Emigrant komt terug met
nieuw evangelisatie-idee
Achter facade Vaticaan
gaat onenigheid schuil
Vit brieven van lezers
VREDES
VERWACHTINGEN
One Way Day naar
België uitgevoerd
Trouw
De situatie waarin we
aan theologie doen
Ned. geref. kerken overwegen toe te treden tot GOS
VAN DA A
VOORBUGANf
Conferentie
DINSDAG 21 OKTOBER 1980
TROUW/KWARTET
)AG
door ds. F. H. Veenhuizen
DRIEBERGEN Als Sietze van der Boom is hij naar Canada
geëmigreerd (1952). als John Vander Boom (spreek uit Vender-
boem!) komt hij nu in zijn oude vaderland op bezoek. En hij
brengt nieuwe evangelisatiemiddelen mee. Nieuw, tenminste
voor ons.
Zo n twintig jaar geleden stapte hij
uit het zakenleven en ging werken bij
een bijbelgenootschap (de World Ho
me Bible League). Deze WHBL is niet
alleen doende om de bijbel te verta
len. te drukken en te verspreiden
maar ook om te evangeliseren met de
bijbel
Temidden van allerlei evangelisatie
methoden is dit dus hun methode:
breng buitenkerkelijken in aanraking
met de bijbel en wel door middel van
een schriftelijke bijbelcursus. En wie
deel één van de cursus bestudeerd
heeft, krijgt het aanbod om deel twee
samen met anderen te doen. Een klei
ne bijbelkring dus waar christenen en
met-christenen samen over de bijbel
praten. En zo kan de kleine groep een
doorgangspunt worden naar de kerk
Het voordeel van deze evangelisatie
methode is dat ieder kerklid er aan
kan meedoen: mondelinge propagan
da voor de cursus („Als je thuis eens
iets wilt lezen over de bijbel dan
moest je dit eens nemen"), propagan
da folders verspreiden, bijbellessen
versturen, administratie verzorgen
enz.
Van der Boom komt naar Nederland
op uitnodiging van de evangelische
alliantie om te spreken op de confe
rentie „Toerusting van de Missionai-
ADVERTENTIE
van dr Frank Barnaby f1750
Nu in de boekwinkel. I I f
re gemeente". Hij introduceert dan
de verschillende soorten evangelisa
tiemateriaal van de WHBL. Er is bij
voorbeeld ook een bijbelcursus voor
kinderen en een filmstrip over de
bijbel (..Zeg buurman, ik heb dia's
over de bijbel; vind je 't leuk als ik
eens bij jullie kom om die te laten
zien?").
Het lijkt uitermate zinnig, dat daar in
Nederland eens over doorgepraat
wordt: Hoe moet informatie over God
en bijbel, over geloof en kerk eruit
zien? Moet dat alleen maar neutrale
informatie zijn of kan ze een wervend
karakter dragen? Of kan neutrale in
formatie zo attractief en persoonlijk
betrokken geschreven zijn dat ze aan
stekelijk werkt? En moet zulke infor
matie uitgaan van de vragen die bij
buitenkerkelijken leven? Welke vra
gen hebben ze dan over de bijbel? En
welke groep bereik je eigenlijk met
een schriftelijke cursus? Ik denk niet
alleen aan evangelisatie door middel
van dia's maar ook aan de video.
Het is een goede zaak dat het beraad
hierover door de evangelische allian
tie op gang gebracht wordt. Legerpre-
dikanten. godsdienstleraren, radio
pastores enz. zouden hierin moeten
meedenken. Op de EA-conferentie
komt ook het gemeente-opbouw pro
ject van de WHBL aan de orde. de
zogenaamde Kleine Kerk. (Een plan
waarbij de gemeente ingedeeld wordt
in kleine groepen die zich bezighou
den zowel met bijbel en gebed als met
dienst en getuigenis.
Dit plan zal vergeleken worden met
het project van een van de andere
sprekers, ds. R- Reiling. de zoge
naamde Gemeente-Bijbelschool.
