President Iran vraagt
aftreden premier Rajai
Kiestiwkado
Portugal kiest Eanes
ca
Caravan
IJsbal velt Ajaxied Jansen
Dreigende brief aan ayatollah Khomeini
Mistbanken
HET WEER
etNieuwe Haagse/Nieuwe Leidse Courant
Herrie om
tekenen
Taiwan-brief
Trouw
Bezafgüoaw een meowe abonnee
Lees een krant met ovcrtnigmffTTöi/Vy
Zimbabwe en
Tanzania
voor sancties
President krijgt meer dan helft van stemmen
Publiek in Rotterdam toont ongenoegen
6 tint 14 dec.
Formaldehyde blijkt
kankerverwekkend
In de ochtend mistbanken Overigens perioden met zon en voornamelijk in
de kustprovincies een enkele sneeuwbu. Middagtemperatuur van +5
graden aan de kust tot -1 graad in het zuidoosten van het land Tot matig
en aan de kust tot vrij krachtig toenemende wind uit noordwest tot west.
windkracht 4 tot 5.
Morgen en overmorgen. Veel bewolking met later at en toe regen
Invallende dooi met belangrijk hogere temperaturen
door James Dorsey
rouw
PAGINA 2
Tuinieren schijnt
heilzaam te werken
PAGINA 3
Driehonderd
gevaarlijke
vuilnisbelten in
ons land
PAGINA 4
Visueel theatraal toneel
Zimmermans
tafelmuziek
Lukaspassie
verpletterend
PAGINA 6
Brieven van lezers
PAGINA 7:
'Prijsbeleid
moet straffer
PAGINA 5
VS waarschuwen
Moskou opnieuw
PAGINA 9
'Scheppie' al 55 jaar
marktkoopman
TEHERAN De Iraanse president Bani Sadr heeft bij
ayatollah Khomeini aangedrongen op het ontslag van de
regering-Rajai. De spanning tussen de radicale geestelijkheid
en de meer pragmatisch ingestelde stroming onder leiding
van de president is sterk opgelopen door het uitlekken van de
brief die Bani Sadr op 31 oktober aan de ayatollah schreef
Zowel de fundamentalisten ais het
gematigde kamp verwachten dat
Khomeini zich binnen enkele dagen
openlijk zal uitspreken over de kwes
tie en dat hij een poging zal doen een
verder oplopen van de confrontatie te
vermijden. Khomeini, die sympathie
koestert voor de radicale geestelijk
heid. is niet erg gelukkig met de poli
tieke opstelling van Bani Sadr. Hij
vreest dat de plannen die Bani Sadr
heeft voor de economie van het land
uiteindelijk weinig ruimte zullen la
ten voor de geestelijkheid
Rampzalig
In zijn brief aan ayatollah Khomeini,
waarvan de inhoud dezer dagen uitr
lekte, stelt Bani Sadr dat ..de aanwe
zigheid van de huidige regering ramp
zaliger voor het land is dan een oor
log". De president geeft hierin lucht
aan zijn emoties met de woorden:
„Alleen Allah weet dat geen presi
dent hem zoveel verkeerds heeft aan
gedaan als ik. Maar ik heb dit alle
maal gedaan omdat ik in mijn uit
spraken geloof. Het is een zaak van
leven of doos voor het land
Bani Sadr klaagt dat de ayatollah tot
dusver al zijn waarschuwingen in de
wind heeft geslagen. Hij wijst in dit
verband op het volgende:
In plaats van het 2oeken naar een
oplossing voor de gijzelingskwestie
„vanuit een krachtige positie, moeten
we die zaak nu oplossen vanuit een
zwakke positie, één van overgave."
„De regering is haar positie onwaar
dig en het lot van het land moet niet
overgelaten worden aan mensen die
zelfs geen flauwe notie hebben van de
positie van het land en aan mensen
met minimale capaciteiten." De pre
sident trekt in dit verband een verge
lijking met Groot-Brittannië ton tijde
van de tweede wereldoorlog, toen pre
mier Chamberlain vervangen werd
door Churchill.
