De brave burgers van dominee Borgers
Rapport Schriftgezag
unaniem aanvaard
Scientology-kerk
contra de VARA
iCNV_i
1941041;
Trouw
KERK IN DE WERELD
'Historische dag voor gereformeerde kerken'
Meer r.-k.-huwelijken nietig
WORD LID, 030
China heeft een
zelfstandige kerk
Nieuwe boeket
WOENSDAG 5 NOVEMBER 1980
TROUW/KWARTET
,W<
door A. J. Klei
Met innige tevredenheid kijkt de
gereformeerde dominee D. H. Borgers in het
Overijsselse Den Ham zondags uit het
venster.van zijn pastorie naar de
kerkgangers.
Wat zien ze er allemaal weer keurig uit.
mompelt hij vergenoegd. En moet je eens
zien, hoe velen er met een eigen auto komen!
Ja, de kleine luyden van weleer hebben het
ver gebracht en niet door stil te zitten, maar
door hard te werken. Zij wisten wat
aanpakken was.
Opa droeg nog een werkmanskiel en opoe zag
je nooit zonder schort. Maar hun
opgeklommen nazaten lopen nu in een vlot
colbert en een keurig mantelpak het
gereformeerde bedehuis van Den Ham
binnen.
De gedachten van dominee Borgers
vermenigvuldigen zich. Achter zijn mild en
wel gevoede gemeenteleden ziet hij de
tobberige stakkers, die door Abraham
Kuyper uit het liberale moeras zijn getild.
Een dankbaar gevoel doortrilt de Den Hamse
herder en leraar. Hij is blij dat zijn mensen
niet zijn als het in spijkergoed gestoken
volkje van de basisgroepen, maar weten wat
zij aan hun calvinistische emancipatie
verplicht zijn: netjes met mes en vork eten,
een stropdas om en niet achter een spandoek
aanlopen
Hij wendt zich af van het raam, het wordt z'n
tijd. maar bij gelegenheid wil hij deze dingen
ook eens naar voren brengen op de synode
Dat heeft hij inmiddels gedaan blijkens ons
verslag van de discussie ter gereformeerde
synode over kritische gemeenten en
basisgroepen. Hij wierp het verwijt van
verburgerlijking der kerk ver van zich en nam
het op voor de burgermensen, die we hun
verworvenheden niet moeten afpakken
Ik deel de voorkeur van dominee Borgers ten
volle. Ik kan trouwens moeilijk anders, ik ben
zelf een echt burgermannetje
Oa maar na. Ik verlaat 's morgens op gepaste
tijd mijn woning en begeef me met een pakje
bruinbrood naar mijn werk. Als ik onderweg
moet afslaan met de fiets, steek ik keurig m'n
hand uit. want voor burgerlijke
ongehoorzaamheid zijn ze bij mij aan 't
verkeerde adres.
Na gedane arbeid blijf ik niet omhangen in
een café een heel enkel keertje misschien,
maar dan komt dit doordat het sociaal
verkeer zulks eisten bij de maaltijd
hanteer ik netjes mes en vork Vervolgens
help ik bij de vaat Wat zeg ik? Soms doe ik
de afwas op m'n eentje, ik houd ervan dat de
boel snel weer aan de kant is. En als er rellen
in de stad zijn, zit ik veilig bij de buis.
Zo kan ik nog wel een poosje doorgaan. Ik sta
soms versteld van mijn eigen burgerlijke
braafheid.
Ik heb ook een graantje meegepikt van de
welvaart en over 't algemeen ben ik dik
tevreden. Het is natuurlijk jammer dat er
delen in de wereld zijn waar de mensen het
wat minder hebben, maar daarom ga ik nog
geen leuzen staan roepen bij een ambassade
of zo. Een girootje op z'n tijd, dat wel Meer
kan een mens niet doen, zeg nou zelf.
Kortom, dominee Borgers kan ook mij met.
welgevallen beschouwen. Alleen kan ik niet
voor een stropdas instaan
Jammer dat er altijd onruststokers zijn en
laat dominee Borgers zich niet vergissen, ze
zijn ook in de kerk en niet alleen bij de
basisgroepen. Neem nu afgelopen zondag.