(Een plan waarbij de gemeente naar
leeftijd wordt ingedeeld In groepen
John Vander Boom
die vóór de zondagmorgendienst bij
eenkomen voor bijbelstudie)
In het buitenland is al heel wat erva
ring zowel met de Gemeente-Bijbel
school als met de Kleine Kerk. Het
wordt inderdaad tijd dat bekeken
gaat worden hoe deze projecten toe
gepast kunnen worden in de Neder
landse situatie. De EA-conferentie
wordt gehouden in Ons Centrum te
Driebergen. 23-25 oktober, informatie
tel. 03430-4451
Ds. Veenhnizen is gereformeerd pre
dikant voor evangelisatie en op
bouwwerk in Apeldoorn.
Van een medewerker
ANTWERPEN Een demonstratieve optocht van zo'n
7000 christenen uit Nederland en Vlaanderen door het
centrum van Antwerpen was een van de hoogtepunten
van de eerste One Way Day in België. Op de Groenplaats
werd een evangelisatie-programma gepresenteerd in een
muziektent, bestaande uit muziek (Burning Candles. Elly
Rikkert. etc.) en korte toespraakjes. Cees Rosies. leider
van Operatie Mobilisatie in België, herinnerde er aan dat
op dezelfde plaats zo'n 300 jaar geleden óók hagepreken
hadden plaats gevonden. „Maar er zijn hier, op dit zelfde
plein, ook mensen om hun geloof op brandstapels gedood,
gevierendeeld en opgehangen," betoogde hij.
Met 75 bussen waren de deelne
mers aan de door evangelist Ben
Hoekendijk georganiseerde mani
festatie van het Sportpaleis naar
het centrum vervoerd. De laatsten
arriveerden overigens toen het
programma al bijna was afge
lopen.
In het Sportpaleis werden drie bij
eenkomsten gehouden. Er waren
naar schatting 7500 bezoekers,
van wie ongeveer één derde Bel
gen. De rest was met bussen, par
ticuliere auto's en treinen uit Ne
derland gekomen. Ben Hoeken
dijk toonde zich heel tevreden
over de opkomst en maakte be
kend dat volgend Jaar opnieuw de
One Way Day in Antwerpen wordt
gehouden, waar hij medewerking
van de meest uiteenlopende ker
kelijke stromingen heeft gekre
gen. „Dit is een zendingsdag voor
België", zei hij. In de loop van de
dag meldden zich enkele honder
den bezoekers, naar aanleiding
van de toespraken, in de nazorg
ruimte. waar met hen werd ge
praat en gebeden. Hoekendijk:
„Meer dan vijftig mensen kwamen
voor het eerst tot geloof in Chris
tus; zestig anderen kwamen hier
tot geloofsvernieuwing. En verder
werden we geconfronteerd met
veel andere problemen, zoals hu-
welijksnood. relatie-problemen,
verslaving aan alcohol, e.d."
De kosten van de dag. ca.
100 000. zijn volgens Ben Hoe
kendijk „met de hakken over de
sloot" uit de collecten gekomen
Aan het programma werd o.m.
meegewerkt door een groot One
Way Day koor (400 stemmen) dat
speciaal voor de gelegenheid ge
componeerde liederen zong. Een
orkest zorgde voor de begeleiding
van koor en samenzang.
In de afgelopen jaren heeft de
evangelist acht One Way Day's in
Utrecht gehouden, met op den
duur 15.000 bezoekers. „Utrecht
werd een traditie", zei hij zater
dag. „Er zijn natuurlijk goede tra
dities. maar we geloven dat het
goed is dat Nederlandse jongeren,
samen met Vlamingen, in België
gaan getuigen van hun geloof De
dag is geworden wat we wilden
een zendingsmanifestatie en een
dag van geestelijke ontmoeting
tussen Nederlandse en Belgische
christenen."
