Jenzinever koop daalt dit jaar Sk u!Éf- ieuw verkeersbord oor woonerven Radio- en televisieprogramma's De Broedertwist :ven puzzelen HET WEER Weerrapporten Zachter I ^AG 21 OKTOBER 1980 TROUW/KWARTET P15 RHS17 A0E7 250 (inder en zuiniger rijden; meer diesel en autogas )p Nederlandse con- o§ ument heeft dulde- ijlt gereageerd op de |0gere benzlneprlj- ij fin. Dit Jaar wordt eriu Qinder getankt dan a orig Jaar. toen ook de k lenzine-omzet per au- al terugliep. Dit ;omt doordat het ge middelde verbruik ran één op elf in 1973 gedaald is tot één liter |p 11,5 km en doordat j iets minder met de iuto gereden wordt. De vergelijkingen zijn bij onder moeilijk te maken, inmers. niet alleen perso- 1 lenauto's. maar ook be- Hjfswagena tanken motor- «i gandstoffen en er is een 5a(j «rschuiving gaande van benzine naar autogas en dieselolie. Die verschuiving vormt ook één van de redenen waarom de laatste twee Jaar de benzi neverkoop niet meer sMJgt, hoewel het aantal auto's dat op benzine rijdt nog wel steeds toeneemt. Vorig Jaar was de benzine verkoop in Nederland vrij wel op het peil van 1978 gebleven, terwijl het aantal auto's op benzine met ruim drie procent toenam. De vraag was, in hoeverre dit mede toegeschreven mocht worden aan de strenge win ter van 1979, toen er aan zienlijk minder gereden werd. Maar dit Jaar zet de tendens zozeer door, dat zich voor het eerst sinds 1974 weer een daling in de benzineverkoop voordoet. Shell raamt deze daling op anderhalf procent. Maar bo vendien neemt het aantal auto's in 1980 met bijna twee en een half procent toe. Het verschil van vier procent moet waarschijn lijk grotendeels verklaard worden uit een lager ver- brulksgemiddelde per auto. Volgens een zojuist versche nen publlkatle van de Duit se Esso A. O. in Hamburg is in heel Europa het benzine verbruik met één procent per Jaar aan het dalen. Op het ogenblik Is het Euro pees gemiddelde één liter per 10,6 km. terwijl dat In 1977 nog één op 10,3 was. In Duitsland, waar gemiddeld grotere auto's gereden wor den dan in Nederland in Duitsland kost een auto al gauw twee- drieduizend gulden minder dan hetzelf de model bij ons, omdat er tel v r/isa hN" in de Bondsrepubliek alleen een laag btw-tarief op drukt was het in 1977 één liter op 8.9 km. en is het nu 1 op 9,2. In Duitsland rijden au to's gemiddeld 12.700 km. per Jaar: in Nederland is dat nu rond 14.000 km. Trend De trend ln het gemiddeld verreden aantal kilometers per auto is al jaren dat dit aantal daalt. In 1960 was dat gemiddelde 18.700 km. per Jaar, in 1970 werd het 17.200, in 1975 15.300. en de laatste vier Jaren ligt het op rond 14.000. De daling in het verleden ontstond mede, doordat er meer particuliere rijders bijkwamen, die min der rijden dan beroepsmati ge automobilisten. Van de groep autorijders, die tenminste 20.000 km. per Jaar afleggen, gaan er steeds meer over op gasin stallaties en dieselauto's, zodat zij geen benzine meer tanken. Op het ogenblik rijdt de gemiddelde benzi- ne-auto niet meer dan 13.500 km. per jaar. Dit duidt bij een verbruik van 1 op 11,5 per auto op een vraag naar 1170 1180 liter per Jaar. Voor bijna vier mil joen personenauto's op ben zine betekent dat rond 4,7 miljard liter. Bestel- en vrachtwagens tanken ook nog zo'n goede half miljard liter benzine, waarmee de Nederlandse benzinemarkt op ruim 5,2 miljard liter komt tegen