Beleidsconferentie komt
met twintig voorstellen
Paus spreekt niet voor
lauwe middelmaat
Binnen het kader van de Heidelberger
Trouw
"De zenuwen"
voor
dat examen?
V
Oecumene stapje vooruit
Zending moet zich
op armen richten
Bezoek aan West-Duitsland
Vredesweek in
West-Duitsland
ONKYO
VANDAA(
VOORBUGANC
Hervormde ma
over Ghana
'J
Noorse regering
staatskerk houdefe
MAANDAG 17 NOVEMBER 1980
TROUW/KWARTET
Van een onzer verslaggevers
LUNTEREN Wanneer op 29 november de 1500 Nederlandse christenen in de Amsterdamse
Nieuwe Kerk de tweejaarlijkse kerkenconferentie afsluiten kunnen ze terugzien op een
vruchtbare oecumenische actie. Weliswaar ontbraken in de vrijdag en zaterdag gehouden
•beleidsconferentie spectaculaire oecumenische hoogstandjes, maar onder de twintig aanvaar
de aanbevelingen zijn er verschillende die het oecumenisch leven in ons land verder kunnen
helpen.
JDe belangrijkste voorstellen zijn
"waarschijnlijk het plaatselijk opzet
ten van een politiek leerhuis, waar
christenen met uiteenlopende politie
ke achtergrond met elkaar en met
kerkleden die in politieke partijen
een verantwoordelijkheid hebben in
gesprek komen. Een tweede opvallen
de aanbeveling is de oprichting van
een werkgroep van de landelijke raad
van kerken voor de bezinning op rela
tievormen, zoals huwelijk en onge
huwd samenwonen.
zoeken naar een kerk die gezamenlijk
spreekt en handelt, omdat zij weet
dat Christus gekomen is voor een
wereld die zichzelf niet bevrijden
kan." In de brief wordt verder gezegd:
„Ons toekomstig kerk-zijn staat of
valt met de vernieuwing. Dat dringt
gelukkig meer en meer door." Aan de - J
andere kant zegt de brief: „Wij willen schiüende relatievormen die er tegen-
conferentie als regionale raden van
kerken kunnen voortbestaan.
Relatievormen
Volgens de kerkenconferentie moe
ten de kerken ontspannen en ont
spannend in moeten gaan op de ver-
De beleidsconferentie bestond uit
drie groepen afgevaardigden. Er wa
ren regionale vertegenwoordigers, lei
dinggevende kerkelijke beleidsfunc-
tionarlsen en leden van secties van de
raad van kerken. De drie groepen
konden de voorsteUen die uitde twee- Aanbevelingen
iaorlillrcp 1onH»1IUr» Ir*rlr»n><nnfi>iwn.
nog altijd ons leven rekken als ge
meenschappen die vooral hun eigen
bestaan willen zoeken".
De beleidsconferentie nam in totaal
twintig aanbevelingen aan, die nadat
zij door de leden-kerken van de raad
van kerken zijn geratificeerd ter hand
genomen zullen worden door de orga
nen van de raad van kerken.
jaarlijkse landelijke kerkenconferen
tie waren voortgekomen bijschaven
en vertalen naar daadwerkelijk be
leid van de raad van kerken. Tenslot
te stemden de leden van de raad van
kerken, allen leidinggevende beleids
voerders uit de leden-kerken van de
raad, over de voorstellen. Op één na
werden alle voorstellen unaniem of
met een klein aantal tegenstemmen
aangenomen.
Beleidvoerders die voor een voorstel
uit de conferentie stemden namen
daarmee de verplichting op zich deze
voorstellen met een positieve aanbe
veling in de eigen synode of bisschop-
-penconferen tie aan de orde te stellen.
^Dat hoefde alleen niet te gebeuren,
wanneer een vertegenwoordiger
openlijk blijk gaf zich daar niet op te
kunnen vastleggen. Dat is eenmaal
gebeurd, toen de Bredase bisschop
Ernst tegenstemde bij het voorstel
'tot intercommunie.
