IF
La Bohème voorlopig nog zwaar
Coby Dijk meer
dan overtuigend
Vibrafonist Goldsteen
onverbloemd romantisch
Reger-serie begint onde
lastige omstandigheden
Amusant
variété
theater
Spaarpandbrief 1980/85
We nerveus
is slaapt
slechter!
0 Westland Utrecht Hypotheekbank
Bossen trokken
veel bezoekers
Voorstelling met kwaliteiten
Pandbrief 1980 per1982/88
Westiand Utrecht Hypotheekbank
Theater aan he gj
krijgt permane pï
accommodatie!".
Tabachnik voortreffelijk dirigent
De overschoenen
van het geluk
ONKYO
MAANDAG 20 OKTOBER 1980
KUNST/RADIO/TELEVISIE
TROUW/KWARTET
De beide acteurs dragen in hoofdzaak
zwarte geklede pakken uit Andersens
tijd. Peter van der Linden met zwarte
bolhoed. Willem Wagter met zwarte
hoge zijden. Hetzelfde verschil in
hoofddeksels bij de muzikanten, die
meestal een zwart vest dragen op
witte bloes en pantalon. Vier variété-
of music-hall-artiesten, die een geva
rieerd onderhouden programma ma
ken op teksten van de sprookjesdich
ter. Peter van der Linden gebruikt
daarbij het rijke gamma van zijn ko-
misch-mimische gaven. Willem Wag
ter geeft deze clown-pursang voor
treffelijk tegenpartij als uitstekend
komisch acteur, die ook met zijn mi
miek wonderen kan doen
Zij maken de teksten op dikwijls ver
rassende. soms zelfs uitdagende ma
nier beeldend, later, vrijwel onvermij
delijk. ook wel eens een minder ge-
inspireerde passage zien met net
iets te veel mimisch versierwerk
maar bezorgen de toeschouwers veel
plezier. Ook wel vermengd met het
geknars, waar een virtuoos schrijver
als Anouilh dol op was Want Ander
sen was niet alleen maar grappig, en
dat grijpen de spelers dankbaar aan.
Speciaal vandaag
De noodlottige poolexpedi
tie van Umberto Nobile. Film
van Michael Kalatorov uit
1971. Met Peter Finch, Hardy
Krüger en Claudia Cardinale.
Ned. 1/1935
Nieuw: Er kan gelachen
worden. Show rondom de
Utrechtse cabaretier Herman
Berkien. Regie: Han Peekei.
Ned. 2/2037
Cabaretkroniek tegelijk op
de radio. Door: Han Peekei.
Hilv. 1/20.30
Deze week is het Gezins-
week 1980. Panelgesprek en
vragen van luisterars in Plein
Publiek.
Hilv. 2'9.20
In verband met de begrafe
nis van professor mr. C. P. M.
Romme zal de KRO-televisie
vanavond een extra uitzen
ding van ongeveer twintig mi
nuten verzorgen waarin een
necrologie van professor Rom
me en een korte reportage over
zijn begrafenis.
Nederland I 23.05
Peter van der Linden en Willem Wagter in Overschoenen van het
geluk.
ADVERTENTIE
0/ Spaarpandbrief, groat in 3 jaar naar f 1.700,-
'0 Huidig rentepercentage 11%; huidige afgiftcprijs f 1.000.-
opgelopen rente vanaf 3 maart 1980 (effectief rende
ment ca. 10.97%l Aan toonden
Tussentijds verhandelbaar op de efiektenbeurs. Verknjgbaar bij de kan
toren van Westland/U trech t Hypotheekbank, of bij uw bank of com
missionair in effekten.
Hoofdkantoor: Amsterdam, Sarpharistraat 1,020-26 31 31
door Adr. Hager
DEN HAAG Coby Dijk is
een jonge sopraan die in korte
tijd de aandacht op zich heeft
weten te vestigen. Al tijdens
haar conservatoriumtijd was
ze verschillende keren te be
luisteren en enkele van die
concerten gaven mij aanlei
ding in deze kolommen te wij
zen op dit jeugdig talent.
