Hoe waar is prawda en hoe vreedzaam is mir?
wonen op stand
Samen-Spel: kind en Bijbel bij elkaar
Koren actief met
gevarieerd program
UITGAAN
Muziek, gehoo
en ongehoord
RABOBANK
„NOOTDORP"
eerste medewerker
VRUDAG 24 OKTOBER 1980
TROUW/KWARTET
door H. Bax
Het ls bij alle problemen tussen Oost en West altijd weer opvallend hoe weinig het Westen
weet over Rusland en omgekeerd. Wij weten wel weinig over de Russen eigenlijk een
verkeerde benaming gezien de menigte volken ln de Sowjet-Unie maar we kunnen daar Iets
aan doen door ons zo evenwicht mogelijk te Informeren. In de Sowjet-Unie ligt dat wel even
anders.
Legale Informatie wordt daar ver
schaft door één centrale bron, die Je
„prawda" kunt noemen. Prawda ls
een oer-oud Russische begrip dat niet
alleen „waarheid" betekent, maar
veel verder gaat. Het houdt ook ln
datgene, wat rechtvaardig ls, wat
goed is voor ledereen. Zo ls het dus
eigenlijk onjuist de Russische kran
tenaam Prawda te vertalen met „De
Waarheid". Je kunt Je trouwens ook
niet één krant voorstellen die niet
eens flink Jokt
Taalprobleem
En dan ls er meteen het grote taalpro
bleem. Wij willen misschien wel met
de Russen praten, maar we kunnen
het nauwelijks. Vrijwel niemand ln
het Westen spreekt Russisch, zoals de
Russen weinig Engels of Duits spre
ken. Dat veroorzaakt vaak enorme
misverstanden, die onschuldig en
zelfs vermakelijk kunnen zijn op het
alledaags niveau van toerisme. Zo
vloekt een Rus beslist niet als hij
zoiets zegt als „Kotvedomme!" Hij
zegt dan alleen maar „Er ls een kat ln
huis!"
Op hoger niveau echter kunnen er
moeilijkheden ontstaan, die zelfs on
heilspellende vormen kunnen aanne
men. Zo wordt op vredesbijeenkom
sten die goede wil van de Sowjets wel
aangetoond door te zeggen, dat ook
zij vrede willen en vreedzaam naast
elkaar bestaan. Na particuliere be
zoeken, zoals onlangs nog dat van de
Amerikaanse industriemagnaat Ar-
mand Hammer aan Breznjew, aan
vaardt de westerling opgelucht de
terugtocht ln de naive overtuiging
dat de Russen vrede willen, of peace,
of FTieden. Maar dat ls niet Juist Zij
willen MIR (spreek uit: mier), het
Russische woord, dat ln blijmoedige
slotcommuniqués wel vertaald wordt
met „vrede" of „peace", maar dat een
geheel andere inhoud heeft. Ook mir
ls een oeroud Russisch begrip. Het
betekent ln de eerste plaats (zie het
verklarende Russische woordenboek
van S. L Ozjegow): het geheel van alle
vormen van materie op aarde en ln de
ruimte; verder afzonderlijk deel van
het heelal, planeet; de aarde en de
mensen er op wonend; maatschappe
lijk milieu of groepering van volgens
bepaalde kenteken en bij elkaar be
horende mensen; afzonderlijk gebied
van leven, fenomenen of voorwerpen;
het wereldse leven (tegenover bijv.
het kloosterleven); landbouwgemeen-
schap ln verouderde, voor-revolutio
naire zin. Nog steeds dus heeft deze
Inhoud weinig gemeen met ons be
grip vrede. Pas ln de tweede plaats
betekent mir: overeenstemming ln de
betrekkingen, rust, afwezigheid van
vijandschap, oorlog of twist, wat wij
in de eerste plaats met vrede be
doelen.
Na 1917 kreeg mir een meer leninisti
sche inhoud: de Sowjet-samenlevlng
Nederland, een land leert men ln de
Sowjet-Unie van uitbuiting, ar
moede en woningnood; met aparte
winkels voor rijken en voor armen en
met aan het hoofd een koning of
koningin, die, volgens de Grote Sow-
Jet Encyclopedie (welke niet zoals bij
ons de Winkler Prins of de Grote
Oosthoek een mening geeft, maar
„de" officiële mening, tevens staats-
standpunt) grote volmachten geniet
HIJ benoemt ministers en rechters,
heeft het recht het parlement te ont
binden en ls opperbevelhebber van
de strijdkrachten. Het systeem van
sociale voorzieningen ln Nederland,
verzekert de encyclopedie, ls een van
de meest achtergeblevene van de hele
kapitalistische wereld
Hoe het doel, die mir, op de gehele
wereld te bereiken? Het gaat er de
Sovjets niet zozeer om hoe het doel
bereikt wordt, maar dét het bereikt
wordt. Om de mir te vestigen moet Je
nooit afzien van strijd tegen de bour-
geols-ideologle.