Aan het eind van de beleidsconferen
tie namen de 120 deelnemers een
„Boodschap van de Kerkenconferen
tie" aan, die zondag 30 november in
de Nederlandse kerken plaatselijk zal
worden voorgelezen of uitgedeeld. In
deze brief, die 29 november plechtig
in de Nieuwe Kerk gepresenteerd zal
worden staat onder meer dat „Wij
GENÊVE (PNHK) De kerk moet
zich met de armen vereenzelvigen,
anders heeft de verkondiging van het
Evangelie geen zin. Dit is de overtui
ging van het uitvoerend comité van
de commissie voor wereldzending en
-evangelisatie van de wereldraad van
kerken (CWME). In de Jaren tachtig
zal voorrang gegeven moeten worden
aan zending voor de armen, meent de
CWME. Deze voorkeur is duidelijk
-gebleken tijdens de wereldzendings-
conf eren tie, die dit jaar in Melbourne
4s gehouden.
waarin opgenomen: De Rotter
dammer, met Dordts Dagblad,
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leid se Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenze Tamminga
HOOFDKANTOOR
Postbus 859
1000 AW Amsterdam
Wibautstraat 131 Amsterdam
tel. 020-5629444
telex 13006
Postgiro 66 0000
Bank Ned Credietbank
Rakénmgnr 23 00 12 S74
Gemeentegiro Amsterdam
X11000
REGIO ROTTERDAM/DORDRECHT
Postbus 948
3000 AX Rotterdam
lel. 010-115588 (abonnementen
en bezorging)
lel 010-115588 (redactie)
lel. 115700 (uitsluitend voor
advertenties)
Westblaak 4
Rotterdam
REGIO DEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101
2501 CC Den HSag
tel 070-469445
(abonnementen en bezorging)
tel 070-469445 (redactie)
lel 070-468864 (uitsluitend voor
advertenties)
Parkstraat 22 Den Haag
REGIO NOORD/OOST-NEDERLAND
(abonnementen en bezorging
Postbus 3
8000 AA Zwolle
tel 05200-17030
Melkmarkt 56 Zwolle
Abonnementsprijzen:
Per maand 16,98
Per kwartaal 50.95
Per half jaar f 101.90
Per jaar 201.60
Advertentietarieven op
aanvraag
Telefonische abonnementenop
drachten (zie adressen boven)
Opgave familieberichten 9-19.30
van maandag t/m vrijdag Op
zondag van 18-20 uur telef 020-
5622797.
Opgave mim-advertenties lel.
020-5626262 ol schriftelijk aan
Mim-Adv afdeling, postbus 433.
1000 AK AMSTERDAM
Adreswijzigingen uitsluitend
schriftelijk aan onze Amsterdam
se adressen.
De beleidsconferentie riep op tot ge
zamenlijke bezinning op geloofsvra
gen. Onderwerpen voor deze bezin
ning zijn het verstaan en omgaan met
de Bijbel, verheldering van het Gods
beeld, studie van de betekenis van de
Heilige Geest, het verband tussen
kerk als instituut en als gemeen
schap, de plaats van de vrouw in het
ambt en vragen over geloof en weten
schap.
De conferentie stelt voor een werk
groep catechese van de raad van ker
ken in te stellen. De conferentie uitte
zich bezorgd over het wegblijven van
de jongeren uit de kerk en de oecume
nische beweging. Verder wordt, wan
neer de kerken dat goedkeuren een
beroep gedaan op de verschillende
theologische opleidingen van de ker
ken meer ruimte te geven voor oecu
menische studie en actie.
De raad zal plannen maken voor
plaatselijk oecumenisch pastoraal
werk, bijvoorbeeld onder Jongeren en
gemengd gehuwden. De kerken zal
worden gevraagd de plaatselijke oe
cumene te bevorderen onder meer
door het aanstellen van plaatselijke
of regionale oecumenische opbouw
werkers vanwege de gezamenlijke
kerken.