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor korte reacties op in deze krant gelezen
berichten, artikelen en commentaren en niet voor open brieven, gedichten
oproepen o( reacties op advertenties (deze laatste dienen tot de directie gericht te
«vorden) De redactie behoudt zich het recht van bekorting voor Hierover of over
het niet plaatsen (meestal door ruimtegebrek) kunnen wij helaas niet corresponde
ren Brieven adresseren aan Secretans hoofdredactie Trouw, Postbus 859.1000
AW Amsterdam. Bij publikatie worden naam en woonplaats van de schrijver
vermeld.
door Pieter van der Ven
De Klokkenberg
ROME In de laatste fase van de bisschoppensynode over het gezin begint het spannender te
worden dan velen hadden vermoed. Naar buiten wordt nog wel een diepe eensgezindheid
hooggehouden, maar de verdeeldheid kan haast niet meer binnenskamers blijven.
Toen ik indertijd het artikel van J. A.
van Bennekom in Trouw las. waarin
gewezen werd op de vreemde gang
van zaken rond het voortbestaan van
de christelijke pedagogische acade
mie „De Klokkenberg" te Nijmegen,
dacht ik: nou dat zal zo'n vaart niet
lopen, onze oudste en nog steeds
s'pringlevende christelijke pedagogi
sche academie zal nooit vanwege een
..spreidingsplan" het loodje moeten
leggen. De paginagrote advertentie in
de krant van 17 oktober verrast me
daarom niet zo n beetje. Allerlei vra
gen dringen zich op.
Waarom moet zo'n academie het
middel van advertenties, acties en
petities gebruiken om gehoord te
waarin opgenomen: De Rotter
dammer. met Dordta Dagblad,
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leid se Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenze Tammmga
HOOFDKANTOOR
Postbus 859
1000 AW Amsterdam
Wibautstraat 131 Amsterdam
tel. 020-5629444
tele* 13006
Postgiro 66 00 00
Bank Nad Credietbank
Rekenmgnr 23 00 '2 574
REGIO ROTTERDAM/DORDRECHT
Postbus 948
3000 AX Rotterdam
tel 010-115588 (abonnementen
en bezorging)
te» 0i0-i 15588 (redactie)
lei 115700 (uitsluitend voo'
advertenties)
WestWaak 4
Rotterdam
REGIO DEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101
2501 CC Den Haag
tel 070-469445
(abonnementen en bezorging)
tei 070-469445 (redactie)
tel 070-468864 (uitsluitend voor
advertenties)
Parkstraat 22 Den Haag
REGIO NOORD/OOST-NEDERLAND
(abonnementen en bezorging
Postbus 3
8000 AA Zwolle
tel .05200-17030
Melkmarkt 56 Zwolle
Abonnementsprijzen
Per maand 16.98
Per kwartaal 50.95
Per half jaar toi 90
Per jaar f 201 60
4dvertent,etar:eve.n op
aanvraag
Telefonische abonnementenop-
0'achten (zie adressen boven)
Opgave familieberichten 9-19 30
van maandag t/m vrijdag Op
zondag van 18-20 uui telef 020-
5622797
Opgave min.-advertenties te'
020-5626262 o! schriftelijk aan
Mim-Adv aMetmg. postbus 433
1000 AK AMSTERDAM
Adreswijzigingen urts'uitend
schutteli|k aan onze Amsterdam
se adressen
worden in de besluitvorming. De mi
nister overlegt toch met de fin)directe
belangenbehartigers? Hebben die
geen contact opgenomen met ..De
Klokkenberg"?
Wat zijn de criteria van de sprei
dingscommissie om te beoordelen of
een academie verplaatst moet wor
den. opgeheven moet worden of een
fusie moet aangaan? Is het beleid dat
hierachter schuilt voldoende bekend
bij de academies en de kleuter- en
lagere scholen? En staan die er in
grote lijnen achter?