Gistermiddag gal ze in Diligentia met
de bas Lieuwe Visser, die zijn Sjalja
pin-programa bracht, een liederenre-
cital en ofschoon deze 27-jarige zan
geres nog ervaring moet opdoen,
werd duidelijk dat Coby Dijk toe
komst heeft
Coby Dijk behaalde in 1978 het solis
tendiploma met onderscheiding. In
het voigende jaar was ze een van de
prijswinnaars op het internationale
vocalistenconcours in Den Bosch.
Volgende maand sluit ze haar oplei
ding af en hoopt dan op een opera-
carrière. Ze heeft al in Dusseldorp
voorgezongen. Haar stem is als van
edelmetaal. Klankrijk en verdragend
als de zuveren klokken van een carril-
lon. Ze heeft een natuurstem, puur en
ongekunstelD met een stralende
hoogte, een glanshelder middenregis-
ter en (uitzonderlijk) echte trillers.
Van haar veelzijdigheid gaf ze blijk in
liederen van Rodrigo, Wolf en Marjo
Tal. De madrigalen van Rodrigo zijn
als het ware voor de stem van Coby
Dijk geschreven, het Spaanse klank
karakter wist ze op frappante weer te
geven. De keuze uit het Italienisches
Liederbuch van Wolf viel op door de
directheid van benadering met als
hoogtepunt Sohweig' einmal still
Marju Tal heeft de cyclus After op
gedichten van Rupert Brooke gecom
poneerd voor en opgedragen aan Co
by Dijk. De zes liederen geven de
zangeres alle gelegenheid haar talen
ten ten toon te spreiden. Dank zij de
expressieve voordracht, de techni
sche beheersing en de vocale souples
se groeide deze cyclus uit tot een
boeiende belevenis
Het Diligentia-debuut van Coby Dijk
was meer dan overtuigend, ze paart
in haar presentatie natuurlijk char
me aan een glansrijke vocaliteit
UTRECHT (ANP) Het eerste
weekeinde van de „week van
de het bos", die door staatsbos
beheer wordt georganiseerd,
heeft zo'n vijftienduizend be
zoekers getrokken. Onder de
bezoekers was ook minister
Braks die in de stromende re
gen met vrouw en kinderen
een wandeling maakte door de
boswachterij Leende bij Eind
hoven. Leende is een van de
twaalf boswachteriJen, waar
„zoek-je-weg-wandelingen"
georganiseerd zijn.
nooit de ingehouden agressie uit die
de titel suggereert. Voor de uitvoe
ring had hij Arjan Kappers (sopraan
sax. Toon van Ulsen (trombone). Her-
bert de Jonge (plano). Mark Miller
(contrabas). Joop van Erven en Peter
Berk (drums, percussie) uitgenodigd,
een gemengd gezelschap waarvan de
musici uit de klassieke hoek leerden
improviseren en de jazzmuzikanten
vlot moesten leren lezen. Aan de con
certen gingen namelijk slechts vier
repetities vooraf.
Met de muziek werd behalve aan Milt
Jackson en Garry Burton aan pianist
Keith Jarrett gerefereerd, alsmede
aan de bebop van de Jaren vijftig,
gekenmerkt door puntige unlsoni van
de voornaamste solo-instrumenten
en éénstemmige riffen die de solist
omlijsten. De door Golds teen gedeel
telijk genoteerde chorussen wissel
den wat opbouw betreft van dromerig
tot geëxalteerd, er kon soms vrij In
dubbeltonen worden uitgepakt, al
leen ontbrak hieraan de onontbeerlij
ke swing.
