Caravans voor
Italië
Minister wijst weer op
belang order uit Taiwan
laanvak Roodeschool wordt
beveiligd met lichtsignalen
omité wil helpen bij wederopbouw
bureaus voor levens- en
gezinsvragen onder AWBZ
AGENDA
Personeel Hubert
bezet bedrijf
'Studie Oosterse
talen bedreigd
door geldgebrek'
Blaaspijpje
over drie jaar
verdwenen
J poorwegongevallenraad bespreekt botsing bij Winsum
BINNENLAND
m een onzer verslaggevers
rONINGEN De spoorlijn
roningen-Roodeschool
■ijgt een andere beveiliging.
e directie van de Nederland-
Spoorwegen heeft hiertoe
gloten na de treinramp bij
t Groninger Winsum die op
juli negen mensenlevens en
rscheidene gewonden eiste.
et besluit om het radiocon-
ct te vervangen door een
steem met lichtsignalen
>rd gisteren meegedeeld
ior de directeur exploitatie
van de NS, ir. D. C. Has-
selman.
Dit gebeurde tijdens een zitting ln
het Groninger provinciehuis van de
spoorwegongevallenraad, onder voor
zitterschap van mr. V. J. A. van Dijk.
president van de Utrechtse recht
bank.
Het relaas van Hasselman kwam er
op neer dat het radiosysteem niet
voldoet. Wel zei hij dat het „als sys
teem niet onveilig genoemd kan wor
den". Het vergt echter wel zeer veel
aandacht en bij falen van een van de
betrokken mensen ls er achteraf ook
geen correctie mogelijk.
Het radiosysteem wordt in Nederland
alleen op het traject Groningen-Roo
deschool toegepast. Het werd in 1967
ingevoerd. Men achtte het voldoende,
mede omdat er niet harder dan tach
tig kilometer per uur mag worden
gereden. Het traject wordt in stand
gehouden hoewel er maar weinig rei
zigers gebruik van maken en het ge
bruik van radio drukte de kosten.
Het nu in te voeren systeem met
zichtslgnalen is in Nederland het
meest gebruikelijke. Op drukke
spoorlijnen is er nog een extra bevei
liging, de zogenoemde automatische
treinbeïnvloeding, waarbij na mense
lijk falen een trein automatisch stopt
als bij voorbeeld door een rood sein
wordt gereden.
Het systeem dat nu wordt ingevoerd
werkt met lichtsignalen die vanuit
een centrale post in Groningen wor
den bediend. De radio blijft wel als
extra contactmogelijkheid gehand
haafd. „Het is wat ongebruikelijk om
naar aanleiding van een onderzoek
van de ongevallenraad dit soort me
dedelingen te doen. Aan de andere
kant rechtvaardigt de ernst van de
treinramp deze afwijkende procedu
re". aldus Hasselman. Wanneer O ro
ningen-Roodeschool de betere bevei
liging krijgt is nog niet duidelijk,
maar de NS is van plan er spoed
achter te zetten.
Enkel spoor
USSUM (ANP, AFP) In
:um ls een comité opge-
it dat wil gaan helpen met
eropbouw van het door
aardbeving getroffen
ipgebied in Zuid-Italié.
;t comité „Nederland helpt
allë", dat op lnitatlef van
!0 ui
r.h-.
mevrouw F. Kloosterboer-De
Boer uit Bussum tot stand is
gekomen, wil eerst duizend
caravans proberen te be
machtigen. die zullen worden
vooralen van gereedschap
voor de wederopbouw van
hulzen. Vervolgens hoopt het
in een onzer verslaggevers
EN HAAO De bureaus voor le-
>ns- en gezinsvragen worden het ko-
ende Jaar voorlopig uit de AWBZ
•flnancierd. Staatssecretaris Veder-
heeft dit althans de Zieken-
ndsraad gevraagd op grond van het
jgeheten „subsidie-artikel" van de
Igemene wet bijzondere ziekte
raten.
a oktober heeft de Kamer in een
t aangedrongen op opschorting
m het besluit deze bureaus vanaf 1
li 1981 via de AWBZ te financie-
leiding was de vrees voor een
ntraliseerde aanpak van dit
werk. De Kamer wil eerst de mening
van een aantal adviesorganen.