ruim 5,3 miljard in 1978 en 1979. Ook het verbruik aan dieselolie is de laatste twee Jaar vrij stable', maar dat wordt het meest door vrachtwagens getankt. Au togas. in gebruik bij perso nen- en bestelauto's, wordt wel aanzienlijk meer ge tankt: in het eerste halfjaar van 1980 al meer dan in heel 1977. woonstraten is een Eu- verkeerstord door EG-instanties in Brussel l^f'-fcnvaard, dat thans inter- 6 gÜonaal op de foto in de jultse bondsrepubliek al worden toegepast. Het zeklbord slaat op het woonerf. we dat ln Nederland fcnnen: daaraan zijn be- aalde wettelijke regels ge teld. Het dient om automo- üisten en andere gemotori seerde weggebruikers dui- k te maken, dat in deze .Tfoongebieden voetgangers rOGl (0 spelende kinderen voor- tg hebben. De auto's joeten stapvoets rijden en gogen slechts op de aange- en plaatsen geparkeerd IE. Belgen verbieden radarverklikkers et idee van woonerven is Nederland meer ver- fcpreid dan waar ook, maar SCX mdere Europese landen za lf; Stl F" er eveneens veel in voor -!t bevorderen van de ver- lersveiligheid. Daarom is i kwestie in Brussel aan- ^rSbangig gemaakt. Het stre- a ven is immers zoveel moge- lijk eenheid in de verkeers- borden te krijgen. De Europese Gemeenschap koos opnieuw uit een aantal ontwerpen, zoals al eerder in Nederland gebeurd was. Het nu gekozen Frans-Bel gische ontwerp is wel wat suggestiever dan onze aan duiding doordat er een spelend kind en een voet ganger op staan maar het Nederlandse woonerven- bord is eenvoudiger. Niettemin moet om reden van de eenheid ln verkeers- signalering ons bord ver vangen worden door het Eu ropese. Waar het om ruim duizend woonerven gaat. betekent dit dat in ons land een paar duizend borden „verhangen" zullen moeten worden. Het ministerie van Verkeer en Waterstaat voelt er niet voor. dat meteen te doen, maar het zal er toch van moeten komen. Radarverklikkers, waarmee automobilisten zich voor snelheidscontroles laten waarschuwen, zijn volgens de Belgische wet nu radio zenders en daarmee verbo den. De Belgen hebben lang geaarzeld tussen het Duitse verbod op deze systemen en de vrijheid, die men in Ne derland heeft om zo'n ding in de auto te bouwen. Aanvankelijk maakten poli- tie-autoritelten zich niet druk over de anti-radarme tingen-apparaten, die auto mobilisten in hun wagen In bouwden. Veel van die ap paratuur bleek ondeugde lijk. Maar de laatste paar Jaar is er betere apparatuur verschenen, die ook volgens metingen van de Neder landse Algemene Verkeers dienst van de Rijkspolitie een paar honderd meter voor een snelheidscontrole een waarschuwend signaal geeft. In de Duitse bondsrepu bliek ontwikkelde zich vorig Jaar een jurisprudentie, op grond waarvan de politie de radarverklikkers ln beslag kan nemen. In België volg de eind vorig Jaar een wets wijziging, die een zeer ruime omschrijving geeft van ver boden radioverbindingen. De Belgische organisatie Touring Wegenhulp heeft na de Juridische en techni sche aspecten hiervan gron dig te hebben laten navor sen de automobilisten in België duidelijk gemaakt, dat ook bij onze Zuiderbu ren de apparatuur verbeurd verklaard kan worden Niettemin zitten er in België en Duitsland nog wel juridi sche voetangels en klem men aan de wetsbepalin gen. In Nederland zouden de apparaten onder de Tele graaf- en Telefoonwet moe ten vallen, maar volgens de PTT is op grond van die