Massaal verzet tegen saneringsplan Avébé
mm
•peelse voorlichting over gezond eten
Bedrijf kibbelt met FNV
over datum raadgeving
'8
Joeren en arbeiders demonstreren gezamenlijk
Nieuwe
tank moet
Leopard
vervangen
Man bekent
reeks inbraker
Plan voor ontslag bij Müller-Thomsen
Examen voor zendmachtiging
Beleid jegens
buitenlanders
is onjuist
Geboorteakte van
transseksuelen
wellicht op helling
"Project moet voedingsgewoonten Van schoolkind verbeteren
Officier wil
vonnis tegen
oplichters
in kranten
ikidFRDAG 6 NOVEMBER 1980
BINNENLAND
TROUW/KWARTET P 6 - RS 15 - H 11
i een onzer verslaggevers
jLAREN Het uitgangspunt van minister Braks (land-
uw) dat de produktiecapaciteit van het aardappelmeelcon-
n Avébé moet worden teruggebracht, is gisteren in Zuidla-
j op massaal verzet gestuit. Ten aanhore van zesduizend
eren en werknemers zei Bart Nijland. voorzitter van de
ntrale ondememersraad: „Een stuk markt vrijwillig prijsge-
n' Hebben we de Avébé daarvoor uitgebouwd tot een
paciteit van vijfhonderdduizend ton, hebben de boeren
or geploeterd in veld en gewas?"
kreeg bijval van de heer A. Maar-
namens de noordelijke land-
rganisaties. die de minister be-
Geef ons de ÜJd om te bewij-
dat er plaats is voor een lonende
•t van vijfhonderdduizend ton.
rom kunnen we de bedrijven die
overheid nu wil sluiten niet
Issen"
abijeenkomst was belegd om
eens de aandacht te vestigen op
oort 'problematiek waarin zevendui-
d boeren en drieduizend werkne-
rs zijn verzeild geraakt. Vandaag
//c/Jbatteert de Tweede Kamer over
{voorstel om een kwart miljard
den financiële steun te geven aan
«bé. De minister meent dat er op
zetmeelmarkt slechts plaats is
9T een afzet van vierhonderdvlJfUg-
zend in plaats van vijfhonderddui-
d ton en hij heeft daarop een
8slngsplan gebaseerd dat sluiting
zes fabrieken inhoudt.
nt
*t was niet alleen een massaal,
iar ook een nogal bont gezelschap
t gisteren samenstroomde in de
Ins Bemhardhoeve in Zuidlaren.
lie Oroenevelt van de industrie-
Bid FNV merkte als spreker dan
t op: „Onder de slachtoffers zitten
■sxmers. boeren en middenstan-
Dat is een wat vreemd gezel-
p en misschien is het wel zo dat
_wn, leverancier en aandeel-
ludër van de Avébé het maar gek
ndz te luisteren naar Arie Oroene-
lt, een naam die met kleine onder
is niet vaak te combineren lijkt.
so stelde hij hen genist, „de
leeft de werkelijke poslUe van
kleine boer in z'n Juiste ver
leren zien als een goedkoop
DEN HAAG (ANP) Het landbouw
schap acht het geen goede saak dat
een van de voorwaarden die de rege
ring heeft gesteld voor het verlenen
van steun aan Avébé het sluiten van
twee fabrieken extra behelst. Dit
heeft het landbouwschap laten we
ten in een brief aan de Tweede
Kamer.
Tijdens de vergadering van het
schap, gisteren in Den Haag, xei
voorsitter LuteIJn dat het landbouw
schap op tlch erg gelukkig is met het
beschikbaar stellen van bijna een
kwart miljoen gulden voor de her
structurering van Avébé. Het sluiten
van twee fabrieken extra, zoals de
regering aan de steunverlening als
voorwaarde stelde, naast het sluiten
van vier fabrieken waarvan al eer
der sprake was, kan echter ernstige
gevolgen hebben, aldus Luteljn. Met
name zou de resterende verwer
kingscapaciteit van fabrieksaardap
pelen In de knel kunnen komen.
verlengstuk van de Industrie die
landbouwprodukten verwerkt."
