iortgang milieubeleid
ik door Kamer trager'
Actie tegen 'Dodewaard' mislukt of niet?
Minister moet brief
intrekken of aftreden
Kamer niet blij met
uranium uit Namibië
Actie tegen behandeling
van politieke vluchteling
Waarde psychotherapie
door regering erkend
raws
iter Ginjaar kaatst de bal terug:
Menten blijft
in hechtenis
Advocatencollectief in Rotterdam
Spoedig besluit over visum voor Turken Staatssecretaris in brief:
Verkeersongeluk
Olieboycot Zuid-Afrika in het geding
IMP nog dieper
in geldzorgen
ON voor
fefabonnement
IDAG 23 OKTOBER 1980
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
s parlementsredactie
AO Minister Ginjaar van milieuhygiëne heelt gisteren in antwoord op de eerste
[rar de Kamer over zijn begroting vrijwel alle kritiek op zijn beleid weerlegd. Waar alle
in de Kamer stellen dat Ginjaar te traag is in het van de grond tillen van een beleid,
l minister dat zulks onder meer te wijten is aan de Kamer zeil. Als voorbeeld noemde
Ijziging van de hinderwet, die ruim twee Jaar geleden bij de Kamer Is ingediend en nu
dt behandeld.
ind ligt de oorzaak van
vorm krijgend milieu-
jt feit dat lang niet ieder-
[rnaatschappij zich laat lei-
leu vriendelijke opvattin
algemeen is het zo dat
en burgers de beleefde
UJn volgen.
|c is het zo, dat het u en mij
snel genoeg gaat zei de
jnaar alles kan nu eenmaal
n dag gebeuren." Over de
hij dat hij haar als aan-
j beschouwt, omdat ze in
denkbeelden van de minis-
lilieubeleid is niet iets dat
luxe moet worden gezien in
it alles economisch voor de
maar als een beleid dat
moet waarborgen. „Daar-
ongeduld niet misplaatst."
bewindsman de Kamer ge-
De bewindsman kondigde aan half
december met een nota te komen
over de economische gevolgen van
het milieubeleid. Eerder had de Ka
mer opgemerkt dat de memories van
toelichting op de begrotingen van
economische zaken en milieuhygiëne
daarover verschillen. Zo gaat minis
ter Van Aardenne van economische
zaken er van uit dat het milieubeleid,
met de maatregelen die het bedrijfs
leven treffen, per saldo negatief
werkt op betalingsbalans en werkge
legenheid.
Ginjaar daarentegen concludeert op
basis van dezelfde gegevens dat de
resultaten nog Juist positief zullen
zijn. Naar gisteren bleek zit het ver
schil in het al dan niet doorberekenen
van de prijscompensatie. Minister
Van Aardenne gaat er namelijk van
uit dat prijsstijgingen door extra mi
lieulasten in de lonen zullen worden
gecompenseerd, terwijl Ginjaar van
het tegendeel uitgaat.
ifmet een snelle voortgang
beleid, verdedigde hij zijn
dat het beter is zaken te
het bedrijfsleven, dan on-
met harde, van boven op-
maatregelen te komen. In
der de PvdA had in eerste
die handelwijze van de mi-
roordeeld, omdat hij daar-
macht niet voldoende ge-
minister bracht daar te-
in een gesprek met het
ven vlotter tot resultaten
len gekomen, dan met blj-
I algemene maatregelen van
Als voorbeeld daar van
|J het resultaat dat hij heeft
onderhandelingen met de
sindustrie. die spoedig
tnieuw statiegeld voor alle
t invoeren.
Borrma Beheer B V i.i
jntlerdam
voldoening aan artikel
Boek 2 B W. wordt mede-
eeld. dat bij het Handels-
iter van de Kamer van
phandcl en Fabrieken te
sterdam i* gedeponeerd
besluit tot ontbinding van
i hoofde genoemde ven-
ichap. zonder bijvoeging
een plan van uitkering
Uquidateur
sterdam. Bachplein 6
DEN HAAO (ANP) Pleter Menten
blijft in hechtenis. De president van
de Haagse rechtbank, mr. J. H.