Wie sprak er bij ons in de kerk?
Meindert Stelling.
En wat zei hij? Dat we dankbaar moesten zijn
omdat we geen kleine luyden meer waren,
maar brave burgers?
Hij zei dat-ie tegen kernbewapening is. Net
alsof brave burgers naar de kerk gaan om dat
te horen.
Ds. D. H. Borgers
Van een onzer verslaggevers
LUNTEREN „Een historische dag voor de gereformeerde kerken en de oecumene". Dat zei
praeses ds. A. C. Hofland gistermiddag nadat de gereformeerde synode met algemene
stemmen het rapport over de aard van het Schriftgezag had aanvaard. Ds. Hofland sprak de
verwachting uit dat dit rapport „bevrijdend en verrijkend" zal werken voor de kerken en de
kerkleden.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM De VARA heeft heimelijk vervaardigde
geluid- en beeldopnamen uitgezonden om de ware aard van de
Scientology-kerk „in feite een commerciële onderneming
die van de nood van mensen profijtelijk deugd maakt" aan
te tonen.
Het rapport, waaraan het deputaat-
schap Kerk en Theologie zes jaar
heeft gewerkt, wil de gereformeerden
anno 1980 leren wat de erkenning van
het gezag van de bijbel in deze tijd
nog betekent.
De synode was gisteren vol lof over
dit rapport. Aleen was er enige zorg
over de moeilijke theologische en filo
sofische taal, maar overigens sprak
de synode unaniem uit dat het rap
port „een duidelijke en confessioneel-
verantwoorde uiteenzetting aanbiedt
over de wijze, waarop de Schrift ver
staan wil worden om te kunnen horen
wat de God van het Woord ons te
zeggen heeft".
Bewerking
ROME (CIO De rooms-katholieke
kerkelijke rechtbanken hebben in
1978 over de hele wereld te zamen
45.000 verzoeken binnen gekregen om
huwelijken nietig te verklaren, tien
maal oveel als het jaar daarvoor.
Vooral West-Europa en Noord-Ameri-
ka zijn daarvoor verantwoordelijk.
Deze cijfers zijn afkomstig uit het
statistisch jaarboek over 1973 tot
1978, een uitgave van het Vaticaan.
Curiekardinaal Felici had er tijdens
de recente synode over geklaagd dat
nietigverklaringen van huwelijken in
sommige streken veel te gemakkelijk
werden afgegeven. Het gaat zo ge
makkelijk als met een lotje waarop
de „niet" de meest begeerde prijs is,
zo wordt gezegd. Een enkel klein bis
dom in Afrika zou hier zelfs een aardi
ge markt hebben ontdekt en nietig
verklaringen voor enkele duizenden
guldens per stuk hebben verstrekt,
totdat bleek dat de betrokken recht
bank zelfs nog nooit bij elkaar was
geroepen.
Uit de statistieken blijkt verder dat
er minder wordt getrouwd voor de
kerk, minder gedoopt, dat er minder
priesters zijn. Wat dit aatste betreft
rekent men erop dat het dieptepunt
is bereikt en dat thans de aantallen
weer stijgen, de aanmeldingen nemen
toe en de ambtsverlatingen zijn sterk
teruggelopen.
In 1978 stonden voor ongeveer 750
miljoen rooms-katholleken 3650 bis
schoppen en ruim vierhonderddui
zend priesters ter beschikking.
Het is de bedoeling dat het rapport
nu zoveel mogelijk in de gemeenten
besproken gaat worden. Deputaten
deden de toezegging te zullen zorgen
voor een zodanige bewerking dat het
in de gemeenten kan functioneren.
Prof dr. J. C. de Moor zei te hopen dat
er een heel proces in de gemeenten
zal ontstaan nu deze dingen eindelijk
bespreekbaar kunnen worden.
Het rapport gaat vrijmoedig om met
de historiciteit van allerlei wat in de
bijbel staat. Het leert bepaalde gen- KOG6 QF<UI(1
res te onderscheiden, bijvoorbeeld
volksverhalen waarbij het niet gaat
om de historische betekenis. Het wil
„ontkrampen" zei dr. H. B. Weijland.