Oorlog dan? Lenln maakte al verschil
tussen „goede" en „slechte" oorlogen.
Slechte of onrechtvaardige oorlogen
zijn die welke door de imperialisten
(lees: het Westen) worden begonnen.
Goede of rechtvaardige oorlogen zijn
die oorlogen die volkeren bevrijden
van imperialistische en nationale
maar ook. en dat ls een hele stap
verder, van sociale onderdrukking.
Daarbij bepaalt de partij waar die
bestaat.
Russen het woord mimoje gebruiken,
heeft een heel andere Inhoud dan de
gedachten die daarover ln het Westen
- bestaan. Het gaat er niet om de ver-
fiLfiK-SJïSïSïttïüïïS1 «sternen naast elkaar te
Het spreekt vanzelf, dat Je als Rus En. d?r?ken' dat de SowJf141e
daaraan wat wil doen. Die roeping ™df rd™kkuigaanwezig ach-
heeft zijn neerslag gekregen ln de ten ln bij voorbeeld de landen van de
grondwet (art. 89). Het vesUgen van 2"ït.Wertld Is ®fn lïufiewDI* onder*
mir op de hele wereld ls de plicht van °P in jLet pesten,
de SowJet-Unle. Ook het begrip °°k hle,r 111 Nederland. Wij hebben
vreedzame coëxistentie, waarin de Been nür, maar de massa smeekt er
bestaat deze mir alleen ln de Sowjet-
Unie en haar broederlanden. Niet ln
de derde wereld, maar ook niet in het
Westen, waar de massa het volgens
de Sowjet-lnformatlebronnen slecht
heeft en wordt onderdrukt Ook ln
laten bestaan en naar elkaar toe te
laten groeien. Het gaat om het ver
krijgen en het behoud van mir op de
gehele aarde, een situatie waarbij ie
dere reden voor het ontstaan van
oorlogen ontbreekt
om. Dat krijgen de Russische burgers
en in de eerste plaats de Jongeren ln
de Sowjet-Unie dagelijks te horen vla
hun media en leermiddelen en via de
televisie. Akelige beelden, die een be
roep doen op het ln leder mens aan
wezige gevoel om een ander te
helpen.
Geweld
Mir komt niet vanzelf. Er moet voor
worden gestreden en geweld kan
daarbij een positieve rol spelen. De
Sowjet-kinderen leren op school, dat
vechten niet erg ls. Het kan zelfs zeer
romantisch zijn. De verschrikkingen
van een loopgravenoorlog, de nacht
merries van een Rilke, worden voor
de SowJet-Jongeren verborgen en om
gezet ln een alleszins aantrekkelijk
milieu, getuige de tekst voor het ge
ven van een dictee op school: „Iedere
schuttersput, Iedere versterking, ie
dere loopgraaf werd al meteen voor
AlekseJ een woonruimte. Hij voelde
zich er best, alsof hij thuis was, en hij
maakte het er zich gemakkelijk. Hij
zou er geen uur, niet alleen een nacht,
maar wel altijd ln kunnen blijven
Het Sowjet-boekje voor de actieve
beheersing van de Russische taal
door scholieren, geschreven door I.
Barannikow, Moskou 1977, bevat ge
spreksstof voor het houden van
spreekbeurten. Een van de vragen is:
Wat willen de Jongeren in de SowJet-
Unle graag worden? Het antwoord
geven de kinderen aan de hand van
vijf afbeeldingen: niet dokter, ijsco
man. of Ingenieur, maar: tankbes
tuurder, straaljagerpiloot, gewapen
de marinier, grenswacht ofde
man die achter het paneel zit met zijn
hand boven de rode drukknop, ge
reed om atoomraketten af te vuren!
In het Westen leren wij dat het toch
eigenlijk verschrikkelijke dingen zijn
en er wordt terecht gewezen op het
afschuwelijke gevaar van straling.
In de SowJet-Unle worden raketten
echter voorgesteld als wonderen van
schoonheid, geheel passend bij de
mooie natuur, zodat Je er als Sowjet-
burger vanzelf alleen maar bewonde
ring voor kunt krijgen. Stralingsge
vaar? Dat valt best mee, leren de
Russen. Het land heeft al een uitge
breid net van kerncentrale ff
vanzelfsprekend nooit fo, I
maakt worden. En de
gen op school het lied van
IJsbreker, gekomponeerd
Reitman en E. ZJarkowskij
gen „in waardig en enei
erd
•ski) U
rgiel
Tablet
Bij een atoomoorlog zorg Ji_
schermende kleding zoals Lg y
sen en sportkleren, zegt het fr
de militaire opvoeding van
ren, ouders en onderwijzen
neel „Wojennye Znanija" 8C
Kennis). Dat helpt uitsteke ^'a
ook een tablet, goed tegen ra
ve neerslag. Het ls tablet i .el3'
krijgbaar in staatsapotheek
winkels ln de SowJet-Unle 5 Z
meestal geen namen, ma:
mers). En sinds kort bestaat
lingsvrije reiswieg voor zul
beoefent de gehele bevoU
Jeugd incluis, het schuilen ii
kelders tegen atoomaanvalk*^-»-
en moet je na een atoomai
douchen en netjes schoo «jf
Daarna breng je ze naar eet
wei. Zo verliezen de Sowjet the
hun angst voor deze dingen e aiii
gaarne hun instemming gev fr t
gebruiken.g vi
.zijn
Praten met goede bedoel Nu
goed. maar niet met oogklep g \i
zonder kennis van de Sowj iee
Het westen moet meer weten
oosten, waar ook zoveel goed Vas
zijn, en omgekeerd. Isolen e ls
belde kanten is levensgevaar dei]
ten en schrijven, want de pe Zi
licht een veel beter wapen d
raket ook. Na
Drs. H. Bax is slavist en j°P
vertaler Russisch. pde
door A. J. Onstenk
De Unie School en Evangelie
heeft haar serie cahiers ver
rijkt met Samen-Spel, een uit
gave over de godsdienstige
vorming van het Jonge kind.
