912°i
Sloddervossen gruwel
voor archivarissen
Leidse PvdA loopt averij op in begrotingsdeta:
Politie pakt voortvluchtige
verdachte Leidse bouwfraude
De Meesrente-rekening.
Zoetermeer wil opdracht voor
nieuw gemeentehuis intrekken
I" 1 iM
Na verblijf in buitenland
Intelligent sparen anno 1980.
Bank Mees ft Hope nv
Muurkraniw
Architect is te duur
in Den Hj
Voetbrug voor bejaarden
WD-fracti*
in conflict
met Loson
81
DINSDAG 25 NOVEMBER 1980
REGIO OEN HAAG
TROUW/KWARTET
-JAC
LEIDEN (ANP) De Leidse politie heelt in de nacht van zaterdag op zondag de 41-jarige
Leidenaar A. van D.. die ervan verdacht wordt een rol te hebben gespeeld ln de Leidse
bouwfraude, in zijn woonplaats aangehouden Hij werd al enige maanden gezocht, maar zou al
die tijd op het eiland Mallorca (Spanje) hebben gezeten
Evenals de drie in Den Haag terecht
staande verdachten in deze zaak
wordt hem valsheid in geschrifte ten
laste gelegd. Dit heeft de Leidse poli
tie gisteren meegedeeld. In het paleis
van justitie ln Den Haag is de behan-
deling van de bouwfraude gisteren Oproep
voortgezet. De president van de
rechtbank, mr. S. F. Kootte, achtte
het nutteloos de mede-verdachte W
S. uit Rotterdam op te roepen. De
raadsman van de hoofdverdachte,
mr. A. van Zallngen, had hierop aan
gedrongen, omdat deze man een van
de sleutelfiguren is in de miljoenen-
zwendel rond het Leidse aannemings
bedrijf Lemy b.v
S. ligt momenteel wegens een hart
kwaal in het 'ziekenhuis. Aan een op
roep om voor de rechtbank te ver
schijnen zal hij geen gevolg geven,
aldus mr. Kootte. De president wilde
de zaak niet aanhouden tot de man
eventueel in staat is om gehoord te
worden
De officier van justitie zal vandaag
zijn requisitoir houden. Hij heeft al
aangekondigd daarvoor ongeveer zes
uur nodig te hebben. De raadslieden
van de drie verdachten zullen over
veertien dagen voor hun cliënten plei
ten. In februari komt nog een aantal
overigens minder belangrijke ver
dachten in deze zaak voor de rechter.
ADVERTENTIE
Hoge rente, in november 1980:
Hoge vrjje opname:
tot f 3.000,- p.m.
In december
f6.000.-
Geld nodig
voor onroerend goed:
zonder opzegtermijn
of opnamekosten
Méér geld opnemen:
opzegtermijn Wij aUTOD elke
2% opname kosten. vergelijking aan.
's-Gravenhage, Kneuterdijk 13; (070) 92 40 31.
Delft, Oude Delft 165; (015) 14 09 81
Experiment met tie
tot het plaatsen van muui K
de volgende plaatsen:
Kalvermarkt nabij
Houtstraat
Groenmarkt,
trom
nabij he ooi
ite
Het terrein van de Sprinter-lijn in Zoetermeer, waar het nieuwe gemeentehuis moet komen.
Van een onzer verslaggevers
ZOETERMEER Het college van b. en w. van Zoetemeer wil het Amsterdamse architecten
bureau Alberts ontslaan van de opdracht het nieuwe gemeentehuis te ontwerpen. Volgens het
gemeentebestuur blijkt het bureau niet ln staat een voor Zoetermeer financieel haalbaar plan
te ontwikkelen.
Tesselseplein (Duindoi
Laan. nabij de Jan Ht
Stieltjesstraat (Laakki nu
Voldersgracht, hoek
Gracht
DEN HAAG In Den H
experiment worden geh<
muurkranten. Op een tien
punten in de stad zullen
ten (metalen staanders vj
ter breed en één meter hc
opgesteld, ten einde fina
der draagkrachtige groep
te stellen propaganda te
[Al
Bij de opzet van het pl] )nj
gemeente ervan uit dat wi i,
stencentra daarbij zoud 01
adviseren. Van de twaalip^
dienstencentra zijn zes
één negatieve reactie onti
Rekening houdend met,
men reacties hebben b. en
iec
or<
Wanneer het college aanstaande don
derdag inderdaad zijn voornemen
uitvoert en de Interne raadscommis
sie voor overheidsvoorzieningen en
de ontwikkeling van het stadscen
trum met het voorstel Instemt, zal
Zoetermeer het architectenbureau
een miljoen gulden moeten betalen,
zonder dat er een werkbaar plan op
tafel is gelegd.