Dr. H. B. Weijland
stuk over „wat is waarheidDaarin
wordt een „relationeel waarheidsbe
grip" geïntroduceerd om boven de
tegenstrijdigheid uit te komen tussen
de het objectieve en het subjectieve
waarheidsbegrip
Dit relationeel waarheidsbegrip was
de inbreng in het deputaatschap van
de Leidse filosoof prof dr. C. A. van
Peursen. Het wil zeggen dat de waar
heid zich alleen openbaart via een
innige relatie tussen subject en ob
ject. Dat geldt zowel de oorspronke
lijke bijbelschrijvers als de bijbelle
zers van nu.
Dit betoogde mr. R. Post, advocaat
van de VARA, gisteren tijdens het
kort geding dat de Scientology-kerk
tegen de omroep heeft aangespan
nen. De sekte was naar de rechter
gestapt na de uitzending van VARA's
Ombudsman op 23 oktober. Presen
tator Frits Bom waarschuwde in het
programma voor de methoden van
Scientology in Amsterdam bij het
lokken van belangstellenden voor
cursussen ter verbetering van de per
soonlijkheid. Medewerkers van
Scientology zouden geïnteresseerden
onder druk zetten om grote geldbe
dragen voor de cursussen te betalen.
Ter illustratie had een van de mede
werkers van de Ombudsman zich
voorgedaan als aankomend klant. Hij
toonde zich geïnteresseerd in een cur
sus van honderd uur en leek bereid
daarvoor de gevraagde 19.000 gulden
te betalen. Heimelijk had de VARA
gesprekken tussen hem en medewer
kers van Scientology opgenomen en
op 23 oktober uitgezonden.
ADVERTENTIE
Niet serieus
Dat kan alleen, voegde hij daaraan
toe, als men de bijbel leest in een
diepgelovige luisterhouding om zo
zuiver te onderscheiden wat er be
doeld wordt.
Aanpak
Kritiek was er in de synode wel op de
wijsgerige aanpak van het rapport.
Het zet namelijk in met een hoofd-
Maar dr. Weijland waarschuwde dat
het rapport nu niet een eigen leven
mag gaan leiden als „het rapport van
het relationele waarheidsbegrip". Hij
vertaalde het voor de synode in meer
vertrouwde termen toen hij zei dat de
bijbel alleen gelezen wil worden in de
persoonlijke relatie met Christus uit
een levend geloof. Dat wil de rode
draad van dit rapport zijn.
Prof. dr. J. Plomp sprak van een
rustig, goed rapport „niet uitdagend
maar ook niets verbloemend"
Scientology wil dat de president van
de Amsterdamse rechtbank verbiedt
dat de VARA nog verder gebruik
maakt van het materiaal. De omroep
heeft voor morgen een tweede uitzen
ding over de sekte aangekondigd.
De advocate van Scientology, mr. M.