Ondanks het werkelijk voortreffelij
ke drum- en congawerk van Joop van
Erven waren de minder op de jazztra
ditie geënte delen dan ook veruit het
boeiendst. In „open"' passages klonk
veelbelovend stemmenweefsel uit
een tamelijk vrij Idioom, zodra de
bebop-structuur en de vier
kwartsmaat werden aangehaald be
kende Goldsteen echter kleur als een
op moderne jazz verliefd romanticus.
door Adr. Hager
DEN HAAG De omstandigheden waaronder het Residentie Orkest de concertserie Va
Max Reger moet presenteren, zijn verre van ideaal. De Nieuwe Kerk aan het Spui
andermaal ontsierd door steigers, de aanhoudende klachten over wind en tocht he
aanleiding gegeven om de kieren en gaten opnieuw te dichten.
Het publiek moest bij het eerste van
de Reger-concerten genoegen nemen
met nogal wat ongemak en het orkest
ondervond dat de akoestiek onder
deze omstandigheden tegenoverge
steld is aan de droge akoestiek van
het Nederlands Congresgebouw. Er is
echter goede hoop dat na de opleve
ring van de kerk in december alle
moeilijkheden zijn overwonnen.
De „Vanuit' -serie belicht niet alleen
Reger. maar ook de componisten die
van invloed zijn geweest op zijn
schrijfwijze. Terecht werd dit concert
geopend met Wagner, die voor Reger
veel heeft betekend. Het was Wagner
(Isoldes Liebestod) in een piano
transcriptie van Liszt. Reger-Wagner-
Liszt, drie componisten die hun wer
ken tot stand brachten door middel
van een overvloed aan noten Pianist
Aloys Kontarsky beheerste het werk
grandioos en speelde subliem de
Beethovenvariatie. Deze prestatie
werd nog overtroffen door een kleine
doch fijne toegift, een deel uit de
Mozartvariaties en wat voor Juweel.
Onder aanvoering van de voortreffe
lijke dirigent Michel Tabachnik
speelde het orkest twee „rondom-
componisten", te weten Brahms met
zijn Tragische Ouverture en Richard
Strauss met de Tondlchtung Tod und
Verklfirung. Beide werken stonden
destijds in Regers belangstelling. In
het werk van Straus speelde de RO-
blazers wonderschoon, Brahms
kwam er minder glansrijk vanaf.
De Hiller-varlaties vragen van uitvoe
renden en toehoorders een maximum
aan uithoudingsvermogen. Reger
gaat in zijn 11 variaties en een enor
me fuga uitvoerig te werk, zo uitvoe
rig dat het Hiller-gegeven al spoedig
be
de i
da
zoekraakt. Tabachnik heeft dit'
en door Duitse werk overigens I ac^j
helder weergegeven. leer
Het eerstvolgende concert in dei al
wordt onder leiding van Hans Ze: n d
op zondagmiddag 26 oktober
ven. Er is ter gelegenheid van dei
een uitvoerig geschrift over
verschenen waarvoor de men s
ver Wagemans met zijn zeer leyfo
'ape:
waardige werk kan compliment
ADVERTENTIE
i Pandbrief, looptijd iruximaal 8 j.ur. Huidig
rcntcjxrcentage 11%huidige .dpritprijs t I.uu-
opgelopen rente vanaf 13 maart 1980 (effectief ren
i dement ca. 10,96'ïi).Jaarlijkse rente-uitkering f 110.
Aan toonder. Tussentijds verhandelbar op de effektenbeurs.
Verkrijgbaar bij de kantoren van Westland/Utredit Hypotheekbank,
of bij uw bank of commissionair in effekten.
HoofUlantoor Amstc-ril.im. S.irph.itistr.Lit DISK» >1 >1
DJerwati the White Tiger bestaat uit
twee tonaal geschreven delen die in
een cyclische vorm, met eenvoudige,
herhaalde harmonische patronen ge
goten zijn. Kennelijk heeft Djerwati,
dè trekpleister in de Bronx-dieren-
tuin van New York. Goldsteen vredig
gestemd. Zijn muziek was sfeervol,
kende weloverwogen variaties en rit
mische wisselingen, maar straalde
Jeroen Goldsteen
Foto Bob van Dantsif.
