Lot Midden-Delfland bezegeld
Tekening van een lezer
Trouw
centen hebben we toch niet
Commentaar
Brief uit Genève (1)
Indien aan CDA-voorwaarde tot inpassing van autoweg wordt voldaan:
Brief uit Genève (2)
Brief uit Genève (3)
JUFFROUW OANNiE, ZÜN DiT
«8
js
11
overlevende
au, hoera
onderschat
minstens drie
VRIJDAG 31 OKTOBER 1900
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
Dc brief van de Wereldraad van
kerken aan de Russisch orthodoxe
kerk markeert een wending. In deze
brief wordt verontrusting uitge
sproken over het lot van de christe
nen in de Sowjet-Unie die de laatste
lijd tot indrukwekkende straffen
veroordeeld zijn.
De Russisch orthodoxe kerk werd
in 1948. toen de Wereldraad van
kerken werd opgericht, uitgenodigd
als lid toe te treden, maar daaraan
is toen geen gevolg gegeven. In de
jaren daarna ontwikkelde zich in
het westen een beeld van de ortho
doxe kerk dat vrijwel een afspiege
ling was van de uit het Derde Rijk
bekende Deutsche Christen. Men
ging er van uit dat de kerk horig
was geworden aan de heersers uit
het Kremlin.
De bekende Duitse dominee Martin
Niemöller ging in 1952 op reis naar
Moskou om een antwoord te vin
den op de vraag: „Is daar een echte
kerk of slechts een propaganda-
werktuig?" Hij kon heel goed on
derscheid maken tussen die twee,
maar hij kwam toch terug zonder
antwoord. Een andere Duitser, de
latere Bondspresident Gustav Hei-
nemann, ging later eveneens op
reis. Hij stelde vast dat de kerk een
gebonden kerk was. „maar er be
staat een zelfvertrouwen als van
door de Heilige geest vertroosten".
In 1962 werd de orthodoxe kerk lid
van de Wereldraad. De latere kar
dinaal Willebrands. toen nog secre
taris van het Vaticaanse secretari
aat voor de eenheid schreef aan zijn
collega Visser 't Hooft van de We
reldraad: „dit feit is een kritiek
moment in de ontwikkeling van dc
Wereldraad van kerken en dat zal
in de toekomst waarschijnlijk nog
duidelijker blijken". Willebrands
heeft meer dan gelijk gekregen.
Het nieuwe lid van de Wereldraad
stelde de raad voor een buigproef.
Terwijl van 1959 tot 1965 meer dan
tienduizend kerken in de Sowjet-
Unie werden gesloten en het on
recht tegen de leden van de kerken
zich opstapelde, ontwikkelde zich
binnen de Wereldraad een nieuwe
waakzaamheid voor schendingen
van de mensenrechten. Ieder die
zich daaraan, waar ook ter wereld,
schuldig maakte, kon er op rekenen
vroeg of laat door de kerken op de
vingers te worden getikt.
Maar de Sowjet-Unie en de overige
staten van Oost-Europa bleven van
openbare protesten gevrijwaard.
De Wereldraad deed wel wat. maar
dat gebeurde zo omzichtig dat de
indruk van selectieve verontwaardi
ging kon ontstaan.
Die omzichtigheid had natuurlijk
haar reden. De Wereldraad van
kerken heeft, wanneer hij protest
laat horen tegen de schending van
mensenrechten, niet schone handen
maar hulp aan de slachtoffers op
het oog. Dat mag niet vergeten
worden. En in het geval van de
vervolgden in de Sowjet-Unie be
stond bij de Wereldraad de indruk
dat je de dissidenten doeltreffender
kon helpen door middel van stille
diplomatie dan door openlijke pro
testen. Bovendien was Genève bang
dat de orthodoxe kerk zó afhanke
lijk was van de welwillendheid van
de heren in het Kremlin, dat elk
protest vanzelf betaald gezet zou
worden aan de patriarch en zijn
clerus.
De orthodoxe priester Gleb Jakoe-
nin, die in de nu verzonden brief
enkele malen wordt genoemd, komt
de eer toe, het beleid van de We
reldraad te hebben beïnvloed. Sa
men met zijn vriend Lew Regelson
schreef hij een brief aan de in 1975
gehouden wereldvergadering van
de Wereldraad van kerken. Daarin
zette hij uiteen onder welke druk
zijn kerk stond en hoe omzichtig
vanuit de hiërarchie van de kerk
daarop werd gereageerd.