Weten de mensen in de besturen-
raad van het christelijk onderwijs en
de betrokken commissie wat er leeft
onder de onderwijsgevenden van
vandaag en onder studenten die de
opleiding tot dit beroep hebben geko
zen? En ook: wat de ouders vandaag
de dag denken over „identiteit"
Allemaal vragen die misschien te her
leiden zijn tot het punt of de macht
die het bevoegd gezag en de vakbon
den hebben, steunt op het gedachten-
klimaat aan de basis of rust op histo
risch verworven zaken, die een eigen
leven zijn gaan leiden, en waar zelfs
deze minister (nog» niet doorheen
heeft weten te prikken.
Amsterdam Piet Zuidema
Dodewaard
Is de meerderheid van ons volk tegen
de kernenergie. Deze vraag stelde ik
aan vijf mensen op 15 oktober. Alle
vijf waren daar niet direct van over
tuigd. Natuurlijk hadden ze gehoord
van de gevaren die de afvalprodukten
zouden veroorzaken Ze kenden de
problematiek alleen uit wat er over in
de kranten stond. Wel waren alle vijf
tegen de kernbom, maar kernener
gie nee die was nodig voor onze
economie. En om deze draaiende te
houden, waren ze er niet tegen. De
vraag die ze mij stelden was. hoe ik
als pacifist zelf tegen over de actie en
Dodewaard stond. Mijn standpunt is
nog. dat. als door kernenergie het
mensenleven bestaanbaar gemaakt
kan worden, Dodewaard niet dicht
moet. Ik meen, dat kernenergie nood
zakelijk is voor het bestaan en dat
gezocht moet worden naar middelen
om het afval onschadelijk te maken.
De wetenschap gaat door met uitvin
den ten goede en helaas ook ten kwa
de Maar waar mogelijk zal hier m.i.
een oplossing komen, zodat de ge
vaarlijke stoffen in nuttige stoffen
kunnen worden omgezet. Het is goed.
dat er een maatschappelijke discus
sie op gang komt. Dan zal blijken dat
de meerderheid van ons volk genu-
nanceerder denkt en Dodewaard niet
dicht wil hebben maar zelfs voor uit
breiding zal voelen. Persoonlijk vind
ik dat kernenergie wel moet blijven
Van het begin van deze synode af
heeft het voorlichtingsbureau gepro
beerd de zaJcen zo voor te stellen dat
de tegenstellingen tot ondergeschik
te punten of methodische kwesties
beperkt waren. Dat is niet meer vol te
houden. Het bureau heeft dan nu ook
zijn beleid enigszins gewijzigd: de
perscommuniqué's verschaffen soms
eenvoudig onjuiste inlichtingen en
aangekondigde informatie gaat op
het laatste moment niet door
Het opmaken van de lijst van eind
voorstellen leverde al meer proble
men dan voorzien. Een eerste ont
werp werd te elfder ure teruggetrok- Afrikaner»
ken. omdat het kans liep bij wijze van
spreken te worden weggehoond.
en riten te maken. In zijn rapport had
hij er nog eens op gewezen dat katho
lieken die niet voor de kerk trouwen
in een schandelijk concubinaat leven
en dat bij de aanpassing aan culutren
gewaakt moest worden tegen bijge
loof en daar was de Heilige Stoel
voor.
Een geïrriteerde Afrikaanse bisschop
liet weten dat het Vaticaanse neokoli-
riialisme hem zeer vertrouwd was.
maar dat wat Knox te berde bracht
hem toch wel erg gortig was.
Dat de bisschoppen echt niet alles
slikken ondervond bijvoorbeeld ook
de Australische curiekardinaal Knox.
Hij is de leider van het departement
voor de sacramenten en heeft aldus
ook van alles met huwelijkssluiting
De Afrikaanse bisschoppen zijn op
deze synode zeer eenstemmig en in
goed samenspel met elkaar druk in
de weer om gehoor te krijgen voor de
plaatselijke huwelijksgebruiken.
Omdat veel Afrikaanse bisschoppen
financieel nogal afhankelijk zijn van
Rome waren ze altijd nogal bedeesd.
