oop in gijzelingszaak
Fraser behoudt
macht Australië
elfs begin overleg Euroraketten is al moeilijk
Forlani lost crisis Italië op
dat waarschuwt
lor rode gevaar
President Marcos
overleeft aanslag
(fsanjani: Beslissing over een week
ro
he s;
Akkoord België
Moslems vieren
Abrahams offer
pig0(
Soares treedt
'tijdelijk' af
,AG 20 OKTOBER 1980
BUITENLAND
TROUW/KWARTET
s
De uitlating van Rafsanjani komt op het moment dat
pek van premier Rajai aan New York aanleiding is tot
■er hoop op een spoedig einde van de gijzeling.
ge correspondent Overigens hebben diplomaten in Te-
iAN Het Iraanse parlement zal binnen een week de h"an.we' aantal verklaringen
r».™, arden bekend maken voor de vrijlating van de Ameri- ^Sllen vaS
hes* i gijzelaars. Dit zei de voorzitter van het Iraanse parle- zaak. Zo zou Iran bezorgd zijn over de
kïS. Ralsanjani, gisteren in een vraaggesprek met deze gevolgen voor het land van een even-
tcu*- üi.iii *--•*tuele overwinning van Reagan bij de
Amerikaanse presidentsverkiezin
gen. Een tweede overweging is van
economische aard: door de gijzeling
en de boycotmaatregelen betaalt
Iran de helft meer voor alles wat het
in het Westen koopt, en verliest het
rente op buitenlandse tegoeden en
verliest het ook de Inkocnsten uit de
olie-export. Bovendien zou de oorlog
met Irak de gijzelingszaak tot een
probleem van secundair belang heb
ben gemaakt, die de verwezenlijking
van het ideaal van de export van de
islamitische revolutie alleen maar
kan bemoeilijken.
Hoewel van de oorspronkelijk door
Khomeini genoemde voorwaarden
voor vrijlating van de gijzelaars niet
veel meer is overgebleven, is het opti
misme over een spoedig einde nog
niet overheersend. Op de vraag hoe
serieus hij de uitspraken van Ralsan
jani nam, zei een diplomaat in Tehe-
ten die nauw betrokken zijn
Iraans-Amerikaanse contac-
■inrnipi-n Rafsanjani's uitlating
Ttief teken, maar vinden het
voorbarig een spoedige vrij
de gegijzelde Amerikanen
chten. President Bani Sadr
je tien dagen geleden al te-
de Zwitserse ambassadeur in
via wie de contacten met de
aen lopen, dat het Iraanse
it binnen enkele dagen een
l zou doen. Ralsanjani is
t eerste Iraanse functionaris
een tijdschema verbindt.
\DM-
0.
Pools,
■ntsvoorzitter verklaarde
issie die zich met de
lighoudt „eind deze week
volgende week" verslag zal
aan de voltallige Majlis,
ement zal dan onmiddellijk
over dit advies. Ralsanjani
en bevestigde daarmee de
en van premier Rajai in New
dat terugtrekking van de
verkenningsvliegtuigen
Arabië beschouwd zou
als bewijs dat de Verenigde
Emenu<
inefc'
tie
De Iraanse premier Rajai is gisteren
in Algerije aangekomen om op ver
zoek van ayatollah Khomeini een
bezoek te brengen aan de slachtof
fers van de aardbeving in Al Asnam.
