'Oekraïense orthodoxie
gedwongen en ongeldig'
Taizé richt zich
meer op gemeente
Trouw een verschrikkelijk rooie krant
Een havik die Duif heette (Jona)
Trouw
Schillebeeckx moet boek
voor lezers verhelderen
Kerkmensen
tevreden
over communisten
Winterswijk steeds
pastoraal bewaakt
VANDAAG
VOORBIJGANGERn
Conferenties
Russische secte
pleit in 'Madrid'
Pax Christi
bezorgd om
Polen
DONDERDAG 4 DECEMBER 1980
TROUW/KWARTET
door A. J. Klei
..Trouw wordt steeds meer een
verschrikkelijk rooie krant".
Deze aardige uitspraak hebben
mijn collega's Peter Bergwerf!
en Tjerk S. de Vries van het
vrijgemaakt-gereformeerde Ne
derlands Dagblad opgetekend
uit de eerwaarde mond van de
Rotterdamse vrijgemaakt-gere
formeerde emeritus-predikant
D. K. Wlelenga J. Dzn. en hem
(die uitspraak) neergelegd in
een boekje. Ik heb 't dus zwart
op wit en daar ben ik erg blij
mee.
Waarom?
Omdat linkse mensen me soms
toevoegen dat Trouw zo rechts
wordt. We pakken, zo begrijp ik,
de heer Van Agt niet krachtig
genoeg aan en mijn stukjes zijn
meestal volstrekt waardenvrij.
Ik verweer me flink en wijs erop
dat gerenommeerde IKVers
zich in onze kolommen verdrln-
D». D. K. Wlelenga J. Dan.
gen en dat Ikzelf wel eens dap
per getuigd heb van mijn gerin
ge genegenheid voor 't CDA
Nu. zo kun je een poos heen en
weer praten en dat heb ik ook
meermalen gedaan, maar voor
taan snoer ik ieder links persoon
de mond door de woorden van
D. K. Wlelenga J.Dzn. te citeren
Daar hebben ze natuurlijk niet
van terug: als een vrijgemaakt-
gereformeerde dominee het zelf
zegt
Intussen hoor ik in het kamp van
de EO rechts gejubel, omdat
eindelijk iemand duidelijk zegt.
hoe t er met Trouw voorstaat.
Ik zou maar niet te hard Jui
chen. want de EO krijgt ook een
beurtje van dominee Wlelenga.
HIJ verklaart van deze omroep:
„Sekteleden maken daar de
dienst uit".
Overigens leest de heer Wlelenga
Trouw wel en is hij steunlid van
de EO. Dit laatste verhindert
hem weer niet. te verkondigen
dat lieden die geen weet hebben
van de „leer der verbonden" bin
nen de kortste keren „EO-man-
netjes en charismatische don-
dersteentjes" worden.
Van Abraham Kuyper moet hij
(ook) niets hebben. Heeft hij
boeken van Kuyper in zijn kast?
..Nee, ben Je gek. dat is toch
zonde van de plaatsruimte". En
hij vertelt vol afgrijzen hoe het
toeging als Kuyper of een doch
ter van hem sprak: ..Dan kwijl
de het hele volk"
Over de eigen vrijgemaakte kring
slaat dominee Wlelenga even
eens gekrulde taal uit. Het geld
gaat naar een sta-caravan of een
autootje, een behoorlijk boek
kan er niet af. „Maar inmiddels
roken ze zich kapot. En ze zijn
vrijgemaakt hoor. O. ze zijn zo
vrijgemaakt! Hoogmoedige
bliksems zijn het af en toe".
Vrijgemaakte specialiteiten, zoals
een eigen reisvereniging. vinden
evenmin genade in zijn ogen:
„Jaja. En dan wordt er op een
bergtop een preek gelezen. Nou.
ik ga in het buitenland altijd
naar de christelijke kerk ter
plaatse".