Terwille van het oecumenisch pasto
raat roept de raad van kerken, zo wil
een van de beleidsvoorstellen, de le
den-kerken op de toelating tot eucha
ristie en avondmaal te verruimen met
name voor gemengd gehuwden.
Waar de bevolking wat geestelijke
structuur betreft een eigen karakter
heeft, zoals op de Veluwe en in de
Rijnmond, moeten regionale raden
van kerken gevormd worden. Dit be
tekent dat regionale stuurgroepen
die gewerkt hebben aan deze kerken-
AD VERTENT IE
Veel mensen hebben voor of tijdens
school- en rijexamen wat ze noemen ..de
zenuwen". Zij kunnen zich minder goed
concentreren en maken daardoor vaak
onnodig fouten. Gelukkig is er voor hen
Valdispert, dat ook zonder bezwaar door
kinderen gebruikt kan worden. Valdis-
perfls een zuiver natuurprodukt uit de va
leriaanwortel. Valdispert brengt u weer
tot rust maar maakt niet loom of slaperig.
Valdispert dragees zijn gemakkelijk in te
nemen.' Vraag nadrukkelijk Valdispert.
Uitsluitend bij apotheker-en drogist.
Lees vooraf de gebruiksvoorschriften.
woordig ln onze samenleving be
staan. Voor de studie van dit ver
schijnsel moet de raad van kerken
een werkgroep oprichten, zo wil de
kerkenconferentie. Deze groep moet
binnen twee Jaar met een rapport bij
de leden-kerken van de raad op tafel
komen, waarna een open landelijk
beraad moet worden gehouden. De
kerkenconferentie wil dat er voor de
Jeugd een speciale initiatiefgroep
komt, waarin vooral Jongeren zitten.
De drie reeds bestaande werkgroepen
van de raad van kerken op het gebied
van buitenlanders in ons land moeten
volgens een van de voorstellen de
parochies en gemeenten plaatselijk
helpen met het samenleven met bui
tenlanders.
De raad van kerken wordt gevraagd
een uitspraak te doen over vernieu
wing van het arbeidsethos. Maat
schappelijke betrokkenheid hoort tot
het wezen van de oecumene. De raad
van kerken doet dus ook uitspraken
op maatschappelijk terrein. De ker
kenconferentie beveelt aan dat de
raad daarbij duidelijk maakt welke
geloofsmotieven aan dergelijke uit
spraken ten grondslag liggen. De cri
teria voor het maatschappelijk spre
ken van de raad zijn onder meer
bevordering van de kwaliteit van de
samenleving en het opkomen voor
mensen die niet tot hun recht komen
en lijden aan onrechtvaardige struc
turen in de maatschappij. De kerken
conferentie wil dat de kerken hun
verhouding tot maatschappelijk be
trokken organen zoals Interkerkelijk
Vredesberaad versterken.
De beleidsconferentie wil dat de raad
van kerken over twaalf maanden ver
slag doet van hoe het met de uitvoe
ring van de aanbevelingen staat. Ook
heeft de beleidsconferentie aan de
kerken gevraagd het geld ter beschik
king te stellen voor de uitvoering van
de taken.
De paus en de duizenden die hem in de open lucht begroeten werden flink door de regen gehinderd. Bij
zijn aankomst op het vliegveld Keulen/Bonn boden enkele kinderen uit een weeshuis de paus wat
verregende bloemen aan.
door Pieter van der Ven
KEULEN Liever een kleine kerk dat een lauwe: ondanks alle massabijeenkomsten lijkt dat
een drijvende overtuiging achter het pauselijk optreden in Duitsland. Opnieuw maakt de paus
tijdens de eerste dagen van zijn bezoek duidelijk dat hij weet wat hij wil en dat hij niet van
plan is zijn boodschap aan te lengen naar de smaak van de middelmaat.