Tesamen met de Algerijnse presi
dent Chadli Bendjedid bracht hij
gisteren een bezoek aan de plaats
van de ramp, om er het feest van
Abrahams offer te vieren. De Iraan
se premier besloot een dag langer in
Algiers te Uijven voor verdere poli
tieke besprekingen. Algerije heeft
zich in het verleden niet uitgelaten
over de gijzelingskwestie en even
min een standpunt ingenomen in de
oorlog tussen Irak en Iran. Het land
zou daarom geschikt zijn als bemid
delaar. Al Asnam werd gisteren op
nieuw door een aardbeving getrof
fen. Het ging om een nabeving van
geringe kracht Het aantal slachtof
fers van de zware beving van ruim
een week geleden wordt geschat op
20.000. Er zijn 44.000 gewonden en
vierhonderd duizend daklozen.
ran gisteren: „We hebben nog geen
keiharde bewijzen dat de trein nu op
het Juiste spoor staat. De Iraniërs
bevinden zich al wel op het station en
ze zijn bezig de wagons en de locomo
tief bij elkaar te zoeken. Maar de
trein moet nog steeds op het juiste
spoor worden gezet."
BRUSSEL (AP) De Belgische soci
alisten en christen-democraten heb
ben gisteren Wilfried Martens toe
stemming gegeven zijn derde rege
ring in anderhalf jaar tijd te vormen.
De tweede regering-Martens viel twee
weken geleden over onenigheid tus
sen de coalitiepartners
De liberalen, die in het vorige kabinet
wel vertegenwoordigd waren, zullen
in de nieuwe regering geen plaats
krijgen. Zij hebben zaterdag aange
kondigd „harde oppositie" te gaan
voeren.
MANAMA (AP, AFP) De
islamitische wereld is gisteren
aan een periode van vier da
gen feest begonnen in verband
met de herdenking van het of
fer van Abraham. Het feest
dat ld Al Adha of ook wel
Koerban Bairam wordt ge
noemd, wrodt gevierd ter her
innering aan het ingrijpen van
de engel Gods op het moment
dat Abraham zijn zoon Izaak
zou slachten. Van oudshet heb
ber de moslems in dit feest
aanleiding gezien om bloedige
vetes bij te leggen en om ver
zoening tot stand te brengen
tussen strijdende partijen.
Verscheidene religieuze lei
ders in de Arabische wereld
hebben daarom een beroep ge
daan op IRAN EN Irak een
einde te maken aan de bloedi
ge strijd. Bepaalde voorschrif
ten van de Koran zouden erop
wijzen dat beide landen in de
deze periode moeten ingaan op
eventuele bemiddelingspogin
gen dan wel op een vredesaan
bod van de tegenpartij.
Niet alle islamitische leiders
waren gisteren zo vreedzaam.
Ayatollah Khomeini riep gis
teren op tot een algehele mobi
lisatie voor eeh heilige oorlog
en vloekte degenen die niet
mee zouden vechten.
CANBERRA (Reuter, AP) De regerende coalitie van Libe
rale partij en Plattelandspartij heeft de verkiezingen van
zaterdag in Australië gewonnen, maar haar voorsprong op
Labour is aanzienlijk kleiner geworden.
'M t iiet tegen de islamitische re-
v,erJ' pn m de Iraanse aangelegen-
logelijk al voldoende zijn'
b parlementsvoorzitter.
"bea lure
een I
)laat|
14 i
•nzweren. Verder zal „een besluit uit te voeren op de manier die
belofte zich niet meer zij Juist acht", wordt door diplomaten
in Teheran uitgelegd als een overwin
ning voor de gematigde elementen
rondom president Bani Sadr
De Amerikaanse minister van buiten
landse zaken Muskie verklaarde gis
teren dat de Amerikaanse verken
ningsvliegtuigen in Saoedi-Arablë al
leen defensieve taken hebben en ze
ker niet tegen Iran gericht zijn. Hij
liet doorschemeren dat de VS niet
zullen toegeven aan Iraanse druk om
de toestellen terug te trekken Hij
herhaalde dat Amerika onpartijdig is
in het conflict tussen Iran en Irak. Al
te hoog gespannen verwachtingen
over een spoedige vrijlating van de
gijzelaars trachtte de minister na
drukkelijk te temperen.
redure die het parlement
wilde Rafsanjani niets
wilde alleen nog kwijt:
lent kan besluiten de
gijzelaars na de vervul-
iaaide voorwaarden door
Ie Staten vrij te laten of
luiten de gijzelaars in
ije voeten te stellen. Ik
procedure niets zeggen.