wet geen Ingrijpen mogelijk. rsTAL.' ïl MOET JS ZJCN.'ECHr ZRfMoS(ow?rïSDk3i^S!SiiS I DAN T vnrriG PIEKWAT JE ZELF NO& MOeT DOCN IS FERD'NAND 6 Ui t» IRAVAAN IN AFGHANISTAN door James A. Michener 100 Ikig ontsnapte hij haar en kort p zag ik hem naakt voor de lel staan, terwijl deze zich met Jkleren bezig hield. Toen Maftoon tr gekleed was. waarschuwde hij I „Miller Sahib, u kunt u beter ■eden!" [kehte om dit voorstel, maar toen de grote kameel naderde maakte dier zich gereed zich op mij te ten. toon, die weer vrede met de ka- i gesloten had. kwam tussenbei- 'een redde mij. Ik ontkleedde mij oraichtigheidshalve en stond te kij- hoe tante Becky het kwaad uit kleren sloeg. ZIJ beet er in. spuw- naar, urineerde er zelfs een Ue op. De volgende ochtend wa- we weer vrienden leven in de karavaan kende ook ogenblikken van trots en aanma- —•faig bij het aanbreken van de dag reikten we soms een hoogte in het d, vanwaar we konden neerkijken een slapend dorp. Als de honden opmerkten begonnen ze te blaf- d. Een stuk of wat mannen kwamen ■Ü^n uit de huizen om te zien wat de eren onrustig gemaakt had. Wa. rer zij de Kochi's zagen naderen ren zij hun buren een teken. Alles :rd dan binnenshuis gebracht, om voorkomen dat de Kochi's het zou- n stelen. Vrouwen ln chaderi pak- I n hun kinderen op, uit vrees, dat zij kidnapped zouden worden. Een ze- wachtige bedrijvigheid viel over het dorp, in welks buitenwijken de kamelen reeds snuffelden. Bij zulke gebeurtenissen reed Zulfl- qar aan het hoofd van de stoet. Hij was een knappe verschijning met zijn geweer. Hij deed net alsof hij de be angstigde gezichten niet zag en nam van de tierende honden geen notitie. Achter de hem de moeizaam lopende kamelen met tante Becky, gevolgd door een grote groep Kochi-mannen; daarna kwamen de schapen en de meeste vrouwen, tenslotte de ezels, de kinderen en de achterhoede van gewapende mannen. Het vormde al les in de nauwe straten van het dorp je een indrukwekkende optocht. Wat de mannen en de vrouwen van het dorp het meest griefde was de uitda gende manier, waarop Kochl-vrou- wer. zonder chaderi voorwaarts gingen. Wanneer Zulfiqar met zijn mensen door een dorp trok, waren er drie extra aanleidingen om het wantrou wen en de afkeer van de bevolking te wekken: daar was Ellen Jaspar, klaarblijkelijk geen Kochivrouw; er was Dr. Stiglltz en wat voerde deze bij die bonte troep uit? En dan was er de jonge Amerikaan, die voortliep naast een mooi Nomadenmeisje, dat in het rood gekleed was. Verscheidene keren drongen woeden de bergmolla'8 zich tussen ons in om naar Ellen te spuwen, zoals zij het in Kandahar gedaan hadden. Maar zij had geleerd hoe zij met hen moest omgaan. Zij begreep de drijfveren van de fanatici en wenste niets te doen, dat hen kon prikkelen. Maar als Zulfiqar hen zag naderen, sneed hij hun geduldig met zijn paard de pas af. Wanneer de dorpelingen Stiglitz en mij probeerden te beschimpen, kre gen ze een daverende verrassing: wij schreeuwden tegen hen in het Pasjto en beweerden, dat we llchtgkleurde Kochi's waren en gaven hun de raad beter op hun eigen zaken te letten. Soms keken ze ons met open monden aan. waarop wij lachten en dan lach ten zij ook. Moedige mannen onder hen kwamen naar ons toe en vroegen of we ferangl waren. In zulke gevallen vertelden we dat we een Duitser en een Amerikaan waren. Dan verdween de vijandschap