Vervolgens kwam hij met zijn bood
schap „Wij hebben geleerd dat het
vrije spel van de maatschappelijke
krachten, waar liberalen zo hoog van
opgeven, vooral een aantrekkelijk
spel is van de grote Jongens." Me
vrouw M. Holtlng-Groenwold. boerin,
kreeg de handen op elkaar toen ze de
milieuproblematiek als een van de
belangrijkste oorzaken van de moei
lijkheden bij Avébé noemde. „Onze
mannen zijn de laatste Jaren enorm
gefrustreerd geraakt. De banken wa
ren nog bereid te voorzien ln onze
eerste levensbehoeften, maar onze
mannen werden wel de slaaf van de
moderne maatschappij."
Enkele duizenden boeren en arbeiders waren fisteren gezamenlijk bijeen in de Prins Bernhardhoeve
in Zuidlaren om te protesteren tegen het saneringsplan van het kabinet voor het aardappelmeelcon-
cern Avébé.
Aan zijn steun verleent minister
Braks voorwarden. Zo zullen er zes
van de tien fabrieken moeten sluiten.
Dat kost achthonderd banen. „Het ls
toch sociaal-maatschappelijk niet ac
ceptabel dat zulke ingrijpende maat
regelen op zo korte termijn worden
genomen," vond Bart Nijland, die
meende dat er tijd nodig ls om alter
natieven te zoeken. Tot zo lang mo
gen er dan geen gedwongen ontsla
gen vallen. Ook achtte hij meer geld
nodig dan de toegezegde kwart mil
jard gulden. Een rijks voorwaarde ls
ook dat van de boeren vijf procent op
hun leveranties wordt Ingehouden.
Dat ls hun bijdrage aan de financiële
perikelen van de Avébë. Volgens de
heer Maarslngh betekent dat een ex
tra Inkomensdaling van vijftien tot
twintig procent. Op die manier wor
den de boeren verplicht tot meebeta
ling aan de oplossing van de milieu
problematiek. Het ls volgens hem on
aanvaardbaar dat dit de komende
Jaren zo blijft. „WIJ aanvaarden niet
opnieuw de inhouding van vijf pro
cent. WIJ willen geen kater van
schoon water."
Voor de boeren die ln moeilijkheden
komen vroeg hij bovendien extra In
dividuele steun naast de reeds be
staande rijksgroepsregeling zelfstan
digen. Hij stipte aan dat meer dan
dertigduizend gezinnen direct en in
direct bestaan van de Avébé. In de
voorstellen van de minister zag hij
geen basis voor verbetering van de
positie van de boeren.
Saneren
Overigens was wel iedereen het er
over eens dat er wel wat moet gebeu
ren bij Avébé. Er wordt niet uitgeslo
ten dat er gesaneerd zal moeten wor
den. Ook van werknemerszijde wordt
dit beaamd. „We zien in dat het in het
belang van de werkgelegenheid ls om
sommige produktle-eenheden vol
continu te laten draaien en we erken
nen dat een vorm van sanering onont
koombaar is," zei Arie Oroenevelt.
Hij koppelde daaraan een aantal ei
sen vast. zoals geen gedwongen ont
slagen, het handhaven van de pas
ingevoerde vijfploegendienst, en goe
de regelingen voor bijvoorbeeld oude
re werknemers die moeten afvloeien.
Bovendien zal rekening gehouden
moeten worden met toekomstige ex
tra geldnood omdat de voorlopig op
geschorte oplossing van de milieu
problematiek toch eens moet worden
gerealiseerd. Hij hield wat dit betreft
overigens duidelijk een slag om de
arm. „Op korte termijn moet worden
onderzocht of volledige zuivering van
het afvalwater wel strikt noodzake
lijk ls." Zich opwerpend voor de boe
ren zei Oroenevelt dat er geen bedrij
ven kapot mogen gaan aan de vijf
procent die op hun leveranties wordt
ingehouden.
Avébé bewijst nog eens dat het rege
ringsbeleid fout is, aldus Oroenevelt.