Mevrouw Veder en staatssecretaris
Wallis de Vries (CRM) zijn wel gene
gen de motie „naar de geest" uit te
voeren en hebben dan ook adviezen
gevraagd aan de Harmonlsatieraad
Welzijnsbeleid, de Vereniging van Ne
derlandse Oemeenten, het interpro
vinciaal overleg voor volksgezond
heid en de Nederlandse vereniging
voor ambulante geestelijke gezond
heidszorg.
comité voldoende geld bijeen
te krijgen om klein vee aan te
kunnen aanschaffen.
Volgens mevrouw Kloosterboer loopt
het comité het Rode Kruis niet voor
de voeten: „Het Rode Kruis zorgt
voor directe hulp. Wij willen hulp
bieden bij de wederopbouw." Het co
mité zal samenwerken met Nederlan
ders in Italië, waartoe contact is ge
zocht met organisaties als de Stich
ting mensen in nood. Tear fund Ne
derland, het oecumenisch comité
Hulp vluchtelingen en Wilde ganzen.
De slachtoffers van de aardbeving
krijgen ook een prinselijke gift uit
Nederland: prinses Juliana en prins
Bemhard hebben besloten een be
drag voor hulp aan de slachtoffers ter
beschikking te stellen.
Vijftien dagen na de aardbeving heb
ben reddingsploegen gisteren in de
buurt van Salemo nog drie bejaarde
mensen levend uit de kelder van een
huis gehaald. Het drietal (een 73-Jari-
ge man, zijn evenoude vrouw en zijn
tien Jaar Jongere zuster) was de kel
der ingevlucht, waar het zich in leven
hield met paprika's en twee flessen
rode wijn. De drie overlevenden zijn
in slechte gezondheidstoestand in
een ziekenhuis opgenomen.
De spoorwegongevallenraad in het provinciehuis van Groningen.
Het traject bestaat uit een enkel
spoor. Treinen die elkaar tegemoet
komen moeten op elkaar wachten en
mogen pas vertrekken als de machi
nist via de radio toestemming krijgt.,
Op 25 Juli was de trein die normaal
om acht over zeven uit Groningen
vertrekt, vertraagd doordat een con
ducteur op zich liet wachten. Ook van
station Sauwerd vertrok de trein
daardoor iets te laat. Intussen kwam
uit de richting Roodeschool de tegen-
ken zonder de rijopdracht 'Behoud RSV als scheepsbouwconcern essentieel'
centrale post in Groningen te hebben
afgewacht
De gevolgen waren rampzalig. Beide
machinisten en zeven passagiers
kwamen om bij de frontale botsing.
Door de plaatselijke autoriteiten
werd de NS onder druk gezet om het
veiligheidssysteem nader te bekij
ken. Bovendien kwam er een handte
keningenactie op gang onder de 84
machinisten die op de betreffende
spoorlijn rijden. Niet minder dan 72
vonden het gebruikte systeem on
veilig.
Geen contact
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Minister Van Aardenne (economische zaken) heeft in een brief aan de Tweede
Kamer nog eens benadrukt hoe belangrijk de omstreden order van Taiwan is voor het bestaan
van de werf Rijn Schelde Verolme.
Hun woordvoerder, de Groninger ma
chinist F. A. Fuchten, zei gisteren dat
de machinisten te veel aan zichzelf
overgelaten zijn. Ze krijgen op het
station een radiobericht en geduren
de het rijden is er dan geen contact
meer. Hij pleitte voor lichtsignalen
tijdens de rit. Ook andere machinis
ten lieten zich in deze geest uit.
Daar stonden verklaringen van ande
ren tegenover, zoals bij voorbeeld
groepsleider J. van der Bunt, die zei
dat het systeem waterdicht is als le
der zich maar aan de voorschriften
houdt. De openbare zitting leverde
verder nauwelijks nieuwe gezichts
punten op. Behalve NS-perso-neel
werden er ook passagiers gehoord.
