Tamponziekte eist in
Nederland ook levens
Kans loonakkoord niet groot
Irkenning wacht
'oolse vakbond
UNIEK CONCERT
Gezondheid niet in reclame
Iksuwkado
I
I
I
I
Illegaal
Werf mist HAL-order net
cidse Courant
Trouw
Opklaringen
HET WEER
lid-Af rika
ekt op
igen Angola
Albeda stelt matigingsplan mogelijk bij
Stelling: brief
De Geus botst
met grondwet
Trouw
Compleet
Bezorg Trouw een nieuwe abonnee
I
Ijl
rouw
H 38STE JAARGANG NR 11076 WOENSDAG 22 OKTOBER 1980
Opklaringen maar later meer bewolking en kans op een bui. Middagtempe-
raturen ongeveer 15 graden Zuidenwind, in het binnenland toenemend tot
vrij krachtig, windkracht 5. langs de kust en op het IJsselmeer krachtig tot
windkracht 6
Morgen en overmorgen: Opklaringen maar ook enige tijd regen. Middag-
temperaturen van omstreeks 14 graden.
Morgen zon op 07 16 zon onder 17 27 Maan op 17 51 maan onder 06 15
LOSSE NUMMERS 65 CENT
BINA 2:
fcnoer atoompacifisten niet de mond'
GINA 3:
eppil tegen uitblijven menstruatie
GINA 4:
rti Bierenbroodspot schildert verrassend
>HB (GINA 5
LCtfat moet een gastarbeider anders?
ud
maal AGINA 9:
mod iekenfonds moet duurder worden
in
lotte
den.
IGINA 7
(esten verdeeld over media en derde wereld
IINA SPORT:
iZ: 1-1 in Sofia
door Cisca Dresselhuys
AMSTERDAM Ook in Ne
derland blijken de afgelopen
jaren drie jonge vrouwen te
zijn overleden aan de zoge
naamde tamponziekte. Nadat
berichten over deze ziekte
vanuit Amerika naar Neder
land kwamen (in de Verenig
de Staten overleden 32 vrou
wen na het gebruik van be
paalde tampons) kreeg de
Utrechtse hoogleraar gynae
cologie prof. dr A. A. Haspels
van drie gynaecologen uit ver
schillende delen van ons land
het bericht, dat zij in hun
praktijk ook dergelijke geval
len gehad hadden. Het ging
om drie jonge vrouwen, die
als gevolg van de tamponziek
te zijn overleden.
P eltyGiNA ECONOMIE:
Hap in de bouw moet nog komen'
BINA SERVICE:
i over havermout, strips, feuilleton, puzzel, radio- en tv-programma's,
ADVERTENTIE
•sluit is mogelijk geworden
pat de top van de vrije Poolse
Solidariteit geheten.
Ingestemd met de toevoeging
i protocol aan haar statuten
t de leidende rol van de com-
tche partij wordt erkend. Die
is steeds voorwaarde ge-
t voor erkenning van de bond
t overheid.
king
de onafhankelijke bonden
li de laatste dagen steeds meer
i te horen die riepen om een
staking om de erkenning
Ide vrije vakbeweging af te dwin-
■Het is vooral de bekende Poolse
pHOEK (AFP. AP. Reuter. UPI)
rikaanse troepen zijn vanuit
bië (Zuidwest-Afrika) Angola
wallen. Zeker 28 zwarte
istrijders en Angolese solda-
lüjn gedood. De inval vond plaats
Ide dag dat in Pretoria nieuwe
Verhandelingen begonnen tussen
^Verenigde Naties en de Zuidafri-
regering over de toekomst
f Namibië.
-wijders van de bevrijdings-
r-o_ig SWAPO voeren vanuit ba-
in het zuiden van Angola regelma-
aanvallen uit op doelen in Nami-
Volgens generaal Meyer van de
W-West-Afrikaanse strijdkrachten
één basis vernietigd, en is een grote
éveelheid wapens en munitie buit-
naakt.
yer zei het te betreuren dat Ango-
regeringsmilitairen, „ondanks
^haalde waarschuwingen" nog
fWs samenwerken met de bevrij-
ngsbeweging SWAPO. Volgens de
neraal wil Zuid-Afrika niet betrok-
0 raken in schermutselingen met
"'la. „We vertrouwen erop dat dit
nu stopt met de steun aan de
'APO"
1 SWAPO vecht sinds 1966 voor
afhankelijkheid van het schaars-
■vohcte Namibië nog geen mil-
Sn inwoners in een gebied vier maal
groot als Engeland maar urani-
brijke gebied. Het brandpunt van
lstrijd ligt in Ovamboland, langs de
éns met Angola, dat minder droog
aan de rest van Namibië en waar
>geveer de helft van de bevolking
tont. Zuid-Afrika bezette de Duitse
Nonie Zuidwest-Afrika tijdens de
°ste wereldoorlog en kreeg er van
lï^nbond het mandaat over. Dit
tiÜ 1965 door de Vereni8de Na-
*8 ongedaan gemaakt.