Niet de loonkosten zijn hier doorslag
gevend. maar de Internationale over-
produktle. En de Internationale
chaos op de zetmeelmarkt Er moet
een beter sectoretructuurbeleid ko
men zoals de vakbeweging dat al lan
ger heeft bepleit. „Het is toch waan
zin dat we hier ln het noorden niet
weten wat we met het vorig jaar over
gebleven zetmeel moeten, terwijl er
met overheidssteun in Bergen op
Zoom een gloednieuwe zetmeelfa-
briek is gebouwd voor een Ameri
kaans concern".
'Gekuist'
Overigens heeft Oroenevelt zijn toe
spraak op verzoek van de landbouw
organisaties wat „gekuist". Zijn op
merking dat de EABO-bank moet
worden beschouwd als een „Ruim-
Alle-Op-Bank" liet hij weg. Wel hand
haafde hij dat deze bank vaak een
loden last legt op de boeren die toch
al zitten ingeklemd tussen verschil
lende takken van industrie.
Sprekend namens de provincie Gro
ningen. Drente en Overijssel zei de
Drentse gedeputeerde C van Dijk
dat het niet aanvaardbaar is dat zich
in het noorden de ene negatieve ont
wikkeling op de andere stapelt. Hij
pleitte voor vorming van een Avébé
beleidsgroep die zich richt op ontwik-
keing van nieuwe produkten. De bij
eenkomst besloot met het aannemen
van een petitie, die vandaag aan de
Tweede Kamer wordt aangeboden.
De Leopard-tank, die bij de
landmacht in gebruik is.
Van ome parlementsredactie
DEN HAAG Nederland gaat
samen met Frankrijk en West-
Duitsland een nieuwe tank
ontwikkelen die in de jaren
negentig de dan verouderde
450 Leopard-tanks van de
landmacht moet vervangen.
Staatssecretaris Van Eekelen
(defensie) heeft hierover in be
sprekingen in Parijs met de
Franse defensieminister Le
Theule in principe overeen
stemming bereikt.
De afspraak met de Westduit
sers gold al. Van Eekelen
hoopt dat de Nederlandse in
dustrie door een vroegtijdige
betrokkenheid bij dit project,
aantrekkelijke deelorders kan
verwerven. De nieuwe tank
bestaat zeifs nog niet op pa
pier.
OSS (ANP) Een 21-jarige inwt
ner uit Oss heeft bekend de afgelope
drie maanden zestig inbraken te he'
ben gepleegd in Oss, Heesch, Oeffe
en Zeeland. Hij stal voornamelijk ai
toradio's, cassetterecorders en g
reedschappen met een totale waarc
van 25.000 tot 30.000 gulden. De g
stolen waar verkocht hij weer. D
man is gisteren voorgeleid aan t
officier van justitie in Den Bosch.
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM De directie van het Rotterdamse stuwa-
doorsbedrijf Müller-Thomsen gaat er vanuit dat de vervoers-
bonden FNV geen advies willen uitbrengen over het plan van
dit bedrijf 253 mensen te ontslaan.
ln de Jaarbeurshal in Utrecht hebben gisteren ongeveer vijftienhonderd kandidaten examen
(edaan voor zendmachtiging C. De belangstelling voor dit door de PTT georganiseerde examen is
enorm gegroeid, omdat veel bezitters van 27-MC-apparatuur de mogelijkheden daarvan te beperkt
vinden en een zendmachtiging C willen hebben, waarmee mag worden uitgezonden in banden boven
de 144 Mhz.