Blaauw. heeft gisteren het verzoek
van Menten hem in vrijheid te stellen
afgewezen. Menten spande 15 okto
ber een kort geding aan tegen de
staat der Nederlanden, waarin hij on
middellijke invrijheidsstelling eiste
uit het gevangenisziekenhuis in Sche-
veningen.
Volgens de president van de recht
bank zou van het bevel tot gevangen
neming alleen in bijzondere omstan
digheden kunnen worden afgeweken.
„Die bijzondere omstandigheden
acht ik hier niet aanwezig," aldus mr.
Blaauw. Ook het tweede argument
van Menten. dat zijn gezondheid aan
merkelijk zou zijn verslechterd, wees
mr. Blaauw af. „Zijn tweede coma en
zijn aandoening aan de blaas staan
een detentie niet In de weg. Ik acht
zijn huidige gezondheid dan ook on
voldoende zwaar om tot een invrij
heidssteiling te komen."
Volgens de raadsman van Menten,
mr. Van Heijningen, berust de gevan
genhouding van zijn 81-jarige cliënt
op een onbevoegd gegeven bevel. De
Rotterdamse rechtbank veroordeel
de de Blaricummer dit jaar tot tien
jaar gevangenisstraf wegens oorlogs
misdaden. Mr. Blaauw wees de twee
gronden waarop Menten zijn invrij
heidssteiling baseerde af. In de eerste
plaats zou zijn gevangenneming niet
op de wet zijn gebaseerd en ten twee
de zou zijn gezondheidstoestand zijn
verslechterd, zo stelde Menten.
Produktieplan
Deze week in Hervormd Nederland:
Prof. Wessel Verdonk over de brief van minister De Geus:
Militairen hebben recht op een echt antwoord op hun vragen. Het
gaat niet om gewetensnood, maar om het rechtsgehalte van onze
democratie/Gerard de Haas over de wereld van Van Agt tegenover
die van Pé Hawinkels/ Ben Bos: De psychotherapeut is zo n gek
die een ander nog belangrijk vindt/Interview met Allan Boesak over
de apartheid/Klimaatsbeinvloeding: Naderen we een nieuwe
ijstijd?/Nobelprijswinnaar Adolfo Esquivel vertelt hoe hij
gemarteld werd/Democratie kan gebaat zijn bij burgerlijke
ongehoorzaamheid/De DDR trapt om zich heen/Jiddische
liederen roepen op tot wereld zonder pogroms.
En: De Geus als struisvogel/De winst van Dodewaard
O Ik neem een proefabonnement van twee maanden voor 6.-
C» Ik weet al voldoende van HN Ik abonneer me 36.50 per half jaar
Naam
Adres
Code/plaats
Bon sturen naar Antwoordnr. 1776. 25(H) XJ Den Haag
'in open envelop, geen postzegel). 01' bel: 070-512111.
Overal in de losse verkoop 1,85
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM Het Advo
catencollectief in Rotterdam
gaat zaterdag voor het hoofd
bureau van Politie demon
streren tegen de behandeling
van de Turkse politieke
vluchteling All Develioglu
door de Nederlandse justitie.
De 27-Jarige Turk meldde zich- op 10
oktober bij de Rotterdamse politie
met het verzoek om politiek asiel.
Sinds die datum zit hij ln een cel op
het hoofdbureau van politie. Volgens
mr. Gerard de Jonge van het Advoca
tencollectief handelt de vreemdelin
genpolitie in strijd met de richtlijnen
van het ministerie van justitie inzake
de behandeling van asielaanvragen.
