rundvlees, 1.5 miljoen ton veevoer en
andere landbouwprodukten willen af
nemen. Voor de voedselaankopen.
het liefst twintig procent onder de
marktprijs vanwege de Europese
overschotten, zouden de Europese
landen kredieten ter beschikking
moeten stellen.
KOUSSERIE (Noord-Kame
roen) (AFP, AP) Ongeveer
tweeduizend Libische solda
ten zouden met tanks en ge
vechtsvliegtuigen de hoofd
stad van Tsjaad, N'Djamena,
hebben aangevallen.
De stad in het door een burgeroorlog
verscheurde midden-Afrikaanse land
was in handen van de noordelijke
strijdkrachten van Hissene Habre.
Habre kreeg Jarenlang steun van Li
bië, maar dit land heeft nu partij
gekozen voor president Goukouni
Weddeye van Tsjaad. De aanval is
gemeld door radio-Tsjaad, die onder
controle staat van Habre.
In N'Djamena zijn op het ogenblik
geen buitenlandse Journalisten meer.
In het Kameroenese plaatsje Kousse
ri, dat tegenover N'Djamena aan de
rivier de Chari ligt, werd echter zwaar
artillerievuur gehoord. In de stad
woeden grote branden.
Waarnemers verwachten een groot
offensief van Weddeye tegen de leger
macht van Habre, ondersteund door
Libische troepen. Weddeye zou
N'Djamena willen heroveren door de
toevoer van materiaal voor Habre
vanuit Soedan af te snijden.
De Friedrich Ebertstichting in West-
Duitsland heeft felle kritiek laten ho
ren op het beleid van Frankrijk ten
aanzien van zijn vroegere kolonie
Tsjaad. Volgens de stichting heeft
Frankrijk een „historische verant
woordelijkheid" voor de veertien jaar
oude oorlog, die Tsjaad bankroet
heeft gemaakt en waardoor het land
volledig uiteen is gevallen.
„Frankrijk heeft de nieuwe staat op
gezadeld met de rampzalige erfenis
van de koloniale tijd. Tjaads geschie
denis sinds de onafhankelijkheid
wordt gekenmerkt door voortduren
de bemoeienis door de vroegere kolo
niale heerser", aldus het rapport.
De Ebertstichting is een van de be
langrijkste instellingen in West-
Duitsland voor onderzoek op het ter
rein van de buitenlandse politiek. Zij
onderhoudt nauwe banden met de
sociaal-democratische SPD. Het rap
port is in West-Duitsland in weinig
goede aarde gevallen, gezien de goede
verstandhouding tussen Bonn en Pa
rijs.
Sinds de onafhankelijkheid Is Frank
rijk tot twee maal openlijk zijn be
schermelingen in Tsjaad, die geen
steun hadden van de bevolking, mili
tair te hulp geschoten. Parijs heeft
Tsjaad nooit een kans gegeven zich
vrij en onafhankelijk te ontwikkelen,
vanwege de strategische en commer
ciële belangen, aldus het rapport.
Franse ondernemingen betrekken
tachtig procent van de katoenuitvoer
van Tsjaad en beheersen de veehan
del. Aanwijzingen dat er olie en ura
nium in de grond zitten zijn een ande
re reden voor de voortdurende Franse
betrokkenheid.
Libië, zo meent de Ebertstichting,
heeft Habre sinds het begin van de
jaren zeventig gesteund in de hoop op
een radicaal, islamitisch regime in
N'Djamena. Toen dat niet bleek te
lukken maakte Libië gemene zaak
met de christenen in het zuiden om
op die manier zijn invloed uit te brei
den. Nigeria wordt geprezen, omdat
het geprobeerd zou hebben de partij
en in Tsjaad te verzoenen. In de prak
tijk, aldus het rapport werd daardoor
vaak echter Juist de ene fractie tegen
de andere opgezet.