van Aller, voerde aan dat de VARA
bij het uitzenden van heimelijk ver
vaardigde opnamen de fatsoensnor
men heeft overschreden. De omroep
zou bovendien niet serieus zijn inge
gaan op het aanbod van Scientology
mee te werken aan de uitzending. Een
lijst met twintig vragen, die Frits
I BEL DE BOND
WAAR JE STEM
WORDT
j GEHOORDj
I SAMEN OF DC GOEDE WEG I
<ï,ilM.li|U N.iIhmi.i.iI V.ik
waarin opgenomen: De Rotter
dammer, met Oordta Dagblad,
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Letdae Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenze Tamminga
HOOFDKANTOOR
Postbus B59
1000 AW Amsterdam
Wibautstraat 131 Amsterdam
tel 020-5629444
telex 13006
Postgiro 66 00 00
Bank Ned Credietbank
Rekemngnr 23 00 12 574
REGIO ROTTERDAM/DORDRECHT
Postbus 948
3000 AX Rotterdam
tel 010-115588 (abonnementen
en bezorging)
tel 010-115588 (redactie)
tel 115700 (uitsluitend voor
advertenties)
Westblaak 4
Rotterdam
REGIO DEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101
2501 CC Den Haag
tel 070-469445
(abonnementen en bezorging)
tel. 070-469445 (redactie)
tel 070-468864 (uitsluitend voor
advertenties)
Parkstraat 22 Den Haag
REGIO NOORO/OOST-NEDERLAND
(abonnementen en bezorging
Postbus 3
8000 AA Zwolle
tel 05200-17030
Melkmarkt 56 Zwolle
Abonnementsprijzen
Per maand f 16.98
Per kwartaal 50.95
Per half jaar 101.90
Per jaar 201.60
Advertentietarieven op
aanvraag
Telefonische abonnementenop
drachten (zie adressen boven)
Opgave familieberichten 9-19 30
van maandag t/m vrijdag Op
zondag van 18-20 uur telef 020-
5622797
Opgave mmi-advertenties tel
020-5626262 of schriftelijk aan
Mini-Adv afdeling, postbus 433
1000 AK AMSTERDAM
Adreswijzigingen uitsluitend
schriftelijk aan onze Amsterdam
se adressen
door Aldert Schipper
In de Volksrepubliek China huist een
van de omvangrijkste christelijke ge
meenschappen. Een typisch voor
beeld van een onafhankelijke kerk in
de derde wereld. Volgens China-ken-
ners wonen er op dit moment meer
christenen in China dan dertig jaar
geleden, toen de volksrepubliek tot
stand kwam. Hun aantal kan worden
geschat op tien miljoen.
Het zou te verwachten zijn geweest
dat de kerk onder druk van de ge
beurtenissen zou zijn verdwenen. Het
tegendeel is gebeurd. De oude deno
minaties zijn vervaagd. De kerk is
gebleven. Het is tegenwoordig in Chi
na heel gewoon dat een protestantse
gemeente samengesteld is uit leden
met een lutherse, calvinistische, ang
licaanse, doperse of een unitarische
achtergrond. Bovendien kan men
daartussen zevende-dagsadventis
ten. mensen uit de Vergadering van
Gelovigen en baptisten aantreffen
Alleen de rooms-katholieken vormen
een groep apart, met een eigen hiërar
chie, die zich voor het overgrote deel
trouwens niets van Rome aantrekt en
nog braaf la tij n spreekt. De organisa
tie heet „Katholieke Vaderlandslie
vende Vereniging". Haar protestant
se tegenhanger Is de „Drie-Zelf Pa
triottische Beweging". Dat „drie zelf'
slaat op zelfbeheer, zelfvoorziening
en verbreiding op eigen kracht. Een
Chinese variant van de soevereiniteit
in eigen kring. De „drie-zelf bewe
ging" is in 1951 ontstaan op gezag van
een groep revolutie-gezinde protes
tanten onder aanvoering van de ang
licaanse bisschop K. H. Ting, die
daarover in 1951 een afspraak maak
te met de toemalige premier Tsjoe en
Lai. De „drie-zelf beweging" is in op
zet geen kerk in de gebruikelijke zin.
Zij is bedoeld als een overkoepelend
orgaan om namens de kerken contact
te houden met de regering. De bewe
ging functioneerde zo gedurende vijf
tien jaar. Halverwege de jaren zestig,
toen de culturele revolutie uitbrak,
werd de beweging ontbonden en veel
van haar leiders werden gedwongen
tot schuldbekentenissen en kwamen
zelfs in gevangenschap. De laatste
paar jaar is de regeringspolitiek inza
ke de godsdienst veranderd, waar
door de beweging weer bovengronds
kon werken. Nu werkt de ..drie-zelf
dat tijdens de culturele revolutie het
aantal kerkleden sterk was gegroeid.