„Alleen als bij voorbaat duidelijk is
dat het verhaal van een vluchteling
niet klopt, kan hij vastgehouden wor
den. Dat is ln dit geval beslist niet zo,
maar wat de wérkelijke reden is om
deze man vast te houden, wil de poli
tie niet zeggend'
Volgens een woordvoerder van de
Rotterdamse politie is de heer Deve
lioglu illegaal in ons land en moet hij
worden vastgehouden tot het minis
terie van justitie heeft beschikt over
de asielaanvraag. Daar komt nog bij
dat er ook andere redenen zijn om de
man vast te houden. Op die redenen
wil de politie vooralsnog niet ingaan.
Volgens een zegsman van het minis
terie van Justitie wordt de asielaan
vraag van Develioglu met spoed be
handeld en zal op korte termijn een
besluit worden genomen.
Mr. De Jonge vindt echter dat zijn
cliënt onmiddellijk tijdelijke
verblljfspapieren moet krijgen en in
vrijheid moet worden gesteld. Het
verzoek tot vrijlating wordt dinsdag
door de raadkamer van de Rotter
damse rechtbank behandeld.
Ali Develioglu is volgens mr De Jon
ge zijn land ontvlucht omdat hij daar
vanwege zijn politieke activiteiten
door een militaire rechtbank is ver
oordeeld tot acht jaar gevangenis
straf. Hij was bestuurslid van een
progressieve jongerenorganisatie en
van de Turkse Arbeiders- en Boeren
partij. In hetzelfde proces zouden
meer mensen zijn veroordeeld. £ij
zijn naar West-Duitsland gevlucht en
hebben daar politiek asiel gevraagd
en lopen in afwachting daarvan vrij
rond, aldus mr. De Jonge.
Bij dat alles gaan de bewindslieden
nog niet eens uit van allerlei voorde
len. die het milieubeleid kan bieden.
Aan de batenkant kan een hele mili-
euproduktiesector in de industrie
worden bijgeschreven, die in de toe
komst van de grond moet komen. Als
leidraad daarvoor zal Ginjaar half
1981 met een milieuproduktieplan
komen. Daarin wordt nog eens op een
rijtje gezet wat de overheid zelf van
plan is op dit gebied, welke produk-
ten zouden moeten worden gemaakt,
wat er tot op heden al is gebeurd en
welke bedrijfstakken zich op het ma
ken vim milieuvriendelijke artikelen
moeten gaan toeleggen.
In het debat over de begroting van
volgend jaar werden toch nog twee
moties ingediend. In de eerste daar
van vraagt D'66 om op z'n laatst op 1
januari 1983 het gebruik van spuit
bussen geheel en al te verbieden, los
van de besluiten in de EO. Die motie
zal ln leder geval geen meerderheid
van de Kamer kunnen verwachten,
temeer daar het CDA al heeft laten
weten dat er voorlopig nog moties
genoeg liggen, die nog moeten wor
den uitgevoerd.
De WD vroeg voorts een Kameruit
spraak over een actieplan van de mi
nister dat is gericht op meer voorlich
ting onder burgers. De minister toon
de zich teleurgesteld over de indie
ning van die motie, ondat hij de
Kamer al had toegezegd met een no
titie te komen, waarin hij zijn Ideeën
daaromtrent in weergeeft.
BRUSSEL (ANP) Binnen enkele
dagen is een besluit te verwachten
over het al of niet Invoeren van een
visumplicht voor Turken in de Bene
lux. Een woordvoerder van buiten
landse zaken in Brussel heeft gezegd
dat België wat gematigder tegenover
herinvoering van de visumplicht voor
Turken staat dan Nederland er zijn
veel minder Turken in dat land
maar dat zeker rekening wordt ge
houden met het Nederlandse stand
punt. Dezer dagen is met de Turken
in Brussel gesproken. Daarbij is over
eengekomen dat de Benelux-commls-
sle voor personenvervoer binnen zes
maanden en dan in Ankara zal
overleggen over de aanpak bij herin
voering van een visumplicht.