HIJ wijst erop dat het behoud van de
RSV als scheepsbouwconcern van in
ternationale betekenis essentieel is
voor het industriële draagvlak van
Nederland. „Het gaat bij deze trans
actie dus niet alleen om het vullen
van de order-portefeuille op korte ter
mijn, doch evenzeer om het behoud
van een zelfscheppende Nederlandse
scheepsbouwlndustrie op lange ter
mijn". aldus de brief.
Opvallend ln de brief ls dat er niet
wordt ingegaan op de bultenlandsee
politieke aspecten rondom de leve
ring van de twee onderzeeërs aan
Taiwan. Zoals bekend heeft minister
Van der Klaauw (buitenlandse zaken)
zich langdurig verzet tegen het verle
nen van een exportvergunning voor
die onderzeeërs, In zijn brief wijst
Van Aardenne erop dat die buiten
landse politieke aspecten voorname
lijk een negatieve indicatie gaven.
Wat precies de inhoud van deze as
pecten was (zoals het feit dat Neder
land Taiwan niet officieel als staat
erkent) wordt niet vermeld. De brief
is ook niet ondertekend door minister
Van der Klaauw.
De brief concentreert zich op de soci
aal-economische voordelen van de
transactie, die behalve de twee onder
zeeërs ook civiele leveranties omvat:
onderdelen (stoomketels) voor gewo
ne elektriciteitscentrales, transpor-
tapparatuur voor vloeibaar aardgas
en wellicht delen voor een kerncen
trale. Als de hele zaak doorgaat, (dat
is nog niet zeker) zou dat in Neder
land duizend man vier jaar aan werk
helpen bij de RSV en nog eens 1,5
mijoen manuren werk opleveren voor
toeleveringsbedrijven, en allemaal te
gen contante betaling, zo benadrukt
minister Van Aardenne.
Moeilijk
DINSDAG 9 DECEMBER 1980
REDACTIE: HANS GOSLINGA BIJDRAGE FERRY MINGELEN
[Schuimklopper
I Bij het naderen van de verklezin-
I gen leggen veel politici plotseling
i onvermoede slagvaardigheid
n de dag. Men begrijpt waarom.
H willen de kiezers attent maken
I op hun bestaan en niet minder op
Hl nuttigheid daarvan voor land
en »olk
Nu verkeren niet alle politici ln
|een positie die het mobiliseren
n de media dus publiciteit
i een oogwenk mogelijk maakt.
Ier zijn ministers duidelijk ln het
xleel. Zij behoeven maar dit te
Jdoen of reeds bevindt zich een
rofoon, in het gunstigste geval
f ook nog een snorrende camera,
i binnen handbereik.
Minder bevoorrechte politici,
I zoals het gros van de kamerleden,
I moeten het zoeken in andere za-
I ken: het houden van spreekbeur-
I ten, het stellen van vragen aan de
I regering, een stuntje of het aan-
I vragen van een spoeddebat. Men
I mag voetstoots aannemen dat de-
I ze activiteiten de komende maan-
den ln tal zullen toenemen.
Voor zover een en ander gebeurt
met het oogmerk het volk grondig
te informeren dan wel de regering
luwkeurig te controleren, past
geen kwaad woord. Integendeel,
in dat geval hebben we van doen
met een volksvertegenwoordiger
die doet wat hij geacht wordt te
doen.
Argwaan en beduchtheid zijn ech
ter op hun plaats als louter de
zucht naar publiciteit op de voor
grond staat en het kamerlid de
vanwege de democratie verstrekte
instrumenten hanteert als
schuimklopper of slagroomspuit.