De tamponziekte begint tijdens de
menstruatie en gaat gepaard met
braken, diarree en een snel dalende
bloeddruk.
Daarna raakt de patiënte
in een shocktoestand. Het gaat om
een vergiftiging als gevolg van een
infectie. Toen de berichten over deze
ziekte in Nederland bekend werden,
verklaarden verscheidene gynaecolo
gen dat zij nog nooit van deze ziekte
gehoord hadden.
De fabrikanten van verschillende be
kende tamponmerken verklaarden
dat de ziekte in Amerika het gevolg
zou zijn van een bepaald merk tam
pon (Rely), dat in Nederland niet in
de handel is. De synthetische vulling
van dit soort tampon zou de veroorza
ker van de fatale ziekte zijn. Neder
landse tampons hebben alleen maar
vullingen van natuurlijke vezels (on
der andere katoen).
Nu blijkt, dat in Nederland ook vrou
wen overleden zijn aan de tampon
ziekte, lijkt het erop, dat toch niet
alleen de bewuste synthetische vul
ling de oorzaak kan zijn. Volgens pro
fessor Haspels moet er sprake zijn
van een ophoping van infectueus ma
teriaal bij het voortdurende gebruik
van tampons.
Maandagavond heeft de Amerikaan
se keuringsdienst voor Waren aanbe
volen dat tampons een bijsluiter krij
gen, waarin wordt gewaarschuwd te
gen mogelijke risico's voor de gezond
heid. De voornaamste producenten
van tampons hebben zich inmiddels
al bereid verklaard deze waarschu
wing op te nemen bij hun produkten.
In die waarschuwing staat dat er tij
dens de menstruatie een door bacte
riën veroorzaakte ziekte kan ont
staan, die gepaard gaat met hoge
koorts, diarree, mogelijk gevolgd
door een shock en eventueel gevolgd
door de dood. Om de kans op deze
ziekte te verminderen doet men de
aanbeveling de tampons maar af en
toe te gebruiken, (bij voorbeeld wel
overdag, maar niet 's nachts).
Professor Haspels vindt niet dat
vrouwen, die al jarenlang zonder
klachten tampons gebruiken, daar
mee zouden moeten stoppen. Het is
maar een miniem percentage vrou
wen op het totaal aantal tampon-
gebruiksters, dat door deze ziekte ge
troffen wordt. Wél is hij er voorstan
der van dat ook Nederlandse tampon
fabrikanten de waarschuwing, die in
Amerika aanbevolen is, op hun pro
dukten zullen vermelden
Na de eerste berichten over de moge
lijke schadelijke bijwerking van (be
paalde) tampons, heeft de Consu
mentenbond al besloten een onder
zoek naar dit soort maandverband in
te stellen.
V "f v "y
fSCHAU (AP. UPI, Reuter) De Poolse leiders lijken te
en ingestemd met legalisering van de vrije vakbonden,
pg komt de rechtbank die over de goedkeuring van de
gen moet beslissen voor een hoorzitting bijeen. Aangeno-
ïwordt dat op die dag de legalisering een feit wordt.
Van onze sociaal-economische redactie
DEN HAAG Het kabinetsplan voor loonmatiging zai zeer
waarschijnlijk niet leiden tot een loonakkoord. De FNV gaat
„niet akkoord" met inruil van een stuk van de prijscompensa
tie van 1 januari voor verlaging van belasting. Voor de andere
vakcentrales, CNV en MHP, en voor de werkgevers is dit punt
wel „bespreekbaar". De inruil vormt het hoofdelement in het
matigingsplan van het kabinet.
Een delegatie van het kabinet met
onder meer premier Van Agt en mi
nister Albeda (sociale zaken) heeft
gisteren vier uren loonoverleg ge
voerd met vakcentrales en werkge
vers. Albeda wil nu in het kabinet de
gemaakte opmerkingen bespreken en
binnen enige dagen komen met mo
gelijke bijstellingen in het matigings
plan. Daarover wil Albeda dan nog
maals praten met de „sociale part
ners". Het lijkt echter uitgesloten dat
het kabinet de inruil van prijscom
pensatie voor lastenverlichting zal la
ten schieten, terwijl het evenzeer uit
gesloten lijkt dat het FNV een mati
gingsplan zo n inruil zal accepteren
leider Lech Walesa geweest die de
afgelopen dagen zijn uiterste best
heeft gedaan de staking tegen te
gaan. omdat deze juist wel eens het
tegendeel zou kunnen opleveren van
het doel waarvoor wordt gestaakt
Een andere Poolse vakbondsleider
noemde een nieuwe staking
desastreus voor de economie van het
land. Hij sprak echter het vertrouwen
uit dat de autoriteiten voor het einde
van de week de nieuwe bonden legaal
zullen verklaren.