Ik bedoel dit niet als een cli
ché, maar in letterlijke zin.
Dit cahier, een vervolg op het
eerder verschenen BliJ-Spel,
draagt weel aan dat van waar
de is voor de godsdienstige
vorming van het Jonge kind.
De titel ls niet een speels aardigheid
je maar weerspiegelt de bedoeling
van de auteurs. Er wordt een krachtig
pleidooi gevoerd voor Integratie van
de godsdienstige vorming met alle
andere opvoeding en onderwijs. Het
gaat om de beleving van de samen
hangen. Het schoolwerkplan zal dit
doel zichtbaar moeten maken. De
godsdienstige begeleiding dient aan
te sluiten bij de leefwereld van het
kind. Binnen een veilige vertrouwens-
fase heeft het kind behoefte aan het
spelend bezig zijn met de dingen en
de mensen om zich heen. In het spe
lend vragen en praten worden ant
woorden ontdekt en gevormd die pas
sen ln zijn leefwereld. Zo bouwt het
totaliteitsonderwljs. Godsdienston
derwijs. spel, expressie enz., moeten
op natuurlijke wijze met elkaar zijn
vervlochten. Deze wijze van onder
wijzend bezig zijn behoort bij de tota-
kind aan zijn eigen filosofie of dog- liteit van het kind. Ook de godsdien-
matiek. Intussen kiezen de auteurs stige vorming moet daarom het kind
de leefwereld van het kind niet uit- „heel" laten. Alleen op die manier ls
sluitend of overtrokken als ultgangs- het mogelijk de godsdienstige bege
punt. Ze willen zowel blbliocentrisch leiding aan te passen aan zijn bele-
als pedocentrisch te werk gaan. De vingswereld. Een bijbels gegeven of
onderwijsgevende heeft daarbij de verhaal kan heel goed en verant-
taak bemiddelaar te zijn tussen het woord benaderd worden vanuit een
bijbelse gegeven en de wereld van het spel, een lied, of een project over een
kind. Met de tweezijdigheid van het onderwerp dat niet direct met de bij-
uitgangsdpunt ls het gestelde leer- bel te maken lijkt te hebben, bij voor-
doel ln overeenstemming: Met de kin- beeld een project over water.
FILMS IN DEN HAAG
APOLLO 1 (46.03.40): De duivel kent geen genade;
3.30. 7. 9 15. ZO. 2. 4.15. 7. B 15. 16 J APOLLO 2
(46.03.40): De bloot-bom. 2. 7.30. B 45. zo. ISO, 7.30.
9.45. aL A8TA (46-35.00): Xanadu; 2. 7. 9.30. zo.
1.30. 4. 7. 8.30. al. BIJOU (46.11.77): D;i long-
temps que Je falme; 2.7.15. B.45. zo. 1.45.4.13.7.15,
8.45.16 J. CALYPSO (46.35.02): Being there; 2.15.7.
B 30. zo. 1.30. 4, 7. 8.30. al. BABYLON 1 (47.16.56):
Xanadu; 2. 7. B.30, zo. 1.30. 4.7. 8.30, al. BABYLON
2 (47.16.56): The big red one; 2. 7.15. 8.45. zo. ook
4.15. 12 J. BABYLON 3 (47.16.56) All that Jazz; 7.
6.30. ma dl ook 2.13. aL CAMERA (46.72.00):
Everything you always wanted te know about sex;
1.45. 6.45. 9.15. ZO. 1.15. 4. 6.45. 9 15. 16 J. CINEAC
(63.06.37): The sea wolves; 2. 6.43. 8.30. ZO. 1.15. 4.
6.45. B.30. aL CINEAC 2 (63.06.37): When a stranger
calls; 2. 6.45. BSO. zo. 1.15. 4. 645. 8.30. 16 J.