Dit alles haal ik uit „Vrede door
recht", een ruim honderd pagi
na's tellend geschrift met het
verslag van de gesprekken die
Peter Bergwerff en Tjerk 8. de
Vries met dominee D. K. Wlelen
ga J. Dzn. hadden èn met een
aantal foto's. Het is een uitgave
van De Vuurbaak te Groningen
en het kost vljftlen-en-een-halve
gulden.
„Vrede door recht" is het eerste
van een reeks boekjes met ge
sprekken van beide collega's
met vrijgemaakten van de eer
ste generatie. In het volgend
deel komt de hoogbejaarde do
minee Douwe van Dijk aan bod
en die is ook altijd goed vooreen
paar gepeperde uitspraken.
Nu ik dit zo zeg. besef ik dat ik aan
dit boekje de indruk overhoud,
dat het vooral dient om in de
eigen vrijgemakate club het
„Die D. K. W. toch. in ver
sterkte mate te doen klinken.
De lectuur ervan heeft me ge
boeid en vermaakt. Je komt veel
mooie en veel malle dingen te
gen. maar ik ben er niet veel
wijzer van geworden.
Dat ik er niet achter kom wat ik
eraan mis. dat ik de betekenis
van de orde van Melchizedek
niet ken. laat lk zitten, maar ik
betreur dat de interviewers op
wezenlijke punten niet doorvra
gen Zo blijft bijvoorbeeld on
duidelijk of het nogal ruimhar
tig kerkbegrip van dominee
Wlelenga een van 's mans eigen
aardigheden is, of dat het een
kenmerk is van de eerste gene
ratie. die synodale enghartig
heid aan den lijve ondervond
Voor de heer Wielenga is een
lans in beginsel hetzefde als een
nucleaire bom. de overheid
draagt het zwaard niet tever
geefs en Je hoeft van hem geen
preken over kernwapens te ver
wachten. Best. en dan gaat de
discussie verder over preken en
niet over kernwapens.
Kortom. Peter Bergwerff en Tjerk
S. de Vries zijn er. naar me voor
komt. in de eerste plaats op uit
geweest goeie zetten van domi
nee Wielenga te noteren en heb
ben er vervolgens nauwgezet
voor gezorgd dat alle problemen
vrijgemaakte afmetingen ont
vingen. Dit laatste neemt overi
gens niet weg. dat D. K. Wielen
ga J. Dzn. langs zijn neus weg
dingen kan zeggen, die ook niet-
vrijgemaakten zich behoorlijk
kunnen aantrekken. Ik zou zeg
gen: lees maar.
Van onze kerkredactle
AMSTERDAM Voor de tweede maal dit jaar is in Rome een bijzondere synode bijeenge
weest van de zogenoemde „geünieerde" bisschoppen van de Oekraïense kerk in ballingschap.
De synode heelt van de Sovjet-Unie gevraagd dat deze de rechten eerbiedigt van de vervolgde
gelovigen.