KASSEL (ANP) Met toespraken
van Ben ter Veer, voorzitter van het
Interkerkelijk Vredesberaad (IKV) en
van de vroegere evangelische bis
schop van West-Berlljn Kurt Scharf
Is vrijdagavond ln Kassei de vredes
week van de actie „Sühnezelchen
Freldensdlenste" geopend. Thema is
„Frelde schaffen ohne Waffen" (Vre
de stichten zonder Wapens). De vre-
Voor lauwen en mlddelmatlgen was
het niks, zaterdagmorgen toen de
paus ln Keulen aankwam, de eerste
stopplaats van dit vijfdaags bezoek.
Het eiste een hoop enthousiasme van
de honderdduizenden die nog vóór de
ochtendschemer samenstroomden op
het voormalige vliegveldje Butzwei-
ler Hof. Kou, wind en regen maakten
het allemaal erg naargeestig ln deze
modderpoel vol slipgevaar. En dat
niet eventjes: de meesten hebben ve
le uren moeten staan. Vla de micro
foon hield een geestelijke animator er
de stemming ln. Koor- en gemeente
zang doodde de tijd gedurende de
drie tot vier uur tussen de aankomst
van de mensen en het begin van de
mis. Daarna kon het eenvoudig niet
meer tegenvallen.
land geeft daar steeds al enige aanlei
ding toe. Het neutrale terrein van het
slot Augustusburg was na allerlei di
plomatiek touwtrekken uitgekozen
als plaats voor de ontmoeting van
paus en overheid. In zijn toespraak
begroette de paus de betere verhou
ding met het Poolse volk. Over de
Duitse tweedeling merkte hij op dat
deze hopelijk vreedzaam zou worden
opgelost ln een verenigd Europa.
Wetenschap
Twee onderdelen van het bezoek aan
ADVERTENTIE
Op proef
De preek over huwelijk en gezin werd
vele malen door applaus onderbro
ken, zelfs midden onder een citaat uit
Paulus. Naar gewoonte benadrukte
de paus de waarden van het gezin
„als krachtbron van waaruit het le
ven menselijker wordt"; hij hekelde
de pogingen van staat en maatschap
pij om het huwelijk gelijk te stellen
aan andere samenlevingsvormen.
Over de onverbreekbaarheid van de
wei ue uuvcrurccnuHarneia van ae
?Sm 1M huwelijkaband zei hil nog: „Men kan
wordt op ruim 100 plaatsen gevierd.
Het westen kan door een „weloverwo
gen eenzijdige stap" de ontwapening
naderbij brengen. De Bondsrepu
bliek moet een nieuwe „Ostpolltiek"
(beleid tegenover Oost-Europa) for
muleren, aldus Ter Veer, waarvan het
doel een begin van een werkelijke
ontwapening kan zijn.
De evangelische synode Westfalen
heeft „beslissende stappen" naar ont
wapening gevraagd. Met slechts vijf
tegenstemmen nam de synode In Bie
lefeld het voorstel van praeses Heln-
rich Reiss aan „weloverwogen eenzij
dige daden" aan te bevelen. De syno
de roept de politici op mogelijkheden
hiervoor uit te zoeken of effectievere
ontwapeningsmaatregelen te nemen
dan to nu toe.
niet op proef leven, en kan niet op
proef sterven. Men kan niet op proef
liefhebben of slechts op proef en voor
tijdelijk een mens aannemen."
Een toespraak over huwelijk en gezin
hoort Inmiddels tot het vaste patroon
van de pauselijke reizen. Ook spreekt
hij zich bij iedere reis wel een of
meerdere keren uit over de mensen
rechten, de menselijke waardigheid,
de mens en zijn arbeid en sociale
vragen. Dit laatste gebeurde gisteren
vooral tijdens de toespraak in Mainz
voor arbeiders.
Maar behalve de vaste onderdelen
staan ln ieder bezoek ook wat aparte,
op de plaatselijke situatie of een ac
tuele aanleiding toegesneden punten
op het programma. Het bezoek bij de
politieke leiders van het betreffende
De aankoop van HiFi-apparatuur is een
zaak van vergelijken en dan beslissen.