CINEAC 3 (63.06.37): Bad timing. 6.45. B.30. ma..
dL ook 2.15. 16 J. CORSO (46 72 00): Platvoet aan
de N1J1; 1.45. 6.45. 8.15. ZO. 1.15. 4. 6.45. B.15. aL DU
MIDI (83 57 70) National lampoons animal house:
rr.. za. 7. 6.30. zo ook 3.30. aL EUROCINEMA
(66.70.66): De dolle dwaze waaghalzen van de
scherpe bochten; za.. zo., wo. 3.45,7.45, ov. dg. 1.45,
7 45. aL METROPOLE 1 (45.67.56) Ooldflnger 2,
6.45. 8.30. ZO. 1.15. 4. 6 45. 8 30. 12 J. METROPOLE
2 (45.67.56): Caligula: 2. 8.30. 18 j. METROPOLE 3
(45.67.56): Vrouwenatad; 2, 6.30. 16 J. METROPO
LE 4 (45.67.56) The good, the bad and the ugly; 2.
8.30. 16 J. METROPOLE 5 (45 67.56) The end; 2.
6 45. 8.30. zo 1 15, 4. 6 45. 8 30. 16 J. ODEON 1
(46.24.00): Can't stop the music; 1.45. 6 45. 8.30. zo.
ook 4.15. al. ODEON 2 (46.24.00): NlJlnsky; 2. 6.45,
8 15. zo. ook 4.30. 16 J ODEON 3 <46.24 00): In de
greep van de zombies: 2. 6.45, 8.15, zo. ook 4 30,16
J. ODEON 4 (46.24 00): PapUlon. 2. 8. 12 J. ODEON
5 (46.24.00): The black hole; 1 45. 6.45. 9.30. zo. ook
4.15. al. LE PARIS 1 (65.64.02): InUeme pornorela-
tles; vanaf 12 u„ zo. vanaf 1 45. 18 J. LE PARIS 2
(65.64.02): La nymphomane perverse; vanaf 12.15.
ZO. vanaf 2 u.. 16 J. LE PARIS 3 <65.64 02): Cry for
Cindy; vanaf 12.30, zo. vanaf 2.15,18 J. PASSAGE
(46.09 77). Voor een paar dollars meer. 2. 6.45.9.30.
ZO 1.15. 4. 6 45. 8.30. 12 J. ROYAL 3 (60.11.92): Het
meisje met de fluwelen tong; ma dL. wo. 2. 8. ov.
dg. 2. 7. 8.30. 18 J. ROYAL 4 (60.11.82) Go tell the
spartans; ma., dl.. wo 2. 8. ov. dg. 2. 7. 8.30. 12 J.
ROYAL 5 (60.11.82): The tatoo connection; ma.,
di.. wo. 2. 8. ov. dg 2. 7. 9.30. 16 J. STUDIO 2000
(54.22.88): Being there; 2. 8. ZO. 1. 8. aL De uitkijk
(54.22.88): The changeling; 8.15. ma.. dL 2 u.. 16 J.
Films In Delft
CITY (015-1242.51): The big red one; 7.8.1S.ZO. Vm
wo. ook 2 30. 12 J. CITY SELECT (0.15-12.32.51):
The graduate; 8.15. ma., dl. ook 2.30. 16 J. DOE
LEN KINO (0.15-12.6742): Phantasm; do. t/mzo. 7.
8 15. zo. ook 2.30. 16 J. DELFIA (0.15-1248.55): De
vrek; 7. 8 15, zo. ook 3.30. m«> dl. ook 2.30. al.
FLORA (0.15-12.08.14): Spel zonder remmen; 7,
8.15. zo. ook 2.30. 18 J STUDIO D (015-12 32 80):
Can't atop the music. 7. 8.15, do. t/m zo. ook 240.
deren luisteren naar de bijbel en zoe
ken naar een manier waarop bijbel
verhalen kunnen doorwerken in hun
eigen leven en ln de relatie met an
deren.
De grondhouding voor de godsdien
stige vorming ls luisteren en horen
maar evenmin mag het xien verwaar
loosd worden. Het hele denken van
bet kind voltrekt zich ln associatieve
samenhangen, ln symbool-denken en
denken ln beelden.
Een tweede accent hangt hiermee sa
men: het wijzen op de noodzaak van
KOFFIEHUIS: Harald Jean Jaaaoy. tot 7 nov.
RIJSWIJK TOLLENS MUSEUM. Tollens penne-
VTUChten. tot 1 nov. OALERIE ARTLSHOCK:
Heieen Wolbert, tot 7 nov. BIBLIOTHEEK: Mar
tin Korft. Anton Machlelse. tot 6 nov.
LEID SCHEND AM DE SLUIS^Eduard Liennard.
tot 21 nov. ANTONIUSHOVE: Ingeborg Re lier.
Kitty HackerUAssies, tot 28 nov.