It het eind deze week we
jani's belofte, dat „de
irij zal zijn het parlements-
j> (Reuter, AFP) De Egyptische president Sadat heeft
jn opnieuw gewaarschuwd voor de Russische beer. Zijn
vice-president Moebarak, heeft bij de Verenigde
ngedrongen op bespoediging van de wapenleveran-
i Egypte
ide het verdrag tussen 8y-
iwjet-Unie. dat korte tijd
Moskou is ondertekend,
voor een Russisch Afgha-
de Arabische wereld. Het
itelt volgens de Egyptische
l de Russen in de gelegen-
i weer vaste voet te verwer-
Midden-Oosten. Maar. zo
Mat zijn toehoorders gerust,
en zullen niet in staat zijn
it Assad van Syrië te bescher-
bijfe de e orme oppositie die er
ngski Sjen land tegen hem bestaat
nd op de suggestie van pre-
lai van Iran. in New York
dat terugtrekking van de
n«r~SJurise vliegende gevechtslei-
t atra AWACs) uit Saoedi-Ara-
li 1 kunnen bijdragen aan be-
Vi Bg van de vrijlating van da
^entel
e Sp
Tijdens een persconferentie in New York, waar hij de Veiligheidsraad van de VN toesprak, liet de
Iraanse premier Rajai de onderkant van zijn voet zien om te bewijzen dat hij kon meevoelen met het
over dVl^vIriM^^veeriis F 16 fa" "Jden van de f»""ieleden van de Amerikaanse gijzelaars. Hij was aelf op zijn zolen geslagen door de
over de levering van veertig F16 )a fo|tenan van de sjah> M liet wet,n
/er d
Je v
elan
ring van het beloofde Amerikaanse
wapentuig ter waarde van zeven mil
jard gulden vanwege de mogelijkheid
dat de strijd tussen Irak en Iran naar
andere landen zal overslaan Het land
heeft de Verenigde 8taten de laatste
tijd 35 F-4 gevechtstoestellen ontvan
levering van veertig 1
gers, 244 M-80 tanks, luchtdoelraket-
ten, communicatiemateriaal, munitie
en onderdelen
Enkele tienduizenden moslems heb
ben in Egypte een nauwelijks verho
len protest laten horen tegen de nau
we banden tussen Egypte en de Vere
nigde Staten ter gelegenheid van het
feest van het offer van Abraham. Bij
betogingen voerden islamitische stu
De definitieve aanslag was gister
avond nog niet bekend. Het ziet er
naar uit dat premier Malcolm Fraser
zal steunen op een meerderheid van
ruim twintig zetels in het Huis van
Afgevaardigden aanzienlijk minder
dan de meerderheid van 48. die hij tot
zaterdag had.
Nog spannender echter is de uitslag
van de verkiezing van een derde deel
van de zetels in de Senaat. Gister
avond leek de kans groot dat de klei
ne Democratische Partij van Don
Chlpp hier op de wip komt te zitten
tussen socialisten enerzijds en libera
len en plattelanders anderzijds. De
Senaat kan alle door het Huls van
Afgevaardigde aangenomen begro
tingsvoorstellen tegenhouden en
daarmee een behoorlijk bestuur van
het land onmogelijk maken. Don
Chip brak drie jaar geleden met Fra-
sers Liberale Partij.
De Labour Partij zal in het Huis van
Afgevaardigden waarschijnlijk acht
tien zetels winnen. Zij had een winst
van 25 zetels nodig om aan de macht
te komen. Bill Hayden toonde zich
niettemin gisteren redelijk tevreden:
„We hebben een flink gat geschoten
■in de meerderheid en het zelfvertrou
wen van Liberale en Plattelands-
partij."