Vierendertig leden van de coördina
tiecommissie van de sectie spoorweg
personeel van „Solidariteit" zijn in
Wroclaw een hongerstaking begon
nen uit protest tegen de afwijzing
door de overheid van hun looneisen.
De hongerstaking begon na een
breuk in de onderhandelingen tussen
de autoriteiten en vertegenwoordi
gers van de vrije vakbond. De verte
genwoordiger van het ministerie bij
de onderhandelingen zou al eerder
gemaakte afspraken niet hebben wil
len nakomen.
Het bestuur van de rooms-katholieke
Poolse organisatie Pax, die achter de
politiek van de communistische par
tij van dat land staat, heeft enkele
belangrijke wijzigingen ondergaan.
Vijf bestuursleden, de felste tegen
standers van samenwerking met de
communisten, hebben het veld moe
ten ruimen. Een en ander wijst op een
toenadering tussen het Poolse episco
paat en Pax, dat altijd als een staat in
de staat beschouwd is met zes afge
vaardigden in het Poolse parlement.
Meer nieuws op pagina 7
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Meindert J. F. Stel
ling, kapitein van de koninklijke
luchtmacht, heeft felle kritiek op de
brief van minister van defensie De
Geus aan de bevelhebbers van de
krijgsmachtonderdelen. De minister
zet daarin zijn visie uiteen op de
positie van de militairen die bezwa
ren hebben tegen kernwapens.
Stelling schrijft in een artikel in deze
krant dat de brief van minister De
Geus op gespannen voet met de
grondwet staat, omdat volgens die
brief de militair zichzelf ter zake van
de vrijheid van meningsuiting beper
kingen dient op te leggen Volgens
Stelling kan deze „gevaarlijke bena
deringswijze" van de minister leiden
tot een totalitaire staat, die terwille
van de handhaving van het systeem
elk kritisch denken van het individu
wenst te onderdrukken.
Het artikel van kapitein Stel
ling staat op pagina 9.
Meer nieuws op pagina 2.
Het gevolg hiervan is bij voorbeeld,
dat de manier waarop met Becel-
p rod uk ten op televisie en radio wordt
geadverteerd en waartegen de hart
specialist prof. dr. L. Meijler onlangs
nog ten strijde is getrokken, niet
meer mogelijk zal zijn.
Het ministerie van volksgezondheid
en milieuhygiëne zal niet in discussie
gaan over de vraag, of een gezond
heidsclaim wel of niet waar is. Uitge
gaan wordt van het standpunt dat
geneeskrachtige claims op voedings
middelen misleidend zijn. en dat te
gen misleiding zal worden opge
treden.
Voor het geval een voedingsmiddel al
goed voor het een of ander zou zijn.
wordt het niet de taak van de fabrb
kant geacht hiervoor propaganda te
maken.
De nieuwe richtlijnen in het kader
van de warenwet betreffen de aan
prijzingen „op of bij de waar" van
levensmiddelen, die als bijzondere
voedingswaar worden verkocht. Deze
richtlijnen, die nog dit Jaar van
kracht worden, omvatten méér dan
alleen dieetprodukten. Hieronder val
len bij voorbeeld ook suikervrije-, na-
triumarme-, laag calorische-, linol-
zuurrijke- en (ook) kindervoeding.
ADVERTENTIES
CONCERTGEBOUW TE AMSTERDAM
grote zaal, dinsdag 28 oktober om 20.15 uur.
5 jonge Japanse kinderen (10 16 jaar) boeien hun
publiek met eigen composities en improvisaties op
vleugel en elektronisch orgel.
De opbrengst van dit beroemde Yamaha Junior
Original Concert is voor Terre des Hommes;
voor het kind in nood.
Kaartverkoop vanaf 22 oktober aan het Concert
gebouw te Amsterdam en bij alle VVV-bespreek-
kantoren
Koopkracht
Premier Van Agt begroet FNV-voorzitter Wim Kok voor het overleg tussen regering, werknemers en
werkgevers. Op de achtergrond schudt minister Van Aardenne de hand van FNV-vice-voorzitter Wim
Spit.
door Noud van Iperen
DEN HAAG Uitgaande van het standpunt dat een fabrikant nimmer kan garanderen dat
een bijzonder voedingsmiddel (zoals een dieetprodukt) voor iedereen goed of gezond is, wordt
het adverteren met „goed voor dit of dat" binnenkort verboden.