verbonden kerk was toen geen plaats
meer. Een afgedwongen synode
moest besluiten om voortaan deel uit
te maken van de Russische ortho
doxie. De Oekraïense bisschoppen
noemen deze synode van 1946 „on
geldig"
De kerk bestaat in de Oekraïne nog
maar zeer klein en ondergronds, maar
over de wereld verspreid zijn er zo n
vier miljoen leden, vooral geconcen
treerd ln Amerika en Canada. In
maart van dit jaar was er al een
Ook hebben de bisschoppen nog eens
sterk veroordeeld dat hun kerk kort
na de tweede wereldoorlog door Sta
lin praktisch is vernietigd. Volgens de
Russische autoriteiten hadden de Oe-
kraipUeriers te zeer met de Duitsers
samengewerkt en voor een min of
meer zelfstandige, met het Vatlcaan
Kardinaal Slipyj (rechts)
waarin opgenomen: Oe
dammer, met Dordts Dagblad,
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Lakte* Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenze Tamminga
HOOFDKANTOOR
Postbus 859
1000 AW Amsterdam
Wibautstraat 131 Amsterdam
iet 020-5629444
tele* 13006
Postgiro 66 00 00
Bank Ned Cradialbank
Rekenmgnr 23 00 12574
REGIO ROTTERDAM/OORORECMT
Postbus 948
3000 AX Rotterdam
'tel 010-115588 (al
en bezorging)
tel 010-115588
lei 115700 (uitsimt end voor
advertenties)
Westblaak 4
Rotterdam
REGIO DEN HAAG/IEIOEN
Postbus 101
2501 CC Den Haag
tel 070-469445
(abonnementen en bezorging)
tel 070-469445 (redactie)
tei 070-468864 (urtskMend voor
advertenties)
Parkstraat 22 Oen Haag
REGIO NOORD/OOST-NEDERLAND
(abonnementen en bezorging
Postbus 3
8000 AA Zwolle
tei 05200-17030
Melkmarkt 56 Zwote
Abonnementsprijzen
Per maand 16,98
Per kwartaal 50.95
Per half jaar 101.90
Per |aar 201.60
AOvadentietarmvon op
aanvraag
Telefonische abonnemenlenop-
drachten (zw adressen boven)
Opgave fanWtebenchten 9-19.30
van maandag t/m vrijdag. Op
zondag van 18-20 uur leks! 020-
5622797.
Opgave mmi-advertenties lel.
020-5626262 of schriftelijk aan
Mmi-Adv afdeling, postbus 433.
1000 AK AMSTERDAM
Adreswijzigingen uitsluitend
schnftekjk aan onze Amsterdam
se adressen 4
MANILA (ANP) Vele kerkmensen
op de Filippijnen zijn blij met de
activiteiten van het nieuwe volksle
ger (NPA) van de communistische
partij ln het Zuid-Oosten. Als het
NPA ln de buurt is, zijn de landeige
naren aardiger tegen hun arbeiders
en krijgen de boeren een rechtvaar
dig deel van de oogst Dit meldt het
kerkelijk persbureau voor Oost- en
Zuidoost-Azië „Uca News".
Het NPA stuurt waarschuwingen
naar de landeigenaren die hun werk
nemers te weinig betalen. Als zij die
in de wind slaan, volgen er maatrege
len van meestal gewelddadige aard.
Aan een landeigenaar stuurde het
leger een brief met een zwart lint en
een geldbedrag voor de begrafenis.
De kerkmensen zijn het ln het alge
meen niet eens met het geweld dat
het NPA gebruikt, maar ze zijn wel
blij met de verbeteringen die het be
werkstelligt.
„Het volk voelt zich veiliger met het
NPA dan met de regering", zo zei een
katholieke zuster.
De meeste soldaten van het NPA zijn
mensen van een jaar of twintig. Som
migen zijn gewezen seminaristen.
synode gehouden, vooral om een op
volger aan te wijzen voor de bejaarde
leider van deze kerk. kardinaal 811-
pyj. Ook nu kwam men bij elkaar
vooral voor het regelen van Interne
zaken. Problemen zijn er voor deze
kerk genoeg. Allereerst het feit dat
het een ballingenkerk is. Bovendien
wordt met gemengde gevoelens geke
ken naar de Vaticaanse Oost-politik;
julst onder de Oekraleners zijn er
velen die wars zijn van ieder compro
mis met communistische regimes. De
paus heeft de bijeenkomst in maart
persoonlijk wel meegemaakt; de sy
node stond nu onder leiding van de
Poolse kardinaal Rubin, de leider van
het Vaticaanse departement voor de
Oosterse kerken.