Sinds Nairobi keert het onderwerp
van de mensenrechten in de Sowjet-
Unie steeds terug op grote vergade
ringen van de Wereldraad. De afge
vaardigden uit de Sowjet-Unie, die
in 1975 onder leiding van metropo
liet Nikodim nog dreigden uit de
raad te zullen weglopen, begonnen
evenwel gaandeweg steeds gemoe
delijker op de aantijgingen te reage
ren. totdat in augustus eigenlijk
alleen nog maar een zwak formeel
protest van de orthodoxe zijde
overbleef Toen riep de orthodoxe
afgevaardigde Witaly Borowoy in
het centraal comité uit: „Wij zijn
allen zondaars, en niemand zal van
mij horen dat de Russen daar een
uitzondering op vormen". Dit was
een ingevouwen instemming met de
kritiek die in oecumenische kringen
al vaker te horen was op de manier
waarop de Sowjet-autoriteiten met
de kerken omgingen.
door Hans Schmit
Deze wending betekent naar onze
mening twee dingen. Ten eerste
heeft de wereldraad eindelijk toege
geven aan het verwijt van selectieve
verontwaardiging. Maar er is meer.
Dat de Wereldraad het nu openlijk
opneemt voor verdrukte christenen
in de Sowjet-Unie betekent tevens
dat de kerken daar naar oecume
nisch begrip zo sterk geworden
zijn. dat zij de confrontatie met de
regering aan kunnen.
In de Sowjet-Unie is dc laatste
jaren sprake van een opmerkelijke
herleving van de christelijke ge
meente. Niet voor niets worden
juist de dragers van de vernieuwing
voor de rechters aangepakt.
Deze vernieuwing is evenwel niet
tegen te houden. De orthodoxe
kerk bestaat uit tientallen miljoe
nen mensen, die voor hun trouw
aan het evangelie hebben leren lij
den. Men kan gevangenissen inrich
ten voor honderd, duizend, tien
duizend mensen, maar niet voor
veertig miljoen mensen die door
een nieuw vertrouwen bezield zijn.
De brief van de Wereldraad moet
als een herkenning van dit feit wor
den opgevat. De kerk in de Sowjet-
Unie leeft weer. En Willebrands'
woorden zullen in de nu komende
jaren waar worden.
DEN HAAG Het lot van
Midden-Delfland, het laatste
open weidelandschap in de
westelijke randstad, lijkt op
het eerste gezicht bezegeld.
Wanneer de Tweede Kamer
maandag stemt over onder
meer de aanleg van een groot
aantal nieuwe autosnelwe
gen, zal het CDA zich (welis
waar „met veel pijn") bijna
unaniem uitspreken vóór een
nieuwe verbinding tussen de
Haagse en de Rotterdamse
agglomeraties, dwars door de
ze nog stille, landelijke en
clave.
Deze ruime steun van de christen
democraten doet de balans duidelijk
doorslaan in het voordeel van deze al
jaren omstreden wegverbinding, die
ln voorgaande Jaren evenzeer de Ka
mer doorsneed als ln de toekomst
Midden-Delfland. Voor de pleitbezor
gers van dit bijna tien kilometer lan
ge stukje A4 (rijksweg 19), dat even
wijdig aan en op nog geen vier kilo
meter afstand van de bestaande A13
komt te lopen. Is dit besluit echter
nog geen aanleiding tot uitbundige
vreugde. Net zo min als dat de tegen
standers definitief het hoofd ln de
schoot moeten leggen
Voorwaarde
Want het „Ja" van het CDA wordt
onmiddellijk gevolgd door een
„mits". De bult ls nog niet binnen,
waarschuwt CDA-woordvoerder Pam
Comellssen minister Tuijnman van
verkeer en waterstaat. Want het CDA
verbindt aan de aanleg de harde voor
waarde dat de weg op goede wijze zal
worden Ingepast ln het kwetsbare
landschap tussen Den Haag. Delft en
Schiedam. Wanneer dat niet gebeurt,
zal het CDA niet aarzelen geen geld
voor de aanleg van deze weg beschik
baar te stellen.
Met deze els is de onzekerheid over de
aanleg eerder toegenomen dan afge
nomen. Nog afgezien van de vraag of
een twee keer twee rijstroken tellen
de autosnelweg ln een gebied als Mid
den-Delfland ooit Inpasbaar zal zijn.
zal een eventuele Inpassing volop
problemen opleveren Rijkswater
staat, die de bul al jaren ziet hangen,
heeft eind vorig Jaar al aan Staats
bosbeheer gevraagd hoe de weg even
tueel landschappelijk zou kunnen
worden Ingepast.
De A4 bij Delft, waar op een hoogte van acht meter De Gaag (op de voorgrond) moet worden gekruist.