Vervolg op pagina 5
TEHERAN (AFP) Een groep van
vijf geestelijken gaat proberen de
verschillen tussen de Iraanse funda
mentalisten en pragmatici tot een
oplossing te brengen. Dit meldden
Iraanse kranten gisteren. Het besluit
'hiertoe zou genomen zijn tijdens een
bijeenkomst tussen premier Rajai.
president Bani Sadr en parlements
voorzitter Rafsanjani. De Iraanse
leider ayatollah Khomeini waar
schuwde dit weekeinde voor een
„duivels" komplot om het volk van
de geestelijkheid en het leger te
scheiden.
Kleefrektame op
brief moet in
VS post redden
LOS ANGELES (AFP. - De
Verenigde Staten hebben de
oplossing gevonden voor de
voortdurende verliezen van
hun PTT-bedrijven.
Barry Goldwater. zoon van de
conservatieve senator van de
staat Arizona, heeft het idee
gelanceerd, de paar vierkante
centimeter oppervlakte van de
postzegel te gebruiken als re-
klame-mimte. Ondernemingen
kunnen er.- uiteraard tegen be
taling. hun naam of symbool
op laten drukken. Als de post
bedrijven veertig cent voor de
ze advertentieruimte vragen,
levert de operatie per jaar een
slordige 2.4 miljard gulden op.
heeft Goldwater berekend
Goldwater heeft zich inmiddels
de woede van de Amerikaanse
postzegelverzamelaars op de
hals gehaald, die het voorstel
een „aanfluiting van de filate
lie" noemen.
p H 38STE JAARGANG NR 11116 - MAANDAG 8 DECEMBER 1980
LOSSE NUMMERS 65 CENT
van onze Haagse redactie
DEN HAAG Minister Van
der Klauw (buitenlandse za
ken) is „in zijn wiek geschoten"
over berichten dat hij zou heb
ben geweigerd samen met mi
nister van Aardenne (economi
sche zaken) een brief aan de
Tweede Kamer te onderteke
nen over de levering van Neder
landse onderzeeboten aan Tai
wan. Zoals gemeld was Van der
Klauw tegen deze transactie,
maar heeft hij zich door het
kabinet laten overhalen.
„Minister Van der Klauw zal
zich niet aan zijn verantwoor
delijkheid voor dit kabinetsbe
sluit onttrekken. Hij zal het
samen met minister Van Aar
denne in de Tweede Kamer
verdedigen", benadrukte gis
teravond de woordvoerder van
buitenlandse zaken. Volgens
hem heeft het echter nooit In
de bedoeling gelegen dat mi
nister Van der Klauw ook de
brief aan de Kamer zou onder
tekenen „Dat doet minister
Van Aardenne alleen, die is uit
eindelijk verantwoordelijk
voor de export-vergunning", al
dus de woordvoerder van bui
tenlandse zaken.
Kaartemnap Europa (A) Twct Dick Bnma poppetjes (B)
De kaarten van alle landen van Europa Twee leuke hangpoppetjes van stof
in een handig formaat boekje. Origineel Dick Bnina
Donkerbruine kunstlederen omslag. ontwerp
op sierlijk
blank houten
hangplankje
plus een
zandlopertje
Authentiek Slavisch kleedje (C)
met fraai diermotief. gekookte
Als onderlegger of voor de sier. eieren.
Maak iemand abonnee op Trouw, het ochtendblad met een over
tuiging. Uit erkentelijkheid ontvangt u één van deze kadoos naar
keuze.
Naam nieuwe abonnee:
Adres nieuwe abonnee:
ft>stcode en plaats:
Uw naam:
Uw adres.- -
Fbstcode en plaats:
Voor het kwartaalabonnement geldt voor de eerste betaalperiode
een welkomstkorting van f7.50
Kado naar keuze: DA DB. CDC. DD. (aankruisen a'.u.b
Bon in een open envelop zonder postzegel zenden aan Trouw.
Antwoordnummer 2792.1000 PA Amsterdam
Of bel 020-659388 (uitsluitend voor opgaven).