WINTERSWIJK (PNHK) De cen
trale kerkeraad van hervormd Win
terswijk heeft een „pastorale tele-
foonwacht" ingesteld voor mensen
die op zaterdag of zondag dringend
behoefte hebben aan een gesprek met
een predikant. In het kerkblad van
Winterswijk valt voortaan te lezen
welke dominee waarneemt. Wel wor
den de mensen verondersteld ln voor
komende gevallen eerst contact te
zoeken met hun eigen wijkpredi-
kan ten-
De deinende massa van toen...
door Aldert Schipper
AMSTERDAM Professor Schille
beeckx is door het Vatlcaan niet ver
oordeeld; wel heeft hij nu per brief
opdracht gekregen verhelderingen"
te verschaffen aan zijn lezers, zoals
hij die een Jaar geleden verschafte ln
een gesprek met een commissie van
theologen-
Het desbetreffende departement, de
congregatie voor de geloofsleer,
denkt aan een artikel dat Schille
beeckx in samenwerking met de con
gregatie zou kunnen voorbereiden.
Maar Schillebeeckx mag zelf ook iets
anders voorstellen. De congregatie
voor de geloofsleer had grote moeite
met Schillebeeckx' lijvige werk „Je
zus het verhaal van een levende".
Behoudende rooms-katholieke krin
gen ln Nederland gingen al verder en
vonden ln het boek dwaalleringen en
ketterijen. De congregatie, die onder
leiding staat van de Joegoslavische
kardinaal Sepker. sprak vooralsnog
van „dubbelzinnigheden". Als de pro
fessor deze voor zijn lezers uit de weg
ruimt, dan lijkt voor wat kardinaal
Sepker betreft de kous af. Dit betreft
echter alleen de zogenoemde „Jezus-
boeken" en niet zijn latere pubiika-
ties over het ambt. Van de kant van
prof. 8chillebeeckx wordt vanmiddag
een reactie verwacht.
Een vergeeld knipsel uit Le
Monde van 3 september 1974
herinnert mij eraan dat er en
kele dagen tevoren veertig
duizend jongeren bijeen wa
ren op de heuvel van Taizé om
daar het begin te vieren van
het jongerenconcille.
Het zag er in die dagen naar uit. dat
Taizé net zoiets als de Hare Krisjna
was. De oosterse sekten wezen de
Jongeren de maatschappij uit en Tai
zé wees de jongeren de kille oninspi
rerende kerken uit naar 'lutte et con
templation' (strijd en zoiets als be
spiegeling).
Voor zo n menigte waren eenvoudige
slogans nodig, maar veel verder kwa
men die jongeren er niet me. Nu, zes
jaar na de opening van het concilie,
zegt de leider van de gemeenschap
van Taizé. Rogèr Schutz (frère Ro
ger): „De opening van het concilie
van de jongeren was een mislukking.
Je raakte er jezelf kwijt. Van bidden,
kwam niets."
Inderdaad was het daar op de heuvel
de hele zomer een deinende zingende
massa Jongeren, die dankbaar waren
elkaar bulten de kerk te ontdekken.
Naast de Fransen en Duitsers vielen
vooral ook de Nederlandse jongeren
op en onder hen veel gereformeerden,
zoals gewoonlijk haantje de voorste
Onder hen waren hele catechisatle-
groepen.
Veranderd
Taizé is sindsdien veranderd. In
plaats van over 'strijd en bespiege
ling' heeft frère Roger het tegenwoor
dig over 'een kerkelijke beweging op
zoek naar Jezus Christus' en over
'verzoening van Oods volk met de
gemeente' De wending vond twee
jaar geleden plaats, toen frère Roger
Jezus' vraag te binnen schoot: „Als ik
terugkeer op de aarde, zal ik dan nog
geloof vinden?"
Roger Schutz stelt vast dat veel Tai-
zé-jongeren na terugkeer in hun eigen
omgeving nog korte tijd lid waren
van een groep of huisgemeente, die
nog even teerde op wat ze in Taizé
hadden meegemaakt. Maar er zijn
maar heel weinig van dit soort groep
jes overgebleven. Het enige wat er
nog steeds bestond, waren de kerke
lijke gemeenten, hoe ziekelijk hun
leven ook vaak is. Schutz schrijft
deze een nieuwe waarde toe. Hij zegt:
„Het zijn de laatste plaatsen van ver
zet en de laatste plaatsen waar het
geloof beleden wordt. In zijn brief
uit Afrika (1979) schreef Schutz: „De
gemeenten moeten worden tot plaat
sen van verzoening."
