uridische problemen groot
Oorlog met
communique s
Soares zet politieke toekomst op het spel
L0 vreest meer
ies van Israël
Rouw in Spanje
Breznjew versterkt
greep op Sowj et-top
Jordanië tracht eenheid
Arabieren te herstellen
I I
■life
mplicaties bij onderhandelingen over gijzeling
Ku Klux Klan
oefent actief
Alibux nieuwe
minister Suriname
NAVO-plicht
is te zwaar
voor Britten
Menstruatie pijnen
beter te behandelen
I I
i i NT
IG 25 OKTOBER 1980
BUfTENLAND
TROUW/KWARTET
ne
tstraa
Itje in
n aaq
hoeft
van
treffe
kwai
men
opget
utste
rijf
Igd i
de aai
ntruia
LSt
BEIROET (Reuter. AFP)
ïog tussen Iran en Irak heeft
verwarring veroorzaakt in de
wereld Om hieraan een
Jte maken begint Jordanië van
consultaties met verscheidene
.che staten om te onderzoeken
mogelijkheden zijn voor een
ie top
lë gaat overleg plegen met Sa-
blë. Irak. Tunesië. Algerije,
rit. Syrië en waarschijnlijk ook
Palestijnse bevrijdingsorgani-
ÏPLO). Een commissie die be-
uit ministers van buitenlandse
van een aantal Arabische lan-
den komt komende dinsdag in Am
man bijeen om te zien of het zinnig is
volgens plan op 25 november in de
Jordaanse hoofdstad de Arabische
top te houden. De Jordaniërs zeggen
klaar te zijn voor zo'n top
Erg gemakkelijk zal het vooroverleg
niet verlopen. Syrië en Irak staan op
gespannen voet met elkaar. Irak be
schuldigt Syrië en Libië ervan dat ze
Iran steunen in de strijd tegen Irak
Verder zijn er spanningen tussen Sy
rië en Jordanië, tussen Tunesië en
Libië en tussen Saoedi-Arablë en Li
bië. Een topconferentie van de leiders
van deze landen lijkt op dit moment
dat ook een poging het onverzoenlij
ke te verzoenen. Desondanks gaat
Amman door met de voorberei
dingen.
Ondanks mislukking van eerdere po
gingen tot bemiddeling tussen Iran
en Irak vanuit de Islamitische wereld,
blijven de internationale beraadsia
gingen doorgaan Zo sprak de Iraanse
president Banl Sadr gisteren even
buiten Teheran met de Joegoslavt
sche minister van buitenlandse za
ken. Milorad Pesic Joegoslavië
speelt een belangrijke rol in de bewe
ging van niet-gebonden landen. In
deze beweging speelt ook Irak een
centrale rol.
James Dorsey
ER AN Wanneer Amerikanen en Iraniërs het eens zijn over de voorwaarden waarop de
laars kunnen worden vrijgelaten, resten er nog vele juridische voetangels en klemmen die
jtelijke vrijlating kunnen ophouden. Die moeilijkheden houden verband met de verschil-
ussen de Iraanse rechtspraak die gebaseerd is op de Koran en de in het Westen gegroeide
jsche praktijk.
hebben ten koste van het Iraanse
volk. Maar Iran kan deze vorderingen
alleen kracht bij zetten als de be
schuldigingen zowel volgens het
Iraanse als volgens het Amerikaanse
recht geldig gemaakt kunnen
worden.
maten in Teheran die nauw be-
zljn bij de voortdurende on-
71 ^ndellneen tussen Iran en de
r I Ugde Staten menen dat het vrij-
van de Iraanse bezittingen in
niet veel problemen zal opleve-
urldisch veel ingewikkelder zijn
iaanse eisen voor de overdracht
'A, bezittingen van de overleden
m 0 aan de huidige autoriteiten in
fessi ran Dat laatste telt echter heel
in Teheran. Het gaat om een
vermogen, dat de Iraniërs op
Boment ook best kunnen ge-
mdi
HU
n sta
.s zal
•tela
eden
momenteel dan ook ernstig zorgen
over de problemen die zullen ont
staan bij de rechtsgang in de VS.
