niversiteiten keuren 'ais' toelatingsplan af Relschoppers schade laten betalen .Geen eigen bijbel..! AG Koningin Wilhelmina wilde eenheidskrant Goede gewoontes: £ï"iï!yp Frankrijk: kernafval öf staven terug Bndriessen Criminoloog Hoefnagels vindt gevangenisstraffen nutteloos Rita nietigende uitspraak van Academische Raad Raad weigert gesprek over collegegeld >cl Meisje (18) ontvoerd Tuchtrecht voor verpleegkundigen in de wet I TbAanWnEi Duisenberg naar Nederlandse bank 'Pakkans bij alcoholcontrole te verdubbelen' Premier Van Agt morgen naar China tf)AG 25 OKTOBER 1980 TROUW/KWARTET H S te cw resultaten van schoolonder- netda centraal schriftelijk eln- ijze et* d° «enen die deze toets glansrijk ,r(« aan. is eveneens een derde van Isod dieplaatsen beschikbaar. Voor maar stant aan studieplaatsen zou ntte 3 worden geloot, waarbij de t an de resterende plaatsen (dus hoofd van ^et totaal) in Kcval ju ouwen zou moeten worden be nd die 111 het kader van de ..positieve ren piinatie" die minister Pais voor- r d^]jlcademische Raad sprak zich rzelfe Ideze voorstellen vernietigend ndt hij ivoering van een universitair lljkhei ngsexamen maakt inbreuk op Hijii de wet verankerde recht van jatie 1 n* dat VWO-leerllngen tot we- rjnghj «PPchjk onderwijs hebben, ft voor de raad. zoals li bedui iwen ïsschi heeft >d vreest ook voor een versto- i zelf 10 het voorbereidend weten- >elijk onderwijs, wanneer er op nkzie van cindexamencijfers gaat i geselecteerd. Verder waren alle delegaties van de univer en hogescholen het er over het te ver gaat om bij loting van de resterende studie- toe te kennen aan vrouwen K-e discriminatie van vrouwen i. maar dan moet wel eerst het l van de voorgestelde maatre- Van onze Haagse redactie UTRECHT/DEN HAAG De Academische Raad vindt dat er niet gepraat kan worden over verhogingen van het colle gegeld en afschaffing van de promesse (renteloze leningen», zolang er geen kant en klaar stelsel voor studiefinanciering op tafel ligt. De raad sprak er gisteren zijn afkeuring over uit dat zo'n stelsel nog steeds op zich laat wachten. Volgens voorzitter Brennink meijer ligt de oorzaak daarvan niet zo zeer bij minister Pais maar onder meer bij het minis terie van sociale zaken Het plan voor een nieuw studiefi nancieringsstelsel. dat al gerui me tijd geleden door Pals is gemaakt, lijkt daar op grote bezwaren te stuiten Inmiddels heeft de minister van onderwijs los van dit stel sel voorgesteld om het college geld van 500 naar 600 gulden te verhogen en de promesserege ling af te schaffen. ken. want met deze groepen krijg je over vijf jaar dezelfde problemen Haagse redactie E ÉCHT/DEN HAAG Alle universiteiten en hogescholen zijn tegen het plan van minister om andere regels te maken voor de toelating van studenten tot het wetenschappelijk aar de ^ijs. Dat bleek gisteren tijdens een vergadering van de Academische Raad, het overleg oUenal viesorgaan van de universiteiten, in Utrecht. U^datJad verwlerP met algemene 1 pn een voorlopig wetsontwerp ,r-u_ minister over dit onderwerp i (Lu? ütgebracht Daarin stelt hij m bij studie-richtingen met tenstop een derde van de stu- weg te geven aan aspi- udenten met de hoogste eind enis ia Hdjlcs Wie hierbij uit de boot arlzee# 011 toelatingsexamen moeten lan an 1 ,we* kernvakken, waarvan de genoM vervolgens worden gemengd Loting gel worden aangetoond, redeneerde de raad. Het kroonlid prof. De Moor noemde Pais in dit opzicht inconse quent Waarom wel vrouwen positief gediscrimineerd en niet de kinderen van arbeiders, die toch evenzeer een achterstand