Deze keer is dat duidelijk anders.
Trouwens ook in andere landen heeft
men zich beter dan bij vorige gelegen
heden op deze synode voorbereid:
Verenigde Staten. Canada, Frankrijk
en Engeland bijvoorbeeld. De Britse
bisschoppen maken zich tot zeer ge
trouwe tolken van het pastoraal con
gres dat in mei in Liverpool werd
gehouden. Daar is toen vanuit de
basis heel wat inbreng geweest over
huwelijk, gezin, seksualiteit en derge
lijke
Latijns Amerika treedt daarentegen
wat minder op de voorgrond. Sommi
gen zeggen dat de mensen daar hun
handen vol hebben om in leven te
blijven en dat velen nauwelijks aan
familieleven toekomen. Opmerkelijk
is hun standpunt inzake de gemeng
de huwelijken, zij pleiten voor stren
ge regels, omdat ze veel last hebben
van vooral Amerikaanse secten die
zich via huwelijken proberen te ver
spreiden.
I BISSCHOPPENSYNODE
IN ROME
door Pieter van der Ven
Maar al met al is de afstand tussen
curie en plaatselijke bisschoppen ta
melijk groot geworden. Het lijkt er
ook op dat de curie haar hand enigs
zins heeft overspeeld bij het voorbe
reiden van de synode Over al die
leken en deskundigen die waren uit
genodigd wordt nu haast wat verle
gen gezwegen
Ook is officieel verzekerd dat deze
synode er écht niet voor is om het
doktersechtpaar Billings of hun me
thode van natuurlijke gebootebeper-
king heilig te verklaren. (Amerikanen
hadden deze synode alvast „Billings
gate" gedoopt.) Er zijn zelfs bisschop
pen, onder wie de Nederlandse deel
nemer Ernst, die het liefst-niet meer
over „methoden" zouden willen pra
ten. Als zij het fijne hebben gehoord
van de „Biliingsmethode" achten zij
zulks wel zo kies.
Vah een onzer verslaggevers
NIJKERK De commissie voor con
tact en samenwerking met andere
kerken van de Nederlandse gerefor
meerde kerken heeft geadviseerd, het
lidmaatschap van de gereformeerde
oecumenische synode (GOSi aan te
vragen
Het advies zal besproken worden op
de landelijke vergadering van de Ne
derlands gereformeerde kerken (de
zg vrijgemaakten buiten verband).
die in februari 1981 in Breukelen
wordt gehouden.
De GOS biedt volgens de commissie
goede mogelijkheden om elkaar als
gereformeerde kerken in de wereld te
helpen in het blijven volharden in de
waarheid van het Woord van God
De bijeenkomst van de GOS. deze
zomer in Nimes. werd reeds door twee
waarnemers van de Nederlands gere
formeerde kerken bijgewoond, de he
ren Ad de Boer en prof. dr. ir E
Schuurman. In hun rapport schrijven
zij. dat zij de GOS-besluiten ten aan
zien van de (gewone) gereformeerde
kerken in Nederland graag wat door
tastender hadden gezien.
Het, probleem is volgens hen. dat men
in de GOS slecht op de hoogte is van
wat er in Nederland aan de hand is.
Dat maakt, dat de uitspraken van de
GOS een wat natijeve indruk maken
en ver bij de feitelijke ontwikkelin
gen achterlopen, maar dat geeft geen
reden om eraan te twijfelen of het de
GOS ernst is met de handhaving van
Baarn
Dodewaard (2)
Geachte excellentie Van Aardenne.
als u nu gauw het Nederlandse be
drijfsleven onze twee kerncentrales
grondig laat ontmantelen, dan heb
ben we tenminste in de daarbij opge
dane know-how weer feens een expor
tartikel waarnaar de komende jaren
een sterk groeiende internationale
vraag moet worden verwacht.