Ontdek daarom eerst wat Onkyo
verstaat onder: Quartz Lock. Accu-Bias
en Super Servn
2 Jaar garantie
BON
U gelieve mij te zenden documentatie
over de ONKYO apparaten
Woonplaats
U kunt deze bon opsturen in een
enveloppe zonder postzegel aan
Acoustical Antwoordnr. 93
1200 VK 's-Graveland
door dr. C. Rijnsdorp
De Heidelbergse Catechismus wordt bij afkor
ting wel de Heidelberger genoemd. Het is een
van de klassieke documenten van het calvinis
tische protestantisme. De vraag-en-antwoord
vorm en de lange zinnen hebben de eerbied
waardigheid van dit stuk niet kunnen aantas
ten, vermoedelijk omdat achter en binnen deze
classicistische vorm het hart klopt van het
calvinisme uit de tijd van zijn jeugdig elan.
Ds. M. P. van Dijk (geb. 1903) is een bekende
figuur binnen het confessioneel beraad ln de
gereformeerde kerken en als redacteur van het
blad Credo. Vermoedelijk uit zijn preekwerk
over de catechismus, en gesteund door een
brede studie die in de loop van de Jaren tot een
behoorlijk fonds aan kennis en theologie en
aanverwante gebieden heeft geleld, Is de ge
dachte bij hem opgekomen een boek te schrij
ven dat niet zozeer een verklaring van de
Heidelberger wil zijn, als wel een ontvouwing
van Van Dijks denkbeelden over het Konink
rijk Gods als het komende Rijk, het belijden
dus van de kerk ln het licht van het koninkrijk
der hemelen. Dit vormt dan ook de ondertitel
van zijn recente boek, waarvan de hoofdtitel
luidt Onze enige troost en het komende Rijk
(uitg. Buijten Schippersheijn, Amsterdam,
231 blz., prijs 24,90).
Dik boek
De auteur presenteert dit vrij dikke boek met
zijn kleine letter niet zonder een zekere be
scheiden pretentie: „Wij bieden u een nieuwe
geloofsleer". Overigens zonder een spoor van
aanmatiging, want ds. Van Dijk is een beschei
den theoloog, die wars van alle sensatie de weg
gaat die hem de Juiste lijkt, namelijk die van
het midden. Hij probeert door degelijkheid en
luisteren naar beide kanten de in zijn ogen
onheilvolle polarisatie te bezweren in het be
lang van de Gereformeerde Kerkea
Dat hij zich binnen het kader van de Heidel
berger voldoende op zijn gemak voelt om zijn
„nieuwe geloofsleer" (bl. 8) uiteen te zetten,
toont zijn welbewuste gebondenheid aan de
traditie. Nu is het mijn taak niet, als theolo
gisch leek, dit geesteskind des ouderdoms, dit
rijpe produkt van een confessioneel ln hart en
nieren, op zijn verdiensten als vakwerk te
beoordelen. In dat opzicht kondig ik het alleen
maar aan, om er als belangstellende enkele
opmerkingen aan te verbinden. De vakbroe
ders (en -zusters uiteraard) moeten hun profes
sionele mening maar zeggen, of hebben het
vermoedelijk deels al gedaan.
Voor en tegen
Elke positiekeuze heeft zijn voor en tegen. Het
confessioneel beraad heeft de voortzetting van
de kerkelijke organisatie op het oog en wil
dienstig zijn aan het voortbestaan van de
gereformeerde kerken. Van Dijks achterge
dachte is die van continuïteit. De zwakheid
van de confessionele positie bestaat ten diep
ste hierin, dat men de historische breuk, de
discontinuïteit dus, niet ziet die na de Tweede
Wereldoorlog, ln de Jaren vijftig, over de hele
linie duidelijk aan den dag is getreden.