hebben, vroeg hij zich af. ..En dan kun Je er inmiddels ook wel de etnische minderheden bij betrek ADVERTENTIE dwiji a e.d) Hunt u zich dat voorstellen? |Onte.'b«irechnstenen:n Azië, Afr.ka en Zuid-Amenka kunnen uzeg- oen wat ciit betekent Net als u willen zij dagelijks troost putten uit de bjbei Maar zij kunnen het niet want zij hebben geen bijbel. Zij n er te arm voor. bijbelgenootschappen zitten aan de grens van hun financiëie fbgehjkheden. Vong jaar verspreidden zij al miljoenen bijbels en bijbelgedeelten. Dit jaar is het aantal aanvragen om hulp alweer gegroeid. Wat nu"> Moeten de bijbelgenootschappen de schaar in hur. werk zetten Dat is niet nodig! Als iedereen die van goede wil is het werk van de bijbelgenootschappen steunt De armsten in de ..ëreld zijn niet minder christenen dan u Ook xlj hebben recht op een eigen bijbel in hun eigen taal en voor een prijs die zij kunnen betalen. 'Word lid van de Hijbeiper^Maand-Club Air iedereen die blij is met de bijbel dezeookaan anderen wil door geven kan er iets groots ontstaan Wij zijn op de goede weg. Ons ledental breidt zich steeds verder uit. Doe ook mee! Dat kost u f 5,- per maand (meer mag natuurlijk ook). Met dit bedrag steunt u elke -.sand een bijbelproject ergens in de wereld. Waar de nood het oogst is. Vu! nu :ie bon m Dan kunnen wij uit uw naam iedere •.aand oen mede-chr.sten blij maker met een bijbel of bijbelge deelte in zijn eigen taal en voor een prijs die hij kan betalen. "ndergetL'l-ende goeft zich op lid van de Bijbel per Wo.ind-Club Mijn maandelijkse bijdrage is f (Bedrag van uw keuze invullen, minimaal f 3,-.) •r .an Loialingcr.ivangiunaderbertc.it R14 e bon zenden aai BIJBEL PER MAAND-CLUB l'-riir.-:- Evbelgen^->:::rh.ip, Antwoordnr 86. 2000VC Haarlem. Postgiro 343808 (Postzegel plakken is niet nodig De Academische Raad wil handha ving van het huidige systeem van ..gewogen loting", waarbij kandida ten met hogere eindexamencijfers eerder inloten dan kandidaten met een lager gemiddelde. Overigens ziet het er naar uit dat ook de Tweede Kamer zich in meerder heid tegen het plan van Pais zal ke ren. Vooral de oppositie en het CDA hebben grote bezwaren tegen de nieu we toelatingsregels van de bewinds man. Zij zien het systeem van gewo gen loting tot nu toe als het minst kwade. Van een onzer verslaggevers SCHIEDAM Drie tot nu toe onbe kende mannen hebben gisteravond bij de Nieuwpoortweg in Schiedam het achttienjarige meisje A. Y. ont voerd. Het meisje werd toen ze langs een auto liep door drie mannen beet gepakt en in een auto gesleurd. Mensen die dat zagen gebeuren pro beerden de weg te blokkeren door er een vrachtauto en een personenauto dwars op te zetten. Maar de ontvoer ders ontsnapten via het rijwielpad en ontsnapten over de rijksweg in de richting Vlaardingen. Bij de uitwijk manoeuvre werd nog een bromfietser geraakt, die nauwelijks werd gewond. De politie wist gisteravond bij het sluiten van de krant nog niets over de identiteit van de ontvoerders. Zij stelt een uitgebreid onderzoek in. Van onze parlementsredactie DEN HAAG De regering gaat strengere eisen stellen aan het beroep van verpleegkundige. Er komt. net als bij de artsen, een wettelijke tucht recht, waaraan de handelingen van verpleegkundigen kunnen worden ge toetst. Verder zullen verpleegkundi gen worden geregistreerd in een spe ciaal register. Alleen daaraan en dus niet meer aan het diploma zullen zij vóortaan hun titel ontlenen. Over een en ander zal binnenkort een wetsontwerp verschijnen. De minis terraad is er gisteren mee akkoord gegaan, dat