Achter het zand lichaam dat reeds tot aan dit water loopt, verrijzen de flats van een Delftse woonwijk.
Eén van die mogelijkheden is een
verdiepte aanleg, zo'n twee meter on
der het maaiveld met langs de weg
geluidswallen van twee meter. De
weg moet dan direct na de kruising
met de A20 bij Schiedam worden
„ingegraven" en ter hoogte van Delft
weer boven het maaiveld uitkomen.
Deze constructie stuit echter op een
reeks onzekerheden en problemen.
Enkele daarvan zijn:
Het laaggelegen gebied is drassig
en bij Ingraving zal zoute kwel ont-
staan. Om te voorkomen dat de weg
..wegspoelt", zal waarschijnlijk met
een vliesconstructie moeten worden
gewerkt. Deze techniek wordt ook
toegepast bij de aanleg van de A27.
die aan de oostzijde van Utrecht het
stadsbos Amelisweerd moet gaan
doorsnijden. De kosten zijn hoog en
de technische onzekerheden nog
groot.
Tussen Delft en Schiedam ligt de
Sllnksloot, een oude kreek die vol
gens het hoogheemraadschaD Delf-
Tekeningen, bij voorkeur in liggend for
maat. sturen aan Trouw, jury politieke
prent, postbus 859, 1000 AW Amster
dam. Naam en adres aan de achterzijde
vermelden Voor geplaatste prenten is er
een boekenbon
land bevaarbaar moet blijven. Dat
betekent dat de weg over de sloot
heen moet, hetgeen niet strookt met
de els van Inpassing.
Ook bij verdiepte aanleg zullen de
weidevogels in dit gebied over een
strook an een kilometer breedte ern
stig worden verstoord.
De kosten zullen aanzienlijk ho
ger, mogelijk enkele honderden mil
joen guldens, uitvallen. Het reeds
aangelegde zandlichaam tussen
Schiedam en Delft zal weer moeten
worden afgegraven.
Vertraging
.ECHT DE finalisten van onze wepsrg'jp ?j'
«ie».
X>iT IS JiMMy,
'.NIET ZO SUMMIF.J
Zekerheid over de mogelijkheid van
een voor het CDA aanvaardbare In
passing bestaat nog niet: Rijkswater
staat heeft afgelopen zomer laten we
ten nog geen technisch onderzoek te
hebben verricht naar de zoute kwel.
de waterhuishouding, de grond-me-
chanische toestand en dergelijke.
Omdat deze vragen niet van de ene
dag op de andere kunnen worden
beantwoord, betekent dit opnieuw
vertraging van de aanleg. Deze ver
traging zal nog worden vergroot door
dat bij de verdiepte aanleg met aan
weerszijden wallen de totale weg iets
breder wordt, hetgeen wil zeggen dat
er extra gronden (via tijdrovende pro
cedures) moet worden aangekocht.
Die extra tijd werkt zeker niet in het
voordeel van de aanleg van het stukje
A4 door Midden-Delfland De overbo
digheid van deze weg wordt namelijk
de laatste tijd steeds duidelijker. Het
autoverkeer groeit minder snel dan
bij het opstellen van de plannen werd
aangenomen en wegen die volgens de
prognoses nu reeds bijna verstikt
zouden moeten zijn, blijken het ver
keer nog jaren aan te kunnen. Twee
Delftse verkeersdeskundigen toon
den dit jaar aan dat de A13 tussen
Rotterdam en Den Haag bij een bete
re verkeersbegeleiding nog zeker tot
1990 het verkeer kan afwikkelen zon
der stagnatie, terwijl de Werkgroep
milieubeheer Leiden onlangs bekend
maakte dat uit de laatste verkeerstel
lingen blijkt dat er in Zuid-Holland
een sterke vermindering is van de
groei van het autogebruik, terwijl er
in het westen van deze provincie zelfs
sprake is van een stabilisatie. Het
verkeer wijkt niet uit naar provincia
le wegen, zo blijkt uit tellingen van de
provinciale waterstaat.
Doorkruisen
Het ls opmerkelijk hoe een klein
stukje weg als dat door Midden-Delf
land talloze andere voornemens en
plannen van de overheid doorkruist.
Voor dit gebied is in 1978 een speciale
reconstructiewet van kracht gewor
den. die tot doel heeft het gebied als
een samenhangend, open weideland
schap te bewaren. Geen overbodige
luxe ln dit deel van Nederland dat
ingesloten ligt tussen hoge flats, we
gen, glazen, tuinbouwkassen en zwa
re industrie.