Heemstede
Theologie wordt niet in het
luchtledige, maar in een be
paalde maatschappelijke si
tuatie bedreven En die situa
tie beïnvloedt de manier
waarop aan theologie wordt
gedaan. Voor dit verschijnsel
bestaat de technische en veel
misverstand oproepende
term ..contextualisatieAls
je theologen uit verschillende
maatschappelijke of politieke
samenlevingen bij elkaar
brengt valt dat verschijnsel je
snel op.
Dat was het geval bij het beraad dat
het Programma voor Theologisch
Onderwijs (PTE) van de Wereldraad
van Kerken deze maand hield in het
Oostduitse Herrnhut. Dit plaatsje
van de Broedergemeente met zijn
lange oecumenische en missionaire
traditie ligt slechts enkele kilometers
van de Poolse en de Tsjechoslowaak-
se grens, in het hart van Europa De
plaatselijke situatie, de verharding
van de politiek van de DDR tegen
over het Westen, de voelbare span
ning en de geestelijke inspiratie van
Herrnhut speelden in de gesprekken
van de tachtig deelnemers mee Dat
gaf diepte aan het. overleg
Alle deelnemers waren het er wel over
eens dat theologie in een bepaalde
situatie gedaan wordt en dat die situ
atie de theologie beïnvloedt
Gemeenschappelijk
Maar over de aard van die relatie
kwamen heel verschillende posities
aan het licht. Voor de Orthodoxe
christenen ligt het zwaartepunt in de
liturgie. De theologie heeft de taak de
Wim Geene erfenis van de kerk in elke situatie
door Leendert Oranje
Cor Inja
zuiver te houden. Voor de protestant
se theologie in Oost-Europa is de situ
atie te leven in socialistische staten
die zich tegenover het christendom
stellen, een reden zich de eigen identi
teit bewust te blijven. Dat uit zich
door nauwkeurige bezinning op de
eigen traditie en de poging die in de
huidige tijd voort te zetten. De theo
logie in West-Europa reageert ook
weer verschillend op de situatie. In de
officiële instituten voor theologisch
onderwijs is de Europese weten
schapstraditie zeer sterk; men pro
beert het evangelie te verantwoorden
in de universiteit, voor het forum van
de wetenschappen Anderen zien de
taak van de theologie meer in een
bijdrage tot de verandering van mens
en maatschappij Ondanks al deze
verschillen probeerde de consultatie
toch iets van de gemeenschappelijke
situatie, waar de theologie in Europa
in staat, te beschrijven In het slotdo
cument wordt gezegd: „Voor ons in
Europa, wordt onze context (situatie,
red gekarakteriseerd door de vol
gende elementen een politieke en
ideologische scheiding die spanning
voortbrengt; maatschappelijke situa
ties waar afhankelijkheid en verschil
lende vormen van onderdrukking
worden ervaren, de vorming van be
voorrechte minderheden en de margi
nalisatie van vrouwen en mannen die
verlangen naar een waarachtig men
selijk leven; economische systemen
die slecht passen bij de menselijke
behoeften; een toenemend kwetsbare
technologische maatschappij, de ver
deeldheid van het christendom, waar
in de kerken, ongeacht hun officiële
status, een achteruitgang van religi
euze activiteiten ondergaan; een op
leving van confessionalisme en de
opkomst van niet-christelijke reli
gies."
De bedoeling van Herrnhut was niet
om in abstracto te spreken over de
problemen waarvoor theologisch on
derwijs in Europa staat, maar om dat
toe te spitsen op de „ministerial for
mation". een moeilijk te vertalen En
gelse term. die niet alleen de vorming
van predikanten omvat. Grote na
druk werd gelegd op het feit dat theo
logische vorming van het hele volk
van God is („leken en praktische
suggesties om dat te bereiken, wer
den gedaan. Theologie mag geen
zaak van een elite zijn Academische
theologie loopt het gevaar zich te
isoleren. De nadruk op een brede uit
waaiering van theologische vorming,
komt voort uit de vele uitdagingen
waarvoor de wereldsituatie ons stelt.