In de Poolse havenstad Gdansk is een monument opgericht ter
herdenking van de stakende arbeiders die om het leven kwamen bij
de onlusten van 1970. Medio december zal het monument officieel
onthuld worden. De oprichting van het monument was een van de
eisen die de onafhankelijke vakbeweging Solidariteit deze zomer
stelde in de onderhandelingen met de Poolse autoriteiten.
door Ferry Mingelen
BRUSSEL Als een kat op een heet zinken dak, zo voorzich
tig stelt de NAVO zich momenteel op ten aanzien van de
ontwikkelingen in Polen. Zorgvuldig vermijdt de westelijke
defensieorganisatie iedere maatregel die de Sowjet-Unie aan
stoot zou kunnen geven en de beschuldiging zou kunnen
uitlokken dat de NAVO zich met de interne situatie in Polen
bemoeit.
ADVERTENTIE
Solidariteitsfonds
Giro 1918108
f.n.v.:
CLAT, Nederland
Nieuwe gracht 47
3512 LE Utrecht
NEW DELHI (AFP, AP, Reuter) De Russische president Breznjew heeft tijdens overleg met
de Indiase premier Gandhi de inval in Afghanistan verdedigd. Volgens Breznjew hebben de
pro-Russische regeringen in Afghanistan de afgelopen twee jaar veertien keer om militaire
hulp uit Moskou gevraagd in verband met Amerikaanse inmenging.
lb," n de hand
1)8 Poolse partijleiding doet lnmld-
!ls haar uiterste best aan te tonen
lit ze de situatie volledig in de hand
'ft. Zo deed het partijblad Trybu-
Ludu gisteren een scherpe aanval
luk ii op de makers van de film „Arbeiders
ft SALVADOR (AFP. Reuter)
regerende Junta van El Salvador
keft ontkend dat zij twee van haar
m had ontslagen. In een verkla
ag spreekt de Junta van ongefun-
ferde geruchten. ZIJ voegde hieraan
inwel toe dat de regering bereid is
reorganisatie „zelfs op het hoog-
nlveau" als dat nodig is om de
le te herstellen.
teder op de dag had een hoge mlli-
tilre woordvoerder in San Salvador
meegedeeld dat de militaire leiders
besloten hadden kolonel Adolfo Ma-
Jano van zijn functies in de Junta te
ontheffen.
Alhoewel Polen een internationale
crisis van bijzonder ernstige aard kan
worden, heeft de NAVO eigenlijk
maar één voorzorgsmaatregel van
werkelijke militaire waarde geno
men: de verschillende inlichtingen en
aflulsterdlensten gericht op Oost-Eu
ropa werken dezer dagen op volle
toeren. Maar verder niet, niemendal.
Natuurlijk, er is met enig ophef ge
meld dat het permanente NAVO-
smaldeel in de Atlantische Oceaan
met de kerstdagen paraat zal blijven.
Normaal wordt deze, uit zes schepen
bestaande marine-eenheid met de
feestdagen ontbonden, en komen ze
na nieuwjaar weer bij elkaar. Deze
keer blijft de eenheid bestaan, admi
nistratief tenminste. In feite gebeurt
er niet zoveel meer. De meeste sche
pen gaan evengoed naar hun thuisha
vens (uitgezonderd het Amerikaanse
en het Canadese schip). De beman
ning mag naar de kerstboom thuis,
maar moet wel bereikbaar blijven.
En overigens, wat moeten zes sche
pen op de Noordzee eigenlijk met een
crisis in Polen, dat is militair toch
niet erg Indrukwekkend? Dat is ook
precies de bedoeling, zo legde giste
ren de Canadese admiraal Robert
Fails, de voorzitter van het militaire
NAVO-comité uit. „Het doel van dit
smaldeel is altijd al geweest de sa
menhang van de NAVO te demon
streren. Als je deze NAVO-eenheld bij
uitstek onder de huidige omstandig
heden zou ontbinden, zou dat de Sow-
Jet-Unie de indruk geven dat het de
NAVO helemaal niet kan schelen wat
er ln Polen gebeurt. Er zijn natuurlijk
veel andere dingen die we zouden
kunnen doen maar we willen geen
verkeerde signalen uitzenden. We
moeten niet de Indruk wekken dat
wij zouden willen interveniëren in Po
len. De NAVO heeft een duidelijk
eigen verdedlgingsgebled, Polen ligt
daar niet in. aldus admiraal Falls.