VOORBURO SWAENSTEYN „Prooat". tot 10
dov DB TOBBE: Jaap Pauwe. tot 23 nor
WASSENAAR: BIBLIOTHEEK: Kitüe Markus,
tot 8 nov. AUBERGE DE KIEVIET; Claire vU
Graaf-Dullth. tot 7 nov
LEIDEN: ACADEMIEGEBOUW Ura Pfannemul-
ler. tot 1 nov. LAKENHAL: Leldse kunstenaars,
tot 1 dec. OALERIE DE OUDE RIJN: Lucia
Stelnbach. Jetty Wery. tot 16 nov. GEMEENTE
ARCHIEF: Joden en Leiden, tot 8 nov GALERIE
VD VLIST Rob Clous, tot 1 nov LAKGALERIE:
Saskla Slinter. tot 1 nov. OPENBARE BIBLIO
THEEK: 8peelgoedtentoonstelling, tot 26 okt
VOLK ENK UNDIO MUSEUM: Bazaar, tot 5 Jan.
Een derde en nadrukkelijk accent
krijgt dan ook het thematisch onder
wijs als alternatieve aanpak van de
godsdienstige vorming. Door zo'n
thematische aanpak kunnen de leer
lingen op een bij hun leeftijdsfase
aangepaste manier geïntroduceerd
worden tot kernbegrippen als ver
bond en verzoening, waarheid en ge
rechtigheid. Het thematisch onder
wijs sluit rechtstreeks aan bU „het
kind ln zijn relaties". Dit bevordert
niet alleen de motivatie maar maakt
het mogelijk de vragen naar God en
de zin van het bestaan levensechter
tot hun recht te laten komen. The
ma's kunnen ontleend worden aan
bijbel en theologie, ethische vraag
stukken en de leefwereld van het
kind. Naar mijn mening wordt er te
recht voor gewaarschuwd, dat wij
(Jonge) leerlingen niet mogen belas
ten met grote maatschappelijke pro
blemen en onze visies daarop, waar
van zij de omvang beslist niet kunnen
overzien. En, zou lk er aan willen
toevoegen, waarmee wij zelf vaak
geen raad weten. Het pleidooi voor de
thematische methode ls tegelijk een
afwijzing van een chronologische be
handeling van de bijbelse stof. Deze
zou een ernstige belemmering vor
men om ook de nlet-verhalende stof
binnen het bereik van welke leeftijds
schrijver blijkbaar niet gedacht heeft
aan de mogelijkheid van een themati
sche èn chronologische behandeling
van de bijbelstof. Er zijn een aantal
goede theologische en pedagogische
gronden aan te voeren om de chrono
logische behandeling op een zinvolle
manier te handhaven. Dat voorkomt
bovendien, dat thema's een eigen le
ven gaan lelden of gehanteerd wor
den als kapstok voor een bijbelver
haal Dit doet niets af van mijn waar
dering voor de positieve aspecten van
de thematische aanpak en vooral
voor de wijze waarop de thema's
praktisch worden uitgewerkt
Uitwerking
Zo'n uitwerking heeft op zorgvuldige
wijze plaats ln het hoofdstuk over
„De opzet van een project". Een pro
ject als dat over het thema „Zorgen
voor de ander" acht lk een juweeltje
van didactiek. Hier worden inder
daad bijbel en kind bij elkaar ge
bracht terwijl beide „heel" worden
gelaten.
Aandacht verdient nog de vermel
ding, dat de werkgroep „Nieuwe Op
leiding" een compleet uitgewerkt
voorstel heeft klaarliggen voor opzet
en programma van een Diploma Bij
bels Onderwijs voor de geïntegreerde
basischool Het ls verheugend te con
stateren, dat het godsdienstonder
wijs nu eens niet achteraan komt
hinken.
Samen-Spel ls naar mijn mening een
waardevolle uitgave die voor velen
een verantwoorde handreiking kan
zijn bij de godsdienstige vorming of
begeleiding van het Jonge kind. Het
komt mij wel voor, dat het wachten
nu ls op een derde deel, dat zich richt
op het wat oudere kind.
Dr. Onstenk, docent godsdienston-
groep ook te brengen. Dit argument derwijs aan het Menso Alting Colle-
Dagelijks
VRIJDAO 24 OKTOBER
DEN HAAO: APPELTHEATER: De overschoe
nen van het geluk; 20 15 u. THEATER AAN DE
HAVEN. Proces ln Praag; Protest. 20.30 u. HOT-
THEATER: Landschap zeezicht. 2040u. NIEUWE
KERK: Haags tram mannenkoor. 20.15u. KLIK-
HUIS: Neon; 22u. CONORE8GEBOUW: Count
Basle. Joe Pass. 20u. PROVINCIEHUIS: Oeweste-
11]k Orkest Z-HoUand. 12.30a CIRCUSTHEA
TER: La valse, ballet. 20.15a DIUOENTIA: Fons
Jansen. 20.15a THEATER IN DE 8TEEO: Inkeep
In konsurt; 2040a KOOMAN: Snars de scharens
liep 14.30a
VOORBURO: DE TOBBE: Ik wist niet dat Enge
land zo mooi was; 20.30u. 016: Jam session. 20a
Zaterdag 25 oktober
DEN HAAO: APPELTHEATER: De overschoe
nen van het geluk; 20.15a THEATER AAN DE
HAVEN: Proces ln Praag Protest. 20 30u. LAETI-
TIAZAAL: De Korenaar; 3 eenakters. 20 a DILI-
GENTIA: een piano ln het gras; 20.15a HOT-
THEATER Landschap zeezicht; 20.30a CON
GRESGEBOUW: Pas op dat Je geen woord zegt.