Nu weet ik wel, dat de vraag: is er continuïteit
of discontinuïteit, heel Ingewikkeld ligt. Wie
meent dat met een revolutie alles anders
wordt, heeft het mis. Een Frans gezegde formu
leert het zelfs op een extreme manier: „hoe
meer alles verandert, des te meer blijft alles
eender". Men moet dan ook onderschelden
tussen een hoofdrichting, hetzij in de zin van
aansluiting en voortzetting, van continuïteit
dus, hetzij in de betekenis van discontinuïteit
en breuk met het voorgaande, èn een tegenge
stelde onderstroom. Dit neemt niet weg dat
sinds de laatste dertig jaar een nieuw klimaat
van voelen en denken Internationaal overheer
send is geworden, een levensgevoel dat haaks
staat op het verleden. Wie het orgaan bezit
deze breuk op vrijwel alle levensgebieden te
herkennen hiervoor is cultuurhistorische
scholing en visie nodig kan zich in zo'n
voorzichtig bemiddelende centrumpositie niet
voluit vinden.
Kleine letters
Ds. Van Dijk bedoelt een theologie van het
Koninkrijk te geven. Het Rijk omvat, zoals hij
schrijft, al het andere, zodat hier niet van een
dusgenaamde „genitief-theologie" sprake is.
Genitief-theologie wil zeggen, dat men bepaal
de facetten uit het evangelie haalt en die met
grote letters gaat drukken. Het andere wordt
niet geloochend maar wel met kleine letters
geschreven (Berkhof). Men krijgt dan b.v. een
theologie van de ontwikkeling, van de hoop,
van de bevrijding, van de educatie, van de
emancipatie of van het feminisme. Van Dijk, in
gezelschap van Berkhof en Runia, wijzen deze
accent-theologieén af, omdat ze het evangelie
verschralen.
In zijn behoefte aan een totaliteltsvtsie ls Van
Dijk een echte calvinist. Maar heeft hij de
symptomen die hij bestrijdt, wel helemaal
door? Ze hebben Immers dat diepgaand gewij
zigde levensgevoel tot achtergrond. Men is het
zicht kwijtgeraakt èn op de openbaring als een
te ordenen geheel van uitspraken, èn op de zin
van het wereldgebeuren. Uit deze noodtoe
stand wordt het theologisch fragmentarisme
geboren, maar eveneens de behoefte om aan te
leunen tegen ideologleén die het historisch
materialisme tot achtergrond hebben. Hier
schiet de eerbiedwaardige Heidelberger te
kort. We zitten in een doorgangsfase en alles
wat geschreven wordt, is daardoor gestempeld.
Voor een nieuwe, actuele totaliteitsvlsie, resp.
een nieuwe geloofsleer, zijn twee zaken nodig:
tijd vqm leven en een nieuwe Calvijn.
Oecumene
RAAK DAN NIET
IN PANIEK
En wanneer je dan hoort
van oorlogen en verward»
raak dan niet in paniek. |de
Dat moet allemaal wel een 'e c£
gebeuren, P®?1
maar het einde komt niet
meteen.
(Lukas 21 vers 5-19)
hi
gel'
hep
u
elde
iBtW
e
idf
Duitsland kunnen gelden als speciaal
voor deze gelegenheid. Dat zijn de
oecumene en de plaats van de weten
schap.
De aanleiding om deze reis precies nu
te houden was de zevenhonderdste
sterfdag van Albertus de Grote, bis
schop en geleerde, die vooral veel
over de verhouding geloof en rede
heeft nagedacht. Volgens vewachtlng
heeft de paus van de gelegenheid
gebruik gemaakt zijn eigen gedach
ten wat dit betreft te ontvouwen.
Eerder dit Jaar deed hij iets dergelijks
over kerk en cultuur, bij zijn toe
spraak voor de Unesco tn Parijs. Het
lijken bouwstenen voor een toekom
stig, belangrijk pauselijk document
over een christelijke cultuurvisie.