De situatie is volgens hem overigens
ernstig genoeg. De Sowjetrtroepen
aan de Poolse grens zijn zodanig
voorbereid volgens hem dat ze nu in
staat zijn Polen binnen enkele uren
binnen te vallen. Veel waarschu
wingstijd zal er niet zijn. „Misschien
merken we het pas, als de inval al
begonnen is", zei de admiraal. Hij
benadrukte daarbij dat dit een oor
deel is over de hoge paraatheid van
de Russische troepen, niet over de
vraag of ze inderdaad Polen zullen
binnenvallen.
De NAVO-ministers van defensie en
later deze week van buitenlandse za
ken zullen ln hun vergaderingen op
het NAVO-hoofdkwartier in Brussel
het in deze dagen vooral hebben over
de vraag wat te doen als de Russen
werkelijk die inval plegen. En, voor
de duidelijkheid, directe militaire re
acties van de NAVO worden daarbij
niet voorzien. Over de vraag wat dan
wel. bestaan volgens diplomatieke
kringen nog meningsverschillen en
enkele Europese NAVO-partners.
Voor ledereen is dus duidelijk dat de
betrekkingen tussen oost en west
door een inval ernstig verstoord zul-
.len worden. De besprekingen in Ma
drid, Wenen en Oenève over betere
verhoudingen in Europa en beper
king van conventionele en nucleaire
wapenarsenalen zullen ongetwijfeld
een harde klap krijgen. Maar de
vraag is wel of deze klap dodelijk zal
zijn of niet. Met andere woorden: hoe
lang zullen besprekingen tussen Oost
en West uitgesloten blijven na een.
eventuele Poolse crisis.
PEKING (AFP) Volgend Jaar zal
de top van de Chinese communisti
sche partij grondig worden gewijzigd.
Tijdens het congres van de partij zal
de formele „nummer één" ln China,
partijvoorzitter Hua Ouofeng, moe
ten plaatsmaken voor de secretaris
generaal van de partij, Hu Yaobang.
Dit ls vernomen in diplomatieke krin
gen ln Peking, die zich baseren op
Chinese bronnen. Hua, die partijvoor
zitter werd na de dood van Mao Ze-
dong in 1976, zou zich tevreden moe
ten stellen met een van de posten als
vice-president van de communisti
sche partij.
Met de veranderingen zou een opera
tie worden beëindigd die in gang is
gezet door de sterke man in het Chi
na, na Mao, Deng Xiaoping. Eerder
bewerkstelligde Deng dat Hua als
eerste minister werd vervangen door
zijn beschermeling Zhao Ziyang. Aan
bezoekers van de Spaanse en Roe
meense communistische partij zou
Deng hebben laten weten dat Hu
Yaobang „weldra" zal worden gepro
moveerd.
Hu (65) is al veertig Jaar met Deng (75)
bevriend. HIJ kreeg de sleutelpost
van secretaris-generaal van de partij
begin dit jaar. Tegelijkertijd werd hij
lid van het permanente comité van
het politieke bureau van de partij,
het hoogste orgaan. De carrières van
Deng en Hu lopen opvallend parallel.
Belden werden zij zowel in 1967 als in
1976 slachtoffer van de zuiveringen
door Mao Zedong onder invloed van
de zogenaamde „bende van vier". Al
le twee traden ze echter ook weer op
de voorgrond, na de dood van Mao,
die gevolgd werd door een veel prag
matischer beleid in China.
„Wanneer de reden waarom de Af
ghaanse regering om bijstand vroeg
verdwijnt, is er geen reden meer voor
de Sowjet-Unie langer in Afghanistan
te blijven," zo gaf een woordvoerder
de mening van Breznjew tijdens het
gesprek met Gandhi weer. Hij voegde
er aan toe niet te verwachten dat het
westen zich niet met Afghanistan zou
bemoeien, zodat de Russen wel ge
dwongen zijn te blijven.
Moskou steunt het voorstel van de
regering-Karmal van Afghanistan om
met Pakistan en Iran over een politie
ke regeling te praten. De buurlanden
weigeren echter het door Moskou in
het zadel geholpen bewind in Kaboel
te erkennen en met de huidige Af
ghaanse regering rond de tafel te
gaan zitten. „Niets is minder onze
bedoeling dan een blijvende bezet-
ting van Afghanistan," aldus de zegs
man van Breznjew. „Dat wij dat wel
zouden willen ls een fantasie van de
raadgevers in het Witte Huis."
len van de banden tussen de Sowjet-
Unie en India.