20 15u. SCHOUWBURG: Er valt een traan op de
tompoes. 20.15a PARADIJS: Ik heb Je liever. 14a
PIERROT: Land der ontmaskering, 14.30a CON-
GRESOEBOUW. Brasll Tropical. 20.1Su. OOU-
DEN WIEKEN: Entre nous. zang. 20a DOOPS
GEZINDE KERK: Hofstadkoor. 20a THEATER
IN DE STEEG: Inkeep ln konsurt. 20.30a KOO
MAN: Snars de scharensliep. 14.30U. VAN DETH:
De verdwenen prinses, 14 30u
VOORBURG: 0RIFS008: Bojoband. 21u. 0'16:
The Kelvin Henderson Band. 20.30a OUDE
KERK: Niko van den Hoven. 20.I5U.
RIJSWIJK: KLEINE SCHOUWBURG: Maskera
de; 20 15a
acht lk weinig steekhoudend. Als de
nlet-verhalende stof niet aan de orde
komt, ligt dat aan het gebrek aan
interesse of het tekort aan vakkennis
van de docent. Het ls Jammer, dat de
ge te Hoogeveen, is bestuurslid van
de Federatie Chr. Kleuteronderwijs
en was vele Jaren inspecteur en con
sulent van het chr. lager- en kleuter
onderwijs.
door Adr. Hager
DEN HAAG De Haagse koren
zijn weer bijzonder actief. „Entre
Nous", de politiemannenzangver-
enlglng, vierde in het Congresge
bouw het zeventigjarig bestaan en
in samenwerking met het Dor-
drechts Dameskoor Onderling
Kunstgenot en solisten wist men
het publiek (men mocht zich ver
heugen ln de aanwezigheid van bur
gemeester Schols en hoofdcommis
saris Peijster) uitstekend te verma
ken. Dirigent Aad Vos zou best
meer politiezangers bij zijn koor
kunnen gebruiken. En waarom ei
genlijk ook geen politiezangeres-
sen? Gezamenlijk op naar het 75-
Jarlg jubileum!
Eduard Nieland leidde het chr. ge
mengd koor Asafeen koor dat ln de
loop der Jaren vele opzienbarende
concerten heeft gegeven. Asaf
bouwt voort op die rijke traditie,
daarvan getuigde dit concert met
werken van Bach, Haydn en Dvo
rak. Niet alleen een degelijk pro
gramma, doch ook een gedegen
voorbereiding zodat men de mate
rie beheerste. Terecht mag men
trots zijn op het bereikte resultaat.
Den Haag kent nog een Asaf. name
lijk de Chr. Geref. Zangvereniging.
Dit koor zingt o.l.v. Daan Dekker op
zaterdag 25 oktober ln de Petrakerk
ln een zeer veelzijdig programma en
met medewerking van Ben FeiJ en
Marry Stegenga.
De alt Sylvia Schlüter is één van de
solisten bij de uitvoering van Bachs
cantate BWV 97 „In allen meinen
Taten" ln de zondagochtenddienst
van de Kloosterkerk. Bach compo
neerde deze cantate ln 1734 op tekst
ui
Couperin, Blavet, Mozart, Ba<
Krebs
Nico v.d. Hooven bespeelt opi
dag 25 oktober het orgel vi
Oude Kerk te Voorburg. Reed
rijke malen heeft deze organist
gegeven een Bachspeciallst t
en terecht heeft men hem ui: \l
digd deze componist wed r;
de lessenaar te plaatsen
De vele vrienden van de ch:
mengde zang- en oratoriumvi l
ging „Zanglust" in Leidsehei st(
zullen ongetwijfeld aanwezig
op het concert ln de Andreai refc
op donderdag 30 oktober. Dit [>u
een gevarieerd concert met we ins
van Franck, Telemann en Bri
en met orgelspel van K. van
De Andreaskerk ls aan de Gr w
taan
t Op 26 oktober en 29 oktober ze
c_ivi. Residentie Orkest de serie „Virl(
Sylvia Schlüter Ma* Reger" voort. Op hel eï
programma onder meer de can
van Paul Fleming, een werk waarin „Die Nonnen", een werk uit 1
het accent op de aria's ligt. Gerard voor gemengd koor en groot ori
Akerhuls leidt de weergave, liturg ls op tekst van Martin BoeliuJ
ds W. R. van der Zee. Vanavond. 24 compositie met een mystieke ii
oktober, zijn er twee concerten en en een lyrisch karakter. On
wel in de Nieuwe Kerk en in de tweede programma speelt hetJ.