Te onderkennen waar het echte
werk ophoudt en het tribunewerk
begint is echter niet zo simpel. In
de meest enge zin komt het nog
wel eens voor dat een kamerlid,
enkele van zijn mensen op de tri
bune ontdekkend, plotsklaps wild
naar een minister begint uit te
balen om na afloop de dankbare
blikken van de zijnen in ontvangst
nemen. Maar zoveel naïviteit is
uitzondering.
fn ruime zin is het dikwijls moei
lijk de grens te trekken. Politiek
en publiciteit zijn nu eenmaal
^uw met elkaar verweven en in
veel gevallen rijden politici en me
dia op dezelfde fiets. Daar komt
dan nog bij, dat de zucht van
politici naar publiciteit en de be
geerte van media naar een pri
meurtje nauwelijks voor elkaar
onder doen.
Vanzelfsprekend zijn er notoire
gevallen van verkiezingsstunts.
Zo lanceerde PvdA vlak voor de
Statenverkiezingen van 1978 het
plan om een initatlefvoorstel voor
een leegstandswet in te dienen en
werd dat voorstel kort voor de
gemeenteraadsverkiezingen in
dat jaar daadwerkelijk ingediend.
Twee keer publiciteit.
Van het zelfde laken een pak was
het optreden van premier Van Agt
die met de Statenverkiezingen
voor de deur allerlei leuke dingen
voor Limburgse mensen in het
vooruitzicht stelde. Dit gebeurde
met veel fanfare en onder aanwe
zigheid van de Limburgse gouver
neur Kremers. De bedoeling was
duidelijk: de rode vloed in het
zuiden te keren.
Stunts van deze aard laten zich
nog wel gemakkelijk op hun waar
de schatten en ook de politicus die
frats op frats stapelt zal vroeg of
laat tegen de lamp lopen. Minder
eenvoudig wordt het als het beleid
een tik van de verkiezingskoorts
meekrijgt. Dit geldt vooral het be
leid van ministers die in de cam
pagne hun partij zullen aan
voeren.
Wat moest men bij voorbeeld den
ken van de aanval die de vroegere
minister van justitie Van Agt en
kele maanden voor de verkiezin
gen van '77 op de harde pornofilm
inzette? Was dit ministerieel be
leid of een wervend item van de
CDA-UJsttrekker? Het is al ge
zegd, ministers hebben de media
achterop de bagagedrager, publi
citeit is altijd verzekerd.
Neem nu het beleid van minister
Wiegel van binnenlandse zaken.
In hoeverre wordt dat beïnvloed
door zijn lijsttrekkerschap van de
WD? Op één terrein lijkt dat heel
duidelijk, dat van de bestuurlijke
reorganisatie.
De minister heeft hierop niet bij
ster veel klaargespeeld. Hij kon
digde kort na zijn aantreden aan
dat hij knopen zou doorhakken.
Dat lukte niet. Dank zij zijn verba
le begaafdheid slaagde hij er wel
in het achterwege blijven ervan te
presenteren als het begin en het
einde van alle wijsheid.
Dezer dagen echter schudt de mi
nister de ene na de andere nieuwe
provincie uit zijn mouw. Wets
voorstellen zullen nog voor de ver
kiezingen de Kamer bereiken. Be
zwaren van provinciebesturen,
dat zij tekort tijd voor inspraak
krijgen, worden terzijde geveegd.
Het lijkt op een geforceerde toer
met het oog op de stembus.
Niet dat de kiezers zich zo zullen
voelen aangesproken door nieuwe
provincies, maar wel dat zij even
weten dat Wiegel als minister een
daadkrachtig en slagvaardig be
leid voerde. Vandaar.
Kras
Wekenlang al voert PvdA-vooizit-
ter Max van den Berg campagne
voor een zo hard mogelijk „nee"
tegen de NAVO-kemwapen-mo-
demisering. In de PvdA zelf ligt
dat duidelijk: onvoorwaardelijk
nee, maar de vraag is of eventuele
regeringspartners dat ook zo wil
len uitspreken. Wat in het PvdA-
verkiezingsprogramma staat is
nog niet automatisch kabinetsbe
leid, daarover wordt doorgaans
onderhandeld.
Van den Berg wil over die moder
nisering echter niet onderhande
len. Hij ziet het voorkomen van de
nieuwe kernwapens in Nederland
als een hoofdpunt in de komende
verkiezingen en van het beleid van
een eventueel progressief kabinet.