Het Nederlands
Centrum Buitenlanders (NCB) heeft
de ministers van binnen- en. buiten
landse zaken en de staatssecretaris
van justitie per brief met klem ge
vraagd af te zien van een visumplicht
voor Turken. Het NCB zegt zeer te
betwijfelen of de maatregel de komst
van illegale Turkse werknemers en
van asielzoekers zal verhinderen. Ille
gale arbeid kan volgens de organisa
tie slechts worden tegengegaan door
maatregelen op de arbeidsmarkt en
door controle op de arbeidsplaats
zelf.
Het NCB noemt het in dit verband
onbegrijpelijk, dat de minister van
sociale zaken in zijn begroting over
volgend Jaar geen enkele maatregel
op dit terrein heeft aangekondigd.
Het Invoeren van een visumplicht
kan dergelijke noodzakelijke maatre
gelen volgens het centrum niet ver
vangen. Het NCB voorziet veel pro
blemen bij Invoering van een visum
plicht. Als familie of vrienden van
legaal ln ons land verblijvende Tur
ken op bezoek willen komen, zullen
zij ter verkrijging van een visum eerst
naar een Nederlands consulaat ln
Turkije moeten reizen. Volgens het
NCB voelen de legale Turken ln Ne
derland zich door aankondiging van
de visumplicht als tweederangs bur
gers behandeld. „Een dergelijk ge
voelen ls niet bevorderlijk voor een
door de regering gewenst harmonisch
samenleven van autochtonen en min
derheden". aldus het NCB ln zijn
brief aan de bewindslieden.
BORNE (ANP) De 39-Jartge H. J.
Bchut-Visser uit stad Delden is gister
ochtend om het leven gekomen door
een verkeersongeval In Borne. Vol
gens de politie reed de vrouw met
haar auto een voorrangsweg op zon
der voorrang te verlenen aan een van
links komende vrachtwagen.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De regering
dreigt het met de Tweede Ka
mer aan de stok te krijgen
over verrijking van uranium
uit Namibië, nog altijd door
Zuid-Afrika bezet gebied. De
aanvoer van uranium naar de
ultracentrifugefabriek in Al
melo is volgens de regering
niet tegen te houden. Een Ka
mermeerderheid, waaronder
de grootste regeringspartij
CDA. wil echter dat de rege
ring zich tot het uiterste in
spant om een eind te maken
aan die situatie.
Het vraagstuk kan een belangrijke
rol gaan spelen in de discussie over
een mogelijke olieboycot tegen Zuid-
Afrika. „Wij willen de regering vast
waarschuwen." werd gisteren in
CDA-kring gezegd. Woordvoerders'
van deze partij bepleitten gisteren
„maximale druk" van ons land op
Duitsland en Engeland, de partners
in het ultracentrifuge-project van Al
melo. Nederland ts gekant tegen de
aankoop van uranium uit Namibië,
zolang dat gebied haar onafhanke
lijkheid niet heeft bereikt. Engeland
heeft geen moeite met de invoer van
uranium uit dat gebied, dat vervol
gens naar „Almelo" wordt gestuurd.
De regering zelf maakt geen aanstal
ten om, rechtstreeks naar de partner-
landen toe, stappen te nemen om die
situatie te beëindigen. De ministers
Van der Klaauw (buitenlandse zaken)
en Van Aardenne (economische za
ken) verzekerden de betrokken Ka
mercommissies gisteren, dat het
„Verdrag van Almelo" geen mogelijk
heid biedt om de twee landen op
andere gedachten te brengen. „Zij
willen eenvoudigweg niet over wijzi
ging van het verdrag onderhande
len," luidde de boodschap van beide
bewindslieden.
Een mogelijkheid die wèl bestaat,-
maar in hun ogen zeer ongewenst is,
is opzegging van het contract. Van
Aardenne waarschuwde al voor „soci
ale gevolgen". Hij doelde op een ver
lies aan arbeidsplaatsen als er niet
langer uranium uit Namibië naar „Al
melo" zou komen.