Processen ln het Westen worden als
regel uiterst zorgvuldig gedocumen
teerd. De stelling dat iets ..satanisch"
is, is echt niet voldoende.
3 rfte
S beloven Iran aan de pogingen
H- «slag te leggen op de goederen
in 5 de sJah nlels ln de weg 16 2uUen
Dat zal moeten gaan langs de
van ln de Verenigde Staten te
taai processen. De Iraanse claims
'ij-A (ebaseerd op de steling dat de
H.t en zijn vader, oorspronkelijk
d arme kozakken, zich verrijkt
it vj
Het voornaamste argument voor het
in bezit nemen van de keizerlijke
schatten, zal het verwijt van mach
tsmisbruik zijn door de sjah. Wester
se Juristen ln Teheran zeggen dat
zoiets moeilijk te beoordelen is voor
een rechter, zeker omdat de sjah al
leenheerser was. Bovendien geldt ln
de westerse wetgeving niet het princi
pe van „retro-activtteit". Dat wil zeg
gen dat activiteiten van de sjah al
leen strafbaar zijn als ze op het mo
ment van uitvoering strafbaar waren
„De Iraniërs zullen met meer dan de
Koran en de sjaria voor de dag moe
ten komen om een proces aanhangig
te maken", zegt een westerse ambas
sadeur
Diplomaten ln Teheran maken zich
Iran en de Verenigde Staten hebben
nog geen gelegenheid gehad over dit
soort problemen te praten, omdat de
Iraniërs tot nu toe vrijwel geen enkele
Amerikaanse boodschap hebben be
antwoord. Daanse boodschappen aan
de Verenigde Staten bevatten slechts
vragen, zoals of het Juist was. dat de
uitlening aan Soedi-Arablê van ge
avanceerde Amerikaanse verken
ningsvliegtuigen Inderdaad hebben
geleld tot militaire inlichtingen voor
Irak
De Amerikanen hebben de Iraniërs ln
de afgelopen weken laten weten, dat
zij zich in de oorlog tegen Irak neu
traal opstellen en dat zij de economi
sche sancUes tegen Iran willen ophef
fen, zodra de gijzelaars vrij zijn.
Voorts wensen de Amerikanen her
stel van de diplomatieke betrekkin
gen met Iran uitsluitend conform de
voorwaarden van Iran. Iran heeft op
geen van deze punten gereageerd
Diplomaten wijten het Iraanse stil
zwijgen aan de „revolutionair-islami
tische wijze van zakendoen". Wester
se advocaten die Irans belangen ln
Europa en in de Verenigde 8taten
behartigen, klagen over het feit, dat
zij nooit enig weerwoord van Teheran
ontvangen ln geval van ruggespraak.
Bovendien hebben de Iraanse autori
teiten ln gesprekken met tussenper
sonen uit vrees voor het zogenaamde
„Algiers-effect" slechts los willen la
ten. dat zij de Amerikaanse reactie op
ayatollah Khomeini's voorwaarden
voor vrijlating van de Amerikaanse
gijzelaars „bestuderen".
fROET, JERUZALEM (Reuter, AP) De Palestijnse
u ei rtjdingsorganisatle (PLO) heeft haar troepen ln verhoogde
itiei t van paraatheid gebracht. De organisatie vreest een
M' sale Israëlische actie tegen Palestijnse kampen ln Liba-
Jr De Libanese regering heeft gisteren een klacht Ingediend
ie VN tegen eerdere Israëlische schendingen van Libanees
—^■tgebied
BAGDAD, TEHERAN (Reuter, AP, AFP) Irak heeft giste
ren voor de zoveelste keer gemeld dat de Iraanse havenstad
Khorramsjahr door Iraakse troepen ls Ingenomen. Het bericht
werd, ook voor de zoveelste keer tegengesproken door militai
re woordvoerders ln Teheran. Wel gaf Iran toe dat er hard
gevochten wordt om Abadan en Khorramsjahr.