Loosdulnse Abdijkerk. Het Haag- een belangrijke rol. Rlchardl
sche Tram Mannenkoor bestaat 63 speelt onder meer de Phanti
Jaar en onder aanvoering van Thijs Puge über B-A-C-H en de 1
Slkking geeft men ln de kerk aan de. het Residentie Orkest t
het Spul een concert met werken ter afsluiting Bachs tweede
van Perosl en Glessen met na de
pauze een luchtig geheel. Het één
na laatste concert ln de serie kaars
lichtconcerten in Loosduinen wordt
gegeven door de organist Jacques
•van Oortmerssen en de fluitiste Lu
cie van Oortmerssen. Op hun pro
gramma werken van Telemann.
Ook Bach immers ls één
componisten die van Invloed
op het componeren van Reger d
is Reger nooit een tweede r
geworden zoals hem voorspeld
de samenhang tussen beide c
nisten is bijzonder groot.
Films in Leiden
LUXOR (071-12.12.38): De pelsjager; 2.30. 7. 8 13.
ZO. ook 4.30. 12 J. CAMERA (071-12.48.18): AU that
Jan; 7. 8.15. al. LIDQ 1 (071-12.4140): Xanadu; 7.
8.16. za.. zo. ook 2.30. zo. ook 4.45. al. LIDO 2 <071-
12.41.30): Can't stop the music: 240.7.8.15. zo. ook
4 45. aL LIDO 3 (071-12.41.30): What's new pussl-
cat; 7. 8.15. ma., dl. ook 2.30. 16 J. STUDIO <071-
13.32.10): Vrouwenstad; 8 u.,"ma.. dl. ook 2.30.16 J.
TRIANON (071-12.38.75): Zwerftocht ln het duis
ter; 2 15. 7. 8.15. zo ook 4.30 REX '071-12.54.14):
O Iris of pleasure. 2 15. 7. 8.15. zo. ook 440. 16 J
Films In Alphen a/d Rijn
EUROCINEMA 1 (01720-20800): Ooldflnger. 1.45.
6.45. 8 15. zo. ook 4 15. 12 J. EUROCINEMA 2
(01720-20800): Het laatste ultimatum; 7. 9.30, ma,
dl., do., vr. ook 2 u.. zo. ook 4.30.16 J. EUROCINE
MA 3 (01720-20800): De bruid van de hulk. 1.30.
6.30. 9. zo ook 4 u al. EUROCINEMA 4 (01720-
20800): The sound of music; 1.30, 8. zo. 3.45, 8. aL
Tentoonstellingen
DEN HAAO: AMROBANK: Marton v. Nleuw-
poort. Lies Lobatto. tot 14 novAPPELTHEA
TER Jawlk Krudde. tot 20 nov. ARTLINE: Louis
Cane, tot 20 nov Cy Twombly. tot 31 dec BABY
LON: Tlmo Sarpaneva. tot 8 nov. CIRCUSTHEA
TER: Kea Tan. tot 12 nov. CONGRESGEBOUW:
Anneke Bovl. tot 4 nov. GALERIA STAHLEC-
KER: Gerard Havekes. tot 14 nov. IVNASER:
Indiase hof- en volkskunst, tol 6 nov GALERIE
M: Sylvia Emmens. Vojo Radolclc. tot 8 nov.
OBMEENTEMUSEUM. "Vrouwen op de bres. tot
13 dec.. Constant, tot 24 nov KUNSTKRING:
NaJaarstentoonsteUing. tot 16 nov PULCHRI
Ineke Engels, tot 17 nov CENTRUM VOOR AK-
TUELE KUNST Martin 8jardljn. tot 1 nov. ON
DERWIJSMUSEUM: Bewaar het land. tot 9 nov..
In de groene ruimte, tot 20 nov.. Energie en wij.
NOUVELLES IMAGES: Jeroen Henneman. Mar
kus Raetz. Impressions d'Afrlque. tot 6 nov.
OREZ: Pieter Engels. Jan Schoonhoven. Yvonne
Kracht. Jan v. Munster, tot 1 nov. PANDER:
Produzione ItaUana. tot 30 nov. POSTHOORN:
Anja Mul. tot I nov.
DELFT: ABTSWOUDE: Jan Rot. Reggie Scherp-
bier. tot 7 nov. SEELE: Ton Pape. tot 7 nov.
PLOEMP: Bien Koekebakker. Willy Ttjsen. Aad
Leemans. Jan Onnekes. Jan Radercma. Peter
Wjllemse. tot 7 nov. VOORHEEN HET STADS-
Zondag 26 oktober
DEN HAAO: THEATER IN DE STEEO: Het
verhaal van Scheurbuik. 14 30a THEATER AAN
DE HAVEN: Salza. 14u HOTTHEATER: Drama-
morgana. 14u. PIERROT: Wie speelt de baas.
14.30U. SCHOUWBURG: Er valt een traan op de
tompoes: 20.15u Niet geloofd, wel gedaan. 14u.