dit wetsvoorstel aan de Raad van State wordt toegestuurd. Achterliggende gedachte van het tuchtrecht en het register is. het ni veau van de verpleegkundige te handhaven. Een diploma biedt daar voor te weinig garantie. DEN HAAG (ANP) - Het conflict over de vernieuwing van kernwapens in D'66 lijkt te zijn opgelost door een amendement dat de hele paragraaf over de nieuwe middellane-afstands- raketten dient te vervangen. In dat amendement staat dat D'66 de plaat sing van deze raketten op Nederland se bodem „in de huidige omstandig heden niet aanvaardt Ook de buitenlandspecialist van D'66. Brinkhorst, steunt het amende ment. Verdere ondersteuner zijn on der anderen de indienster Suzanne Bischoff, het Eerste-Kamerlid Jan Vis en de toonaangevende tegenstan der van Brinkhorst, het Drentse sta tenlid Dick Tommei. 2 C-£*r-. ii Het Nieuwe Testament, dat Wilhelmina in de oorlog gebruikte, deed zij in 1945 cadeau aan de Nederlands hervormde gemeente in Londen met de persoonlijke opdracht „in 1940 door mij gekocht in Londen en door mij gebruikt tijdens mijn verblijf in het Verenigd Koninkrijk". door Fred Lammers AMSTERDAM Zelfs dr Lou de Jong, de oud-directeur van het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie, moest gisteren vaststellen dat veel van het materiaal dat op de tentoonstelling ..Wilhelmina in Londen", die vandaag in het Rijksmuseum in Amsterdam wordt geopend, hem onbekend was. Een groter compliment hadden de samen stellers van de expositie, die tot 2 februari 1981 is te bezichtigen, niet kunnen krijgen. Uit binnen- en buiten land is het materiaal bijeen gegaard. Het feit dat zij een eeuw geleden werd geboren, was de directe aan leiding tot de expositie. Er is in middels veel geschreven over Wil helmina in oorlogstijd. Dat het vaak niet boterde tussen haar en de ministersploeg is bekend. Op de tentoonstelling wordt dat geïl lustreerd met authentiek mate riaal. Zo is er een brief waarin minister Albarda zich bij Gerbrandy be klaagd over de rede die Wilhelmi na op 10 mei 1944 uitsprak. Spre kend over het regeringsbeleid ge bruikte zij de ik vorm alsof zij de lakens uitdeelde. Ik zekere zin is dat ook wel zo geweest. Als het aan Wilhelmina had gelegen had zij om haar eigen woorden te ge bruiken nog veel meer zelf „bedis seld" Het kabinet dwarsboomde haar in die plannen, zodat de ko ningin op 30 december 1944 enigs zins wrevelig opmerkt „Het kabi net staat tussen het volk en mij." Zij komnt tot die uitspraak op een van de vele blocnotevelletjes waarop zij met haar naaste mede werkers van gedachten wisselt over de zaken die spelen In augus tus 1942 maakte zij aantekenin gen voor het gesprek dat zij met de Amerikaanse president Roose velt zou hebben Ze tikte het zelf in rood in telegramstijl op haar- schrijfmachientje. Ook Indië brengt zij ter sprake: „Over het algemeen vertoont men de neiging Indië in den hoek te dringen op industrieel gebied. Dan zeggen dat dit niet aangaat. Wij hebben het industrieel op po ten gezet, vanuit Nederand. Wij hebben dit voordeel niet aan ons gehouden, doch hebben het geheel aan de bevolking doen toekomen. Hoe zoden wij ons laten welgeval len. dat anderen haar daarvan be- rooven." Minister van koloniën Van Mook krijgt eveneens blocnotevellen van Wilhelmina Zo doet zij hem op zekere dag verslag van een ge sprek met Churchill „Ik wil niet nalaten u de aangename meede- deeling te doen dat de Heer Chur chill voortdurend Ned Indië in het gesprek bracht, en van oordeel was, dat we over twee jaar een heel eind verder zouden zijn en dat wij Japan