Het ls de bedoeling dat Midden-Delf
land een landbouwgebied blijft, waar
geplaagde stedelingen uit Den Haag
Delft. Rotterdam. Schiedam en
Vlaardlngen nog rust kunnen vinden
Stiltegebieden als Midden-Delfland
acht de overheia van groot belang In
mei van dit jaar. bij de behandeling
van het meerjarenprogramma geluid,
onderstreepte CDA-woord voerster
Van Heel-Kasteel dit: „Wij willen be
nadrukken dat wij het erg belangrijk
vinden dat stiltegebieden dicht bij de
grote steden komen, omdat daaraan
juist bij die steden grote behoefte
bestaat." Tussen Delft en Schiedam
ligt al zo'n stiltegebied; het hoeft er
niet meer te komen.
Overlast
Maar de A4 zai niet alleen in het
landelijke gebied tussn Deift en
Schiedam voor geluidsoverlast zor
gen, bij deze beide plaatsen zullen
ook woonwijken binnen de invloedss
feer van deze (daar nog hoog gelegen»
weg komen. Bij Delft moet over De
Gaag een viaduct op een hoogte van
acht meter worden gebouwd; een
nieuwbouwwijk in aanleg ligt daar
enkele honderden meters vandaan.
Door het vasthouden aan de A4 on
dervinden ook de bewoners van Rijs
wijk extra overlast. Het verkeer naar
een industrieterrein zoekt zich nu een
weg door de bebouwde kom van Rijs
wijk; een probleem dat kan worden
opgelost door de aanleg van een ont-
sluitingsweg. Het tracé van deze weg
valt volgens het streekplan samen
met dat van de A4. De ontsluitings-
weg staat aangegeven als een stede
lijke autoweg, maar Rijkswaterstaat
wil daar alleen een autosnelweg aan
leggen: de overlast in Rijswijk blijft.
Centen hebben we toch niet meer
behalve in een ouwe kous of
andere spaarpot misschien dus
dat plan van die PPR-kamerle-
den waltmans en Jansen om een
muntje van drie cent in te voeren,
ls zo gek nog niet. Met zo'n geld
stukje. zeggen ze, kun Je net zo
goed tot op de cent nauwkeurig
betalen als met één cent. Is dat
zo?
Even rekenen: als we nu 1,07
moeten betalen, doen we dat het
makkelijkst voor zover we over
centen beschikken natuurlijk
met één gulden, een stuiver en
twee cent. Met die driecents-
munten betaal je gewoon een gul
den en een dubbeltje, en Je krijgt
één zo'n nieuw muntje terug In
derdaad blijkt dat in alle geval
len op te gaan: bij een bedrag van
1.01 betaal je een gulden en een
dubbeltje, en krijgt drie nieuwe
munten terug; bij 1,02 een gul
den en een stuiver, één nieuwe
munt terug; 1.03 spreekt voor
zichzelf, 1,04 wordt weer een
dubbeltje bij de gulden en twee
muntjes van drie cent retour,
voor 1,05 gebruik je uiteraard
een stuiver, voor 1,06 twee nieu
we muntjes, enzovoort
Nu ls het aardige van het geval
dat hetzelfde systeem van altijd-
passen voor een muntje van twee
cent opgaat. In dat geval betaal
Je voor 1.01 een gulden en een
stuiver en krijgt twee muntjes
van twee cent terug; 1,02 geeft
geen probleem, bij 1,03 doe je er
een stuiver bij en krijgt één mun
tje terug; en ga zo maar door.
Zelfs als ons kleinste muntje vier
cent zou worden, valt er nog heel
goed mee te werken, hoewel daar
wel een wat ingewikkelder reke-
narij aanvast zit. Ga maar na:
1,01 en 1.02 zullen niet veel
problemen opleveren, maar met
een bedrag van 1,03 wordt het
lastig. Het beste is dan 95 cent in
kleingeld te betalen en daar twee
munten van vier cent bij te doen.
Een bedrag van 1,07 ls niet
makkelijker op te lossen dan
door weer die 95 cent plus drie
viercents-stukken af te dragen.
Voor het overige gaat het wel
weer eenvoudiger, maar onge
twijfeld zou het afrekenen meer
tijd in beslag nemen, de ergernis
wekkende file in de supermarkt
waar maar één kassa open is. zou
nog langer en ergerlijker worden,
dus dat moeten we niet hebben.