me teen. Jongemannen uit het dorp, die iets van hun wereld wilden begrijpen, wandelden een enkele keer een paar kilometer met ons mee, zelfs wel tot aan ons kamp toe, en onderwijl stel den zij honderden vragen. Dergelijke mannen werden onze vrienden. Zelfs wanneer ik de ambassadeur geen rap port gezonden had. zou hij wel een en ander te weten gekomen zijn, want de .mondelinge mededelingen van deze Jongelieden gingen van dorp tot dorp. door geheel Afghanistan. Een soort gelijk gerucht moest ook Shah Khan in Kaboel ter ore gekomen zijn: „Een blonde ferangl reist met de Kochi's." Wij waren halverwege Kaboel, toen we ln een dorp kwamen, waar ik de kans kreeg een zachtere kant van Ellen Jaspar te leren kennen. De zon was nog niet opgegaan, toen we door de hoofdstraat gingen. Met angstige gezichten gluurden de inwoners naar ons. Ellen fluisterde: „Het doet mij goed deze argwanende dorpelingen te vergelijken bij onze vrije Nomaden!" „Dat begrijp ik." zei ik. Opgewonden riep ze uit: „Over een paar jaar zullen in Afghanistan ge vangenissen als deze opgeruimd zijn! En het land zal terugkeren naar de oude vrijheid van de karavaan." Wordt vervolgd Radio vandaag HILVERSUM I (298 m) 8.02 (S) Auto in? AVRO aan. (6.30. 7.03, 7.30. 8.03 cn 8 30 AVRO's Radiojournaal.) 9.03 Steunpunt. 9.08 (S+M) Arbeidsvitaminen. (10.02 De zandbakshow.) 11.02 Venus met pistool, hoorspelserie. (8) 11.30 (S) Uit is in. 11.45 (S) Rondcfm twaalf. 13.03 AVRO's Radio journaal. 13.20 (S) De AVRO Diligence. 13.55 Beursplein 5. 14.02 (S) De vergulde middenweg. 16.02 13-Speciaal. 16.30 (S) Kom 'ns langs op Slot Zeist. 18.11 AVRO's Radiojournaal. 18.25 Toppers van toen. 19.02 (S) Lichte grammofoonmuziek. 19.30 (S) Operette; Fragmenten uit Wiener Blut, Strauss. 20.03 (S) Folk live. 20.30 (S) Mon vieux, ma vieille. 21.02 Tussen nu en nooit. 21.43 (S) Lichte grammofoonmuziek. 22.02 AVRO's Sportpanorama. NOS: 23.02-24.00 (S) Met het oog op morgen. VARA: 0.02 (S) Elpeetuin. 1.02 (S) Groot licht. 5.02 (S) Truck HILVERSUM II (402 m) KRO; 700 Nieuws. 7.10 Ochtendgymnastiek. 7.20 Het levende woord. 7.30 Nieuws. 7.36 Echo. (8.00 Nieuws.). 8.30 Nieuws. 8.36 Grammo foonmuziek. 8.50 Postbus 900. 9.00 Gym nastiek voor de vrouw. 9.10 Waterstanden. 9.15 Scheepspraat. 9.20 De Letter M. 10.30 Ouder worden we allemaal. 11.00 Gram mofoonmuziek. 11.30 Ratel. OVERHEIDS VOORLICHTING: 12.16 Uitzending voor de landbouw. KRO; 12.26 Mededelingen voor land- en tuinbouw (NOS). 12.30 Nieuws. 12.36 Echo. 13.00 Nieuws. 13.11 Goal. 13.30 Zeeuwen in Brazilië. NOS: 14.30 Wijnoogst '80: Hoogte- en dieptepun ten in de wijncultuur. KRO: 15.15 God, hoe heet je ook al weer? (RKK). 15.30 Geen verboden toegang. 16.30 Het Praatpro gramma. 17.24 Mededelingen. 17.30 Nieuws 17.35 Echo. 18.10 Verkenning. H.V18.20 Na vijven en zessen. P.P.: Uit zending van D'66. KRO: 19.00 Kerk in meervoud (RKK) (19.00 Ad te levavi. 19.20 Nieuws uit de kerken. 1930 Kruispunt.) 20.00 (S) London Sinfonietta: Hedendaag se muziek. 21.15 Spektakel. 22.20 Overwe ging. 22.30 Nieuws. 22.40 (S) Zin in muziek: Klassieke muziek. 23.30 Muziek op het spel (99). 23.55-24.00 Nieuws. HILVERSUM in (444 mlVARA: 7.02 (S) (Van 7.00-18.00 Aktuali- teiten via Dingen van de dag.) 8.30 (S) Holland ze zeggen 10.30 (S) Typisch Jansen. 11.30 (S) VARA-zoekplaatje. 13.30 (S) Spitsbeeld. 15.30 (S) Popkrant. 