Voor bezorginformatie 020-5626264
Be woordvoerder van premier
V* Agt wees er echter op dat
ovtt de vraag wie precies de
brief aan de Kamer moet on
dertekenen nog helemaal geen
besluit is genomen. „Die zaak
is niet in het kabinet aan de
orde geweest, daarover moet
de komende dagen nog beslist
worden Premier Van Agt heeft
zich er nog helemaal niet mee
beziggehouden". aldus de
woordvoerder van de Rijks-
lichtingsdienst
De brief aan de Kamer wordt in
ieder geval deze week verwacht
zodat de Kamer op grond van
de daarin gegeven informatie
een debat over de levering aan
Taiwan kan houden
Ongerustheid
De vakbonds-afdelingen van
de Rotterdamse stuwadoorsbe-
drijven Multi-Terminals en
Muller-Thomsen hebben in een
brief aan de voorzitter van de
Tweede Kamer Dolman, hun
rerontrustlng uitgesproken
I over de door het kabinet afge-
1 geven exportvergunning voor
I de levering van onder meer
duikboten aan Taiwan. De
lerknemers van de twee be-
kijven zien hun werkgelegen
heid in gevaar komen en eisen
iulrekking van de exportver
gunning. Vooral bij Muller-
Tbomsen wordt veel handel
verladen bestemd voor en af
komstig uit de volksrepubliek
China.
De sneeuw die in de nacht van
zaterdag op zondag viel, zorgde
gisteren op vele plaatsen vpor
een fraai aanzicht, zoals bij de;
haven van Muiden met het Mui-
derslot op de achtergrond. Het
verkeer ondervond echter over
last van de gladheid ten gevolge
van de sneeuwval en de gisteren
opgekomen mist.
Meer nieuws op pag. 3
SALISBURY (AP. Reuter) - Zim
babwe en Tanzania hebben zich uit
gesproken voor economische sancties
tegen Zuid-Afrika. voor het geval dat
land zich blijft verzetten tegen een
vredesplan van de Verenigde Naties
voor Namibië (Zuidwest-Afrika). Na
mibië wordt door Zuid-Afrika on
rechtmatig bestuurd.
De uitspraak kwam aan het slot van
een bezoek van de Tanzaniaanse pre
sident Nyerere aan de Zimbabweaan-
se premier Mugabe.
door Jan Halkes
LISSABON De eerste uit
slagen van de presidentsver
kiezingen in Portugal vielen
in het voordeel van generaal
Antonio Ramalho Eanes uit.
Zijn belangrijkste rivaal, ge
neraal Soares Carneiro, bleef
systematisch enkele percen
tages beneden de resultaten
van zijn demokratische Alli
antie bij de parlementsverkie
zingen in oktober. De Portu
gese televisie meldde gister
avond laat dat Eanes op basis
van de toen bekende resulta-
Van onze sportredactie
AMSTERDAM De rentree in de
Feyenoord-kuip heeft voor de in
Ajax-shirt gestoken Wim Jansen
gisteren slechts zeventien minuten
geduurd. Jansen moest zich toen
laten vervangen.
Door een licht beschadigd hoorn
vlies was zijn gezichtsvermogen te
veel verminderd om het als topper
geafficheerde, maar op een loterij
uitgelopen duel tussen Feyenoord
en Ajax te beëndigen. Een tot ijshal
omgevormd brok sneeuw had Wim
Jansen aan het einde van de war-
ming-up getroffen. De bal was één
van de vele, die het opgehitste pu
bliek naar zijn voormalige lieve
ling smeet. Als weinig verheffende
niting van het ongenoegen, dat de
overstap van Jansen naar Ajax be
geleidde. Feyenoord-Ajax was ove
rigens één van de weinige betaald
voetbaldnels die dit weekeinde
kondra worden afgewerkt. De tota
le oogst in het betaalde voetbal
was zeven wedstrijden groot. De
NOS zal woensdagavond een recht
streekse televisieuitzending ver
zorgen van de wedstrijd AZ'67-
Radnicki. Dit duel voor de derde
ronde van de UEFA Cup wordt in
Alkmaar gespeeld. De eerste ont
moeting eindigde tien dagen gele
den in een 2-2 gelijkspel. De uitzen
ding (met commentaar van Theo
Reitsma) begint om 20.10 uur op
Nederland 1.
ten meer dan de helft van de
stemmen zou halen.