In het overleg met de bewindslieden
toonde gisteren alleen de communist
Wolff zich voorstander van opzegging
van het „Verdrag van Almelo"
Minister Van der Klaauw beloofde
dat hij contact zal opnemen met de
raad voor Namibië, het door de VN
ingestelde bestuur althans op pa
pier over het bezette gebied Deze
raad heeft zich per decreet uitgespro
ken tegen handel en verwerking van
grondstoffen uit Namibië.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG „Er is geen
sprake van een bewuste af
braak van de (instituuts-) psy
chotherapie en het is ook he
lemaal niet de bedoeling van
de kant van de regering onze
kerheid te scheppen over de
maatschappelijke waarde
van de psychotherapie". Dit
heeft staatssecretaris Veder-
Smit van volksgezondheid 25
hoogleraren in de psychothe
rapie en tien organisaties op
dit gebied in een brief laten
weten.
Deze hadden in een brief verontwaar
digd gereageerd op de uitlatingen
van een ministeriële vertegenwoordi
ger in de Ziekenfondsraad. Ze hadden
daaruit afgeleid, dat de overheid het
bestaan van een specifieke deskun
digheid in de psychotherapie niet lan
ger wenst te bevorderen, omdat de
„relevantie van de functie niet kan
worden aangetoond".
De staatssecretaris ontkent in haar
brief, dat dit zo zou zijn bedoeld en
neemt het de briefschrijvers kwalijk,
dat ze eind vorige maand deze
volgens haar onjuiste interpretatie
in de publiciteit hebben gebracht.
„Hierdoor is de onzekerheid onder de
medewerkers van de instituten voor
multidisciplinaire psychotherapie
(IMP's) versterkt Daarnaast is onder
de cliënten van deze instituten op
laakbare wijze onrust gewekt over de
zinvolheid van hu,n behandeling", al
dus de bewindsvrouwe.
In haar brief zet ze nogmaals uitvoe
rig uiteen, hoe de overheid denkt over
psychotherapie en stelt, dat prof. dr.
J. J. Dijkhuis als woordvoerder eigen
lijk beter had moeten weten. Ze wijst
erop. dat deze Eds leider van een dele
gatie van de Nederlandse vereniging
van IMP's op 20 augustus met haar
een gesprek had gevoerd. Daarin is
toen al komen vast te staan, dat zijn
interpretatie niet houdbaar is.
Volgens de staatssecretaris sloeg de
term „relevantie" alleen op de zo
goed mogelijke inzet en plaatsing van
psychotherapeuten en in een bepaald
organisatorisch verband. Naar haar
mening was er volstrekt geen sprake
van het scheppen van onzekerheid
hierover, terwijl evenmin een uit
spraak is gedaan over de voorziening
psychotherapie als zodanig.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Het Instituut voor
Multidisciplinaire Psychotherapie
(IMP) in Amsterdam blijkt dieper in
de schulden te zitten dan werd aange
nomen. Die schuld een vordering
van de bedrijfsvereniging werd ge
raamd op zo'n 1,8 miljoen, maar vast
is komen te staan, dat het om 4.8
miljoen gaat, Staatssecretaris Veder-
Smit heeft dit de Kamercommissie
voor volksgezondheid laten weten
Vandaag heeft er met deze commissie
overleg plaats.
Het gaat om sociale premies over de
afgelopen drie jaar, die het IMP niet
heeft afgedragen voor free-lance-me-
dewerkers aan het instituut.
DEN HAAG (ANP) De pedagogi
sche academies telden op 1 septem
ber van dit jaar 15.100 studenten Dat
is achttien procent minder dan vorig
jaar. Dit blijkt uit cijfers van het
Centraal Bureau voor de Statistiek
die dinsdag door het ministerie van
economische zaken werden gepubli
ceerd.
Vorig Jaar daalde het aantal studen
ten ten opzichte van 1978 ook met
achttien procent. Uit de cijfers van
het CBS blijkt ook dat de belangstel
ling bij de vrouwelijke eerstejaars
weer toeneemt. Vorig jaar daalde hun
aantal met 23 procent, dit jaar was
dat zeven procent.