Vaneen onzer verslaggevers
IRDAM De Landelijke Or
inintie voor Surinamers in Neder-
id (LOSON) verwijt het gemeente-
ttuur van Rotterdam een racis-
:h beleid ten aanzien van buiten-
ts te voeren. Volgens de LOSON
•beert het college van burgemees-
en wethouders van Rotterdam
uitenlanders de schuld van proble-
j alS nen 'n oude stadsdelen in de schoe-
vasi *n schuiven
>e LOSON reageert op de onlangs
'oor Rotterdam uitgebrachte nota
leegloop en toeloop" In deze nota
Surinaamse organisatie
vraagt het college van b. en w. de
toeloop van buitenlanders naar de
Maasstad af te remmen. De LOSON
vindt dat deze vraag op racistische
overwegingen berust en dat een ver
keerde voorstelling van zaken wordt
gegeven. B. en w. willen de buitenlan
ders bewust in een kwaad daglicht
stellen door in de nota te schrijven
dat buitenlanders schuldig zijn aan
de problemen ln de oudere stadsde
len, aldus de organisatie.
De verantwoordelijkheid voor de
werkloosheid, de ontslagen en de
stagnerende bouw en stadsvernieu
wing ligt volgens de LOSON echter
niet bij de buitenlanders maar bij de
..kapitalisten die met huizen specule
ren en huizen bouwen waarvan de
huren zowel voor de eenvoudige Ne
derlander als de buitenlander onbe-
taalbaar zijn". 1
Uiterlijk 5 november 14 uur zouden
de bonden dat advies uitbrengen.
„Nu deze tijd verstreken is zonder dat
het advies ls uitgebracht, kunnen we
niet anders concluderen dan dat de
bonden van de hun geboden gelegen
heid geen gebruik hebben gemaakt",
aldus directeur W. P. Mouten. De
vervoersbonden FNV bestrijden dat
Volgens een zegsman ls vorige week
in het bijzijn van de directie algespro
ken dat het advies een week later zou
komen, op 13 november, gelijktijdig
met het advies dat de ondernemings
raad dan zal uitbrengen over het
voorgenomen ontslag.
Naar de mening van de bonden pro
beert het bedrijf hen „te pakken op
een datum". Maar wij denken dat de
directie op die manier haar woede wil
afreageren, op onze ongezouten kri
tiek op de gang van zaken bij Müller",
aldus een woordvoerder van de
bonden.
Zoals gemeld hebben de vervoers bon
den in hun blad „Onderweg" van deze
uiteengezet hoe Müller-Thomsen de
laatste jaren „leeggemolken" is door
de moedermaatschappij. Intematio
Muller. De bonden beschuldigen de
directie van Müller-Thomsen ervan
als zetbaas gefunctioneerd te hebben
van Intematio Muller en op die ma
nier meegewerkt te hebben aan de
ontmanteling van het bedrijf
Directeur Mouton van Müller-Thom
sen noemde de uitlatingen van de
bonden gisteren „irreëel en dubbel
zinnig. Ze bevatten zoveel onwaarhe
den dat hierdoor de belangen van het
bedrijf en van de werknemers in ern
stige mate worden geschaad", aldus
Mouton.
Het conlict tussen Müller-Thomsen
en de Vervoers bonden FNV speelt al
enige tijd. Een maand geleden stap
ten de bonden naar de rechter om het
bedrijf op die manier te verplichten
inzage te geven in de financiële boe
ken. Die informatie hadden de bon
den nodig om een advies te kunnen
opstellen over het voorgenomen ont
slag van 253 van de 1313 werknemers.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM De Centrale raad
voor de volksgezondheid gaat zich
binnenkort beraden over de moge
lijkheid de geboorteakte van trans
seksuelen te laten wijzigen. In een
concept-advies van een delegatie uit
de Raad wordt aanbevolen het Bur
gerlijk Wetboek op dit punt aan te
vullen.
In de raadsvergadering van 10 no
vember gaan de leden bespreken of
iemand die door middel van een ope
ratie en hormoonbehandelingen van
geslacht is veranderd in de akte van
geboorte deze verandering kan laten
opnemen. Tot nu toe is geslachtsver
andering wettelijk alleen mogelijk in
dien kan worden aangetoond dat er
bij de bepaling van het geslacht spra
ke was van een „misslag". Als het
advies wordt overgenomen door de
Raad en later in een wetswijziging
gestalte krijgt, ls een verklaring van
diverse betrokken (medische) des
kundigen nodig om de geboorteakte
gewijzigd te krijgen.