Palestijnse bronnen zouden
Inëiiërs bezig zijn met de verster-
!*an hun posities ln het grens ge-
met Libanon en zouden ook een-
o van de onafhankelijk opere-
e majoor Haddad. die steun van
H krijgt, de laatste dagen veel
!*er zijn geworden. De Palestljn-
ider Arafat heeft Palestijnse Jon-
opgeroepen voor actieve
Kt Vorige week zouden zeker
jonge Palestljnen ingelijfd zijn.
Palestijnse vrees voor Israëlische
s wordt ingegeven door militaire
es van de afgelopen dagen op
mees grondgebied. De PLO heeft
ndruk dat Israël de periode tot de
Ertkaanse presidentsverkiezingen
ostef benut, aangezien de re ge-
Carter zich op dit moment een
npe veroordeling van Israël niet
kunnen permitteren, gezien de
dse kiezers in de Verenigde Sta-
De Israëlische premier Begin ver-
Ie nog onlangs dat de acties
Libanon door zullen gaan om te
rtomen dat de Palestljnen acties
iraël zullen uitvoeren.
in Libanon en waarschuwde de Israë
lische regering niet over te gaan tot
annexering van de Oolan-Hoogte, die
juridisch nog altijd Syrië toebehoort.
Ook de Nederlandse regering heeft
gisteren haar verontrusting uitge
sproken over deze plannen.
Libanon heeft een formele klacht in
gediend bij de Veiligheidsraad van de
Verenigde Naties tegen de militaire
acties van Israël op Libanees grond
gebied. In het Libanese protest staat
dat Israël bezig ls de confrontatie ln
het Midden-Oosten te verscherpen op
het moment dat de VN hun best doen
de strijd tussen Iran en Irak tot een
einde te brengen.
Gezien de trontberichten van belde
landen bestaat soms de indruk dat er
mee r met perscommuniqués dan met
projectielen gegooid wordt ln de
strijd om de suprematie om de SJatt-
al-Arab. de omstreden waterweg tus
sen beide staten. In communiqué nr.
99 in Bagdad heette het gisteren dat
Khorramsjahr geheel in handen was
gevallen van de Iraakse strijdkrach
ten en dat op alle openbare plaatsen
in de stad de Iraakse vlag wapperde.
Nog geen uur later kwam uit Teheran
een verklaring van de hoogste defen
sieraad. die verantwoordelijk ls voor
het verloop van de strijd, waarin de
val van de stad categorisch werd te
gengesproken. De strijd ln de stad
zou niet alleen onverminderd door
gaan. maar de Iraanse strijdkrachten
zouden er ook in geslaagd zijn de
brug over de rivier tussen Khorrams
jahr en Abadan te heroveren.
Militaire waarnemers houden het
erop dat de Iraklërs er wel in slagen
door te dringen tot de steden, maar
DALLAS (AFP) Para-militaire
eenheden van de racistische Ameri
kaanse organisatie Ku Klux Klan
(KKK) houden regelmatig oefenin
gen in klandestiene kampen in de
Verenigde Staten. Een opleving van
terroristische activiteiten is onver
mijdelijk als de regering In Washing
ton niet onmiddellijk maatregelen
neemt Deie waarschuwing is af
komstig van de Joodse organisatie
B'nal B'rith. Het gaat volgens het
rapport om kampen In vijf staten:
Texas, Alabama, Connecticut Illi
nois en Noord-Carolina.
Jacht
^Jrtgens zijn waarnemers ln de Ver
gde Staten van oordeel dat de
ertkaanse regering in recente ver
ingen van het ministerie van bui-
landse zaken Juist extra hard ult-
It naar Israël. Het ministerie ver- in Texas worden om de twee weken
Keld e de Israëlische luchtacties oefeningen gehouden door de TER
(Noodreserve van Texas, een groepe
ring die nauwe banden heeft met de
Klan). Twee- tot vijfhonderd mensen
zijn lid van dese organisatie, van wie-
velen oud-militair rijn of selfs nog
dienen In het Amerikaanse leger,
meldt B'nal B'rith.