Premier Fraser erkende dat de uit
slag getuigt van enige ontevreden
heid, maar zei zijn beleid te zullen
voortzetten. „We verwachten wel
enigszins te verliezen omdat we al
twee keer met een grote meerderheid
hadden gewonnen. Te verwachten
dat dit dan een derde keer ook lukt,
zou teveel zijn geweest."
LISSABON (AFP. Reuter) De soci
alistische partijleider in Portugal,
oud-premier Mario Soares. heef zijn
functie 'tijdelijk' neergelegd. Dit ge
beurde na een botsing binnen zijn
partij over <e kandidatuur van de
zittende president Eanes voor de ko
mende presidentsverkiezingen, d'e
op 7 december worden gehouden. De
socialistische partij besloot gisteren
Eanes te steunen voor een volgende
termijn, nadat Soares eerder zijn per
soonlijke steun voor de president had
ingetrokken. Het vertrek van Soares
brengt de socialistische partij, die
een zware nederlaag leed bij de parle
mentsverkiezingen van 5 oktober, in
een acute crisis die zijn weerga in de
geschiedenis van de partij niet kent.
Bij de presidentsverkiezingen van 7
december gaat het tussen de zittende
president Eanes en generaal Antonio
Soares Carneiro, de kandidaat van de
centrum-rechtse Democratische Alli
antie die de verkiezingen van 5 okto
ber won. Eanes zorgde vorige week
voor grote verwarring door zich uit te
spreken voor een sociaaldemocra
tisch centrum-blok. De centrum
rechtse combinatie wees afgelopen
zaterdag deze poging tot toenadering
van de president af. Maar Mario Soa
res vond de manoeuvre van de presi
dent al even onverteerbaar. In die
opvatting bleek hij gisteren alleen te
staan in zijn partij.
lanse gijzelaars, zei Sadat:
aan de Verenigde Staten om
Rajai en de anderen te be-
met name met Saoedi-Ara-
om deze vliegtuigen gevraagd
ROME (Reuter, AP) Italië heeft sinds zaterdag weer een regering die steunt op vier partijen:
christen-democraten (13 van de 26 kabinetszetels), socialisten (7), sociaal-democraten (3) en
dentên in Cairo anu-Amerikaanse republikeinen (ook drie kabinetsposten). De crisis heeft drie weken geduurd, zeer kort naar
spandoeken mee en hekelden zi) de Italiaanse maatstaven.
rtdfl P® Ji
ef a Uar zoals ik de situatie zie
,n v| de Verenigde Staten daaren-
raakzaam zijn en geen enkele
partij gelegenheid geven voor-
behalen uit de hele situatie".
een verwijzing naar de rol
8owjet-Unie
wil meer haast met de leve-
Amerikaanse bemoeienis met de
staatsgreep in Turkije
Machmoed Rawi. secretaris van de
onlangs opgerichte Universitaire Isla
mitische Vereniging, laakte de aan
vallen van de overheid op islamiti
sche fundamentalisten en sprak over
zijn organisatie als een pas-geboren
kind dat van de regering geen geboor
tecertificaat krijgt. In rondgedeelde
pamfletten werd ook de positie van
de christenen in Egypte over de hekel
gehaald Ze zouden veel te veel in
vloed hebben
Premier Amaldo Forlani zal woens
dag zijn regeringsverklaring afleg
gen. In de Kamer van Afgevaardig
den beschikken de vier coalitiepartij
en over 360 van de 630 zetels. Een
onzekere factor is nog de houding van
de communistische partij, na de
christen-democraten de grootste par
tij van het land. De communisten
hebben gezegd alleen een regering te
willen steunen waar zij direct bij be
trokken zijn.
De vorige regering, geleid door de
christen-democraat Cossiga, was met
haar economische plannen in tijd
nood geraakt door de stortvloed van
communistische amendementen tij
dens de behandeling in het parle
ment. Samen met afvallige leden van
de regeringspartijen brachten de
communisten de regering-Cossiga op
27 september ten val.
Aangenomen werd toen dat de forma
tie lang zou duren. De voorzitter van
de christen-democratische partij had
echter in recordtijd een nieuwe ploeg
samengesteld.