Naar de mening van het college valt
echter het architectenbureau weinig
te verwijten. De opdracht tot het ont
werpen van een nieuw gemeentehuis
door Jac. Lelsz
Archivarissen zijn stipte lieden. Ze gruwen van mensen die papleren laten slingeren. De
moderne archivaris ls goed opgeleid en gezegend met een neus die nooit begint te kriebelen bij
oude, vergeelde, sterk riekende stukken. Zijn nauwgezetheid is. zo mogelijk, nog groter dan
die van de notaris.
Oeen wonder dat ln het boek ..Oude
archieven ln Overijssel", een Inventa
risatie van de oude archieven van de
gemeenten IJsselham, Hardenberg.
Wijhe, IJsselmuiden en Stad-Delden,
een van de archivarissen uit vroegere
eeuwen, die er maar een beetje met
de pet naar gooide, ronduit een „slod
dervos" wordt genoemd. Het betreft
een man, die in Delden met archief
werkzaamheden was belast. Intussen
was de Deldenaar in dit opzicht niet
een eenling; ln meer gemeenten werd
nonchalant met de zaken omge
sprongen.
..De ouderdom van het stadje Delden
in aanmerking nemende, moet het
archief veel omvangrijker zijn ge
weest dan het armzalig restantje pa
pier, dat hier in de Inventaris is be
schreven," aldus de samenstellers
van het boek. Hiervoor zijn verschil
lende oorzaken. Een reeks rampen
trof in 't verleden het middeleeuwse
stadje, de ene brand na de andere.
Noodlottlger nog waarschijnlijk wa
ren de Gelderse oorlogen ln de zes
tiende eeuw. Verondersteld mag dat
in 1510, toen het land van Twenthe
werd overvallen, „beroeft, verbrant
en gedinghaelt", ook Delden er niet
zonder kleerscheuren is afgekomen.
Ook dat zal ten koste van het archief
zijn gegaan
Een belangrijke verklaring voor het
feit. dat Delden nog slechts over 2.20
meter archief beschikt, moet echter
gelegen zijn ln de al genoemde slor
digheid. Dat geldt vooral de zeven
tiende en de achttiende eeuw. uit
welke periode maar heel weinig over
is. Zo zijn, bijvoorbeeld, alle stadsre
keningen vanaf 1655 tot 1811 verloren
gegaan. Wat men er precies mee heeft
gedaan, is niet bekend. Een enkele
notitie werpt echter een verhelde
rend, maar tevens wonderlijk licht op
de gang van zaken. Uit een aanteke
ning ln een zogenoemd resolutieboek
blijkt dat men betaalde rekeningen
maar meteen verbrandde; opgeruimd
staat netjes. En dat terwijl nota's
Juist vaak zo'n boeiend stuk historie
kunnen onthullen.
Stadsrecht
Ook met de brief, waarin het stads
recht van Delden werd vastgelegd, ln
1333 door bisschop Jan van Dlest, Is
het vreemd gegaan. Gesproken wordt
door de samenstellers van het boek
van „een duistere geschiedenis". Hoe
wel verschillende latere bisschoppen
dat stadsrecht bekrachtigden, ver
neemt men er later niets meer over.
In 1520 besloot het gemeentebestuur
de usantiên (gewoonten) te codifice
ren (ln regels vast te leggen). Er werd
echter met geen woord meer gerept
over betreffende brief, alleen van ou
de gewoonten, of zoals het er letter
lijk staat .ma older gewoenthe" Dan
gaat het over de procedure voor de
benoeming van schepenen. Wie als
zodanig gekozen werd, was verplicht
dit ambt te accepteren op straffe van
een boete van 25 Beijerse guldens en
van het verbod een burgernering uit
te oefenen.