Volgens mevrouw Gandhi heeft
Breznjew veel begrip getoond voor de
problemen van India als ontwikke
lingsland. India is een van de belang
rijkste partners van de Sowjet-Unie
in de derde wereld. Breznjew heeft
gezegd dat hij een stabiel en sterk
India wü ter wille van vrede en veilig
heid in Azië. Hij verklaarde verder
dat zijn bezoek niet moet worden
gezien als „gericht tegen een ander
derde wereldland". De Russische pre
sident maakte daarmee een toespe
ling op Pakistan, dat bezorgd is over
de betrekkingen tussen Moskou en
New Delhi.
Breznjew onthulde verder nog, dat
India en de Sowjet-Unie op het ogen
blik een gezamenlijke ruimtevlucht
van een Indiase en een Russische
astronaut voorbereiden.
Ongerustheid
De Indiase premier Gandhi gaf in het
twee uur durende gesprek uiting aan
haar ongerustheid over de Russische
militaire Inmenging in Afghanistan,
zonder overigens dit land met name
te noemen. „Ik hoop dat de proble
men ln de regio vreedzaam kunnen
worden opgelost, om te voorkomen
dat misverstanden en wantrouwen
blijven bestaan," aldus Gandhi.
Zij en Breznjew waren het, aldus een
Indiase woordvoerder, eens geworden
dat zo snel mogelijk gezocht moet
worden naar een vreedzame oplos
sing om de onafhankelijkheid en niet-
gebondenheid van Afghanistan te
waarborgen. Breznjew zou Gandhi
hebben verzekerd dat de Sowjet-Unie
niet van plan is meer militairen naar
Afghanistan te sturen. Er zou een
zekere normalisering in Afghanistan
zijn, ondanks, zo zei weer de Russi
sche zegsman, pogingen vanuit het
buitenland dit te doorkruisen.
Breznjew zou willen proberen tijdens
zijn bezoek aan India zo weinig moge
lijk over Afghanistan te praten, en
vooral de wederzijdse betrekkingen
tussen Moskou en New Delhi aan de
orde willen stellen. Van Indiase zijde
is er echter sterke druk Juist wel over
Afghanistan te praten. De inval daar
vormt een hinderpaal voor het aanha-
TEHERAN (AFP, Reuter) De regionale onrust in Iran
neemt weer toe. Bij gevechten tussen naar autonomie streven
de Koerden en revolutionaire gardisten zijn de afgelopen
dagen zeker twaalf doden gevallen. Berichten over schermut
selingen kwamen uit Koerdistan en ook uit het noorden van
Iran.
De regionale onrust in Iran was aan
zienlijk afgenomen na het begin van
de oorlog tussen Iran en Irak. De
onvrede begint nu weer de kop op te
steken. Bij gevechten in Koezenga-
ran in de provincie West-Azerbeidjan
tussen revolutionaire gardisten en le
den van de verboden Koerdische De
mocratische Partij kwamen twaalf
mensen om het leven. Gisteren ston
den, volgens radio Teheran, „strijders
voor de islamitische revolutie" tegen
over „contrarevolutionairen" in de
streek Ghorveh (ten oosten van Sa-
nandaj). Daar werd recentelijk ook
een kazerne van de revolutionaire
gardisten door Koerden overvallen.
Wel wijst men erop dat de inwoners
van Mahabad, de historische hoofd
stad van Iraans Koerdistan, recente
lijk trouw betuigden aan ayatollah
Khomeini, terwijl ze tegelijkertijd
vroegen om hun eigen zaken intern te
mogen regelen. Een deel van de
Iraanse Koerden zou de Iraanse auto
riteiten zelfs hebben aangeboden aan
de kant van het Iraanse leger mee te
vechten tegen Irak, op voorwaarde
dat Teheran de Koerden regionale
autonomie zou toekennen.