In Alabama wordt de training geor
ganiseerd door de JU an baronnen".
ORTUELLA (Reuter, AFP) Alle scholen ln Spanje bleven gisteren
gesloten als teken van rouw na de ramp ln het Baskische stadje
Ortuella. BIJ een gasexplosle in de lagere school kwamen 48 kinderen en
drie volwassenen om het leven. Van de 30 gewonden zijn er acht slecht
aan toe.
In Ortuella werd gisteren de begrafenisplechtigheid gehouden voor de
slachtoffers. In de provincie Biskaye hingen witte lakens met zwarte
rouwbanden uit de ramen. Chauffeurs van het openbaar vervoer en
taxi's reden met zwarte linten-
De explosie ls waarschijnlijk ontstaan doordat gas dat uit de keukenap-
paratuur lekte zich opeenhoopte onder de vloer van de lokalen. Mogelijk
heeft een vonk van de lasapparatuur van een reparateur tot de ontplof
fing geleid. Op de foto spreekt de Spaanse koningin Sofia met een van
de overlevenden. Naast haar de Baskische president Carlos Oaraiocoe-
chea.
dat de Iraanse revolutionaire gardis
ten tot het laatst toe weerstand blij
ven bieden bij de gevechten in de
steden.
Nummer honderd
Irak deelde gisteren ook mee dat het
drie Iraanse F-5 toestellen had neer
geschoten. Volgens communiqué nr.
100 zouden Iraakse toestellen verder
aanvallen hebben uitgevoerd op
Iraanse doelen ln het strijdgebied en
zouden aan de Iraniërs zware verlie
zen zijn toegebracht Het aantal
Iraanse toestellen dat gisteren ln to
taal zou zijn neergeschoten, bedraagt
tien in totaal, aldus dit communiqué.
Volgens een Iraanse legerberlcht zijn
eerder deze week ln de Perzische Oolf
twee Iraakse torpedoboten tot zinken
gebracht en werd ook een modem
Iraakse oorlogsschip ln de grondge-
boord. Verder zouden de Iraniërs hun
tegenstanders bij Q&sr el SJirin zware
verliezen hebben toegebracht
eea van de belangrijkste takken van
de Ka Klax Klan. Het kamp ligt bij
Cullman en heeft de naam My Lai
gekregen, vernoemd naar het Viet
namese dorp waar honderden bur
gers en kinderen door de Amerika
nen om het leven werden gebracht
De leden van dese para-militaire or
ganisaties rijn „pathologische vijan
den van xwarten, Joden en alle min
derheden", onderstreept B'nal B'rith
ln het rapport De organisatie vraagt
Washington het toezicht door de FBI
te verscherpen. De FBI had rijn
waakzaamheid verminderd na 1976,
omdat er geen onmiddellijk terroris
tisch gevaar soa bestaan.
MOSKOU (Reuter) De be-
noeming van Walentin Make-
Jew tot vlce-premier heeft
eens te meer duidelijk ge
maakt dat president en par
tijleider Leonid Breznjew de
dienst uitmaakt ln het Krem
lin. Make jews carrière ls nauw
verweven met die. van de pre
sident.
De benoeming van Makejew valt sa
men met die van Tlchonow tot opvol
ger van premier Koslgln. Was Tlcho
now al vanaf zijn studietijd een goede
vriend van Breznjew, Makejew is al
vele Jaren de hoogste leider van de
partij ln het district dat Breznjew in
de Opperste Sowjet (Russische vari
ant van een parlement) vertegen
woordigt. Sedert het eind van de Ja
ren zestig bestaat er een vrijwel per
manent contact tussen beide
mannen.
Met zijn vijftig Jaar is Makejew veruit
de jongste van de twaalf vice-pre-
mlers. De rest ls de pensioen gerech
tigde leeftijd veelal ver gepasseerd.
Kremllnologen zien ln zijn benoe
ming de aanzet tot een verjonging
van de regerings- en partijtop. Eerder
deze week werd de pas 49-Jarige land
bouwdeskundige Nikolai Gorbatsjow
lid van het Politburo, terwijl hij drie
jaar geleden nog een volslagen onbe
kende was ln het Kremlin.