Hoewel ook over de andere vier ge
meenten Interessante dingen worden
gezegd, springen de pagina's over
Delden er voor ons gevoel uit. En
omdat deze zo duidelijk illustreren
hoe onzorgvuldig er ln 't verleden met
voor het nageslacht belangwekkende
bescheiden is omgesprongen, en om
dat het gewoon een niet alleen sto
koud maar ook alleraardigst stadje
betreft. Herhaaldelijk komt men in
het oude archief stukken tegen, die
betrekking hebben op het nog altijd
bestaande kasteel Twlckel, de graaf
en andere bewoners. Uit 4e toch nog
altijd honderden stukken krijgt men
ook enigszins een beeld van hoe pro
testanten en roomsen elkaar afwisse
lend dwars hebben gezeten. En ver
der blijkt uit de stukken ook hoe
huiselijk het er met de financiën kon
toegaan. Ingekomen gelden werden
vaak door de burgemeester mee naar
huis genomen, een andere keer werd
de pacht, die betaald was voor de
stads tol, ln des „secretaris' casje" ge
legd en ln 1797 werden de penningen
.in de kiste op t stadhuis geborgen."
Witte plek
Reeds vóór 1940 zijn de oude archie
ven van vele Overijsselse gemeenten
geïnventariseerd. 8ommlge werden
naderhand gedrukt Andere waren
slechts ln getypte vorm aanwezig, en
daardoor beperkt te raadplegen. Met
de verschijning van het boek betref
fende IJsselham, Hardenberg. Wijhe,
FILM In het wijkcentrum Ster
voorde, Van Mooklaan 1 ln Rijswijk is
morgenmiddag de disco-film Grease
met Olivia Newton John en John Tra
volta te zien. Aanvang: 14 uur. Toe
gang 3.-.
INDONESIË De wereldwinkel
Voorschoten organiseert morgen
avond ln het gebouwLeidseweg 33 in
Voorschoten en informatie-avond
over Indonesië. Aanvang: 20 uur.
Kasteel Twlckel bij Delden, situatie negentiende eenw.
IJsselmuiden en Stad-Delden, waar-
van de inventarisatie plaats vond op
de provinciale archiefinspectie, ls een
belangrijke witte plek op de kaart der
archivalia Ingevuld.
De vijf gemeenten hebben het boek.
dat uitkwam bij Van Gorcum te As
sen, als een gezamenlijke bundel uit
gegeven. Het boek bevat naast de
inventarisatie zelf, meer verhalende
inleidingen, een concordans. een in
dex op eigennamen en een paar illu
straties. De redactie van het boek,
dat 29,50 kost en 226 pagina's telt,
berustte bij mr Caspar van Heel en
Tony de Raat-Glljam. Voor het gros
mag het niet zo 'n aantrekkelijke stof
zijn, voor personen, die er een neus
voor hebben, des temeer BIJ Samson
ln Alphen aan den Rijn verscheen
deze week voorts „De archieven van
Overijssel" als deel zes in een onder
auspiciën van de Vereniging van Ar
chivarissen in Nederland uitgegeven
reeks over alle openbare archieven.
in het stadscentrum, dat moet verrij
zen in het gebied tussen de Dorps
straat en de sprinterlijn, stamt uit
begin jaren zeventig. Destijds dacht
het gemeentebestuur wel vijftig zes
tig miljoen gulden beschikbaar te
hebben voor een nieuw gemeentelijk
onderkomen
Momenteel is de financiële positie
van Zoetermeer zo verslechterd dat
een dergelijk bedrag niet opgebracht
kan worden. Daarbij komt nog dat
het Amsterdamse architectenbureau
ondanks herhaalde pogingen er niet
in geslaagd is een „goedkoper" ont
werp te maken. Als alternatief speelt
het college Inmiddels met de gedach
te de stadsarchitect. F. de Man. de
opdracht te geven
Beleggen
Het nieuwe gemeentehuis moet, zoals
gezegd, ln het nieuw te bouwen stads
centrum komen. Volgens plan zouden
hier o.a. ook een schouwburg en een
activiteitencentrom alsmede enige
parkeergarages moeten verrijzen.