Meer moeilijkheden heeft zijn collega
Rico Serbo, aan wie Rodolfo is toe
vertrouwd. Na een wat schuchter eer
ste bedrijf, draait hij aardig bij, maar
houdt een blatend timbre en in het
meest hartverscheurende moment
uit La Bohème, de slotsène, gaat hij
geheel ten onder in het orkest. Zijn
bovenregister is niet sterk en zijn
toneelpersoonlijkheid allesbehalve
overtuigend. Mary Willems gaf met
haar tremolorijke stem gestalte aan
Musetta op een karikaturale manier
die meer wegheeft van een Jordanese
dan een Parijse. Bijrollen en koor
hadden een overmaat aan routine.
Men was er wel maar de verve en
gloed ontbraken. Het was nog een
zwaar totaalbeeld.
Stofzuiger
Door de bank genomen heeft deze
Bohème kwaliteiten, die in volgende
voorstellingen beter over het voet
licht zullen komen naarmate de spe
lers oplettender de dirigent volgen.
Ook op het toneel zal de illusie van
het theeter nog veel kunnen groeien.
La Bohème is een opera die het voor
namelijk moet hebben van een uit-
voering, waarbij Je niet steeds moet
worden geconfronteerd met het feit
dat het allemaal niet echt is. Een
stofzuiger, die na afloop van het der
de bedrijf alle kunstsneeuw weghaalt
en daarbij ook voor het doek komt,
brengt ledereen terug naar die reali
teit en breekt de spanning, om maar
het treffendste voorbeeld te noemen.
U kunt La Bohème nog zien van
avond en de 22ste in Schevenlngen.
op 27, 29 oktober. 2. 3. 9. 10. 12 en 14
november In Amsterdam, op 19 no
vember ln Rotterdam, 22 november
in Eindhoven. De serie wordt beslo
ten met Utrecht op 26 november.
Hoewel de vibrafoon en de marimba
beide magnifieke klankmogelijkhe
den bieden, zijn deze zachte, zingen
de instrumenten door de veelal extra
vert improvisatoren welhaast angst
vallig gemeden Lionel Hampton had
op de ..vibes" waanzinnig veel succes
maar hij heeft nooit school gemaakt
en Terry Gibbs, Lcm Winchester. Ed
die Costa, Garry Burton, Bobby Hut-
cherson. GQnther Ham pel en Karl
Berger hebben evenmin veel volgelin
gen gehad. De besloten vibrafonis-
ten-elite erkent slechts één aartsva
der: Milt Jackson, eens ster in the
Modern Jazz Quartet, tegenwoordig
gelouterd artiest op het Pablom pla
tenlabel.
Na de uitvoering van zijn stuk Djer
wati duidde Jeroen Goldsteen Jack
son desgevraagd als een groot Idool
aan, ook al maakte hij daarvoor met
harmonisch en technisch gaaf spel
duidelijk dat hij de door puristen om
zijn pastorale kunsten verguisde Ga
ry Burton eveneens uitvoerig beluis
terd heeft.
door Frits Lagerwerf)
AMSTERDAM In de compositie-opdrachten van het Shaffy Theater heeft tot nu toe een
aantal Instrumenten centraal gestaan dat weinig gebruikt wordt ln de Jazz en geïmproviseerde
muziek. Na de basklarinet, de altviool en de hobo waren het afgelopen weekeinde de vibrafoon
en de marimba van Jeroen Goldsteen aan de orde, ln het stuk Djerwati the White Tlger.
Van onze kunstredactie
AMSTERDAM Een groep
termensen, onder wie Steve
is doende een deel van de th
commodaties op het ADM-CTt
tussen Meeuwenlaan en IJ. wa
de zomer het Festival of Fool^p
tre des Nations gevierd
overwintering geschikt te
Zij doen dat onder de •Jfp J
Theaters tad Amsterdam
wat die accommodaties
Amsterdam van een no
sprake is. En niet. alleen omd
cati nog altijd niet verbouw
Brakke Grond nog niet op
gelenbak nog dicht. Er zijn i
groepen, die geen onderdak I
Op het ADM-terrein is er een fl
beschikbaar met 750 zitplaar
een speelvloer van 14 bij 14 i
een tiental grote en kleine q
ruimten.