Westelijke waarnemers verbaasden
zich gisteren over de weinig elegante
manier waarop de Opperste Sowjet
eergisteren afscheid nam van premier
Koslgln. Een word van dank aan de
scheidene functionaris leek er maar
nauwelijks af te kunnen. President
Breznjew maakte dit gisteren enigs
zins goed door in een officiële verkla
ring te gewagen van de vele Jaren dat
de premier vruchtbaar gewerkt had
voor het land.
Het Chinese persbureau signaleerde
gisteren ook de groeiende greep van
Breznjew op het gebeuren ln het
Kremlin. Van het aanvankelijk drie
manschap is nu maar één man over
gebleven. Ook de Chinezen spraken
hun verbazing uit over het kille af
scheid van Koslgln. De westelijke
media waren gisteren tamelijk eens
gezind ln het constateren van de
steeds groter wordende invloed van
Leonid Breznjew
PARAMARIBO (SNA, ANP) Drs.
L. A. E. Alibux ls donderdag door de
president van Suriname, Chin a Sen,
beëdigd als nieuwe minister van soci
ale zaken en volkshuisvesting.
Alibux is de opvolger van mevrouw
Power-Staphorst. die eerder deze
week ontslag nam wegens politieke
onenigheid met de regering. Waar
over deze onenigheid ls ontstaan, is
niet bekend, maar functionarissen
van de regering zouden het onder
meer niet eens zijn geweest met be
paalde afspraken die Power-Stap
horst had gemaakt met het ministe
rie van sociale zaken
LONDEN (Reuter. AFP)
Groot-Brittannië kan zijn de
fensieuitgaven niet met drie
procent verhogen en kan
daardoor niet aan zijn plich
ten tegenover de NAVO vol
doen. Dit blijkt uit geheime
documenten die zijn uitgelekt
naar de pers
De Britse regering, die al grote be
snoeiingen moet doorvoeren door de
economische achteruitgang kan de
uitgaven voor de verdediging hoog
stens met anderhalf procent verho
gen dit en volgend Jaar De geheime
documenten lekten donderdag uit
naar de Press Association, het natio
nale Britse persbureau, en toonden
aan dat de regering Thatcher wil pro
beren om met tenminste 1900 miljoen
gulden op defensie te bezuinigen per
Jaar Dit zal tot 1984 moeten duren
Premier Thatcher heeft gisteren een
onderzoek gelast naar het lek. Vol
gens sommige regeringskringen zou
het laten uitlekken deel kunnen uit
maken van een campagne van enkele
Conservatieve afgevaardigden die af
kerig zijn van een vermindering van
de defensieuitgaven ln een periode
van internationale spanningen
De documenten die werden geopen
baard vielen onder de categorie 'top
secret' en waren verstuurd door de
secretaris van de schatkist. John Bif-
fen, naar de minister van defensie.
Francis Pym, die de authenticiteit al
heeft bevestigd
Groot-Brittannië lijkt het eerste NA-
VO-land te worden dat niet mee kan
gaan met de drie procent verhoging
van de uitgaven, West-Duitsland
haalt die drie procent wellicht ook
niet helemaal en in België. Nederland
en Denemarken kunnen moeilijkhe
den ontstaan over de verhoging van
de defensieuitgaven
De Amerikaanse generaal Rogers
heeft onlangs verklaard dat zelfs de
drie procent verhoging niet voldoen
de is om het verschil tussen de NA-
VO-bondgenoten en het Warschau
pact te overbruggen. Hij drong er bij
de bondgenoten op aan om ondanks
de economische problemen de defen
sie boven alles te laten gaan. De Brit
se regering was het geheel met Ro
gers eens.
De Britse oppositiepartij Labour ver
klaarde gisteren via defensiewoord
voerder William Rogers dat de uitge
lekte documenten aantonen dat de
regering werkelijk niet in staat is de
verhoging van de defensieuitgaven te
bekostigen. Defensiespecialisten van
de Conservatieven denken dat be
snoeid zal worden op het Rijnleger in
WestrDultsland en dat de kostbare
uitgaven voor de Tridentraketten zul
len doorgaan.