„Tegenstellingen op dit punt zijn
niet door een handig regeerak-
koordje te overbruggen," zegt hij.
De PvdA-voorzitter eist daarom
van CDA en D'66, de mogelijke
regeringspartners, dat zij zich in
de kabinetsformatie eveneens on
voorwaardelijk tegen modernise
ring uitspreken.
Hij brengt daarmee de kansen op
een tweede kabinet-Den Uyl in het
geding, want zo gemakkelijk zul
len CDA en D'66 dit dictaat niet
slikken. D'66 heeft net na veel
interne heisa een afwijkend stand
punt over de nieuwe raketten
ingenomen, maar een onvoor
waardelijke nee nu juist zorgvul
dig vermeden. Het CDA is hele
maal nog niet aan een afwijzing
toe, laat staan onvoorwaardelijk.
In CDA-kring wordt veel eerder
gedacht aan verder uitstel van de
beslissing over de modernisering
tot na het met de NAVO afgespro
ken tijdstip van december 1981.
Wat de PvdA-partijvoorzltter wil,
staat echter niet bij voorbaat ge
lijk met wat de PvdA wil. Dat
bleek gisteren op een PvdA-pers-
bijeenkomst in Den Haag. Frac
tieleider Den Uyl die het gevaar
natuurlijk onderkent dat de PvdA
zich met zulke harde eisen buiten
spel zet, liet zich veel genuanceer
der uit Hij vond dat in de kabi
netsformatie „de criteria en de uit
gangspunten" voor de beslissing
over de modernisering in decem
ber '81 aan de orde moeten komen,
en dat klinkt heel wat ruimer dan
zonder meer „nee". Den Uyl en
Van den Berg zijn het dus gewoon
niet met elkaar eens. Het PvdA-
partijbestuur zal later het verlos
sende woord moeten spreken.
De Tweede Kamer zet vanmiddag
het abortusdebat voort. Daarna
wordt deze week de tijd besteed
aan het dekkingsplan, de wijze
waarop de regering de ontvang
sten van het rijk wil regelen.
De Eerste Kamer gaat vandaag
verder met de behandeling van de
grondwetsherziening. Verder op
de agenda staat de 25 gulden voor
alle mensen met een minimum
inkomen.
Hij wekt tenslotte de indruk dat Ne
derland door deze transactie met Tai
wan, toch niet zoveel aan orders uit
China zou missen. De huidige handel
met China is ongeveer even groot als
die met TEiiwan. „Hoe de handelsbe
trekkingen zich zullen ontwikkelen is
heel moeilijk te voorspellen. De Chi
nese Volksrepubliek verkeert in een
periode van ingrijpende economische
heroriëntatie," aldus minister Van
Aardenne.
De Tweede Kamer debatteert volgen
de week over deze zaak.
SNEEK (ANP) Het personeel van
de machinefabriek Hubert in Sneek
en de nevenvestigingen in Friesland
(in totaal vierhonderd man) heeft
maandagmiddag het werk enige uren
neergelegd uit protest tegen de moge
lijke sluiting van de vestiging in
Sneek, waar twintig mensen werken.
Maandag werd bekend dat de onder
nemingsraad op verzoek van de direc
tie van Hubert advies moest uitbren
gen over de sluiting van het pand.
Eerder dit jaar was al besloten dat de
vestiging van Hubert in Surhuister-
veen zou worden gesloten. Elders zou
den vrijgekomen arbeidsplaatsen
niet meer worden opgevuld. In totaal
zou het gaan om het wegvallen van 90
arbeidsplaatsen.
Toen bleek dat de OR weer advies
moest geven over afstoting van pro-
duktie, was voor OR en personeel de
maat vol.
De OR van Hubrt, dat deel uitmaakt
van de Ogem, zal dinsdag een ge
sprek hebben met de directie.