In het concept-advies pleit de Raad
ook voor speciale centrale waar de
operaties zouden moeten plaats
vinden.
laaioaar zijn
pan een onzer verslaggevers
PEN HAAG Het centraal
pchoolmelkcomité begint de
(tomende dagen met een
Hieuw voedingsproject voor
Wie lagere scholen in Neder
land, waarin op speelse wijze
"andacht wordt besteed aan
oede en verstandige eetge
woonten.
'nder het motto „Jong geleerd en
1 ui5edaan" krijgen alle scholen een
•akket aangeboden, waarin naast in-
ormatie veel Spel en doe-het-zelf-
eiementen zijn opgenomen. Het gaat
««erom een „goed eten en lekker la-
cnen-showwant het comité is van
mening dat voorlichting over voeding
beslist niet saai hoeft te zijn. Het
project bevat onder meer een hand
leiding voor de leerkracht met gede
gen informatie over voeding, voor
leesverhalen met daaraan verbonden
allerlei opdrachten en een musical
met tekst en muziek op maat gezet,
zodat die door de leerlingen zelf met
simpele middelen kan worden opge
voerd.
Bij de presentatie gisteren stelde me
vrouw M. H. van Roggen-Benes van
het Schoolmelkcomité, dat er op de
scholen nog steeds weinig ruimte is
voor voorlichtingsactiviteiten. Zij
hoopte dan ook dat met dit project de
voeding in tal van lessen een belang
rijke rol zal gaan spelen en dat zo
gezond gedrag bij schoolkinderen
wordt bevorderd. Een belangrijk on
derdeel bij die voeding is nog steeds
de schoolmelk. die momenteel aan
zo n half miljoen kinderen (als ..tus
sendoortje"» wordt verstrekt
Belangrijk is daarnaast de correctie
op de slechte (of helemaal geen) ont-
bijtgewoonte en ook om die reden
noemde dr. Wafelbakker de school
melk (voor 98 procent nu halfvolle
melk met een lager vetgehalte) het
beste alternatief van wat er aan dik
makers in de pauze wordt aangebo
den. Uiteindelijk staat vast, dat zo'n
vijf tot tien procent van de Neder
landse kinderen te dik is door gebrek
aan lichaamsbeweging en slechte
voedingsgewoonten. De geneeskun
dig inspecteur noemde vanuit educa
tief oogpunt het voedingsproject dan
ook belangrijk.
Ook het WD-kamerlid mevrouw J.
H. Krijnen juicht het project, dat in
samenwerking met het. voorlichtings
bureau voor de voeding (schijf van
vijf) is opgezet, toe. Zij wees erop dat
met name vanuit de Kamer de laatste
tijd er op ls aangedrongen meer aan
preventie te doen. Dat alleen is echter
niet voldoende. Ook vanuit de sa
menleving zullen er activiteiten ont
plooid moeten worden en dit initia
tief ls daarvan een goed voorbeeld.
Zuigelingen
Ir. O. J. Hiddlnk, wetenschappelijk
medewerker van het Nederlands zui-
velbureau. stelde dat met name bij
ARNHEM (ANP) De
officier van justitie in
Arnhem, mr. J. Kopp,
heeft de rechtbank in
die stad gevraagd de
vonnissen tegen twee
van grootscheepse
zwendel verdachte
mannen openbaar te
maken door middel
van advertenties in
een aantal kranten. De
officier kwam tot dit
verzoek, omdat hij
vreest, dat de mannen
na hun gevangenis-
straf direct weer met
hun oplichtingsprak
tijken zullen beginnen.
De advertenties die
nen derhalve ais waar
schuwing voor het be
drijfsleven.