De demokratische Alliantie haalde in
oktober 47 procent van de stemmen.
Dat gaf haar een grote absolute meer
derheid in het parlement vanwege
het in Portugal geldende districten
stelsel.
Bij de presidentsverkiezingen geldt
dit stelsel echter niet en wint de kan
didaat met meer dan 50 procent van
de uitgebrachte stemmen. Wanneer
noch Eanes noch Soares Carneiro in
deze eerste ronde boven de 50 procent
uitgekomen zou zijn, was een tweede
ronde noodzakelijk geweest. In dat
geval was Eanes echter opnieuw de
grootste kanshebber omdat hij dan
had kunnen profiteren van de stem
men die gisteren nog op de linksradi-
kale kandidaat Otelo de Carvalho
werden uitgebracht. Otelo zal op de
derde plaats eindigen met tussen één
en drie procent van de stemmen. De
drie overige kandidaten, Pires Veleso,
Galvao de Melo en 'Aires Rodrigues.
behaalden bij de eerste uitslagen niet
meer dan 0.99 procent leder
Demonstratie
Het overlijden van premier Sa Car
neiro twee dagen voor de presidents
verkiezingen lijkt de uitslag niet in
het voordeel van de Demokratische
Alliantie te hebben beïnvloed. Zijn
begrafenis zaterdag werd in kringen
van de oppositie als een massale de
monstratie ten gunste van de Demo
kratische Alliantie gezien. Toch blij
ken veel conservatieve kiezers in Soa-
ADVERTENTIE
AMSTERDAM
Geopend van 10-17 en 19-22
2alerdag en zondag 10-17
loegang f 750 kinderen tot 14 ia-f d
Voordelige Trein-Toegang-txije"-?"
bo NS-stations
res Carneiro niet hetzelfde vertrou
wen te stellen als in de overleden
eerste minister.
Met de verkiezing van Eanes belooft
Portugal nog een moeilijke periode
tegemoet te gaan Sa Carneiro en
vice-premier Freitas do Amaral dreig
den voor de verkiezingen uit de rege
ring te stappen als Eanes zou worden
gekozen. Verwacht wordt dat de nu
premier geworden Freitas do Amaral
deze gelofte gestand zal doen. ook nu
Sa Carneiro overleden is. Sa Carnei-
ro's partij, de PSD. vergadert van
daag over de opvolging van haar
leider.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De stof formaldehyde,
die veel wordt toegepast in spaan
plaat, blijkt kankerverwekkend te
zijn. Dit is gebleken uit onderzoek
dat in de Verenigde Staten in op
dracht van de chemische industrie is
verricht
Bij het onderzoek is komen vast te
staan dat lage concentraties van deze
stof kanker aan de luchtwegen van
zowel ratten als muizen veroorzaakt.
De resultaten van het onderzoek zijn
beschreven in het wetenschappelijke
tijdschrift Cancer Research, waarna
eind november in de Verenigde Sta
ten een internationale conferentie
over het onderzoek werd gehouden.
De Nederlandse norm voor formalde
hyde in de lucht is 0,1 ppm (delen per
miljoen). Bij het Amerikaanse onder
zoek werden de proefdieren geduren
de anderhalf jaar zes uur per dag en
vijf dagen per week aan 15 ppm for
maldehyde blootgesteld, waarbij één
op de zes ratten kanker aan de luchtr
wegen kreeg.
Waarschijnlijk zullen op grond van
het resultaat van het Amerikaanse
onderzoek de normen voor formalde
hyde worden verscherpt. Volgens het
ministerie van volksgezondheid en
milieuhygiëne is het echter nog niet
duidelijk wat de consequenties zullen
zijn, omdat de resultaten nog niet
volledig ter beschikking staan.
EINDHOVEN (ANP) - De politie
heeft de dertigjarige S. V. uit Eindho
ven aangehouden. De man heeft be
kend dat hij de afgelopen zeven jaar
van de sociale dienst ten onrechte
66.000 gulden heeft geïnd. Bij de uit
keringsaanvraag in 1973 had de ver
dachte opzettelijk een deel van zijn
inkomen verzwegen