Hoe Zoetermeer zijn ambitieuze plan
nen moet bekostigen is echter niet
duidelijk. In kringen van het CDA en
D'86 gaan stemmen op samen te gaan
werken met beleggers. Een dergelijk
model zou .dan ook moeten gelden
voor het nieuwe gemeentehuis
Tenierstraat, hoek
straat
Bankastraat. hoek
van Cattenburch
Arnold Spoelplein (Loc
Ivoorhorst (Mariahoevi
Zowel de commissie :<ÊS.
vormgeving straatmeubili li(
Welstandscommissie zijn n n-
caties akkoord gegaan "1
»l
ei)
SAMENZANG. In
kerk in Delft (vlakbij 't
wordt morgenavond eei
koor en samenzangavond
Medewerkenden: Jan W
gen. orgel, het hervormd^
„Kethel" en het herv
Woudt
De samenzang begint om
avonds.
DANS De ad: .pirante
het Nederlands dansgi
Springplank" houdt morgi
dag. vrijdag en zaterdag
monstratles op de derde
van de Haagse Bijenkorf.
Het telt ruim 200 pagina's en kost
ongeveer ƒ29. De samenstellers van
de Overijsselse uitgave zijn Caspar
van Heel, H. de Beer, W A. Huijs-
mans en A. J. Mensema. Reeds eerder
verschenen ln deze serie werken met
betrekking tot de archieven in Gel
derland, Drente, Noord-Brabant, Zee
land en Groningen. Andere provin
cies zullen nog volgen.
DEN HAAG Over de Zuid Oost Singels Gracht (Boomsluiterskade) in
Den Haag «al ter hoogte van het Asivo-gebouw een voetbrug worden
gebouwd, om de bewoners van de bejaardenflat aan de Boomsluiterskade/
Maasstraat in staat te stellen op eenvoudige wijte de „soos" in het buurthuis
aan de overzijde van het water te bereiken. Ook zullen twee stenen banken
worden neergezet. De raadscommissies voor Openbare Werken, Verkeer en
Vervoer en die vóór Gemeentefinanciën moeten het voorstel van b. en w.
voor de brug (kosten 140.000 gulden) nog goedkeuren.
Van een onzer verslaggeve V€
DEN HAAO De WD fr Qi
gemeenteraad van Den H
ontwaardigd over de man!
de plaatselijke afdeling vi er
delijke Organisatie van 8 01
in Nederland (Loson) he
geerd op een redevoering v
leider Ressenaar tijdens
tingsbehandeling
De Loson heeft bepaalde
van Ressenaar als „fasciï
schreven. Ressenaar stel
het begrotingsdebat, vol
maandag, dat de grote sted en
blematiek van de buitenla en
meer goed aankunnen. Hi] Irs
de dat de steden niet gene
gen zullen kunnen aanbied
kinderen van buitenlanden
voor een beleid waarin d( a]
van buitenlanders wordt
Ressenaar stelde verder f
landse werknemers het re#w
zinshereniging moeten beh
vroeg om een snelle „brede' lc
over de mlgrantenproblei el
Nederland en benadrukte w
discussie „zo zuiver mocdi. tf(
moet worden' en dat er gt n<
rechte beschuldigingen vat
natie wederzijds" uitgewis
ten worden. De WD-fracti
het dat de Loson deze
toog toch op een lijn her V)
met betogen van fascisten
merveen.
door Marcel ten Hooven
LEIDEN Emancipatie van de vrouw vindt de Leidse
PvdA in de plaatselijke politiek even belangrijk als stads
vernieuwing. Deze uitspraak, die vorige week ln de raads
fractie en wat langer geleden ln de ledenvergadering van de
PvdA meermalen is gedaan, heeft niet alleen verbazing
gewekt. HIJ wordt nu ook door vrijwel niemand meer serieus
genomen. En dat heeft de partij aan zichzelf te danken.
De PvdA weigerde afgelopen vrij
dag. de laatste dag waarop de raad
debatteerde over de gemeentebe
groting voor volgend jaar, in te
gaan op het aanbod van haar coali
tiepartner de WD om de portefeuil
le emancipatie van de liberale wet
houder Fase over te nemen. Daar
mee liet de partij de kans liggen om
aan te tonen dat een PvdA-wethou-
der het op die post beter zou doen
dan mevrouw Fase (economische
zaken). Fase kreeg vorige week van
het Pv<lA-raadslld Van Dongen har
de kritiek op haar emancipatiebe
leid
De WD eiste in ruil voor haar
overigens achter gesloten deuren
gedane aanbod dat de PvdA-
fractie unaniem tegen de motie zou
stemmen waarin „ongenoegen"
wordt uitgesproken over het eman-,
cipatiebeleid. Mevrouw Van Don
gen en haar fractiegenoot Groos
wilden niet aan deze eis voldoen en
zetten hun fractie aldus voor het
blok
Woede
Het standpunt van Van Dongen en
Groos heeft de woede opgewekt van
de andere PvdA-fractieleden. Frac
tievoorzitter Peters verwoordde die
woede gisteren. „Ik vind het zeer
merkwaardig dat de twee fractiele
den die altijd hebben gezegd dat
een PvdA-wethouder emancipatie
In zijn portefeuille zou moeten krij
VVD-fractielelder Kaijers.
gen, dit aanbod afwijzen. Dat zou ik
niet op thijn geweten willen
hebben."