De Britse marine moet nu al bezuini
gen op energie Tijdens een NAVO-
oefening onlangs kon slechts de helft
van de Britse schepen meedoen door
de maatregel.
CHICAGO (AP) Menstrua
tiepijn kan ln veel gevallen ge
richt behandeld worden, aldus
artsen op een symposium over
dit onderwerp in Chicago. Tra-
dltoneel wordt een tranquilli
zer of een eenvoudige pijnstil
ler voorgeschreven. Maar vol
gens dr. Yusoff Dawood van de
universiteit van Illinois treedt
bij vrouwen met menstruatie
pijn vaak een verhoogde pro
d uk tie van prostaglandines in
de baarmoederwand op. Er
wordt nu geëxperimenteerd
met medicijnen die dit tegen
gaan, zoals ibuprofen. dat tot
nog toe gebruikt wordt om de
ontstekingsverchijnselen bij
reumatiek te beheersen.
De farmc farmacolooog W. Y.
Chan van de Cornell universi
teit rapporteerde daar goede
resultaten van, zij het nog bij
een kleine proefgroep Volgens
Chan lijkt ook de anti-concep
tiepil een directe invloed te
hebben op de produktie van
prostaglandines. Een dergelijk
effect is overigens ook bekend
van eenvoudige pijnstillers als
aspirine.
door Jan Halkes
Mario Soares heeft een politieke zelfmoord gepleegd. Dat lijkt tenminste
de conclusie na weer een „coup de théfire" in het politiek zo originele
Portugal De belangrijkste man van de Portugese socialistische partij
gaf er de brul aan. nadat zijn partijbestuur voor het eerste ronduit
weigerde Soares' politieke lijn te volgen.
in betfre tijden
Inzet van de ruzie zijn de presidentsverkie
zingen die zondag 7 december gehouden
worden Voor de parlementsverkiezingen
van 5 oktober steunden de socialisten de
kandidatuur van president Eanes. De De
mocratische Alliantie van premier 8a Car-
nelro maakte daar dankbaar gebruik van
door Eanes nog verder als een linkse kandi
daat te doodverven; de „leider" van een
oppositie die met de parlementsverkiezin
gen opnieuw verslagen werd.
In een persconferentie vorige week distanti
eerde Eanes zich van de socialistische par
tij. De steun had hij zich tot dan toe slechts
stilzwijgend laten aanleunen Hij ging zelfs
zo ver te zeggen, dat zijn maatschappij
opvatting eerder aansluit bij die van de
Democratische Alliantie dan bij het model
van de socialistische partij. De socialisten
beschouwden dat als een verraad van het
akkoord dat zij voor de parlementsverkie
zingen roet Eanes gesloten hadden
De groepering die aanvankelijk de kandida
tuur van Mario Soares had voorgesteld wil
de daarom afgelopen week deze kwestie
opnieuw aan de orde stellen. Het leek alsof
Eanes „uit pure machtswellust" de socialis
ten als een baksteen had laten vallen, nu
zijn herverkiezing na de socialistische ne
derlaag ln gevaar gebracht zou kunnen
worden.
Trouw
Toch ls het niet president Eanes die van
standpunt veranderd is. Hij blijft zijn oude
opvatting trouw dat Portugal een sterk
politiek centrum nodig heeft. Dat centrum
zou gevormd moeten worden door de twee
grootste partijen, de sociaal-democraten
van Sa Camelro en de socialisten van Mario
Soares
Sa Camelro schoof echter steeds verder
naar rechts en verbond zich met de veel
conservatievere christen-democraten ln de
Democratische Alliantie. Hun politiek ls de
polarisatie van de Portugese maatschai
en Eanes blijft daarom, ook na zijn perse...
ferentle. vijand nummer één.