Vorming
Deze ommekeer weerspiegelt zich
ook op de heuvel van Taizé. De kleu
rige internationale kermis is de laat
ste jaren veranderd in een (nog steeds
reusachtig) vormingscentrum met
het oog op de gemeente. De vroeger
veel gehoorde vraag: „Hoe vind ik
contact met Ood in deze roerige tij
den?" is door andere vervangen,
zoals. „Hoe kan lk mijn gemeente
weer tot leven wekken, hoe organi
seer ik een avondgebed of een week
end naar bulten?" Je ontmoet er niet
meer de zoekers van het concilie van
de jongeren, maar actieve gemeente-
Vrij Nederland en de Hoop
V.v
Onlangs werd een gedeelte van een fcj]
„vandaagje" geciteerd op de
achterpagina in Vrij Nederland. Hi
was iets uit een opmerking over de
reis van de paus. In die opmerking kg
uitte lk kritiek op de |q(
geldverslindende reizen van de paui
alsmede over het verontrustende
verschijnsel van de massa-missen.
Vrij Nedrland zette erboven: hoop.
Waarschijnlijk bedoelde men dit ak
een hoopvol teken. Maar waarvan
dan, want het citaat wordt ingeleid
door de opmerking „Verfrissend
antipapisme waait ons tegemoet uilfch:
de kolommen van het christelijke Bu
dagblad Trouw". Nu heeft het woon n(
„antipapisme" een negatieve ladln| iin
Voor mij zit er altijd iets ln van „op
man spelen". Antipapisten moeten
niets van „de roomsen" hebben. Vi
zo n instelling wil ik me graag
duidelijk distantiëren. Een ieder ditL t
mij kent weet dat ik me lnzo'n (t
gezelschap niet thuis voel. Als lk ov
die dingen schrijf, loop lk niet rood
aan tegen mijn rooms-katholieke
mede-christenen. Integendeel. juistLf
omdat ik me heel bijzonder met her
verbonden voel. meen ik zulke zaki
aan de orde te moeten stellen. De g
rooms-katholieke kerk behoort voor
mijn besef bij die beweging die door r,
Jezus van Nazareth op gang gebracl rj,
is. Maar Juist daarom meen lk tegen
in mijn ogen bijzonder schadelijke
uitwassen te moeten ageren. Zoals
dat ook op z'n tijd doe tegen
dergelijke dingen binnen het
protestantisme. Ik kan het opschi
„Hoop" alleen waarderen als Vrij
Nederland hiermee bedoelt dat hetl
't vervolg wat genuanceerder gaat
denken en schrijven over wat zich al
christelijk aandient. Ik weet dat vei t
katholieken mijn kritiek delen en bi
is mijn bedoeling hen ln hun eigen ni
kritiek op dergelijke vergroeiingen! u
steunen. Die vele rooms-katholieka
zijn mij te sympathiek om ze zo mi
met massa-missen en te zegenen
Jachtgeweren en dergelijke te
identificeren.
door dr. C Rijnsdorp
In 1975 verscheen het boekje Jona
van Th. J. M. Naastepad destijds in
onze krant besproken dat een ei
gen vertaling bracht van het merk
waardige bijbelboek in kwestie, met
een verklaring die de tekst op de voet
volgde. De gewezen docent Oude Tes
tament J. L. Erkelens (geb. 1908)
heeft Naastepads vertaling en exege
se bestudeerd en de overzetting in het
Nederlands belangrijk genoeg gevon
den om die op te nemen ln een inleg
vel behorend bij zijn onlangs ver
schenen boek Maak u op.. J. met de
ondertitel „Jona in het Oude Testa
ment".