Een gelukkige omstandigheid voor
de nieuwe regering is dat zaterdag
het akkoord tussen werkgevers en
vakbonden bij Fiat is getekend,
waarmee onverwacht snel een eind is
gekomen aan de ernstige spanningen
bij dit autobedrijf. Fiat wilde vijftien
duizend werknemers ontslaan en dui
zenden anderen tijdelijk op non-ac
tief stellen. De ontslagen gaan nu niet
door. de „technische werkloosheid"
wel.
Dit tijdelijke ontslag kan uiter
lijk tot eind 1981 gelden.
MANILA (Reuter, AP) Op
nog geen vijftig meter afstand
van de Filippijnse president
Ferdinand Marcos is gisteren
een bom ontploft. Twintig
mensen werden gewond, Mar
cos bleef ongedeerd. Onder de
gewonden zijn dertien buiten
landers.
De „bevrijdingsbeweging 6 april"
zegt verantwoordelijk te zijn voor de
aanslag, die werd gepleegd tijdens
een congres in Manila van de Ameri
kaanse club van reisagenten ASTA.
Dezelfde beweging had ASTA en de
Filippijnse overheid aangespoord de
bijeenkomst af te zeggen, maar de
regering verzekerde in te kunnen
staan voor de veiligheid van de con
gresgangers. waarna ASTA de bijeen
komst Uet doorgaan.
De bom ontplofte even nadat Marcos
het congres had geopend. De presi
dent en de congresgangers zaten net
naar een documentaire film over een
zeeslag te kijken. De meeste aanwezi
gen dachten dat de knal knal bij de
film hoorde.
De poliUe vermoedt dat de daders in
de zaal aanwezig waren. Hoe de ex
plosieven de zaal zijn ingekomen is
een raadsel. Alle vijfduizend aanwezi
gen moesten in verband met de drei
gementen van de guerrillabeweging
een detector passeren voor zij de zaal
van het internationale congrescen
trum in mochten.
In Manila zijn regelmatig aanslagen
gepleegd op hotels, maar nog nooit is
er een bom ontploft zó dicht bij de
man die acht jaar geleden de nood
toestand afkondigde en sedertdien de
Filippijnen met uiterst harde hand
regeert.
Kort na de aanslag meldde de Filip
pijnse televisie dat een tot Ameri-
President Marcos van de Filip
pijnen
kaan genaturaliseerde Filippino
heeft aangeboden belastend materi
aal te leveren over de activiteiten van
ex-senator Benigo Aquino, die zeven
jaar gevangen heeft gezeten en nu in
ballingschap leeft in de Verenigde
Staten. Of de twee zaken verband
houden met elkaar, werd er niet bij
gezegd.
MOSKOU (AP) De Sowjet-Unie
hoopt volgend jaar 610 miljoen ton
olie te produceren (12,2 miljoen vaten
per dag) Ten opzichte van de produk-
tie in 1980 zou dat een stijging bete
kenen van minder dan één procent.
hebï frisse tegenzin zijn Amerikanen en Russen afgelopen vrijdag in
ve om de tafel gaan zitten voor een gesprek over de kernwapens
de middellange afstand. De besprekingen begonnen enkele dagen
dan was voorzien, tekenend voor de weinig hoog gespannen
ichtingen. Bovendien is Genève een weinig inspirerende omgeving,
tèer het gaat om onderhandelingen over wapensystemen. Er zijn
al te vele besprekingen mislukt, dan wel in eindeloze dialogen
"doven vastgelopen.