In de Keulse Dom. stampvol geleer
den en studenten, pleitte de paus
voor een goede verstandhouding tus
sen geloof en kerk enerzijds en de
wetenschap anderzijds. In de geschie
denis was dat wel eens anders gewest,
maar zo'n kerkelijke vergissing was
nu niet meer mogelijk, meent de
paus, omdat vooral door toedoen van
een wetenschappelijke theologie het
geloof van het tijdgebondene is be
vrijd. Oevaar dreigt er nu als de we
tenschap haar eigen grenzen niet
meer ziet, als zij allerlei ongewenste
gevolgen heeft.' als de mensweten
schappen voor manipulatie worden
misbruikt en voor economische en
politieke overheersing. Oevaar dreigt
als met andere woorden wetenschap
tot een Ideologisch Instrument wordt.
Door het geloof kunnen deze dwaal
wegen echter doorzien en vermeden
worden, aldus de paus, die veel ap
plaus van de gelederen kreeg.
In dit verband sprak de paus ook over
de theologie, actueel ln verband met
de kwestle-Küng. „De kerk wil zelf
standig theologisch onderzoek, on
derschelden van het kerkelijk leerge
zag, maar dat zich evenzeer verplicht
weet tegenover de geloofswaardlg-
held en het volk Gods". Volgens de
paus konden zich daarbij altijd span
ningen en conflicten voordoen. „Maar
dat ls met onze beperkte rede nooit
geheel uit te sluiten." Voor weten
schapsbeoefening achtte de paus een
besef van die beperktheid, alsmede
moed en voortvarendheid, noodzake
lijke deugden.
Het kan goed zijn ook eens naaii
nuchtere woorden te luisteren, J
weer duikt er wel iemand op die,
of minder geslaagd ln zijn pogli
anderen daarvoor warm te krij|
wijst op de nabijheid van het
wereldeinde. Vaak moet de
schildering van dat einde dan
om via vrees of angst tot een s<
geloof te brengen. Dewoorden d
hierboven staan doen dat zo nii
Oorlogen en dergelijke zijn er
trouwens altijd geweest. Hele ee
van de mensengeschiedenis kun il
alleen maar in oorlogsverhalen! «L
geschreven worden. Het is de
bedoeling dat we Juist niet door
schokkende zaken uit ons eveni
gebracht zullen worden. Je drein
om te gaan. Angst gaat je hart eo
gedachten Innemen en je gaatdi
denken en doen die ver van hetr|
van Christus weg liggen. Je gaat
geestelijk of misschien wel mat« in
ln-dekken. Terwijl het Juist de
bedoeling is dat Je die dingen fayR
lijnrecht tegenover al dat soort
bezorgdheid staat. Je wordt
om hulp te verlenep, niet alli
korte baan, hier en daar, ma
de lange baan. Meedenkentir
problemen van wereldvrede. H«
einde komt niet meteen. Niemuleze
weet daar het fijne van. En datk
maar goed ook, want we moetet
volharden, zegt Jezus. Volhardefjl z:
bepaalde opdrachten en bij het
vertrouwen dat de geschiedei
de wereld en van ons eigen li
Gods handen ligt.
Ds. Jac. de Vries
Op 67-jarlge leeftijd is overle
Jac. de Vries uit Scheveninge.
ritus predikant van de Nedei
Hervormde Kerk. Ds. De Vries I
de gemeenten van Woutersi ms
Loplk, Sliedrecht en Holten 1 0p
gens was hij predikant van de w
byterian Church van Mlrboo e ieu
8ydney (voor werkzaamheden
Nederlandse immigranten).
1957 was hij achtereenvolgen* E
bonden aan de gemeenten van
voome. Woudrichem en Srhe\
gen. Eind 1977 ging ds. De Vria
emeritaat.