Als opmerkingen waarover het kabi
net zich nu gaat beraden, noemde
Albeda onder meer het „klemmend
beroep" dat FNV en CNV hebben
gedaan om koopkrachtdaling voor
minimumloners en laagste sociale
uitkeringen te voorkomen. Volgens
FNV-voorzitter Kok heeft het kabi
net niet aangetoond dat die daling
een vol procent in het matigingsplan
van het kabinet- onvermijdelijk of
gewenst zou zijn. CNV-voorzitter Van
der Meulen noemde „meer doen voor
de laagste Inkomens" als een van de
voorwaarden die het kabinet zal moe
ten scheppen om het matigingsbeleid
te doen slagen.
Verder noemde Albeda als opmer
king ter overweging van het kabinet
de suggestie van FNV- en CNV-zijde
om harder af te toppen voor hogere
inkomens, en de vraag vooral door
de werkgevers opgeworpen of kor
ten met een half procent op de vakan
tietoeslag wel een begaanbare metho
de is. Over de inruil van prijscompen
satie voor lastenverlichting zei Albe-,
da: „De suggestie dat daarmee de
prijscompensatie principieel wordt
ondermijnd, wordt zowel door de re
gering als de werkgevers ontkent."
Kok noemde dne redenen waarom de
FNV tegen de inruil is Op 1 juli is de
prijscompensatie niet doorgegaan
vanwege de loonmaatregel, en dan
zou ze op 1 januari weer niet door
gaan. Deze feiten, gevoegd bij „gelui
den binnen en buiten de politiek"
over afschaffing of uitkleden van de
prijscompensatie vormen samen
„een sluipend proces". Voorts wees
Kok op de vele al afgesloten CAO'S
waarin prijscompensatie is afgespro
ken.
Vervolg op pagina 3
„Beter een onbekend gral in den vreemde, dan een lege
provisiemand in Marokko." Spreekwoord. Uit Marokko
dus De andere kant van het illegalenprobleem. De
Marokkaan die er niet zo mee zit. Zijn keiharde motie
ven. Een serie die een mens niet mag missen. Pagina 5.
op het etiket de meest belangrijke
informatie over het desbetreffende
produkt te verschaffen; anderzijds is
het verboden op de verpakking over
geneeskrachtige eigenschappen van
dat produkt te spreken.
De richtlijnen vallen in twee deien Me«r ov., d't 0nderwerp in de Con-
ulteen Enerzijds wordt het verplicht sumenlennibriek op pag. II.
Van een onzer verslaggevers
HARDINXVELD-GIESSENDAM Het heeft maar een haar gescheeld of de
order voor een nieuw schip van de Holland Amerika Lijn was niet in Frankrijk
terechtgekomen maar bij de werf De Merwede in Hardinxveld-Giessendam.
Twee etmalen nadat de HAL het eens werd met een Franse werf over de bouw
van een passagiersschip van 32.000 ton. kon De Merwede dank zij een
Engelse bank dezelfde financiële condities aan de HAL bieden als de
Franse werf had gedaan.
Directeur Schlömann van De Merwede wijt de uiteindelijk schadelijke
vertraging deels aan laksheid van de Engelse bank, deels aan een nauwkeurig
naleven van Internationale afspraken door de overheid.
Meer nieuws op pagina 11.
Kaartcnmap Europa (A)
De kaarten van alle landen van Europa
in een handig formaat boekje
Donkerbruine kunsilederen omslag.
Twee Dick Bruna
poppetjes (B)
Twee leuke hangpoppetjes van slof
Origineel Dick Bmna ontwerp.
Authentiek Slavisch
kleedje (C)
mei fraai diermotief. Als onderlegger
of voor de sier.
4 Houten eierdopjes (D)
op sierlijk blank houten hang-
plankje plus een zandlopertje als
garantie voor zacht gekookte eieren.
Maak iemand abonnee op Trouw, het ochtendblad met een over
tuiging. Uil erkentelijkheid ontvangt u één van deze kadoos naar
keuze.
Naam nieuwe abonnee:
Adres nieuwe abonnee:
Postcode en plaats:
Uw naam:
Uw adres:
-Giro:
Postcode en plaats:
_Tel
Voor het kwartaalabonnement geldt voor de eerste betaalperiode
een welkomstkorting van f7.50
Kado naar keuze: DA DB. DC. CDD. (aankruisen a.u.b.)
Bon in een open envelop zonder postzegel zenden aan Trouw.
Antwoordnummer 2792.1000 PA Amsterdam
Of bel 020-659388 (uitsluitend voor opgaven)
Voor bezorginformalie 020-5626264
Lees een krant met overtuiging: TrOUW