moesten klein krij gen. waarop ik antwoordde dat wij dat zouden doen te land. ter zee en' in de lucht" Opmerkelijk is het plan dat Wil helmina begin april 1944 maakt voor de naoorlogse pers. Haar ge dachten daarover zet zij op pa pier; „Wat de pers betreft zal in grijpen onvermijdelijk zijn. Ge schiedt dit niet. dan verschijnen van dezelfde persen, die nog pas de meest serviele couranten lever den laaiende patriottische bladen." „Om die ontwikkeling te keren wordt aanbevolen de inrichting van een eenheidscourant, welke onmiddellijk verschijnt onder lei ding van een groep eerbare jour nalisten. Weldra wordt mogelijk gemaakt, dat de eenheidscourant in afzonderlijke oplagen wordt ge drukt. waarbij een of meer kolom men voor de bediening van de speciale lezerskring beschikbaar worden gesteld. Rondom de een heidscourant kunnen de abonné- groepen der verschillende richtin gen zich weer vormen om aldus den overgang naar een normale ontwikkeling van de dagbladpers te verkijgen." Hoe kneuterig het in Londen alle maal toeging blijkt uit de dag boeknotitie van minister Van den Tempel óver de kerstviering met Wilhelmina op 23 december 1940 Een Hollandse zangeres zong stichtelijke liederen. Toen Wilhel mina aanstalten maakte te ver trekken gaf Gerbrandy een wenk en door hem aangevoerd zette het gezelschap het „Een vaste burcht" in Wilhelmina deelde ook presentjes uit. Gerbrandy en Van den Tem pel kregen een actetas, wat Oer- brandy de opmerking ontlokte: „Wij staan in de pas." De tas was echter van oorlogskwaliteit en werd nooit gebruikt. Dat is de reden dat het vorstelijke kerstca deautje nu in het Rijksmuseum is te bewonderen. De met bont gevoerde helm, die Wilhelmina in de hand had toen zij in mei 1940 voet aan land zette in Engeland. Het niet alledaagse vorstelijke hoofddeksel is ver sierd met het koninklijke wapen. ADVERTENTIE Niet harder rijden dan is toege staan. Dat is een goede gewoonte Net als. meteen even de postcode vragen wanneer u iemands adres noteert. Bij een telefoongesprek bijvoorbeeld Schrijf dan gelijk even die postcode in uw klapper. Dan hebt u voortaan het complete adres bij de hand Mèt de postcode erbij eo&tdoett. ptt post MIDDELBURG (ANP) Als Nederland weigert, het radioj actief alval in ontvangst te nemen van zijn gebruikte kero brandstol zoals die door de Franse fabriek Cogéma wordt opgewerkt, krijgt het de niet opgewerkte brandstofstaven terug. Dit blijkt uit een antwoord van gede puteerde staten van Zeeland op vra gen van statenleden van PvdA en D'66. Uit een toelichting van gedeputeerde W. Don blijkt dat Cogéma volgens het nog niet goedgekeurde contract met de Provinciale Zeeuwse elektrici teitsmaatschappij verplicht is om vóór 1 januari 1982 aan de Nederland se regering op te geven in welke vor- Van onze soc -econ redactie DEN HAAG Oud-minister Duisen berg van financiën (PvdA), wordt op 1 mei één van de directeuren van De Nederlandsche Bank. Het kabinet heeft hiertoe gisteren besloten. Tege lijk wordt op 1 mei de huidige presi dent van De Nederlandsche Bank. dr. J. Zijlstra. herbenoemd tot president. Eén van de andere directeuren van de bank. dr Kessler. gaat op 1 mei vol gend jaar als bankdirecteur met pen sioen. Premier Van Agt wilde gisteravond op zijn wekelijkse persconferentie niet ingaan op speculaties, dat de benoeming van Duisenberg tot één van de bankdirecteuren bedoeld is om te zijner tijd Duisenberg Zijlstra te laten opvolgen als president van De Nederlandsche Bank. De herbe noeming van Zijlstra. die 62 is, is in principe normaal voor zeven jaar. al