In die periode nam het aantal Infor
mele christelijke groepen nog sterker
toe. Veelal kwamen deze in gewone
huizen bijeen. Hoeveel er nu van dit
soort huisgemeenten in China zijn
valt niet te zeggen, maar zelfs de
voorzichtigste schattingen willen dat
er nu aanzienlijk meer christelijke
gebedsruimten zijn dan de 20.000 die
er in 1949 waren. Deze gemeenten zijn
verspreid over heel China, maar de
meeste zijn op het platteland te vin
den. Gemeenten tellen soms maar
weinig leden, ongeveer twintig. Maar
er zijn ook groepen van veel meer dan
duizend gemeenteleden. Deze komen
uiteraard niet in huiskamers bijeen,
maar houden hun diensten in scholen
of andere openbare gebouwen. Daar
voor hebben zij tegenwoordig volledi
ge toestemming van de plaatselijke
autoriteiten.
Bom voor de uitzending had opge
stuurd, noemde zij een „hoogst onge
bruikelijke toepassing van het recht
op wederhoor". Mr. Aller zei dat
Scientology het betreurde dat de VA
RA hierdoor onjuiste informatie over
de beweging heeft verspreid.
De advocaat Post zei namens de VA
RA dat de omroep bij de uitzending
er van bewust was „de grenzen van
het toelaatbare te naderen", maar
dat zij deze niet had overschreden.
Volgens hem was er geen andere weg
om de praktijken van Scientology
aan de kaak te stellen. ..Bij voorbaat
was medewerking van de sekte hier
bij uitgesloten". Hij wees op het be
lang dat ook justitiële autoriteiten en
parlementariërs hechten aan een on
derzoek naar Scientology.
De president van de Amsterdamse
rechtbank, mr. W. J. Borgerhoff Mul
der, doet morgen uitspraak.
DIE MENSEN ZOEKT
Wat er ook vandaag uit de
Amerikaanse stembus gekomen
zijn, het kan in ieder geval nietojUil
tegen de mededeling uit het verhei
van Zacheüs die vandaag voor on
ligt: De
„En toen Jezus op die plek (vann^or
wilde vijgeboom) kwam keek Hij ^ai
naar boven en zei tegen hem:
Zacheüs, maak voort en kom natyjj,
beneden, Ik moet vandaag bijJoifcje
(Lukas 19 vers 1-10) \,a,
Uit deze mededeling blijkt ni. dai^e
Jezus echt in deze wereld heel
concreet op zoek Is naar mensen. wo
zoekt het verlorene, zegt vers 10. sts
lijkt allemaal heel vanzelfspreke ï0]
en we lezen er dan ook met het aaJ
grootste gemak overheen, maar! ,n
zo belangrijk, dat je kunt zeggen,
de grote ellende van vandaag, va if
Amerikaanse verkiezingen van i
jaar is geweest, dat het nergens o^P
ging. Velen hebben gisteren, of cer
vannacht gestemd in de r0
dwangpositie van te moeten kiea je<
tussen twee kwaden. En hopelijk je
hebben ze dan het meest kwade gg
keuze van Reagan) vermeden. Mi ((X
ook dan blijft alles nog bij het ou jP
Het is niet te verwachten dat de
huidige president verandering In
politiek zal aanbrengen bijvoorb ea
wat betreft de openlijke of bedekt
steun aan de Zuidamerikaanse gjP
dictatoriale systemen. Misschien
hij daar zelfs geen verandering in n0
brengen, want wie regeert daar
eigenlijk? De president zal recht je
doorlopen en geen oog (kunnen) |e
hebben voor de kleinen die omwi |e
van hun zaak eventueel in een be a,,
klimmen, of iedere donderdag op m;
plein klagen over het onrecht hut
hun mannen en zonen aangedaai De
Jezus keek naar boven. Datdoejkoi
meestal niet als je je door een tin
bewonderende menigte heen mourn
werken. Hij keek gericht. Hij zodde
een man die niemand zocht en lu K:
vond hem. Daarin gaat Hij ons v( de
Als enkeling, als kerk. maar mi
natuurlijk netzo goed als overlu zi;
Het Is iets algemeens wat Hij hle
doet. Mensen moeten zoeken nai t
mensen
-Ai
VOORBIJGANG!
ter
Quil |(X
ral
NED. HERV. KERK
Beroepen: te Stolwijk L.