Iraakse en Iraanse troepen hebben
gisteren weer schoten uitgewisseld in
de directe omgeving van de Iraanse
steden Soesangerd en de havenstad
Abadan. Volgens Iraanse berichten
zouden de gevechten zich momenteel
weer concentreren rondom de olieraf
finaderij van Abadan. Berichten uit
Teheran en Bagdad suggereren dat
de Iraanse en Iraakse strijdkrachten
met elkaar in een loopgravenoorlog
verwikkeld zijn. Volgens Iran zijn
daarbij tweehonderd Iraakse solda
ten („huurlingen" genoemd) om het
leven gekomen. Volgens Bagdad heb
ben Iraakse helikopers raketaanval-
len gedaan op de olieraffinaderij van
Abadan. Een Iraanse doorbraakpo
ging bij de havenstad zou door het
Iraakse leger afgeslagen zijn. Iraanse
vliegtuigen zouden gisteren opnieuw
aanvallen hebben uitgevoerd op
Iraakse olie-installaties langs de Per
zische Golf.
Ayatollah Khomeini heeft een onder
zoek gelast naar de praktijken in
Iraanse strafinrichtingen na bewerin
gen dat er daar gefolterd wordt. De
imam zou geschokt zijn door de be
richten.
door Nico Kussendrager
In Kampala schrikken alleen de nieuwkomers nog van nachtelijke
schietpartijen. Bewoners van de hoofdstad van Oeganda zijn aan het
|g. geluid gewend. Buitenlanders kunnen mooie verhalen doen over het
gebrek aan veiligheid, over overvallen en diefstallen.
Een werknemer van een grote intemationa-
e onderneming laat een gepantserde kamer
midden in zijn woning zien. De ruimte is
ebouwd op kosten van de baas. nadat
«lorige militairen het huis waren binnen
drongen en in het wilde weg om zich heen
hadden geschoten. De bewakers konden
met pijl en boog weinig uitrichten en
11; luchtten de bosjes in.
Met recht en orde ls het ln Oeganda ook na
de val van moordenaar en machtswelluste
ling Idi Amin slecht gesteld. Geen van de
nieuwe machthebbers is er tot nu toe ln
ttslaagd orde op zaken te stellen.
pe economie ls een chaos. Aan alles bestaat
tekort. Op de markt in Kampala zijn meer
verkopers dan kopers. De produkten zijn te
duur, en de Oegandese shilling ls niets meer
"aard. 8mokkel van kippen, suiker, meel en
jout vanuit het buurland Kenia is een aan
trekkelijke broodwinning geworden. De
toiokkelwaar is echter slechts voor een
«Jein groepje Oegandezen te betalen. De
4' wktrlciteitsvoorzienlng ln Kampala ha-
P«rt voortdurend, en het water wordt we-
ftns een defecte installatie met de hand
„^1 gechloreerd. Als de desbetreffende beambte
tenminste zin heeft.
De uitvoer van koffie en katoen is gehal
veerd. De vreugde over de machtswisseling
in Oeganda verkeert in teleurstelling Het
verhaal wil dat aanhangers van Amin, die in
het noorden de grens overkwamen, jui
chend werden ingehaald.
In dat deel van het land zijn langs de grens
met Zaïre en Soedan nieuwe gevechten uit
gebroken tussen soldaten van Amin en de
strijdmacht van de huidige militaire rege
ring in Oeganda. Missionarissen bevestigen
berichten dat de guerrillastrijders konvooi
en aanvallen met machine-geweren en
zwaardere wapens.
In het Karamoja-gebied in het noorden
bestaat nog steeds tekort aan voedsel, en
zijn veediefstallen aan de orde van de dag.
Er is, aldus zegslieden van de Verenigde
Naties, voldoende voedsel beschikbaar,
maar het transport stuit op grote proble
men. Veediefstallen vormen een eeuwenou
de traditie. Vroeger bestonden er echter
duidelijke regels, waaraan ledereen zich
doorgaans hield. Nu wordt er aan vee ge
roofd wat er te roven valt. De hele bestaans
basis van de bevolking van de runderen
werd, het bloed, de urine, de melk, de
hoorns en tenslotte het vlees gebruikt ls
daarmee weggevallen.
In die atmosfeer van chaos en geweld wor
den vandaag verkiezingen gehouden voor
Milton Obote tijdens zijn toespraak in Iganga.
een nieuw parlement in Oeganda. Er nemen
vier partijen aan deel.
De twee belangrijkste zijn het Oegandese
Volkscongres van Milton Obote en de De
mocratische Partij van Paulo Ssewogere.