I onder D 66: urr DE WEEKBLADEN
nkhorst stapt op
oordvoerder indien het
congres besluit dat onze
wapens in géén geval
Bn worden vernieuwd,
ens Jan Terlouw is de
B-Tommel achterhaald
ik volg 't congres'
iel zelf. 'Ze kiezen mijn
die van het IKV' En Van
fcot Tommei op de IKV-
I? Zó stom kan Brinkhorst
niet zijn?' Dat wordt een
cht.
door Co Weigraven
schillende malen slechts matig. Het Q(jrg IGS
voorbeeld van de gebeurtenissen op
zaterdagavond wordt aangevoerd
rder:
'ie. leger en geweten: ist
N Befehl? De
loktering 2: Het sprookje
het bevolkingsonderzoek
Kjsama's 'opvolger': 'Mijn
komt nog' Het hoofd koel
Ie voeten warm: drie dagen
ewaard Interview: de
lestantse theoloog Frans
ukelman Basketbal:
tsor koopt kampioenschap
*nry Faas: 'Daórom ben ik
hme nooit afgevallen'
d« Tijd voor 7% guldon
Wer postzegel zenden aan de
"*oordnummer 6.
®PA Amsterdam
giofl na ontvangst acceptgiro
vera! te koop: f3,-
*®nnementen (dag en nacht,
'n het weekend): 020-462062
De weekbladen pakken, wat
ruimte betreft, fors uit over de
actie „Dodewaard gaat
dicht". Geen weekblad gaat
aan de gebeurtenissen van
het afgelopen weekeinde
voorbij. Commentaren, analy
ses, sfeerverhalen, het is alle
maal te lezen. Dodewaard (en
omstreken) moet zwart gezien
hebben van de weekbladre
dacteuren.
Over de centrale vraag, of de actie nu
wel of niet gelukt is. lopen de menin
gen sterk uiteen. Elseviers Magazine:
resteerde toch de conlusie, dat de
Dodewaard-blokkade als buiten-par
lementaire greep naar de macht was
misluktDe Nieuwe Linie: „De
activisten tegen Dodewaard hebben
glansrijk gewonnen." Elseuiers week
blad: zo proberen de actievoer
ders hun mislukte actie goed te pra
ten." Hervormd Nederland: „Het ge
weldloze karakter van de demonstra
tie en de ondanks de barre weersom
standigheden grote deelneming heb
ben het protest tegen de kernenergie
in aanzien doen winnen." De Tijd zit
precies tussen deze twee extremen in
en gewaagt van „het gedeeltelijk mis
lukken van de actie-Dodewaard".
Hoe pluriform zijn onze weekbladen
toch
Bijna alle weekbladen analyseren het
model, dat aan de actie ten grondslag
lag. De Groene Amsterdammer
noemt dit „het basisdemocratisch
model". De besluitvorming hierbij
functioneerde volgens dit blad ver-
Men was lekker democratisch aan het
overleggen, toen er een (naar later
bleek valse) bommelding binnen
kwam. Volgens De Oroene bleek op
dat moment, dat er toch duidelijke
machtslljnen door de organisatie lie
pen; iedereen volgde zonder een kik
te geven de aanwijzingen van de
„persgroep". De schrijvers van het
artikel zeggen niet te willen beweren
dat het niet nodig was dat een aantal
mensen het voortouw nam. maar ze
vinden dat de leiding toch wel zeer
vanzelfsprekend in handen van een
bepaalde groep kwam. Tja, het tijd-
mechanisme van een bom is meestal
niet zo ingesteld, dat uitvoerig over
leg over de vraag wie de leiding
neemt bij het opsporen van het on
ding mogelijk is.
ADVERTENTIE
Koning Hoesein van Jor
danië manoeuvreert tus
sen alle obstakels door.
Maar hij blijft als een spin
in zijn Midden Oosten
web.