Dit werd genoemd de „oecumenische
dimensie" van theologisch onderwijs
Onder „oecumene" moet dan ver
staan worden de bewoonbare en be
woonbaar te maken wereld In de
ervaring van en reflectie op de uitda
gingen waarvoor die oecumene ons
stelt speelt het „volk van God" in
vele delen van de wereld, ook in Euro
pa. een beslissende rol. Academische
REDELIJKHEID BINNEN
ONREDELIJKHEID
erk
ijdl
yoer
Iet
haar schriftuurlijke grondslag, aldus
de beide waarnemers.
NIJKERK De komende landelijke
vergadering van de Nederlandse gere
formeerde kerken (ook wel: de geref.
kerken vrijgemaakt buiten - verband)
zal zich dienen te beraden over dc
eventuele aansluiting van deze ker
ken bij de gereformeerde oecumeni
sche synode (G08). De commissie
voor contact en samenspreking van
de Nederlandse gereformeerde ker
ken heeft een rapport uitgebracht
waarin geadviseerd wordt tot sluiting
bij de OOS
theologie kan daarbij af en toe een
dienende functie vervullen
Hoogtepunten
Ten slotte nog een paar hoogtepun
ten. op een avond werd bijzondere
aandacht, besteed aan de vragen van
feminisme en theologie De Neder
landse delegatie (die voor meer dan
de helft uit vrouwen bestond) speelde
hierin een belangrijke rol. Verrassend
was dat voor vele van de deelnemers
de vragen betrekkelijk nieuw waren!
(Van de hele consultatie was overi
gens maar 12% van de deelnemers
vrouwen). Een ander hoogtepunt was
de intense discussie over vrede, die
zich ontwikkelde toen over de oecu
menische dimensie van theologisch
onderwijs werd gesproken Het ver
schillend gebruik'misbruik van het
begrip vrede en opvoeding tot vrede
aan beide zijden van de ideologische
grens in Europa, heeft de consultatie
er niet van weerhouden uit te spre
ken: „We kunnen onze oecumenische
opdracht niet uitvoeren zonder ver
antwoordelijk te zijn voor de hele
aarde en de totale mensheid Dit be
tekent dat theologisch onderwijs
moet inhouden onderwijs in het ma
ken van vrede en sociale verantwoor
delijkheid moet hebben Het moet
mensen helpen te groeien in kennis
van en inzet voor mensenrechten,
ontwapening en strategieën voor het
opbouwen van vertrouwen tussen in
dividuen. volken en staten Wij zijn
ons bewust van het feit dat getuigen
(bedoeld wordt: de wijze waarop.
L.O.) voor vrede en gerechtigheid af
hankelijk is van de verschillende mo
gelijkheden en voorwaarden in iedere
context
Leendert Oranje is wetenschappe
lijk hoofdmedewerker voor filosofie
aan de Theologische Hogeschool van
de gereformeerde kerken in
Kampen.
100
ier
st
We moeten niet te snel zeggen 3111
voorstellen tot inkomensmatig 5 1
redelijk zijn In welk opzicht ii>
dan redelijk? In feite gaat het
natuurlijk niet om de procent* jgr
nog minder om het reële bed rat mei
men van hoog tot laag erop ach n w
gaat. of met het oog op de
prijsstijgingen bij die stijging*
achterblijft. Een ieder kan tod
alle redelijkheid inzien dat één
procent voor de mensen met
laagste inkomen veel meer bet4ïn
dan drie en een half of vier prtx '^y
voor de hoogste inkomens. De
laagstbetaalden merken het
onmiddellijk. Zij kunnen zich i
veroorloven. En dat mindere b
dan vrijwel altijd zaken die
allerminst tot de luxe van het
bestaan behoren. Net andere
woorden: zij zijn kweslbaarderl^d
iemand meteen hoog inkomen v
maken die drie of vier procent'
heel weinig tot ln 't geheel niet
In de meeste gevallen kan je he
feitelijke bedrag nog bijna halv ie z
doordat de belasting omlaag gi d
kan maar één opvatting van
redelijkheid ten aanzien van
regeling bedenken. Hier wordt
redelijkheid betracht in het kat
van een inkomensverschil waai
de redelijkheid zelf betwijfeldi
worden. In de huidige coalitie:
waarschijnlijk het optimaal"
zijn. Dat optimaal haalbare zalj
wel overschreden zijn toen de
voorgestelde BTW-verhogingi
luxe goederen werd weggeveei
wat zal de grens van de aftrek!