-fat
Belgisch-Nederland
kernwapenactie
ANTWERPEN (ANP) - De I
katholieke kerk heeft behoeft
een vicariaat voor de mensenn
om sneller en doeltreffender t
nen reageren op grove scheni
van de mensenrechten. Dit is ei
de aanbevelingen van een berai wi
Vlaamse en Nederlandse kath he
theologen en functionarissen n
vrijdag en zaterdag ln Ant» y,i
werd gehouden op initiatief val
Christi Vlaanderen en Nederlai fl»
De 150 Aanwezigen waren veró
mening dat de adempauze inzi w*|
kernbewapening, waarover het ger
de Vaticaanse Concilie sprak, H
is zonder dat er een wendlfl
goede is gekomen. De RK-kert
voortaan met veel meer overt
steun verlenen aan de strijd in
veiligheidssysteem zonder ke [id
pens en aan beperkte eenzijdige
pen inzake kernbewapening.
eer!
irp
De regeringen van België en >or
land worden opgeroepen hetl for
tot produktie van kernwapei
te nemen en in geen geval i m i
kernwapens te Installeren.
Het belangrijkste oecumenische on
derdeel ls deze morgen, als enkele
leiders van de evangelische kerk een
uur met de paus mogen praten. Er ls
over het oecumenisch aspect van de
ze reis al veel te doen geweest en vaak
leek het erop dat de verhoudingen er
alleen maar slechter op werden.
De paus heeft vanaf het moment dat
hij voet op Duitse bodem zette, laten
blijken dat hij deze reis graag tot een
oecumenisch succes wil maken. Voor
al tijdens de mis in Osnabrück, ln het
overwegend evangelische noorden
van Duitsland, sprak hij aardige
woorden aan het adres van de andere
kerken en spoorde hij tot oecumeni
sche activiteit aan.
Maar tegelijk zijn er tekenen van
onbegrip. Zo werden de rooms-katho-
lieken ln Scandinavië en Noord-
Duitsland vergeleken met de eerste
christenen ln de heidense oudheid.
En de middeleeuwse geleerde Duns
Scotus werd geprezen voor zijn ver
dienste voor de onbevlekte ontvange
nis van Maria; daar werden de evan
gelische toehoorders ook bepaald
niet warm van.
Boze tongen beweren dat de Duitse
bisschoppen expres zo'n slecht Jaar
getijde hebben uitgekozen. Het zou
bevorderen dat de paus ln feite overal
een thuiswedstrijd heeft. Zeker is dat
de meeste critici van het bezoek zich
niet hebben laten zien. Maar dat laat
het enthousiasme en het uithou
dingsvermogen van vele honderddui
zenden voor alsnog zonder verkla
ring.
81
pa
itl
AMSTERDAM De zeni
het werelddlakonaat van de h
de kerk hebben samen een ln!
tiemap uitgegeven over het l»c
de kerk van Ghana. Hieraan
gewerkt door de Mondiale
plaats in Amsterdam, die zich»
op de Jeugd richt met informatie gL
zending en werelddlakonaat
Ghana is als onderwerp gekoz
dat de hervormde zending en
relddiakonaat al lange tijd g<
laties onderhouden met de prMfTY
riaanse kerk in dit Westafrif"*
land. De map is bedoeld om
trokkenheid van de hervormd 5ri
meenten bij de Ghanese zustc:
èn haar werkzaamheden meerii
te geven door veelzijdige inforr
d
fcai
OSLO (CNI) De Noorse regtrt JM
het huidige stysteem van een J'
kerk tenminste tot het jaar K
stand houden. Dit is de belanpf^
conclusie van een rapport dat i
gering heeft opgesteld voor het
se parlement.
De huidige Noorse regering woi®e r
leid door sociaal-democraten
positieve houding van de re®edr
tegenover de kerk is opvallen! lelie
kerk heeft een evangelisch-lw« IsU
belijdenis. Wt
De regering wil dat ook functl# om
sen van de kerk in het vervolg'
meestemmen in kerkeradenj IAI
streeft naar grotere duidelijk^ len
treffende de eigendomsrecht*» om
kerkgebouwen en begraafp^nni
tussen kerk en burgerlijke gen* wn
di
■j;