Keizersgracht 117- 1015 CJ AMSTERDAM
Neem een abonnement ad 28.10 per
kwartaal of 103.- per jaar Brieven
portvrij in open envelop aan Antwoord'
nummer 7050. 19(H) RA Amsterdam of
tel (020) 235584 of 237763 Losse nrs
2.30
Vrij Nederland noemt de actie Dode
waard een dure praktijkles ln demo
cratie. „De eigen schatting van de
poliüe komt tot drie tot drie en een
half miljoen. De eigen kosten van zeg
vijftienduizend demonstranten zul
len het miljoen ook wel overschrij
den." In De Nieuwe Linie klaagt een
actievoerder dat al die acties tegen
woordig zo duur worden vanwege de
hoge tarieven van de Nederlandse
Spoorwegen „Waarom zou de NS
geen actie-aanbieding kunnen doen,
bij voorbeeld de reizen naar drie de
monstraties voor de prijs van twee?"
Zo'n kaart heeft de NS inderdaad
niet, maar wel de Meer Mans Kaart.
Door deze kaart komt het actievoe
ren binnen het bereikt van Iedere
portemonnee.
In een zeer leesbaar sfeerverhaal laat
de Haagse Post een „eenzame auto
noom" aan het woord, die als één van
de weinigen wél een katergevoel aan
de actie heeft overgehouden. „Ik kap
ermee. Er is van bovenaf veel te strak
geleid Van bovenaf werd beslist
dat alles geweldloos moest. Gisteren
liet een vriend van mij een rookbom-
metje los, gewoon voor de sfeer. Be
gint iedereen te roepen: rookbom weg
ermee. Het waren allemaal geweld
loosheidsfreaks."
Brief
Enkele weekbladen besteden aan
dacht aan de brief van minister De
Geus van defensie, waarin hij de
„kernwapenbezwaarden" zo'n beetje
de wacht aanzegt. In Hervormd Ne
derland constateert de ethicus Ver
donk „met grote zorg, «dat we een
minister van defensie hebben die het
gebruik van kernwapens met een
goed geweten mogelijk acht.
Ais hij een man is. neemt hij de brief
aan zijn personeel terug of hij ver
trekt." De Tijd publiceert een inter
view met hoofdcommissaris Peijster
van de Haagse gemeentepolitie over
„Het geweten van de politieman". Hij
zegt daarin, dat er ruimte moet zijn
voor een beroep op het geweten, maar
je kunt volgens hem niet zeggen; Hier
wordt weliswaar de orde verstoord,
maar het gaat om zo'n goed doel. „Ik
denk, dat je je dan op een gevaarlijke
weg begeeft."
Stembus
Over twaalf dagen trekken de Ameri
kanen naar de stembus om uit te
gaan maken, of de Democraat Jimmy
Carter nog vier jaar president zal zijn
of dat de beurt is aan de Republikein
Ronald Reagan. De weekbladen zijn
vrij somber over deze keus, maar uit
twee „kwaden" wordt toch duidelijk
voor Carter gekozen. Elseviers Week
blad begint een serie artikelen over
het dagelijkse leven in een kleine
Amerikaanse gemeenschap. Een in
woner van dit plaatsje wordt ge
vraagd wat hij op 4 november gaat
stemmen. „Carter. Reagan? Ik weet
het niet. Ik ga niet eens stemmen".
Vrij Nederland signaleert een ten
dens in steeds meer Amerikaanse
kranten om hun lezers aan te raden
niet te stemmen. In dit blad een ana
lyse van vier jaar Carter. Conclusie:
„Wat Carter gedaan heeft en belooft
te doen vergt enig begrip en, vooral
van de Amerikanen zelf, enige aan
passing eindelijk, nadat ze decen
nialang een superioriteitsgevoel heb
ben gekoesterd. Reagan biedt voor
alsnog slechts uitzicht op een harde,
kille wereld."