Opheusden, te Strijen J. M. D.
den Berg te Werkendam; te BrucWma
Kerkwijk L. W. C. Ruijgrok kad<jer
Nicuwersluis; te Haarlem-Noofyai
Crouwel te Bunnik yPt
Aangenomen: naar Meterea
(toez) H. M. Klaassen. kantT
Putten. ft
Bedankt: voor Wanneperveen D v
sen. kand. te Lunteren. L
GEREF. KERKEN
Bedankt: voor Ter Apel A. J vai|f
Schaft, kand. te Drachten
GEREF. KERKEN (VRIJG)
Beroepen: te Brunssurn-Treetx
Geersing te Hengelo (O). K
Beroepbaar: J. W van der Jagt |jjy
nestraat 9 in Bunschoten
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt: voor Rotterdam-Zul
Hoogerland te Krabbendijke
Niet rijk
Veel kerken in China zijn gesloten en zullen voorlopig wel gesloten blijven.
De „Drie-zelf Beweging" schijnt het weinig te deren. Op deze foto de kerk
aan de Wangfujing in Sjanghai. Het gebouw wordt gebruikt als school. De
hoofdingang is dichtgemetseld.
beweging' veel meer als een super-
kerk, waarin de oude kerken als een
soort vleugels bestaan.
Vorige maand kwam de „drie-zelf be
weging" voor haar derde landelijke
congres bijeen, voor het eerst sinds
bijna twintig jaar. Er deden 200 tot
300 afgevaardigden aan mee en er
werd niemand van buiten China toe
gelaten. Als gevolg daarvan sijpelt
het nieuws maar langzaam binnen.
De lutherse wereldfederatie heeft in
dominee Arne Sovik een goed ge
ïnformeerd China-deskundige Hij
had juist voordat de „drie-zelf bewe
ging" haar congres begon een reis
loto PWP film Company
door China achter de rug, waar hij
geboren is en waar hij twintig jaar
heeft gewoond. Hij vertelt dat het
congres een nieuwe leiding voor de
„drie-zelf beweging" heeft gekozen
(bisschop Ting blijft de grote man),
terwijl allerlei maatregelen zijn ge
troffen voor de predikantsopleiding,
voor het stichten van een kerkblad en
voor verdere kerkordelijke zaken
De beweging heeft de afgelopen jaren
de handen vol gehad aan het drukken
van nieuwe bijbels en gezangboeken
en aan het gezond maken van de
kerkelijke financiën. Bij dat laatste
karwei is het de beweging opgevallen
Het heropenen van kerken in China
vordert maar heel langzaam. Het lijkt
wel alsof de „drie-zelf beweging" daar
niet zo in geïnteresseerd is. Maar er
zijn ook gewone praktische moeilijk
heden in het dichtbevolkte China
Wanneer een oude kerk eenmaal in
gebruik genomen is als fabriek,
school of opslagplaats, is het niet zo
makkelijk terug te keren naar de
vroegere bestemming Bovendien
zijn de christenen in de Volksrepu
bliek niet extra rijk, zoals in sommige
andere landen van de derde wereld.
In sommige delen van het grote land
staan de huisgemeenten met elkaar
in onderling contact, maar elders le
ven deze groepen erg op zichzelf. Alle
groepen kunnen evenwel gebruik ma
ken van de diensten van de „drie-zelf
beweging". Door de gebeurtenissen
in China Is de kerk sterk geïsoleerd
geraakt van de „moederkerkendie
vroeger zending bedreven in het oude
China. Sovik vertelt hoe hij aan een
kerkdienst meedeed in Noord-China.
De gemeente bestond uit mensen uit
maar liefst elf verschillende denomi
naties. Slechts vier hadden de oude
zendelingen nog gekend en voelden
daar nog een band mee. De overige
zeven behoorden tot inheemse en on
afhankelijke protestantse groeperin
gen. Van de onafhankelijke kerken
zijn er sommige landelijk georgani
seerd, maar je hebt ook volledig
plaatselijke kerkjes. De gemeente
waar Sovik was. telde honderd leden
en had de beschikking over een pas
geopende kerk. De preek werd gehou
den door iemand uit de kring van de
Zevende Dags adventisten en de lei
der van de gemeente was een vrouw,
die vroeger full time in een baptisten-
kerk had gewerkt.