hypotheek-rente in dit kader
worden? Het lijkt allemaal te;
in het schema redelijkheid bi
onredelijkheid
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK (N<
Beroepen: te Huizen A. W v |M
Plas te Rijssen: te Genemui
van Rossum te Huizen; te Lel rig
T. Kramer, laatstelijk zendin( 5-s
op Timor, wonende te Oegstge lan
Arnemuiden 'toezi G. S. A. de uit
te Barneveld.
Aangenomen: naar Oudenhoo W
dere beslissing) Ph. J. Leenm wi
Wedde (part-time), die bedankt ,ve;
Meeden; naar Pljnacker (to i
Houwert. laatstelijk pred. te du
nesburg <Zd Afrika) wonende t
tel. die bedankte voor Hilvt
naar Deventer G. van Dijk tel
larën; naar Barendrecht J.
kand. te Werkendam: naar
helm C Hakkenberg te Lopik
naar Hengelo (O) «past werkd
werkadviseuri W P J. Jaif
Roermond Bedankt: voor
voor Stolwijk J J W Moufl
Nunspeet.
GEREF. KERKEN
Beroepen: te Zwartsluis A. 1
te Joure j_
Bedankt: voor Boskoop L. H I
te Kollum L
GEREF. KERKEN (VRIJG)
Aangenomen: naar Hattem 1
Zuijlekom te Assen-Zuid. die b
te voor Drachten en voor Zwolle
Lelystad P de Wit. kand te
die bedankte voor Daarlerveef"'
melerveld. Oldenhove.
R1J»N
♦-ZH). Ulrum-Houwerzijl. Vlaarc
Veenendaal, Waardhuizen.
den-Zwartsluis Zaamslag.
Zaandam.
Bedankt: voor Helpman M Bt 001
Beroepbaar: K. Jonker, kand 8 ens
van Slingerlandtplein 15. 801 Af
Zwolle
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen: te Scheveningen D
dijk te Vlaardingen; te Ouddoijfinn:
van der Poel te Yerseke
Bedankt: voor Emmeloord I
Schreuder te Goes, voor Benl
en voor Zwijndrecht J Karensfc0,
heusden. r
Emeritaat verleend per 1 nov ij
Stolk te Baardwijk (ov. bep.
verpleeghuis Eikendonk te Waf
(neemt om gez.red. geen afscW*
per 18 nov aan J J. Ph. Va|
ziekenhuispred. te Almelo (nai
afscheid).
Democratisering en idi
studiedag van het evangelis
zijnsberaad met prof dr H. U|
Zuthem (democratisering en (p
tralisatie) en mr M A C Id(
van Iperen (identiteit), zaterc
vember 10 uur. Prinsenhof. I
laan 431, Utrecht-Tuindol
Aanm. tel. 030-510345.
Pastoraat en arbeidsvragi
O Jderlingen. pastorale mei
en geïnteresseerde gemeenl
m.m.v. drs. P C. Meijer, zate
november 10.15-16 30 uur. 1
tingscentrum. Leusden 'tel
943244'
Alleen leven, een hele erviffcrii
voor niet (meen gehuwden 30-60 aan
31 oktober-2 november. Kerker
reld. Driebergen. Inl en opg
ak.bureau. Leusden Tel. 033-M
Ouders van homofiele kin' )Q6l
ontmoeten elkaar m.m.v. mevffl
Strikwerda. zaterdag 1 no
10.30-15 uur. Hoorn Inl. tel i
1313