16.30 (S) Bete:? NOS: 18.03 (S) De Avondspits. VA RA: .'9.02 (S) Popdonder 21.02 (S) Nashvil le. 22.02 (S)and all that jazz. 23.02-24.00 (S) Elpee tuin. HILVERSUM IV (FM-kanalen) TROS: 7.00 Nieuws. 7.02 (S) Capriccio. 9.00 Nieuws. 9.02 (S) Er staat een orgel in Gronsveld. 9.30 (S) Van heinde en verre. 10.00 (S) Opus tien tot twaalf. 12.00 Nieuws. 12.02 (S) Intermezzo. 13.00 (S) De meest verkochte Klassieke Tien. 13.30 (S) Koren Korpsen. 14.00 Nieuws. 14.02 (S) De hoge „C". 14.30 (S) Guitariteiten. 15.00-17.00 (S) Belcantorium. TV vandaag NEDERLAND I; 13.00 NOS: Nieuws voor doven en 18.30 Sesamstraat 18.45 Paspoort voor Joegosiaven en Itahanen 18-55 Journaal 18.59 EO OmeAneopSafane 19.10 EO-Kinderkrant 19.30 Het kleine huis. 20.20 Ronduit, jongerenmagazine 21.00 God wil wonen bij de mensen 21.25 EO-Aktief 21.37 NOS: Journaal 21.55 Den Haag vandaag 22.10 Panoramiek 22.25 Op zicht, kunstmagazine 22.55 Studio Sport-Extra 23.15 Journaal 23.20 Nieuws voor doven en slechthorenden NEDERLAND II: 13.00 NOS: Nieuws voor doven en 18.25 TELEAC: Microprocessors 1+2 (3) 18.55 NOS Journaal 18.59 NCRV: Het geheim van de vuurberg 19.25 Niet te geloven 20.00 NOS: Journaal 20.27 NCRV De kleine waarheid, tv-serie 21.25 Minivoetbalshow 22.55 Mijn verre naaste 23.15 NOS: Journaal 23.20 Nieuws voor doven en slechthorenden DUITSLAND I 10.00 Journaal en actuali teiten. 10.25 Grille und Ameise. tv-fiim. 11.55 Mit Netz und Froster. tv-film. 12.20 Umschau. 12.50 Persoverzicht 13.00-13.10 Journaal. 16.10 Journaal. 16.15 Filmrepor tage. 17.00 Michel aus Lönneberga, jeugd serie. 17.25 Kinderprogramma. 17.50-18.00 Journaal. (Regionaal programma. NDR: 09.30-10.00 Kleuterprogramma. 18 00 Der Millionenbauer, tv-serie. 18.30 Actualitei ten. 18.45 Kleuterserie 18.55 Der Millio nenbauer. tv-serie. 19.25 Regionaal maga zine. 19.59 Programma-overzicht. WDR: 09.30 Kleuterprogramma. 10.15 Schooltele visie. 18.00 Eichholz und Söhne. tv-serie. 18 30 Informatief programma. 18 40 Amu sementsprogramma 19.15 Actualiteiten 1945 Das Kriminalmagazine, tv-serie.) 20.00 Journaal. 20.15 Popmuziek. 21.00 In formatief programma. 21.45 Die Schnüf- fler, tv-film. 22.30 Actualiteiten. 23 00 Mu ziekprogramma. 23.45-23.50 Journaal. DUITSLAND II 16.30 Programma voor ouderen. 17.00 Journaal. 17.10 Natuurfilm serie. 17.40 Gevarieerd magazine. 18.20 Te kenfilmserie. 18.40 Tekenfilmserie. 19.00 Journaal. 19.30 Scheidung auf französisch. blijspel. 21.00 Actualiteiten. 21.20 Reporta ge. 22.00 Frankenstein, wie er wirklich was (Frankenstein: The True Story). Engelse speelfilm. Aansi.: Filmrubriek 23 35 Jour naal. D'land NDR 07.55 Medische rubriek. 08 05 t/m 13.05 en 16.30 Schooltelevisie. 18.00 Kleuterprogramma. 18.30 Ante. ein Junge aus Lappland. tv-serie. 19.00 Informatieve serie. 19.30 Informatief programma. 20.00 Journaal. 20.15 Informatief programma 21.00 Filmreportage. 21.45-23.30 (z/w) lm Schatten des Zweifels (Shadow of a Doubt). Amerikaanse speelfilm. D'land WDR 09.30 Kleuterprogramma 10.15 en 17.00 Schooltelevisie 17.30 Infor matieve serie. 1800 Kleuterprogramma 18.30 Tv-cursus mathematica. 19.00 Harry Hoeker lasst nicht locker, komische serie. 19.45 Journal 3. 20.00 Journaal 20 15 Gale rie. 21.00 Televisieportret. 21.15 Informa tief programma 21 45 Documentaire film 22.30 Medische rubriek. 23.15 Journaal Belgie NEDERLANDS NET I 14 00-16 00 Schooltelevisie. 