Het herleven van de kerk in China
roept enkele vragen op. Je kan je in
de eerste plaats afvragen of er straks
weer westerse zendelingen naar Chi
na zullen gaan om de missionering
van dat land, waar een kwart van de
wereldbevolking woont, voort te zet
ten. Sovik sprak met lutherse Chine
zen en met talrijke anderen Allen
waren eenstemmig in hun oordeel dat
de tijd voor de zending in China voor
bij is. Hoewei de mensen schijnen te
appreciëren dat hun geloofsgenoten
in het westen interesse voor hen heb
ben. vinden ze contact met het wes
ten niet zo urgent. Ze kunnen hun tijd
beter gebruiken voor de bouw van de
eigen kerk
Vancouver '83
Het zal dus wel even duren eer de
eerste Chinezen hun intrede doen bij
de wereldraad in Genève. Maar het
zou mij sterk verbazen wanneer er
geen Chinezen zullen zijn bij de ko
mende assemblee van de wereldraad,
die in 1983 in het Canadeze Vancou
ver wordt gehouden. Naast de ge
noemde zijn daar nog twee redenen
voor. Vancouver ligt aan dezelfde
oceaan als China. En de tweede reden
is dat in Vancouver erg veel aandacht
zal bestaan voor de speciale rol die de
kerk heeft in verband met de armen.
Het Chinese christendom zou wel
eens een sleutel kunnen bezitten voor
het oplossen van de vraag welke
plaats de arme ln de christelijke kerk
zal innemen.
Bij een van de eerste ontmoetingen
die een christen uit het westen weer
had met bisschop Ting zei deze „Ons
Chinese christenen is het duidelijk
geworden dat de mens niet alleen
zondaar is, maar ook degene tegen
wie wordt gezondigd. Wij volgen op
wat het Nieuwe Testament ons zegt
en tegelijke horen wij de mededelin
gen v,an Chinese revolutionairen over
het lijden van ons volk onder imperi
alisme. kapitalisme en feodalisme,
dat nog voortgaat. Hier staan Chris
tus en de Chinezen oog in oog met
elkaar
Uitgeverij In den Toren te
zond: Wat valt daar te lachei
vrouwenbeeld in de manner
door K. Huffzky (120 blz 17,1
Als ik in de spiegel kijk, zie ikf
moeder, gesprekken met doi
van B. Franck (129 blz 18,5fl
Het leven van Jezus, Woorden!^
Jezus, Gebeden van Jezus en B
ten van Jezus. Gebonden *b*n
met teksten uit de evangeliën tt
elke pagina een kleurenfoto DeL
spronkelijke uitgave is Engelstr,
deze Nederlandse editie is gelr1'
gemaakt van de nieuwe vertaünf^
het Nederlands bijbelgenootsl*r
Uitg. Kok. Kampen, prijs perfi,"
9,90
Maranathakalender 1981
dactie van ds. J Overduln, ds. I
Vries, ds. L. H. Kwast en ds. J||
Amstel. De bekende scheurkal
ln boekvorm (de omvang is dief
het kalenderblok). Uitg. Kok, f
pen, 10,70.
„Koning Klant"Joep Bon worfei
nieuwe leider van de televisieciif
mentenrubriek „Koning Klant—,
de VARA. Hij volgt Wim Bosg*
op, die deze zomer naar de 1»
vertrok.
V<
Door het vertrek van Bosboom
dween de rubriek van het scN
Koning Klant komt nu in januari™;
een veertiendaagse frequentli f®1
waarschijnlijk in een andere ffl
terug.
Joep Bon zal bij de presentatie 'e'
den bijgestaan door Letty Itr1'1
man (zij is al lang bij „Ki
Klant,") en een nieuwe nog nad« >e'
te trekken presentator
Joep Bon. die al sinds 1968 b r®
VARA werkt, is nu sociaal-*
misch medewerker van de infoH