Mr. Kopp eiste tege
beide oplichters, e<
34-jarige inwoner va
Arnhem en een 28-jai
ge inwoner van Apt:
doorn, ieder vier ja;
cel. Beide mann
worden ervan vr
dacht in de afgetopt
jaren zeker tweeho
derd bedrijven in Be
gië en Oost-Nederlai
te hebben opgelie
voor een totaal bedr;
van zes tot zeven m
joen gulden.
kinderen van wie de ouders alterna
tief voedsel voorstaan, bepaalde te
korten kunnen optreden. Daarbij is
het heel goed mogelijk die met
schoolmelk aan te vullen. Hij wilde
overigens niet alle alternatieve voe
dingen op een hoop gooien, daar ook
andere eiwitbronnen kunnen dienen
als vervanging. Toch is het zo. dat het
hier gaat om een toenemend aantal
kinderen en dat vooral zuigelingen de
dupe dreigen te worden, aldus ir. Hid-
dink.
Naar zijn mening blijft het verstrek
ken van schoolmelk een noodzakelij
ke voorziening én kan het voedings
project waarin op ludieke manier en
vanuit een positieve invalshoek eet
gewoonten worden benaderd, een zin
volle bijdrage leveren.
ADVERTENTIE
WEERSTAND TEGEN
HET FEMINISME HEEFT
VELE VORMEN
1 'Ik denk det de agressie van
I vrouwen tegen het feminisme
I hemelsbreed verschilt van die
I van mannen, vooral omdat ze
I zich door hun zusters in de steek
I gelaten voelen. Ze worden on-
I zeker'.
I Lilian Kloppenburg sprak met psychotherapeute Bertha van Amstel.
DE MANNEN BEHEREN DE MEDIA
I De viriliteit knalt van het scherm af. Snelheid, afstandelijkheid, spektakel en
I daadkracht: dat zijn de zaken waarom het gaat Een wereldomvattend
I probleem in drie zinnen samengevat, de flitsende reportage. Het is een aanpal
I die vrouwen vaak niet aanspreekt.
1 Els Bonger en Cisca Dresselhuys spraken met vrouwelijke journalisten en
I schrijven over de problemen die zij in hun werk ontmoeten.
WE ZIJN MET HET FEMINISME NOG IN DE VROEGE
I MIDDELEEUWEN
I door Renate Dorrestein
1 'Bovenop de lijsten van de schilderijen vond ze allemaal luciferhoutjes. Had
I haar man daar neergelegd om te controleren of haar huishoudelijk werk niet
I lijden had onder de kinderpostzegels'.
WAAROM HEBBEN VROUWEN GEEN GEVOEL VOOR HUMO
I Omdat, als zij het wel hadden, zij zich doodgelachen zouden hebben om
I mannen, door Ariane Amsberg
WEERSTANDEN IN HET BELEID
I door Paula Wassen-van Schaveren
1 Wanneer mannen die beleid maken zich ook maar enigszins realiseren wat he
I betekent als de toewijzing aan vrouwen en mannen van een eigen gebied
verlaten wordt, moet de angst hen wel om het hart slaanDe meesten heb-
I ben een vrouw thuis die allerlei tijdrovende en met begeerde taken uitvoert
1 voor man en kinderen en ook nog met aandacht en warmte klaar staat Dan
I moet toch verdedigd worden dat je eigen vrouw niets liever wil
I Verder in Opzij:
I ONMACHT, kortverhaal door Hannes Meinkema; columns van Hedy d'Ancona
1 en Jan Blokker; Feminisme maakt vrouwen vaak ongelukkig door Ariane
I Amsberg; Komen die drammerige vrouwen nu ook nog met een eigen theolo-
I gie? door Alice Groeneveld; Boze brief van mevrouw Nakaart door Karin
I Willems; Els Bonger en Cisca Dresselhuys over de Vrouwen van de Bonte Was
I Sisterhood is powerfull door Marianne Ketting; Meidenpagina's; Elske ter
I Veld signaleert; aan Opzij, Zijkrant, films, boeken; Opzijwijzer, en 25
I CARTOONS van Marlèn Nolta.
Noteer mij met ingang van heden als abonnee op OPZIJ voor f 39,- per
jaargang. Ik ontvang het NOVEMBER-nummer als eerste van mijn
abonnement.
In ongefrankeerde open envelop sturen aan
OPZIJ. Antwoordnummer 7254, 1000 PA Amsterdam
Naam
Postcode/woonplaats
Handtekening
BAOO-TRO-OC