17.00-18.00 Schooltelevisie 18.00 Poppenfilmserie 18.05 Kleuterpro gramma. 18.35 Open School. 19.05 Jonge renmagazine. 19.35 Liefdadigheidspro gramma. 19.40 Morgen 19.45 Journaal. 20.10 Showprogramma. 21 00 Wetenschap pelijk programma. 21.50 Kwis. 22.15 Klas sieke muziek. 23.10-23.25 Journaal. door Hans de Jong lontaal. 1. omlijsting, 5. spinne- 8. bloedhuis, 9. aanlegplaats 10. c, 11. opium toebereid om te ro- 12. lengtemaat. 13. scheik. ele- ïnt, 18. voegwoord. 18. bode aan ti universiteit, 20. ketting, 22. vlug, achten, 25. toespraak. 26. zand- Rivel, 27. spaans paard. 'erticaal. 1. huisdier, 2. bijbelse fi- uur. 3. water ln België, 4. voorvoeg- *1,5. wiel, 6. gewoonterecht (indn.) 7. •«veelheid. 9. voertuig. 11. aanleg en. 14. sein, 15. onderrichten, 17. omeins keizer, 18. schrijfgereed schap, 19. bergplaats. 21. ogenblik. 23. loofddeksel, 25. muzieknoot. Oplossing vorige puzzel IB-madat, 2. arena, 3. demon, 4. anode. tanen, 6. rotan, 7. oligo, 8. tikar, 9. pPgami, 10. noria Gisteren lag er een hogedrukgebiedje over ons land. De barometer liep op tot circa 1026 mb, er waren mooie zonnige perioden en het was veel rus tiger dan zondag, toen de wind 's middags met stormachtige kracht blies en er in Zlerikzee 31 mm regen werd afgetapt. In de afgelopen nacht zal de as van het maximum oost-Nederland zijn gepasseerd. Daardoor kan er Juist in die gebieden opnieuw nachtvorst zijn voorgekomen. Dit verschijnsel be hoort nu overigens tot het verleden. Aan de westzijde van het hogedruk- gebied boven de Alpen wordt met zuidelijke tot zuidwestelijke wind zachte en vochtige lucht aangevoerd. Dat geeft vandaag meer bewolking dan gisteren, met aanvankelijk nog enige regen of motregen. Het wordt geleidelijk zachter met middagtem pera turen van 13 tot 15 graden en nachten die niet kouder worden dan 8 10 graden Maandagmiddag werd het op de Scll- ly-eilanden al 15 graden. Ik ga nu even in op het wezen en de ontwikkeling van hogedrukgebieden. Er wordt vaak gezegd: barometer hoog, weer droog, maar die stelregel gaat niet altijd op. Het gebeurt nog al eens dat er uit zachtere en vochtige luchtmassa's, die langs een flauwe helling tegen de aanwezige koude lucht opglijden wel degelijk lichte regen en motregen valt In uitzonde ringsgevallen kan er wel eens 5 tot 10 mm in één etmaal vallen bij een baro meterstand van 1033 of 1035 mb. De kans daarop is het grootst in bergach tige gebieden zoals die in Wales te vinden zijn. Ook zo'n motregen kan treiterig-ver- velend wezen en veel mensen snap pen er dan dus niets van en vragen: hoe kan dat nou? De barometer staat immers hoog. Het hogedrukgebied. waar wij op het ogenblik me" te ma ken hebben, bestond gisteren uit twee delen: een hoofdkwartier van ruim 1030 mb boven Frankrijk en een kleinere cel van 1026 mb onderweg van de Noordzee naar het vasteland. Belde maxima waren gescheiden door een front dat in meer oostelijk gelegen delen van Europa als kou front opmarcheerde naar het zuidoos ten en in de westelijke gebieden als warmtefront terugkeerde naar het noord-noordoosten. En met dit aatste deel hebben wij te maken. Het ziet er naar uit dat het weer de komende dagen licht on standvastig zal zijn maar dat de de pressies nog niet werkelijk een greep op het weer kunnen krijgen. Dat zal misschien later ln de week zo zijn als de barometers in het Noordzee gebied verder dalen en de