In dat inlegvel zijn vier vertalingen
naast elkaar afgedrukt, namelijk de
Statenvertaling, die van Naastepad,
die van de Katholieke Bijbelstichting
en de overzetting van de Duitse hoog-
I ieraar Rudolph. Erkelens' boek is
voor het godsdienstonderwijs be
stemd en plaatst het boek Jona in het
ruimere kader van de oudtestamenti
sche wetenschap. Want „het gaat hier
in dit boekje niet slechts om Jona.
maar veel meer nog om het Oude
Testament als geheel, waarbij hier en
daar ook nog een uitstapje moet wor
den gemaakt naar het Nieuwe Testa
ment" (bL 75). Het werk is een uitgave
van Boekencentrum te 's-Oravenha-
ge telt 135 bladzijden en kost 21
gulden.
Verhaalvorm
De schrijver stelt dat het bijbelboek
Jona een soort dogmatiek in verhaal
vorm bevat met als centraal thema
Oods barmhartigheid. In de Joodse
synagoge wordt het boek op de Grote
Verzoendag elk Jaar voorgelezen. Een
vraagstuk apart vormt de Jona-
paalm, die de indruk kan wekken
afzonderlijk te zijn ontstaan en ln het
geheel te zijn ingevoegd. Aan het eind
van zijn boekje geeft Erkelens tien
citaten van deskundigen over zin en
betekenis van het boek Jona, uitspra
ken die het accent verschillend leg
gen, maar toch een zekere mate van
overeenstemming vertonen.
Voor de student zijn, verspreid over
de tekst van het boekje, 150 vragen
opgesteld die tot zelfwerkzaamheid
prikkelen. Achterin vindt men een
literatuurlijst, de vertaling van een
aantal Hebreeuwse woorden, een op
somming van de afgedrukte kaartjes,
registers van personen en zaken en
een lijst van ter sprake gekomen bij
belplaatsen. Erkelens' boekje is ken
nelijk uit de onderwijspraktijk gebo
ren; het legt de zaken duidelijk uit en
betrekt voortdurend de gebruiker
van het boek bij het betoog. De eind
indruk is. dat het profeet-zijn in het
Oude Testament „niet naar de mens"
was en dat de Jona van het gelijkna
mige bijbelboek in zijn onwil tot de
uiterste grens is gegaan. HIJ had Ni
neveh graag zien verwoesten en mag
dus, hoewel de naam Duif dragend,
tot de haviken worden gerekend.
leden, die bijvoorbeeld een pelgrims
tocht naar Rome of Santiago de Com-
postella willen organiseren.
Op Taizé wonen naast de veertig
broeders nog eens veertig leken', die
de jongeren (en steeds meer ouderen)
opvangen. Vroeger kon Je een groot
deel van je vakantie blijven 'hangen'
Dat kan niet meer. Na een week word
Je geacht weer te vertrekken. Wie dat
'vergeet' te doen krijgt eenvoudig na
zeven dagen geen eten meer. In de
zomer komen ongeveer tweeduizend
mensen per week naar Taizé. Elke
week worden zo'n vijftig jongelui af
gewezen omdat het duidelijk niet hun
bedoeling Is serieus mee te doen aan
één van de drie groepen (studie, werk,
stilte).
Teleurgesteld
Een van de deelnemers van deze zo
mer. de negentienjarige Alain, was
nogal teleurgesteld Hij kwam al
sinds 1975 ln Taizé. HIJ vond het
bidden, het zingen en de stiltes wel
aangenaam, maar hij is wars van alle
discipline, die er nu heerst. „Vroeger
kon je de hele nacht met z'n allen
zingen rondom een kampvuur Nu
lopen er bewakers rond. die patrouil
leren met zaklantaarns Je moet van
af half twaalf stil zijn en bij de ingang
van het dorp ligt een slagboom, om
mensen tegen te houden die 's nacht*
arriveren. Frére Roger vind lk wel
aardig. Ik zie niet zoveel ln dat praten
over samen delen, maar hij meent het
echt. De andere broeders verknoeien
wat Roger wilde maken: een ontmoe
tingsplek voor gelovige en niet-gelo-
vige jongeren. En de 'leken' die hier
permanent zijn? Dat zijn net
agenten."