dus Van Agt. Er zijn echter specula ties dat Zijlstra volgend jaar al met vervroegd pensioen wil gaan. Duisenberg is nu plaatsvervangend voorzitter van de hoofddirectie van de Rabobank. In het kabinet-Den Uyl was hij van 1973 tot 1977 minister van financiën. men het alval terugkomt dat bij de opwerking wordt gevormd. De rege ring heeft dan tot 1 januari 1984 de tijd om te laten weten of zij daarmee akkoord gaat. 4 Grote problemen Cogéma is dan nog niet aan het op werken volgens het nieuwe contract, dat gebeurt pas in 1986-'87. Als Ne derland het afval in de voorgestelde vorm niet terug wil. wordt het opwer- kingscontract omgezet in een opslag: contract. Cogéma blijft dan wel doofc gaan met het afhalen van gebruikte kernbrandstof in Borssele. maaï stuurt dat in 1995 onopgewerkt teru£. Dat zou dan grote problemen oplevë; ren. aldus Don in een mondelinge aanvulling op de antwoorden. DEN HAAG (ANP) De kans om te worden gepakt bij een alcoholcontro le kan bij een gelijkblijvende sterkte van politiekorpsen verdubbeld wor den. Er zou dan een aantal kwalitatie ve verbeteringen moeten worden doorgevoerd. Dat denkt de secretaris van de cen trale politie verkeerscommissie (CPVC). Kuijten. Volgens de commis sie zijn er meer gerichte alcoholcon troles nodig. Alle automobilisten dW bij zo'n controle worden aangehou den. zouden een ademtest moeten ondergaan, ook al geven zij niet de indruk gepimpeld te hebben. Verder meent de commissie dat er een speci ale politietak moet komen die zich bezig gaat houden met aanhouding, afvoer en verwerking van overtre: ders. ADVERTENTIE mod trvólg van pagina 1 ndicn begeerde ook Andriesens ger als minister van financiën. VP-er Fons van der Stee. de post ussel Daar stond tegenover dat a-fractie onder aaanvoering van ers de kandidatuur-Andriesscn 6e. Ook van de zijde van de waar Andriessen nog op een A ropulariteit kan rekenen, werd richting druk uitgeoefend op Agt. de aanwijzing van Andriessen is "ns dat Nederland opnieuw de fel ïrde post van landbouw in de Qmmissie zou kunnen bezetten, fns Van Agt niet bij voorbaat dien Deze zetel wordt thans ge- door de Deen Gundelach, die euw kandidaat van Denemarken '«Ierland bezet momenteel met !lin8 de post van sociaal en re- EjjJaal beleid, ffo'er Van Agt zou afgelopen aan de toekomstige voor- tha 'el Woo van de EG-commissie, de sti j-jpburgse minister van bulten- jreni e Zaken Gaston Thorn, een lijs- Eljj, met de namen van drie kandida- -em hebben verstrekt. Behalve An- t n( l>,ssen waren dat Van der Stee en n 19! WD'qr Oort. topman bij de Alge- ikt 3 w'B ;nk Nederland en voormalige ™taimer../cneraal. Daags daarna «hter in beperkte ministers kring wart .besloten Andriessen als enige t rrt "idaat naar voren te schuiven, 'voltallige kabinet is daarmee gis- *n akkoord gegaan. Van een onzer verslaggevers ROTTERDAM Eén van de merkwaardigste reacties van de overheid op de rellen in Amsterdam tijdens de inhuldiging van koningin Beatrix is geweest dat niet gerept is over schadevergoeding door de deelnemers aan de rellen. De oirv.tng van de schade had vastgesteld moeten worden en de op de films te identificeren deelnemers aan de rellen hadden opgespoord moeten worden oir. schade hoofdelijk om te slaan. Een miljoen gulden schade over duizend deei nemers is duizend gulden per relschopper. Dit heeft de Rotterdamse cri minoloog prof. dr. O P Hoef nagels gistermiddag gezegd op de Erasmusuniversiteit in een rede ter gelegenheid van de uitreiking van de docto raalbul aan 42 studenten van de juridische faculteit. De vrees dat „de