In De Groene Amsterdammer een
somber verhaal over de verkiezings
strijd tussen Carter, Reagan en An
derson, de onafhankelijke kandidaat.
Iemand die harde waarheden durft te
zeggen ontbreekt, constateert dit
blad. „Kenmerkend voor deze verkie
zingen is dat er in een tijd die
schreeuwt om leiding en beleid geen
van beide te verwachten valt. De kan
didaten apen elkaar na. imiteren el-
kaars voorstellen en durven het niet
een controversieel idee of een sponta
ne gedachte te opperen." Elseviers
Magazine meent de consequenties
van het tv-duel tussen Reagan en
Carter. volgende week te
analyseren. Aan het slot van het arti
kel staat een zeer verrassende conclu
sie: „Op 4 november, in de loop van
de avond, zal bekend worden wie de
komende vier jaar in het licht van de
schijnwerpers rond het Witte Huis zal
staan".
De Haagse Post heeft een heel wat
serieuzer artikel over de rol van de
televisie bij de Amerikaanse presi
dentsverkiezingen. Het blad heeft
een gesprek met Tom Wicker, colum
nist bij de New York Times. 'De tv
heeft de traditionele functies van de
partijen ondermijnd', zegt hij. En dat
kan er volgens hem weer toe leiden
dat in de toekomst steeds meer onaf
hankelijke kandidaten zich in de ver
kiezingsstrijd zullen werpen. De
Haagse Post heeft ook een ontmoe
ting gehad met George Wallace, vele
malen kandidaat voor het Ameri
kaanse presidentschap, eerst voor de
Democratische Partij, later als onaf
hankelijk kandidaat In 1972 werd hij
tijdens een verkiezingstoemee zwaar
gewond bij een aanslag. Daarover
zegt hij nu: „Als ik niet was neerge
schoten was ik dat jaar president
geworden. Of in ieder geval vice-pre
sident onder Humphrey. Yea-suh.
Veel mensen denken dat
Romme
Bijna alle weekbladen staan stil bij
de dood van Romme. Jan Rogier gaat
in Vrij Nederland in op „het raadsel
van zijn plotselinge vertrek als poli
tiek leider van de KVP in het najaar
van 1960". Wijsheid en tact had Rom
me volgens Rogier wel, maar hij heeft
ook veel dingen tegengehouden. John
Jansen van Galen haalt in het Week-
boek in de Haagse Post herinnerin
gen op aan zijn laatste ontmoeting
met Romme: „De reis was niet zeer
zinvol omdat de voormalige roomse
leider in de meest letterlijke zin .geze
gend' bleek met een slecht geheu
gen."
Hervormd Nederland zegt in
een commentaar, dat Romme met
kop en schouders boven z'n partijge
noten en de meeste van z'n politieke
tegenspelers uitstak, maar zijn voor
stellen tot grondwetsherziening bij
voorbeeld zouden nu niet serieus
meer gelanceerd kunnen worden.
In Elseviers Magazine herdenkt pro
fessor Diepenhorst Romme. Over zijn
leiderschap zegt hij; „Een niet bijzon
der hechte partij werd in vijftien jaar
ongeveer tot een behoorlijke eenheid
samengevoegd. Eerst na Rommes
verdwijnen zou zich de grote ontbin
ding voordoen." In De Nieuwe Linie
zegt Gerard van den Boomen: „Rom
me was een typische machtspoliticus
van christen-democratische snit: nu
eens progressief, dan weer reactio
nair." Henri Faas legt tot slot in De
Tijd uit waarom hij met Romme weg
en achter hem aan gelopen is: „Voor
mij, voor de meesten op de Volks
krant en voor het grootste part van
het katholieke volksdeel was Romme
bovenal het middel om van ons min
derwaardigheidscomplex af te ko
men De hyper-intelligente Rom
me, de goede redenaar, de super-poli
ticus. de top-onderhandelaar. de aris
tocraat Romme werd het symbool
van ons recht om gelijk te zijn. i
Hij was onze grote broer."