Weg met het vier cents-stuk
Blijft toch nog de vraag: als het
met een munt van twee cent net
zo goed gaat. dat wisselen, wat is
dan het voordeel van een munt
van drie cent boven een van
twee? Dat zal 'm ln de aanmaak-
kosten zitten. Een cent is duur.
dat ls bekend, duurder dan wat ie
waard is. want het kost tegen
woordig bijna drie cent om één
cent te maken. Een muntje van
twee cent maken zou dus ook nog
duurder uitkomen dan het ding
zelf waard is. en zodoende lijkt
met de eventuele komst van een
geldstukje van drie cent ook dat
duurte-probleem opgelost. Maar
dan moet natuurlijk het nieuwe
muntje niet groter worden dan de
cent nu. of het zou wél groter
kunnen zijn en dat zit er wel ln
maar dan van goedkoper ma
teriaal gemaakt, nikkel, of mis
schien wel blik met iets zwaars er
door. of weten wij veel wat er
tegen die tijd aan nieuw materi
aal is uitgevonden.
Die pleister, waarmee de secreta
ris-generaal van de NAVO. mr.
dr. J. M. A. H. Luns, pas op het
Nederlandse televisiescherm
verscheen, heeft hij overgehou
den van een vlucht in een twee-
motorig vliegtuig van Zestienho
ven naar het Europese conferen
tiecentrum ln de Franse Ardè-
Vljf lammeren in één worp op
deze wereld zetten, dat schijnt
voor een schaap een bijzondere
prestatie te zijn, vooral als alle
vijf diertjes dan nog kerngezond
zijn ook. Dit schaap, in een wei
in de omgeving van de Zwiterse
stad Bern, is het gelukt. Eén van
de kinderen maar heeft moeders
donker gevlekte vacht geërfd,
de andere vier moeten dus op de
vader lijken.
che Elseviers Magazine weet
precies wat er gebeurd is. dank
zij het feit dat ook hoofdredac
teur D M. van Rosmalen van
Elsevier in het toesta! zat. Een
plotselinge windstoot gaf het
vliegtuigje een flinke oplawaai:
„De heer Luns werd door de ca
bine geslingerd, stiet zijn hoofd
tegen een luchtkoker en slaagde
er niet in zijn diplomatenkoffer
te ontwijken, die met grote snel
heid zijn wang schramde. Toen
het lawaai had opgehouden.
sprak de secretaris-generaal, het
bloed van zijn hoofd vegend
„Gelukkig ben ik nog steeds de
enige overlevende van de onder
tekenaars van het Verdrag van
Rome
Isobel Zwang, de helft van een
echtpaar uit Kaapstad, dacht
even dat haar man Henk niet
goed snik was. Hij had eerst lui
druchtig „au" of een andere
krachtterm geroepen, omdat hij
zijn kies bijna kapot had gebeten
op Iets keihards dat met een ge
ïmporteerde oester uit blik in zijn
mond terechtgekomen was. Maar
direct daarop gaf hij een vreug
dekreet toen hij zag wat dat kei
harde was: een echte parel. Isobel
was pas overtuigd nadat ze het
resterende vlees van de parel ge
schraapt had. Het echtpaar heeft
de Importeur de vondst wel laten
zien. maar is geenszins van plan
de parel terug te geven.
„Nog steeds worden verkeerson
gelukken op één lijn gesteld met
overstromingen en bliksemin
slag. Met natuurrampen dus die
niemand kan voorkomen Maar
het is geen natuurlijk verschijn
sel. Het is een gevolg van de
verkeerssamenstelling. Een heel
duidelijk onderschat probleem.
Stel je voor dat er aan roofmoor
den evenveel mensen zouden
sterven als aan verkeersongeluk
ken. Wiegel zou niet weten hoe
veel blikken agent hij zou moe
ten opentrekken."
Aldus Toni Niël van „De Vogel
vrije Fietser" (blad van de Echte
Nederlandse Fietsers Bond> in
een gesprek met Jaap de Graaf
van Zipitaja (krant van de School
voor de Journalistiek). Niël heeft
zich verdiept in het verschijnsel
seksisme in het verkeer, waar nog
geen onderzoek naar gedaan is:
,,Er wordt alleen maar op de
slachtoffers gelet, niet op de ver
oorzakers. Er is geen onderzoek
naar gedaan, maar volgens mij
komen er een hoop voort uit een
te roekeloze rijstijl van vooral
mannen, die zich zo nodig in hun
auto moeten bewijzen."
Volgens de rechters van het Itali
aanse Corte di Cassazione bete
kent topless rondlopen aan de
Italiaanse stranden niet langer
meer een overtreding. Voorwaar
de is wel dat er niet één maar
minstens drie en liever nog veel
meer baadsters in monokini op
het strand zijn. omdat de Itali
aanse man veel te onrustig zou
worden bij de aanblik van maar
één of twee schaars geklede vrou
wen nog steeds volgens de op
vatting van die rechters dus