Volgens de opiniepeilingen kan Eanes ech
ter op meer dan 50 procent van de kiezers
rekenen. Een groot deel van Sa Carnelro's
aanhang blijkt het niet eens te zijn met de
keuze van generaal Soares Camelro. (overi
gens geen familie van Soares noch van
Camelro) als de conservatieve presidents
kandidaat. ZIJ geloven niet dat Eanes een
„crypto-communlst" ls.
Om deze aanhang niet te verliezen weigert
Eanes zich als een linkse kandidaat voor te
stellen. Dat was hij ook ln 1967 niet toen
zijn kandidatuur toen zoWel de socialisten
als de sociaal-democraten en de christen
democraten werd gesteund.
De storm van verontwaardiging binnen de
socialistische partij leek aanvankelijk bin
nen het spreekwoordelijke glas te blijven
Mario Soares riep zijn gelederen op tot
kalmte. Na een diner tussen Soares en Ea
nes leek een compromis bereikt te zijn dat
in het weekend aan het partijbestuur zou
worden voorgelegd.
Tegen de verwachting ln stelde Soares zich
echter achter het idee steun aan Eanes op te
zeggen Maar voor het eerst werd Mario
Soares binnen zijn partijbestuur verslagen
Met 87 tegen 43 stemmen werd het idee
verworpen Acht socialistische leiders ont
hielden zich van stemming. Soares reageer
de met zijn „tijdelijk aftreden" als alge
meen partijsecretaris voor de duur van de
presidentscampagne
Maandag demonstreerden er een 500 socia
listen bulten het partijbureau voor Mario
Soares terugkeer. ZIJ wilden Soares als pre
sidentskandidaat. Het nationaal secretari
aat het dagelijks bestuur van de partij
dreigt af te treden Overal ln de partij wordt
idruk gediscussieerd over het probleem
Vandaag zal het partijbestuur zich opnieuw
over de vraag wel of geen steun aan Eanes
moeten bulgen. Het werkelijke probleem
heet intussen anders; Het gaat erom of
Mario Soares naast Eanes kandidaat wordt
gesteld
Kansen
Het is moeilijk in te zien hoe Mario Soares
betere kansen op het presidentsschap zou
hebben dan de zittende president, generaal
Ramalho Eanes. Soares kandidatuur zou de
Linkse stemmen zo kunnen verdelen dat
regeringskandidaat Soares Camelro in de
eerste ronde al een absolute meerderheid
haalt.
Mario Soares heeft politieke zelfmoord ge
pleegd wordt er gezegd: ofwel zijn partij
roept hem terug maar zijn presidentakandi-
datuur wordt één fiasco, ofwel het partijbe
stuur blijft bij haar standpunt en Soares
hoeft aan geen terug keer meer te denken
Voor de verandering lijkt het nu de rechter
vleugel binnen de partij te zijn die Soares
ontslag als partijleider toejuicht. De linkse
leiders, zoals Tito de Morals en Manuel
Alegre. die vorig jaar nog Soares tegenstan
ders waren staan nu achter hem. Zij reage
ren als steeds meer vanuit hun ideologische
principes dan vanuit de politieke realiteit
In het licht van die principes past het de
socialisten niet een kandidaat als Eanes te
steunen omdat hij niet bereid is het socialis
me als zijn uitgangspunt te nemen. De
rechtervleugel die zich nu tegen Mario Soa
res keert ook wel de technocraten ge
noemd wijten de systematische achter
uitgang van de partij aan de zig-zag koers
waar Soares meester in was. Het imago van
de socialistische partij is te veel verbonden
geweest met het imago van Soares die het
bij de meeste kiezers al in 1977 definitief
had verbruid
Om dezelfde reden dreigt de socialistische
partij echter uit elkaar te vallen wanneer
Soares er niet meer is om de strijdende
fracties binnen de partij uit en bij elkaar
te houden
Duister blijft in ieder geval waarom Mario
Soares zijn leiderschap ineens op het spel
heeft gezet. Ziet hij het na de zoveelste
nederlaag van zijn partij niet meer zitten0
Heeft zijn eerzucht en ijdelheid het gewon
nen van zijn politiek realisme0 Misschien is
het een combinatie van beide factoren