Obote staat niet zelf kandidaat voor het
parlement. Hij hoopt opnieuw president te
worden van Oeganda. Dat gebeurt automa
tisch als zijn partij erin slaagt meer dan 40
procent van de 126 zetels te krijgen.
Obote keert dan terug op de stoel waarvan
hij ln 1971 door Idi Amin werd verdreven.
Obote blijft tegenspreken dat hij destijds
het veld moest ruimen omdat hij aan popu
lariteit had ingeboet. Hij heeft jaren als
balling in Tanzania gewoond en keerde pas
onlangs weer naar Oeganda terug.
Feit is dat Obote het nog steeds moet
hebben van de Acholi- en Langistammen in
het noorden. De Boeganda in het zuiden
zijn nog steeds niet vergeten dat Obote hun
koninkrijkjes ophief en „koning Freddie"
als balling naar Engeland stuurde.
Het afgelopen weekeinde heeft Obote ge-
probeert tijdens verkiezingsbijeenkomsten
nog zoveel mogelijk steun te verwerven.
Dat was lang niet altijd een succes. Tijdens
een rede iri Iganga, in het oosten van het
land, die werd opgevrolijkt met Obote-T-
shirts wer grote voorraden drank, begon het
publiek al na vijf minuten weg te lopen.
Obote gaat in zijn toespraken prat op wat er
onder hem allemaal is bereikt in Oeganda,
en hoe heilzaam het zal zijn voor het land
als hij en zijn partij het voor het zeggen
krijgen.
De meningen over Obote zijn verdeeld. In
oktober gingen twee invloedrijke Britse
kranten met elkaar in de slag of hij nu wel
of niet een goede keus ls. Volgens de Times
kregen de opvolgers van Amin het voordeel
van iedere twijfel, maar zijn zij er niet in
geslaagd het vertrouwen van de bevolking
te winnen. De krant meent dat we met alle
middelen wordt geprobeerd Obote een ver
kiezingsoverwinning te bezorgen, hoewel
duidelijk is dat deze „door slechts een min
derheid van de kiezers wordt gesteund".
Obote, aldus de Times, doet zich voor als
een democraat maar het is nog maar de
vraag wat voor regime hij zal installeren als
hij eenmaal aan de macht is. Er is veel voor
tfi zeggen, zo meent de Londense krant, dat
Oeganda een sterke man nodig heeft om
een einde te maken aan de anarchie en de in
aanleg rijke economie te herstellen. „Maar
het is gevaarlijk als mensen in wanhoop
zeggen dat alles beter ls dan de huidige
situatie. Met Obote bestaan geen goede
ervaringen. Hij heeft er geen recht op weer
aan de macht te komen, tenzij door eerlijke
en vrije verkiezingen", aldus de Times.
Zijn tegenhanger The Ouardian blijkt een
andere mening te zijn toegedaan. In zijn
eerste incarnatie als president, zo schrijft
de links-liberale krant, heeft Obote de
grondwet met voeten getreden. Zijn „te
rugkeer naar de macht zou geen democrati
sche oplossing zijn. maar het ls de enige
manier om het uiteenvallen van de Oegan
dese samenleving een halt toe te roepen"
Met andere woorden: kies van alle slechte
oplossingen de minst slechte.
Waarnemers
Op een vrij en eerlijk verloop van de verkie
zingen vandaag valt inderdaad wel het een
en ander af te dingen. Zo zijn vijftien parle
mentszetels bij voorbaat aan het Volkscon
gres van Obote toebedeeld, in verband met
de troebelen in die regio.
Een commissie waarnemers van het Geme
nebest zal toezicht houden op de verkiezin
gen. Dat kan geen kwaad. In streken waar
de Democratische Partij van Paulo Ssewo
gere sterk staat zouden kiezers niet zijn
geregistreerd, terwijl in Obotes bolwerken
met dubbel potlood zou zijn geschreven.
Kandidaten van Ssewogere zijn met geweld
geïntimideerd, huizen werden beschoten en
in Iganga brandde het partijkantoor af.
De commissie heeft haar been stijf gehou
den wat betreft het onmiddellijk en ter
plekke tellen van alle stemmen. Obote wil
de de stembussen overbrengen naar regio
nale centra. In gebieden waar een nederlaag
voor zijn partij werd verwacht had dan wel
eens een stembus kunnen zoekraken.