kikkers kaal zijn" is volgens de hoogleraar niet realistisch in een wel- vaarts- en verzorgingsstaat als de onze „Er zijn uitkerin gen. Er zijn persoonlijke ei gendommen. De inning van de schadevergoeding zal wel iswaar inventiviteit behoeven, maar." zo merkte de heer Hoefnagels op. „beter een le ger inners dan een leger ME'ers. De inners leggen de verantwoordelijkheden waar ze horen, de ME'ers slaan de verantwoordelijkheden uit el kaar." Volgens dr. Hoefnagels is het laten vergoeden van de scha de door de relschoppers beter dan „de vrijwel nuttoloze ge vangenisstraffen" die de straf rechter heeft opgelegd. Ook de onmiddellijke slachtoffers in het materiële vlak zouden daar in de ogen van de hoogle raar meer mee gediend zijn. Eigenaren van omgegooide auto's, de winkelier met de vernielde uitstalling en de om wonenden die uit hun huis moesten, bleven echter buiten het beeld, aldus Hoefnagels „De niet onmiddellijke slacht offers zijn de belasting beta lende burgers die de miljoe nen guldens aan vernielingen later zullen voldoen, terwijl ze van linkse en rechtse politici en sombere economen verne men dat Jan Modaal moet be zuinigen." Elke buiten-parlementaire of buiten-wettelijke actie be hoeft legitimatie of rechtvaar diging De relatie van de Am sterdamse rellen met de wo ningbehoefte is volgens Hoef nagels niet erg realistisch. De recente actie in Dodewaard vindt de hoogleraar daarente gen een goed voorbeeld van een gelegitimeerde actie, om dat de parlementaire midde len waren uitgeput. Boven Koninginnedag in Amsterdam: winkeliers met uitstal lingen draaien zelf voor de schade op die tijdens de rellen in de hoofdstad is ontstaan. dien werden, aldus Hoefna gels. zinloze gevechten met de ME gemeden. De geweldloos heid stond in relatie met het doel van de actie. Die relatie ontbrak in Amsterdam. „In de reldeelnemers heeft de Neder lander geen woningnood of woningbehoefte kunnen ont dekken." Volgens Hoefnagels is het moeilijk om adequaat te rea geren op relschoppers. Het is even moeilijk, zo zei hij. de juiste oorzaken van het relge- drag vast te stellen. Volgens hem staat echter vast dat de „gelegenheidsstructuur" in Amsterdam op 30 april veel weg had van een voetbalsta dion (voetbalvandalisme): „een door de media en de kra kers aangekondigde happe ning. een happening met „be loofde" rellen, veel publiek, televisie en ter plaatse niet slechts het vak achter het doel maar de goeddeels lege straten van Amsterdam uit sluitend benut door demon stranten en politie." De criminoloog meent dat er wel degelijk een „alternatief" was geweest voor het Amster damse beleid op die dag Hoefnagels' alternatief luidt: een popfestival in het Olym pisch Stadion met Fisher Z, Herman Brood, de Twentse popgroep Normaal en Queen of Pink Floyd „De jeugd had een reële keuze gehad tussen rel en popfestival." aldus be sloot Hoefnagels zijn rede. SCHIPHOL (ANP) Premier Van Agt en zijn echtegenote zullen mor genmiddag al van Schiphol naar Chi na vertrekken en pas in Karachi mi nister Van der Klaauw van buiten landse zaken ontmoeten om geza menlijk de reis naar Peking te vervol gen Minister Van der Klaauw ver trekt maandag van Schiphol naar Karachi. Van Agt vertrekt een dag eerder omdat hij in Karachi wil over nachten niet al te vermoeid in Peking aai. te komen. Daar wachten de premier en Van der Klaauw direct na aankomst een ontvangst, de eerste besprekingen en een diner „Als jullie echt van mij houden, kun je het met geld voor een bioscoopkaartje bewijzen

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 3