Het thea^i .o «v
bedoeld voor sertebespelinget
groepen die niet elders ln AmsV
terecht kunen. De eerste bes T
zijn De Horde en de Mexli ,Vj
Hond. de twee nieuwe groepen
in Hauser Orkater voortleeft D
ste voorstellingen zijn er in deo I 1
dit jaar. VJ
Een aantal groepen hebben er
titieruimten in gebruik gei
Theatergroep Kier. Onk
Overal. De Horde, het Werkli
ater. Friends Roadshow. Krli
Chatel. Bram Vermeulen,
Meier. Het Willem-Breuker
van de Theaterunie en een
van Poppentheatercollectief
studio Hinderink
Ook worden er congres-fai
geschapen, omdat Theatersl
sterdam wil bijdragen aan
ningsvorming over podit
in Amsterdam.
Om de plannen te kunnen
lijken wodt een beroep gedaan i
bedrijfsleven met name in A
dam Noord. Aan de gemeentè
sterdam is een eenmalige bl)<|rn
gevraagd voor de inrichting
Henk Jansen treedt voorlopig q
directeur.
4-
BARCELONA (UPI) De Sp c
letterkundige onderscheiding.
neta-Prijs, is toegekend aan f
Uruguay alkomstige Antonio Lt
voor diens eerste roman. „Vc
runt".
De 57-Jarige scenarioschrijver cüf/r
vrijwillige balling in Spanje w
ontvangt acht miljoen peseta fo
veer 225.000» voor zijn
hij in twee maanden schreef
minuten voor het verstrijken r4"5,.
inzendtermijn inleverde.
door Louwrens Langevoort
SCHEVENINGEN Het ls weer snotteren geblazen de ko
mende weken in Neèrlands schouwburgen: de Nederlandse
Operastichting startte zaterdag in het Circustheater in Sche-
veningen een serie van maar liefst veertien voorstellingen van
Puccini's meeslepende melodrama ..La Bohème"
Puccini mag dan een melancholicus
van Jewelste zijn en al zijn opera's
volstoppen met sentiment, hij ver
stond zijn vak als theaterman als
geen ander. Bovendien was hij een
zakenman zelfs als het op compone
ren aankwam. Niemand kon zo spaar
zaam met melodieën omgaan als hij
en na een voorstelling van „La Bohè
me" kun Je er zeker van zijn ln ieder
geval vier deuntjes nog dagen lang in
je hoofd te hebben. Veel meer zit er
ook niet in. maar dat valt bij het
kijken nauwelijks op
Het schrijven van La Bohème is
haastwerk geweest. Immers, collega-
concurrent Leoncavallo, de compo
nist van de Paljas, was ook met de
zelfde stof aan de gang en Puccini
wilde de primeur. Het is hem gelukt,
maar het libretto is er wel naar. De
hoofdpersonen hebben maar weinig
diepgang en de couleur locale, het
Parijse artiestenleven in het midden
van de vorige eeuw dat in Murgers
origineel de hoofdmoot vormt, wordt
enigszins vertekend op het toneel ge
zet.
Daar komen alle onlogische en
elkaar tegensprekende teksten in het
libretto bij. Zoals bij voorbeeld het
temperatuurverschil ln de eerste
twee bedrijven: binnen een uur sterft
men bijkans van de kou en even later
zit men buiten op een terras te eten.
Toch is La Bohème het troetelkind
van het operapubliek. De Nederland
se Operastichting voerde het werk in
november 1970 voor het eerst ln de
regie van Bodo Igesz en de ontwerpen
van Nell Peter Jampolis op. De pro-
duktle werd ondertussen al drie keer
herhaald ln steeds weer verschillende
bezettingen. De oorspronkelijke regie
ls dus nu tot op de draad versleten.