Herman Amelink
er
dei
vorig jaar ondertekenden de Ameri-
president Carter en zijn Russische
noot Breznjew in Wenen het tweede
ent<! ord ter beperking van de strategische
gapens SALT II). Dit akkoord stelde
inschappelijk plafond vast voor
antallen intercontinentale raketten,
fdeel van het akkoord was de afspraak
I voortgezette besprekingen over kern-
I f*n voor de middellange afstand, de
*ten Eurostrategische raketten. Af-
*n over deze wapens zouden uiteinde-
'oeten worden vastgelegd in een derde
Evenwichtig
^handelingen over deze wapens wer-
vooral in Moskou van groot belang
aangezien de Sowjet-Unie niet al-
onder het bereik ligt van de Ameri-
strategische kernmacht, maar ook
oat van de in Europa gestationeerde
kernwapens. Moskou vindt het fundamen
teel onevenwichtig dat de Amerikanen
kernwapens tegen de Sowjet-Unie kunnen
inzetten zonder hun eigen territorium direct
in de strijd te hoeven betrekken, terwijl het
Europese deel van de Sowjet-Unie ook bij
een beperkt atoomconflict tot doelgebied
van de in West-Europa gestationeerde kern
wapens-kan worden
De waarschuwingstijd dat is de tijd die
nodig is om tegenmaatregelen te nemen in
geval van een aanval is bij de Eurostrate
gische kernwapens zo gering, dat de Russen
zuiver technisch gesproken alle reden heb
ben een plotselinge aanval met die wapens
te vrezen. In het ongunstigste geval zou de
waarschuwingstijd voor de vanaf 1983 te
stationeren Pershing 2 slechts vier minuten
bedragen Zeker als het vermoeden bestaat,
dat de Eurostrategische wapens gericht
staan op silo's van Russische intercontinen
tale raketten, wordt de verleiding heel groot
om die wapens maar te lanceren voordat de
Euro-wapens doel treffen.
Hoe graag de Russen ook over de Eurostra
tegische wapens wilden praten, ze stelden
wel hun voorwaarden Voornaamste beding
was goedkeuring door de Amerikaanse Se
naat van het tweede SALT-akkoord Verder
eiste Moskou dat het Westen zou afzien van
de installatie van nieuwe Eurostrategische
systemen, aangezien deze de besprekingen
over SALT III extra zouden bemoeilijken.
NAVO-besluit
Het Westen kwam op geen enkele manier
aan de Russische voorwaarden tegemoet.
Op 12 december van het afgelopen jaar
besloot de NAVO In principe tot de installa
tie van 108 Pershing-2-raketten en 464
kruisraketten, een besluit waarvan de eer
ste uitvoeringsfase over drie jaar een feit
wordt. Argument voor deze beslissing was
de snelle uitbouw door de Russen van de
mobiele en precieze SS-20 raketten, waar
van de Sowjet-Unie er op dit moment al
zeker 160 tegen West-Europa in stelling
gebracht moet hebben. Elk van deze raket
ten voor de middellange afstand beschikt
over drie onafhankelijk te richten kernkop
pen. Daar kwam nog eens bij dat de Ameri
kaanse Senaat volstrekt niet van plan bleek
haast te maken met de ratificering van
SALT II
De Russische inval in Afghanistan pookte
het vuur van de koude oorlog begin dit Jaar
weer op, waardoor het gesprek tussen Oost
en West verder werd bemoeilijkt De Rus
sen bleven bij hun eisen dat de NAVO eerst
haar beslissing ongedaan moest maken,
voordat er verder kon worden gesproken
over Euro-wapens, terwijl de Amerikanen
op hun beurt nadrukkelijk vasthielden aan
de in Brussel genomen beslissing en zeker
na de inval in Afghanistan vonden dat het
de beurt aan Moskou was om concessies te
doen in het belang van enige ontspanning.
Schmidt
De Westduitse bondskanselier Helmut
Schmidt kreeg eind juni van dit jaar de
gevraagde Russische concessie toch los. Te
genover hem verklaarde president Brez
njew zich bereid om met de Amerikanen te
praten over de middellange afstandswa
pens, zonder dat de Amerikaanse Senaat
eerst SALT II had goedgekeurd en ook
zonder intrekking van de NAVO-beslissing
over Pershings en kruisraketten.