De geciteerde Alain hoort duidelijk
tot een minderheid. Het aantal Fran
sen onder de deelnemers neemt af. De
Duitsers vormen de grootste groep
Nog steeds is Taizé produktief op het
gebied van liturgische teksten. Zo
kwam dezer dagen het vierde deel
van Laudate Domlnum beschikbaar.
Uitgave Tén Have Baarn; prijs twaalf
gulden De teksten zijn in het Frans.
Duits en Engels. Maar een Talzé-gan-
ger is best ln staat daar ln een Neder
landse gemeente wat mee te doen.
Bovendien zijn de teksten van grote
eenvoud en bevat het boekje ook
enkele Instrumentale stukken voor
onder meer fluit, hobo en viool
beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Aangenomen: naar Wateringen
van 't Ende te Oroningen.
GEREF. KERKEN
Beroepen: te Wolfheze (tevens p
time psych. ziekenhuis) W E. M
ning te Wagenlngen. die dit bertjwi
heeft aangenomen, te Katwijk
Zee D. N. Verschoor te Zeist (die t
verdere beroepen ln overwei
neemt)
GEREF. KERKEN (VR1JG.I f®'
Beroepen: te Rijswijk (ZH) J vani
Haar te Oouda. te Waardhuizen
Jonker, kand. te Zwolle; te Hoogla ,kl
T. O. O. M. Bosma te Haarlem.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen: te Nieuwpoort O BouwLv
Den Haag-8cheveningen
GEREF. GEMEENTEN fed
Beroepen: te Apeldoorn J. M. Klep
te Woerdea m
r
pra
hrBI
lï
K'
rn:
Tekening (hier verkleind) van
Mart Kempen bij Jona I ven 3
Het land voor wie het bewerkt,
werkdag Solldaridad met inleiding
door bisschop Brandflo de Castro van
Propla (Noordoost-Brazilië). zaterdag
13 december, Tilburg Inl en opg. tel
070-655207.
MADRID (Keston College)
groep Russische zevendedagsadrt
tisten (die door de regering nietl
kend worden) heeft een lijvig rapi
opgesteld over de vervolgingen i
de groep aan bloot staat. Het rap[
is gestuurd naar de deelnemers i
de Europese veiligheidsconferentii
Madrid.
Volgens het rapport zitten 55 led
van de groep vanwege hun gek
gevangen en zijn er nog eens 2501
wie de woningen zijn doorzocht d«
de politie met het oog op religiem_
lectuur. Eerder dit jaar zou de I
jarige adventlstenleider Sjelkow
een werkkamp ln Siberië zijn om
komen. Het rapport moet aantoi
dat de 8owjet-Unie op grote schaal
akkoorden van Helsinki schendt
gens deze groep.
DEN HAAG (ANP) De in ten
nale katholieke -vredesbew
„Pax Christi International" heeft
Russische president Brezjnew in«
telegram gevraagd geen militaire t
senkomst in Polen te plegen en aid
een terugkeer naar de koude oorlof
vermijden Pax Christi meent dat«
interventie als die in TsjechoskW
kije in 1968 indruist tegen de V
sinki-akk oorden.
De vredesbeweging vreest dat 1
inmenging in Polen zou kunnen H
den tot „veel bloedvergieten en rr
co's die het proces van ontspa
onmiddellijk zouden beëindigea"
.Als internationale organisatie, n
betrokken bij het Helsinkl-prc
dringen wij er bij u, mijnheer de p
sident, op aan de gevolgen van <1
het even welke geplande militaire^
tie ernstig te overwegen en wij t
dat een terugkeer naar de koude
logssituatie en de onvermijdelijki
calatie in de bewapeningswei'
zouden kunnen vermeden wort
zo staat in het telegram.
Aanleiding tot de boodschap is
artikel in het Tsjechoslowaakse i
blad Rude Pravo waarin erop wfl
gewezen dat de situatie in Polen 1
kunnen leiden tot een militaire
senkomst door andere landen vaal
Warschaupact.