Jan Bouws die voor de herinstude
ring garant staat, wist er in ieder
geval de vaart in te houden. De de
cors zijn na tien Jaar nog steeds een
lust voor het oog.
Bohumil Gregor. de meest vaste gast
in de stal van de Opera, staat aan het
hoofd van het Amsterdams Philhar-
monlsch Orkest en bewijst weer wel
ke affiniteit hij met Puccini's partitu
ren heeft. HIJ loodst het orkest er
door met een virtuoos gemak, ziet de
meeste details en zorgt voor een
mooie klank en balans ln het orkest
Op het toneel heeft hij blijkbaar meer
moeite gehad om de zangers te over
tuigen.
Sensueel
Dat geldt dan niet voor de Ameri-
kaans-Koreaanse Sung Sook Lee. Zij
speelde anderhalf jaar terug een
voortreffelijke Butterfly en heeft nu
bewezen dat ze met de nog fragielere
Sung Sook Lee als Mimi en Rico Serbo in de rol van Rodolfo in Puccini's La Bohème bij de Nederlandse
Operastichting.
Foto: Jup P*p«
Mimi uitstekend raad weet. Ze heeft speelt ze Mimi bescheiden, haast wei- Oregors visie. HIJ geeft de nuchtere
een sensuele stem en kleurt die voor- felend en maakt daarmee grote in- schilder Marcello gestalte en toont
treffelijk met het orkest. Bovendien, druk. Ook John Bröcheler past in zich daarin van zijn beste kant.
door André Rutten
(ai
De aankoop van HiFi-apparatuufk i£trd
raak van vergelijken en dan bes
Ontdek daarom eerst wat Onkyo
verstaat onder: Quartz Lock. Accu
en Super Servo
2 Jaar garantie
BON
IJ gelieve mij tezenden documents
«ij:
Ral
De
loek
over de ONKYO apparaten
Wbonplaatc
U kunt deze bon opsturen in een
enveloppe zonder postzegel aan
Acoustical Antwoordnr. 93
1200 VK 's-Graveland
VOOl
d<
ichtf
ti
deZ
via
aen
it bl
k
eet
De Witte van Sichem, een film van
de Vlaamse cineast Robbe de Hert, is
op de filmdagen Van Orleans in
Frankrijk onderscheiden met de eni
ge prijs die dit festival kent. De
Nederlander Chris Brouwer ls op het
festival van de documentaire film in
het Zwitserse Nyons ln de prijzen
gevallen Voor „Het verdronken
Land" kreeg hij de zogenoemde zilve
ren sestertie. De gouden onderschei
ding ging naar de Amerikaan John
Lowenthal voor diens film De zaak
Hiss.
ADVERTENTIE
Wie nerveus is verbruikt nutteloos te veel
energie. Nerveuze mensen zijn dan ook
vlugger uitgeput en kunnen zich moeilij
ker concentreren. Zij voelen zich vaak
loom en lusteloos en kunnen daardoor
's avonds slecht in slaap komen. Zij moe
ten proberen weer de nodige rust in hun
leven te brengen. VaidLsperl kan hen
daarbij helpen. Valdlspert is een zuiver
natuurprodukt uil de valeriaanwortel.
Valdlspert brengt u weer tot rust maar
maakt niet loom of slaperig. Valdispert
dragees zijn gemakkelijk in te nemen.
Vraag nadrukkelijk Valdispert.
Uitsluitend bij apotheker en drogist
I-ees vooraf de gebruiksvoorschriften.
DEN HAAG Peter van der
Linden heeft bij De Appel
voor de tweede keer uit
sprookjes en vertellingen van
Hans Chris tiaan Andersen
een toneelavond geplukt. „De
overschoenen van het geluk".
Niet meer. zoals enkele jaren geleden
in „De tuin van het paradijs" (waar
uit decor-elementen van Machteld
Mulder worden gebruikt), als solo
toneel, maar samen met Willem Wag
ter en twee muzikanten, Jpm Plas en
Hans Troost met gitaar en viool,
maar ook thuis op andere instru
menten.