Peters zei verder dat hij „be
nieuwd" ls hoe Van Dongen en
Groos htm standpunt tegenover de
PvdA-achterban verantwoorden.
PvdA-raadsIld Van Dongen
„Het staat voor mij vast dat hun
gedrag repercussies zal hebben op
hun functioneren ln de fractie." al
dus de PvdA-fractievoorzitter
De crisis in de PvdA-fractie zal on
getwijfeld een vervolg krijgen ln de
eerstvolgende ledenvergadering
Enkele PvdA-leden overwegen een
motie van wantrouwen tegen Van
Dongen en Groos in te dienen. Het
is de vraag of de steun die deze
fractieleden tot nu toe van de Roole
Vrouwenafdeling ln Leiden kregen,
er ook deze keer zal zijn
Prijs
Het afwijzen van emancipatiezaken
zal op de verhouding tussen de col
legepartijen PvdA en WD zijn
weerslag hebben. De WD-fractie-
letder Kuijers heeft gezegd dat het
om een éénmalig aanbod ging en
dat de prijs de volgende keer een
stuk hoger zal zijn. De prijs die de
WD vorige week vroeg, was niet al
te hoog. Wethouder Fase zou in ruil
voor emancipatiezaken het presi
dent-commissariaat over de Leidse
Duinwater Maatschappij moeten
krijgen. Dit is nu in handen van
PvdA-wethouder Van Dam De ruil
LDM-emancipatiezaken was vrij
dagochtend voorgekookt in het
wethoudersberaad voordat hij 's
avonds aan de fracties werd voorge
legd
Kuijers maakt handig gebruik van
de PvdA-uitspraak dat emancipatie
in het gemeentelijke beleid op de
zelfde hoogte moet staan ais stads-
vernieuweing. „Als de PvdA er zo
over denkt, dan zal de WD dus bij
de volgende gelegenheid heel wat
meer voor emancipatiezaken kun
nen vragen", aldus Kuijers.
Parkeergarages
Zo heeft de WD haar coalitiepart
ner stevig ln de tang genomen. De
PvdA kan terugkijken op een be
grotingsbehandeling waarin zij flin
ke averij heeft opgelopen want de
WD heeft ook in het debat over
verkeerszaken ten koste van deze
partij de winst binnengesleept
De PvdA hielp WD. CDA en D'66
de weg vrijmaken voor de bouw van
een parkeergarage naast het groot
winkelbedrijf Digros aan de Lange-
gracht Deze bouw werd geblok
keerd door een oude raadsuitspraak
dat er eerst een parkeergarage aan
het Levendaal tot stand moest wor
den gebracht. De grond aan het
Levendaal is echter in handen van
de projectontwikkelaar Bakker en
die wil alleen onder voor de gemeen
te onaanvaardbare
meewerken
De vier partijen trokken daai
een motie hun voorkeursuite M
voor het Levendaal in en
daarmee het groene licht C
bouw van de parkeergarage
Langegracht. De PvdA steun!
grote tegenzin de motie i
vindt de locatie Langegracfc
naast de sterk met de blnn
concurrerende Digros. vert
ideaal. Zij is echter gebondt
de afspraak die in de collegt
handelingen met de WD
maakt, dat voor de volgende
verkiezingen ln 1982 in Lekr^
parkeergarage moet zijn gefl
De PvdA had echter nairi
haar steun aan de motie bett
de WD haastte zich te ve
dat met de bouw van de Digi
ge nog niet aan het coilegept
ma ls voldaan omdat hij opp
lier initiatef (van de Digros)
op gemeentelijk initiatief
bouwd. Daarom, aldus de
moet voor eind volgend ja*
tweede parkeergarage zijn
of bijna zijn geopend.
voor de WD
9
it