Wel maakte Moskou duidelijk dat een uit
eindelijk akkoord over de Eurostrategische
wapens pas van kracht zou kunnen worden
als SALT II geratificeerd zou zijn. Boven
dien stelde het Kremlin als eis dat de zoge
heten forward based systems (met kernwa
pens uitgeruste, in Europa gestationeerde
vliegtuigen en van kernraketten voorziene
Amerikaanse onderzeeërs in het verdrags-
gebied van de NAVO) bij de onderhandelin
gen zouden worden betrokken. Hierdoor
maakten de Russische leiders duidelijk dat
zij hun middellange-afstandswapens (be
halve de SS-20 raketten zestig Backfire-
bommenwerpers) niet zonder meer willen
„ruilen" voor de 572 nieuwe wapensystemen
van de NAVO.
De besprekingen die nu in Genève zijn
begonnen, zijn dan ook niet de formele
SALT-onderhandelingen. maar een inlei
ding daarop. Niet alleen militair-strategisch
zijn deze besprekingen van het grootste
belang, maar ook politiek beschouwd zijn
ze van de eerste orde. Het is voor het eerst
sedert de Russische inval in Afghanistan
dat Amerikanen en Russen weer met elkaar
om de tafel zitten om over eikaars wapen
systemen te praten.
Moeizaam
Spoedig resultaat zal dit overleg niet ople
veren. Het aantal voetangels en klemmen is
daarvoor veel te groot. Eerst zal duidelijk
moeten worden welke wapens nu precies LSÜCIG adGïTI
voorwerp van gesprek dienen te zijn. De 3
brief die Breznjew in augustus aan de rege
ringsleiders van de landen van de NAVO
schreef, maakte dat extra duidelijk. Daarin
onderstreepte hij nog eens. dat de ..forward
based systems" bij het beraad dienen te
worden betrokken, overigens zonder precies
aan te geven wat hij daarmee bedoelde.
vliegtuigen die kunnen worden uitgerust
met Amerikaanse kernwapens bij het over
leg zullen willen betrekken. En dan is nog
niet eens gesproken over de zelfstandige
Britse en Franse kernmachten.
Wanneer de Russische onderhandelaars in
derdaad proberen om zoveel mogelijk mate
riaal op de onderhandelingstafel te krijgen,
dan zullen de Amerikanen ook wel het een
en ander weten te bedenken. Behalve de
SS-20 raketten en de Backfirebommenwer-
pers is dan nog te praten over de 440 SS-4 en
SS-5 raketten die vanuit het westen van de
Sowjet-Unie doelen in West-Europa kunnen
bestoken Wie dan nog kans ziet om een
bevredigende oplossing te bedenken voor
alle problemen verdient een vredesprijs.
Want behalve de 170 Amerikaanse F 111
bommenwerpers die in Groot-Brittannië
zijn gestationeerd en de met kernwapens
uitgeruste Amerikaanse vliegtuigen in de
Middellandse Zee en de 400 Poseidonraket-
ten op Amerikaanse onderzeeërs die onder
de zeggenschap van de NAVO vallen, is heel
wel denkbaar dat de Russen ook de Ameri
kaanse Phantoms in Europa en de Britse
Voorlopig zullen de onderhandelingen wei
nig meer zijn dan een aftasten van eikaars
posities Voor de presidentsverkiezingen in
de Verenigde Staten zullen er zeker geen
zaken gedaan kunnen worden. Veel zal ook
afhangen van de sfeer op de Conferentie
over Europese Veiligheid en Samenwerking
die in november in Madrid begint. Een
lange adem zullen beide partijen zeker no
dig hebben. De onderhandelingen over
SALT II duurden zeven jaar en daarbij ging
het nog om een betrekkelijk overzichtelijke
materie. Het gesprek over de wederzijdse
troepenreducties tussen NAVO en War
schau Pact in Europa duurt ook al zeven
jaar. zonder uitzicht op spoedig succes.