wind sterker toe neemt uit zuid tot zuidwest, later westelijk. Het koelt dan ook weer wat af. Ondanks de hierboven geschetste „uitzonderingspositie" wordt nieuwe lingen in de weerwijsbegeerte altijd geleerd, dat hogedrukgebieden in te genstelling tot natte depressies, mooi en zonnig weer brengen. Dat is niet zo verwonderlijk en om dat uit te leggen ga ik even op de populaire toer. In een hogedrukgebied is een teveel aan lucht. Je kunt je zo'n maximum het beste voorstellen als een luchtberg. nog beter als een grote pudding, die net een ietsje te slap is en langzaam Inzakt. Eerst is de pudding volmaakt met fraaie boven-figuraties, een paar uur later is dat bovengedeelte vervaagd en is de pudding ook al lager gewor den. Op diezelfde manier zakt een „hoge luchtberg" langzaam ln elkaar. De lucht in zo'n gebied is dalende. Terwijl stijgende lucht afkoelt, wordt dalende lucht juist warmer. Een war mere lucht kan meer waterdamp be vatten dan koudere. Dus.vertonen wolken de neiging op te lossen en worden nog aanwezige buien afgeplat en sterven ze op den duur uit. Daar om nu Is het weer ln hogedrukgebie den vaak zonnig en bovendien meest al rustig. Wilde depressies liggen op vrij grote afstand en pas in het over gangsgebied tussen hoog en laag komt de lucht in een sterkere uitwis selingsbeweging. Nu kleven er aan stabiele hogedruk gebieden in het winterhalfjaar bezwa ren. Bij heldere hemel wordt de on derste luchtlaag 's nachts belangrijk kouder. Maar vanuit de hoogte gaan die dalende en zich geleidelijk ver warmde stromingen rustig door met in grote spiralen een weg naar de grond te zoeken. Op hoogten tussen 100 en 300 meter ls het plotseling ho. Daar stuiten ze op de koude onderste luchtlaag. De grenslaag van warme en koude lucht wordt inversie ge noemd oftewel een temperatuurom* kering. Aan de koude zijde van de inversie vormt zich eeen uitgebreid wolkendek van het stratocumulusty- pe. (dit zijn wolken in grote rollen of ballen), die ons dagenlang het zich op de zon kan ontnemen. Bovendien ver zamelen zich onder die invversie al lerlei afvalprodukten van industrie ën, die tegengehouden worden door de hogere warme laag en niet meer tot op grote hoogten kunnen worden afgevoerd. HOOGWATER 22 okt. Vlitsingen 0.22-12.43, Ha ringvlletslnlsen 4.41-13.44. Rettedsm 2.14-14 55. Scbevcnlmen 1.17-13.50. IJmuiden 2.06-14.32, Den Helder 6.16.10.07. Harllafen 4.06-20.52. Delf (IJl 10.14-22.53. weerrapporten vi taren an gisteren vier aar en ti •mpera- Amsterdam zwaar bew 10 De Bilt zwaar bew 10 Deelen zwaar bew 10 Eelde 9 Eindhoven zwaar bew. 10 Den Helder zwaar bew 10 Rotterdam zwaar bew 10 Twente half bew 8 Vlissingen 10 Zd -Limburg half bew 9 Athene zwaar bew 6 Barcelona onbewolkt 20 19 Berlijn onbewolkt 9 Bordeaux licht bew 16 Brussel zwaar bew 10 Frankfort half bew 8 Genéve licht bew 10 Helsinki regenbui 8 Innsbruck zwaar bew. 10 Klagenlurt onbewolkt 13 Kopenhagen hagelbui 8 Lissabon zwaar bew 19 Locamo onbewolkt 13 Londen zwaar bew 12 Luxemburg zwaar bew 9 Madrid onbewolkt 19 Malaga licht bew 19 Mallorca onbewolkt 20 München geheel bew 6 Nice onbewolkt 18 Oslo onbewolkt 8 Parije zwaar bew 14 Rome onbewolkt 18 8plit onbewolkt 16 Stockholm regenbui zwaar bew 7 Wenen 9 Zürtch licht bew 10 Casa Blanca onbewolkt 25 Istanbul half bew 23 Tunis regenbui 15

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 17