DILIOENTIA: Trio Pasquler. 14 30u. NIEUWE
KERK Debussy. 14u KLOOSTERKERK: Resi
dentie Bachkoor, lOu THEATER AAN DE HA
VEN: Shequl; 14u. THEATER THUIS RIOUW-
STRAAT: Joodse sprookjes en verhalen door Pe
ter van der Linden. 20.30u. HOTTHEATER: Rod
ney Jones Quintet. 20.3ÓU. VAN DETH: De ver
dwenen prinses. 14.300.
RIJSWIJK. STEENVOORDECENTRUM: En
semble Musischleren; 11a
Maandag 27 oktober
Dinsdag 28 oktober
DEN HAAO: THEATER AAN DE HAVEN: Pro
ces ln Praag. Protest 20.30U. Pyramus en This be;
20.30a SCHOUWBURG: The caretaker, 20 15u.
THEATER IN DE STEEO: Over HoUand. 20.30a
DILIOENTIA: Fons Jansen. 20.15u.
Woensdag 29 oktober;
DEN HAAO: THEATER AAN DE HAVEN: Pro
ces ln Praag. Protest. 20.30u Pyramus en Thlsbe;
20.30a SCHOUWBURG. Antonlus en Cleopatra;
20 15u. THEATER IN DE STEEO: Over Holland;
20.30u. HOTTHEATER: De springplank, dans;
20 30a DILIGENTIA: Fons Jansen. 2015u
KOOMAN: SUk de slak. 14.30u.
Donderdag 30 oktober
DEN HAAG: APPELTHEATER De overschoe
nen van het geluk: 20.15u. THEATER IN DE
HAVEN: Proces In Praag. Protest. 20.30U. Pyra
mus en Thlsbe. 20.30a SCHOUWBURO: Antonl
us en Cleopatra. 20.15u THEATER IN DE
STEEO: Over HoUand. 20.30u. CONGRESGE
BOUW: Marinekoor. 20u. BROADWAY show-1000
Jaar Jazz, 20.15U HOTTHEATER: De spring
plank; 20.30a DILIGENTIA: Fons Jansen;
20.1 lSu CONSERVATORIUM: Lunchconcert;
12.30a en 14u ANDREASKERK: Concert. 20u.
in de edelsteen wijk in Berkel
In 't landelijke Berkel, met steden als Den Haag. Rotterdam en Delft binnen
handbereik, worden zeer karaktervolle woningen gebouwd. Geprojekteerd tussen
singels, veel groen en tegenover een blijvend vrij polderlandschap.
Villa'*
Herenhuizen
Zo vindt u aan de 'Saffier' een grote variatie
aan herenhuizen met 3, 4 of 5 slaapkamers,
'n zolderruimte, zeer luxe keuken kompleet
met veel inbouwapparatuur enz. Zeer hoog
afwerkingsniveau.
Prijzen vanaf 261.000,>v.o.n.
Aan de 'Robijn' worden heel bijzondere villa's
gebouwd met veel extra's. Vloerverwarming,
'n muurkluis, 'n op afstand te bedienen
garagedeur, 'n riante living, een zeer luxe
keuken, kompleet met inbouwapparatuur en
meer dan één badkamer is hier bijvoorbeeld
standaard. Prijzen vanaf 460.000,- v.o.n.
Infocentrum Eurowoningen Hoek Saffier/Edelsteenweg. Telefoon 01891-2430.
Geopend: werkdagen van 1-5 uur. zaterdag van 2-4 uur.
Inlichtingen en verkoop:
VAN DER HAMMEN VASTGOED DE HAAN MAKELAARDIJ
Wijnkade 82. Rotterdam. Kerksingel 14,
Telefoon 010-121957. Berkel en Rodenrijs
Telefoon 01891-4455
'n Projekt
^S5f/Muuntwaji3\
Rotterdam, tel. 010-332011.
De Rabobank „Nootdorp" vraagt voor spoedige
indiensttreding een
Na een inwerkperiode wordt deze functionaris belast met het
beheer over de administratieve werkzaamheden en vervan
ging van de directeur bij diens afwezigheid. Hij geeft daartoe
leiding aan 6 medewerk(st)ers.
Het beheer houdt ondermeer in het regelen van de werkver
deling. de controle op de computeroutput en het opstellen
van begrotingen, maand- en jaarstukken.
Van kandidaten voor deze functie verwachton wij:
een opleiding op HAVO/MEAO-niveau, bij voorkeur
aangevuld met MBA;
voldoende administratieve ervaring;
leeftijd tot circa 30 jaar.
De bank biedt u naast een goed salaris prima secundaire
arbeidsvoorwaarden, zoals een dertiende maand salaris,
een aantrekkelijke spaarregeling en indien gewenst gunstige
hypotheekfaciliteiten.
Schriftelijke sollicitaties worden gaarne binnen 10 dagen
ontvangen door de directeur van de bank, de heer A. van
Luijk, Dorpsplein 3, 2631 BH Nootdorp, tel. 01731-9210.