Van onze onderwijsredactle
LEIDEN De studie van Oosterse
talen en culturen aan de Rijksuniver
siteit te Leiden wordt bedreigd door
geldgebrek. Dit zei prof. dr. H. Stein-
metz, decaan van de faculteit der
letteren, gisteren bij de viering van
het vijftigjarig bestaan van het sino
logisch instituut te Leiden.
De Leidse universiteit herbergt een
aantal studierichtingen, die samen
een unieke combinatie vormen: be
halve Chinese taal en cultuur zijn dat
Japans, Koreaans, Arabisch, Turks,
Perzisch. Indische talen, Egyptisch of
Ethiopisch, oud- en modem He
breeuws, Javaans en andere Indone
sische talen, en daarnaast onder an-
dere nog Afrikaanse talen en zelfs Tfnnn (TPTPmPD C\Y\
Indiaanse talen. i/UUUgCl CUCil UJJ
Het probleem bij de financiering bij vlllpVlf*ct"T*nnlr
deze studies is dat het aantal studen- v lULIlloH
ten in principe bepalend is voor de
bekostiging. Dat levert grote proble
men op als men weet dat in de facul
teit der letteren een derde deel van de
docenten werkt op het gebied van de
Oosterse studies, terwijl maar twaalf
procent van de studenten een Ooster
se taal kiest.
DEN HAAG (ANP) De rijks
politie zal in de komende drie
jaar ruim duizend alcoholcon
trolemeters (de „alcocontrol")
aanschaffen. Het blaaspijpje
wordt dan afgeschaft. Dit heeft
het korps rijkspolitie gisteren
bekendgemaakt.
Met de nu afgesloten order
voor ruim duizend „alcocon-
trols" is een bedrag gemoeid
van ruim twee miljoen gulden.
Philips in Nederland maakt ze
De eerste driehonderd alcohol
controlemeters worden begin
volend jaar afgeleverd. Bij alle
zeventien districten van de
rijkspolitie en bij de algemene
verkeersdienst worden ze dan
in gebruik genomen.
Medio dit jaar gaf de minister
van justitie toestemming om
het apparaat te gebruiken en
nu ook om het aan te schaffen.
Het alcohol-controleapparaat
is zodanig ontworpen dat met
één blaasproef de overschrij
ding van de ingestelde promil
lages kan worden afgelezen, te
weten 0.5, 0.8 en 1.8 promille.
Het apparaat geeft ook aan of
er genoeg in is geblazen, waar
door „knoeien" niet meer mo
gelijk is. Het apparaat kan zo
wel op straat als op het bureau
worden gebruikt. De alcohol
controlemeter is nu bij een zeer
klein aantal gemeentelijke po
litiekorpsen in gebruik.
BATHMEN (ANP) De 24-jarige R.
G. J. M. van Doorn uit Nijmegen is
gisteren bij een verkeersongeval op
de rijksweg bij Bathmen om het le
ven gekomen. De man liep rond de
auto, waarvan de bestuurder op de
vluchtstrook de door zoutaanslag
vuil geworden voorruit schoonmaak
te, toen hij door een passerende
vrachtwagen werd aangereden.
Gezien het belang van de Leidse
oriëntalistiek, zowel nationaal als in
ternationaal, pleitte prof. Steinmetz
voor een financiering die minder af
hankelijk is van het toevallige aantal
studenten.
Ook prof. dr. E. Zürcher, hoogleraar- Bromfietser verongelukt
directeur van het sinologisch insti
tuut. drong aan op handhaving van
het huidige peil. Het sinologisch insti
tuut bezit een bibliotheek die wereld
beroemd is, de studie van het oude
China staat in hoog aanzien en vooral
de laatste tijd wordt er veel gebruik
gemaakt van het documentatiecen
trum voor het moderne China.
VOGELWAARDE De 69-jarige A.
Gelderland uit Vogelwaarde (Zeeuws-
Vlaanderen) is gisteren bij een ver
keersongeval in zijn woonplaats om
het leven gekomen. De man werd op
een kruispunt door een vrachtauto
aangereden toen hij met zijn brom
fiets wilde oversteken.
DECEMBER 1980
TROUW/KWARTET PS 9 - RH 11
md
